De inbreng van iedere Aikidoka biedt de mogelijkheid om belangrijke en persoonlijke waarden te (her)ontdekken. Je haalt uit Aikido wat je er in legt. Het doel dat je je stelt, de verwachting die je hebt, bepalen jouw manier van oefenen. De grote uitdaging en aantrekkingskracht van Aikido ligt besloten in de manier waarop je omgaat met anderen, met je omgeving en met jezelf. De Weg van harmonie is een levenslang pad van ontplooiing: hoe ouder de Aikidoka (niet in jaren, maar in ervaring), hoe beter hij of zij wordt. Niet beter dan anderen, maar beter dan zichzelf.
Het pad is niet in de hemel, het pad is in het hart. (Boeddha)
Het is een moeilijke taak om alle elementen van Aikido te leren bevatten en zich eigen te maken. In het algemeen worden aan technische vaardigheden het meeste aandacht gegeven, immers beweging en klemmen zijn het gemakkelijkst te leren. Een even boeiende methode is dat van een verandering in bewustzijn, zoals de spirituele ontwikkeling van ki. Het gaat er om dat je een momentbewustzijn leert ontwikkelen. Je moet jezelf wegcijferen, niet denken aan wat nog komen gaat, niet aan wat geweest is, maar open staan voor wat er nu op je afkomt, bereid om nu te reageren in innerlijke stilte.
Rei is een uitdrukking van respect, dus ook wederzijds respect tussen Uke en Tori. In Aikido kan geestelijke ontwikkeling en zuiver techniek op verschillende aspecten benaderd worden en daarom is Aikido leerzaam. Zowel de ontwikkeling van de geest als de techniek moeten in balans blijven. Wanneer dit niet het geval is vergeet men al snel de bescheidenheid van rei en wordt de Aikidoka overmoedig en is de kans groot dat men vervalt in prestatie gericht competitief gedrag. Een Aikidoka moet steeds de geest van een opvoeder hebben en in elk van zijn trainingen moet het begrip van zelfopoffering en bescheidenheid in respect sterk aanwezig zijn, naast correct techniek.
De harmonisatie en coördinatie van de geest en het lichaam van een Aikidoka, verenigd door de Ki-stroom, worden wel eens gesymboliseerd door de veel voorkomende symbolen die in de Japanse cultuur voorkomen: de den (Sho), bamboe (Chiku) en de pruim (bai). De Kujiki-den is een langlevende, groenblijvende boom, met groot uithoudingsvermogen en deze wordt prachtiger met de ouderdom, groeiend zoals de geest groeit in het lichaam van de Aikidoka. De bamboe heeft flexibiliteit en kracht, omdat hij buigt in de wind, maar nooit breekt, zoals de vele Aikidobewegingen. De Japanse pruim bloeit het eerst en betekent grote schoonheid, de (ai)ki-energie. Of zoals de esoterische leringen van OSensei beschrijven: We zijn op een zodanige manier met elkaar verbonden dat we in wezen één zijn, met alles.
Reflecties van Aikido op de Japanse cultuur: Torii
Een torii is een traditionele Japanse poort die toegang verschaft tot een Shintō-heiligdom. De basisconstructie van een torii bestaat uit twee verticale balken met twee horizontale balken bovenop, meestal volledig rood geverfd. Gelijkenissen zijn te vinden in het hindoeïsme, Chinese poorten en het boeddhisme. Onder de torii doorlopen zou de betekenis hebben om het rijk van de nacht te verlaten en het rijk van het licht te betreden. Er zijn vele interpretatie van mythologische en religieuze gegevens. Algemeen wordt aanvaard dat de torii een stok uitbeeldt waarop de haan gaat zitten, die met zijn gekraai de zon oproept. Gelovigen die onder de torii doorlopen verlaten het rijk van de nacht en gaan naar het licht, waarbij ze in hun handen klappen, niet om de aandacht van de goden te trekken, maar om de haan na te bootsen die bij het kraaien met zijn vleugels slaat.
