Uitgelezen boeken ...en een bijzonder filmpje af en toe. Een lijstje voor mezelf en voor wie wat inspiratie zoekt.
05-08-2010
De ongelooflijke lotgevallen van een arme geluksvogel
Ik ben gearresteerd. Voor het winnen van een spelprogramma. Ze kwamen me gisteren halen, toen zelfs de zwerfhonden lagen te slapen. Ze beukten mijn deur in, sloegen me in de boeien en sleurden me mee naar een jeep met een rood zwaailicht. Er was geen tumult. Niemand kwam zijn hut uit. De enige die iets riep toen ik werd gearresteerd, was de oude uil in de tamarinde. Arrestaties zijn in Dharavi net zo gewoon als zakkenrollers in de trein. Er gaat geen dag voorbij zonder dat een of andere ongelukkige plaatsgenoot naar het politiebureau wordt afgevoerd. Sommigen worden wild schreeuwend en zich verzettend meegesleurd door de agenten. En anderen gaan rustig mee. Degenen die de politie verwachten, er misschien zelfs op wachten. Voor hen is de komst van de jeep met het rode zwaailicht zelfs een opluchting. Achteraf gezien had ik misschien moeten schreeuwen en trappen. Had ik moeten zeggen dat ik onschuldig was, had ik herrie moeten schoppen en de buren moeten alarmeren. Niet dat dat iets zou hebben geholpen. Zelfs als het me was gelukt een paar bewoners wakker te maken, zou niemand een vinger hebben uitgestoken om me te helpen. Mijn buren zouden met slaperige ogen het tafereel hebben gadegeslagen en een afgezaagde opmerking hebben gemaakt als: 'Daar gaat er weer een.' Dan zouden ze hebben gegaapt en weer naar bed zijn gegaan. Mijn vertrek uit de grootste sloppenwijk van Azië zou geen enkele invloed op hun levens hebben gehad. 's Ochtends zou dezelfde rij bij het water staan te wachten en zou dezelfde dagelijkse strijd zijn begonnen de trein van halfacht te halen. Ze zouden niet eens de moeite doen te achterhalen waarom ik was gearresteerd. Nu ik erover nadenk, realiseer ik me dat ik me dat niet eens afvroeg toen die twee agenten mijn hut binnenstormden. Als je hele bestaan zelf 'illegaal' is, als je in armoede in een stedelijk niemandsland woont waar je moet knokken voor een vierkante centimeter ruimte en zelfs in de rij moet staan om te kunnen poepen, heeft een arrestatie iets onontkoombaars. Je wordt geconditioneerd te denken dat er op een dag iemand verschijnt met een dagvaarding met jouw naam erop, dat er uiteindelijk een jeep met een rood zwaailicht voor jou komt. Er zullen mensen zijn die zeggen dat ik dit over mezelf heb afgeroepen. Door aan die spelshow mee te doen. Die zullen met hun vinger naar me zwaaien en me eraan helpen herinneren dat de ouderen in Dharavi zeggen dat je nooit over de lijn mag stappen die de armen van de rijken scheidt. Want waarom doet een straatarme ober mee aan een kennisquiz? De hersenen zijn geen orgaan dat wij mogen gebruiken. Wij horen alleen onze handen en voeten te gebruiken. Konden ze maar zien hoe ik die vragen heb beantwoord. Dan zouden ze na mijn optreden met respect naar me hebben gekeken.
Wat is het centrale idee achter De ongelooflijke lotgevallen van een arme geluksvogel?
"De ongelooflijke lotgevallen van een arme geluksvogel heeft twee, met elkaar verbonden, verhaallijnen. Het is het levensverhaal van een weeskind dat op straat leeft, genaamd Ram Mohammed Thomas en het is het verhaal van het reilen en zeilen bij een televisiequiz genaamd Wie wint een biljoen. Ik heb zelf met meerdere quizen meegedaan, en ik was nieuwsgierig naar de ideeënvorming en het psychologische proces dat zich in het hoofd van een deelnemer afspeelt. Zoals een van de personages in het boek al zegt: 'Een quiz is niet zozeer een kennistest maar meer een test van het geheugen'. Onze herinneringen worden geproduceerd door verschillende factoren: onze ervaring, onze dromen en wensen en niet alleen maar door wat er ons geleerd wordt op school. Ik ben altijd onder de indruk geweest van de kennis en wijsheid die het gewone volk bezit. Ik herinner me een nieuwsitem, zo'n tien jaar geleden, over hoe straatkinderen in een Indiase stad zelf een gratis mobiel internet-netwerk hadden opgezet. Dus ik heb deze twee thema's naast elkaar geplaatst: een televisieshow en een deelnemer die nooit formeel onderwijs heeft gehad en die 'straat-wijsheid' heeft in plaats van 'boeken-wijsheid'. En er is ook nog een onderliggende boodschap: minacht of onderschat nooit iemand puur vanwege de omstandigheden waarin hij zich bevindt. "
Bron: Uit een interview met de auteur.Het boek is heruitgegeven en verfilmd onder de controversiële titel Slumdog Milllionaire. De film heb ik (nog) niet gezien en ik denk dat ik hier blij om ben...
