Ik ben Guy, en gebruik soms ook wel de schuilnaam de belleman.
Ik ben een man en woon in Izegem (België) en mijn beroep is Bediende.
Ik ben geboren op 04/06/1955 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Belleman, Snorrenclub en reuzen.
Sinds enkele jaren ben ik alle Belgische, Noord-Franse en Nederlandse stadsreuzen aan te inventariseren.
Hoe de vereniging is ontstaan en wat er allemaal veranderd is op die vijftig jaar kunnen we volgen nu in de Historiek der folkloristische vereniging DIE HAMSE WUITENS . De start werd uiteraard genomen, op de stichtingsvergadering van 28 juli 1956 te 20.00 U, in café St. Pieter gelegen op het St. Pietersplein het varkensmarktje.
Het was een samenkomst met door enkele vastberaden Wuitens, die reeds sporen hadden verdiend in en rond het Hamse verenigingsleven, mannen die niet meer aan hun proefstuk toe waren. Deze vergadering werd geïnspireerd door het gemeentelijk feestcomité, en had doel een vereniging op te richten, tot bijzondere opluistering van de Hamse folklore , en om een nog mooiere tint te geven aan de cavalcade. De vergadering werd geopend door de heer VAN GOETHEM Alfons, die aan de aanwezigen de uiteenzette wat het doel van de nieuwe maatschappij zou zijn . De hoofdzaak was,het vormen van een groep, een carnavalgroep die speciaal in het teken stond van DE HAMSE WUITEN. Nadien zou men overgaan tot het verkiezen van een bestuur. Er werd hard gewerkt, verschillende voorstellen werden met aandacht aanhoord. Het moest iets mooi worden,waar de Hammenaren konden mee uitpakken. En inderdaad men kwam tot voldoening, tot resultaat .
Het eerste bestuur van de jong geboren vereniging zag er als volgt uit :
Voorzitter VAN GOETHEM Alfons
Ondervoorzitter TILLEY Frans
Secretaris DE STROBBELIER Richard
Hulpsecretaris VAN GOETHEM Frans
Schatbewaarder WATERSCHOOT Maurice
Artistiek Adviseur TILLEY Rene
Bestuursleden BOCKLAND Henri
VAN HAVER Paul
VAN GOETHEM Guillaumme
CLAUS Aimé
FIERENS Alois
VAN DEN BOSSCHE Marcel
VAN BEEN Adrien
DE FERRERE John
Deze personen zijn de stichtende leden van de nieuwe groep. Er werd vlug gewerkt, men sprak reeds van een tweede vergadering, Iedereen had als opdracht meegekregen om te na denken over een naam. Op die bewuste samenkomst, was het de Heer VAN GOETHEM Frans die voorstelde: Carnavalsvereniging DIE HAMSE WUITENS als naam te nemen. Dit voorstel werd door iedereen aangenomen, en dus ook goedgekeurd. Er was een bestuur, het kind had een naam, er waren reeds goede vorderingen geboekt. Maar er werd in snel tempo verder uitgebouwd, Volgende stap oordeelde het bestuur, was het opstellen van standregels, wat mocht en wat niet mocht. Zo had men reeds een agendapunt voor de volgende vergadering, die reeds de volgende week zou plaatsvinden. Van doordrijven gesproken, deze ploeg wist van aanpakken. En de standregels kwamen er, na rijp beraad, in de schoot van het jonge bestuur. Na de laatste wijzigingen te hebben aangebracht, werd het statuut voorgelegd aan het gemeentebestuur, met de hoop de goedkeuring te bekomen. Een zucht van verlichting de standregels werden aangenomen. Er kon worden verder gewerkt. Nu kwam het grote ogenblik, de volgende vergadering, kwam een artistieke adviseur aan het woord, en ontrolde het ontwerp van de praalwagen en de kostuums van de groep, die hij getekend had. Het was werkelijk prachtig en iedereen was het erover eens dat dit als definitief mocht worden beschouwd. De tijd ging verder, en we schrijven 07 september 1956 Toen werd de volgende stap ondernomen, regelrecht naar het gemeentehuis. Daar werden de heren van het bestuur verwelkomd door de Heer Burgemeester VAN DRIESSCHE en Schepen. De Heer VERMEIRE Paul sprak het welkomstwoord uit. Hier was het doel van de samenkomst, een goede verstandhouding te scheppen tussen de nieuwe vereniging enerzijds en het gemeente bestuur anderzijds. Hier verliep alles weerom in harmonie. De voorzitter van de carnavalgroep DIE HAMSE WUITENS nam het woord en bedankte op zijn beurt de Heren van het gemeentebestuur voor hun begrip en warme ontvangst. En er kon weer verder gebouwd worden.
De Folklorische vereniging "Die Hamse Wuitens" bestaat uit verschillende subgroepen, die samen een geheel vormen in de parade Hieronder vindt U de verschillende subgroepen van de vereniging:
De schilddragers
De reuzen
De dansmeisjes
Het muziek
De keurgroep
Het wuitensschip
De vendeliers
De vereniging "Die Hamse Wuitens" is ook de thuis van de Hamse reuzen,
Polydoor, de Hamse reus met drietand in de hand
en de Vierling.
De legende van de Hamse reus "Polydoor"
Ook hier aan onze kronkelende Durmeboorden moeten destijds ook Reuzen gewoond hebben. Lindanus van Teneramunda door Sanderus als <onwederleglijksten> schrijver aanzien, maakt er melding van in zijn schriften (1612) Sanderus in zijn boek 'Verheerlijkt Vlaanderen' ten jare 1735 uitgegeven en handelende over het <gebied van Hamme> geeft ons eene beschrijving van het reuzenbeen in de Durmebedding gevonden. In de kerk van deze plaats ziet men het Dijbeen van een mensch, hetwelk voormaals in de Durme gevonden , en tweemaal zo groot als dat van andere menschen is, mits het vier voet en anderhalve duim in de lengte en daar op zijn dunst is, dertien duim in de omtrek begrijpt. Frans De Potter en Jan Broeckaert, die talrijke opzoekingen deden in de oude kronieken en de aloude volkslegenden nauwkeurig onderzochten en aantekenden voor hun groot werk 'De geschiedenis van de Gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen' geven volgend relaas bij de geschiedenis der gemeente Hamme onder rubriek 'Sagen en sproken' .
' Over langen, langen tijd woonde er te Hamme een reus. Een andere reus had zijn verblijf over de rivier de Durme, in t land van waas. Op zekeren dag, dat beiden in twist waren over hunne lengte, gingen ze samen naar Tielrode, waar men toen juist de kerk bouwde, om te zien wie van hen, met zijne hand, aan het hoogste van den muur kon reiken. 't Verschil moet niet groot zijn geweest daar ze alle twee in lukten een steen op de muur te leggen. Nu beweert men, dat zij gedrie waren, zonder juist te zeggen waar de drie woonden, en dat zij in Tielrode bijeen kwamen, niet om hunne wederzijdse lengte te kennen maar om de kerk te bouwen, t geen zij konden doen zonder een stelling te gebruiken. Een der reuzen, die aan dezen kant van de rivier woonde, had schuit nog pont van doen om over te varen: niet dat hij er over kon met een wipje maar hij waadde door het water zonder door de diepte of de stroom weerhouden te zijn. Links in het portaal der kerk van Hamme hangt het dijbeen van enen der reuzen. T heeft vier voet zes en een halve duim lengte ( Waasche maat ) en op de dunste plek een diameter van dertien duim. In vroegere tijden uit de Durme opgetrokken, word het zorgvuldig bewaard; geen Hammenaar, of hij zal u spreken over het reuzenbeen. De straat waar de lange man te Hamme zou gewoond hebben, behield de naam Reuzestraat . '
In Hamme zal er dus ook een reus gewoond hebben en wel in de tijd dat de eerste kerkjes hier ten lande gebouwd werden. De geschiedschrijver Van Den Bogaerde (1825) in zijn historie van < het land van waas > plaatst het oprichten van het kerkje aan den oever van de Durme te Tielrode voor de 10° eeuw. Waar de reus van Hamme woonde, is niet te bepalen. Betrok hij de verstekte burcht die aan de eerste monding van der Durme schijnt gestaan te hebben of was hij maar een eenvoudige visscher, allenlijk gekend en geroemd voor zijn buitengewone lichaamsbouw en zijn overgrote kracht ? Woonde hij verder, dieper het land in ook mogelijk daar zijn naam gegeven werd aan den weg, dewelke alle lieden daar in den ronde nog kunnen aanwijzen, gaande van aan de Durme, Hoogen Akker, over den Kouter en verder naar de plaats, de RoodeLieve Vrouw, waar naar t algemeen gevoelen, de galg zou gestaan hebben ? Zij zullen ons ook bevestigen, dat de akkergronden in den Reuzenweg of Reuzenstraat gelegen, door den reus zou vertrappeld en doortrapt zijn geweest, dat de teeltlaag niets is dan zand en wat men ook doe, en ondanks alle zorg, de vruchten altijd klein, nietig en vernepen zijn !
Wat er ook weze, van den Reus van Hamme werd er nooit kwaad gezegd. Hij schijnt geen boosaardig karakter gehad te hebben, noch strijd noch vechtlustig, dus net als de tegenwoordige Hammenaars ! - nog door zijn tijdsgenoten gevreesd geweest te zijn zoals een Finhard en een Druoon Antigoon ! Honderden jaren geleden vond men in de rivier, bij uitspoeling mischien het overgroot dijbeen waarvan voormelde schrijvers de afmetingen en de beschrijving geven. En welke Hammenaar twijfelt (?) of t moet voorkomen van den reus.
Maar wat men toch niet Loochenen kan is het bestaan van dit reuzenbeen, zo zorgvuldig bewaard en dat nu, Opgepoetst en liggend in een schrijn, voor iedereen zal te zien zijn op den dag der plechtige intrede van den reus in zijn dorp.
De legende van "De fameuze vierling"
Echter is er nog zelden of nooit gesproken over de kinderen van Reus Polydoor, je weet wel, de vier kleine reusjes, met name DOLFYDOOR JACKYDOOR- LUCKYDOOR en WILLYDOOR. Met aan hun linkerschouder de kleine groene ronde studentenpetjes,jawel depetjes van de toenmalige hoogstudentenclub MOEDER POLYDOOR.
Na een grondig speurwerk hebben wij DIE HAMSE WUITENS deze vier kinderen te danken aan de voornoemde hoogstudentenclub. U weet het zeker nog wel, de verantwoordelijken van het stelen van het kanon in 1964 en jawel in 1965 verdween de cup in het amerikaans theater in Brussel.
In de maand maart 1966, verscheen er in de binnenlandse en buitenlandse pers een bericht wat voor opschudding zorgde, een schreeuwerige vierling geboren in HAMME, van een ongehuwde moeder, pappie zou met mammie trouwen. Ook vernamen wij in LA FIGARO,PARIS JOUR en LE PEUPLE des qaudruples a Hamme. Hamme stond weer eens op stelten, en de journalisten liepen de deur van de burgerlijke stand plat! Echter werd al snel duidelijk dat het om een carnavalstunt ging. Gezien carnaval voor de deur stond. Maar . In Hamme kun je nooit weten .scheef de pers.
Hoe dan ook, de vierling was een feit in 1966. Dhr LUC BOEL , of zijne hoogvrolijkheid Prins BOELYDOOR 1 was prins carnaval, en tevens lid van de hoogstudentenclub MOEDER POLYDOOR. En om al de begrippen vierling folklore en Moeder Polydoor in één verband te brengen, werd uiteindelijk verkozen Reus Polydoor zal verijkt worden met vier reuzen, op hem gelijkend maar van een kleiner formaat. Op deze wijze wordt Reus Polydoor de fiere symbolische vader van de vierling.In 1968 mochten wij ze plechtig in ontvangst nemen. Ze werden gedoopt en gingen voor het eerst in de stoet.
