|
Op het programma van deze activiteit staat in de voormiddag een bezoek aan de Hallepoort voor de tijdelijke tentoonstelling 'Back to Bruegel' en in de namiddag een begeleide rondleiding in het Broodhuis op de Grote Markt van Brussel.
De Hallepoort bestaat uit 3 verdiepingen. Op de eerste verdieping bevindt zich een permanente tentoonstelling die kunstvoorwerpen bevat afkomstig uit de Koninklijk Musea van Kunst en Geschiedenis van Brussel. Op de 2de en 3de verdieping treffen we de tijdelijke tentoonstelling 'Back to Bruegel' aan. Een bezoek aan de permanente tentoonstelling is wel meegenomen.
 |
 |
De tentoonstelling 'Terug naar Bruegel' doet ons de geschiedenis van de 16e eeuw ontdekken aan de hand van een combinatie van geavanceerde technologie en bijzondere kunstvoorwerpen uit de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis van Brussel. De mythische Hallepoort rees op in 1381 als schakel in de tweede reeks verdedigingswallen die Brussel omsloten.
De 16e eeuw werd niet alleen gekenmerkt door religieuze oorlogen en gevechten, maar ook door de ontdekking van de nieuwe wereld, de bouw van steden en de bloei van het humanisme.
Dit is allemaal te vinden in het uniek gebouw dat Bruegel dagelijks zag, waar hij langs liep toen hij in Brussel woonde en werkte.
Voor de geschiedenis van de Hallepoort kan je best naar de volgende link. |
Op de eerste verdieping komt men in de gotische zaal. Deze zaal is sinds de 14e eeuw zo goed als onveranderd gebleven. Van hieruit werden de mechanismen van de ophaalbrug en het valhek bediend. Deze mechanismen alsmede ophaalbrug en valhek zijn niet meer bewaard gebleven. In de 19e eeuw, toen het gebouw werd omgevormd tot museum, werden de grote ramen toegevoegd. Vroeger werd alleen licht binnengelaten via de smalle schietgaten.
In de 19de eeuw werd de stadsomwalling afgebroken. Alleen de Hallepoort
bleef behouden en werd omgeven door nieuwe boulevards. Ze werd één van de eerste musea in Brussel. De restauratie van het gebouw werd toevertrouwd aan architect Hendrik Beyaert. Aan hem danken we de brede wenteltrap en het nieuwe dak alles in een neogotische stijl. |
 |
 |
De paarden van Albrecht en Isabella.
Deze twee paarden zijn afkomstig uit het hertogelijk paleis op de Coudenberg. Ze behoorden toe aan aartshertog Albrecht en zijn gemalin Isabella, die aan het begin van de 17e eeuw over de Nederlanden heersten. De huid van de overleden paarden is opgespannen op een structuur van hout, metaal en gips. Het zijn de oudst opgezette paarden.
Het paard van Albrecht draagt een harnas dat paste bij het harnas van zijn meester. Het paard van Isabella had geen harnas, maar er wordt verteld dat dit paard was uitgerust met een zadel met inlegwerk van robijnen en diamanten. Aan de basis van de hals van het paard van Albrecht is een gaatje te zien van de kogel die het paard doodde tijdens een veldslag.
|
Wieg van Keizer Karel
Deze rijkelijk versierde wieg is één van de eerste voorwerpen die in het 19de-eeuwse Hallepoort-museum werd tentoongesteld. Ze is afkomstig uit het oude Brusselse paleis op de Coudenberg. Vanaf 1406 verzamelden de prestigieuze bewoners, waaronder Keizer Karel en Isabella er allerlei trofeeën, diplomatieke geschenken en souvenirs, die ze tentoonstelden in de oude stallen van het kasteel.
De wieg werd opgehangen aan de metalen staven die zich aan weerszijden van de wieg bevinden. In tegenstelling tot wat vaak werd verondersteld, is deze wieg waarschijnlijk niet gemaakt voor de toekomstige Keizer Karel, maar voor zijn vader, Filips de Schone.
