zondag 25 juni 2017
vandaag hoefden we geen verplaatsing te maken; doet ook eens deugd.
We gingen te voet naar het Arctikum vanmorgen. Een groot centrum waar we een Nederlandse en een Finse gids, die weinig Engels kon, kregen. Gelukkig de groep die de Nederlander had maar we laten het niet aan ons hart komen. We leerden sowieso allerlei over de Sami, die ten noorden van Rovaniemi wonen.
De Finnen komen niet hoger dan Rovaniemi en het dorp van de Kerstman, hier vlakbij; hogerop is het te koud voor hen; dat is het land van de Lappen of beter van de Sami. Zij wonen in Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland, boven de noordpoolcirkel.
Hun levenswijze was er geen voor doetjes, dat snapt iedereen wel. Maar het is een apart volk; ze hebben ook een eigen parlement en hun wetten zijn wel gebaseerd op de Finse, maar toch aangepast aan hun eigen volk. In de volgende dagen komen we wel meer te weten van hen.
Net als in Zweden schieten ze hier per jaar een deel rendieren maar de quota zijn sterk gelimiteerd. We zagen een Moose in het Arctikum (een opgezette natuurlijk) zoals we die in Yellowstone aan het sanitairgebouw van de camping zagen staan. Een groot beest! Jaarlijks gebeuren er ongelukken omdat ze plots de weg oversteken, en als er één komt, komen er meer, zo hoorden we. Veel schade, zowel aan de voertuigen als aan de dieren natuurlijk, bij zon aanrijding.
Iemand vertelde dat de rendieren niet gaan lopen van een auto maar er op springen als ze de weg oversteken dat moet pas schrikken zijn!
In de namiddag fietsten we naar het Santa Claus Village. Een grote commerciële bedoening, maar tja, je moet de mensen wat gunnen, he?!
Zelfs van de Noordpoolcirkel maakten ze een attractie; veel plezier met de fotos.
zaterdag 24 juni 2017
het was de laatste lange rit, tot die van het einde van de reis; veel was er onderweg niet te bezichtigen, behalve het kerkje van Kalix; dat was mooi. De klokkentoren zit er niet aan vast; een mooi orgel binnenin; verrassend aangenaam. Je rijdt er gewoon langs, dus je hoeft er zelfs geen omweg voor te maken.
We kijken nog altijd raar op van de autos en campers van Zweden en Noren die een batterij aan grote lampen vooraan bij gezet hebben; natuurlijk is het nu zomer en constant licht (zelfs s nachts) maar in de winter is het hier andere koek en er is geen enkele baan verlicht terwijl er overal staat dat je moet opletten voor dieren dus is het begrijpelijk; ze zullen wel weten waarom ze dat doen maar voor ons is het een vreemd zicht.
Deze namiddag gingen we dus de grens over met Finland. Heel grappig: het leek dat de natuur ook die grens overschreed en dus ook veranderde; het licht leek anders (misschien door de aanwezigheid van loofbomen ipv alleen sparren) en de begroeiing was anders: lager, veel meer water rond de velden, veengrond.
Wat we tot hiertoe zagen, tussen de grens en Rovaniemi, was vast niet het mooiste van Finland; veel onderkomen huizen en meer rommel dan in Zweden; morgen zien we wellicht een andere kant ervan en in de komende dagen zullen we de mooiste wegen van Finland volgen, dus zijn we benieuwd.
We mogen hier maar 80 km /u rijden; scheelt niet zo heel veel met onze normale gemiddelde snelheid maar toch lijkt het of je plots niet meer vooruit gaat. Maar het is vast een middel om ongevallen te voorkomen want de rendieren kunnen hier plots voor je neus staan en dan rij je best niet te hard. Je moet bij een aanrijding met een dier de politie waarschuwen en je wordt vergoed voor de schade! Dat is wel bijzonder.
In Finland doen ze meer aan landbouw, dus komen we weer tractoren tegen en velden; alles is anders morgen naar het dorp van de kerstman en naar het Arctikum we zijn benieuwd.
Vrijdag 23 jun. 17
Met de camper zijn we al een paar dagen geleden de kaap van 20 000 km gepasseerd; op 15 maanden dus; goed gereden, niet?! En op het einde van deze reis zullen het er meer dan 30 000 zijn!
Terwijl jullie kreunen onder de hittegolf, doen wij elke dag een jasje meer aan; we leveren elke dag 3° in; vandaag gingen we even naar 11° maar de zon schijnt en zo blijft het toch aangenaam; tot s avonds toe, tenzij de wind opsteekt.