De vier peters waren:
DOLFYDOOR Dhr Burgervader Adolf ROSSCHAERT
Peter lap was Dhr Willy Dhave JACKYDOOR Dhr JACKY VAN GOETHEM LUCKYDOOR Dhr LUC BOEL WILLYDOOR Dhr WILLY VERMORGEN
Wel te verstaan waren op de burgervader na, de vier peters de lolbroeken van MOEDER POLYDOOR, dat is duidelijk. Zo nu weten we waar onze fameuze vierling vandaan komt en hoe die bij de vereniging is gekomen en ook onze dragers weten nu aan wie zij dit gewicht dat zij telkens moeten torsen tijdens onze vele stoeten te danken hebben.
De KRAAINEMSE REUZEN KRANI en KRANA, oorspronkelijk uitgevoerd in papier-maché en 2m10 groot, zagen in het jaar 1972 het levenslicht dankzij het vernuft van de Kraainemse allround-artiest Piet Boesmans. Hij gaf hun gestalte om een prachtige scholen- carnaval extra op te fleuren.
Door de jaren doken ze, tot meerdere pret en glorie van de kinderen en de toeschouwers, her en der op tijdens folkloristische feesten in Kraainem en de buurgemeenten. De tand des tijds liet echter hun fragiele constructie niet onaangetast. Tijdens de overzichttentoonstelling van het gemeentelijk leven in het jaar 2000 rees de idee om onze ambassadeurs een verjongingskuur te laten ondergaan. Deze gelegenheid werd dan ook aangegrepen om onze Kraainemse reuzen te doen herrijzen naar beeltenis van twee personen die in het hart van de bevolking als ware symbolen van vriendschap en burgerzin gewaardeerd werden.
En zo verpersoonlijkt onze reus
KRANI, 5m 90, Jean van Jef van Joager. Overleden in 1985, populaire bierhandelaar, ondervoorzitter van het carnavalcomité en goedlachse volksfiguur bij uitstek.
Onze reuzin KRANA, 5m 60, Micheline van Rosse Juul. Overleden in 1993, schalkse café-uitbaatster, meter van het Kraainemse carnaval, omwille van haar kleine gestalte en als dochter van een witloofboer betiteld met de koosnaam: Klei Loef.
Om het heugelijk feit van de hergeboorte van de Kraainemse reuzen extra in de kijker te stellen werd het Kraainemse carnaval 2001 in hun teken geplaatst onder het motto: Carnaval is reuzenfijn.
Tijdens het carnavalsfeest van 3 maart 2001 werden zij officieel ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente Kraainem en door de dienstdoende burgemeester getrouwd, waardoor zij vanaf heden wettelijk als man en vrouw door het leven gaan. Vanaf 2007 vergezellen de vendeliers van Vendelgroep VENKRA onze reuzen. Praktische info: De reuzenkoppen zijn uitgevoerd naar eigen ontwerp, in polyester, door de carnavalgroep De Dollekesuit Halle. De 150 m² stof werd keurig tot passende kledij genaaid door Henny en Micheline Willegems. De totale upgrade van onze reuzen en de realisatie van een dragende metalen constructie is het werk van de gebroeders Mels: Francis en Aimé.
In 1670 verleende de Franse zonnekoning Louis XIV aan Kruishoutem het privelege een jaarmarkt te houden. Dit was de eerste stap om kopers en verkopers te samen te brengen onder de bescherming van een magistraat. Zo ontstond de wekelijkse markt, die als eiermarkt bekend werd in binnen- en buitenland. In de laatste week van augustus 1952 had in Kruishoutem de Nationale Week van de Kip en het Ei plaats. Tijdens de slotzitting kwamen ruim 500 vertegenwoordigers uit Vlaanderen en Wallonië te samen om de problemen van de afzet te bespreken.
Op 4 juni 1952 werd Marie De Stoop 100 jaar. Petrus Michels werd het jaar voordien op 14 februari 1951 ook honderd jaar, maar overleed op 1 oktober 1951 Om deze feiten te vieren, besliste het schepencollege met Burgemeester Vergaert, schepenen De Winne en De Baere en secretaris DHuyvetter op 17 februari 1952 om een reuzenfamilie in het leven te roepen. Dit zou een eierboer en een boterboerin worden. Er zou een reuzenfeest ingericht worden om de week van de Kip en het Ei af te sluiten De kostprijs voor de twee reuzen wordt geraamd op 20.000 frank. De aankondiging van dit feest werd reeds in april 1952 afgekondigd met volgend bericht:
Wij, Burgemeester, Schepenen en andere wethouders van Kruishoutem, welke in de overoude tijden Graafschap van Kruishoutem heette, berichten aan alle inwoners dat in de Zomer van 1952, bij de wil en de toelating van God in onze gemeente zullen geboren worden twee schone en liefelijke reuskens, een jongen en een meisje, welke zelfs van Brussel tot de zee nooit te zien waren. Zij zullen gekerstend worden op den 24 Oogst en zullen in t H. Doopsel de namen Pier en Mie ontvangen. Er wordt nog aan toegevoegd dat op diezelfde dag de reuskens zullen in t huwelijk verbonden worden, iets wat sedert heugelijke tijden t gebruik was in al de reuzenfamilies van de wereld. En omdat alle lieden, vaders en voorvaderen, eierboeren zijn geweest en voor eeuwig blijven zullen, zijn ook de reuskens van plans diezelfde dat de ommegang te doen en iedereen eieren aan te bieden samen met die hennen en kiekens die zulke eieren leggen en ook de haan ten teken van deugdelijkheid van die eieren. Wij vermelden nog dat al wie van onze dierbare ingezetenen wensen peter en meter te worden van onze geliefde en vermaarde reuzen, hetzij getuigen te wezen bij hun huwelijk, zich onverwijld mogen bekend maken op het Gemeentehuize van Kruishoutem. Deze geste kan alleen geschieden tegen betaling van een behoorlijke bijdrage volgens hun goeddunken en vermogen. Gegeven op t Gemeentehuis van Kruishoutem de 14de dag van April 1952
De reuzenstoet moest de apotheose van de Nationale Week van de Kip en het Ei worden en ging door op 31 augustus 1952. De stoet werd op drie plaatsen gevormd: Waregemsesteenweg, Heedekensdriesstraat en Ouwegemsesteenweg. Deze vertrok richting Markt, waar de aanstelling van de reuzen gebeurde.
De aanstelling van reuzen (op andere plaatsen spreekt men van een doopfeest) is steeds een feestelijke bedoening waarbij tal van andere reuzenfamilies uitgenodigd worden. Zo waren volgende reuzenfamilies aanwezig op de aanstelling: Hanske De Krijger en gemalin (Oudenaarde), Djoos vanter Stroelbeke, Petronella vande Roo Zee en dochter (Leupegem), Sarel en Tiele (Louise Marie), Tonus en Tonia (Gavere), Fransoo en Adele (Zulte), Pie, Mie en Pia (Nederbrakel), Dokus en Isabella (Evergem), Wannes en Wanne (Ninove), Jef Tomat, Mie en 2 kinderen (Lebbeke), Goliath, Petronella en 2 kinderen (Oostakker), Jan en Mie (Merelbeke), Karel en Ida (Lovendegem), Philippo en Isabella (Overmere), Poliet en Liza (Wetteren), Julius en Cesarine (Schellebelle-Serskamp), Markies en Markiezin (Lede) en Albrecht en Isabella (Gent).
Deze feesten waren de aanzet tot het organiseren van de latere feesten "Op zoek naar het Gulden Ei", welke thans nog doorgaan ieder Paasweekend onder de naam "Gulden Eifeesten".
PIER DE EIERBOER
Verzinnebeeldt Petrus Michels die leefde van 14 februari 1851 tot 1 oktober 1951. Zijn volledige reuzennaam luidt Pier van t Hoge, zoon van vader Jan van t Stropershof en van moeder Wanne van t Hazenveld. Die oude hoevenamen doen ons denken aan verloren gelopen en ander wild. De reus, evenals Mie de Boterboerin, werden ontworpen en gemaakt door de firma Boes Gebroeders uit Gent, welke werden bijgestaan door hun vader die toen conservator was van het Museum van Folklore te Gent. Aanvankelijk waren ze vervaardigd in riet. Ook hierop heeft de tand des tijds zijn weerslag. In 1989 werden het geraamte vervangen door een aluminium constructie, welke vervaardigd werd door de firma Willaert uit Desselgem. De kledij verwijst naar de klederdracht van de boeren en boerinnen uit de 17° eeuw. In 1989 ter gelegenheid van de vernieuwing van de geraamten, werd de kledij eveneens vernieuwd. Mevr.Willy Garez zorgde voor de nieuwe kledij. In 2002 zijn de reuzen getooid in de huidige kledij, welke gemaakt werd door de bewoners van Heuvelheem. Petrus Michels woonde in de Hedekensdriesstraat. Deze straat gaat over in de Ommegangstraat. Deze locatie wordt in de volksmond het Hoge genaamd. Hieruit spruit dan ook de naam van de reus voort. hoogte: 4,25 m gewicht 50 kg diameter 1,60 m
MIE DE BOTERBOERIN
Deze reus verzinnebeeldt Marie De Stoop, die leefde van 4 juli 1852 tot 22 juli 1953. De volledige reuzennaam luidt Marie van t Neerhof, dochter van vader Cies van de Hoogmolen en van moeder Siska van t Waterkot. Alhoewel reuzen maar gemaakt worden na het overlijden van de eeuweling, heeft Marie De Stoop haar evenbeeld in reus kunnen aanschouwen. Evenals Pier werd de reus ontworpen door de gebroeders Boes. en onderging dezelfde geschiedenis van Pier. Marie De Stoop woonde in de Ouwegemsesteenweg - thans Kasteelstraat - in een kleine woning van de hoeve t Neerhof. Deze hoeve hing af van het Kasteel Ayshove. Zij was het jongste kind in een gezin van zeven kinderen, waarvan er vier vroegtijdig stierven. Ook verloor zij reeds vroeg haar ouders, zodat zij overbleef met twee broers. Een van deze broers werd smid en is de vader van hoefsmid Hervé De Stoop. Zij verdiende haar kost als naaister hoogte 4,25 m gewicht 50 kg diameter 1, 60 m
MELEKE DE SPINSTER
De reus verzinnebeeldt Melanie Van Den Berghe, die leefde van 23 oktober 1864 tot 22 maart 1965. De reus werd aangesteld op 19 april 1965, ter gelegenheid van de Gulden Eifeesten, met als volledige naam Meleke van de Gavers. De Gavers verwijst naar de weiden en akkers gelegen rond de Huttegemstraat, Gaverstraat. Deze streek is thans doorkruist door de E17. Bij haar geboorte kreeg zij het beroep van spinster mee. Hiermede wordt aangeduid dat er naast het land en de dieren ook nog ander werk te doen was. Haar echtgenoot was seizoenarbeider en was vele maanden per jaar aan het werk in Frankrijk. Tijdens de periodes dat men thuis was, werd aan thuisweven gedaan. Dit werk werd verdergezet door de vrouw gedurende de periode van afwezigheid van hun echtgenoot. In vele gezinnen werd toen aan thuisweven gedaan om alzo het gezinsinkomen wat op te trekken. De reus werd gebouwd door de firma Bauwens-Koeke uit Oudenaarde en is uit riet vervaardigd. Het is thans nog de enige reus in riet. -hoogte: 3,70 m -gewicht: 40 kg -diameter: 1,25m
CASTEUR DE VEEBOER
Deze reus verzinnebeeldt Remi Casteur, die leefde van 7 december 1873 tot 9 januari 1977. De aanstelling gebeurde op 16 april 1979 als zoon van Pier de Eierboer en Mie de Boterboerin. De volledige naam luidt Casteur van Riemegem. Hij kreeg als beroep van veeboer mee. Remi Casteur woonde lang in de Ijzerbergstraat en oefende het beroep van landbouwer-veeboer uit. Riemegem verwijst naar een zijstraat van de Ijzerbergstraat. De naam Casteur de Veeboer verwijst naar het vroegere leven hier ten lande, het vee en de verafgoding op de markten, veefokdagen en prijskampen. De reus werd gemaakt in riet en werd gebouwd door de firma Willaert uit Desselgem, die ook de kledij vervaardigde. De handen werden gemaakt door Luc Leidens De kop werd gemaakt door Willy De Meester. -hoogte: 4,30 m -gewicht 50 kg -diameter 1,50 m
VERGEKE DE WERKSTER
Deze reus verzinnebeeldt Virginie De Waele, die leefde van 11 oktober 1883 tot 31 maart 1991. Zij was daarmee de oudste inwoner ooit te Kruishoutem. Zoals gebruikelijk bij een honderdjarige werd zij gevierd bij de honderdjarige verjaardag. Ter gelegenheid van haar 105-jarige verjaardag werd zij opnieuw gevierd en werd de reus aangesteld. Samen met Marie De Stoop voor Mie de Boterboerin, is Virginie bij de enigen die hun evenbeeld als reus hebben kunnen aanschouwen. De organisatie van dit feest en deze aanstelling lag in handen van het wijkcomité Virginie onder leiding van Frans De Weder en Hugo Castro. De naam van de reus Vergeke komt voort uit een vroegere gewoonte om namen te vervormen, af te korten of tot een roepnaam om te vormen. Virginie werd aldus aangesproken als Vergeke. Het beroep van werkster verwijst ook naar het vroegere landbouwleven, waarbij veel mensen gingen werken, helpen bij de boeren, zowel op het land als op de boerderij zelf, melken, karnen, enz. De reus werd vervaardigd door de firma Willaert uit Desselgem. -hoogte: 3,60 m -gewicht 40 kg -diameter: 1,60 m
HET REUZENLIED
Bij de aanstelling van Pier de Eierboer en Mie de Boterboerin, werd eveneens een speciaal reuzenlied geschreven. Een familielid van René Dhuyvetter, namelijk Cyriel De Baere stond in voor de tekst van dit reuzenlied. Cyriel De Baere was letterkundige en volkskundige. Hij werd geboren in Baasrode in 1884 en overleed in Beringen op 14.10.1961. Tijdens zijn jeugdjaren, van 1886 tot 1906 verbleef hij te Kruishoutem. Uit blijk van bijzondere waardering voor de verdiensten van dr. Cyriel De Baere, werd hem op 2april 1956 het ereburgerschap van de gemeente geschonken. Een straat werd ook naar hem genoemd (Cyriel De Baerestraat) Hij schreef een aantal werken over de reuzen: o.a. Onze ommegangsreuzen en Onze Vlaamsche reuskens.
