Ik ga terug, niets of niemand kan mij tegenhouden!
Gisteren ben ik naar Neckermann geweest en heb een nieuwe reis geboekt. Deze keer blijf ik een maand weg. Zondag 28 november stap ik op het vliegtuig om pas maandag 27 december terug te keren. Ik ben nu ruim anderhalve week terug en ben, op een bezoek aan mijn vader na, nog nauwelijks buitenhuis geweest. Het is hier koud en nat en bovendien is mijn huisbaas uitgerekend nu op het idee gekomen dat het toch verstandig is om op gas over te schakelen i.p.v. de mazouttank ( die al sinds april leegstaat) nog eens op te vullen. Omdat het geen geld mag kosten zijn ze nu een occasie gasketel aan het plaatsen met mensen die de ballen verstand hebben van gas, laat staan gasketels. Daarna, als het systeem door een technische keuring geraakt, moet Eandis of een onderaannemer nog komen aansluiten. Dat kan zo lang duren als een regeringsvorming, het wordt hier dus een heel koude winter. Het is sowieso zonde om dit huis te verwarmen. Enkel glas en ramen en deuren met gaten en kieren waar een koe doorheen kan. Mijn nieuwe reis naar Mombasa is dus ook ecologisch verantwoord. In mijn studio wordt, letterlijk, alle energie langs ramen en deuren naar buiten gesmeten. Een maand lang zal de Vlaamse buitenlucht niet nutteloos verwarmd worden. Financieel word ik er niet beter van omdat EGW in mijn huurprijs berekend is en betalen moet ik. Ginder op dat huisje van Mary in Bamburi Mombasa wil ik een zonneboiler bouwen, liever dan de oude elektrische te herstellen. De zon is een goede bondgenoot, het enige wat ik daarvoor van hieruit wil meenemen is een rol van 50m koperen buis diameter 15mm. Al het andere kan ik ginder, voor veel minder geld, kopen. Wie wil mij sponsoren met een rol koperen buis? Een lichte doch stevige koffer met een capaciteit van ongeveer 1 kubieke meter heb ik ook nodig. Liefst een langwerpige want ik heb zo'n mooi en veilig inschuif laddertje dat op zijn kleinst toch 1.40m lang is maar waar ik toch 4m hoog mee kan. Het is ook bruikbaar als goeie veilige trapladder. Zoiets vind je niet in gans Kenya. Mijn gereedschap moet ook mee. Mijn doktoren in UZ Gent en ook de adviserend geneesheer van mijn ziekenfonds verbieden me ten strengste fysieke arbeid maar niemand verbiedt me mijn dromen waar te maken met hulp van anderen. Ik wil mijn dromen waarmaken en tegelijk enkele jonge zwarten een vak leren terwijl ik de natuur een handje toesteek door ecologisch te werken.
Ondertussen ben ik bijna 36u thuis. Het afscheid in Mombasa was emotioneel. We wilden allemaal dat ik kon blijven. De vlucht vertrok stipt op tijd en verliep zonder problemen. Ik had het geluk aan een raam te mogen zitten zo kon ik toch veel zien want het was open en zonnig weer. Mijn buurman was een in Belgisch Limburg wonende Hollander die veel meer ervaring had met vliegen dan ik en over zijn reizen vertelde op een aangename manier zonder opschepperig te zijn. In Brussel werd ik opgewacht door mijn dochters Usly en Naomi en zo arriveerde ik een uur later in Sint Amandsberg. De temperatuur is hier zowat 15° lager. Het enige + punt daaraan is dat ik minder zweet en beter kan slapen. Hier zijn geen hanen die om 4.30u op twee meter van mijn bed beginnen kraaien en hier zijn geen moslims die op een toren kruipen en met grote luidsprekers de ganse goegemeente wakker brullen. De chauffage in dit huis is nog niet opgestart het is hier ongezellig koud. Ik hoop zo snel mogelijk weer te kunnen vertrekken naar dat zonnige land met al zijn mooie zwarte vrouwen.
