Roppe, Raze en Balte

            
 Harm de Vries : "Eins binne we operasjongers"      Henk Bijlsma : "Ik ga wolris in amer wetter 
                                                                                                    oer my hinne krigen"        

Harm de Vries en Henk Bijlsma zijn de stadsomroepers van IJlst en Bolsward in het Friese Nederland. De mannen gaan nek aan nek in de landelijke strijd die in volle gang is om wie het beste kan 'roepen'. Twee profbrullers aan het woord.
Hooooooooort ! Zegt het vooooooooooort !
(Door Elizabeth Vogelzang - Leeuwarder Courant 15 aug. 2009)

Boeren, burgers en buitenlui, hoort !
Harm de Vries trekt zijn mond wagenwijd open als hij met een imponerend volume over IJlst begint te brullen in de straten van Bolsward.Henk Bijlsma kijkt glimlachend toe hoe zijn collega en concurent in zijn gekleurde edele outfit luidruchtig staat te bellen en alle registers opentrekt.
Nietsvermoedende voorbijgangers draaien verschrikt om als ze die uitbundige uitgedoste snoeshaan tekeer horen gaan.
 


De Bolwarder stadsomroeper laat een paar minuten later horen wat hij in zijn mars heeft.
"Geen sms en ook geen mail, maar met mijn stem traditioneel,
mijn nieuws is altijd actueel. Hoort en zegt het voort !",
knalt het uit de keel van de man in het traditionele Bolswarder geel/zwart.
Bijlsma en de Vries zijn officiële stadsomroepers, en dat is niet zomaar wat.
Velen denken dat het een koud kunstje is, maar zo simpel ligt het niet.
Een goede omroeper heeft een duidelijke, luide en dragende stem en is niet bang
zijn mond open te trekken.
"Eins binne we operasjongers", vindt de Vries.
"We moatte de bukspieren en de ademsteun goed behearse".
Maar trainen heeft geen zin, aldus de mannen.
Bijlsma : "Moeder natuur moat it je wol meijûn ha".
Vergis je niet. Stadsomroepers zijn er niet alleen voor de gein. Het is ene representatieve functie.
"We binne ambassadeurs fan ús gemeente en ús stêd", zegt de Vries.
Zo'n belleman moet dan ook van onbesproken gedrag zijn.
In oktober is het Nederlands Kampioenschap afgelopen.
Alle wedstrijden van het afgelopen seizoen tellen daarvoor mee.
Bijlsma die al twee jaar omroeper is, staat na vier concoursen voorlopig op de tweede plaats, de Vries bungelt daar wat onder op de vijfde plaats.
Hij vindt dat zijn collega sterke teksten heeft.
"Hij wit it goed te bringen".
Bijlsma is op zijn beurt jaloers op de rust in de stem van de IJlster.
"Myn slopte is dat ik it te gau öfraffelje."
De IJlster schrijft zijn eigen teksten.
"Myn dochter besjocht of alles wol goed rint."
De Bolswarder begint daar niet aan.
"Dat kin ik net. Lestich om it by elkoar te krijen."
Hij besteed de klus uit.



Wanneer ben je lekker in vorm als omroeper?
Nou, als de tekst er soepel uitrolt, aldus de kenners.
Teksten met veel g's zijn lastig, vindt de Vries, die al twintig jaar in het vak zit.
"Dat komt achter ut de kiel wei. Op de toppen fan de stimbanne."
Bovendien is het niet handig om van te voren melk te drinken.
"Dat slimet."
Het weer is ook niet onbelangrijk voor de prestaties.
Ideaal is een lichtbewolkte dag met 20 tot 25 graden.
"Net te hyt. Dan krij je in droege mûle."

Stelt iedereen zo'n schreeuwerd in de straat wel op prijs ?
Bijlsma glimlacht.
"Ik ga wolris in amer wetter oer my hinne krigen.
Of guon freechje of't ik my gedeisd hâlde kin."
Maar meestal vindt iedereen de luidruchtige stadsomroepers alleen maar leuk.
"Minsken wolle graach mei ús op'e foto."

DE LOPENDE KRANT
Vroeger was de stadsomroeper 'de lopende krant'. Zijn taak was het verkondigen van het nieuws in de tijd dat er nog geen papieren nieuwsblad bestond. Mededelingen van burgemeesters en wethouders en aanbiedingen van winkeliers en ondernemers werden met schelle stem door de straten van de stad gebruld.




In België heten stadsomroepers 'bellemannen'. De nieuwsbrengers lokken luidbellend de bewoners naar buiten om hun mededelingen te aanhoren.
Nederland telt nog ongeveer 25 stads- en dorpsomroepers die zijn aangesloten bij de omroepersgilde.
www.omroepersgilde.nl