Zo begint de thriller die ik gisterenavond in één ruk heb uitgelezen: Tot de woede is geluwd./ Asa Larsson
Recensie: VrouwenThrillers.nl (Diana) op 2 mei 2009: "Het verhaal begint op negen oktober bij de zeventienjarige Wilma Persson en de bijna twee jaar oudere Simon Kyrö. Twee jongelui, gefascineerd door een vliegtuigwrak dat zich op de bodem van het Vittangimeer bevindt middenin een langgerekt, uitgestorven gebied. We beleven de laatste minuten door hun ogen en weten gelijk dat hun sterven geen ongeluk is. Met deze introductie is het spanningsveld neergelegd als een sneeuwdeken dit doet over de Zweedse ongerepte natuur. Hiermee weet de auteur de lezer meteen te boeien en zeker als blijkt dat ook na haar dood Wilma nog steeds aanwezig is.
Een half jaar later, op zestien april om precies te zijn, wordt haar lichaam gevonden door een oudere man. Wilma kijkt van bovenaf mee en laat zich zo nu en dan zien in een droom. De dromen worden opgepikt door openbaar aanklager Rebecka Martinsson en zij probeert te ontcijferen hoe de vork in de steel zit. Vooralsnog duidt alles op een noodlottig ongeval en daardoor komt maar langzaam het besef dat er meer aan de hand is. Uit het autopsie-onderzoek blijkt dat Wilma niet is gestorven in de rivier waarin ze is gevonden en wordt de herkomst van de schuurdeur achterhaald die over het wak is gelegd waar de jonge duikers het water in zijn gegaan. Ook in de familie van Wilma is het een en ander aan de hand. Er zijn nog veel meer details die niet meteen duidelijk zijn. Ook het vliegtuigwrak heeft een achterliggende geschiedenis die wordt ontrafelt. Want dat er veel verborgen ligt in de ijzige diepte is duidelijk."
Het lelietheater speelt zich af in de jaren 19711974, de periode waarin de Culturele Revolutie haar hoogtepunt beleefde.
In een zeer eigen en lyrische stijl beschrijft Lulu Wang deze turbulente wereld gezien vanuit Lian, een meisje van twaalf, dertien jaar. Vol verbazing beziet Lian het gedrag van de volwassenen om haar heen. Onder hen bevinden zich niet alleen verklikkers en opportunisten, sadisten en machtswellustelingen, maar ook mensen die zichzelf opofferen en mensen die hun integriteit niet verliezen.
Het lelietheater is tevens het hartverscheurende verslag van een onmogelijke vriendschap tussen twee meisjes uit verschillende kasten.
Lian behoort tot de eerste kaste; haar ouders zijn intellectuelen, en om die reden verbannen naar strafkampen. Nadat bij Lian een huidziekte is geconstateerd krijgt ze toestemming om zich bij haar moeder te voegen.
In het kamp weet ze zich omringd door de crème de la crème van de Chinese intellectuelen. Ze krijgt onder meer les van de beroemde professor Qin; haar lessen vertelt ze door aan de kikkers en krekels in een achter het kamp gelegen meer, dat ze tot lelietheater heeft omgedoopt.
Kim behoort tot de derde kaste: haar ouders zijn straatarm en wonen in de modderhuisbuurt van Peking. Ondanks Maos verheffing van de laagste kasten is Kim de verschoppelinge op de school van Lian; ze wordt tot op het bot vernederd door haar klasgenoten. Op het moment dat Lian de brug naar de vriendschap heeft geslagen, verdwijnt Kim van school om op een verschrikkelijke manier wraak te nemen
"Jose, een saaie ambtenaar op het z.g. Algemeen Archief van de Burgerlijke Stand, verzamelt krantenknipsels van beroemde mensen. Op een dag gaat zijn aandacht per toeval uit naar de geboorte-akte van een onbekende vrouw. Jose heeft een doel in zijn leven gevonden. Hij wil een reconstructie van het leven van deze vrouw maken. De weleer makke ambtenaar lapt nu alle regels aan zijn laars. Leugen, inbraak, werkverzuim, vervalsing van officiele documenten: het doel heiligt de middelen. Zijn nieuwsgierigheid wordt een ware obsessie. Zijn speurtocht is een verzetsdaad. Na een uitputtende speurtocht ontdekt Jose dat de onbekende vrouw zelfmoord heeft gepleegd. Jose is een ander mens geworden. De Portugese schrijver (1922, winnaar van de Nobelprijs 1998) heeft een intrigerende en prachtige roman geschreven die ons de meest donkere en negatieve kanten van de hedendaagse maatschappij laat zien: eenzaamheid, anonimiteit en volgzaamheid. Een juweeltje. Uitstekende en verzorgde vertaling naar het Nederlands. Kleine, compacte druk."
"Haya Tedeschi zoekt al jarenlang en schijnbaar tevergeefs naar haar zoon Antonio, die voortkwam uit een korte ontmoeting met een SS-officier tegen het einde van de oorlog. Haar zoon was een van de vier miljoen kinderen die bij hun ouders werden weggeroofd voor het Lebensbornproject van de nazis. In tegenstelling tot haar familie wil Haya weten wat er werkelijk is gebeurd, en niet langer haar ogen sluiten voor de gepleegde wandaden. Ze verzamelt haar leven lang documenten en stelt met grote zorgvuldigheid een collage samen, die niet alleen over de Tweede Wereldoorlog verhaalt, maar ook over de lotgevallen van enkele individuen.
