Het Cruz de Ferro is letterlijk en figuurlijk een van de hoogtepunten van de Camino Francés. Het is een ijzeren kruis, opgericht op een grote houten paal op enkele kilometers van Rabanal del Camino gelegen plateau op 1500 meter hoogte. De eremiet Gaucelmo plaatste in de elfde eeuw het kruis dat voor veel pelgrims een speciale symbolische betekenis heeft. Aan de voet van de houten paal onder het kruis bevindt zich een enorme stapel stenen die met de jaren groter en groter wordt en in hoogte toeneemt. Wie de eerste steen heeft gelegd is niet bekend en ook naar de reden waarom iemand dit heeft gedaan is het gissen. Zeker is wel dat elke passerende pelgrim zijn steentje aan de berg stenen bijdraagt, waarmee hij een eeuwenlang bestaand ritueel in stand houdt. De door hem achtergelaten steen of kei is symbool voor in het verleden gedane zonden of een zorg of verlangen waarmee hij al lang rondloopt. De pelgrim neemt deze steen – als het even kan – mee van huis. Met het achterlaten ervan maakt hij zich vrij van het probleem.

Het kruis vormt tevens de grens tussen twee geografische gebieden: de Maragateria en de Bierzo. Bij de Kelten bestond het gebruik met een hoopje stenen de kruispunten van wegen en grenzen tussen twee territoria aan te duiden. Men hoopte daarmee op de bescherming van de goden van de weg en iedere voorbijganger gooide een steentje op de hoop. In de Romeinse tijd bleef dit gebruik voort bestaan. De weggoden werden vervangen door Mercurius, de god van de reizigers en metertijd werd dit oeroude gebruik verchristelijkt. Of dit ritueel ook aan oorsprong ligt van het hedendaags gebruik op de camino is nog steeds een raadsel.

Manjarin, El Acebo en Molinaseca

Na het Cruz de Ferro doet de Camino Francez het dorpje Manjarin en El Acebo aan om dan verder via Molinaseca de stad Ponferrada te bereiken.

In het midden van de twintigste eeuw, net als veel andere bergdorpen, werd Manjarin ontvolkt. Slechts enkele bewoners bleven over, momenteel is het aantal zelfs beperkt tot een tiental inwoners. En van hen was een oud vrouwtje dat gedurende vele jaren voorbijtrekkende pelgrims voorzag van hun stempel en essentiële proviand. Ook het aantal voorbijtrekkers noteerde zij plichtsgetrouw tot op haar laatste levensdagen. Enkele jaren geleden overleed deze dame en nu is het haar zoon die haar werk voortzet in het typische en kleurrijke huisje.

El Acebo is het eerste dorpje van de Bierzo, de landstreek in het uiterste westen van de provincie Leon gelegen. Het landschap is gevarieerd, met bergen en bossen en doorsneden door rievieren. Er zijn vruchtbare velden, wijngaarden en fruitbomen. De kersen van de Bierzo zijn in heel Spanje bekend. Geografisch en cultuurhistorisch gezien is de Bierzo een gebied met eigen kenmerken. In de vijftiende eeuw kreeg El Acebo een privilege van de katholieke koningen Fernando en Isabel : kwijtschelding van belastingen in ruil voor diensten een de gemeenschap. Ze werden verplicht sneeuwpalen te plaatsen tussen de bergpas en het dorp opdat de pelgrims niet zouden verdwalen. De bewoners waren ook nog ontslagen van wapendienst.

Molinaseca ligt op een hoogte van 600 m, dat wil zeggen dat men 900 m gedaald is over een afstand van amper 20 km komende van het Cruz de Ferro. Bij het binnenkomen van de stad ligt een mooie brug ooit door de Romeinen gebouwd. Meerdere inwoners werkten destijds als maaiers op de graanvelden van de Tierra de campos (zie vroeger). Na de oogsttijd kwamen ze terug en offerden hun sikkels, als dank voor het goede afloop in het heiligdom van Nuestra Señora de las Angustias, de Moeder van Smarten. Deze kerk is net buiten de stad gelegen en bij de pelgrims bestond de gewoonte splinters hout van de kerkdeuren als aandenken mee te nemen. Dit gebruik was afgekeken van de maaiers die, voor hun vertrek naar de Tierra de campos, de scherpte van hun sikkel controleerden op deur van de kerk. M dit, zij het langzame, slopen van de deuren tegen te gaan heeft men ze met ijzeren platen bedekt.

Ponferrada

Ponferrada is de hoofdstad van het vruchtbare land van de Bierzo. In functie van de camino de Santiago ontstond er een nederzetting nadat bisschop Osmundo van Astorga een brug liet bouwen over de rivier Sil. De brug was van graniet versterkt met ijzer, een pons ferrata of ijzeren brug die in de middeleeuwen haar naam gaf aan de stad. In de 13^e eeuw richtten de Tempeliers een indrukwekkende burcht op, de grootste van Noord Spanje. De militaire orde verbleef er tot haar opheffing in 1312. Omstreeks 1200 vonden enkele leden van de Orde een Mariabeeldje, verscholen in een eikenboom. Volgens de traditie zou de heilige Toribius, bisschop van Astorga in de vijfde eeuw, het beeldje van zijn bedevaart naar Jeruzalem hebben meegebracht. Uit vrees dat de Moren het tijdens hun invallen zouden ontdekken, verstopte men het in de holte van een oude eik, een encina. Na terugvinding kreeg het beeldje een ereplaats in de hoofdkerk van Ponferrada, gewijd aan de Virgen de Encina, de heilige Maagd van de eik.

De Orde van de Tempeliers of Tempelorde (Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo) (latijn: Pauperes commilitones Christi Templique Solomonici) was een Christelijke ridderorde die ten tijde van de kruistochten een Heilige Oorlog als klein onderdeel van de Kruisvaarderslegers tegen de moslims voerde in hetheilig Land. Ze waren gestructureerd als een monnikenorde naar het model van de Cisterciënzer Orde en zowel monastiek als militair actief. De orde is ontstaan uit een broederschap van vooral Franse kruisvaarders, waarvan tenminste de Franse edellieden Hughes de Payns en Godfrey de Saint-Omer deel uitmaakten. De broederschap legde rond 1118 de klassieke monastieke beloften van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid af ten overstaan van de Patriarch van Jerusalem. De orde werd vervolgens officieel erkend door de katholieke kerk in 1129 en bleef bijna 200 jaar bestaan. De Tempeliers werden uiteindelijk zo machtig en rijk, dat de Franse koning Filips de Schone er alles aan deed om van hen af te komen.