ik kreeg het bericht .....DE FOTO IS TRUKKAGE...De foto van de tram aan cafee bij sooi ...kruispunt grote baan naar helchteren..
Ik ging in 1947 elke dag met die tram naar school in zonhoven bij de fraters....DE OMLEIDIGSWEG VOOR DEN TRAM...begon in 46...
TRAM TOT AAN DE MIJN VAN HOUTHALEN....dat ging rap en goed.......Maar de omleiding via sooi de moller en thuis achter(het schuurke)......
Wouters wou geen tram van de mijn door de pastotrijstraat....en de pastoor die was nog erger tegen...vooral omdat hrt huis van VERSCHAKELEN moest afgebroken worden ???
Het was schandalig hoe den tram iedere keer rakelings langs de cafee voorbij moest
De kegelsbaan langs de cafee moest weg .......en de grote boerderijschuur afbreken...juist naast de cafe kwam een woning
EEN VAN DE EERSTE BEWONERS VAN HET NOEUWE HU?
AAL niet....de foto is echt...in I947 genomen....
ik woonde in het schuurke en ik ging elke dag met de tram naar de fratersschool in ZONHOVEN
Van 1958 tot 1968 werkten we als vrijwiliger te bokrijk en als PROVINCIAAL GEDIPLOMEERDE GIDS LIMBURG....
In HOUTHALEN waren we GANS ALLEEN als gediplomeerde provinciale gids.......ook in het provinciaal automuseum waren we de enigste gids.....
Op zekere dag moest op KELCHTEREN een gids komen voor DE BOND VOOR GROTE GEZINNEN....die wilden ook 4 HA van kelchteren KOPEN???
In 1968 was de berg die ze wilden kopen een wildernis met vooral vele tamme kastanjes als verlengstuk van de beroemde dreef....
toen ik vertelde aan de heer VRIJSEN ???enfin de afgevaardigde van PROF Minister vanmechelen ....dat de berg hier "BOSBERG "heette toen waren ze er...
Of ik op het Kadaster eens een afschrift'(titeleigendom)kon vastkrijgen???
Op het gemeentehuis toen 1969....werkten VIER MAN....boven................En ik kreeg een afschrift met beschrijving wat ik op stuurde naar de bond.................
Maanden niks meer gehoord....en ze bouwden en kapten......er kwam een internationaal jeugdvakantie huis met zwembad.....
Bij de opening moest ik heel zeker komen....ik kreeg een grote fles met strik..."EN DAT IS NU DE MAN DIE DE NAAM DE BOSBERG VOND"?????
Zeer vereerd dankte ik in honderd buigingen....toen wist nog niet dat ik er later FULL TIME GIDS EN BARMAN zou worden....maar dat heb ik al verteld
Als ge teksten persknipsels ENIG EN U_NIEK van de bosberg wilt zien we hebben die en natuurlijk ALLE postkaarten van de bosberg ook ........ARCHIEFFOTOS L L L
IN 1970 JAAR VAN DE NATUUR werd ondergetekende de 200STE natuurgids van belgie....Natuurwandelingen...overal ...ZONHOVEN O.K. was het grootste met de massa wandelclubs???
Enkele zonhovenaren met vooral JAENEN als doorduwer maakten in HOUTHALEN 1971 de eerste wandelclubs...
De clubs waren niet erkend maar hadden toch thuisploegen ....in de dorpstraat zelf...op meulenberg...en ook in LILO 1971
We hebben nog fotos van de wandelclub "DE DOORDOUWERS" ...boekskes en krantenknipsels van toen ze wandelden ôp meulenberg op den teut enz.enz
De schoonste wandelingen waren vanuit de thuishaven aan de plas.....waar nu ongeveer de bennewed is...juist voor de plas was er een zeer oud langevel boerderij ....het THUISFRONT van de club?
Later kreeg de wandelclub ...de doordouwers....hun erkenning en bleven ze in de school van LILLO
Ook hier van de doordouwers als wandelclub te LILO hebben we persartikelen persfotos en teksten....
hoe ze aan de naam wandelclub de doordouwers kwamen hebben we al verteld in onze oude dorpsverhalen op onze Facebook of op seniorennet b v
als ge tijd over "HEPT" kommeresaf.....maar eerst bellen....wandelstickers fotos teksten.....met duizenden te zien thuis 011522792
achtergebleven duitsers verkopen en breken 't schietveld af...
TOT IN 1946 LIEPEN ER NOG GEVAARLIJKE DUITSERS...deserteurs...MAAR OOK VLAAMSE LANDVERADERS...rond op 't schietveld alles wat ze te gelde konden maken of alles waar ze eten voor kregen mocht ge gratis voor niks meenemen...ZO MAAR...ALLES MOCHT WEG!!! kwalaak en tenhout waren in 1947 toen wij in de meeuwenweg naar t schietveld kwamen wonen echt gesloten gemeenschappen(boeren en kinderen) het viel op dat hier iedereen familie van mekaar was(nichten en kozijn huwelijken)...KWALAAK TELDE IN 1180 SLECHTS 112 INWONERS I N 1946 was 't nauwelijks verdubbelt...en de eerste en enige café hebben wij in de fifty's(het huis van moen)helpen verhuizen naar bokrijk!!! Iedereen hielp toen "de boerenbond"...GRATIS EN VOOR NIKS...KEMPISCHE HUIZEN NAAR BOKRIJK SLEPEN...('t 2de huis was MOEN) de hotelse heiweg en de postbaan liepen toen heel anders...landbouwontginning naast de heide van 't schietveld was er nauwelijks...(alleen grasschapen) het hoevestraatje op 't einde van tenhout toen nog...LIEP TOT AAN DE GEBOUWEN EN SCHIETINSTALLATIES...muren in gemeste rode steen er waren meerdere opslagplaatsen voor buskruit en dinamiet...DIE MOESTEN IN APARTE HUISJES...kruitfabriekskes van 't sonnis en van tenhout er waren speciale kleine bosjes waar de munitie en de (koperen)obussen verstoken waren...die waren zeer rap geplunderd met stenen en alles(oud ijzer) het woonverblijf en de treinsporen van een naar de schuil en gemetste schietmuren in gemetste rode stenen waren nog omzegge intakt!!! we hebben nog in de berlengs gezeten....WE WAREN DE MUNUTIE VOOR DE KANONNEN..tot die mannen die in 't kasteelje van de slieép woonden of de duitsen van masy(met de fiets)ons kwamen wegjagen...GEVAAR GEVAAR,,.??? onder den oorlog stond er 'n sjieke villa voorkant in witte steen en achterkant veel hout en hangaar...VAN HET WAALS PERSONEEL,,,??? we weten eigenlijk niet juist hoe en waarom maar het was 'n POEDERFABRIEK(ontplofbare poeder is in 't huis in 1947 ontploft)...MASY duitsen???onder den oorlog waren de geschuttorens(voor kanonnen)"coupules" genoemd en werden er op 't schietveld zelf pachtgronden met woonhutje te koop JULES grené(afkomstig van st.Truiden)heeft tot 1939 gebouwd en verbouwd...hij woonde in de villa juist op het kruispunt tenhout -kwalaak-postbaan hij is met zijn poederfabriek verhuist naar zutendaal..."de sliep" zijn kasteeltje stond leeg en het regende binnen... DE WALEN DEDEN DE ONTMANTELING(in de weekeindes kwamen ze niet )en wij maar grote zware koperen obussen mijnen(ik mijn gij mijnt) snijbranders lagen er voor het "meesleépen"...HEEL DE INSTALLATIE AFGEVOERD NAAR WALLLONIE....BAKSTENEN BLEVEN LIGGEN en kanonsballen...IN 1947...bracht het geld in 't bakske...KANONSBALLEN ZOEKEN ...gratis op te rapen in de zandbergen van "'tgenhoot"..........