DE REUZENDRAGERS
De reuzen van Kruishoutem zijn gedragen reuzen. Zij hebben geen wielen. De dragers van het Kruishoutems Reuzengild zijn er fier op dat zij de reuzen dragen. Dit heeft hen de mogelijkheid om enige levendigheid te brengen tijdens de deelname aan de stoeten. Iedere reus is wordt begeleid door drie dragers, die om beurt de reus dragen. De reus wordt gedragen op de schouders. Binnenin zijn twee draagbaren voorzien die op de schouders rusten. Op die manier kan men de reus gemakkelijk in evenwicht houden en er heel wat bewegingen mee uitvoeren. De drager draagt de reus, naar gelang de weersomstandigheden, een tweehonderdtal meter en wordt dan afgelost. Sommige stoeten zijn tot 5 km lang, zodat dit een hele inspanning is om de stoet tot een goed einde te brengen. Gelukkig doen er zich zelden ongevallen voor. Wanneer men de reus draagt is de zichtbaarheid beperkt. Het is dan ook de taak van de twee begeleiders om de drager te wijzen op de voorkomende hindernissen, zoals put in de straat, riool, borduren, enz. Uiteraard is het prettiger bij mooi en rustig weer deel te nemen aan de stoet. Wind en regen zijn de grootste vijand van de reuzen. Door hun hoogte vangen zij veel wind, zodat het soms een ganse toer is om de reus bij hevige wind recht te houden. Dan zijn alle dragers alert voor eventuele ongevallen en bij te springen. Regen is een andere vijand. De kledij wordt dan nat en zwaarder. De reus kan dan gauw een tiental kilogram zwaarder wegen. De dragers zijn thans gekleed in een witte broek, wit hemd met rode das, een witte traingingsvest, Op het hoofd dragen zij een rode pet. Op de rug van de vest staat Kruishoutems Reuzengild. Op de voorzijde van de vest en op de pet is een vignet genaaid met het logo van het Kruishoutems Reuzengild. In het begin was er geen speciale kledij voorzien. De dragers droegen gewone kledij met wit hemd en een das. In 1957 werd een witte broek en een witte kepie gedragen. In 1969 werden de witte kepies vervangen door rood-gele petjes en werden rode dassen aangekocht. Omdat bij kouder weer het niet steeds mogelijk is om in hemd te lopen, droegen de dragers dan een gewone jas. Dit gaf een minder feestelijk uitzicht. Daarom werden in 1980 witte bloesons aangekocht , waardoor de dragers een volledig uniform kregen en allen gelijke kledij droegen. Dit gaf een schonere indruk aan de reuzengroep. In 2000 werden de petten, dassen en bloesons vernieuwd en wordt thans nog deze kledij gedragen. De dragers zelf werden in het begin vooral gerecruteerd onder het personeel van de firma De Snerck. Bij dit bedrijf in bouwmaterialen vond men de sterke mannen die de reuzen konden dragen.
De eerste dragers waren: Alfred De Smet, Gomar Van Den Berghe (+), en Godard Garez(+) en Robert t Kindt die Pier de Eierboer droegen. Mie de Boterboerin werd gedragen door Roger De Praetere (+), Valère Van Assche (+) en Henri Dhuyvetter (+).
Robert t Kindt is ruim 50 jaar drager geweest en overleed in 2005 en heeft steeds Pier de Eierboer onder zijn hoede gehad.. Hij werd dan ook op passende wijze gevierd voor zijn 50-jaar dragerschap, ter gelegenheid van de ontvangst op het gemeentehuis bij de viering van 50 jaar Reuzengild, samen met de oprichter van het Reuzengild René Dhuyvetter die in 2006 overleed op 96-jarige leeftijd...Gedurende de vijftig jaar bestaan zijn, naast deze eerste dragers, heel wat dragers actief geweest: Creteur Marcel - Van Den Heede Gerard - Garez Willy - Garez Roger(+) -Van Steenbrugge Marnix (+) - Van Steenbrugge Eric - Garez Jean-Pierre - Van Kwikenborne Christiaan - Everaert Irené - Moerman André - Everaert Lieven - Herroelen Marc - Heyde Peter - Van Kwikenborne Benjamin - Verpraet Kenneth - Moerman Marc - Vindevogel Chris - Crabbe Julien(+) - Van Den Heede Eric(+) - Lasseel Marc - Van Kwikenborne Remi(+) - Van Den Heede Martin - Everaert Koen - Nachtergaele Luc - Dierick Jürgen - De Poortere Edwin - Nollens Tom - Van Den Heede Frederik - 't Kindt Kevin - Cosijns José en leider Dierick Patrick.
BOEKINGEN EN INFORMATIE
Voor boeking en informatie kan u steeds terecht bij de leider:
De Lierse Reuzen komen alleen bij uitzonderlijke gelegenheden naar buiten en verlaten ook nooit het Liers grondgebied. De oorspronkelijke Ommegang kwam er in 1377 ter gelegenheid van de erkenning van de relieken van Sint-Gummarus. De eerste vermelding van de reus Goliath vinden we in 1469 en van de reuzin in 1483. In de Ommegang van 1604 zijn er vijf kleine reuzen en de kamenierster.
De familie bestaat nu uit: Kinnebaba, Mooreke, Groteva, Janneke, Mieke, Moemoe, de Koningin, de Meid en Grimmara.
De Katholieke Harmonie van Nieuwkerke werd opgericht in de jaren '60 en is een jonge en erg levendige harmonie. We tellen immers heel wat jonge muzikanten. Naast ons jaarlijkse Cecilia-concert (eind november) doen wij gemiddeld nog een 10-tal straatoptredens per jaar. We zijn ondermeer door ons breughelkostuum een graag geziene gast tijdens folkloristische optochten. Op uitstap wordt de harmonie steevast begeleid door het drumkorps.
De harmonie beschikt ook over 2 reuzen: Ridder Jacques de la Douve en Vader Breughel. Beide reuzen worden gedragen door 2 personen. Zoals zijn naam laat vermoeden heeft Vader Breughel hetzelfde breughelkostuum als de harmonie en hij begeleidt dan ook wat graag de harmonie op uitstap. De harmonie zorgt voor de gepaste marsmuziek waarop de reus kan dansen.
Samen met ons drumkorps en de groep reuzendragers telt de harmonie een 75-tal leden. Voor de ietwat plechtiger gelegenheden beschikken we ook over een gala-uniform.
In 1993 ging de harmonie voor het eerst samen op stap met Les Amis de Fromulus en hun reus Jean le Bûcheron uit Steenvoorde (F). Dat was het begin van een lange vruchtbare samenwerking, die tot op de dag van vandaag nog steeds standhoudt. Sinds 1993 hebben Jean le Bûcheron en onze harmonie al de hele wereld afgereisd en waren we te gast op heel wat grote evenementen.
1994
Openingsfeest Eurotunnel te Folkstone (GB.)
Le Corso Fleuri de Genève (CH)
1995
Reuzenstoet te Rupelmonde(B.),
Fêtes du Houblon à Steenvoorde (F.)
1996
Corso Fleuri de Selestat et Metz (F.)
Corso Fleuri à Strasbourg(F.)
1993
Le Carnaval d'Albi(F.)
1994
Openingsfeest Eurotunnel te Folkstone (GB.)
Le Corso Fleuri de Genève (CH)
1995
Reuzenstoet te Rupelmonde(B.),
Fêtes du Houblon à Steenvoorde (F.)
1996
Corso Fleuri de Selestat et Metz (F.)
Corso Fleuri à Strasbourg(F.)
1997
Deutsche Trachtenfesten Sankt-Wendel (Saarland, D.)
Reuzenstoet te Bergen-op-Zoom(NL.)
1998
Internationaal Folklore festival Sankt-Wendel (Saarland, D.)
1999
Econtro International de Gigantones e Cabeçudos Braga (P.)
Breughelstoet Wingene(B.)
2000
Le Carnaval d'Albi (F.)
Reuzenstoet te Nieuwpoort(B.)
2001
Carnaval de Mulhouse (F.)
Druivenstoet te Overijse (B.)
2002
Reuzentstoet te Bergen-op-Zoom (NL)
Carnaval de Yutz (Alsace, F.)