De hele twintigste eeuw passeert in het boek: de Eerste Wereldoorlog met de massale veldslagen aan de Isonzo/Soca, de opkomst van het Italiaanse fascisme, en de Tweede Wereldoorlog, waarin de familie Tedeschi korte tijd naar Albanië wordt gedeporteerd, de Duitse bezetting van Noord-Italië in 1943 en 1944 en het Lebensbornproject, tot aan de huidige tijd, waarin de overlevenden van de familie gevangenen zijn van het verleden, waarin gerechtigheid uitblijft en de nabestaanden, van zowel slachtoffers als daders, nogmaals gestraft worden, dit keer met een verschroeiend schuldbesef.
De tekst maakt door de bijtende ironie grote themas bespreekbaar en vertelt het verhaal van de zwijgende meerderheid, van mensen die niets horen of zien en die niet over de rand heen durven kijken. Zonneschijn heeft geen heroïsche hoofdpersonen, geen van hen verandert de wereld de roman bestaat slechts uit het verhaal van al deze individuen, uit kleine verhalen.
In Zonneschijn gaat Drndić niet in op de banaliteit van het kwaad, maar onderzoekt ze waarom mensen aangezet worden tot misdaden, en hoe mensen rustig kunnen slapen terwijl de geschiedenis onder hun handen verandert."
Zonneschijn was de naam van een euthanasiecentrum in Oostenrijk. Daar begon SS-er Kurt Frank zijn dodelijke carrière die via Treblinka naar een doodsfabriek vlakbij Triëst en Görz zou leiden. In Görz, nu Gorica, drie-landenpunt en vier-talenpunt, maakte hij een 22-jarig meisje, Haya, zwanger. Frank verdween en het zoontje werd april ¿45 ontvoerd. Op hoge leeftijd krijgt Haya, van herkomst Italiaans en joods, na 62 jaar te horen dat haar kind elders is opgegroeid als een van de honderdduizenden kinderen betrokken bij het rassenexperiment Lebensborn. Ook hij hoort nu pas dat hij niet als Hans, maar als Antonio geboren is. Het leidmotief van deze documentaire roman is: achter elke naam schuilt een verhaal. Het wordt geïllustreerd door een lijst met de namen van 9000 joden die uit Italië gedeporteerd zijn. Haya maakt van haar leven een kaartenbak, met o.m. profielen van een groot aantal nazi-daders. Een indrukwekkend boek, deze roman van de Kroatische schrijfster (1946): elke leven erin is inderdaad één verhaal uit vele. Gebonden; kleine druk, volle bladspiegel. - J.F. Vogelaar
"Tenslotte is Zonneschijn een aanklacht. Er zit veel ingehouden verontwaardiging in over de hypocrisie van het Rode Kruis in het zogenaamd neutrale Zwitserland, over de Kerk die verloren of gestolen Joodse kinderen liet dopen en zelfs na de oorlog verstopte voor de ouders of over de nagenoeg onbekende maar s werelds grootste archieven over WOII in het Duitse Bad Arolsen, die helaas niet zomaar toegankelijk zijn. Als het mysterie van de verdwenen zoon bijna is opgelost, schrijft Drndić: ( ) waarom zouden we onderzoek doen, het leven gaat voort, je moet naar de toekomst kijken, houden mensen zichzelf voor, zeggen ze tegen anderen, tegen ons, overal wordt zo gesproken, thuis, op school, vanaf de bühne, zo praten ouders, vrienden en politici; zo praten priesters, de kerk als geheel. Dat kan natuurlijk tellen als uitspraak in het streng katholieke Kroatië, dat nog steeds niet in het reine is met zn 20ste eeuwse geschiedenis. Maar misschien geldt dat ook wel voor de rest van Europa."
"Een historische thriller voor de liefhebbers van Eco's 'In de naam van de roos'. Het is 11 september 1683. In Europa dreigt een nieuwe grote oorlog: de Turken belegeren Wenen. Angst voor de Moslims houdt christelijk Europa in haar greep. Tien gasten uit verschillende Europese landen logeren in herberg De Schildknaap in Rome. Als een oude heer in de herberg om het leven komt, vermoedelijk ten gevolge van de pest, moeten alle gasten in quarantaine. Maar het blijft niet bij dit ene sterfgeval. Gaat het hier werkelijk om gevallen van de gevreesde zwarte dood, of is er sprake van moordaanslagen? Een van de gasten, Atto Melanie, een geheim agent van de koning van Frankrijk, zoekt de zaak tot op de bodem uit en doet wereldschokkende ervaringen. 'Imprimatur' is een van het begin tot het eind spannend, goed geschreven raamvertelling, gebaseerd op werkelijke gebeurtenissen en vol levendige details over muziek, receptuur en kleding uit die tijd. De plot van de roman betreft een historische onthulling die de auteurs na jarenlang archiefonderzoek voor het eerst aan de openbaarheid prijsgeven."
"In het voorjaar van 2002 was 'Imprimatur' van Rita Monaldi en Francesco Sorti korte tijd een bestseller in eigen land. De Italiaanse uitgeverij Mondadori kon de thriller over een moord in het zeventiende-eeuwse Europa twee keer herdrukken. Tot het Vaticaan zich ermee bemoeide. Omdat de auteurs in het boek onthulden dat paus Innocentius XI de protestantse, Nederlandse koning Willem III financierde, zette het Vaticaan de uitgeverij, eigendom van Berlusconi, onder druk de verkoop te staken. Ook andere uitgevers durfden zich daarna niet meer aan het boek te wagen.
