Verslag, Het lelietheater, Een jeugd in China Zoals aangeven in het begin van de week waren er verschillende vragen waar ik graag een antwoord op zou vinden door het lezen van dit boek. Maar hoe meer ik in de boek aan het lezen was hoe meer vragen er bijkwamen. Op al deze vragen ga ik dus vandaag ook een zo goed mogelijk antwoord proberen te vormen.
Om te beginnen zal ik eerst een beeld van het leven van deze Chinese leider schetsen als achtergrond informatie. Mao Zedong of Mau Tse-toeng is geboren op 26 december 1893, als zoon van boer in een dorp in de provincie Hunan. Zijn vader was een van de rijkste boeren uit de streek. Hierdoor kreeg Mao dan ook de kans om te studeren. Mao studeert in 1918 af als leerkracht en vertrekt naar Peking. Hier komt hier voor het eerst in contact met het communisme. In 1921 was hij ook aanwezig tijdens de oprichtingsvergadering van de Chinese Communistische Partij. Bij de oprichting telde deze oprichting slechts 10 leden, waaronder dus Mao Zedong. Dit was het begin van politieke leven, waar je hieronder nog veel meer informatie zal terug vinden. Mao Zedong riep in 1949 China uit tot de Volkrepubliek China. In 1972 kreeg Mao een ernstige aandoening, dit was het begin van een ongeneselijke ziekte. Het gevecht tegen deze ziekte verloof hij in september van 1976
Uit het boek heb ik zeer veel geleerd over welke invloed het regime van deze Chinese leider had op de samenleving en op welke manier hij zijn macht gebruikte. Het verhaal loopt over een periode van 1971 tot en met 1974. Dit is een relatief korte periode, als je bedenkt dat Mao Zedong voor een periode van 1949 tot en met 1976 een van de belangrijkste Chinese figuren was.
Dit boek speelt zicht af tijdens de Culturele revolutie van Mao Zedong. Uit schrik dat in China net zoals de Sovjet unie afging naar een sociaal imperialisme nam Mao Zedong een nieuwe wending. In deze nieuwe strategie zou het bevrijdingsleger het voorbeeld moeten geven, dit wilde zeggen dat in het leger er geen sprake meer was van een verschil in klassen. Iedereen had zijn eigen statuur zonder invloed van zijn voorgaande klasse. Maar nog belangrijker was dat de soldaten heropgevoed moesten worden tot het maoïstisch denken. Zoals eerder vermeld dienden dit leger slechts als voorbeeld, het was de bedoeling om onder heel de bevolking dit klasseloze systeem in te voeren waarin iedereen het maoïstisch denken volgden, deed je dit niet, dan moest je naar een heropvoedingskamp.
In het boek komt dit zeer goed naar voor. Een groot deel van het boek gaat de tijd die Lian met haar moeder in het heropvoedingskamp heeft doorgebracht. Haar moeder was vroeger docente geschiedenis en werd bekeken als iemand die zich verzetten de revolutionaire gedachten. Dit was dus de reden waarom ze naar het heropvoedingskamp werd gestuurd. Zij was echter niet de enige in het kamp, veel van de medekampbewoners waren geleerde. In het boek worden de armoedige situaties waarin ze moeten werken, leven en slapen goed beschreven. Eén van de hoofdpunten van de revolutionaire gedachten is dat men moet leren van de boeren! Hierdoor moeten alle bewoners van de opvoedingskampen dus ook volle dagen werken in de velden. Net zoals de boeren is het dus ook verbonden om te verlangen naar luxueuze artikelen, dit word bekeken als een zonde en het aanhangen van een meer westerse visie of zoals in het boek omschreven het is bourgeois. Men mocht dus niet hardop praten over lichamelijke of emotionele behoeften.
Tijdens zijn campagnes richte Mao zich tot de jeugd om zijn propaganda te verspreiden. Als reactie hierop ontstonden de Rode gardisten. Deze massabeweging bestond voornamelijk uit jonge studenten en middelbare scholieren. Doormiddel van muurkranten probeerde deze jongeren Mao zijn visie te ondersteunen. Deze jongeren gingen niet meer naar school, want naar school gaan was tijdverlies, je leerde hier toch niets nuttigs. Het was belangrijk om te leren van de boeren! Want deze kende de echte wijsheden, deze konden ze je niet via boeken overbrengen. Het enige boek met waarde was het rode boekje. Dit was een bloemlezing uit de geschriften van Mao. Iedereen moest die boekje vanbuiten kennen.
Met dit rode boekje in het hand trokken de gardisten erop uit om iedereen die volgens hun aan bourgeoisen gedachten deed te molesteren, belachelijk te maken, Ook in de school van Lian kwam een onderdeel van dit rode leger aan de macht gedurende een zeker tijd. De Huangshuai en Zhang Tiesheng Beweging kwam aan de macht in de school en moest ervoor zorgen dat het onderwijs gezuiverd zou worden. In het boek vraagt het hoofdpersonage zich af hoe meer je het onderwijs nog kon zuiveren, want je moest weten dat de leerlingen niet meer gewoon les kregen. Maar alle handboeken en lessen waren gecensureerd en desnoods was de geschiedenis of de waarheid herschreven. Maar deze zuivering bestond er dus uit om de leerkrachten die les hadden gegeven als schandpaal te gebruiken. Zo moesten de leerlingen iedere dag blaren vol muurkranten vol verwijten volschrijven, ze moesten de vuilste karweitjes opknappen en werden dagelijks verbaal en lichamelijke vernederd en gemarteld op een podium voor de heel school. Alle leerlingen deden hieraan mee, niet omdat ze allemaal zo graag hun leerkrachten wouden terug pakken, maar uit zelfverdediging. Gedurende het regime van Mao was er zeer vaak spraken van verraad Je kon het je dus niet veroorloven om te protesteren of niet mee te doen, wat dan werd je zelf aanzien als onzuiver! Bovendien werden meestal de verraders goed beloont. Dus zowel in school als buiten school probeerde iedereen zo goed en zo kwaad mogelijk zijn eigen gedachten voor zichzelf te houden.