2003
Carnaval de Nantes (F.)
Carnaval de Ploërmel(Bretagne, F.)
Breughelstoet Losser (NL.)
Reuzenstoet te Vallgorguina (ES.)
Openingsfeest Lille2004 (F.)
2004
Carnaval de Riedisheim (Alsace, F.)
Beijing International Cultural Tourism Festival (China)
2005
Reuzenstoet Oisterwijk (NL.)
2006
4ème Ronde Européenne de Geants Portés à Steenvoorde (Nord, F.)
Fêtes du Poulain à Pézenas (lHerault, F.)
2007
Les fêtes de la Rose à Bellegarde (Loiret, F.)
Reuzenstoet te Matadeperas (ES.)
2008
La Grande Rencontre des Géants à Québec (Canada)
1993
Le Carnaval d'Albi(F.)
1994
Openingsfeest Eurotunnel te Folkstone (GB.)
Le Corso Fleuri de Genève (CH)
1995
Reuzenstoet te Rupelmonde(B.),
Fêtes du Houblon à Steenvoorde (F.)
1996
Corso Fleuri de Selestat et Metz (F.)
Corso Fleuri à Strasbourg(F.)
1997
Deutsche Trachtenfesten Sankt-Wendel (Saarland, D.)
Reuzenstoet te Bergen-op-Zoom(NL.)
1998
Internationaal Folklore festival Sankt-Wendel (Saarland, D.)
1999
Econtro International de Gigantones e Cabeçudos Braga (P.)
Breughelstoet Wingene(B.)
2000
Le Carnaval d'Albi (F.)
Reuzenstoet te Nieuwpoort(B.)
2001
Carnaval de Mulhouse (F.)
Druivenstoet te Overijse (B.)
2002
Reuzentstoet te Bergen-op-Zoom (NL)
Carnaval de Yutz (Alsace, F.)
2003
Carnaval de Nantes (F.)
Carnaval de Ploërmel(Bretagne, F.)
Breughelstoet Losser (NL.)
Reuzenstoet te Vallgorguina (ES.)
Openingsfeest Lille2004 (F.)
2004
Carnaval de Riedisheim (Alsace, F.)
Beijing International Cultural Tourism Festival (China)
2005
Reuzenstoet Oisterwijk (NL.)
2006
4ème Ronde Européenne de Geants Portés à Steenvoorde (Nord, F.)
Fêtes du Poulain à Pézenas (lHerault, F.)
2007
Les fêtes de la Rose à Bellegarde (Loiret, F.)
Reuzenstoet te Matadeperas (ES.)
2008
La Grande Rencontre des Géants à Québec (Canada)
1993
Le Carnaval d'Albi(F.)
1994
Openingsfeest Eurotunnel te Folkstone (GB.)
Le Corso Fleuri de Genève (CH)
1995
Reuzenstoet te Rupelmonde(B.),
Fêtes du Houblon à Steenvoorde (F.)
1996
Corso Fleuri de Selestat et Metz (F.)
Corso Fleuri à Strasbourg(F.)
1997
Deutsche Trachtenfesten Sankt-Wendel (Saarland, D.)
Reuzenstoet te Bergen-op-Zoom(NL.)
1998
Internationaal Folklore festival Sankt-Wendel (Saarland, D.)
1999
Econtro International de Gigantones e Cabeçudos Braga (P.)
Breughelstoet Wingene(B.)
2000
Le Carnaval d'Albi (F.)
Reuzenstoet te Nieuwpoort(B.)
2001
Carnaval de Mulhouse (F.)
Druivenstoet te Overijse (B.)
2002
Reuzentstoet te Bergen-op-Zoom (NL)
Carnaval de Yutz (Alsace, F.)
2003
Carnaval de Nantes (F.)
Carnaval de Ploërmel(Bretagne, F.)
Breughelstoet Losser (NL.)
Reuzenstoet te Vallgorguina (ES.)
Openingsfeest Lille2004 (F.)
2004
Carnaval de Riedisheim (Alsace, F.)
Beijing International Cultural Tourism Festival (China)
2005
Reuzenstoet Oisterwijk (NL.)
2006
4ème Ronde Européenne de Geants Portés à Steenvoorde (Nord, F.)
Manse en Kalle zagen het levenslicht in 1936 door toedoen van de eerste toenmalige pastoor Frans Robberechts van het gehucht Asbeek (Asse), de plaatselijke kunstschilder Karel de Bauw en de schrijver Wies Moens. Kenners rekenen hen onder de oudste reuzen van het vlaamse land.
Buiten het opvrolijken van jubilea moesten de Reuzen ook meewerken aan de eerste Vlaamse kermis in het toenmalige 'goed' of domein van dokter Gautot. De opbrengst diende voor het afwerken van de bouw van de nieuwe kerk en in het bijzonder om de aanschaf van een orgel te bekostigen.
Na nog een tweede Vlaamse kermis het jaar nadien, mochten zij gaan rusten. Ze sliepen op een hooischelft. Bij de bevrijding na de tweede wereldoorlog heeft iemand ze wakker gemaakt. Enkele soldaten die terugkwamen van het front werden toen door Manse, Kalle en entourage verwelkomd en gehuldigd.
Maar in al die jaren bleven ze niet van ongevallen en ziekte gespaard. Houtworm tastte hun ledematen aan en kwetsuren ten gevolge van valpartijen en transport kwamen regelmatig voor. Vermits de verzekering voor deze schadegevallen niet kan aangesproken worden moet de Reuzengilde zelf instaan voor deze soms belangrijke kosten. In 1980 kregen Manse en Kalle een zoon. Hij kreeg de naam Susken (naar de geestelijke vader F. Robberechts) en werd gedoopt door niemand minder dan Pastoor Munte uit de in die tijd populaire televisiereeks 'Wij Heren van Zichem'. De meter was Wanne uit Wambeek , de peter Naren uit Lombeek.
De twee grootsten zijn ongeveer 3,75 m hoog en werden voorzien van een onderstel op wielen. Susken is een goeie 3 meter groot en wordt gedragen door leden van de gilde. Samen met een 25-tal begeleiders in folklorekledij uit de streek nemen ze deel aan allerlei feesten en stoeten. Eigenlijk zijn ze wat dat betreft de 'grootste culturele ambassadeurs' van Asse en omstreken. Ambassadeurs die de schoonheid van de streek en de mensen weerspiegelen en uitstralen naar iedereen die er voor openstaat.
Na de feesten van 50 jaar Asbeek in 1980, kreeg de Reuzengilde nieuw bloed. De meeste medewerkers van deze werkgroep sloten zich het jaar nadien aan bij De Reuzengilde. In die tijdspanne van 25 jaar hebben Manse, Kalle en hun gevolg niet stilgezeten.
Verschillende festiviteiten schrijven zij op hun palmares. Ze stapten mee in een ontelbaar aantal stoeten in binnen- en buitenland: Brussel, Tervuren, Den Haan, Rupelmonde, Overijse, Dendermonde, Lokeren, Buggenhout, Westende enz.
We denken aan de tweejaarlijkse Reuzenfeesten met barbecue, waar ooit veel varkens werden geslacht op het kerkplein, om nadien te worden verwerkt tot brochetten of pensen. We denken aan de huifkarrentochten op Kerstdag, die intussen traditie zijn geworden, de kaasavonden elk jaar de eerste zaterdag van april, met vlaamse kazen en streekbieren.
We vergeten ook de spaghetti van mama Gusta niet. Herinneren we ons ook nog de Reuzenstoeten door de straten van Asbeek, die... dit jaar niet kan doorgaan omwille van wegeniswerken en werken van Aquafin (maar we hebben een alternatief). We mogen ook terecht fier zijn op onze eigen Reuzenkaas en Reuzenbier.
De Reuzengilde was trouwens één van de eerste winnaars van de Gouden Klakson. Dit is maar een greep van wat de Reuzengilde de laatste tijd verwezenlijkte.
-----------------------------
Op 2 april werden Clement en Blondine Verhertbrugge-Van Overstraeten door de Reuzengilde in de bloemen gezet ter gelegenheid van hun gouden huwelijksjubileum. Het echtpaar is al bijna 30 jaar lid van de gilde. Clement heeft gedurende vele jaren allerhande bestuursfuncties waargenomen in de vele verenigingen, organisaties, en evenementen. Ook bij de Reuzengilde waren ze er van de eerste bij van huis uit. We hopen dat ze volgend jaar in 2011 nog actief kunnen meewerken aan het 75 jarig bestaan van onze reuzen Manse en Kalle. Want 2011 zal voor de Reuzengilde een jubileumjaar worden.
Er was eens, héél lang geleden een arme houtakker met zijn vrouw, die leefden aan de oever van de Schelde, in het naburige Wichelen. En hoe harder de houtakker werkte, des te armer hij werd. Hij was zeer ongelukkig, en de enige troost die hij ten dien tijde had, was dat zijn vrouw hem weldra een kind zou schenken, en op een mooie morgen in mei zag Achiel, hun zoon, voor het eerst het levenslicht. Hoe gelukkig de vader ook was, was er iets merkwaardigs: hun zoon was geen normaal kind, want hij zag er groter uit dan de kinderen van zijn leeftijd.
André Bogaert
Woonplaats: in Durmen
Als kind verbleef André Bogaert vaak aan de Durme. Later vond hij aan de toen nog levende rivier als kunstschilder zijn bron van inspiratie voor landschapstaferelen. Niet vanzelfsprekend voor die tijd, temeer daar hij zeker niet van rijke afkomst was, vatte hij de studies aan te Dendermonde aan de academie en aan het hoger instituut van schone kunsten te Antwerpen. Op 66 jarige leeftijd overleed André Bogaert. De man, klein van gestalte met grote faam, zou door zijn dorpsgenoten niet vergeten worden.
Pitje Moer
Woonplaats: aan t statiekwartier
Pitje Moer, is een reus, die als het ware de reïncarnatie is van Henri (ri) Van Daele, peter en grootvader van de schrijver Henri Van Daele. Hij was herbergier en klompenmaker, maar vooral filosoof. Gehuisvest in het Moer, aan het statiekwartier. Hij is zeker de enige reus die te gast was op de Antwerpse boekenbeurs, dit naar aanleiding van het feit dat schrijver Henri Van Daele de prijs voor literatuur won met zijn boek Pitje Moer en dit in hetzelfde jaar als dat de reus geboren werd.
Mon Vlasboer
Woonplaats: in den Vlaschaard
Mon is officieel gedoopt op zaterdag 18/11/1989.
Een paar maanden eerder, einde augustus 1989, konden we de geboorte van onze kleine (5,30 meter!) spruit Mon de Vlasboer vieren ter gelegenheid van de 6de Vlaschaardfeesten. Er volgde een optocht doorheen de Vlaschaard met de fanfare van de Heikant op kop. Vervolgens ons Mon en dan volgden zijn meter Bega uit Wetteren (Begijneweide) en zijn peter Wardje uit Grembergen (Jeugd zonder Club).
Cesar
Woonplaats: in Huivelde
Cesar is geboren in een klein huisje nabij de Vierwies. Als volwassene werkte hij bij de boeren die van hem hielden. Als er ruzie was tussen de boeren dan vroegen ze raad aan reus Cesar en alles was opgelost. Waren er kinderen ziek dan ging hij als grote kindervriend waken aan hun bedje. Kortom hij was de vriend van iedereen. Tot er op een dag twee boeren zo ruzie maakten om reus Cesar dat hij na het gevecht gestopt te hebben wegging en nooit meer weerkeerde. Thans waakt hij over de parochie Hansevelde-Huivelde-Mespeleir.