Ondertussen werd 'Imprimatur' een wereldwijde hit. Vertaald in twintig talen, verschenen in 45 landen, gingen meer dan 250.000 exemplaren van het vuistdikke boek over de toonbank. Ook in Nederland en Vlaanderen was het debuut van Monaldi & Sorti een enorm succes."
El secreto de sus ojos./ Juan José Campanella - Argentinië/Spanje - 2009 - 127 min
Ricardo Darín, Soledad Villamil, Javier Godino, Guillermo Francella,
"In deze nieuwste Argentijns-Spaanse productie van regisseur Juan José Campanella, bekend van El hijo de la novia, speelt Ricardo Darín de rol van Benjamin Esposito, een voormalig gerechtelijk ambtenaar. Ook na zijn pensioen blijft hij in de ban van een gruwelijke onopgeloste misdaad van 25 jaar geleden. Door zijn memoires te schrijven hoopt hij daar alsnog komaf mee te maken. Hij deelt zijn intenties met rechter Irene Menéndez, destijds zijn directe superieur, waar hij reeds lang verliefd op is. De magie is er nog altijd. Maar ook de onmacht om daar iets mee te doen. In uitvoerige flashbacks krijgen we flarden te zien van de gruwelijke misdaad. Benjamin is vastbesloten om de zaak te heropenen. Tegelijkertijd wordt een beeld gegeven van een tijdperk: Argentinië ten tijde van de militaire juntas en de gerechtelijke corruptie die aan deze periode voorafging. De film behelst zowel een liefdesverhaal, een heerlijke comedy, een politiek kritisch pamflet als een thriller en biedt meer dan twee uur lang boeiende en onderhoudende cinema."
'Ik hoop dat we allemaal klaar zijn om de wereld der verschijnselen te verlaten en die van het verhevene binnen te gaan?'' Met deze woorden opent Julian Morrow, docent Grieks, steevast zijn colleges voor een select groepje van vijf. De verborgen geschiedenis begint wanneer Richard Papen, de verteller, in het elitaire clubje wordt opgenomen.
,,Echte schoonheid is altijd schokkend,'' zegt Julian wanneer hij het heeft over Euripides' tragedie Bacchae . Daarin proberen gewone stervelingen zichzelf voor even te verliezen in een soort religieuze extase, die gekenmerkt wordt door dans, razernij, visioenen en - af en toe - doodslag. Henry, de onuitgesproken leider van de groep, wil het oeroude Griekse ritueel uitvoeren. Het loopt grondig fout en een buitenstaander wordt gedood.
Dat De verborgen geschiedenis zo'n onweerstaanbare, hypnotiserende roman is, heeft veel te maken met de schitterende vertelstem van Richard Papen. Hij wil zich presenteren als de alwetende buitenstaander, maar maakt zijn handen vuiler dan hem lief is. Samen met hem raak je gecharmeerd door deze wereldvreemde, excentrieke studenten. Tartt zorgt ervoor dat je veel meer sympathiseert met de immorele Henry, Camilla, Charles en Francis dan met hun tweede dodelijke slachtoffer, Bunny. Die is ook lid van het clubje, maar dreigt uit de biecht te klappen na het uit de hand gelopen ritueel.
De verborgen geschiedenis is veel meer dan een spannende thriller. Het is geen whodunit, want op de beginbladzijden weet je al wie Bunny heeft vermoord. Eigenlijk is dit een verhaal over schuld en boete. Tartt schreef een moderne Griekse tragedie, die zich hier en daar vermomt als een sociale satire - vooral tijdens de begrafenis van Bunny - of als een campusroman.
De verborgen geschiedenis was meteen een immens succes. Bret Easton Ellis - een medestudent van Tartt - wordt vaak aangehaald als vergelijkingspunt. Op ideologisch vlak zijn er raakvlakken - ook Tartts personages zijn vergeefs op zoek naar authentieke ervaringen - maar stilistisch refereert Tartt veeleer aan de Victoriaanse romans waar ze als kind zoveel van hield, luidens haar autobiografische essay Sleepytown: A Southern Gothic Childhood, With Codeine . Er zijn ook gelijkenissen in toon met Evelyn Waughs Terug naar Brideshead , nog zo'n verhaal over gecorrumpeerde jeugd.
Donna Tartt werd een literaire ster die - zo vertelde een Nederlandse fotograaf me ooit - overal haar kapster meetroont zodat ze er op elke foto even onberispelijk uitziet. Over Tartt, die niet veel vrijgeeft over haar privéleven, circuleren de wildste geruchten. Maar de vraag of ze net zo'n zuipschuit was als de studenten uit haar boek, doet er eigenlijk weinig toe. De verborgen geschiedenis is een roman waar ik me bij een eerste lectuur niet kon van losrukken, ook al was ik met vakantie op de feeërieke Noorse Lofoten, en bij herlezing overtuigt hij me nóg meer. Je spurt niet jachtig naar de spannende ontknoping, maar geniet des te meer van de prachtige sfeerschepping, de onweerstaanbare personages en Tartts lucide proza.
