|
Stadsomroepersconcours Heikenszand
('Zak' van Zuid-Beveland)
12 september 2009
 
De culturele raad van Borsele organiseerd ter gelegenheid van Open Monumentendag diverse activiteiten, waaronder dit stads- en dorpsomroepersconcours in buurtgemeente Heinkenszand, een 7de editie in de strijd om de Nederlandse Kampioenstitel en een plaatsje in de rangschikking van Kampioen Stadsomroeper der Lage Landen.
Heinkenszand, eigenlijk maar een goed uurtje rijden vanuit Izegem : Gent-Terneuzen en dan nog een stukje Westerscheldetunnel.
Maar de dagen beginnen te 'korten' en dan gebeurt het al eens dat men kan vertrekken bij zonsopgang...
Op de Rijksweg van Zelzate, gaat het door een stukje industrieterrein...
De stinkfabriek van Cargill...
En dan rijden we de Nederlandse 'grens' over.
Nog even wachten aan de draaibrug van Sluiskil...
Maar dat duurde al bij al maar een tiental minuutjes.
Had ik misschien geluk ...?
Ja, en het was ondertussen bijna 9 uur.
En dan de Westerscheldetunnel in...
Bij het buitenrijden krijg je het tarief klaar en duidelijk voorgeschoteld...
Een charmante kassierster nam mijn eurootjes in ontvangst.
Ik daarentegen kreeg de rekening terug !
We vonden al vlug onze toegewezen parkingplaats en de deelnemers kwamen er ook aan.
Ter deser gelegenheid kreeg ik ook mijn officieel Fries' paspoort uit de handen van de Friese stadsomroeper Hendrick uit Bolsward.
Dit linnen tasje met wapenschild kreeg ik ook kadoo.
De deelnemers werden op de boerderij Hof Stenevate omstreeks 11.30u verwelkomt door de omroeper van Borsele, Wim De Smit.
Burgemeester E.J.Gelok in gesprek met een medewerker
Stadsfotograaf Chris druk in de weer...
We werden er onthaald met koffie en pralines.
En ja hoor : ze hebben daar in Borsele hun eigen suikerzakjes !
Maar Zandvoort heeft die ook...
Niet zonder enige trots toont omroeper Klaas Koper uit dat Zandvoort een nieuw soort ratel...het lijkt een beetje op het binnenwerk van die kinder-muziekdoosjes met zwengeltje.
Alleen komt er hier uit zijn toestel een oorverdovend gekletter door drie onder spanning staande latjes.
Een héél merkwaardig toestel !
Harmen de Vries staat vol bewondering te kijken naar het prachtige interieur van die 'omgebouwde' hoeve...
Dan doet gast-omroeper Wim het verwelkomingswoord en de voorstelling van de kandidaten.
Er zal vandaag niet alleen gestreden worden voor het Nationaal Kampioenschap, maar ook voor een plaatsje in de rangschikking van het Kampioenschap voor Stadsomroepers en Bellemannen uit de Lage Landen en het Kampioenschap van Zeeland !
Als geschenk kregen we uit de handen van de burgemeester een door hemzelf gesigneerd boek over Borsele, met prachtige zwart-wit en kleurenafbeeldingen van fotografe Mechteld Jansen(www.forumfotografie.nl) en een plattegrond van de gemeente.
Dit mooie tasje was er ook bij.
Vervolgens werden we in groepjes verdeeld over de vele deelgemeenten en gehuchten rond Borsele en bracht ik, samen met de omroepers Henk, Hendrick en Johny een bezoekje aan het kaffee van Kee (97 jaar oud !).
En ze was kwaad toen ik die foto nam... ze wil persé niet in de krant !!
Johny, die stadsomroeper is in Ijsendijke, is namelijk gehuwd met een dametje hier uit de streek en komt hier regelmatig een pintje drinken.
Dit is namelijk ook de stamkaffee van oud-wielrenner Jan Raas, die hier regelmatig 'een kaartje komt slaan'
Deze toelichting kreeg ik later van collega Johny,
die daar ook regelmatig zijn watertje gaat drinken...
Hallo Guy,
Ik ben gisteravond nog bij Kee Pas geweest. in 's-Heerenhoek.
Ze was niet meer boos.
Dit was ze omdat ze dacht dat we voor de krant kwamen.
Kee is een byzondere vrouw.
Ze wil absoluut niet in de krant of in andere publiciteit.
Ze wordt op 8 december 97 jaar.
Het interieur is nog precies hetzelfde als 43 jaar geleden toen ik er voor het eerst kwam.
Alleen is er een nieuwe toiletgroep aangebouwd.
Dan ging ik de zaterdagavond met enkele broers van Jo naar Kee.
En bij Jo thuis dachten ze dat we naar de kerk waren.
Het café heet 'Ruim Zicht'.
Ze vertelde tegen Jo dat dit zicht er niet meer is vanwege de bossen en struiken die er nu staan.
Ze zat te kaarten toen we er kwamen.
