Staan op de
tatami, dat is vrij eenvoudig. Kamae is een Japanse term die zich ongeveer vertaald
als "houding" of "basis" en verwijst, naast de positie van
het lichaam, ook naar de mentale houding. Is het zo eenvoudig in Aikido: wijs
de voorste voet naar voren en de achterste voet in een hoek van 60 graden op de
voorste?
Volgens de
oorspronkelijke editie uit het trainingshandboek van Morihei Ueshiba uit 1938, staat
in het ongekuiste, niet vertaalde Japanse fragment over "Kamae" veel
meer dan de instructies die we nu onderwijzen, omdat na meerdere Engelse
vertalingen van steeds gekuiste versies (o.a.
standaardvertalingen door John Stevens, Zenzaburo Akazawa, Sonoko Tanaka en Stanley A. Pranin) en
omdat sommige zinnen in het Japans niet direct in het Engels kunnen worden
vertaald zonder hun oorspronkelijke betekenis te verliezen en omdat geen twee Japanse
vertalingen absoluut hetzelfde zullen zijn, omdat het kan verschillen in
expressie of in de manier waarop de vertaler het werk interpreteerde.
Kamae wat in de originele
Japanse tekst luidt als voorbereidende beweging:
Vul
jezelf met ki-kracht, neem een hanmi-houding (nota 1) aan met je voeten uit
elkaar, geopend in zes richtingen (nota 1,2) en confronteer je tegenstander met
een flexibele aiki-houding (nota 3) in overeenstemming met goddelijke principes.
Nota's:
(1) Vreemd
genoeg verschijnt het woord "hanmi" in de eerste zin van het
oorspronkelijke Japans samen met zes richtingen, in feite een andere manier
om hanmi te zeggen. Waarom zou Morihei Ueshiba dit doen? Wat zou dan zes
richtingen kunnen betekenen?
Interessant
is dat zes richtingen een veel voorkomende term in Chinese interne
vechtkunsten is en betekent dat er een kracht is, die in zes richtingen door je
lichaam wordt gebruikt om jezelf universele stabiliteit te geven, door (2).
(2) Het
voetenwerk (en lichaam) is er één van zes externe richtingen en van zes interne
richtingen, evenals een buitenste spiraal en een interne spiraal van de
ledenmaten en een interne spiraal van energie (4).
(3) Lijn
jezelf in overeenstemming met de principes van de Kami in overeenstemming met
je positie en is afhankelijk van tijd, plaats en terrein. Verder moet de goede
houding een goede gemoedstoestand weerspiegelen, waar je geestelijke instelling
op dat moment en je in je hart belangrijk zijn.
(4) De meest sublieme
gouden hemelse energie wordt gegenereerd door de Hemelse zegen; super meditatie;
innerlijke spieractivatie dankzij de transcendente goden
De
uitdrukking "een uitwendige spiraal en een interne spiraal" is volledig
weggelaten in de Engelse vertalingen, omdat het niet logisch leek dat de Ki van
de hand zich naar de achterkant van de voet verplaatst om dan een stap
voorwaarts te zetten (irimi). Ook de "zes richtingen" zijn weggelaten en
verkeerdelijk vervangen door "zestig graden".
In de Japanse oudheid (voor de 18de eeuw) werd vaak het
woord keikojo" gebruikt voor ruimtes
waar gevechtssporten werd gegeven, wat demonstratie plaats betekende: kamers met
kleine ramen, juist onder het plafond, waardoor het constant half donker was,
omdat men een sfeer nodig had die de opvoeding van de persoonlijkheid bevorderde,
een plek van discipline en zelfverbetering.
Later werd een van oorsprong boeddhistische term dojo gebruikt, om te verwijzen
naar een ruimte waar boeddhistische rituelen en meditatie werd beoefend.