Nadat Alfgrim als baby door zijn moeder is verlaten, wordt hij opgevoed door twee oude mensen, die hij gemakshalve zijn opa en oma noemt. Hun uit turf opgetrokken boerderijtje, de Hellinghut, is voor de jongen de volmaakte wereld. Hij groeit op in een omgeving waar 'gratis pension was voor iedereen die onderdak wou hebben' en waar de geur van stokvis, turf en walvisvet zich vermengt met die van spruitend gras, varens, paard en koe. Met tegenzin gaat Alfgrim naar school. De nieuwe wereld laat hem koud. Hij droomt ervan visser te worden zoals zijn opa. En hij wil zingen zoals zijn grote voorbeeld Gard Holm. Alfgrim is niet uit op roem, zijn doel is enkel 'de zuivere toon' te halen. Uiteindelijk ontkomt hij er niet aan een keuze te maken tussen de ideale wereld van de Hellinghut en een nieuw leven in een veranderende maatschappij.
Recensie van NRC 'Blijf toch binnnen het draaihekje' door Kester Freriks
"Laxness (1902-1998) is de enige IJslandse schrijver die de Nobelprijs kreeg. Aanvankelijk was zijn werk sociaal geëngageerd, maar in de tweede helft van de jaren vijftig koos hij voor een meer abstracte vorm van literatuur. Het visconcert uit 1957 is daarvan een voorbeeld. De oorspronkelijke titel luidt Brekkukotsannáll, dat letterlijk vertaald `Kroniek van Hellinghut' betekent. In 1965 verscheen de eerste Nederlandse vertaling onder de titel Het visconcert, die is gehandhaafd in de nieuwe vertaling door Marcel Otten.
De roman zit vol symbolen. De kleine boerderij en de pastorale omgeving vormen voor Alfgrim het paradijs. Nergens betreurt hij de afwezigheid van zijn moeder. Een ander opvallend symbool is het draaihekje dat voor de hoeve is geplaatst. Dit hek geeft kleine Alfgrim toegang tot de buitenwereld. Het omgekeerde geldt ook: wanneer Alfgrim zich terug wil trekken, gaat hij opnieuw door het draaihek. Dan komt hij weer terecht in de veilige beschutting van Hellinghut.
Tegenover de pastorale sfeer van de boerderij plaatst Laxness de al even symbolisch geladen Winkel (met hoofdletter) van Gudmunsen. De man achter de toonbank is de spreekwoordelijke kruidenier, uitsluitend geïnteresseerd in geldelijk gewin. Hier komt de aanvankelijk onschuldige Alfgrim in aanraking met aardse zaken. Dit betekent een keerpunt in zijn gedachten. Halverwege de roman komt hij tot het inzicht dat zijn gelukzalige staat eindig is. Er staat: `Tot die dag was de wereld waarin ik leefde groot genoeg en ik verlangde niet naar een andere wereld. Ik had alles. Alles was op zijn eigen manier volmaakt in mijn ogen.' Achter deze treffende zinnen schuilt een grote tragiek. Niet voor niets schrijft Laxness: `Tot die dag...'.
Niet alleen de kennismaking met kruidenier Gudmunsen markeert een omslag in Alfgrims gedachten, ook de ontmoeting met Gard Holm. Hij is de `meesterzanger' van IJsland, wereldberoemd geworden met zowel het landelijke repertoire als met het lied Erlkönig van Schubert. Holm is hartstochtelijk op zoek naar `de zuivere toon'. Voor de gevoelige jongen vertegenwoordigt hij het hogere, de kunst, het geestelijke. De gesprekken tussen Holm en zijn pupil behoren tot de mooiste bladzijden van het boek. Holm is vergelijkbaar met IJslandse volksdichters die in ander werk een rol spelen, zoals in Paradisarheimt (Het herwonnen paradijs) waarvan een Duitse vertaling bestaat. Otten bereidt nu een Nederlandse vertaling voor. De kleine boeren met wie Alfgrim zich omringt, zijn vergelijkbaar met de armelui die Laxness eerder zo prachtig heeft beschreven in Onafhankelijke mensen (Sjálfstaett folk).
Het visconcert is een roman met een hoog poëtisch gehalte. Laxness vertelt traag en zonder spanningslijnen. Alfgrim raakt gegrepen door een taoïstische levensfilosofie, hiertoe gedreven door een wereldvreemde vrouw. Pas echt dynamisch wordt het boek aan het slot, wanneer blijkt dat de beroemde zanger Holm niet zo kunstzinnig is als Alfgrim altijd heeft gedacht. Net als de kruidenier is hij op jacht naar financieel voordeel. Deze ontmaskering van Holm komt hard aan voor Alfgrim.
Van een `visconcert' in de letterlijke betekenis is geen sprake. De titel is ontleend aan het volgende, raadselachtige vers: `Vissen hebben fraaie stemmen/ Je vindt ze altijd op de heide/ 't Schapenpad waar ooien zwemmen/ Is de zee met haar grazige weide.' Schapen en vissen, land en zee vloeien moeiteloos in elkaar over. De enige die zingt is Holm. De fascinatie van Alfgrim voor vissen komt voort uit zijn verlangen weg te zijn. Hij gaat met tegenzin naar school en verliest zich het liefst in de natuur. Weer een ander symbool is de klok die de woonkamer van de boerderij domineert. Alfgrim hoort erin een telkens terugkerend refrein: `eeuwig, eeu-wig'. In Alfgrims jeugd is de tijd weggevallen.