Melanie en Judocus van den Dok
Woonplaats: Den dok in den Heikant
Het ontstaan van de reuzen van de Heikant situeert zich in die tijd en die sfeer van de Dolle Dorpsdagen. In den dok werd beslist 2 reuzen te maken. Op 1 augustus 1986 was het zover, de reuzen werden geboren en met de passende plechtigheden gedoopt op 15 augustus 1986. Reuzen worden vlug volwassen, het duurde dus niet lang of ze dachten aan trouwen. De mannen van Den Dok hadden daar geen bezwaar tegen. Er werd aangifte van huwelijk opgesteld op 26 juli 1987
Naar aanleiding van de Wieltjesfeesten waren de Menense reuzen Jan & Bette herboren. Menen had in 1596 al een reus. In 1626 werd hij vervangen door de reus Jan van Meenen. Tussen die datum en 1761 kreeg hij gezelschap van zijn vrouw Bette. Om de een of andere reden raakten ze voor 200 jaar in de vergetelheid.
In 1948 nam men het initiatief met een rondgang van Jan en Bette. In 1970 kregen ze een kind, Kinneba. Er werd zelfs een geboorteakte opgesteld. Vanaf 1971 werden de festiviteiten uitgebreid met de verkiezingen van een Wieltjesprinses. Zij moest als stadsambassadrice Menen vertegenwoordigen.
Jacques de la Douve is een historische figuur. In 1408 was hij "Heer van Nieuwkerke". Die titel kwam van een verre voorvader die een stuk grond aan de bevolking schonk waarop de kerk van Nieuwkerke gebouwd werd. De Heren van Nieuwkerke woonden in een kasteel dat zich niet ver van de huidige kerk bevond. Jacques de la Douve was naast heer van Nieuwkerke ook hoofd van het magistraat van de stad Belle. Na zijn dood vielen Franse soldaten Nieuwkerke binnen, verwoestten het kasteel en staken de kerk in brand. Daarop schonk Isabelle de la Douve, zijn enige dochter, alle resten van het kasteel aan de parochie om de kerk opnieuw op te bouwen. Het kasteel werd nooit meer opnieuw opgebouwd.
Vader Breughel
Met het succes van het breugheluniform waardoor de harmonie heel wat bekendheid verwierf in de streek, groeide stilaan de idee om ook een reus te maken die echt bij de hamonie paste. "Vader Breughel" was geboren: een enthousiast dansende reus, een volksmens, een levensgenieter, met een bolle buik en een pint schuimend bier in de hand.
De reus werd ontworpen en gebouwd door enkele vrijwilligers uit de harmonie en maakte zijn eerste publieke optreden, samen met de harmonie en de dansgroep, op 24 juni 1962 tijdens een folkloristische stoet in Hazebrouck (F). Op 30 september van datzelfde jaar werd de reus tijdens de 'Breugheliaanse feesten' officieel ingeschreven in het bevolkingregister van de gemeente Nieuwkerke.
Deze 'Breugheliaanse feesten' werden elk jaar in oktober gevierd en herinnerden aan de welvaart van het middeleeuwse Nieuwkerke. De lakennijverheid kende toen een hoge bloei en zorgde voor ruime welstand en de mensen leefden op grote voet. Vader Breughel stelt dan ook de typische volksmens voor uit deze periode. Vader Breughel is 4m hoog, weegt 80 kg en wordt gedragen door 2 sterke mannen.
Met het verdwijnen van de dansgroep in de jaren '70, verdwenen ook onze reuzen naar de achtergrond. Doordat de reuzen nog heel weinig op straat kwamen verdween ook de vaste groep reuzendragers en de reuzen werden op wielen geplaatst. In 1993 kregen onze beide reuzen een grondige opknapbeurt en sindsdien worden ze ook opnieuw gedragen.
Op vandaag is Vader Breughel nog steeds de meest enthousiaste van onze reuzen. Hij vergezelt de harmonie een 4-tal keer per jaar op uitstap. In 2003 ging hij zelfs mee met de harmonie naar Vallgorguina.
In het voorjaar van 1948 werd op vraag van het gemeentebestuur van Tervuren het Feestcomiteit opgericht. Het toenmalige gemeentebestuur drong erop aan dat de folklore in de gemeente opnieuw zou herleven. In juli van dat jaar trok de eerste bloemenstoet door de gemeente en gezien het succes werd dit nog een vijftal keer herhaald. Daar Tervuren nu eenmaal geen bloemenkwekerscentrum was, bloeide dit initiatief dood om financiële redenen. Op 22 februari 1951 besloot het Feestcomiteit twee reuzen aan te kopen. Aangezien deze reuzen echte Tervurenaars uitbeelden, kregen zij de naam Pie en Wanne. Onder de oudere inwoners waren er immers heel wat Petrussen en Johanna's, in de volksmond Pie en Wanne.
Wie zijn Pie en Wanne nu eigenlijk ?
Tussen beide wereldoorlogen in, trokken de Tervurenaars trouw naar de jaarmarkt in Leuven, in die tijd een "feestdag" voor de boeren en de arbeiders. Pa, ma en de kinderen trokken er 's ochtends met het beruchte stoomtrammetje al op uit, uitgedost in hun beste kleren. De blauwe kiel en de rood-witte zakdoek harmonieerden puik onder de fluwelen pet. Moeders beste rokken en schort waren gewassen en gestreken. Na een dag van inkopen, drinken en feesten slaagden enkelen er in om met de laatste stoomtram terug in Tervuren te geraken. Anderen verkozen door te vieren tot in de kleine uurtjes en sukkelden te voet terug. Pie en Wanne worden tijdens deze terugtocht uitgebeeld. Pie draagt het gekochte vlees aan zijn wandelstok die achteloos op zijn schouder ligt. Wanne torst een enorme mand met groenten, fruit en bloemen. In 1975 werden Pie en Wanne de gelukkige ouders van hun eerste zoon Jommeke.
Ondanks goede en kwade huwelijksdagen zijn onze reuzen nog steeds samen en zijn ze regelmatig te zien op plaatselijke festiviteiten, maar treden ook op in Reuzenstoeten in binnen- en buitenland.
Medio jaren 1980 zijn er door onze vereniging 2 draagkoppen gemaakt naar de hoofden van onze stichters, zijnde: - Rosse Weey (Lowie): Een klein eenmanszaakje als schoenhersteller, maar je kon er voor alles terecht: voor je schoenen, je leren jas en je boekentas. Maar opgelet, hij zat voor geen grapje verlegen. Hij was een echte volksfiguur en als stichter ging hij steevast mee in onze stoet als pastor Munte en zijn vrouw speelde de meid Rosalien. De meest blonde jongen werd meestal gezocht in de familie Van Diest. - Charel Decat: ne legumenboer (groenten) rechtover de commerce van de Rosse, zijn nog altijd aanwezig in Tervuren en zijn kleinzoon baat nog een fruit- en groentekraam uit op de wekelijkse markt.
De reuzen van Tervuren adopteren drie reuzen uit Bilzen in 2009
In 1965 werden de reuzen Brugmiel (wijzend op de Brugstraat in Bilzen) en Maaslis (een verwijzing naar de Maaskant) aangekocht om de folklore in Bilzen te laten herleven. De gemeente was erg enthousiast, en de reuzen mochten zelfs trouwen in 1966 op het stadhuis. Ze staan er nog steeds officieel geregistreerd. Een babytelgje, Demerjanneke, kwam het reuzengezin vervoegen in 1967. De naam is een verwijzing naar de Demer die door Bilzen stroomt. Tot eind jaren 80 waren de reuzen te zien in reuzenstoeten in en rond Bilzen. De reuzen zijn dan in de vergetelheid geraakt, maar werden in de zomer van 2009 geadopteerd door de reuzen van Tervuren met de bedoeling een stukje Bilzerse geschiedenis te laten herleven. Door de jaren heen zijn de reuzen versleten, en alvorens ze terug te zien zullen zijn in stoeten is er heel wat restauratiewerk nodig. Voor deze restauratie is alle hulp welkom.
Gerard De Cremer werd op 5 maart 1512 in het stadje Rupelmonde geboren. Na zijn wetenschappelijke studies specialiseerde Gerardus Mercator zich in de cartografie. In 1552 week hij uit naar Duisburg waar hij zijn werken voor Keizer Karel V ondertekende met Gerardus Mercator Rupelmundanus. Hij overleed in Duisburg op 2 december 1594.
400 Jaar na zijn overlijden werd 1994 tot het Internationale Mercatorjaar uitgeroepen, bij deze gelegenheid werd de reus Gerardus Mercator Rupelmundanus gedoopt op 5 maart 1994.
Constructie:gebouwd door Jo Bockland. De reus bestaat uit vijf delen, een metalen onderstel met drie wielen, een polyesteren torso, een polyestereen gesculptureerd hoofd, de linkerarm met een wereldbol en de rechterhand met een passer. De kledij is historisch verantwoord.
Mobiliteit: Wordt gedragen of gerold door één pijnder, met twee begeleiders. Hoogte= 3,8m. Breedte = 1,4 m. Totaal gewicht =84 kg.
In de uitgave Zolder, kijkboek vol herinneringen van Jozef Rogiers, uitgegeven door de vzw Heemkundige Kring van Zolder, ontdekte men een beeltenis van twee Zolderse reuzen. Ze werden gedoopt en huwden op zaterdag 27 juni 1953. We proberen nog het wedervaren van deze reuzen te achterhalen.
Nakomelingen van Mr Rogiers mogen zich altijd melden bij: Dienst toerisme & evenementen Vrunstraat 6 3550 Heusden-Zolder 011/80 88 88 of Guy Vandendriessche vandendriessche.guy@telenet.be 0476.361558
De reuzen Josephus-Encianus Slam en Theresia-Maria-Louisa Turf werden beiden op 20 juli 1952 door burgemeester Jozef Aerts ingeschreven in de registers van de gemeente Heusden. Sinds dan zijn zij onafgebroken getuigen van de folklore in de gemeente.
Na een tijd van stilte werden de reuzen opgeknapt door de goede zorg van de Heudense Slamridders aan wie zij nu zijn toevertrouwd. Jef Slam en Trees Turf symboliseren de hardwerkende Heusdenaren:
Trees Turf verwijst naar de oude turfstekers van Heusden.
Jef Slam daarentegen roept de herinnering op van de beginnende industrialisatie. Hij is een slam-arbeider die het bezinksel van de steenkoolwasserij (slam) als brandstof verkoopt.
Het laatste publieke optreden van deze reuzen had plaats in 1982. Anno 2005 gebeurt er een grondige restauratie van het koppel.
-------------------------------------------------
Reuzengilde : Orde van de Kluizenaar van Bolderberg.
Lambert Hoelen, verbleef in 1670 en 1672 tijdens zijn pelgrimstochten naar Rome in Loreto (Italië). Hier staat volgens de overlevering het huisje van Maria, dat de familie di Angeli uit Nazarth naar Loreto (Italië) had laten overbrengen. Lambert Hoelen was zo onder de indruk van de eenvoud van dit heilig huisje, dat hij bij zijn thuiskomst het zelf wilde nabouwen.
Ferdinand, Graaf von Inhausen und Kniphausen, Baron van het Vrije Land van Vogelsanck en Heer van Zolder, verleende aan Lambert Hoelen op 16 januari 1673 de toestemming om binnen zijn land, op het hoogste punt van de streek, namelijk op de top van de Bolderberg te Zolder een kluis en kapel te bouwen volgens dieselve forme ende grootheyt als het voorscreven huysken in Loreto. Lambert Hoelen werd de eerste kluizenaar van Bolderberg. Hij kreeg 10 navolgers tot 1880.