polygone cockerill...FOTOS ...van 1883 EN NOG VROEGER.....
met tuur wouters zijn we eens in luik en seraing gaan zoeken naar fotos van "tir a hothaelen-limbourg"...ZO HEETTE HET BIJ DE FOTOGRAAF !!! een reuze grote muurfoto van "tir d'un canon de campagne" en een fito "tir rapide"...FOTOGRAAF...seraing 1885 !!! nee er bestonden geen klein fotos meer...ALBUMS...MAAR JA...EN ¨POSTKAARTEN...zo 'n dertigtal zonder dubbels en niet geschreven !!! op de rommelmarkt hebben we err nog enkele kunnen kopen(met postzegels en data)...en dat was...ZE DEDEN NIKS WEG !!! EN TOCH...het schietveld heeft in houthalen altijd 'n rol ...een hoofdrol gespeel; polygone champ de tir is hier permanent aanwezig geweest ...VOOR ...1880 !!!we weten het van raymond corbisier(de neef van den engel van hengelhoef )die iedere vakantie bij ons bleef slapen op tenhout(meeuwerweg)!!! een van zijn grootvaders???WAS IN 1870 HIER...bij 'n geodetische dienst...HUN MILITAIRE OPDRACHTEN WAS KAARTEN MAKEN De kapiteins thorn en corbisier hebben op 't schietveld geografische opmetingen verricht in het kolosale woeste landschap...'t schietveld voor 1900 RAYMOND CORBISIER (we zijn eens met hem mee geweest)woonde in de groeselenberg juist naast de kliniek"deux alices" in UKKEL hij was enige zoon en zijn moeder had in de fifty's meerdere groentenwinkels...OP DE ZOLDER...in een kast van 'n huis vonden we militaire stafkaarten volgens raymond waren alle boringen en opmetingen van "hoethale" in die grote kist met vele fotos van polygone "van de champs du tir" van de staatsveiligheid(toen was er 'n militaire en een burgerlijke staatsveiligheid)mocht zijn moeder niks weg doen want zijn vader was pas overleden,?? In de fifty's is raymond dan getrouwd met een meisje uit het groot hertogdom luxemburg...ZIJN VADER corbisier was al rentenier en hij kocht 'n villa in ukkel (dieweg 4)op het gehucht st.JOB aan het wolvengracht park(tennisclub ukkel)...OOK DAAR ZIJN WE GEWEEST...allemaal niks opgebracht toch zijn er dagboeken van thorn en corbisier uit die tijd opgedoken en de militaire stafkaarten van 't schietveld met luchtfotos die zijn er met honderden het staat vast dat de schietoefeningen van brasschaat verplaatst werden naar houthalen samen met de privatiseringswet Societè john cockerill heeft alles wat met de experimenten hier gebeurde opgekocht...ZE VERZAMELDEN OOK ALLES...over de kalibers van kanonnen over de weerstand van de stalen platen over pantsering van geschutkoepels enz de bewapeningen van de forten van antwerpen en de koepels in seraing gemaakt werden hier uitgetest...TOT ...in de eerste oorlog de duitsers hier kwamen experimenteren!!! KANONNEN vervoer van en naar 't schietveld. heeft er voor gezorgd dat wij ne "stenenweg" kregen naar de statie om "HOOT TE HALEN" of.......?