Uiteindelijk moet de paradijselijke wereld van Alfgrim aan scherven. Zijn jeugd is voorbij, zo rond zijn achttiende moet hij de grote wereld in. Hij gaat zijn slechte voorbeelden als de kruidenier en de zanger achterna in het verlangen naar materiële zaken. Het slotbeeld van de roman is fraai: hij scheept zich in en laat zijn pleegouders achter. Na het afscheid ziet hij ze teruglopen naar de boerderij, elkaars hand vasthoudend `als kinderen'. Ook dat is weer een reuzengroot symbool. Het kind dat Alfgrim eens was, is in de moderne maatschappij zijn geestelijke idealen kwijtgeraakt. Alleen zijn pleegouders blijven trouw aan het immateriële. Al raakt de maatschappij gecorrumpeerd, de boerderij Hellinghut zal blijven wat die aan het begin van de roman was, gezien door de ogen van Alfgrim: `In de tijd dat ik op de wereld kwam, was de hut overbevolkt met lui die je heden ten dage vluchtelingen zou noemen, mensen die hun land ontvlucht waren, die met tranen in hun hart huis en haard hadden verlaten.'
Uiteindelijk komt de geëngageerde Laxness aan het slot weer aan bod. Maar hij heeft het de lezer niet makkelijk gemaakt. Het visconcert is mooi als poëtisch proza, maar voor een roman is de abstractie te groot. Soms zou je willen dat de auteur harder was omgesprongen met zijn hoofdpersoon; dat die minder ijl zou zijn en meer van vlees en bloed."
Onafhankelijke mensen is een moderne IJslandse saga van ongewone kracht en schoonheid, waarin de bevolking van het noordelijke eiland wakker wordt geschud door de grootse beloftes van de twintigste eeuw. Tegen de stroom in probeert de schapenboer Bjart van het Zomerhuis zijn zelfstandigheid te handhaven. Na achttien jaar in dienst van een lokale rentmeester te hebben gewerkt, wil hij niets liever dan zijn eigen kudde schapen hoeden. Alles zet hij daarvoor op het spel, zelfs zijn eigen bestaan en dat van zijn naasten. Slechts één persoon ontziet hij, zijn stiefdochter Asta.
NBD|Biblion recensie Van de meer dan 60 boeken, die de in Nederland vrijwel onbekende IJslandse Nobelprijswinnaar (1902-1998) schreef, is dit grandioze epos een van de hoogtepunten. Marcel Otten, die eerder o.m. de Edda vertaalde, heeft dit meesterwerk van nagenoeg 600 pagina's op vloeiende en toegankelijke wijze vertaald. De roman draait vooral om schapen: zal het de achterdochtige IJslandse keuterboer Bjart lukken om telkens opnieuw genoeg schapen te verwerven? Bjart heeft zich opgewerkt van knecht tot eigenaar van een eigen bedrijf 'Het zomerhuis'. Met oude sagen en ballades en ten koste van zijn twee echtgenotes en een groot aantal kinderen poogt hij tegen de stroom in zijn onafhankelijkheid te behouden. Bjart is een van die geharde, weinig onderdanige IJslanders die met veel gevoel voor eigen verantwoordelijkheid en verzen en verhalen hun grootste kapitaal verzilveren: hun onafhankelijkheid. Laxness brengt in een krachtige, beeldende taal een fascinerende, bijna archaische wereld tot leven, waarin bovennatuurlijke krachten, wantrouwen en relativerende humor het leven beheersen. Mooi uitgegeven wereldliteratuur. Kleine druk.
Ik (Ali). Günter Wallraff als Turkse arbeider in Duitse bedrijven. (Amsterdam, Van Gennep, 1985)
Na tien jaar aarzelen durfde hij het eindelijk aan. Met eenvoudige middelen vermomd (gekleurde contactlenzen en een zwarte pruik), betrad Günter Wallraff als de Turkse arbeider Ali de Duitse arbeidsmarkt. Ali werkte in de bouw, bij de hoogovens van Thyssen, als chauffeur van een koppelbaas, als proefpersoon op een geneesmiddelen-laboratorium, bij McDonalds, op een boerderij. Hij ging op straat staan met een draaiorgeltje, hij bezocht cafés en bijeenkomsten van CDU en CSU, waar hij van Strauss, als vertegenwoordiger van de grijze Wolven een handtekening loskreeg. Hij veroorzaakte blikschade in het verkeer, informeerde naar de mogelijkheden van begraven en cremeren, en probeerde zich tot christen te laten dopen. Wallraffs lange aarzeling bleek niet ongerechtvaardigd te zijn geweest. Hij werd opgelicht, beledigd, genegeerd, bestolen en bedreigd. Voor een hongerloon zijn gezondheid op het spel zetten: dat was nog het beste wat hij als Turk bereiken kon.
Günter Wallraff (1942) ondernam al eerder spectaculaire acties, waarover hij tal van boeken schreef die ook in Nederland grote aandacht trokken, zoals t gewone kapitalisme, ongewenste reportages, Verslaggever van BILD en Beeld van BILD.. Zijn verslagen vormen inmiddels een genre op zichzelf. Zijn doorzettingsvermogen, tegen alle persoonlijke risicos en eindeloze processen in, is onvoorstelbaar.
En blijkbaar blijft Günter Wallraff nog steeds erg actief! Lees het artikel in de Standaard online (dd 05/03/2010): Ik wil het altijd zelf doorleven'.
Na 'De schaduw van de wind' aanvankelijk een beetje tegengevallen, maar na een 150-tal pagina's uiteindelijk terug op dreef gekomen...
Het spel van de engel is een labyrintisch verhaal vol intriges, verraad, vriendschap en tragedie, maar ook een verhaal over de gevaarlijke kunst van het schrijven en de macht van woorden.