Deze hypothese is gebaseerd op de rijke, gepolychromeerde versiering die bestaat uit de wapens van Maria van Bourgondië en Maximiliaan van Oostenrijk, de ouders van Filips de Schone. Het gaat daarbij om twee verstrengelde letters 'M', hun initialen. De letters zijn met elkaar verbonden door een strik en zijn versierd met bloeiende distels.
|
 |
Ommegang van 1615, origineel is van Denijs van Alsloot
in Prado museum Madrid.
Het is één van een reeks van 6 schilderijen
Deze kopie van een schilderij bewaard in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België toont de optocht van de Ambachten tijdens het feest van de Ommegang op de Grote Markt te Brussel. De Brusselse Ommegang ontstond in de 14de eeuw als devotie rond het beeldje van Onze-Lieve-Vrouw van de Zavel. Tijdens deze jaarlijkse optocht defileerde de stedelijke elite waaronder ook de ambachtsgilden. De ambachtsgilden hebben een hele strijd geleverd om tot deze elite te behoren! Ze waren een grote hulp geweest bij de herovering van de stad toen deze in 1356 door Lodewijk van Male werd ingenomen. Vooral de koks en de slagers, die nabij de Grote Markt gevestigd waren, leverden verbeten slag, gewapend met messen en braadspiesen. Toch kregen ze pas na decennia van eisen en opstand in 1421 medezeggenschap in het stadsbestuur en het beheer van haar omwallingen.
|
De tentoonstelling 'Back to Bruegel' bevindt zich op de 2de verdieping. Hier staat niet Bruegel zelf centraal maar wel de tijd waarin Bruegel leefde en wel op een bijzonder originele manier. Met een VR-bril neem je, vertrekkend uit een viertal schilderijen van Bruegel, een tijdreis door de 16de eeuw.
Hier kan je er meer over vinden.
Karel V, keizer van het Heilig Roomse Rijk, keizer van Europa, koning van Spanje, heerser in de nieuwe wereld, Amerika.
Karel is geboren in Gent in 1500 op 24 februari. Hij verblijft dikwijls in Brussel. Hij voert oorlogen, schittert op het slagveld, in tornooien en tijdens de jacht.
In 1555 doet hij troonsafstand in zijn residentie op de Coudenberg. Zijn enige zoon, prins Filips, wordt hertog en koning van Spanje. In 1559 verhuist hij naar Spanje.
|
Het paleis op de Coudenberg (17de eeuw)
Het gebouw vindt zijn oorsprong in de 12de eeuw. In de 13de eeuw wordt het verbouwd tot een prachtig paleis.
Onder het bewind van Filips de Goede bekostigt de stad de bouw van een prestigieuze pronkzaal, de Aula Magna. De constructie ervan loopt van 1452 tot 1460.
Gedurende de eerste helft van de 16de eeuw zal Keizer Karel persoonlijk toezien op de verdere uitbouw van het paleis. Een indrukwekkende Gotische kapel wordt opgetrokken.
Het complex wordt in de loop van de eeuwen regelmatig verbouwd en elke heerser hoopt er zijn stempel op te drukken: opeenvolgend de Brabanders, de Bourgondiërs, de Spanjaarden en de Oostenrijkers.
Op 3 februari 1731 wordt de helft van het paleis door een brand verwoest. Pas in 1770 wordt het paleis opnieuw opgetrokken, het Koninklijk Plein komt tot stand. het wordt omring door neoclassistische gebouwen en de tuinen worden vervangen door een neoclassistisch park.
|
Virginaal met kermisscène
|
In 1566 bestormen de beeldenstormers in Vlaanderen en Brabant alle kerken en slaan alle kunstwerken kort en klein. Beelden zijn afgoderij volgen Johannes Calvijn, hervormer. Brussel werd beschermd door de omliggende wallen en de legertroepen van landvoogdes Margaretha.
Dit oude beeld uit Anderlecht is onthoofd door een beeldenstormer.
|
Op 5 juni 1568 wordt graaf van Egmont onthoofd op de Grote Markt van Brussel wegens landverraad.
|
Op de bovenste verdieping, op de weergang, kan je door een magische verrekijker ontdekken hoe Brussel er rond 1550 uitzag. |
Wandtapijt van Bernard van Orley
Bernard van Orley was de leermeester van Pieter Coecke, deze was de
leermeester van Pieter Bruegel de Oudere.