Balansverstoring (Kuzushi) van de Uke wordt gezien als het begin van elke Aikidotechniek en is meer dan alleen het fysieke. Het vereist ook een mentale stap om de inherente inclusieve aard van de dualiteit van tegengestelden te begrijpen en om een agressieve aanval te absorberen door het hele lichaam van de Uke te neutraliseren en te pacificeren. Het is de keuze van elke Aikidoka om het holistische lichaamsbewustzijnsconcept hemel, aarde en mens in het midden toe te passen: lichaam gecentreerd, ledematen subtiel in evenwicht, als staand op een zwevende brug, golvend en zwevend, gewrichten ontgrendeld, voeten geroot, benen samengedrukt als een veer, ontsprongen in de grond, 'Koshi' heupen en 'Hara' vrij bewegend, 'Tanden' leidend naar het middelpunt, 'Chushin' verticale uitgelijnd door de ruggengraat, ogen kalm, geest leeg maar toch diep gefocust, klaar om als een dynamische draaiend wiel de lichamen met elkaar te verbinden in een harmonie met de zwaartekracht en de ki-kracht, zowel actief als passief, zoals vuur en water, zowel Yin als Yang, In en Yo, positief en negatief. Door te denken op de Aikido manier kan je je tegenstander uit balans brengen en zijn aanval omzetten in jouw verdediging. Kuzushi.
Alles begint met intentie. Intentie schept de context waarbinnen je oefening plaatsvindt en focust op een ordelijke geest bij Aikido. Door herhaling en oefening polijsten we onze verworven vaardigheden en eigenschappen van natuurlijke permanente kalmte. Het is essentieel dat je door een sensei laat bijstaan, die ons observeert en begeleid bij onze transformatie om tot een effectief, continue potentieel ontwikkelingsproces van bewustzijnstraining te komen. Daarna volgt de uiteindelijke reflectie van dit ontwikkelingsproces bij de Aikidoka: de ontwikkeling van een diepere verantwoordelijkheid voor alles wat leeft en groeit.
De hoogste mate van menselijke wijsheid is de mogelijkheid om zich aan te passen aan omstandigheden en om kalm te blijven. Aikido kan ons leren reageren om niet te reageren. Tussen de twee is er een enorm verschil. Reageren, een 'primitief' gedrag dat 5x sneller is dan aangeleerd gedrag, is vaak emotioneel en direct en omvat weinig denken. Niet reageren vereist een kalme, doordachte, hogere actie die meer zorgvuldige aandacht en wijsheid oproept. In Aikido is onze training bedoeld om een meer doordachte en medelevende reactie in ons op te bouwen, om een kalmte te midden van conflicten en chaos te cultiveren. We leren intern focussen en blijven 'gecentreerd'. Aikido bevordert een gemeenschap die vrede omarmt en bevordert. Aikido is structureel, intrinsiek soepel en moedigt een briljante spirituele instelling aan: een leven dat is afgestemd op harmonie.
Dit waren de woorden die Morihei Ueshiba aan zijn studenten meegaf, twee dagen voor hij stierf: Kijk niet naar deze oude man. Het fysieke leven is beperkt. Het lichaam verandert, maar de geest sterft nooit. Binnenkort zal ik in de spirituele wereld zijn, maar ik zal deze wereld nog steeds beschermen. Nu laat ik deze taak in jullie handen. Al mijn metgezellen moeten zich herinneren dat ik geen Aikido heb gecreëerd. Het is de wijsheid van God en Aikido is de manier om dit te doen. Ware budo is om de geest van het universum te accepteren, vrede in de wereld te waarborgen, de groei van alle wezens te beschermen en te bevorderen.
O'sensei voerde dikwijls aan dat budo een manier is om jezelf te overwinnen en vrede te brengen in de wereld.
Aikido is gebaseerd op harmonische bewegingen, gevuld met persoonlijke gewoonten en onze houding tegenover anderen en de manier om ermee om te gaan. Aikido vormt ook een helende taak die bestaat in het zoeken naar innerlijke vrede en het herstel van kracht om persoonlijke projecten op te bouwen.
In feite is elke beweging een Aikido techniek, dus uiteindelijk zijn er geen fouten. Dit is mijn advies: leer en vergeet, laat de techniek deel uitmaken van je wezen" (Morihei Ueshiba)
Elke Aikidoka die zich ontwikkeld, heeft een apart verhaal.