Meeslepend, verslavend, sidderend en bevend bijna in één ruk uitgelezen: De schaduw van de wind van Carlos Ruiz Zafón! Zàààààààààààààaaaaaaaaaaaalig!
In het oude centrum van Barcelona ligt het Kerkhof der Vergeten Boeken. Hoofdpersoon Daniel Sempere wordt door zijn vader, weduwnaar en boekhandelaar, meegenomen naar deze geheimzinnige, verborgen wereld van verhalen. Vanaf dat moment neemt Daniels leven een wending die hij niet had kunnen voorzien. Hij mag een boek uitzoeken en kiest De schaduw van de wind, geschreven door een zekere Julián Carax. Het boek laat hem niet meer los, ook al schudt de wereld tijdens het grauwe Franco-regime om hem heen op zijn grondvesten. Hij wil alles weten over het boek en de schrijver. En merkwaardigerwijs lijken alle mensen die hij ontmoet, ook de vrouwen op wie hij verliefd wordt, deel uit te maken van het grote spel waarvan het boek het middelpunt vormt.
Het is de laatste week van november 1327 in een welvarende abdij in het noorden van Italië. Broeder William Baskerville, een geleerde franciscaner monnik uit Engeland, komt als speciaal gezant van de keizer met een delicate diplomatieke opdracht naar Italië. Hij moet een ontmoeting organiseren tussen de van ketterij verdachte franciscanen en afgevaardigden van de paus.
Al spoedig ontwikkelt zijn verblijf in de abdij zich echter tot een tijd vol apocalyptische verschrikkingen: zeven dagen en nachten zijn William en zijn metgezel Adson getuige van de wonderbaarlijkste en voor een abdij hoogst zonderlinge gebeurtenissen. Er worden zeven geheimzinnige misdaden gepleegd, die de muren van de ontoegankelijke, labyrintvormige bibliotheek met bloed besmeuren. Angstige geruchten gaan door de abdij; niet alleen de abt heeft iets te verbergen, overal worden sporen uitgewist. William, een voormalig inquisiteur, wordt door de onderzoekskoorts bevangen. De ontmaskering van de moordenaar gaat hem veel meer in beslag nemen dan de strijd tussen de keizer en de paus. Hij verzamelt aanwijzingen en ontcijfert manuscripten in geheimtaal. Steeds dieper dringt hij door tot de geheimen van de abdij.
Het valt niet mee deze roman te benoemen. Is het een middeleeuwse kroniek, een detective, een ideologische sleutelroman of een allegorie? Wie één oog dichtknijpt en in het boek kijkt als in een ver verwijderde spiegel, zal in ieder geval gemakkelijk de monnikskappen en kardinaalsmijters uit de dagen van William verwarren met de moderne tekens van macht.
Umberto Eco werd in 1932 in Alessandria (Piemonte) geboren. Hij is hoogleraar semiotiek aan de universiteit van Bologna en een van de grootste schrijvers van onze tijd. Eco is beroemd geworden door zijn grote romans De naam van de roos, De slinger van Foucault, Het eiland van de vorige dag, Baudolino en De mysterieuze vlam van koningin Loana.
Ontzettend spannend. Geboeid door de onderzoeksgeest van de hoofdfiguur en z'n helper. Boeiend met de historische achtergrond van de ketterijen en inquisitie. Soms wel zeer uitvoerig beschreven en veel Latijnse zinnen (die op het einde van het boek vertaald worden, dat had ik veel te laat gezien). Enige hersengymnastiek noodzakelijk ;o)
Overpeinzingen van een eenzaam wandelaar./ Jean-Jacques Rousseau
In Overpeinzingen van een eenzame wandelaar, het laatste en beroemdste van Jean-Jacques Rousseaus autobiografische geschriften, blikt hij terug op zijn leven, op zijn problemen in de liefde, zijn streven naar eerlijkheid en de onmogelijkheid om die te bereiken, zijn strijd met Verlichtingsfilosofen als Diderot, Grimm en d'Alembert, die oorspronkelijk zijn vrienden waren. Uiteraard speelt ook de natuur een belangrijke rol.
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) is een van de invloedrijkste denkers uit de geschiedenis en heeft als geen ander geschreven over de positie van de mens ingeklemd tussen natuur en beschaving.
'De overpeinzingen' van J.J. Rousseau zijn eigenlijk een vervolg op zijn 'Bekentenissen' (Confessions) waarin hij zichzelf als een psychiater-avant-la-lettre doorlicht en analyseert. Daarnaast vinden we ook hier een zelfverdediging tegen de hele wereld die hen beschuldigt en achtervolgt. Naast de introspectieve analyse staat dit boek vol lofliederen op de natuur; ook hierin is hij zijn tijd voor.
