Woensdag werd de typische planningsdag. Wat rondbellen en mailen om in die korte tijd dat ik hier ben toch iedereen te kunnen zien die ik graag wil zien en spreken. En uiteraard boodschappen doen met Dave om wat gezonde voorraad in huis te halen zodat ik niet helemaal aangewezen ben op fast food de komende tijd. En ja, ik heb zelfs een half uurtje in de zon gezeten om wat vitamientjes op te doen na onze lange grijze winter thuis. Donderdag heb ik een lange wandeling gemaakt van waar ik verblijf naar het begin van de bovengrondse metrolijn die naar downtown Houston rijdt. De grote laan met prachtige oude eikenbomen loopt langs Rice University en door een zeer rijke buurt met kasten van villa’s. Maar eens op de metro waan je je opnieuw in een andere wereld. De doorsnee middenklasse Amerikaan heeft een auto en neemt geen metro. Plots was ik dus weer de enige blanke. Rondom mij stuk voor stuk Afro-Amerikanen of Hispanics. Het verbaast me steeds weer hoe die dualiteit, die ongelijkheid toch zo blijft spelen in Amerika. Ik wordt er zo vaak mee geconfronteerd. Ik nam de metro naar het gerechtsgebouw omdat ik nog wat stukken wou inkijken van Daryl’s zaak. Zaterdag heb ik een afspraak met Daryl’s advocaat en ik wou voorbereid zijn. Ook Richard, de private investigator die ik heb aangesteld met het geld dat ik heb verdiend met mijn boekverkoop en lezingen, belde me donderdag op. Hij zou zaterdag meegaan naar McCann en me ’s ochtends oppikken.

Terug van het gerechtsgebouw stond Blackie me alweer op te wachten om naar Daryl’s broer en zus te gaan en om hopelijk ook zijn mama op te zoeken. Daryl’s broer was duidelijk vermagerd door het verlies van mijn vader, zo zei hij zelf. Cynthia’s jongste zoon, Catrell was er ook. Hij werd die dag net 21 en was sinds half januari terug uit gevangenis. Het was niet zijn eerste keer en ik vrees dat het ook niet zijn laatste keer zal zijn geweest. En toch zag ik nog zoveel van het kleine, schattige mannetje in hem, dat hij was toen ik hem voor het eerst ontmoette 11 jaar geleden. Deze jongen zou een toekomst moeten krijgen. Ver weg van de cirkel van geweld, drugs, straatbendes en armoede. Plaats dezelfde jongen in een andere omgeving en hij zou een heel andere toekomst hebben. Wat zou ik die hem zo graag kunnen geven. Helaas moest hij het stellen met twintig dollar voor zijn verjaardag en een plagerige ‘I’m gonna spank your ass if you’re going back to prison’. Ik nam me voor om ook hem af en toe een briefje te schrijven.

Samen met Blackie, Cynthia en Ronnie, keek ik naar de documentaire die Telefacts in 2009 maakte over Daryl. Het was de eerste keer dat ze het zagen. Het deed hen zoveel deugd om ook hun papa nog eens ‘in levende lijve’ te zien. Het haalde weer zoveel naar boven. De verhalen over hun jeugd, hoe hun moeder telkens weer verhuisde toen ze zich eindelijk weer wat gesetteld hadden, hoe ze op ontelbaar veel lagere scholen hadden gezeten waar ze werden uitgelachen omdat ze zo arm waren, hoe ze honger hadden geleden. Maar het is steeds met een grote dosis humor en relativeringszin dat ze hun verhaal doen. Zonder zelfmedelijden. Meer dan drie uur bleven Blackie en ik bij Cynthia en Ronnie  plakken. Toen het kouder werd draaide Cynthia de vier gasvuurtjes van het kookfornuis open om het huis wat op te warmen. Verwarming heeft ze niet. Ik genoot van hun gezelschap en van hun verhalen. Vooral Ronnie is een getalenteerd verteller. Zo vertelde hij hoe hij tot drie keer toe zelfmoord probeerde te plegen. Eén keer nam hij een heel flesjes slaappillen maar bleef drie dagen en nachten klaarwakker, een tweede keer probeerde hij zijn polsen over te snijden maar na een eerste klein sneetje vond hij het veel te pijnlijk om er mee door te gaan en de laatste keer schoor hij zichzelf door het hart alleen miste de kogel zijn hart. Toen besloot hij dan maar dat het een teken moest zijn van God dat het niet de bedoeling was dat hij zou sterven. Een vreselijk verhaal maar hij bracht het op zo’n manier, met zo’n dosis humor dat ik het bijna in mijn broek deed van het lachen. Die avond probeerde Cynthia en Ronnie een aantal keren tevergeefs Daryl’s mama te bellen. Bij haar langs gaan zat er voorlopig dus niet in. We namen afscheid van elkaar. ‘Dankjewel voor wat je doet voor mijn broer. I love you’. Met die woorden zwaaide Cynthia me uit en ik moest beloven dat ik volgend jaar zeker terug zou komen, met de nodige voorraad chocolaatjes weliswaar.  