de gemeente had meer dan 200 Ha gronden als bezit...KELCHTERENSE BOSSEN...dus niks schietveld...ALLEMAAL NAAST HET MILITAIRtoen kochten ze er nogeens 197 Ha erbij....BOSSEN-bomen en twee hoevekes(niet ingevoerd zoals bokrijk) + de abdijhoeve;... Voor 4 Miljoen kochten ze alles Mieneke met geit ,kippen,konijnen inbegrepen... Burgemeester godderie('n goeie vriend van onze paa)kwam met eerste schepen jef nijs...THUIS OP TENHOUT EEN PINT DRINKEN IN 1954 !!! Voor de allereerste keer zag ik ne foto van clement de crane en zijn vrouw louise Moreau de Belaing...van de binnenkoer van de abdijhoeve uit 1939 EN van EUGEEN VAES...TOEN NOG PACHTER OP DE ABDIJHOEVE !!! later op 'n tentoonstelling met danny bos hebben we zakken teksten en fotos aan hem mee gegeven ...OOK ALLE OUDSTE POSTKAARTEN VAN POLYGONE DIE IN 1910 (het jaar dat JAN GEBOREN WERD)met koolboringen overal aldaar bezig waren...ER STONDEN BOORTORENS BURGEMEESTER GODDERIE onthulde aan onze pa zijn plannen om van 't domein kelchterhoef een bivakplaats te maken,,,??? En weereens waren we er bij...WE WAREN CHIROLEIDER IN HET CENTRUM...we mochten als allereerste op de zolder slapen van de abdij MET 64 BURGKNAPEN op de zolder van de abdij...EN MAAR ZINGEN...en maar oude verhalen vertellen...TOT IEDEREEN VAST SLIEP in 1954 verhuisde de laatste pachter(jan was al weg)en mieneke bleef er wonen..EUGEEN de pachter weg en eugène de frater in de plaats !!! De twee lemen huisjes werden trefpunt-info-opslag en vergaderplaatsen voor de bivakkers In de abdij woonden 'n beheerraad...WIJ...de chiro,wij kenden alleen "onzen frater Eugène" en de voorzitter van de vrienden van KELCHTERHOEF n.l. E MIEL LIJNEN...DE JAARLIJKSE VAKANTIES...werden we leterlijk overspoeld met jeugdverenigingen uit heel het land(en ik maar gidsen) de eerste bomen werden gekapt(toen heette dat nog verfraaing)de eerste wegen werden aangelegd...EN ...oude verhalen,fotos en zo verdwenen,,;,??? in 1969(ik was toen officieel gediplomeerde toerischtische gids limburg te bokrijk)kwam ik met de pers en met minister bertrand terug op het gerene- veerd domein in de vergrootte feestzaal...DIE AFBRANDDE...en die dan nog maareens verbouwd en gerenoveerd werd...opnieuw in 1981 in 1969 WAS HET DOOR ONS dat het nieuwe jeugdvakantiehuis de naam "BOSBERG"..we werkten er 'n tijdje als provinciaal gediplomeerd gids en vanaf 1970 ALS EERSTE NATUURGIDS(in dat jaar werd ik de 200ste gediplomeerde gids van BELGIE°)ik was nachtwaker-barman-gids en soms ook direkteur (interim)op de bosberg full-time in dienst...DOZEN TEKSTEN EN FOTOS UIT DIE TIJD IN DE BOSBERG(1969°)liggen hier nu !!!
1948 was in hotele...DE NA-oorlogse jeugd..."die er overal hun klak na gooiden" !!! tot nogtoe was houthalen 'n gesloten gemeenschap...NICHTEN EN NEVEN HUWELIJKEN...VERSCHRIKKELIJK!!! rond alle familiebanden...EN ZEKER DE RIJKE FAMILIES...WAS ER "'n cordon sanitair"...GE KWAAMDT ER NIE IN... enkel bij de biecht(de pastoor)en bij de testamenten(notaris)...WERDEN DE FAMILIEBANDEN BEKEND GEMAAKT!!! het was zo erg dat we eens mee maakte dat de lijkstoet tot bijna in zwartberg moest rond toeren..."blijf maar lang genoeg weg" intussen werd er de erfenis geregeld...EN WIE MET WIE MOEST TROUWEN,,, 1958 was in hotele...ZOALS IN ALLE DORPEN IN LIMBURG...gedaan met de absolute meerderheden...zelfrecht-zelfbestuur...moeders hadden destijds...na den oorlog...ZELF NE VENT GEKOZEN!!!ze gingen en zochten tussen de vele vele logeurs(jonk-mannen)in de hotels ofr logementhuizen...OOK OP HET SCHIETVELD LIEPEN ER MANNEN ZO MAAR LOS??? als in de krijgsgevangen (barakken)iemand wilde trouwen dan waren ze "wat blij" en dat gold ook voor de barakken op de meulenberg waar de eerste jonkmannen(italiaan)"de plak zwaaiden"!!!
op tien jaar tijd was heel houthalen...WAS HEEL DE GESLOTEN GEMEENSCHAP...een open ruil-rommel-een doemaarop clubke!! een geluk dat we kelchteren nog hadden!!!in hoeve jan zat jan vaes(bewaker-boswachter)en op de hoeve zelf zat nen andereVAES...eugeen...HIJ WAS OOK IN ZONHOVEN GEBOREN in 1883...vanaf 1932 was hij er pachter...er waren 6 kinderen...
toen wij in 1954 HET VERHAAL OPSCHREVEN EN VERDER VERTELDEN VAN DEN OUDEN BOOM MET HET KAPELLEKE;......... toen was hij aan 't verhuizen...hij jankte...EUGEEN EN OOK FRATER EUGEEN...we zullen U NOOIT VERGETEN!!!
JAN VAES de laatste bewoner van hoeve jan op kelchterhoef...