Een van de kaarters was Jan Raas , jawel de oud wereldkampioen wielrennen in 1979
Jan heeft ook 14 klassiekers gewonnen en 10 touretappes.
Een van de vaste klanten heeft ons bediend.
De andere vaste klanten pakken zelf hun drank uit de koelkast en houden zelf hun consumpties bij.
Jan Raas neemt zelf zijn wijn mee.
En hij betaalt ze nog ook.
Kee hanteert nog ouderwetse tarieven 1 € voor een drankje.
Wel Guy ik hoop je voldoende te hebben ingelicht.
Groeten dorpsomroeper Johnny de Maertelaere en Jo
Hier demonstreerd hij waar die typische traditionele Zeelandse kledij al niet goed voor is...
 Een gids van de dienst monumentenzorg begeleidde ons dan naar de St Blasiuskerk, waar we eerst zouden lunchen en waar ook het wedstrijdgedeelte zou plaatsvinden.
 Op het kerkplein was een soort tentenkamp opgeslagen, waaronder standjes van verschillende culturele organisaties hun folders aanboden, alsook een gedeelte 'rommelmarkt'.
  Ondertussen was een knapenkoor aan het zingen in de kerk.
 Het was bewolkt, maar beetje bij beetje kwam de zon erdoor, werd het zelfs lekker warm en je kon er buiten genieten van zelfgebakken cakes en likeurtjes, men bood er de fameuse 'Zeeuwse babbelaars' aan en je kon er proeven van diverse streekproducten.
 Hostessen van de gemeente Borsele deelden er folders en flyers uit over de vele activiteiten dit 'open-monumenten'-weekend maar ook deze in de toekomst en de algemene nuttige informatie.
           Als middagmaal : belegde broodjes met koffie/thee.
 Na de lunch om 12.45u werd eerst om 13.00u officieel de Internationale Monumentendag (alsook in België) geopend en ging dan het concours door aan de trappen van de St.Blasiuskerk in het centrum van Heinkenszand .
Na een uitvoerige introductie vanwege de Schepen van feestelijkheden, konden we eindelijk met ruim een half uur 'en retard' op het schema beginnen aan de 'roepen'.
De jury zat alvast klaar.
Dit gebeurde zoals gebruikelijk in twee fasen :
een eerste 'verplichte roep' om 13.30u.
Ik had als onderwerp de gemeente Lewedorp gekregen.
Terwijl je aan het performeren bent, staan de collega's telkens glunderend toe te kijken. Maar eenieder krijgt om beurten een verdiend applaus !
Ook van de partij was John Karsten uit het stadje Holland in de Amerikaanse staat Michigan.
Hij is namelijk voorzitter van de 'American Guild of Town Criers'
Eens om de zoveel jaar komt John Karsten naar Europa overgevlogen om zijn zussen te komen bezoeken, die hier nog in Nederland wonen.
Presentator Wim de Smit kondigt telkens weer de kandidaten aan en het onderwerp van hun roep.
Evenals Johny uit IJsendijke draagt ook hij een typisch Zeeuwse outfit en alle toebehoren.
Wim draagt een lange klepbroek van zwart fluweel of pilow. Op de broek worden één paar zilveren broekknopen gedragen.
In de lange zak van de broek draagt men een mes met gesneden heft van palmhout, bekroond met een leeuw of twee paarden, die uit een mand eten. In het heft bevindt zich een balletje, wat zieltje genoemt wordt.
Het hemd dat gedragen wordt noemt men een boezeroen. En is blauw of zwart.
Aan de hals worden gouden hemdknopen gedragen en een halsdoekje.
Over het hemd draagt men een mouwloos ondervest.
Over het ondervest draagt men een kort jasje dat men vest noemt. Vest en ondervest zijn gemaakt van laken of vrieze. Zij hebben beide een dubbele rij van 6 knopen met een zelfde motief.
De hoed die gewoonlijk gedragen wordt is rond en van zwart castor. Hij wordt 'garribaldi' genoemd.
Tijdens de pauze was er een intermezzo met zang door het jongeren-koorgezelschap en het zangduo Breadhait.
Dan volgde om 15.00u de 'vrije roep'.
Hier gaat het erom je eigen dorp of stad aan te prijzen.
Hier speel je werkelijk 'ambassadeur' voor je gemeente.
Ook mijn Belgische collega Gerard Vercauteren, de belleman van Temse, was van de partij.
(hij eindigde trouwens 4de !)
(met dank aan zijn vrouwtje Nelly die een deel van de foto's voor haar rekening nam...)
Voor de deliberatie wordt dan nog en beetje stoom afgelaten onder de vorm van het zingen van zeemansliederen.
Het laatste stukje stem moest eraan geloven !
Voorzanger Wim met zijn lijflied 'Zeeuwse Mosselen' !
Jaja, ook de netten moesten worden binnengehaald...
alsof het nog niet warm genoeg was !
De dames keken verbaasd maar geamuseerd toe.
"dat heeft de mijne thuis nog nooit gedaan...?"
|