Het wordt dus frisser en het blijft langer en langer licht s avonds; dat betekent dat wij in de juiste richting rijden, he?! Gisteren kon ik tot 22.30u zonder licht lezen! Gelukkig kunnen we de camper helemaal verduisteren als we willen slapen; goed karreke!
Elke dag verwonder ik mij hoe je in zon kleine ruimte zo comfortabel kan leven; met zo weinig gerief; ons appartement staat vol met overbodige spullen, is mijn besluit. Maar thuis hoort het zo; raar, he?!
In de boekjes staat dat je moet tanken als je een benzinestation ziet, maar tot hiertoe was er echt geen gebrek aan; vanaf overmorgen rijden we in Lapland en daarna in het echte hoge Noorden; daar zal het andere koek zijn, waarschijnlijk. De prijs valt op dit moment nog mee, maar het is wel duurder dan bij ons natuurlijk (13.00 Zweedse kronen per liter, ongeveer 1.3 dus aan de koers die de bank ons gaf bij het wisselen).
Vandaag volgden we de Höga Kusten: soms steile kusten en hoog naar Zweedse normen; achter elke hoek zie je een baai omzoomd met bossen hier en daar liggen wat huizen: allemaal rood of geel, vaak heel mooi, soms verkommerd, zoals overal. Ze geven de groene tinten een accentje. Schitterend! En die stopplaatsen! Niet te geloven: soms ligt er naast de weg een parking met zitbanken, tafels, vuilbakken, zoals overal, maar als je er oprijdt zie je een heus strand aan die parking! Met omkleedhokje, roeibootje en speeltuin! Een stukje van het meer is dan afgebakend zodat kleine kinderen veilig kunnen ploeteren en aan de steiger die er rond ligt zit een trapje vast zodat je vlotjes uit het meer kan komen!!! Waar zie je dat???!!!
Die Zweden zijn niet te schatten!
Wij bezochten op weg naar Skelleftea het Skulenskogens Nationaal park; op 3 km van de weg ligt de ingang; je vindt er (propere) toiletten, vuilbakken, en er loopt een pad op palen door het bos, tot aan één van de vele uitzichtpunten onbeschrijflijk mooi en goed onderhouden! En geen entrée betalen! Hoe doen ze het?!
Wat je in de blaadjes ziet van Zweden is niet gefotoshopt! In werkelijkheid is het minstens even mooi.
We leren al aardig wat Zweeds; soms voor de hand liggend, zoals Turistbyra of Kirka, maar wat is een Vändplats??? spreek de V uit als een W en de ä als een o, dan kom je dicht bij een wendplaats: een plek waar je kan draaien om de weg in de andere richting te kunnen nemen want de E4 is soms wel als een rode baan aangeduid, en dan mag je er 90 km/u rijden, maar soms is het ook een autosnelweg; dat gaat van het ene in het andere over; je merkt het haast niet. En dus komen er zijwegen op uit en als je dan een weg moet nemen aan de overkant of je wil terugkeren, dan gebruik je zon Vändplats; zo zagen we onderweg ook eens Klintvegen staan; we vermoeden dat het klimwegen waren want het ging er vlot omhoog we doen maar een gok. Een medische post is een sjukhus; dat ligt moeilijker.
We reden vandaag 402 km en daarvan zeker 350 km zonder één stoplicht, zonder één rotonde, en helemaal geen files! Waar vind je dat nog??? Hier dus!
donderdag 22 juni 2017
tot hiertoe valt Scandinavië alleen maar mee; het is een beweeglijk deel van Europa, niet alleen op de grond, maar ook in de lucht. Je kan vertrekken in een zonovergoten landschap en een kwartier later een regenbui over je heen krijgen, om weer vijf minuten later de zon te zien schijnen; dat kan ik wel appreciëren. Hier kennen ze in elk geval niet die depressief makende grijze luchten van België.
En de Zweden maken er niks uit; ze doen gewoon verder met hun werk want ze weten blijkbaar dat het nooit lang regent
Ook de grond is beweeglijk: 4 cm per 100 jaar stijgen ze hier; op zich niet erg, ware het geen probleem voor de (vooral oudere) huizen: barsten overal door het scheef trekken weinig aan te doen.