Drie heerlijke weken bij een fantastische vrouw en een uitermate aangenaam dochtertje. Ook Alice die nu nog de schotels van mijn laatste kookexploot staat af te wassen heeft goed voor me gezorgd. Morgenvoormiddag om 10.50u stijg ik weer op richting kil, koud door betuttelaars geregeerd België. Ik kom terug, de zon en warmte zijn hier gratis en een euro is hier vier keer meer waard. Kenia, ik kom terug. Hier zie je nog kikkers en zag ik voor het eerst een echte salamander door de tuin lopen. In december hoop ik hier appelsienen en limoenen te kunnen plukken van de bomen in Mary's tuin. Vandaag heb ik voor het eerst papaja gegeten uit de tuin van de buurman. De cocosnoten kunnen eerstdaags ook uit de bomen vallen en de mango's zijn op de markt spotgoedkoop. Ik kom terug.
Gisteren zijn we met de tuktuk toch nog even naar de supermarkt geweest. Ooit zullen hier eens veel ontslagen vallen. Drie man aan de kassa om één karretje te behandelen. Eén om alles op de band te zetten die niet draait alles moet doorgeschoven worden. Eén die alles intikt op een computerklavier, het ticket uitprint en het geld ontvangt. Eén om alles in plastiekzakken te vullen, glazen flessen worden nog eens in een oude krant gedraaid, en terug in het karretje te zetten.
De foto is bar slecht omdat Mary aan mijn arm stond te rukken, ze was bang dat ik de veiligheid op mijn dak zou krijgen.
Mary moet werken vandaag. Eén of andere legercommandant heeft beslist dat er vandaag verse cabbages moeten geleverd worden dus Mary is om halfzes vertrokken naar de veiling. Het gaat om 500 stuks die toch al gauw zo'n 2 tot 3kg per stuk wegen. Ze worden besteld, geleverd en afgerekend per stuk maar het gewicht moet ook vermeld worden. Voor dit transport huurt Mary een andere vervoerder in want haar lorry vertrekt deze morgen naar Nairobi met een paar duizend kilo mais en komt maandagmorgen terug met eieren. Mombasa - Nairobi zo'n 650km enkele reis langs een "Highway" die bij ons, wegens te slechte staat, voor alle verkeer zou gesloten worden. Bij mijn aankomst hier schreef ik dat alle negers grote luiaards zijn. Daar was ik dus fout. Die luiaards zijn er wel en duidelijk zichtbaar in het openbaar leven. Er wordt hier wel degelijk zeer hard gewerkt maar op een andere manier dan bij ons. Time is money is bij de meesten hier nog niet doorgedrongen. Zeer veel wordt hier nog met de hand gedaan, iedereen heeft zijn specifieke taak en gaat daar niet buiten. Rationeel denken zit er niet in. Om een plank vastgenageld te krijgen moet je hier vier man hebben. Eén die de plank aanbrengt, één die ze op haar plaats houdt, één die de nagels aangeeft en één die ze erin klopt. Het is zaterdagmorgen en ik zou me mogen uitslapen ( eigenlijk mag ik me elke dag uitslapen) Diana moet niet naar school en er zijn geen verplichtingen. Ik ben gewoon om maar 7 uur per nacht te slapen, tengevolge van mijn diabetes moet ik om de twee uur opstaan om te plassen dus elke dag zo rond een of 5 sta ik op. Thuis ga ik veel later slapen maar hier kan het TV aanbod me niet boeien dus na het Journaal van 9 uur kruip ik er dus meestal in. Voor slechte slapers moet dit hier de hel zijn. Elke morgen om halfvijf beginnen hier de imans vanuit hun minaretten te zingen. Tot dusver heb ik er vier geteld en als de wind goed zit hoor ik ze alle vier. Je zou voor minder je godsdienst afzweren. De middeleeuwen zijn hier nog niet voorbij. Denk gewoon de GSM's weg. Ze hebben hier geen nagel om aan hun gat te krabben maar dat stukje moderne techniek hebben ze allemaal. Zelfs onze meid, ze verdient maar 30 euro per maand die ze hoofdzakelijk spendeert aan "belwaarde". Ik geef haar soms eens een halve of een hele euro speelgeld om boodschappen voor me te doen, dat geld is een uur later verswunden en ik hoor haar bellen. Ik stuurde haar gisteren om 5 pakjes sigaretten ( 1 per pakje van 20) toen ze terugkwam