5 l melk geeft ongeveer 1.5 kg kaas.... Foto's van het materiaal... het stremmen... en het persen. Nu liggen de 2 bollekes te pekelen... 10 uur... En dan 2 maand wachten.... Het zal smaken bij Kerstmis!
Misschien moet eens iets vertellen van Gefersa Mental Health
Rehabilitatie Center.Gefersa heeft
reeds een lange geschiedenis wat betreft psychiatrische zorg.Helaas is deze geschiedenis niet zo
mooi.Patiënten, psychiatrische en/of
mentaal gehandicapten, werden bijna letterlijk gedumpt in een aantal
gebouwen.Van een menswaardige zorg was
er niet veel sprake.Niet dat we iemand
iets moeten verwijten, want zolang is het bij ons niet geleden dat deze mensen
ook ergens werden weg gestoken. Maar
gelukkig zijn er toch een aantal Ethiopische bekendheden, waaronder de vrouw
van de toenmalige eerste minister, die zich deze wantoestanden ten harte
name.In samenwerking met een
bouwondernemer, Salini en de Broeders
van Liefde werd een volledig nieuw complex neer gepland op het domein van
Gefersa.De expertise van de Broeders
van Liefde maakte er een menswaardig bestaan voor de 135 patiënten.Maar we zijn er nog niet.
Het beleid doet er alles aan om een verandering in
mentaliteit, behandeling en kijk naar psychiatrische gezondheidszorgte creëren.Met de slogan no health without mental health probeert men hier
beweging te krijgen in een vast geroeste kijk naar deze populatie. En ja dit lukt, weliswaar langzaam en
traag .Maar er komt beweging en er is nog veel werk aan de winkel.Zowel op het werkveld, het centrum zelf en
zijn personeel als bij hogere instanties moet er rehabiliterende educaties
worden gegeven.
De laatste 2 weken bij ik ondergedompeld in het netwerken
bij de hogere instanties.Een Belgische
vrouwelijke collega slaagt er wonderbaarlijk in om allerlei instanties op
verschillende niveaus te connecteren.Ik
moet haar maar volgen en kom in
aanraking met deze loge Ethiopische structuren die soms zelf vragende partij
zijn of die moeten worden overtuigd over de noodzaak en nut van een mogelijke
samenwerkingen.Hierdoor kom ik op een niveau
waar ik tot heden weinig kaas heb van gegeten.Zo waren er gespreken deze week op het ministerie van volksgezondheid,
er is een samenwerkingsverband besproken met het enige psychiatrische
ziekenhuis dat Ethiopië telt, Amanuel Hospital, er is een Memorandum of Understanding (MoU)
goed gekeurd bij de faculteit psychologie aan de AAU (Addis Abeba University),
en nog veel meer.Ik noem deze 3
partijen daar ze mijn inzien belangrijke zijn voor de toekomst.Allemaal heel spannende dingen voor mij en ik
hoop dat ik de verwachtingen kan inlossen en deze partners te vriend kan
houden.Anderzijds hoop ik bij de
verpleging aan de slag te kunnen en daar heb ik wel kaas van gegeten J
Van kaas gesproken, namiddag ga ik vaste kaas
maken. Na een spoed cursus in De
Holhoornhoeve te Peer, vorige maand, ga ik een poging ondernemen. Ik heb ondertussen ontdekt dat kaas hier
overal te koop is.Kaas uit Holland en
de Scandinavische landen.Dus dat moet
hier toch ook kunnen.Ethiopiërs kennen
kaas, ze eten kaas, ze hebben koeien en geiten.Dus waarom niet?Ik heb 5 liter
verse melk gevraagd. In het centrum hebben ze een 30tal koeien.De melk wordt gebruikt voor aan de patiënten
te geven. Alle nodig attributen heb ik
mee van thuis zoals stremsel en zuursel.En de rest is hier aanwezig.Indien dit experiment lukt kunnen we dit eenvoudig uitbouwen. Allen
moeten we hier dan stremsel, zuursel en coating zien te vinden. Eerst kaas voor het centrum zelf, later voor
verkoop?Maar, Gert, niet van stapel
lopen, eerst eens proberen of het lukt. JIk hoop
vanavond wat fotos te kunnen posten.
Deze week begon de real experiance op het werkveld.Ik kreeg de mogelijkheid om een aantal
verpleegkundigen persoonlijk te spreken.Dit was geen evidentie.Wat moet
die witte van ons??Maar eens ik ze in
mijn office had, verliepen de gesprekken in alle openheid.Op dinsdag in de namiddag was het teamvergadering.De hoofdverpleegkundige stelt de agenda
op.Tijdens dit overleg worden de nieuwe
opnames besproken en de cliënten die op woensdag een huisbezoek van ons mogen
verwachten.Ik kreeg de kans om mee te
gaan op huisbezoek.Samen met Micky
(driver), Mohammed (de verpleegkundige) en Sjieté (sociaal assisstent)
vertrokken we welliswaar een uurtje later dan gepland richting Addis
Abeba.Btw: Addis Abeba betekent :
Nieuwe Bloem.Er zijn momenteel zon 22 cliënten
die in dit Home Visit Progam zitten. We
bezoeken er vandaag vier.