JAN de laatste boswachter van het domein kelchterhoef werd geboren in zonhoven in 1910...hij werd aangesteld...OMDAT ER VEEL TE VEEL BOMEN WERDEN GEKAPT !!!BOORTORENS POLYGONE!!!militairen van 't schietveld,vakantieverblijvers,beienkasten,schaapherders enz.... JAN trouwde met emerence gaethofs geboren in 1918 in het laatste huis van de binnenvaart aan de plas(nu)"de bennewed" ..................................... in het "boswachtershuisje" werden van 1935 tot 1952 ACHT kinderen geboren!!!toen trokken ze naar "de bennewed" en bleven ze daar wonen!!! JAN WAS ALS HET WARE DAG EN NACHT BEZIG;...eerst als bewaker boswachter,nadien ook nog ondergrondse mijnwerker er bij... Zijn dagtaak als bewerker van akkerland,beheerder van eigen boerderijtje met meerdere koeien en pluimvee belette niet dat hij alles goed bewaakte op het domein kelchterhoef!!!In kwalaak zijn na 1952 nog twee kinderen geboren... Ook in het andere boerderijtje dat niet werd ingevoerd zoals te bokrijk woonde toen iemand..."het laatste was dat mieneke"van kelchteren!!! In de fifty's kocht de gemeente het grote domein kelchterhoef voor de bivakkers en ze kochten er als 't ware hoeve mieneke en mieneke zelf er bij!!! JACOBUS BEERTEN en catharina VANHOVE landbouwerskinderen uit kwalaak woonden aldaar...hun dochter"mieneke"werd er geboren in 1883. vanaf 1919 tot 1956 heeft ze er gewoond met haar enige zoon joseph(1919) In de fifty's toen we als allereersten op kelchterhoef kwamen spelen-bivakken-slapen op de zolder van de grote hoeve met de chiro van het centrum toen kwamen we met de geit van mieneke spelen...HET VIEL OP DAT MIENEKE(die toen daar nog woonde)liever met de kinderen sprak dan met zeg maar de volwassen mensen???in 1953...WAS IK ALS CHIROLEIDER OP BIVAK ALDAAR...met 64 KNAPEN...chirojongens van 10 Jaar Het spreekt vanzelf dat we toen in de vakanties aldaar... elke avond vertelstonden hadden...verhalen al-dan-niet verzonnen van en op KELCHTEREN In die jaren was er nog 'n milac of 'n soldatenwerking(SOOI van neerpelt)en wij stuurden dan vanuit kelchteren,vanuit hoeve mieneke....fotos ,brieven verhaaltjes en tekeningen naar onze soldaten van HOUTHALEN in het verre duitsland en waar ook...ER WAS OOK HET HOTELEERKE... een kalender een maandbladje...de chiro had er ...het parochiebladje had er...en natuurlijk had de milac zelf vele verhalen...soldatenverhalen..... samenbundelingen uit die jaren zitten nog in ons archief...archief L...info 3530...INFO HOUTHALEN...gestencileerde,getekende blaadjes,honderde Van af de sixty's zijn er ook mooie boekjes samengebundeld over en op het domeinKELCHTERHOEF!!!ook over de bewoners van de grote hoeve al die oude teksten...DIE WE VROEGER WEG GOOIDEN...zijn nu de juwelen van onze verzamelclub...KOMMERESAF...MER EERST BELLEN
De f amilie BIJNENS...eigenaar van KELCHTERHOEF in 1845
een rentenierster uit maasrtricht verkoopt haar eigendommen op kelchteren aan landbouwer GUILLAUME BIJNENS in 1845 !!! onder het bewind van JOZEF II was er de verbeurt verklaring...ABDIJHOEVEN...werden aangeslagen en verkocht rond 1798!!! onze hoeven(lees onze bijdrage van "info 3530" samenbundeling 1968) werden niet alleen verkocht maar ook verwaarloost...BOMEN kwamen er bij.... de plaatselijke geburen van kelchteren waren er tegen dat iemand "kerkelijk zwartgoed" op kocht...WAT VAN DE KERK WAS MOEST TERUG.... zo kregen brusselaars en in ons geval maastricht(achtergebleven militairen)de eerste heidegronden al dan niet met gebouw in bezit... ER ZIJN GRONDEN VERKOCHT;;;;en de eigenaars wisten de plaatsen niet waar de gronden op de heide(zeg maar schietveld)zich bevonden??? Toen bijnens de abdij kocht was KELCHTERHOEF 'n herberg met drank en slaaperij aan en voor de postkoets en de dilligences op doorreis; BIJNENS(landbouwer)had niet zoveel bijval...bij 't plaatselijk gemeentebestuur...bij de paardsoldaten...want te voet bij die vele moerassen zonder weg, hij verkoopt dus maar aan MOREAU de BELLAING in 1851 Ridder charlesMoreau de bellaing van 1825was 'n echte fransman die van zijn vader (die ook ridder was) het kasteel van ROTEM overnam voordien HIJ was in 1849 gehuwd met claire alexandrine die tien jaar jonger was en die de dochter was van 'n baron "DE SCHIERVEL"... ze waren allemaal lid van 't ridderschap der provinciale staten van limburg.toen haar vader overleed in maastricht in 1828 trok ze in bij haar voogd-oom Voogd-oom BARON DE SCHIERVEL werd gouverneur van limburg en hij beschouwde haar als zijn enigste dochter!! bij erfenis werd zij dus overal eigenaar en erfde zij ook het prachtige domein OMMERSTEIN waar ze ging wonen in 1866. in het huwelijk van charels MOREAU (domein kelchterhoef)...omstreeks 1850... worden 4 kinderen geboren...een dochter en drie zonen... meestal wonen ze op 't domein ommerstein te rotem en laten ze hier in houthalen alles over aan de boswachter en de rentmeester tot zowat 1895 !!! Familie vakanties zijn er altijd geweest op KELCHTERHOEF...bij de familie was ooit de burgemeester van Aartselaer...1890 rond 1900 was het hier(overal op de heide en dus ook op kelchterhoef zelf)boren en nog eens boren...OVERAL...zoeken naar kolen!!! Honderde oude en dikke bomen...HOUT... werden in hout -^halen gehaald ,,;???(in 2011 WERD 92 ha hout gekapt)toen nog veel meer??? Pas in 1910 kwam "JAN" naar kelchterhoef in de boederij(boswachtershuisje)...vanaf toen stopte het willekeurig ""hout-mijnen"...HOUT STELEN!!! De laatste bewoner van hoeve jan...jan vaes afkomstig van zonhoven(1910)trouwde met emmerence gaethofs(1914) en bleef dag en nacht op kelchte- ren...van af toen...was 't gedaan met bomen weg te slepen...VAN DE BOSSEN VAN KELCHTERHOEF...de bomen bleven staan tot jan verhuisde in 1952 naar de bennewed (binnenvaart-laatste huis)en toen...TOEN...toen werden er weer volop bomen gesleept vanaf "de slieer"(meeuwerweg)!!!