Veel vechtsporten beginnen aan de buitenkant en blijven aan de buitenkant. Hun uiterlijke focus is praktisch en de prestaties zijn snel en bieden een veel zekerder en efficiëntere weg naar martiale prestaties. Deze vechtsystemen hebben sinds de oudheid hun tactieken ontwikkeld volgens de vijanden waarmee ze werden geconfronteerd. Het beoefenen van deze krijgskunsten vormt een integraal onderdeel van wat je doet en hoe je denkt. Je zoekt naar zwakheden bij je vijand en exploiteert ze.
Iedere beginnende Aikidoka bestudeert naast met wat men kan zien, horen en voelen, ook de Aiki, iets dat niet kan gezien worden, noch gehoord. Aiki is iets anders. Het is de basis in Aikido, kijk hoe jouw geest beweegt in een spiegel paradox. Het toont je het tactische inzicht en mogelijkheden om je trainingsmethoden en bewegingspatronen van de vijand te observeren, nog voordat je ze moet bevechten.
Kijk naar de evolutie van O-senseis demonstraties. Ze worden groter en groter en zien er minder en minder agressief uit. Er werd meermaals opgetekend dat hij boos werd op zijn Uke's, toen hun aanvallen hem dwongen om doeltreffende technieken uit te voeren, in plaats van de Aiki-demonstratie waarop hij had gehoopt.
We zijn allemaal samen op de tatami om Aikido te bestuderen in al zijn aspecten, om te leren om bewust te zijn van de omgeving, om één te worden met de ruimte om je heen. Aikido verenigd en breidt zich uit naar het oneindige, als een alfabetiseringsoefening van een nieuwe taal: het alfabet, grammatica, vervoegingen, verbuigingen en vocabulaire, om zo een persoonlijk woordenboek bij de hand te hebben, om te navigeren in het leven met deze nieuwe taal.
Deze taal van harmonie moet samen met timing, ki, centrum, extensie en meedogendheid tot een ontspannen en vloeiend gesprek leiden, met anderen en met jezelf, in een intern gesprek dat niemand anders beantwoordt, in je eigen grote stilte van de eeuwigheid.
Winnen betekent het verslaan van conflicten die in ons schuilen." (Morihei Ueshiba).
De ware test van je opleiding is niet wat je weet, maar hoe je deelt met wat je weet, met anderen.
Mijn top-10 technisch notitieboekje van Aikido: Tenchi-nage.
Tenchi-nage is een van de basisworpen in Aikido en wordt
veel beoefend in dojo's. De meest voorkomende toepassing is op de aanval
ryotedori, wanneer beide polsen worden gepakt, maar de worp kan tegen vrijwel
elke aanval worden uitgevoerd. Tenchi-nage betekent hemel en aarde worp, wat
verwijst naar de armbewegingen in de techniek: een arm gaat omhoog en de andere
gaat omlaag. Aan het einde van de worp neigen de armen naar het midden te
bewegen van de Tori, achter de aanvaller. De arm die naar beneden gaat, zorgt
ervoor dat de aanvaller uit balans raakt, terwijl de arm die omhoog gaat de
worp vervolledigd.
Tenchi-nage is een populaire techniek onder de Uke-Aikidokas,
vooral om de valtechniek te oefenen, zowel de voorwaartse val (mae ukemi) als
de achterwaartse val (ushiro ukemi), het verhoogt de controle over de aanvaller
enerzijds en de worp kan worden aangepast aan de valvaardigheden van de
aanvaller anderzijds. Aikido, een pad van beheersing, een weg van innerlijke
concentratie en discipline.
Mijn top-10 technisch notitieboekje van Aikido: Torifune.
De
Kunst van de Vrede begint bij jezelf: totaal bewustzijn, ben je je bewust van
je omgeving, je tegenstander, je trainingspartner, de menigte om je heen, hun
fysiologische aspect, mentale conditie, vastberadenheid, doel, strategie,
manier van denken, geografie, cultuur.