De klassieke dojos zijn gebouwd volgens hetzelfde principe:
de noordkant (Kamiza) wordt beschouwd als een ereplaats, voorzien van het
portret van de oprichter Morihei Ueshiba, eventueel in een nis met een klein
traditioneel Shinto altaar. Aan de zuidkant (of Shimoza), zitten de Aikidokas
in Seiza, dit is de correcte zit (rechte rug, de knieën twee handen uit
elkaar, schouders relaxed, handen op de knieën of heupen).
Geef je waardering en respect voor de dojo. De dojo is en
blijft een speciale plek voor degenen
die ernaar streven om Aikido te bestuderen. In de dojo biedt een Sensei jou een
blauwdruk van zelfontplooiing aan, geef hem daarom eveneens respect (Rei). Maak
een buiging als je naar binnen gaat en als je naar buiten gaat. Rei tonen we in
de dojo ook aan elkaar en is het meest waardevolle geschenk dat we aan elkaar kunnen
geven door gewoon onze aanwezigheid in de dojo, om met elkaar op gelijke
basis te trainen.
Laat elke les in de dojo een praktijkervaring in
zelfgroei zijn.
Het pad naar wijsheid: de schoonheid van een budo-parabelâ¦
Een
oudere en een jongere monnik reisden samen. Op een gegeven moment kwamen ze bij
een rivier met een sterke stroming. Toen de monniken zich voorbereidden om de
rivier over te steken, zagen ze een heel jonge en mooie vrouw die ook probeerde
over te steken. De jonge vrouw vroeg hen om hulp.
De twee
monniken dachten na over hun belofte om geen vrouw aan te raken.
Toen
pakte de oudere monnik, zonder een woord te zeggen, de vrouw op, droeg haar
over de rivier, plaatste haar zachtjes aan de andere kant en zette zijn reis
voort. De jongere monnik kon niet geloven wat er net was gebeurd. Nadat hij
zich weer bij zijn metgezel had gevoegd, was hij sprakeloos en er ging een uur
voorbij zonder een woord tussen hen in. Nog twee uren gingen voorbij en toen
kon de jongere monnik zichzelf niet langer bedwingen en flapte uit: "Als
monniken mogen we geen vrouw aanraken, hoe kun je dan die vrouw op je schouders
dragen?"
De
oudere monnik keek hem aan en antwoordde: "Broeder, ik heb haar aan de
andere kant van de rivier neergezet, waarom draag je haar nog steeds?"
Er
staat geschreven: Ik zeg jullie je niet te verzetten tegen wie kwaad doet,
maar wie je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe te keren.
(Mat.5:38-39)
Bij
het bestuderen van de Bijbel is het altijd belangrijk om te kijken naar de
context en in deze context is het geen aanmoediging dat mensen over zich heen laten
lopen en om alles maar te laten gebeuren. Hijzelf werd immers ook woedend toen
hij zag dat het tempelplein in Jeruzalem zo'n beetje als markt gebruikt werd. Een
gouden regel zegt dat als je geraakt wordt, je de andere wang toekeert. Zo is
het in Aikido, alleen komen we terug voordat we geraakt worden. Dat is Irimi
nage. Het vereist toewijding en dapperheid omdat het gepaard gaat met het zich
binnen de sfeer van de kracht van de agressor te plaatsen en hem te begeleiden.
Laat elke aanval een verrassing zijn. Wacht op dat moment
van kansen, zo
vermijd je de schade als gevolg van de aanval en de agressor wordt voorkomen om
zonde te begaan.
Nu
kunnen ons lichaam meer en meer trainen omdat het dan niet vatbaar meer is voor
agressie of voor onheil in het algemeen. Maar maak er ook een tempel van, waar
de vrede met zichzelf kan wonen.
Vergelijk
je nooit met anderen, want je kan ijdel of verbitterd worden; want er zullen
altijd sterkere personen zijn dan jijzelf.
Ga
rustig en zonder haast door het leven en onthoud wat stilte is.
Geniet
van je prestaties en van je plannen.