zwart goed...wil in feite zeggen...BESTUURLIJKE RECHTERLIJKE...hervormingen van het goed!!! het centraal gezag is versterkt;...DE KERK...moet zich aan 't gezag onderwerpen...ONZE HOEVEN KOMEN BIJ PRIVE BEZITTERS... klein hengelhoe is nu van een "houthalense " rentenier JAN HENDRIK HOUWAERTS (tot 1844 eigenaar van 292 Ha)!!! In 1850 KOOPT FELIX WITTOUCK alles Hij is burgemeester van St.pietersleeuw en heeft hier groot en klein hengel gekocht In 1877 'n 549 ha..... welstellende families uit 't brusselse komen naar hier..."klein bijgaerden" een alcoholstokerij met meer dan 60 ARBEIDERS...komen hier op vakantie.... In 1877 verkoopt wittouck klein hengel opnieuw...Ongeveer 200 Ha zijn nu van baron leon de lanberts-cortenbach en baronnes pauline de la barre...... toen sprak men al van de klein barones van klein hengel !!!officiele documenten(neerpelt) spreken van gehypotekeerde distillerie in hengelhoef ???? EN weer eens verkoop en terug verkoop van de klein barones aan wittouck (1892)..67 Ha en 126 ha aan ernest lecocq 'n koopman-verkavelaar ??? In 1900 KOOPT HIER...'n notaris uit anderlecht...gehuwd maar kinderloos(zijn adelijke vrouw is van sint gilles) en ze bouwt 'n heren villa??? hoe 't allemaal verliep met de geerfde eigendommen van klein hengelhoef...klein hengelhoef...het is 'n schande toen en vooral hoe een BRUSSELSE société immobilière van 1953 TOT 1955 VERKOCHTEN.klein hengelhoef met alles er op en eraan 105 Ha werd eigendom van gemeente TIELEN felix wittouck schonk meer dan 400 Ha grond en 't kasteeltje met boerderij en alles groot hengelhoef aan zijn dochter EMILIE TOEN ZE HUWDE EN BARONES WERD...in 1913...WAS hengelhoef van barones de beeckman ongeveer 440 Ha; In 1955 na 't overlijden van de barones verkoopt JEAN wittouck zijn eigendommen aan 'n immobiliènmaatschappij in brussel die 275 Ha verkoopt aan de gemeente Genk...in 1962 WORDT 260 Ha eigendom van de kristelijke mutualiteit...IN ...1964 opende 't toeristiche centrum!!! WE WAREN ERBIJ...we waren de eerste toeristische gids...limburgs gediplomeerde toeristische gids(bokrijk 1958-1968)MET DIPLOMA!!! In 1945...was er alleen 'n "verharde"kiezelweg voor de zestien huizen naar de nieuwe kempen...In de fifty's was achter de 16 HUIZEN NIKS......... ALLEMAAL korenvelden richting HENGELHOEF ...Maar nu komen(eigenlijk waren ze er al)de bouwpromatoren van overal vlaams en frans!!! wijken met verschijdene bouwtypes...70 HUIZEN + RIJHUIZEN...Limbouw,nieuwe kempen...MAAR OOK..."wijk tenhaagdoor"...HET KOMT!!! HECTAREN worden ook verkaveld aan particulieren...VAN ..1958 TOT 1968 ...ALS IK MET DE BUS ALS GIDS MEE MOCHT ALHIER was 't iedere rit een andere straat of 70 Huizen in een week erbij...twee woonsten eengezinswoningen...alles nieuwbouw in HOUTHALEN oost!!!
oude verhalen over boer vandebeek op kelchteren enz
in 1887 WAREN ER AL in houthalen -centrum...EN VAN AF TOEN ...ook va,debeeks...OP HET GRONDGEBIED meeuwen-thorn-en kelchteren Op het grondgebied thorn(meeuwen)zijn er tot en met 1925 (genk-driehoeven) families geweest... in de jaren twintig was het in de buurt van de 16 HUIZEN en in de buurt van de mijn en in't "PARC"....ruilen van huizen...RUILEN VAN GRONDEN In 1926 RUILDE pieter vandebeek zijn huis in genkvoor 'n woning met 7 Ha grond in de hengelhoefstraat(nu is dat ook huttestraat)... de bewuste ruilen van grond en huizen was er gekomen door de N.V.DE KEMPEN...die maatschappij had van de barones van HENGELHOEF meer dan 11ha grond gekocht !!!de maatschappij had voor den oorlog al 150 Ha aldaar liggen!!!ze waren ook eigenaar van mastbossen en vijf huizen... de huurders van die vijf huizen moesten de huizen kopen of ruilen voor grond,??? VANDEBEEK GORISSEN SCHRIJVERS CEYSSENS KOCHTEN HUN BOERDERIJ;.. VERSLEGERS...MET DE BOERDERIJ..."berkenwies"(huidige)essenstraat en fons ceysens ruilden (,?,)afgebroken in de jaren ' 60 ,,,??? TRIEN VANHOVE bouwde in 1905 IN DE SPARRENSTRAAT ;PIETER VANDEBEEK in 1908 IN DE HUIDIGE HUTTESTRAAT(twee woonst)...IN ...1926 WORDT DEZE BOUW OMGEBOUWD TOT ENKELWONING!!! de 16 huizen.....TOT ..;1935 ZELF BEHEERT...(10 HA GROND) onder den oorlog gaan ze in faling en verkopen en ruilen ze alles!!! de bosduifstraat de parkstraat de lentedreef wordt partikulier verkocht!!!In 194O(onder den oorlog)verhuist de grote familie VENNEKENS(twaalf kinderen)van domein klein hengelhoef naar de zestien huizen...DE LAATSTE BOERDERIJ,,?(canadastraat)wordt tijdens de oorlog verkocht!BA- RONES(hengelhoef)verhuurt haar laatste boerderij onder den oorlog in de rozenstraat... in 1936 had louis achten 'n boerderij in de essenstraat(toen heette dat anders)................ZE KWAMEN VAN DE BENNEWET(binnevaart-kwalaak) De vroegere bouwer-bewoner wasCRIJNS....ACHTEN...heette later in de hutte crijns,,,???ook in kwalaak was achten...crijns,,,??? toen in 1940 DE DUITSEN 't schietveld overvlogen liet zo maar 'n piloot 5 Bommen vallen aldaar op cockerill richting masy... waar nu 't cultureel centrum is daar vielen ze...een bom kwam in de essenstraat en een op enkele meters van boerderij "crijns"!!! laten we toch nog eens vertellen dat in 1844 'n rentenier uit brussel hier 292 ha grond bezat (hengelhoef)!!! pas in 1850 komt de burgemeester van St.pietersleeuw hier in HENGELHOEF GROND KOPEN...549 hectare eigendom in 1877!!!