vertelde ze Mary dat men haar had gevraagd of zij ze doorverkocht. Hier kan je sigaretten per stuk kopen. Hier om de hoek is een winkeltje ( 2 vierkante meter) waar ik zelf eens een pakje sigaretten ging kopen. De winkelier (?) begreep niet wat ik wilde, ik wees een stapel met pakjes sigaretten aan en stak 1 vinger op. Hij graaide onder zijn toonbankje en haalde 1 stinkstokje boven. Hij had het er zeer moeilijk mee dat ik een heel pakje wilde want daarmee was één derde van zijn voorraad op. Hier op die straatmarkten kun je alles per stuk kopen. Een stukje sugarcane (suikerriet) is ook zo iets. 10cm lang en je kan er een halve dag lopen op kauwen. Die zich geen kauwgom kan veroorloven koopt een stuk suikerriet. Op kruispunten van de straten lopen verkopers rond die de autobestuurders zakjes suikerriet en appelen proberen te verkopen. Alleen water is nog niet per druppel te koop. Bedelaars zie je overal waar veel volk komt vooral aan de ingangen van de supermarkten maar dat zie je bij ons in Sint Amandsberg ook. Ik wil douchen. Ik hoor Alice met water bezig. Donderdag is de watertoevoer uitgevallen en tot gisterenmorgen zijn we rondgkomen met onze voorraadtank die op het dak staat. Alleen de keukenkraan zit rechtstreeks op het net alle andere kranen moeten via de tank. Alice heeft dus kraantjeswater maar de druk is zo laag dat het nog uren kan duren tot het water in de tank op het dak geraakt. Ik zal me dus uit een emmer moeten wassen.
Dat betekent hier goeiedag. Ik was een poging aan 't ondernemen, vorige zaterdag, om Kiswahili te leren ( Ik vrees dat dat nooit zal lukken) toen een jongedame Diana's haar kwam doen. Zwarte meisjes en vrouwen zijn, wat hun haar betreft, nog gekker dan de onze. Het vorige kapsel uitkammen, haar wassen en nieuw kapsel steken, 2 uur werk. Het eindresultaat is wel mooi natuurlijk maar ik denk dat het niet zo gezond is voor hoofd en haar. Oudere vrouwen zijn soms bijna kaal maar je ziet het niet want pruiken en haarextensies zijn hier net zo normaal als dagelijks eten en drinken. Lap de stroom valt uit, gelukkig zit er een batterij in mijn laptop, anders moest ik herbeginnen.
Na het harde boekhoudkundig werk in de voormiddag zijn Mary en ik in de namiddag naar de supermarkt geweest met de ' matatu '. Het is me al opgevallen dat het tussen 13 en 15u menselijk rijden is in die oncomfortabele busjes. Het zijn de kalmste uren van de dag, ook de heetste. Omdat ik die martelgang zo weinig mogelijk wens te ondergaan hebben we genoeg voedsel en drank ingeslagen om rond te komen tot ik maandag moet vertrekken. Dan huur ik nog eens de auto en kunnen Mary en Diana in het terugkeren van het vliegveld nog eens een voorraad voor een ganse week inslaan. Alhoewel Mary een afstammeling is van de " KIKUYU" eet ze liever rijst dan aardappelen. De Kikuyu zijn echter aardappeleters. Ze hebben hier heel mooie grote lekkere aardappels te vergelijken qua smaak en bloemigheid met onze bintjes. Ze kunnen hier ook lekkere frietjes maken maar de manier waarop is nog vooroorlogs. Een friteuse heb ik hier nog niet gezien, zelfs niet in de grote supermarkt waar ze een zeer ruim aanbod hebben van 'Philips' , jaja, huishoudtoestellen. Gisteren was het dus kip met rijst. Ik heb Mary reeds geleerd om een goeie tomatensaus te maken gisteren heb ik de kip aangepakt. Ik kon ze niet ontdooien in de microgolf want toen ik wou beginnen viel de stroom uit. Ik wou al lang iets doen met dat houtskoolkacheltje. Hier koken ze een kieken eerst, om ze daarna in stukken te snijden en te bakken. Meestal zijn ze daarna zo taai als caoutchouk. Ik heb de kip gewoon twee uur laten braden in een gesloten pot flink gekruid ( helaas de kipkruiden van bij ons kennen ze hier niet) en een grote geut olijfolie. Het is een succes geworden, rondom rond mooi bruin, binnenin spierwit vlees en het kwam makkelijk van de beentjes en het was sappig.