Blijf
geïnteresseerd in je eigen leven, hoe bescheiden ook.
Wees
voorzichtig met jezelf; want de wereld is vol bedrog.
Streef
het voornaamste doel in dit leven na: anderen helpen, maar blijf jezelf.
Voed
de kracht van je geest om jezelf te beschermen tegen duistere gedachten.
Veel
angsten worden geboren uit vermoeidheid.
Zoek
vrede in je geest in deze lawaaierige verwarring van het leven en gebroken
dromen. Het nog steeds een prachtige wereld.
Streef
ernaar gelukkig te zijn om de kleine dingen.
Aikido-spiritueel: Kaguramai, OâSenseiâs dans van de Godenâ¦
Uit
Kaguramai: Met zijn waaier roerde hij de hemelen en was in staat om het
universum in tweeën te snijden, met de voeten stevig in de grond, terwijl de
hele planeet zijn eigen lichaam was, draaiend rond zijn as, als een planeet om
de zon cirkelt.
De
samengevouwen waaier staat voor de verticale uitlijning van zowel het lichaam
als de geest, verbonden met de hemel en de aarde, gecentreerd en verlengd, OSensei's
recept voor het creëren van een verbondenheid met het Aiki-lichaam in zichzelf.
Het vierkant stelt de aarde voor, stabiliteit, d.w.z. het lichaam. De driehoek stelt
de mens voor; wilskrachtig en vol goede bedoelingen, d.w.z. de geest. De cirkel
vertegenwoordigt de hemel; bewust en spiritueel, d.w.z. het hart. De In en Yo
(Yin en Yang) relatie tussen hemel en aarde, de verticale verbinding door het
centrum (Tandem), de Hara waar we onze Ki in opbouwen en opslaan, m.b.v. onze
in- en uitademing, onze Kokyu-ryo, harmoniserend de krachten van op en neer,
van vuur en water. We creëren een zwevende brug, staande in de leegte (ku),
zonder ruimte tussen de hemel en de aarde. Door onophoudelijke Aikido-trainingen
bouwen we een diamantkern op, een stevige strakke spiraal die zich afwikkelt
terwijl deze naar buiten spiraalt en zacht wordt als deze een steeds groter
wordende invloedssfeer bereikt.
OSensei
onderscheidt zich van andere grootmeesters, niet door zijn volledige beheersing
van Aikido als krijgskunst, maar zijn bereidheid om zijn spirituele ontwaken en
inzichten mee te geven. Dit voegde een intelligent en moreel begrip toe met
betrekking tot het ethische gebruik van Aikido. Aikido is meer dan een vaardigheid,
het is een strijdbare denkwijze naar een transcendente spirituele natuur met
een allesoverheersende liefde voor alle dingen, mens en wereld.
Vriendelijkheid
en mededogen zijn de helende kloof voor agressie. Dit was niet alleen een
persoonlijke keuze, maar een beweging van de natuur zelf.
Als je de ware leegte niet hebt ervaren, zul je nooit de kunst van de
vrede begrijpen. (Morihei Ueshiba)
Volgens Kojiki ontstaat uit de
vormeloze massa van het heelal uit het niets, een punt in het vacuüm. Dit
centrum van grote kracht van het goddelijke, vol helderheid en de zuiverheid,
creëerde in de pure hemel de god Amanominakanushi-nokami. Uit hem ontstaat
uiteindelijk een godenpaar Izanagi (de verhevene man) en Izanami (de verhevene
vrouw). Vanaf de drijvende hemelbrug (Ame no Ukihashi) begonnen deze twee goden
onze wereld te creëren. Onzuiverheden vielen uit de hemel, met de vorming van verschillende
natuurgodheden, o.a. de zon (Amaterasu); de maan (Tsukuyomi); de wind (Susa-no-o).
Zo werd de aarde gevormd met alles wat groeit: planten, dieren, bomen,
rivieren, alles verbonden met de mens, die de opdracht had om van dit alles te
houden en voor hen te zorgen in de naam van het goddelijke.