De kluis en de kapel werden een druk bezocht bedevaartsoord. Op 15 mei 1679 bekrachtigde Paus Innocentius XI door een pauselijke bulle de oprichting van het Broederschap van O.L.Vrouw van Loreto op de Bolderberg.
Op initiatief van wijlen José Cupers (Zee van de Kluis), oprichter en zaakvoerder van Hotel De Kluis in Bolderberg, maakte wijlen kunstenaar Lowie Beets uit Heusden in het begin van 1986 een reus die de eerste kluizenaar van Bolderberg voorstelde. Het was de bedoeling om via de deelname van de reus aan diverse culturele en volkse evenementen meer bekendheid te geven aan Bolderberg en zijn omgeving.
Voor het aanmaken van het hoofd van de reus inspireerde Lowie Beets zich op twee prominente figuren uit de gemeente. Voor het voorhoofd inspireerde hij zich op José Cupers (Zee van de Kluis). De neus ontleende hij aan Baron de Villenfagne de Vogelsanck, ereburgemeester van Zolder en eigenaar van de kluis van Bolderberg. Volgens de oude Vlaamse reuzentraditie, en binnen het verbond van de reuzen der beide Limburgen, werd vervolgens een reuzengilde opgericht. Als gildepeter fungeerde het reuzengilde t Remunsje van Roermond. Op 24 augustus 1986 werd de reus voor het eerst aan de bevolking voorgesteld op het bordes van hotel De Kluis te Bolderberg. Dat gebeurde door burgemeester Jaak Vandenwijngaert, die de eerste stappen van de reus zette en die hem vervolgens inschreef in de gemeentelijke registers van Heusden-Zolder.
Steeds volgens de gangbare tradities binnen de Vlaamse reuzenwereld werd de reus vervolgens gedoopt. Dat gebeurde op 28 juni 1987. Als peter en meter traden op: de heer Jos Gijsen, directeur van radio Limburg, en mevrouw Hilde Houben-Bertrand, deputé voor toerisme en later gouverneur van Limburg. Als reuzenpeter trad op: reus Den Hiër van Gèringe uit Bree. Reuzenmeter was Zwarte Mie van de heksenvereniging van de Hasseltse Banneux-wijk. Dit spektakel, gevolgd door een reuzenstoet met 29 Limburgse reuzen, bracht een nooit eerder geziene menigte in Bolderberg samen. Naar schatting 20.000 toeschouwers waren getuige van dit feestelijk gebeuren.
De reus Lambert Hoelen van de Kluis is getooid met het zwarte habijt van de augustijnermonniken, draagt op zijn kap het wapen van de Ferdinand graaf von Inhausen und Kniphausen en het kenteken van de reuzengilden der beide Limburgen. De Sint-Jakobsschelpen verwijzen naar het wapen vanBaron de Villenfagne van Vogelsanck. Deze familie is sinds 1741 eigenaar van het landgoed Vogelsanck en de kluis van Bolderberg. Aan zijn voeten staat een miniatuur van die kluis van Bolderberg.
Sinds 2004 is de reus vergezeld door leden van het Hof van Vogelsanck, een gilde met 9 volksmuzikanten en 8 vendeliers. De gildenleden zijn getooid in de 17de eeuwse kledij van de adel van het Land van Vogelsanck. Deze kleurrijke kledij staat echter in schril contrast met het sobere en zwarte habijt van de kluizenaar. De muzikanten en vendeliers dragen de volkse kledij uit het einde van de 17de eeuw.
De reus Lambert Hoelen van de Kluis is een rollende reus en heeft een grootte van 4,80 m.
Samenvatting :
FUSIEGEMEENTE: Heusden-Zolder VROEGER: Zolder KERKDORP: Bolderberg NAAM VAN DE REUS: De Kluizenaar van Bolderberg KENMERKEN: - Man - Totale hoogte: 4,80 m - Gewicht: 95 kg
- Hoofd: 1,00 m - Lichaam: 3,80 GEMAAKT UIT: Ijzer en piepschuim VERVOERMIDDEL: Op wieltjes GEBOORTEJAAR: 1986 WAAR EN WANNEER IN HET OPENBAAR: Bolderberg 24 augustus 1986
Voorgesteld en in de gemeentelijke registers ingeschreven door burgemeester Jaak Vandenwijngaert.
DOOPSEL: 28 juni 1987 PETER: Eredirecteur van Radio 2 Limburg: de heer Jos Gijsen METER: Eregouverneur van Limburg: mevrouw Hilde Houben-Bertrand REUZENPETER: Den Hiër van Gèringe (Bree) REUZENMETER: Zwarte Mie (Hasselt HUWELIJK: geen BEGELEIDING: Gilde, gekleed als Loonse adel anno 1672 + vendeliers en volksmuzikanten
Door de eeuwen heen werden er tal van reuzen gemaakt naar aanleiding van geschiedkundige gebeurtenissen. Bijv. de reuzen uit Dendermonde, geïnspireerd door de Guldensporenslag van 1302. (pijl en boog)
Gezien Opstal enige faam kent bij de omliggende dorpen, dachten we onze gemeenschap te laten vertegenwoordigen door een ambassadeur. De cultuur, de vrolijkheid, de Bourgondische waarden, de glimlach, de sympathie, kortom, alles aankunnen wat ze aanpakken, scheren hier hoge toppen. Daarom: Onzen Opstal, een dorp uit de duizend, moet vertegenwoordigd worden door een unieke reus, een tweeslachtige reus, enig in de wereld.
Op zaterdag 27 juni 1997 zette de reus, in al zijn pracht en praal, zijn eerste stap op Opstalse bodem. De dorpshoeve werd verkozen als zijn stand- en startplaats voor de optocht. Om 17u, na de 'ceremonie protocolaire', vertrokken we met zo'n 15 groepen, weaaronder:
Politie
Paarden Hoefijzer
Wagen Malheur
Chiro Muziekkapel
Fietsclub
Karnavalprinsen
Reus Vriendjen
Steltenlopers
Paard (Halt)
Reus polliet
Kinderen met tekening
Reuzen
Pol - Hermine
Doetjen - Louis - Hoera
Fong & Lissen (Meter & Peter)
Morgenster
Reus Marjaas
Paarden Hoefijzer
politie
Reisweg Dorpshoeve - Ravenstraat - Jules Andriespark (Links) - Meir - Prosper Bosteelsstraat - Opstaldries - Broekstraat - Kerkweg - Meir - Putweg - (Begroeting van de kerk, Torenhof en beukenhof) - opnieuw Putweg - Meir - Krapstraat - (begroeting Bloksken) - hof ter Koppen.
==> Om 19u30 werd iedereen uitgenodigd op het Hof ter Koppen (centrum Opstal) waar we overgingen tot de officiële doop van onze reus, met de nodige ceremonie.
==> Ondertussen was er in de namiddag en vooravond een grote 'tafelhappening' (Doopfeest) in de Broekstraat, waar iedereen de gelegenheid had te genieten van ludieke attracties met een natje en een droogje, met de medewerking van verschillende verenigingen.
==> Vanaf 21u tot 24u volgde een spetterend volksbal, geopend door onze reus en zijn genodigden.
Een reus bouwen kan niet van vandaag op morgen en zeker niet zonder organisatie. Om alles in goede banen te leiden, hebben 9 berstuursleden een functie gekregen.
Stallaert Dir
De Rees(voorzitter)
Bourgeois Peter
De ½ Rees (ondervoorzitter)
Van Mulders Bruno
De ½ Rees (ondervoorzitter)
Peytier Edward
De Ploim (secretaris)
Bellon Roger
De Bezze (schatbewaarder)
Maes Herman
De Gazet (persman)
Cayet Dolf
De Chauffeur (chauffeur)
Van Der Veken Patrick
De Stock (materiaalmeester)
Van Ransbeeck françois
De Peynder (hoofdpeynder)
Onze gilde-gedachten verliepen niet altijd van een leien dakje, doch het ontbrak ons nooit aan goeie ideeën, wilskracht en kameraadschap om het project tot een goed einde te brengen. Alles goed en wel beschouwd, maar wat heb je aan een reus die niet gedragen wordt en kan dansen op eigen gecomponeerde muziek? In september 1997 aan de Petattenmolen werden een 14-tal kandidaten onderworpen aan zware proeven. Met veel tandengeknars en krachtpatserij werden alle kandidaten gediplomeerd tot 'PEYNDER'
Hoodpeynder François (Peynder) Van Ransbeeck
Michel Annaert
Kristof De Hauwere
André Dierickx
Frank Klinkaert
Hans Stallaert
Piet Van Engelgem
Nico Van Petegem
Deze 8 Opstalse dragers zijn dus aangesteld om vanaf nu tot in de eeuwen der eeuwen onze reus te laten dansen, Zij en niemand anders ! Daarvoor is aangepaste kledij vereist. Aangezien wij, allemaal mannelijke leden, niet overweg kunnen met naald en draad, hebben een 5-tal dames voor de prachtige kostuums gezorgd.
Zondag 22 februari 1987 deden de reuzen hun intrede in Bergen op Zoom. In de weken ervoor werden alle Bergse kinderen opgewarmd door de televisiefilm De Verjaardag van de Nar. Hierin vertelde heks Wana dat alle kullekes naar de Kiek in de Pot moesten komen, want daar zou hen een grote verrassing wachten! En ja hoor, bij de Kogelvangers waren twee grote kisten aangespoeld, die vergezeld door duizenden mensen naar de Peperbus werden gebracht. De vastenavendvierders op de grote Markt zagen de reuzen voor het eerst in al hun rijkheid tijdens de kindervastenavend op maandag 2 maart. Toen gingen de reusachtige kisten open. Een paar maanden later trouwden Jan en Trui onder toeziend oog van vele Bergenaren en bevriende reuzen uit binnen- en buitenland. Sindsdien zijn ze niet meer weg te denken uit Bourgondisch Bergen op Zoom!
In 1987, het jaar dat Bergen op Zoom 700 jaar stadsrechten vierde, werd de stad niet alleen op reuzen getrakteerd. Bij de nieuwe stadsreuzen hoorde ook een reuzenlied, destijds het 'b-kantje' van het vastenavendliedje. Hieronder staat de tekst.
't Merck toch oe Sterck is oew vestingroem. Reuzestad ge blef toch te benije, mille periculis supersum. Zie ze danse, onze gròòte reuze,
Jan mette Lippe mee zunne Trui. Ze zijn t'rug, ge zie d't aan d'r neuze, oe blij ze zijn, onze ouwe lui. refrein Kek ze schuive, deur de Bergse strate, fier metter neus in de Scheldewind. G'eddut as vaneiges in de gate, ze zijn ons Berrege goed gezind. refrein Ier te leve, da d'is 'n genoege, onder de Peperbus, witte wel. Krabbe wille n'ier d'r leve zwoege, 'n stad as 'n uis, da's gin kinderspel refrein
Voor het eerst in twintig jaar is het gelukt: Bergse Stadsreuzen.nl kreeg toestemming om Jan metten Lippen, heer van Bergen exclusief te interviewen. Uw verslaggever was te gast bij de markies thuis, in het Markiezenhof. Onder het genot van een kop koffie vertelde Metten Lippen honderduit over zijn huwelijk, zijn hobbys en zijn kinderen (ál zijn kinderen, ja).