Gisteren viel het Mary op dat hier de laatste dagen meer vrouwen voorbij lopen. Mij was het nog niet opgevallen. Natuurlijk ben ik ook nog niet vertrouwt met het normale verkeer in dit straatje. Er loopt hier vanalles rond, vrouwen in burka's, gewoon gesluierde, jonge met décolleté's op hoge hakken, Maasai met een last op hun hoofd. Veel vrachtwagens met materiaal voor de nieuwe wijk hier een eindje verder, er passeren hier geiten en koeien, kortom het hele scala van gewone en wondere dingen die deze grote stad rijk is. Mary begon op de ongewone vrouwelijke belangstelling te letten nadat ze op de markt, door een een paar verre bekenden, ineens werd gevraagd me eens meer mee te nemen en mij aan hen voor te stellen. Het huis is volledig omheind en aan de straatkant hebben we zelfs een betonnen muur met een stevige ijzeren poort. de meeste huizen hebben dat hier. Tot op heden heden heb ik nog niets ondervonden van poging tot inbraak maar de schrik zit er hier goed in. De ramen van de huizen zijn behalve het onvemijdelijke muggengaas allemaal voorzien van tralies en de deuren van stevige grendels. Ons huis heeft behalve gewone naar binnen draaiende houten deuren ook zware naar buiten draaiende metalen deuren. Dat komt waarschijnlijk omdat het vroeger een schooltje is geweest en 's nachts altijd verlaten was. Nu ik er ook op let, als ik op het terras zit, zie ik geregeld kinderen en vrouwen op straat staan springen om toch een blik over de muur te kunnen werpen. Pas als ik mijn camera bovenhaal stuiven ze weg. Mary en ik zijn nogal gesteld op onze privacy en hopen dat dit snel overgaat.
Eergisteren en gisteren ben ik bezig geweest om een eenvoudig boekhoudingsprogrammaatje te schrijven. Vandaag heb ik alles op haar computr gezet en bu is ze aan het oefenen. Ze heeft alleen ervaring met emailen en chatten en ik heb heel wat werk gehad om haar computer te vereenvoudigen en haar een pak shortcuts te leren maar ze begint het te snappen. Ze doet haar best. Als voorbeeld heb ik vorig jaar ingevuld, heb ik haar geholpen bij het invullen van de eerste 3 maanden van dit jaar en nu is ze alleen bezig. Ik blijf in de buurt om af en toe eens te controleren maar het gaat goed. Ze verschiet ervan hoeveel rekenfouten ze in haar handgeschreven boeken heeft. Zoveel maal zoveel = zoveel, een computer kun je geen leugens wijsmaken. Een geluk dat hier geen belastingscontroleurs komen.