Torifune
oefening staat symbool voor de hemel (yan) en voor de aarde (Ying) (uit Ueshibas
Izanami en Izanagi). In deze bewegingen moet de bekken op dezelfde hoogte
worden gehouden om te voorkomen dat het lichaam te veel schommelen. Het lichaam
moet verticaal en recht zijn. Het innerlijke gevoel moet zo zijn dat het hele
lichaam trekt en duwt. Dit is de basis van de coördinatie van bewegingen bij
het uitvoeren van de oefening. Tijdens de oefening focus men zich op het punt
zo ' n 3 meter voor je.
Tijdens
het trekken met de handen visualiseert men dat men de "aarde" trekt
door het geluid van hy te zeggen, als de handen duwen, visualiseren dat ze
"de aarde" duwen door het geluid van ho te zeggen. Het ritme van de
oefening zal geleidelijk versnellen, maar de versnelling moet natuurlijk en
zonder versnelling van de adem plaatsvinden. In deze positie creëren we een
"brug" die ons verbindt met de hemel en de aarde.
"Op
dit Aikidopad moet je op een brug staan die tussen hemel en aarde drijft (Ame
no Ukihashi).
De bewegingen moeten natuurlijk zijn - vrij en
ontspannen, zonder onnodige spanning. We moeten bewegen volgens de structuur
van je lichaam. De meeste studenten begrijpen dit niet in één keer. Het duurt
meestal vele jaren om uit te zoeken hoe je natuurlijk moet bewegen. Bij degenen
die de natuurlijke beweging onder de knie hebben, wordt de techniek duidelijk,
kracht en energie stijgt, de perceptie neemt toe, bewegingen worden snel en
continu.
Mijn top-10 technisch notitieboekje van Aikido: Kokyo-ryoku.
Hoewel
de oprichter van Aikido, Morihei Ueshiba zeer religieus was, heeft men geen
religie nodig om Aikido te leren . OSensei zei dat de Aikidoka, waarbij het
lichaam en geest beetje bij beetje, dag na dag wordt begeleidt naar
zelfontplooiing om automatisch in harmonie met het universum te leven. Morihei
zei: 'Adem is de draad die samen de schepping vormt. Wanneer de talloze
ademhalingsvariaties in het universum kunnen worden waargenomen, worden de
individuele technieken van Aikido geboren."
De
KOKYU-beweging zelf is afgeleid van het heffen en snijden met het zwaard. Ademhaling
versterkt concentratie en aandacht, zorgt voor een goede interne conditie.
Kokyu-nage
of ademworp is een worp met talloze variaties. De kokyu-ademhaling is een
buikademhaling waarbij je je focust op je centrum (tanden). Dit is de krachtademhaling
die in alle budosporten wordt gebruikt. In Aikido wordt het vaak kokyu ryoku
genoemd, wat gewoon ademkracht betekent. Kokyu betekent eigenlijk in en uitademen,
waarbij je de kracht van de aanvaller opneemt en het hem teruggeeft, meestal in
een worp. Gebruik het momentum van de aanval om te beslissen hoe kokyo-nage te
gebruiken. Bij elke Aikido-techniek is het een goed principe om je hele lichaam
in elke fase van een techniek te bewegen en niet alleen aan het begin ervan.
Als je te lang stilstaat, ben je kwetsbaar voor een tegenaanval.
De
basis Kokyo-oefening is Kokyoho (zittend), die bestaat uit een trainingspartner
die beide polsen van een andere trainingspartner grijpt, die vervolgens de
persoon die grijpt duwt. Deze oefening is een pure toepassing van de
KOKYU-beweging, die bestaat uit het laten zakken van de ellebogen, het naar
buiten draaien van de handbladen en naar voren duwen met de handbladen. Als een
persoon KOKYU RYOKU heeft verworven, wordt deze uit de handbladen geleid en
wordt de duwkracht vergroot.
Het is gebruikelijk om in Aikido de les af te sluiten met
de oefening suwari (zittend) kokyuho of in kokyu dosa (beweging), waarbij Tori en
Uke elkaar helpen om hun ademhaling te verbeteren en te centreren, de
ademhaling die een buikademhaling moet zijn. Deze samenwerking is een zeer
belangrijk element in de activiteiten van de Aikidoka's.
Mijn top-10 technisch notitieboekje van Aikido: Shiho-nage.
Concentratie is het vermogen om zich volledig op het
juiste onderwerp te concentreren zonder aandacht te hebben voor de afleiding.