Toen we Stockholm uitreden herinnerde ik me dat Tinne vertelde dat ze op dit moment maar 2 sporen hebben voor alle inkomende en vertrekkende treinen! Ze bouwden een tunnel die op 17 juli 2017 wordt geopend (Lieve, ter ere van jouw verjaardag, meid!.
We reden de hele dag op de E4, een autosnelweg die we nog zullen volgen tot in Finland; heel de Botnische golf langs; soms lijkt de weg helemaal niet meer op een autosnelweg omdat er dan bv in totaal maar 3 rijstroken zijn, waarvan er één alternerend voor de ene en dan voor de andere richting ter beschikking is. Dus soms rij je op een éénbaansweg en dan weer krijg je even de kans om een vrachtwagen voor te steken., maar niet voor lang want je moet alweer invoegen zodat de tegenliggers kunnen inhalen. Maar alles verloopt vlot; geen grote drukte, dus geen file waar kan je dat nog zeggen???
En soms komen gewone wegen uit op de autosnelweg..; raar, maar het werkt allemaal!
Door al het water dat hier het land binnen dringt rij je soms zonder het te beseffen van het ene eilandje naar een ander; je ziet het amper, tenzij je merkt dat er links en rechts van de weg water is natuurlijk. Prachtige zichten leveren die inhammen van de zee op
Omdat camperaars de gewoonte hebben mekaar te groeten onderweg (zoals de motorrijders ook doen), merken we hoeveel er hier rondrijden! Bijna zoveel als er autos op de baan zijn (met een grote zak zout erbij).
Deze namiddag kwamen we 485 km noordelijk van Stockholm aan in Sundsvall. De stad laten we voor wat ze is, maar de camping ligt aan het water en wij zitten op de eerste rij
Het is hier wel een frakske kouder, af en toe. We kwamen aan met maar 13° maar toen de zon er weer door kwam zaten we met de buren buiten tot het begon te regenen en we konden genieten van een mooie regenboog; een half uurtje later konden we in T-shirt buiten lopen laagjes dragen is de boodschap; de Zweden hebben er geen last van en de warmbloedigen onder ons ook niet, maar al de anderen doen constant fleece aan, fleece uit, en Edgard doet over zijn fleece zijn regenjas aan en uit (houdt de wind tegen). Misschien kunnen wij het tegen het einde van de reis ook verdragen?!
woensdag 21 juni 2017
om 7.45u stonden we al aan de receptie; met de metro naar Stockholm; je kan met een 24u timmarsbiljett gratis bussen, treinen en boten nemen. We kregen ook nog een Stockholm kaart voor alle musea.
In de stad was Tinne onze gids; in het Nederlands; en heel humoristisch ook! Een gids om niet te vergeten; door alle anekdotes die ze vertelde zullen veel zaken ons bijblijven. Tinne werkte vroeger op de Belgische ambassade
Eerst naar het stadhuis; best mooi, met zijn blauwe zaal, die rood gebleven is, met zijn trap waarop je moet schrijden, met zijn zalen waarin de Nobelprijzen worden uitgereikt en waar gedanst en gefeest wordt.
We hebben ook de Gamla Stan of oude stad bezocht alsook de kathedraal; we genoten van de aflossing van de wacht aan het koninklijk paleis, t.t.z. we konden wat glimmende helmen zien, hoorden wat fanfaremuziek spelen en wat teksten voordragen, maar zagen niet zo heel veel want we stonden niet op de goede kant van het plein
De aflossing is een zaak die ze hier heel serieus nemen, dat wel. Om 12.15u stipt beginnen ze eraan en het duurde langer dan de ruimte die wij hadden om ernaar te kijken maar we zagen toch al niet veel
Het koninklijk paleis was er één zoals er zoveel zijn maar de pittige verhalen die we telkens kregen hielden ons wel bij de les. Bijvoorbeeld: toen een koning seniel bleek te zijn en ze daarbij nog kampten met een tekort aan blauw bloed, moest er ingegrepen worden; blauw bloed werd gevonden in Frankrijk en dat kwam Napoleon goed uit want die zat verveeld met die man die teveel macht begon te krijgen. Hij zag hem wat graag vertrekken.