HETZELFDE ALS GISTEREN...kelchtermans is een midden limburgse stam...EEN VAN DE STAMVADERS...is van PEER...henricus(1817) In de hutte is een stamvader martinus(laak 1845)...EN...op het domein KELCHTERHOEF...is er weereens een andere KELGTERMANS ??? In de parochiale registers hebben de geestelijken bij de doop van SIMON OP 19.8.1750.........................KELG..........geschreven,,,??? alle mensen van de hei waren goedkope dagloners...KLUSJESMANNEN...IN HOTELE...waren "kluters"...ALS ZEVAN DE HEI KWAMEN... de kluterberg de klutermennekes...WOONDEN...in kleuterhuisjes...leemhuisje met ondergrondse kelder en 'n uitgegraven venneke voor water op de heide(drinkbaar water)...al de geestelijken van onze domeinen zochten ze op...ZE NAMEN ZE MEE...om te bekeren(heidenen werden katolieken) hulp bij de ontginning van de moerassen op de hoeven...ORA ET LABORA...gratis kost en inwoon!!! DE heidenen(de mannen van de hei)werden nu de mannen van "KELCHTEREN"dus allemaal kelchtermanssen,,,??? toch is er een allereerste kelchtermans voor kelchterhoef opgedoken in MEEUWEN...stamvader JAN op de donderslagse heide is henricus kelchtermans in zijn boerderijtje gesneuveld in 'n strijd met "de lorreinen" in 1648!!! IN ALLE oorlogsdokementen van houthalen staan kelchtermanssen...OOK BIJ DE BOERENKRIJG...in het leger van NAPOLEON WAREN ZE... Gerard kelchtermans sneuvelde in het leger van napoleon in de buurt van WENEN. In 1900 was er al 'n martinus soldaat in 'n luiks garnizoen...daar verneemt hij dat zijn verloofde bij de geboorte van hun zoon louis overleden is aanvankelijk zijn er zonen kelchtermans over en weer getrokken naar grote brogel - laak-om er te boeren,,,??? Van uit houthalen trokken er ook naar genk-zolder en helchteren verhuist.PETER(1923) woonde op huis-hoeve THORN JOSEE is met haar man louis uit genk naar Australie" gaan wonen...ZE HEBBEN ALDAAR...3 ZONEN!!! Rond 1886 was er ook op de hutte achter kwalaak 'n lemen huis...'n soort trefpunt cafè...hier werd bij vele gelegenheden als gesloten taverne verteert !! De vlaamse kermissen op de hutte waren anders dan thuis op 't genhoot...'t was altijd met pinksteren(thuis was 't met vaderkesdag)... Op de hutte was 't ook altijd "vliegen"kermis wat gold voor vlaaienkermis met borrel(zelfgestookte)geneverkermis... Tot 1930 hielden Pol & Marie Ceyssens - Vangeneugden gelegenheidscafé. Tot het lemen huis werd afgebroken en vervangen door een stenen huis.
TOEN WIJ IN 1947...café op den hoek bij veloek...over lieten aan de familie gorisen...TOEN KONDEN WE AL EEN BOEK SCHRIJVEN "'t SCHUURKE" bij gorissen aan de kerk van houthalen centrum...................................IS NA DEN OORLOG GORISSEN GEWORDEN... HOEVEEL er waren en vanaf wanneer,,,???We moeten de stamboom raadplegen.......... Vandaag wil ik 't eens hebben over jef gorissen en zijn vrouw maria driesen!!! die een zoon jan kregen op de heide te houthalen in 1890!!! JAN bleef er wonen maar haalde toch een vrouw in zolder(anna vanderhoydonck)...JAN werd vader van twee zonen en een dochter...(de hutte)... Zijn boerderij stond waar nu de sparrenstraat is...ZE WAS GEBOUWD NA 1900...OOK IN DE TULPENSTRAAT...was een boerderij met vee de oudste dochter van jan(maria 1919°)had een melkronde op de mijncitè..ook aan haar fiets had ze kruiken hangen met boter en eieren... kinderen van de hei (de hutte) moesten thuis op de boerderij allemaal hard werken...de jongens die gingen naar de mijnschool en de mijn... op de hutte aan de put van zwartberg...ACHTER THORN...daar moesten die van de mijnschool patattenveld maken en onderhouden(sommige jongens mochten al eens patatten mee naar huis nemen )als de mijndirektie de patatten niet wilden,,, jongens moesten van de mijnschool geregeld om 3 uur "s nachts opstaan en dan met de zeis maaien en hooien!!! in een gemeenschapsweide liepen beesten die een periodevan de mijndirektie zelf was...en op de boerderijen thuis was meestal het onderhoud van de kippenstallen en de leghennen(tot 500°)soms;;;allemaal werk voor de jongens op de boerderij!!! JEF GORISSEN(1924) heeft ook zelf nog meer dan 28 JAAR ONDERGRONDS GEWERKT... In1910...was er al 'n klein boerderijke in depeersmeerstraat ,,,GERARDINE(de dochter van teng kelchtermans)bekwam deze boerderij maar kocht van de gemeente met haar man jef timmers in 1933 toch een nieuw stuk grond in de huidige berkenstraat... ze bouwden er een boerderij en nivelleerde er de grond...DE MOPPENVENNEN...ze ontbosten............. JEF TIMMERS...EN NIET JEF GORISSEN ZOALS GESCHREVEN...is als ongehuwde boer de man geweest met de brabantse trekpaarden... hij werkte tot aan zijn pensioen om de moppen of de bergskes van de hutte plat te krijgen...hij werkte ook tot aan zijn pensioen op de mijn van zwartberg....DE BOERDERIJ IN DE BERKENSTRAAT...is op zich zelf ook weer iets om 'n boek over te schrijven...MAAR...'tmot djust zen!!!