Elke dag luister ik een uurtje, via internet, naar de ochtend op Radio één. Zo blijf ik toch op de hoogte van de belangrijkste gebeurtenissen in België. De politiek zit ginder nog steeds muurvast en het weer is er voor de tijd van het jaar vrij goed. De politiek hier zit ook muurvast. De politie wil zich organiseren in een vakbond, bepaalde bevolkingsgroepen schreeuwen om een sociaal zekerheidsstelsel naar europees model maar willen niet officieel werken en belastingen betalen. Dit land telt 38 miljoen inwoners waarvan naar schatting 10 miljoen mensen werken maar er zijn er maar 2 miljoen officieel ingeschreven. Waar gaat een regering hier het geld halen om in de eerste plaats voor een goede gezondheidszorg te zorgen. Ik ben voor Mary een boekhoudingsprogrammaatje aan 't schrijven. Heel simpel, aankoop, verkoop, kosten truck en personeelskosten, optellen en aftrekken en klaar is kees. Practisch iedereen is hier zelfstandig. Mary leeft van al die zelfstandigen, de straten staan hier vol met kiosken ( kramen) en veel daarvan worden door haar voorzien van fruit en groenten. Alles wordt betaald met cash geld en veel papierwerk komt er niet aan te pas. Mary's voornaamste kantooruitrusting is haar GSM. Daarop ontvangt en doet ze bestellingen, houdt ze contakt met klanten en leveranciers en personeel. Eénmaal per week moet ze naar een vergadering op haar bank en de maandag en vrijdagmorgen om 6u is ze op de groenten en fruitveiling. Tweemaal per week gaat er een lading Mais naar Nairobi en komen er eieren terug. Ze wil hogerop ze levert zelfs aan het leger. Toch een staatsinstelling, maar geschreven kontracten of facturen... ho maar. Ik weet dat er hier veel moet veranderen als dit land welvarend wil worden maar toch is dit hier voor mij de hemel op aarde. Met mijn euro kan ik hier vier keer zoveel doen als in België en heb ik geen last van regelgeverij en betutteling. Hier ben ik echt een vrij man. Overal word ik geholpen. Dat was in het begin nogal moeilijk. In de supermarkt aan de kassa mag ik niet zelf mijn boodschappen in zakken steken in het karretje zetten en tot aan de auto voeren en een leeg karretje terug naar de ingang brengen is al helemaal uit den boze. Dat is broodroof, daar hebben ze personeel voor. Overal is personeel voor, een geldtransport niet 2 of 3 begeleiders maar een stuk of zeven, twee met mitrailleurs en de rest met wapenstokken en messen. Overal zijn hier trouwens veiligheidsagenten gewapend met stokken. De temperatuur daalt hier uiterst zelden onder de 20° en zweeft meestal tussen de 22° en op het heetst van de dag soms eens 34° maar de zeewind, die meestal uit het zuiden komt, maakt het aangenaam.
Volgende week maandag moet ik naar huis komen en ik heb absoluut geen goesting. Weer alleen in dat natte koude land op een somber studiootje en niets omhanden terwijl ik me hier nuttig kan bezighouden. Bezighouden is het juiste woord niks moet, veel kan en er is geen haast bij. Ik moet alleen het nodige geld vinden om mijn bezittingen in een container hierheen te te sturen en ik ben weg. Mijn gereedschap mis ik het meest. Nu ben ik mijn handen af en er is zoveel dat ik kan doen ( lees: laten doen onder mijn toezicht)
Ik ben nogal een zweter, vooral van mijn hoofd kan het zweet er in beekjes afstromen. Vanmorgen vroeg ik Alice om mijn hoofdkussen te wassen. Toen ik deze namiddag een tukje wou doen was het natuurlijk nog niet droog, ondanks de brandende zon.
Gisteren zijn we met Diana naar "Wild Waters" geweest. Een water speelpark zoals we die bij ons ook wel vinden. In tegenstelling tot bij ons waar dergelijke zaken voor iedereen financieel haalbaar zijn is dit park hier nogal elitair. De inkomprijs bedraagt 9.5 euro per persoon die in het water wil en 2.5 voor de toeschouwers. De consumptieprijzen op de terrassen zijn echter democratisch, de helft van bij ons. Jan Modaal verdient hier tussen de 10 en de 20 euro per dag dus een gezin met kinderen heeft hier geen centen voor. Ik zag hier hoofdzakelijk Hindoes en rijke Moslims.