Dit is de eerste kwaliteit die ontwikkeld moet worden. Het stelt de Aikidoka in
staat om de omgeving duidelijk te zien, alles op te merken en te corrigeren en
duidelijk te bepalen welke techniek er moet toegepast worden. Om deze
duidelijke perceptie en staat van diepe concentratie te bereiken, is het nodig
om te ontspannen en je geest te beheersen.
Shiho-nage bevat deze grondige filosofische implicatie
dat het hart van Aikido onthult. O-sensei noemde het zwaaien van het zwaard in
de vier richtingen en symboliseert erkentelijkheid. Hij waarschuwde om nooit
te concentreren op één aanvaller, maar om bewust te zijn van meerdere
aanvallers, uit alle richtingen. Handen, hoofd, heupen en voeten moeten perfect
samenwerken bij de worp. Onderbreek de continuïteit van de beweging niet.
Shihonage kan zowel omote (voor de aanvaller) als ura
(achter de aanvaller) worden gedaan. Deze tegenstellingen hebben brede en
ingewikkelde betekenissen in de Japanse taal, maar in Aikido verwijst het
vooral naar de invalshoek van je benadering van de techniek. In omote, beweeg
je voor de aanvaller, goed zichtbaar terwijl je in ura achter de aanvaller
staat, uit zijn of haar zicht. Zoek gedurende de hele uitvoering stabiliteit, leun niet
voorwaarts, noch achterwaarts en neutraliseer de kracht van de aanvaller, in coördinatie
met je ademhaling. De studie begint in eerste instantie door simpelweg bewust
te zijn van wat de adem doet terwijl we bewegen. De adem kan hierbij een
subtiele onzichtbare kracht uitstralen. Wees ermee verbonden, harmoniseer
lichaam en geest met de ademhaling en voor de shiho-nage uit.
Mijn top-10 technisch notitieboekje van Aikido: Atemi en Irimi.
Veel Aikido studenten (van beginners tot ervaren
studenten) maken zich zorgen over het praktische gebruik Aikido als
zelfverdediging. De atemis (aanvallen) in de dojo zijn vaak onrealistisch en
worden soms zwak uitgevoerd in kracht en snelheid. In de eerste plaats is het
belangrijk om te begrijpen dat de Aikido-techniek wordt toegepast tegen
gestileerde en geïdealiseerde aanvallen. Dit maakt de basisprincipes van
bewegingen in Aikido toegankelijk voor studenten. Veel Aikido technieken kunnen
niet effectief worden toegepast zonder de correcte atemi. Als de ervaring
groter wordt, moeten de snelheid en kracht van de aanval toenemen, zodat de
student de belangrijkste technieken van bewegingen in Aikido kan aanpassen aan
de verscheidenheid aan aanvallen.
Er is geen aanval in de kunst van de
Aikido-wereld. Als je aanvalt, betekent dat dat je jezelf niet kan controleren.
Doch loop ook nooit weg van een uitdaging, maar probeer je tegenstander niet te
onderwerpen. Laat aanvallers je benaderen op de manier die ze willen en ga dan
met ze mee.
Het fundamentele verschil tussen
aanvallen in Aikido met andere gevechtsporten is, dat hun doel niet is om
schade en verwondingen te veroorzaken aan de vijand, soms met dodelijk
resultaat, maar om afleiding te hebben dat soms niet langer dan een seconde
duurt, voldoende om het initiatief te onderscheppen voor een effectieve ontvangst,
op de voorwaarde van de Aikidoka zelf, te scheppen.
Aikido-technieken worden massaal geoefend
als verdediging, niet als aanvalstechnieken, doch om je Aikido-vaardigheden te
vergroten, moeten je je aanvalsvaardigheden dienovereenkomstig ook verbeteren.
Atemis moeten steeds krachtig en efficiënt uitgevoerd worden, anders zullen ze
niet het beoogde reactie creëren. De aanval en de verdediging zijn met elkaar
verbonden.
Yoko- en sho-menuchi en Chudan tsuki zijn hierbij de belangrijkste
aanvalstechnieken, met een slag naar de zijkant van het hoofd of recht op het
hoofd of naar de buik, respectievelijk. In aikido is dit vaak een wapenloze
simulatie van de zwaardaanval met dezelfde naam. Je gebruikt de rand van je
hand in plaats van een zwaard. De slag kan ook met een mes gedaan worden.