Good old Blackie reed me terug naar ‘huis’. Onze autogesprekken werken telkens weer helend. Daryl en ik konden ons geen betere vriend wensen.  

02-03-2013 om 00:00 geschreven door Marjan  

27-02-2013 om 19:03 geschreven door Marjan  

Terug in Texas. Het lijkt een eeuwigheid geleden. Mijn laatste bezoek dateert alweer van november 2011. Ondertussen heb ik er een zwangerschap opzitten en ben ik een prachtige zoon rijker. Het afscheid van het thuisfront viel me des te zwaarder. Maar toch was het tijd om terug naar Texas te reizen. Ik had nooit gedacht dat ik dit ooit zou zeggen maar in Houston van het vliegtuig stappen en mijn gastouders, Dave en Peggy, terugzien voelt stilaan een beetje als thuiskomen. Veel tijd om rustig bij te praten was er niet. ’s Anderendaags moest ik er al om 6u uit om samen met Nancy en Kelly, naar Livingston te rijden voor mijn eerste bezoek aan Daryl. Ondertussen zit mijn eerste special visit er al weer op en ben ik terug bij de Maryknoll Fathers waar ik gratis mag verblijven. Tijd dus voor een eerste berichtje uit Texas.

De confrontatie met de gevangenis gebeurde in twee stappen. Kelly uit Canada had twee special visits voor de boeg, goed voor 8u bezoektijd. Zij moest dus al om 8u ’s ochtends aan de gevangenis staan anders zou ze onvoldoende tijd hebben voor de twee gevangenen die ze bezoekt. Maar ik had maar vier uur nodig voor mijn bezoek aan Daryl, dus Nancy en ik besloten rustig de tijd te nemen om bij te praten bij een Texaans ontbijt alvorens terug te keren naar de gevangenis voor mijn bezoek. Hoewel ik uitkeek naar het weerzien met Daryl, gaf het ontbijt me de kans om weer wat te wennen aan de idee dat ook ik straks weer door die poort moest. Nancy is 75 maar nog steeds zeer actief in de strijd tegen de doodstraf in Texas. Ze is doorheen al die jaren een goede vriendin geworden. Ze vertelde met tranen in de ogen dat ze sinds mijn vorig bezoek afscheid had moeten nemen van de liefde van haar leven. Door de tranen heen keken we samen glimlachend naar foto’s van mijn zoontje. Leven en dood, zo onlosmakelijk met elkaar verbonden, ook naast de dodengang.