Een andere koning wist niet hoe hij nakomelingen kon verwekken en hij riep er zijn stalmeester dan maar bij; die moest het hem voordoen en 9 maanden later werd een kroonprins geboren
Het ene na het andere verhaal rolde uit de mond van Tinne. In de kathedraal ging het oa over St Joris en de draak. Die draak terroriseerde het land en toen de koning hem vroeg wat hij dan wilde (in ruil om zijn land gerust te laten), zei de draak: elke dag 2 koeien; dat was haalbaar, vond de koning, maar op een moment waren de koeien op; toen moest hij 2 schapen hebben, maar ook daar kwam een einde aan toen er geen schaap meer over bleef; toen wilde hij 1 mens per dag; dat was het begin van de nationale loterij: wie het lotje trok, ging eraan; en vermits Zweden een democratisch land was (en nog is), trok op een slechte dag de prinses het lot
Toen haar lot beschoren leek te zijn, kwam ene Joris op de proppen; hij stelde de koning voor dat hij de draak zou doden maar hij stelde twee voorwaarden: als hij de draak zou doden, dan mocht hij met de prinses trouwen en moest iedereen katholiek worden; dat maakt dat hij Sint Joris werd (maar wel getrouwd so what?!).
Aangezien Stockholm op een groot aantal eilanden gebouwd is, heeft elk eiland zo zijn typische eigenschappen: één eiland is dat van de adellijke families, één is dat van de ambtenarij, één wijk concentreert alle gerechtelijke diensten, een ander eiland is duidelijk dat van de nieuwe rijken, enz.
We wandelden ook langs de ambtwoning van Yves Letherme.
In de namiddag namen we de ferry naar de overkant, om het Vasamuseum te bezoeken. Daar zagen we een schip, dat met kat en muis vergaan was nog voor het goed en wel vertrokken was, en dat de Zweden weer opgevist hebben en hersteld hebben; de maquette was eigenlijk wel mooier dan het schip zelf, maar ja.
Wij gingen vrijwel meteen weer buiten want we wilden het Aquarium gaan bezoeken, maar ook daar kwamen we min of meer van een kale reis thuis: eerst kwamen we in een donker oerwoud terecht, vochtig en verraderlijk (want je komt van buiten en ziet geen hand voor ogen in het begin), en dan zagen we een aantal te kleine aquaria voor de te grote vissen een schande; wel mooi was het aquarium waarin we Nemo vonden en dat van de zeepaardjes en dat van de kwallen maar verder ieder zijn zin maar de onze was het niet.
We namen dan, met onze 24 uurskaart een boot die eerst de verkeerde richting uit ging, om tenslotte aan te leggen op onze bestemming; op die manier zagen we nog heel wat chique buitenwijken van Stockholm. We kregen waar voor ons geld.
Rond zes uur zaten we weer op de metro naar onze camping; een mooie, boeiende dag waarvan ons vooral bijblijft dat Stockholm een stad is met veel zuiverdere lucht dan Antwerpen, een stad die creatief omging met tekorten in het verleden, een stad die weergeeft hoe Zweden denkt over zorg voor het milieu, over democratie, over het leefbaar houden voor mens en dier.
Als toemaatje: toen het stadhuis gebouwd werd was de voorraad geld op nog vóór het dak erop lag. Ze kwamen toen op het idee om het dak te verkopen! Iedereen die wilde kon een stuk dak kopen en kreeg daar een certificaat van; met dat geld bouwden ze lustig verder; crowdfunding avant la lettre.
En Zweden heeft als enig koningshuis in de wereld een Koninklijke familie waarvan alle leden werken!!! De één al wat harder dan de ander; zo is er eens een prins geweest die kon schilderen en die in een zaal van het paleis een muur schilderde die het spiegelbeeld was van het uitzicht dat de genodigden, die met het gezicht naar de ramen zaten, hadden over de stad! Je moet er maar op komen.
En tenslotte: toen een groter drapperie versleten was bestelden ze een nieuwe in China; de figuurtjes die erop staan hebben allemaal spleetogen! En op de bestelbon voor een levering van een nieuw servies hadden ze heel duidelijk willen maken hoe het moest zijn; om zeker te zijn dat de wapenschilden juist ingekleurd zouden worden hadden ze met pijltjes aangeduid wat rood, blauw of groen moest zijn. Toen het servies aankwam was het helemaal in orde; zelfs de pijltjes waren erop afgebeeld!!!
Dankjewel, Tinne, voor de leuke verhalen;
dinsdag 20 juni 2017
gisterenavond kwamen donkere wolken opzetten, maar we hadden ons amusement met wassen en drogen; daar hoeven we voorlopig niet meer aan te denken.
Ons gepland fietstochtje ging niet door vanmorgen vanwege te sterke wind; we hebben dan maar een stukje gewandeld langs het Götekanaal. Ondertussen zagen we hoe de boten zich verzamelden in de sluis vlakbij de camperplaats; dat lukte met veel wringen (tegen de wind), maar toen moesten ze blijkbaar wachten op het openen van de spoorwegbrug; dat was andere koek!