Ueshiba heeft altijd aan zijn discipelen herhaald dat de
natuur en Aikido dezelfde principes hebben. Een vogeltje vecht tegen de
weerstand van de lucht, maar het geeft niet om de wind, omdat het de windkracht
gebruikt als zijn voordeel. Ook in Aikido probeert de leerling te leren om de
kracht te veranderen in zijn eigen energie, niet om het te bestrijden. Hierbij
is Irimi de beweging waarbij de Aikidoka rechtstreeks in een aanvalsbeweging
binnentreedt en is één van de zeldzame technieken in Aikido dat harmonie
symboliseert. Als de tegenstander voor je aanvalt sta je in het volgende moment
achter de aanvaller. Bootst hierbij de draaiing van de aarde weer, begeleid de tegenstander
terug naar boven en krachtig terug naar beneden. Dat is Irimi nage. Het vereist
toewijding en dapperheid omdat het gepaard gaat met het zich binnen de sfeer
van de kracht van aanvaller te plaatsen. Bij Irimi zet men een stap vooruit, in
een schuine hoek op het moment van de aanval met een doorslaggevende toegewijde
intentie. Het momentum van de aanval in combinatie met de voorwaartse ingang
creëert een verrassende, onverwachte effect op de aanvaller.
Mijn top-10 technisch notitieboekje van Aikido: Gokyo.
Aikido
is een pad zonder einde. Het is iets dat een persoon zijn hele leven kan
bestuderen en voortdurend nieuwe en interessante aspecten ontdekt om te
verkennen en te ontwikkelen. Hoewel dit een zegen is, is het ook een bron van
frustratie in die vooruitgang die traag kan zijn en veel leerplateaus met zich
meebrengt.
De techniek Gokyo of "vijfde techniek" is een eenvoudige
Aikido elleboogbesturingstechniek die wordt gebruikt in situaties zoals het
verwijderen van een mes of Tanto uit de hand van een tegenstander en is in
principe gelijk aan Ikkyo.
Aikido-training
heeft, naast vele voordelen, waaronder zelfverdediging, zelfverbetering,
fysieke fitheid, kameraadschap, enz. ook dit leuke aspect van Gokyo, immers,
waar anders kun je de polsen van mensen (pijnlijk) verdraaien en hierbij niet
worden aangeklaagd?
De
oprichter herinnerde ons in zijn dojo te Iwama eraan hoe we schadelijke Aikido-praktijken
voor ons lichaam moeten vermijden. Toen Ueshiba een bloedvlek op de witte
tatami zag, stopte hij onmiddellijk met de praktijk om uit te zoeken wie er
bloedde en zei: "Doe jezelf of anderen geen pijn. Jullie zijn de zonen van
de goden en jullie ouders hebben me opgedragen om voor jullie te zorgen. Wat
zal ik je ouders vertellen als je een ongeluk hebt?"
Mijn top-10 technisch notitieboekje van Aikido: Yonkyo.
Yonkyo, "de vierde techniek", is een
van de basistechnieken (katamewaza) van aikido: met beide handen wordt de
onderarm vastgepakt. De knokkels vanaf de palmzijde (van de wijsvinger) worden
aangebracht op de radiale zenuw van de onderarm en tegen het periosteum van het
onderarmbot geduwd. Draai vervolgens naar buiten naar het onderarmbot aan de
duimzijde van de arm van de tegenstander. Het is deze draaiing die de pijn
veroorzaakt, niet de initiële druk. Deze yonkyo druk-pijn moet worden gebruikt
als een manier om het evenwicht van de tegenstander te doorbreken, om hem of
haar af te leiden. Zowat één derde van alle mensen zijn ongevoelig voor de
yonkyo-techniek, ondanks de druk-precisie van een ervaren Aikidoka. Deze grip
is eigenlijk hetzelfde als de zwaardgreep. De handposities zijn naar binnen
gedraaid, de kracht van de greep zit in de pink. Als je de pols van Uke op
ongeveer dezelfde manier vastpakt als een zwaard, ben je op de goede weg zijn.