Dit tapijt was betaald door Frans van Tassis, postmeester van Europa.
Het was besteld voor de kerk van Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zavel.
Op het tapijt wordt een miraculeus beeldje van Onze-Lieve-Vrouw
afgebeeld dat gebracht werd door een Brusselse dame, genaamd
Beatrijs Soetken. Ze had het weggehaald uit de kathedraal van Antwerpen.
|
De wijn van Sint-Maarten, Bruegel
replica waarvan het originele zich bevindt in het Prado Museum van Madrid.
Dit schilderij van Bruegel beeldt een landelijk tafereel uit in de omgeving van de
Schaarbeekse poort (afgebroken op het einde van de 18de eeuw).
Links boven zien we deze poort afgebeeld en rechts een kapel met driezijdig koor,
achteraan de vallei van de Zenne. Elementen die terug te vinden zijn op de
topografische kaarten en andere documenten.
Dat er op die plaats ook wijn werd geproduceerd kan afgeleid worden uit
bepaalde straatnamen uit deze omgeving.
|
Het Broodhuis is een museum op de Grote Markt, het historische hart van Brussel. Het is gehuisvest in een neogotisch gebouw, in het Nederlands Broodhuis en in het Frans Maison du Roi genaamd. Deze dubbele benaming vindt haar oorsprong in de geschiedenis van het gebouw: Broodhuis verwijst naar zijn eerste bestemming, een broodhal in de 13de eeuw, terwijl Maison du Roi verwijst naar de titel van de eigenaar van het bouwwerk, de hertog van Brabant; Keizer Karel, "koning van Spanje".
Het gebouw werd volledig beschermd in 1936 en staat sinds 2000 samen met de Grote Markt op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.
Volgend jaar viert de Grote Markt deze inschrijving 20 jaar geleden. In het Broodhuis werd naar aanleiding hiervan een tentoonstelling opgezet.
Kunstvoorwerpen, schilderijen, etsen en foto's illustreren de woelige geschiedenis, de verschillende functies en gebruiken en gedaanteverwisselingen die de Grote Markt tussen de 12de eeuw en vandaag doormaakte.
Dit originele bronzen beeld van patroonheilige Sint-Michiel waakte van boven op de toren van het stadhuis over de stad sinds 1455. Het bestaat uit
messingplaten en gehamerd koper, is 5,7 meter hoog en weegt 400 kg.
Het beeld heeft de grote brand van Brussel, de verschillende invasies van
Spanje en Nederland aanschouwd. Maar na 600 jaar in de buitenlucht raakte
het beeld te veel beschadigd. 22 jaar geleden besloot de stad daarom het beeld te vervangen door een kopie, het origineel kreeg een plaats binnen de toren echter verborgen voor de vele toeristen.
Ter gelegenheid van de tentoonstelling werd het verhuisd naar het Broodhuis
waar het verder zal verblijven.
|
Ook hier enkele replica van de Ommegang in 1615. Ze tonen de optocht van de Ambachten. |
Oliedoek eind 17de eeuw, schilder onbekend.
De grote brand vernielt de gebouwen op de Grote Markt
Lodewijk XIV, die zijn rijk aanzienlijk wil uitbreiden, is in oorlog met een alliantie van Europese staten, gekend onder de naam de Liga van Augsburg. Een van die staten is Spanje, waaarvan koning Karel II ook over onze contreien heerst-de zogeheten Spaanse Nederlanden. Brussel vormt bij uitstek een doelwit voor de Franse koning. Door de stad te bombarderen, wil hij zijn macht op spectaculaire wijze laten gelden en zijn tegenstanders de stuipen op het lijf jagen. |
Enkele kogels gebruikt bij de bombardementen op Brussel op 13, 14 en 15 augustus 1695 door de troepen van Lodewijk VIX van Frankrijk. Hierdoor stond het centrum in brand.
Niet alleen vele gebouwen maar ook kunstwerken en archieven kwamen in de brand om.
|
Toneelvoorstelling op de Grote Markt te Brussel begin 18de eeuw.
Schilderij van Balthazar van der Borght.
|