Tijdens onze tocht naar en door Addis, geef ik mijn ogen de
kost.Veel situaties komen me bekent
voor,maar toch is het weer anders.Ze werken hier met ezels. Véél ezels. Ik
bedoel wel degelijk echte ezels, overbeladen met hout en ander spullen lopen ze
zwoegend voort.Sommige lopen zonder begeleiding
en ze vinden feilloos hun bestemming heb ik me laten vertellen.Ook rijden er éénassige karren die door
muilezels worden voortgetrokken.Bijna
alle karren zijn gemaakt vanuit een creatieve geest, hout , ijzer, kortom
alles wat maar kan dienen om een kar te maken wordt gebruikt. Prachtig om deze innovatieve
creaties te zien voortbewegen.
Eens in de stad rijden we door kleine steegjes.Plaatsen waar je als toerist niet dadelijk
zou durven komen.De steegjes zijn vaak
omwald met roestige ijzeren platen.Het
geeft allemaal een vervallen deprimerende indruk.Armoede toef zou je denken.Maar eens Sjieté aangebonkt heeft bij een
client, en de poort wordt geopend, ben ik een en al verbazing.Achter die roestige platen staan relatief
kleine verzorgde huisjes. Ook binnen valt het best mee.Wat primitief in onze ogen, maar ik heb in
Tanzania ergere leefomstandigheden gezien.Bij alle cliënten die ik bezocht is er een redelijk deftige living met stoffige-
zetels, kasten vol souvenirs en materiaal, er is elektriciteit, ja zelfs bij 3
van de 4 ontdekte ik een tv. De buna (=
zeer sterke traditionele koffie) waar men me voor waarschuwde, bleef spijtig
genoeg uit.Misschien was ik wat te
nieuw om mij dit te offeren.We werden overal
warm onthaalt.Ook al is het Amhaars
Chinees voor mij en kom ik niet verder dan een Amasegenalo (dank je wel),
vertaalde Mohammed telkens wat er gebeurde of werd besproken.Ik zag en hoorde hoe een gesprek uit de hand dreigde
te lopen.De cliënt wenste terug in
opname te komen want ze minste haar vrienden in Gefersa. Deze wens werd niet ingewilligd en Mohammed
probeerdede cliënt te overtuigen om
thuis verder taakjes te blijven doen. Maar ze werd boos, huilde, wou de living
verlaten, een crise de hysterie!Maar op een vriendelijke en rustige manier kreeg Mohammed de situatie
gekeerd.Wat denk je van een bezoekje
aan Gefersa, vb 1x per week??Dan zie je
al je vrienden terug?De cliënt
straalde au, au,au (ja, ja, ja)!Knap werk van de Mohammed, 3 vliegen in één klap: de cliënt en ouders
zijn tevreden met het aanbod, er is een opname voorlopig- voorkomen en de cliënt
kan nu in Gefersa worden gezien en dus een huisbezoek minder.
Vandaag zaterdag is het een vrije dag.Dit geeft me de kans om de was te doen.Ja, ja ze hebben hier een wasmachine.Wat een luxe.Helaas is er geen elektriciteit JDus is het wachten In de eerste dagen vertelde men me dat elektriciteit
hier geen probleem zou zijn.Ik moet
echter bekennen dat er dagelijks wel een elektriciteitspanne te melden valt.Als alles doorgaat gelijk gepland want dat planning
durft hier al eens veranderen- gaan we namiddag een stapje in Addis zetten,
gevolgd door een traditionele koffieceremonie.Ik ben benieuwd!
Hier blijft het even wennen. De laatste dagen waren het
trainingsdagen rond rehabilitatie voor de staf van het ziekenhuis.Interessant, daar ik nu een beetje voeling krijg
met het niveau van de verpleegkundigen.En ja, dat valt mee.Hoewel er
natuurlijk de culturele verschillen zijn rond aanpak.Ma bon dat nemen we er bij.De 5 verpleegkundigen van de 6- die ik
ontmoet heb zijn jonge gasten, pas afgestudeerd en nog maar een achttal maanden
aan het werk in Gefersa.Ze zijn
gemotiveerd en ik zie er naar uit om er mee samen te werken.
Gisteren had ik met Prof. Dr. Solomon Rataemane en Dr.