Dit hebben ze hier zoals ze bij ons 'thuis, familie' en nog een heleboel soaps hebben. Alice doet de afwas terwijl Diana en Mary naar die soepserie kijken. Net voor het eten kwam onze naaste buurman met me kennis maken. Zijn dochtertje speelt dikwijls met Diana en als ik kook en er zit geen varkensvlees in het voedsel eet ze graag mee. Hij is een grote, dikke, joviale Keniaan van Arabische afkomst. Een zakenman gespecialiseerd in auto onderdelen en van alles wat verkoopbaar is en waar geld mee te verdienen valt. Hij verteld me dat hij de vierde generatie in de branche is. Hij had mijn stem gehoord in de tuin en kwam een praatje maken, voortdurend onderbroken door één van de twee GSM's die hij bij zich had, één keer zelfs door alletwee tegelijk. Hij was niet alleen dood nieuwsgierig maar polste ook of ik hem bij zijn zaken kon en wou helpen. Tussendoor probeerde hij me een generator aan te smeren en zelfs een nieuwe boiler. Ik maakte hem duidelijk dat ik het met groene energie wou proberen waarop hij een betoog begon over het nut van nucleaire energie voor Africa en het midden oosten. Ik maakte hem duidelijk dat wij in het westen langzaam maar zeker van kernenergie aan het afstappen zijn. Ik wees hem erop dat de natuur Afrika ruimschoots bedeeld heeft met de nodige bronnen van natuurlijke energie. Zij hebben hier grote machtige watervallen, veel wind en zonlicht genoeg om de hele wereld van stroom te voorzien. Waarom de nucleaire stap niet overslaan en op gebied van natuurbescherming de rest van de wereld een stapje voor zijn? De man vond dat ik nogal utopisch was maar moest toegeven dat er wel iets voor mijn ideeën te zeggen valt. Al bij al was het toch een aangenaam gesprek met, tot nog toe, de meest intelligente man die ik hier ontmoet heb. Het is nu 21u en nog steeds geen leidingwater. We hebben nog een paar volle tonnen, het wordt wassen met een emmer gelijk in de jaren stillekens.
Alice heeft vanmorgen de was gedaan. Dat gebeurt hier nog volledig met de hand en met warm water dat verwarmd wordt op het houtskoolvuur. De tank op het dak is leeg dus het wordt wassen met een een emmer ipv een douche. In de loop van de namiddag zal de watermaatschappij wel weer water steken.
Toen ik gisteren in alle vroegte, na het ontbijt, op het terras zat te genieten van een kopje koffie kreeg ik onverwacht bezoek. Drie baobap aapjes waren de wereld buiten Haller Park aan 't verkennen. De beestjes zijn zeer schichtig maar versmaden toch geen koekjes.
Alhoewel ze me over alles wat hier gebeurd of te gebeuren staat mijn mening en of oordeel vraagt is Mary hier de dame des huizes. Steeds meer laat ze de organisatie hier aan mij over terwijl zij zich toespitst op haar kleine bedrijfje waar ik me absoluut niet mee bemoei. Toch vraagt ze ook daarover mijn mening maar ik heb werkelijk te weinig kennis van zaken om haar op dat vlak raad te geven en dat zeg ik haar dan ook. Ze is echter blij dat ze iemand heeft om erover te praten. Diana, de dochter des huizes, is 8 jaar, doet haar best op school en is een beleefd rustig kind een beetje timide en introvert maar toch speels en vrolijk in het bijzijn van mensen die ze kent en vertrouwt. Alice, de meid, stond hier tot een week geleden onder een Victoriaans regime. Ik heb bij Mary bepleit om haar wat meer van huis te laten gaan want het vrouwtje heeft een zeer triestig sociaal leven. Ze spreekt zo goed als geen engels en het Kiswahili dat ze spreekt is doorspekt met allerlei woorden uit de 42 talen die dit land rijk is. Ze kan noch lezen noch schrijven. Ik heb gemerkt dat analfabetisme hier toch als een plaag mag beschouwd worden, vooral in het binnenland. Alice iets laten uitvoeren op eigen initiatief loopt gegerandeerd verkeerd af dus trainen we haar op een dagelijkse routine. Ik heb geprobeerd haar sociale status wat op te krikken door ervoor te zorgen dat haar vrije dag, de zondag, ook werkelijk een vrije dag is en dat ze niet om 5u moet opstaan om de ontbijtboel klaar te zetten, koken doen we altijd zelf, en 's avonds vroeg thuis te zijn om onze schotels te wassen. Ook krijgt ze vanaf nu een vrije avond in de week. Opslag zit er niet in, ze heeft 3000kes ofte 30 per maand de kost en inwoning. Deze week had ze een malaria aanval en daarvoor heeft Mary de dokters en apotheekkosten betaald. Een consultatie bij de dokter kost 1000 kes ( 10 ) wat voor de meeste mensen hier een zware aderlating is. Ziekteverzekering en ziekenfonds bestaan hier niet. Daar ik me niet moet bezighouden met al die dingen die ik absoluut niet graag doe kan in mijn tijd nuttig besteden aan schrijven, foto's katalogeren en plannen maken voor de toekomst. Ik zit boordevol ideeën om dit huis hier echt comfortabel te maken.