toen wij met de schutters op tenhout kwamen in 1947 TOEN MOESTEN WE MEE UCHTEREN.....dat was bij de geburen babbelen(verhalen horen) sommige van die oude verhalen hebben we in boekskes geschreven....MAAR...ja er zijn er veel verdwenen...VOORAL IN 1978(jaar van 't dorp)....... over de brusseleers,,,ieder jaar...IN DE ZOMER...kwamen ze thuis op vakantie(onze logeurs)...den engel van HENGELHOEF...die man heette ENGLEBERT VANDENBOSCH...hij woonde nabij 't observatorium van ukkel...werkte op 't paleis van justitie als grefier(etat civile-burgerlijke stand) een zeer voorname positie!!!We zijn meerdere malen mee geweest met hem in de reuze kelders onder 't justiepaleis"ZIJN ARCHIEFBOEKEN"...... KELDERS kelders,Gangen&Gangen REKKENmet allemaal boeken....EEN VOETBALPLEIN ZO GROOT!!! Den engel kende(via zijn boeken)gans brussel en den adel in brussel kenden hem...OP HENGELHOEF WAS HIJ VIA ZIJN VROUW(sigaretten vanderelst)bevriend met alle grondeigenaars aldaar...VOOR 1900...kwam hij al op driehoeven grond meten met thorn-corbisier-cardinaels-wittouck!!! Op 'n uchteravond aan de leuvense stoof bij "amelie van de slachter" vertelde hij over de meeuwerweg van voor den eersten oorlog,,,??? We vielen haast van onzen stoel???hoe kon hij zo iets weten...D e brusseleer...MET DE KOETSIERS...kwamen ze naar 't schietveld met de barons!!! HIER IN DE MEEUWERWEG???voor 19OO???stond een boerderijcafé met vergaderlokaal,??? baron de GIEY uit ELSENE bracht ons met zijn koetsier want niemand kende hier de weg naar coccerille,,,de café heette alput en er was 'n vergader lokaal voor de putters van zwartberg...TREFPUNT...voor grondeigennaars en direktiekommitees van de koolmijnen hier in de meeuwerweg!!! VOLGENS ONZE OPZOEKINGEN...vonden we gerard achten,kipke peters en de vila van de "slieep"(op het kruispunt met de postbaan)??? Wat ook raar is...we vonden catharina vanhove als herbergierster,,,"trieneke" van tenhaagdoorn,,,???(toen schreef men geboren op de heide) KOP NOCH STAART krijgen we er aan...EN ZEGGEN DAT DEN ENGEL VAN HENGELHOEF DAT ALLEMAAL MET ZEKERHEID WIST Barones de beekman-wittouck heeft hier juist na 1900 MEERDERE boerderijtjes laten bouwen....ZO MAAR ...op 'n stukske heidegrond.??? in 1912 is er een beetje orde gekomen...de gemeente was verplicht kiezerslijsten te maken...ook op de wijken hutte en hengelhoef(boerderijen)!!! familiehoofd en eigenaar van 'n hutje met grond op de heide was ALLEEN stemgerechtig!!! Brusselaars hebben hier de golfplaten gebracht...hun heidehutten...met ronde daken waren"cabanen"...toen de barones terug trok gaf ze de cabans weg en werden in de hutte cabanjongs geboren niet meer moppevennen kinderen of huttekinderen OF KABILJOENBOS kinderen gewoon kabaljons.....?? in 1917 MOESTEN VAN DE DUITS...alle bewoners op en dichtbij 't schietveld eruit...Voor hun ogen lieten ze hun huisjes ontploffen!!! huizen die eigendom waren van maatschappij john cockerill werden door het duits commando in eigendom verworven;... IN brussel werden huizen met eigendom (heidegrond van polygoon)verkocht aan duitsers!!!
In de oudste doopregisters van HOUTHALEN...vinden we bij vele geboorteakten...voor de hutjes op de hei...de HUTTEN...boven kelchteren!!! 1846 GEBOORTEAKTE...maria catrarina verslegers...paa verslegers PIER JAN had van de gemeente 'n perceel grond gekocht...HET WAS IN DIEN TIJD...zowat uitverkoop van heide percelen allemaal gelegen waar nu de hutte is...toen heette het dus boven kelchteren!!! De VERSLEGERS KOCHTEN in 1844 (de heide perceel met op 't perceel !n gebouw!)1187 SECTIE D..................................... jammer dat we niet hebben kunnen achterhalen wat of waar 't gebouw stond ???wat we weten is dat later de afstammelingen VERSLEGERS ALLEMAAL aan hanevechten deden...Ze kweekten ruilden en verkochten speciale vechthanen...Nog voor de velodroom er stond was er al iets op die plaatsen en aan de HALVIJVERS...'n perk met kassa voor wedders(want er werd nogal gewed bij de wedstrijden!!!) LATER in 1912...trouwt hendrik DILIEN met marie-christine VERSLEGERS...DAT JAAR...WERKTEN ZE AAN DE KAPEL OP MASY Met paard en kar sleepten ze het arduinen front van LUIK naar domein MASY...de mannen van Dilien en Verslegers deden alles en ze waren ook nog ferme jagers....tot later in de fifty's...jaenen ook geboren op de heide evenals zijn vrouw(1895°)vertelden over de jagers van toen??? In feite was de vrouw van de vloot(tenrijt) of van timmers waar ze "thoor" tegen zegden,,,in ieder geval toen "JEF van hinke" thuis kwam op ten- hout bij de boogschuttersclub ging 't ook over karabijnschieten...de gebroeders VERSLEGERS noemden toen JEF en FIK VAN ZANDER??? ze kwamen thuis uitrusten als ze in de kerkbossen van tenhout of in de bossen van kelchteren(kwalaak) op everzwijn of op vosse jacht waren... we hebben nog verhalen opgenomen op zo 'n oud bandje over jagers en verhalen op klein hingel!!! IN 1877...verkoopt Wittouck... 192 Ha aan baron LEON DE LAMBERTS-CORTENBACH(die al meer dan tien Ha grond van het grote domein HENGELHOEF bezat !),,,,"domein klein hengelhoef" werd aldus 'n domein met meer dan 200 Ha Officiele documenten in Neerpelt spreken van "'n distillerie"???In 1892 toen wittouck 67 Ha terug koopt??? De geschiedenis of de rest(zowat 162 Ha) van 't domein klein hengelhoef is rond 1900 echt onduidelijk vooral omdat toen een zekere ERNEST lecocq ,een makelaar,koopman uit NAMEN hier in houthalen de nieuwe eigennaar werd,,,???