Carmen Ferrer een onderhoud rond wat nu
de prioriteit is in het centrum.Wat kan
ik hier doen?Antwoordt: Start slow and low dus met
kleine dingen des levens.Ik zal er even
enkele opsommen: een ergotherapeutisch activiteit zoals tekenen en schilderen,
een tuin aanleggen, er is een weverij en deze mogelijks wat uitbouwen, wandelen,
koffie drinken en samen de krant lezen (dat zal voor mij wel wat moeilijker
zijn J),een koor starten,1 x per week een spelletjes (vb rummicub) savond
organiseren, sport activiteiten, kortom
een therapieprogramma opstellen op maat van de patiënt of groep van patiënten .
Ons onderhoud ging door in Addis Abeba.Dit was mijn eerste kennismaking met de
grootstad.Files zijn te vergelijken
met deze van Aarschot tot Kortenberg, alleen hier zijn ze zeer ongestructureerd
, het is één chaos. Ik zou hier niet
graag een rijbewijs halen, het zou een Now or Never opdracht kunnen zijn. De 2-baans weg van Aarschot tot Kberg zou
door de Ethiopiër omgebouwd zijn tot een4-baans weg vol toeterende autos.En toeteren, ja dat kunnen ze. Opvallend vond ik de discrepantie tussen
héél arm en rijk. Zo zag vb. iemand in
lompen gekleed, onverzorgd en bedelend zitten naast een man in confectiepak
bellend met zijn smart Phone.Ik
ontmoette Lucy in het Nationaal Museum en zag er de eerste wagen van Ethiopië.
Vandaag heb ik wat tijd om mijn plannen voor de volgende
weken op te lijsten.Ik ben niet mee
naar de kerk.De reden is een
biologische gevecht ter hoogte van gastro-intestinaal gestel.En elk nadeel heeft zijn voordeel, nu heb ik
tijd om wat te schrijven en een straaltje internet te zoeken.
Ik ben aangekomen in Gefersa. De vlucht verliep prima,
helaas het binnen smokkelen van een beamer werd in de luchthaven niet erg
gewaardeerd.Dit verhaal zal nog wel een
vervolg krijgen.
Gefersa ligt op ongeveer 2400 m hoogte en ook dat mag ik
geweten hebben.Het is hier koud! Momenteel
loopt het regenseizoen op zijn einde, dus nat is het hier ook.De eerste dagen hier lijken op wat grijze
herfstdagen maar dan zonder vallende bladeren.
Ik ben onmiddellijk in de groep van Gefersa gegooid.De eerste dag, na een super korte nachtrust,
kreeg ik veel informatie over het reilen en zeilen van het centrum. Nu probeer
dit alles een beetje een plaats te geven en uit te zoeken waar ik mijn
prioriteiten ga moeten leggen voor mijn aanwezigheid.Last minut is er nog een collega uit België
meegereisd. Ze was hier reeds 3 maanden en het help me om de structuren en
netwerken vlugger onder de knie te krijgen.
Gisteren, vandaag en morgen volg ik, samen met een groot
deel van de staf van Gefersa, een 3 daagse rond Psychosociale
Rehabilitatie.Dit wordt gegeven door
Prof. Dr. Solomon Rataemane van Zuid-Afrika en Dr. Carmen Ferrer Dufol van
Spagne.Het is fijn te horen dat hun
kijk op rehabilitatie de zelfde is als de onze in Belgische.Dit voorkomt verrassingen.
De internet verbindingen zijn niet zo toppie.Zeker als je moet buitenstaan, zoekend naar
een verbindingsstraaltje en bij dit weer brrrr
Het Gefersa Mental Health Rehabilitation Center, nabij Addis Abeba biedt professionele psychiatrische zorg op residentiële basis. Het centrum wil een voorbeeldfunctie vervullen voor kwalitatieve geestelijke gezondheidszorg in Ethiopië. De locatie van het centrum, een rustig, groen en heuvelachtig terrein, net buiten de hoofdstad, vormt de ideale omgeving voor rehabilitatie. De infrastructuur van het centrum maat het mogelijk om een 200-tal patiënten te hospitaliseren en biedt ook mogelijkheden voor onderzoek en vorming. In Ethiopië is er grote nood aan geestelijke gezondheidszorg, mede als gevolg van de hoge consumptie van "chat", een in Ethiopië erg populaire licht stimulerende drug die op termijn schadelijke psychologische gevolgen kan hebben.
"Het proces waarin activiteiten plaats vinden die erop gericht zijn om een persoon met psychosociale beperkingen te helpen diens levens kwaliteit en zelfzorg vermogen zo groot mogelijk te laten zijn, teneinde zowel persoonlijk als maatschappelijk tot tevredenheid te kunnen functioneren in woon-, werk- en andere milieus van eigen keuze." Wilken en Den Hollander,1999