Toen ik vertelde dat we hier alleen overdag zonder stroom
vallen was de wens de vader van de gedachte. Woensdagavond hadden we ervan. Om 6 uur begint het donker in te vallen en om halfzeven is het hier stikdonker. Dat is nu net de moment dat we aan 't koken zijn. Het peertje in Mary's keuken is al veel te weinig maar helemaal niets, dat werkt niet. Voor het koken zelf hebben we geen stroom nodig, we hebben gas en het wonderbaarlijke houtskoolvuurtje. Bij ons zie je het als ornament of museumstuk maar hier haalde Mary nog een echte, goedwerkende petroleum lantaarn boven. Toen wij gisteren in de stad waren en ik ging rondsnuisteren in de elektrozaken zag ik een enorm groot aanbod van kleine benzine en dieselgeneratoren. Alhoewel die toestellen geweldig meevallen in prijs opteer ik toch voor zonnecellen en een backup batterij. Een dag zonder zonneschijn, zelfs in het regenseizoen, is hier erg zeldzaam en de zon stuurt geen rekening.
Dit is mijn derde vliegreis in mijn leven. Bijna 40 jaar geleden ben ik twee keer met de KLJ naar Italië geweest en nu dus Mombasa. Die keren in Italië daarvan heb ik genoten maar ik was toch blij naar huis te mogen. Hier ligt het anders. Akkoord, ik ben hierheen gekomen om hoofdzakelijk amoureuze redenen maar ook omdat ik altijd al geinteresserd ben in Afrika. Een vakantie in een chic hotel en uitstappen waar je van hot naar her gesleurd wordt en 's avonds je jezelf zit te bezatten aan een te dure bar is aan mij niet besteed. Je spendeert fortuinen aan waardeloze souvenirs en snuisterijen en een vakantielief. Zeker in de tropen zijn er verblijven (resorts) waar alleenstaande mannen of vrouwen er gewoon een inheems lief op na houden. Er bestaat een film met Charlotte Rampling " Vers Le Sud" waarin deze toestanden aan bod komen. Ik dacht eraan toen ik zaterdag met mijn creditcard geld ging afhalen aan de automaat van de Barclays Bank. Voor mij stond een langharige, blanke, blonde vrouw vergezeld van een lange jonge god van een neger. Zij haalde geld af en toen ze zich omdraaide schatte ik haar op z'n minst 65 jaar. Ik ben hier ook veel geld kwijt maar ik heb mijn budget tot op heden niet overschreden. Het enige souvenir voor mezelf is een safarihoed (2.5) en dan nog uit noodzaak. Mijn kale kop had neiging tot verbranden. Mary is een schat van een vrouw en Diana is een lief welopgevoed kind dat mij aanspreekt als ' daddy '. Ze leven hier 200 jaar ten achter bij ons. Voor het ontbijt moet Alice, de meid, om 5 uur opstaan om water te koken voor koffie en/of thee. Ze werken hier met kleine houtskoolvuurtjes. Boterhambeleg kenden ze hier niet, alleen een soort frankfurter worstjes. Van het kookvuur met twee bekken was er één kapot. een gekookte maaltijd bereiden was hier een hele heksentoer. Ik heb Mary een nieuw gasfornuis met 3 bekken gegeven, een koffiezetapparaat en een waterkoker. Er zijn hier twee degelijke supermarkten net voor je de stad in moet. Als je goed uitkijkt kunnen de meeste dingen vrij goedkoop. De drie keukentoestellen hebben samen 93 gekost. Ik heb Afrikaanse makelij gekocht. Europese of Amerikaanse toestellen kosten hier net zoveel als bij ons. Ik ben ze hier ook andere dingen aan 't leren eten. Het voedsel is hier goedkoop maar bijvoorbeeld Edammerkaas en sommige produkten van bij ons zijn hier duurder. Bertoli olijfolie kost hier het dubbel. Koffie