In 1947 zijn we vertrokken naar de meeuwerweg (tenhout) Vader had het huis van "suske stroep" gekocht met bijna 1Ha grond ... De schuttersgilde (boogschutters)verhuisden mee...er kwam 'n tapvergunning... 'n nieuwe hoge wip(schuttersmast)... 'n liggende wip en ook 'n doel voor de beginners(doelschutters) ...ne verhuis...NIE TE GELOVEN... iedere zaterdag en iedere zondag was 't de zoete inval...HALF HOUTHALEN ... kwam helpen "café 't schuurke"(met alles terop en teraan ver- huisde).in het dorp trok de familie gorissen in ons cafe 't SCHUURKE !!! BIJNA ELKE WEEK ...vlaamse kermis...veloekskes kermis op tenhout...GRATIS INKOM & GRATIS TOMBOL Er kwamen allemaal houten barakskes en een ronde houten dansvloer met overal gekleurde lampkes en elke week iets speciaals voor te dansen! Op 'n verhoog van houte bierbakken daar zaten de JAZZ MUZIKANTEN... en iedereen danste met iedereen ...TOT 'n kot in de nacht!!! Als die van den aap speelden...2 GEZUSTERS ...met veel haar op armen en benen...dan was 't overompeling...zo veel volk,groot en klein... de gezustersCUSTERMANS waren zeer musicaal.marie louise speelde vlot accordeon en maria die deed de drums enz.. paa custermans was ook "Staaf de melkboer" trouwens onder den oorlog hadden ze café in zolder...de custermansen waren commercanten!!! Ook in heusden hadden ze winkel en frituur...na den oorlog kwamen ze terug naar de zestien huizen waar alles met ne winkel was begonnen De muzikale zusjes trouwden allebei tegelijk in 1950 maria(de oudste)was van 1923 en haar man ALBERT HARDY was ook van 1923.Marie-louise was van 1925 en ook zij trouwde op dezelfde dag met FRRANS GAETHOFS die in 1922 was geboren!!! Aangezien de twee mannen allebei van KWALAAK WAREN...Aangezien de twee meiskes allebei van DE HUTTE kwamen...EN ER IN DE FIFTY's op VELOEKSKES KERMIS altijd iets te vieren was op TENHOUT kermis in de meeuwerweg.................................geweldig!!! In 1950...zijn in HOUTHALE...DE GOLDEN fifty's...TOEN...ontstaan!!! De gemeenschappelijke dries...'n wei...aan de groenstraatbeek tegenover "sieke pap".......ze was te klein...ZOVEEL VOLK en de 1 ha vlaamse kermis met potten en schietbarakken van de schutters(handboogschutters)....................................................GEWELDIG!!!
OVER de KOOLMIJNde koolmijnlaan rond 1950(zie 17-01-2009)
Over demografie-bevolking en vreemde inwijkingen in Houthalen hebben we 'n bundel gemaakt in 2009(info 3530...tel...011/522792)............... Alles ten noorden van de demer gelegen voor 1900 werd alleen door beoefenaars van dicht-en prozakunsten op sterk water gezet....In wonder- mooie en geestdriftige literatuur plooien ze 't land...."OS hôtele"...open!!!Er was hier alleen mager zand en magere menskes die met grauwzenspan als verweerde keuterboer op de kronkelweegjes langs de heide op MEULENBERG werkten...De uitroeptekens van toenkwamen er als men zag dat land en wolken aan elkaar gelijmd werden op den teut.Hier zien we op schilderijen meetkundig geregelde zonnen terwijl woken en winden elkaar vinden in 'n roerloze verlatenheid...Vooral BRUSSELAARS kwamen in de zomer 1950...naar klein hengel en de TENHAAGDOORN- Met gratie voor verf...met penseel lier en ganzepen...maakten ze van ons schoon land...proza-schoon woorden en wit-zwart FOTOS!!! In 1900 was meulenberg ook 't land van roggebrood,heidekruiden en sparrebomen...er was gerstepap en ajuinsaus en schuchtere geitenboeren.... Ze spuwden op al dat nijvere gedoe...naarstige vreemden met goniometers en ander hanteerbaar tuig hier in de heide?Verzamelde onozelheden.... niet begrijpend keken ze naar de boortorens...ze scharrelden oogpinkend met hun pijpesteeltje achter de oren...kolen zoeken???hier...??? MAAR op 02 AUGUSTUS TE AS....de finale...'t begin van 't einde...beroering in de heide...telefoondraden vloekten in 't landschap...de wegen werden rechte sporen...vlakten werden verkaveld...STATISCHE EENZAAMHEID...fini...er kwamen trein en bus...ook op de heide!!! ALLES moest renderen...de koolmijnlaan 'n modderigelandweg met diepe karresporen naar de meulen heette toe nog OPHELLINGSWEG........ Onder de weg liep de LAAMBEEK aan de springstraat...JAREN en JAREN heeft dit water(deze beekjes) voor grieven gezorgd...tot de mijn er grote asfaltblokken plaatsten...TENRIJT was een wild gebied met struuikgewas en meterts hoge bomen...toch kwam daar de eerste boortoren!!! De gemeente was amper begonnen met straatverlichting toen de koolmijnlaanlaan in 1957 half open bebouwing invoerde(zie ons blog van 2008) onder de oorlog (en dat weten we nog)...moest ALFONS SOILLE uit zijn villa...jongeren recruten werden hier opgeleid door echte "S.S.'s)!!! Afschuwelijke branden ,ijzeren discipline en hondse dressuur,dat hebben de boeren onthouden over de meer dan 500 bezetters...de bazen legden zelfs beslag op de kapel en ze brachten voor onderdak de eerste inwijkers mee uit HASSELT.De stad was gebombardeerd en de duitsers maakten de woningen vrij...tuinwijk MEULENBERG was nog niet af...maar tochmoest 't OPERATIONSGEBIET worden dus ontruimd.......