Jan metten Lippen is alweer twintig jaar getrouwd met Trui van den Toren. Op de vraag hoe hij het zo lang volhoudt, antwoordt hij: "Nou, dat zal ik u vertellen. We geven elkaar de ruimte. Gezien onze omvang hebben we die ook wel nodig Trui gaat graag naar de Peperbus en zeker als er een trouwerij is. Zelf loop ik zo af en toe naar de bieb hier verderop om n mooi boek en pak dan bij La Pucelle n lekkere pint. Ik laat onze Trui in elke reuzenstoet ook altijd voorop lopen en we hebben twee schatten van kinders. Dat houdt mensen als wij op de been."
Hun trouwdag, op 23 mei 1987, was een goed begin van een gelukkig huwelijk, beaamt de markies. "Het was geweldig. Trui zag er die dag op haar voordeligst uit en ik ook, zeiden ze. Er waren veel reuzengasten die van gans over de wereld, zowat dan, naar de Grote Markt gekomen waren om ons trouwfeest mee te maken. Ook zowat alle Bergenaren waren er en de Peperbus had speciaal zn jacquet uit de mottenballen getrokken."
Het echtpaar woonde toen nog maar net in Bergen, want het was pas een paar maanden daarvoor tijdens de Vastenavend van 1987 gevonden door duizenden kinderen op de Kiek. Ze hebben voor de voorbereidingen van de trouwerij toen veel hulp gehad van de Stichting Vastenavend. "Dat hele huwelijk, dat heeft nogal wat voeten in de aarde gehad want het was een hele organisatie. En voordat het zover was hebben we eerst nog een nachtje op de Kiekendepot geslapen, in een kist. Ja, ieder in zn eigen kist hoor! Dat de mensen niet denken dat wij met zn tweetjes "
Toch kreeg het stel vrij snel kinderen. Toontje in 1988 en Marieke vier jaar later. "Met onze kinders gaat het buitengewoon naar wens. We hebben niks te klagen. Mijn vrouw Trui regeert met vaste hand en waakt over die jong als n kloek over haar kuikens. Ja, af en toe moeten we wel eens streng optreden. Vooral bij Toontje, die moet je zo af en toe met twee handen boven zn lendenen vasthouden. Zoals een paar jaar geleden tijdens de Vestingstedendagen in Willemstad. Toen is ie pardoes over een verkeerspaaltje getuimeld. Hij had zowaar zn lendenen kunnen breken zodat wij m op die plaats niet meer vast konden houden. Marieke is een ander verhaal. Met haar hebben we weinig dol, ze is net dr moeder, als ze maar de stad in kan. Ze houdt van tennissen trouwens, ze slaat elke bal over het net. En vaak genoeg over de schutting, dan moet Toontje weer naar t Ketrientje om ballen te rapen. Marieke kent dr eigen kracht ook niet! Wel handig, want ze krijgt elk potje open! ( ) U vraagt naar mijn andere kinderen? Daar zullen we het maar niet te uitgebreid over hebben. Het waren over het algemeen maar kleine ongelukjes. Een uit de hand gelopen hobby. n Zwakheid van de mens zal ik maar zeggen. Ze zijn allemaal goed terecht gekomen heb ik me laten vertellen. Hun namen ken ik niet, maar de moeders zullen ze vast en zeker weten."
Sinds 1992 hebben de Bergse reuzen veel gereisd om de stad te promoten en bevriende reuzen op te zoeken. Ze zijn vooral vaak in België geweest, maar hebben ook alle Nederlandse reuzen bezocht, zoals Sint Martinus van Losser, in de Achterhoek, en Greate Pier uit het Friese Wûnseradiel. "We hebben al die jaren heel wat afgereisd, altijd heerlijk comfortabel tussen schuimrubberen kussens. Maar de mooiste reis die we hebben gemaakt was toch wel die naar Matadepera. Een klein stadje vlak boven Barcelona. Dat was in 1992, het jaar van de Olympische Spelen. Het was heerlijk weer, zon veertig graden, maar het kunnen er ook wel vijfenveertig geweest zijn! Toontje heeft er bijna een zonnesteek opgelopen en Trui heeft toen nauwelijks geslapen. We sliepen met ons hele gevolg op grote slaapzalen, ziet u. Op de terugweg hebben we trouwens ook nog uren langs de kant van de weg gestaan: bandenpech! Gelukkig had er iemand nog een stuk overlevingsworst, Spaanse bloedworst. Zo hielden we het vol. We dachten dat we zoiets wel nooit meer mee zouden maken, maar nou gaan we met de hele club naar Québec!"
De Bergse reuzen Jan metten Lippen en Trui van de Toren hebben in de zomer van 2008 een gigantisch avontuur gemaakt... Ze zijn op reis geweest naar Canada! "Het begon allemaal bijna twee jaar geleden, toen we middenin de voorbereidingen zaten voor de Bergse Reuzenstoet. We surften nachtenlang op internet, op zoek naar virtuele reuzenvrienden en vonden een site uit Québec. Daarop stond dat ze in augustus 2008 een Grande Rencontre des Géants wilden organiseren met reuzen uit de hele wereld! Nou, daar moesten wij maar eens bij zijn, dachten we zo! Als enige Nederlandse reuzengroep reisden we af naar Québec, waar het vierhonderdjarig bestaan van de stad werd gevierd. Het was een gigantisch feest! De hele stad was voor de gelegenheid gerenoveerd en opgepoetst (net zoals Rome in het Jubeljaar 2000, maar dan anders...) en alle bewoners liepen verkleed rond om oude tijden te laten herleven. Tijdens het reuzenfestival in Québec hebben we veel vrienden gemaakt en we hopen dan ook dat we binnenkort wéér op reis kunnen! Naar Engeland, Spanje, Portugal..."
Tegenwoordig staat Bergen op Zoom bekend als Stad van Stoet en Spel, maar dat beeld gaat ver terug. Al in de Middeleeuwen waren er in de stad veel processies en stoeten waarin ook reuzen een grote rol speelden. De eeuwen erna verdwenen zij echter uit het straatbeeld tot ze in 1987, tijdens de Kindervastenavend weer opdoken
Na de Tweede Wereldoorlog nam stadsarchivaris Korneel Slootmans het initiatief om de Bergse stoeten en processies in ere te herstellen. Maar het duurde tot 1985 voor er weer reuzen in beeld kwamen. Dat kwam door Jan van Giels, groot liefhebber en beschermheer van de Bergse cultuur, die met de naderende viering van 700 jaar Heerlijkheid Bergen op Zoom in 1987 een mooie gelegenheid zag. Samen met andere leden van de Stichting Vastenavend ging hij zich in Vlaanderen oriënteren, want daar waren ze al lang bekend met het fenomeen! Joost Eykman kwam tot een ontwerp en in het najaar van 1986 begon de bouw van ons reuzenechtpaar.
Hoewel de reuzenbouwers de Vlaamse voorbeelden goed hadden bekeken, gebruikten ze in plaats van de traditionele wilgentwijgen en rotan een moderne constructie van lichte stalen pijpen. Ze bouwden de reuzen zo, dat ze nog steeds in kleinere stukken vervoerd konden worden en niet te zwaar werden om door één man gedragen te worden in een stoet. Zo zijn kop, romp en ledematen allemaal te scheiden. Over het stalen geraamte heen modelleerden ze kippengaas en schuimstof. De koppen werden eerst geboetseerd in klei en daarna getjept met door glasvezel versterkt polyester. Jan en Trui werden aangekleed met velours de Amiens, zo kon iedereen meteen zien dat ze van goede komaf zijn.
De Bergse reuzendragers zetten er alweer ruim twintig jaar de schouders onder. Onder de reuzen dan. Er zijn namelijk veel reuzen op wielen, dat zijn voornamelijk de échte giganten van boven de vijf meter. Nee, de Bergse Stadsreuzen zijn met hun 45 kilo licht genoeg om te dragen. Het is verder aan de drager om dat een beetje soepel te doen, en lekker dansend door de straten te bewegen. Maar ze hebben het zwaar hoor, die dragers. Hoe hard het ook waait of regent, gerold worden de reuzen niet. Bij tegenwind lijkt het alsof de reuzen de Tourmalet opgedragen moeten worden. En bij zomerse temperaturen, van rond de 25 graden, is het in zon reus al gauw tien graden warmer. Het zweet springt dan uit alle poriën en het risico van uitdroging is bedreigend aanwezig. Dragers moeten veel drinken maar hebben nooit dorst! Het zicht van de dragers is bovendien sterk gelimiteerd door een kijkgat van slechts tien bij vijf centimeter. De drager is werkelijk alléén in de holte van de reus, met af en toe instructies van de begeleiders: "Links, rechts. Kijk uit, een stoeprand/paardenstront/drempel, opgepast!!"
Toontje en Marieke, de knappe kinders uit het huwelijk van Jan en Trui zijn kleiner en beweeglijker. De dragers dragen de reuzenrompen op hun schouders. Hun hoofden steken daar net bovenuit. Dan krijgen ze de polyester koppen van de reusjes erop en kunnen ze de buitenwereld alleen nog zien door een smalle spleet. Deze dragers hebben pas écht een opgesloten gevoel, want ze kunnen tijdens de stoet niet wisselen! Reuzen dragen, het is een réuze karwei. Geef onze dragers, en die van de andere groepen daarom een klaterend applaus als ze langskomen!
Nieuwpoortse reus - grootste gedragen reus van Europa.
Kop : is dezelfde als die van Jan Turpijn I (1926) - De kop kan draaien.
Hij werd op 31 januari 1925 te Brugge vervaardigd door Charles Brondel. Later bijgeschilderd door Staf Buffel (1939).
Het gezicht is geslagen uit een koperlegering. Het gezicht is 1,75m hoog.
De haren waren vroeger paardenstaarten maar zijn nu vervangen door nylon.
Geraamte : werd door een gedeelte van de reuzengildeleden in metalen buizen gemaakt in 1962. Het geraamte van de rok bestaat uit 4 delen, die voor het vervoeren ineen geschoven kunnen worden. Voor het rokgeraamte waren 143 meter buizen nodig.
Dan zijn er nog het lijf en de twee armen afzonderlijk, eveneens uit buizen vervaardigd.
Handen en sabel werden vervaardigd door E.H. Vandecasteele. De sabel bestaat uit triplex en is ongeveer 3,5 meter lang.
De handen zijn werkelijk kunstwerken. Ze zijn vervaardigd uit toiletpapier, doordrenkt met een soort lijm (papier maché). Later werden ze ingesmeerd met een doorzichtig polyester om hen tegen vocht te beschermen.
Klederen : ong. 120 vierkante meter stof heeft men nodig gehad om ze te maken.
Dragers: 24 man dragen afwisselend de reus d.m.v schouderriemen.
Jan Turpin is de ambasadeur van de stad Nieuwpoort!
Jan Turpin
DE GROOTSTE GEDRAGEN REUS VAN EUROPA
10,4 meter hoog 750 kg 24 dragers
Hij werd voor het eerste gebouwd in 1924, maar werd helaas vernield door de oorlog. In 1962 werd hij herboren. Hij wordt genoemd naar de toenmalige burgemeester, die tijdens het beleg van Nieuwpoort in 1489 door de Fransen, de Nieuwpoortse vrouwen opriep ten strijde te trekken en zo hun vermoeide mannen bij te staan.
Goliath
Goliath is de verpersoonlijking van de heldenmoed die de bevolking betoonde tijdens het beleg van 1489.
Hij weegt 80 kilo en wordt gedragen door 2 personen.