Afghanistan, bekend van de bestseller 'De vliegeraar' staat opnieuw centraal in deze indrukwekkende roman. Mariam, een bastaarddochter van een rijke man in Herat, wordt op 15-jarige leeftijd uitgehuwelijkt aan een dertig jaar oudere, gewelddadige schoenenleverancier in Kabul die voornamelijk een vrouw zoekt die hem opnieuw een zoon zal baren. Jaren later krijgt de 14-jarige Laila, als enige gered na een bombardement, als nieuwe 'hoofdechtgenote' deze taak. De beide vrouwen krijgen na aanvankelijke strijd een band, die Mariam echter, onder het bewind van de Taliban, noodlottig wordt. Alles speelt zich af tegen de achtergrond van de (burger)oorlogen, het communistisch bewind, de miljoenen mensen die naar o.a. Pakistan en Iran vluchtten, de bemoeienis van o.m.Amerika, de Taliban, kortom de laatste dertig woelige, politiek wisselende jaren (tot aan 2003). Hosseini was in 2006 afgezant van de de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de VN. Hij schreef in heldere taal een prachtige roman die ontroert en -hopelijk terecht- een beetje hoop laat gloren. Vrij kleine druk, paperback.
Streven naar succes, zoals zelfhulpgidsen en managementgoeroes aanraden, is levensgevaarlijk! Je bereikt het ultieme doel toch nooit, en dat leidt tot ontevredenheid, frustratie, gevoelens van onbehagen en minderwaardigheid, kortom: stress. En een burn-out is nog het minste wat stress met je lichaam doet. Dit unieke en baanbrekende boek biedt een totaal nieuw perspectief: streef naar minder succes, in plaats van meer. Dat is makkelijker, rustiger en veel verstandiger. Niet alleen voorkom je stress en verbeter je je humeur, je zult ook beter functioneren, meer waardering krijgen van je omgeving en beter slapen. Durf je het niet te geloven? Zit je ingebakken arbeidsmoraal je in de weg? Weet je niet hoe het moet? Lees vandaag nog dit boek!
NBD|Biblion recensie:
Een brochureachtige uitgave in de reeks onthaastingsliteratuur ('slow on!') die vanuit Amerika naar Europa overwaait. Het boek is geschreven door een arts die duidelijk het licht heeft gezien. Onthaasten is in dit geval te lezen als minder presteren. Gesproken wordt dan ook van de 'minderpresteerder'. De kern van het verhaal is dat die ook gelukkig kan zijn... De in blauwe letter gezette tekst is gelardeerd met wijsheden - als illustratie in een paginagrote lamp gezet: 'Presteren is een verslaving.' 'Controle is een illusie.' 'Goed genoeg is goed genoeg.' 'Als iets de moeite waard is om te doen, is het de moeite waard om het maar half te doen.' En: 'Ook lelijke mensen hebben fijne seks.' Dat u het maar weet! Een oproep tot middelmatigheid, uitgekauwd in een tiental korte hoofdstukjes, met als hoofdmoot vele leefregels voor de minderpresteerder. Acht 'blanco bladzijden' besluiten deze uitgave.
Geen inspecteur Wallander en geen Ystad in deze nieuwe misdaadroman van Mankell. Maar daarom niet getreurd, de hoofdpersoon in dit op zichzelf staande verhaal, Stefan Lindman, is zeker ook een interessante persoonlijkheid. Lindman is een 37-jarige politieman, die net gehoord heeft dat hij kanker aan zijn tong heeft, met ziekteverlof is en wacht op zijn chemokuur. In een krant leest hij over zijn voormalige collega Herbert Molin, vermoord teruggevonden in zijn afgelegen huis in de bossen in Harjedalen (noord-centraal Zweden, waar Mankell opgroeide). Lindman, die afleiding zoekt van zijn ziekte en komende chemokuur, gaat op onderzoek uit. Er zijn weinig sporen, wel bloedige voetstappen in Molins huiskamer die lijken alsof er een tango is gedanst. De moord blijkt te maken te hebben met oude en nieuwe nazi activiteiten. Een uitstekende psychologische misdaadroman, een echte Mankell, doordrenkt van noordelijke melancholie, met een mooie raadselachtige moord, veel aandacht voor het priveleven van de hoofdpersoon, het motief, de plot en de andere personages, en een sfeervolle, Zweedse achtergrond. Topklasse. Bekroond met de Mystery Ink's Gumshoe award for Best European Crime Novel 2004. Zie ook: www.inspector-wallander.org. Kleine druk.
Zo begint de thriller die ik gisterenavond in één ruk heb uitgelezen:
El secreto de sus ojos./ Juan José Campanella - Argentinië/Spanje - 2009 - 127 min
"In deze nieuwste Argentijns-Spaanse productie van regisseur Juan José Campanella, bekend van El hijo de la novia, speelt Ricardo Darín de rol van Benjamin Esposito, een voormalig gerechtelijk ambtenaar. Ook na zijn pensioen blijft hij in de ban van een gruwelijke onopgeloste misdaad van 25 jaar geleden. Door zijn memoires te schrijven hoopt hij daar alsnog komaf mee te maken. Hij deelt zijn intenties met rechter Irene Menéndez, destijds zijn directe superieur, waar hij reeds lang verliefd op is. De magie is er nog altijd. Maar ook de onmacht om daar iets mee te doen. In uitvoerige flashbacks krijgen we flarden te zien van de gruwelijke misdaad. Benjamin is vastbesloten om de zaak te heropenen.
Tegelijkertijd wordt een beeld gegeven van een tijdperk: Argentinië ten tijde van de militaire juntas en de gerechtelijke corruptie die aan deze periode voorafging.
De film behelst zowel een liefdesverhaal, een heerlijke comedy, een politiek kritisch pamflet als een thriller en biedt meer dan twee uur lang boeiende en onderhoudende cinema."
Oscar 2010 voor Beste Buitenlandse film
Bron: studioskoop
Meer weten?
digg.be
demorgen.be