Om tien uur stond ook ik aan de poort van de gevangenis nadat Nancy’s auto voor de derde keer al die dag werd binnenstebuiten gekeerd bij het oprijden van de gevangenis. Een grondige controle, tot onder de motorkap toe, waaraan elke auto wordt onderworpen als je de parking van de gevangenis oprijdt en opnieuw als je ze afrijdt, zelfs al heb je maar gewoon iemand afgezet. Het was niet de laatste voor die dag. Ik ging de metaaldetector door, werd grondig gefouilleerd en na het aanmelden schoof de metalen deur voor me open. Ik liep het pad over, de gang door, ging door nog twee metalen schuifdeuren en stond uiteindelijk weer in de bezoekersruimte waar de koude me overviel. In al die jaren heb ik er nog nooit een bezoek meegemaakt waar het gewoon aangenaam was van temperatuur. De bewaakster was één van mijn favorieten. Ze begroette me met een grote glimlach. Zelfs daar leer je, na al die jaren, sommige mensen toch echt appreciëren. De bewaakster van dienst maakt wel degelijk een wezenlijk verschil in de bezoekerszaal. Afhankelijk van wie het is, smelt de kilte van de dodengang toch een beetje weg of voelt het nog kouder dan de airco aangeeft. Een uur nadat ik mij had aangemeld en bij mezelf al plannen aan het maken was om me op te geven als vrijwilliger om de bezoekerszaal een nieuw kleurtje te geven, hoorde ik eindelijk gerammel aan de deur tegenover mij. Daryl werd binnen gebracht. Handen geboeid op de rug. Ik keek naar hem en glimlachte. Zijn knipoog gaf me vertrouwen dat het vooralsnog een goed bezoek zou worden.

De laatste maanden liep de communicatie tussen mij en Daryl steeds moeilijker. 23 jaar opsluiting beginnen hun tol te eisen. Frustraties over zijn situatie bereiken stilaan een hoogtepunt en ik word dan al snel kop van jut. Ik kan niet steeds aan zijn verwachtingen tegemoet komen omwille van duizend en één andere verantwoordelijkheden maar vooral, ik heb niet de macht om hem van de dodengang weg te krijgen, hoe graag ik ook zou willen. En toch krijg ik zo vaak het gevoel dat het mijn verantwoordelijkheid is en dat zijn leven in mijn handen ligt. Het zorgt voor wederzijdse frustraties en verdriet en dat kan niet de bedoeling zijn van onze relatie. Er moest dus heel wat uitgepraat worden.

Het werden uiteindelijk twee hele fijne bezoeken. Waar we in onze brieven niet meer in slaagden, ging nu weer prima: met wederzijds respect en een grote dosis humor, de ruimte creëren voor een echt gesprek. Hij was ondergesneeuwd geraakt onder een hoop frustraties maar hij is er nog steeds, die onzichtbare, bijzondere band die doorheen al die jaren, ondertussen bijna 19, tussen ons is ontstaan. Met die geruststellende gedachte liep ik vandaag terug naar buiten. In de verte zag ik de vertrouwde rode truck van Blackie al komen aanrijden. Hoe fijn is het om hier steeds weer te kunnen terugvallen op zoveel trouwe vrienden. Samen reden we de lange weg terug van Livingston naar Houston. Maar de tijd vloog want er was weer zoveel om bij te praten.

Voor mijn vertrek had ik nog een onverwachte brief gekregen van Cynthia, Daryl’s zus, met de vraag om toch zeker langs te komen. Schijnbaar had ze ook vandaag al naar Blackie gebeld om te informeren of ik al in Houston was. Dus reed ik met Blackie nog naar Cynthia hoewel de vermoeidheid zich stilaan meester van me maakte. Maar Cynthia haar enthousiaste fijnknijpknuffel gaf tonnen energie. Ze was zo blij me te zien. Het viel me weer op in wat een armoede Daryl’s familie nog steeds moet proberen te overleven. En niet alleen Daryl’s familie maar zovele andere zwarte Amerikanen wat duidelijk bleek toen Blackie en ik door de buurt reden. Cynthia, heeft net als Daryl’s broer Reginald, zware mentale problemen en leeft daardoor van een invaliditeitsuitkering. Ze leeft samen met haar 21-jarige zoon in een piepklein appartementje in een zwarte gettowijk dichtbij Southpark waar Daryl opgroeide. Haar jongste zoon is, voor de tweede keer ondertussen al, net weer vrij uit de gevangenis. Haar oudste zoon stierf een jaar geleden, net als zijn grootvader, aan de gevolgen van Aids. Cynthia lijkt, na enkele woelige jaren sinds ze zelf uit de gevangenis was, nu toch enige stabiliteit te hebben gevonden. Ik beloofde haar later deze week terug te komen, als ik ook Daryl’s broer en mama ga bezoeken. 




Er staat de komende dagen nog heel wat op mijn programma maar nu is het tijd voor een lange nachtrust om de batterijen weer op te laden. Tot gauw.

.  

27-02-2013 om 18:57 geschreven door Marjan