Oefenen heeft tot doel om onszelf te verbeteren door een
beweging te herhalen, om uiteindelijk de Aikidobeweging met hogere snelheid,
gemak en vertrouwen uit te voeren. Maar wat doet het met onze hersenen en
lichaam? Onze hersenen bestaan uit neuraal weefsel dat externe impulsen
verwerkt en dit vertaald in neuro-sturing, via het ruggenmerg, van spiervezels
en -cellen via axonen. Een axon of zenuwvezel is een uitloper van een neuron
die elektrische impulsen geleidt. Axonen zijn omgeven door myeline,
een stof die de axonen beschermt en tegelijk zorgt dat de elektrische
zenuwimpulsen sneller kunnen worden doorgegeven. Door oefenen van een bepaalde
beweging, groeit dit myeline-omhulsel in de getrainde spiergroepen, waarbij
neuronen vanuit de hersenen sneller naar een bepaalde spiergroep kunnen geseind
worden en energie-efficiënter zijn (verhoogde reflex). Hierbij is mentale
training even belangrijk en efficiënt als fysieke training om ons potentieel te
maximaliseren.
Mensen die Aikido willen leren, zijn in de eerste plaats niet gekomen om te vechten. Ze zijn op zoek naar zelfvertrouwen, interne stabiliteit en gevoel van tevredenheid, een motief dat vaak verloren gaat in onze angstige en verwarde tijden.
Aikido biedt een pad aan voor zelfcontrole door harmonisatie van geest en lichaam.
Aikido stelt een samenlevingsmodel voor waarin iedereen verbondenheid voelt met de wereld om zich heen, waardoor Aikido de serene kunst van de vrede cultiveert.
Morihei Ueshiba: The Last Enbu (de laatste dansvoorstelling)
Aikido is verweven met het Shintoïsme en Zenboeddhisme en is gebaseerd op de erecode van de Samoerai. Het wordt soms ook gezien als een vorm een sociale dans vol mentale interacties, een resulterende defensieve bewegingsstructuur in zijn natuurlijke schoonheid.
De dojo is een speciale plek voor het beoefenen van een speciale kunst. Het woord dojo betekent letterlijk 'plaats van de weg'. Iedereen heeft zijn eigen verwachting in Aikido. Aikido wordt op verschillende manieren gegeven en de accenten verschillen van dojo tot dojo. Alle manifestaties van deze kunst zijn goed, op voorwaarde dat ze de leer van Ueshiba handhaven. In de dojo biedt sensei jou een blauwdruk van mogelijke Aikido-ontwikkelingen voor zelfontplooiing aan, maar een sensei geeft het je niet, een sensei helpt je het te vinden.
"Uiteindelijk zal alles, bergen, rivieren, planten en bomen je leraar zijn." (Morihei Ueshiba)
O-sensei stond bekend om zijn studenten hard terecht te wijzen, nochtans enkele momenten later lachte hij hen toe en hielp hen met zijn wijsheid in de uitoefening van Aikido.
De dojo van Aikido is de tempel van de geest, goddelijk als onderdeel van alles in het universum. In de dojo van Aikido moet respect, dankbaarheid en discipline zijn, want Aikido is budo, een manier om te vechten. Jezelf bestrijden is hierbij de meest moeilijke taak, doch het verslaan van jezelf is de mooiste overwinning. En zonder dankbaarheid kunnen we geen complete menselijke wezens worden. Wees dankbaar voor alles, voor elkaar, voor de natuur. (M.Ueshiba)
De deugden van Bushido worden weerspiegeld in de 7 plooien van de hakama. O'Sensei was een man van vrede die zijn spirituele en filosofische visie volgde om een krijgskunst te creëren waarbij beoefenaars voortdurend worden begeleid om in harmonie samen te werken. Bij het dragen van de hakama herinnert elke plooi ons aan deze zeven deugden van Bushido.