die ze hier zelf kweken en produceren houden ze hier duur omdat ze zoveel mogelijk willen exporteren. De lokale slagerijen zijn niet om aan te zien. We zijn een kip gaan kopen en wat rundsvlees hier vlakbij Mary's huis en ik mag niet aan die slagerij denken als ik ervan eet. De roosters in de, zeer bedenkelijke, frigo waren roest en als vleeshaken gebruiken ze geplooid betonijzer. Het meeste vlees is naar mijn mening afkomstig van oude, magere, taaie beesten want het is moeilijk gaar te krijgen. Kruiden en specerijen , behalve zout en suiker, kenden ze hier ook niet. Ik heb peper, selderijzout, peterselie en basilicum ingevoerd. Ik heb ondertussen ook leren koken met gas. Dat is een openbaring. Thuis kan ik spek niet krokant aangebakken krijgen, hier lukt dat als een fluitje van een cent. De slaapkamers en de woonplaats zijn goed voorzien van meubilair maar de keuken is een ramp. Een keukentafel is er niet, kasten zijn er niet. Alles zit in plastiekrekjes die op het aanrecht staan en dan nog totaal ongeordend. Hier iets terugvinden is om mijn weinige haar uit te trekken. Er is ook nauwelijks werkruimte in dit grote huis. Het sanitair is ook aan verbetering toe. Dan denk ik vooral in besparings termen. Toiletsassen met een spaarknop, een zonnepaneel voor warm water en voltaïsche cellen om vooral de stroomonderbrekingen, die enkel overdag voorkomen, op te vangen. Ik heb hier een roeping. Maar ook drie vrouwen die voor me zorgen en alles doen wat ik niet graag doe, wassen, kuisen, strijken. Het leven is hier ook niet geforceerd en 's morgens na het ontbijt nog een kopje koffie en een sigaretje op het terras. Niet meer alleen op een kleine studio en met de winter die er weer staat aan te komen. Voor mij is dit hier de hemel op aarde.
Drie heerlijke weken bij een fantastische vrouw en een uitermate aangenaam dochtertje. Ook Alice die nu nog de schotels van mijn laatste kookexploot staat af te wassen heeft goed voor me gezorgd. 
Dat betekent hier goeiedag. Ik was een poging aan 't ondernemen, vorige zaterdag, om Kiswahili te leren ( Ik vrees dat dat nooit zal lukken) toen een jongedame Diana's haar kwam doen. Zwarte meisjes en vrouwen zijn, wat hun haar betreft, nog gekker dan de onze. Het vorige kapsel uitkammen, haar wassen en nieuw kapsel steken, 2 uur werk. Het eindresultaat is wel mooi natuurlijk maar ik denk dat het niet zo gezond is voor hoofd en haar. Oudere vrouwen zijn soms bijna kaal maar je ziet het niet want pruiken en haarextensies zijn hier net zo normaal als dagelijks eten en drinken. 
Na het harde boekhoudkundig werk in de voormiddag zijn Mary en ik in de namiddag naar de supermarkt geweest met de ' matatu '. Het is me al opgevallen dat het tussen 13 en 15u menselijk rijden is in die oncomfortabele busjes. Het zijn de kalmste uren van de dag, ook de heetste.
Gisteren viel het Mary op dat hier de laatste dagen meer vrouwen voorbij lopen. Mij was het nog niet opgevallen. Natuurlijk ben ik ook nog niet vertrouwt met het normale verkeer in dit straatje. Er loopt hier vanalles rond, vrouwen in burka's, gewoon gesluierde, jonge met décolleté's op hoge hakken, Maasai met een last op hun hoofd. Veel vrachtwagens met materiaal voor de nieuwe wijk hier een eindje verder, er passeren hier geiten en koeien, kortom het hele scala van gewone en wondere dingen die deze grote stad rijk is. 