Pas toen we bijna weer thuis waren zagen we dat de tegenliggers eindelijk onze kant opkwamen om te zeilen moet je eerst een cursus geduld hebben volgen, denk ik.
Rond de middag kwamen we, probleemloos, aan in Stockholm; heel wat eenheden waren er al. Voor sommigen, die Chris en Jos kennen, was het spijtig te moeten horen dat zij er niet bij zullen zijn; van iedereen krijgen jullie hartelijke groeten, Chris en Jos!
Vanavond eerste briefing dus nu tijd om mails te checken.
maandag 19 juni 2017
bijna de langste dag van het jaar en wat een dag!
Met tegenzin vertrokken we vanmorgen in Skeda Gärd want het was er zo eindeloos mooi en rustig (sinds het vertrek van de caravanners), haha.
We zetten koers richting Odeshög, en reden over de weg die we gisteren gefietst hadden; dat doet toch iets met een mens: je ziet het landschap met andere ogen; het is een stukje van jou geworden. Als je er alleen met de auto door rijdt is dat niet zo; je moet het land bewandeld, befietst, bevoeld hebben.
We kwamen nog voor de middag aan bij het kerkje en de Runesteen van Odeshög; het kerkje werd bezocht omdat de grote steen met Runetekens erbij staat, want op zich had het niet veel bijzonders. Dan maar door naar het Ecopark Omberg; dat was wel heel bijzonder! Het ligt op enkele km van Odeshög, op de rand van het Vättern meer.
We aten op de parking midden in het bos en gingen dan de berg op, naar Hjässan, het hoogste punt van het park. Heel het natuurgebied wordt doorkruist door wandelwegen, die oude pelgrimswegen blijken te zijn.
Eén ervan volgden wij; de Ellen Keytrail, toch voor een stuk: tot aan de ruïnes van het Klooster van Alvastra; wat een pad zo stil dat je alleen vogels en onze doffe voetstappen op het pad hoorde; meer niet
We maakten al kennis met de beroemde en beruchte vliegen en muggen van Zweden; eenmaal je gaat zweten op een beklimming komen ze op je af als vliegen op een stront; volgende keer misschien al maar muggencrème opdoen.
De ruïne straalde, zoals meestal, rust en sereniteit uit. Er stond nog een hele oude boom met twee monolieten ernaast het begin (of einde) van een allée à la Stonehenge, maar dan in miniformaat.
De tuin van het klooster was goed herkenbaar; de ruïne wordt goed onderhouden; na ons bezoek beklommen we weer de berg, richting camper.
We hielden nog even halt bij het Ecocenter want de afspraak was: als er meer campers zouden staan, dan bleven wij er ook; aan de jeugdherberg mag je overnachten, maar er stonden alleen autos van wandelaars, dus zetten we koers richting E4 N (noord).
De tweede camperplaats die we bezochten was die van Linköping, aan het Luchthavenmuseum, maar we maakten meteen rechtsomkeer want het was ingenomen door mensen die permanent in hun caravans leven (het staat nochtans in de Acsiboeken en op campercontact.nl).
Snel gekeken naar de volgende mogelijkheden: Norsholm, aan het Götakanaal in de Acsiboeken staat dat het 20.25 kost, maar dat klopt niet: als je geen stroom nodig hebt, betaal je 160 Zweedse kronen (16) en mits betaling van een waarborg (200 ZK) krijg je een kaart om te douchen, toilet te gebruiken en te wassen!!! Inbegrepen in de 16 staangeld!
De plaatsen zonder stroom bevinden zich het dichtst bij Billies restaurang, waar je betaalt en het sanitair vindt. Voor een plaats met stroom betaal je meer, en je zit verder van alles. Enig nadeel tot hiertoe: een trein die vrij regelmatig passeert, maar die horen we straks misschien al niet meer.
We zagen al twee cruiseschepen, die het Götakanaal afvaren, passeren. Vlak bij ons is er één van de vele sluizen, dus attracties genoeg; als het morgen nog zo mooi weer is, dan fietsen we een stuk langs het kanaal, richting Mem; zal vast wel leuk zijn. Daarna moeten we richting Stockholm rijden want om 18u is de eerste briefing, maar we hoeven slechts een kleine 200 km te rijden; geen haast dus.