Puuptje
Puuptje is 1,8m groot, weegt 35 kg en wordt gedragen door 1 persoon. Hij is geboren in 2000 als eerbetoon aan Julien De Groote, het enige nog actieve lid die in 1962 de geboorte van de nieuwe Jan Turpijn mogelijk maakte.
Rozalinde
Rozalinde zag het levenslicht in 1987. Ze is 1,8m groot en weegt 35kg.
Heks Jacqueline
Jacqueline vertelt het verhaal van de hekserij in Nieuwpoort in de 16e eeuw. Jacqueline Puyt leefde in Nieuwpoort. Net als haar moeder in 1603, werd Jacqueline als heks in Nieuwpoort verbrand in 1627.
Crabbe
De jongste reus is Crabbe, hij werd geboren in 2005. Het hoofd werd gemaakt naar het beeld van de huidige burgemeester van Nieuwpoort. Hij kwam voor het eerst buiten tijdens de reuzenstoet in 2005 en dit om het college van burgemeester en schepen op een ludieke wijze te bedanken voor de vele steun die de reuzengilde krijgt.
De Reuzengilde Nieuwpoort: één grote familie, een groep vol leven en historiek. En U kan er deel van uitmaken!
In de reuzengilde Nieuwpoort hebben we de grote trots Jan Turpijn. Hij is in binnen- en buitenland bekend. We waren ondermeer al te gast in Frankrijk , Duitsland , Nederland , enz.
Wij zijn blijvend op zoek naar nieuwe dragers. Dit jaar staan er tal van evenementen op de agenda. Naast de jaarlijkse Reuzenstoet in onze thuisstad, staat er nog andere activiteiten op de agenda.
Dit is dé kans om van onze grote reuze familie een deel uit te maken. Ben je gegrepen door de historiek van de vereniging, of wil je deel uitmaken van de trots van Nieuwpoort? Schrijf je dan zeker in!!
Voor verdere informatie of inschrijvingen kan u terecht bij de voorzitter of secretaris.
Voorzitter Maria Degroote Ollevierslaan 22 8630 VEURNE GSM: 0477/81.35.56
De gemeente Beveren bezit tien reuzen die verwijzen naar historische figuren of symbool staan voor één van de deelgemeenten. De reuzen nemen geregeld deel aan allerlei optochten en andere festiviteiten.
SEFKEN DE PUITENSLAGER (Beveren)
Oorspronkelijk gemaakt door de familie Staes.
Gedoopt op 9 mei 1954, ter gelegenheid van Meikermis op de Nieuwe Parochie. Oorspronkelijk bestond het hoofd uit gekneed papier verwerkt mat kalk en de romp uit wissen manden. De reus moest toen ook gedragen worden. In mei 1979 werd de huidige reus als polyester creatie herboren, weer ter gelegenheid van Meikermis.
Voor de benaming puitenslagen zijn twee verklaringen: -
een gelegenheidsberoep van schamele lieden die de rijke lui met puitenbillenkens (puit = kikker) bevoorraadden. - het voortdurend met een wis op het wateroppervlak van de kasteelwallen slaan met als gevolg dat de kikkers ook in de paartijd ophielden met kwaken, zodat de kasteelheren en hun edele dames hun nachtrust niet verstoord zagen.
DIEDERIK EN ALDEGONDE (Beveren)
Ontworpen door Georges Staes (Beveren).
Gedoopt op 28 augustus 1954, en evenals Sefken wegens wijziging van constructie herboren op 28 augustus 1978.
Het is Diederik III die voorgesteld wordt, diegene uit het geslacht der heren van Beveren die in 1106 met Godfried van Bouillon ter kruisvaart trok. Tevens was hij een goede vriend van Philips van den Elzas. Aldegonde was de gade van Diederik III.
Wegens een tweede wijziging van constructie van Diederik, na een val in een stoet in Mechelen, werd hij samen met Aldegonde opnieuw gedoopt op 24 oktober 2004.
CIESKE DE SCHIPPER (Doel)
Creatie van Edwin Raes (Sint-Niklaas).
Geboren te Doel op 24 augustus 1980.
De naam werd gegeven als herinnering aan de vroegere hoofdman van de Schippersgilde te Doel, nl. Cieske de Lee. Dit is ook zo wat de vereeuwiging van het Doelse schippersvolk.
ROSTEN BRIGAND (Haasdonk)
Creatie van Edwin Raes (Sint-Niklaas).
Gedoopt te Haasdonk op 19 oktober 1980.
Rost komt van de naam rostekoppen die gebruikt werd ten tijde van de jaren 1840-50 toen bijna de helft van de babys in Haasdonk rostekoppen waren.
Brigand verwijst naar de Boerenkrijg, waarin Haasdonk een belangrijke rol speelde. De brigands waren de boeren, die in opstand kwamen tegen het Franse bewind in 1798.
'tKALLOSE MELKBOERINNEKE (Kallo)
Creatie van Edwin Raes (Sint-Niklaas), met als model zijn schoondochter Kristian Quintelier.
Gedoopt op 12 september 1981 in Kallo.
Het Melkboerinneke stelt de vereeuwiging van de polders voor en groeide als idee uit de vroegere Melk- en Suikerfeesten.
Op de dag van de doop verloofde het Melkboerinneke zich met Sefken de Puitenslager en een week later trouwden ze tijdens het massaspel te Beveren.
BIRKEN BLOK (Vrasene)
Creatie van Edwin Raes. De Beverse blokmaker Jules Smet stond model.
Gedoopt te Vrasene op 27 mei 1984.
Stelt een blokmaker (= klompenmaker) voor. Het klompen maken was vroeger immers een typisch ambacht voor het Land van Waas, en ook in Vrasene verdienden heel wat mensen er hun brood mee.
JUDOCUS DE TURFSTEKER (Verrebroek)
Ontwerp van Abdon van Bogaert (Verrebroek). Creatie van Jo Bocklandt (Hamme) en zijn echtgenote Bea Quintelier, die zorgde voor kledij en attributen.
Gedoopt te Verrebroek op 26 mei 1991 (in kader van 850 jaar Verrebroek).
Symboliseert het rijke verleden van het dorp Verrebroek, dat in de 14e eeuw een belangrijk gebied en een centrum van intense moerontginningen was (turf of moer is een soort brandstof, voorloper van de steenkool).
REGINA VAN MELSELE (Melsele)
Creatie van Jo Bocklandt (Hamme) en zijn echtgenote Bea Quintelier, die zorgde voor kledij en attributen.
Gedoopt te Melsele op 28 mei 1992.
Stelt een aardbeiplukster voor en is een eerbetoon aan de vrouwelijke vaardige handenarbeid die in het aardbeicentrum Melsele al sinds de jaren dertig beoefend wordt. Regina is één van de aardbeisoorten die in Melsele geteeld worden.
LODDE DE GARNALENLEURSTER (Kieldrecht)
Ontwerp van Robert Taylor (Kieldrecht). Creatie van Jo Bocklandt (Hamme) en zijn echtgenote Bea Quintelier, die zorgde voor kledij en attributen.
Gedoopt te Kieldrecht op 2 oktober 1994.
Symboliseert het beroep van de vele leurders en leursters, die Kieldrecht in het verleden als vissersdorp kende.
Lodde is de volksnaam voor Ludovica, één van de bekendste Kieldrechtse garnalenleursters (overleed in de jaren 60).
De Ardooise reuzen stammen oorspronkelijk af van Kaaiekermis.
Stantje en Tinneke werden gemaakt naar aanleiding van de inhuldiging van enkele nieuwe woonhuizen in de wijk "De Kaaie " in 1930. Later (omstreeks 1940) moeten daar nog Fiene, Mathilde en Sofietje , figuren uit de plaatselijke volksverbeelding, bijgekomen zijn. Van deze laatste drie 'mythologische' figuren rest er echter momenteel niets meer.
Wat men wel weet is dat Stantje spoorloos verdween in Brussel in 1980. Dit was na een deelname in de nationale reuzenstoet ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van de onafhankelijkheid van België.
Het Ardoois Sint-Maartenscomité haalde echter regelmatig de oude reuzen, die men dan Manten en Kalle noemde, van onder het stof. Ieder jaar stapten ze, tot groot jolijt van de kinderen, statig mee in de Sint-Maartensstoet rond 11 november. Ter gelegenheid van de 13de editie (1993) van deze folkloristische avondstoet, werd voor de reuzen een nieuwe romp gemaakt en ze kregen ook een nieuw pak, gestikt door de leerlingen van het Sint-Jozefsinstituut uit Tielt.
Op 17 september 1994 zag de Ardooise Orde van Sint-Maarten het licht en ter gelegenheid van de officiële installatie daarvan kreeg het reuzenpaar een nieuwe naam. Ze werden genoemd naar hun respectievelijke meter en peter.
De mannetjesreus werd PIER genoemd naar zijn peter Jean-Pierre De Backere, zaakvoerder van het Ardoois groentenverwerkend bedrijf en diepvriescentrum d'ARTA en de reuzin draagt de naam GRIET naar haar meter Greta Gallez-D'Heygers, uitbaatster van restaurant 'Prinsenhof' in Ardooie.
Op 16 september 1995 breidde de Ardooise reuzenfamilie uit en er werd een reuzenkindje geboren. Het werd MANTJE gedoopt en zijn peter werd ceremoniemeester Armand Van Iseghem uit Ardooie.
De oorspronkelijke koppen van het reuzenpaar waren duidelijk aan vernieuwing toe. Tegen de geboorte van het reuzenkind werden er ook nieuwe koppen gecreëerd in het creativiteitscentrum voor volwassenenwerking van het Instituut Dominiek Savio in Gits o.l.v. Michel Werbrouck, in samenwerking met Marleen Dewindt en Kaat Lodewyck. Sedertdien namen de Ardooise reuzen, in samenwerking met het Gemeentebestuur van Ardooie deel aan diverse plaatselijke activiteiten en festiviteiten. Nu zijn ze ook reeds meermaals te gast geweest buiten de Ardooise gemeentegrenzen o.m. in Reuzenstoeten, -optochten of -ommegangen.
Op zondag 29 oktober 2000 werd de Ardooise Reuzenfamilie nogmaals uitgebreid. Tiste is zijn naam en hij is de vierde telg. Zijn dooppeter is voorzitter Theo Van Iseghem. De reus werd genoemd naar de vader van Theo, wiens koosnaampje TISTE was.
De reuzen en de begeleiders promoten op die manier de Ardooise Sint-Maartensstoet in Vlaanderen. De stoet gaat door op de zaterdag voor 11 november tenzij 11 november een zaterdag is.
Ten tijde van het kasteel van Overmere (oud gemeentehuis) waren de bewoners edellieden, ingeschreven onder de namen Philippo, Cesar, Remi Rolliers, Graaf van Overmere, en Isabella, Alice, Valeria van Caudenhove, Gravin van Overmere. Het is onder die benaming dat deze reuzen werden opgericht in 1937 en geboekt ten gemeentehuize op 24.05.1937
Philippo stelt een krijger - jager voor die van de slag of jacht terugkeert met geweer aan de schouder en jachthoorn aan de zijde, dragende een blauwe vest met grijze rok en op de borst het wapenschild van Overmere.
Isabella is voorgesteld als edeldame met rood kleed in velours met gouden galon en blauwe mantel eveneens in velours.
Beiden zijn 3,2 meter hoog en kunnen de armen bewegen.
De zoon Philiep dateerd van 25.05.1958 en is 1,6 meter hoog, draagt een licht-blauwe vest met grijze rok.
De Overmeerse Reuzen traden in 2010 op in vele Belgische en buitenlands steden en gemeenten.
.jpg)