Deze zuivering was niet het enige moment in het boek waar je zag dat er toch wel een grote invloed was op het onderwijs. Zoals eerder vermeld kregen de leerlingen niet meer les uit normale handboeken, maar enkel uit herwerkte en goedgekeurde handboeken door de CCP. Ook het je moet leren van de boeren kon je terug vinden. Zo moesten alle leerlingen gedurende 3 weken stage doen op een boerderij waar ze toegewezen waren. Ondanks het feit dat een van de hoofdredenen van het culturele revolutie gericht was op het overschrijden van de klasse, zag je dat er in de werkelijkheid nog steeds sprake was van grote klassenverschillen. Zo kregen de eerste klassen leerlingen een stenenhuis om te overnachten tijdens de stages, voor de andere klassen was dit echter niet het geval. Door deze onderbrekingen kregen de leerlingen dus geen les, in de meeste steden waren de scholen zelfs gesloten.
Maar niet alleen het onderwijs was gecensureerd, alles wat je kon cesuren had de Chinese leider Mao laten censureren of laten verwijderen en verbieden. Zo gaat op het einde van het boek een jeugdcentrum terug open, dat jaren gesloten was geweest. Maar tot spijt van Lian was het jeugdcentrum niet meer wat het vroeger geweest was. In de bibliotheek stonden nog slechts 5 boeken, andere boeken waren verboden, en nu werden er per jaar slecht 5 boeken gepubliceerd door de uitgeverijen.
In het boek heeft het hoofdpersonage een heel goede vriendin Kim, maar haar beste vriendin komt uit een gezin van de 3de klasse, terwijl Lian een 1ste klasser is. Gedurende het boek je heel goed zien dat de klasse overstijgende revolutie niet overal werd toegepast. Enkel als het nuttig was voor de Chinese leider Mao. Want deze revolutie heeft geen invloed op het leven van Kim, ze zijn nog steeds arm, proberen het hoofd boven het water te houden, kunnen geen deftig eten voorzien, geen goede kleren kopen, Om deze redenen word ze op school dan al jaren gepest. Lian leeft heel hard mee met Kim en probeert haar zo goed mogelijk te helpen door samen huiswerk te maken etc. Maar niets blijkt te helpen want Kim blijft ondanks grote succes ervaringen als vuil behandeld door haar klasgenoten. Dit drijft haar dan uiteindelijke ook tot waanzin. Ze gaat proberen wraak te nemen op iedereen.
Het mooie aan deze gebeurtenissen is dat je begrijpt hoe deze 3de klassers hun voelen en de hoop die ze zien door Moa zijn plannen. Hierdoor kan Mao dan ook gemakkelijk gebruik maken van deze mensen. Zonder deze gebeurtenissen in het boek had ik nooit kunnen begrijpen waarom je iemand zo extreme daden kon stellen om andere dezelfde pijnen aan te doen die je zelf doorgaan hebt, of zelfs nog erger.
Het boek stopt dus in 1974, wanneer Mao nog steeds aan de macht was, dus het verteld niet over het einde van zijn regime etc. Dit vond ik toch nog zeer interessant en nuttig om te weten dus dit heb ik ook nog extra informatie over opgezocht.
Het einde van het de grote macht van Mao was echter al aan het afnemen in 1970, dit omdat zijn gewezen opvolger op mysterieuze wijze had laten vermoorden. Dit deed het volk nadenken, was deze leiden die ze jarenlang hadden gesteund, voor wie ze gemoord hadden zelf een bedrieger? Door deze gebeurtenis kun je zeggen dat het volk wel ontnuchterde en doorkreeg dat ze jarenlang gebruikt waren. Ook het hoofdpersonage heeft op bepaalde momenten kantelpunten waar ze de grote leider in twijfel trekt en waardoor ze haar eigen beeld vormt van wat er aan het gebeuren is. Deze moment spelen vooral in het heropvoedingskamp en wanneer ze doorheeft dat niet de volledige geschiedenis krijgen, etc.
Na deze periode volgt een periode vol politieke onzekerheid. Men wankelt tussen de zeer radicale en de liberalen. De dood van Mao bracht niet veel verbetering. Na zijn dood verkeerde het land in grote problemen. Op vlak van economie, landbouw, school, etc. had het land een grote achterstand opgelopen. Hua Guofeng werd de opvolger van Mao Zedong, dit omdat hij direct verbonden was met Mao, maar ook redelijk gematigd was. Dus zowel de radicale en de meer liberale gingen hiermee akkoord. Deze man stond echter voor een zeer grote opdracht, want hij moest zowel op politiek vlak als op economisch vlak voor een oplossing zorgen. Deng Xiaoping was hierin een sleutelfiguur, ondanks het feit dat hij geen grote titel had. Deng Xiaoping
Tot op heden is China nog in het nieuws geweest met allerlei nieuwsberichten over het beperken van de vrijheid van de mens, het naleven van de mensenrechten, etc. De reden voor deze grote mediaheisa waren de Olympische Spelen die in China zijn doorgegaan in de zomer van 2008. Er verschenen veel artikelen over hoe men nog steeds niet voldeed aan de mensenrechten of hoe journalisten in de gevangenis terecht kwamen.
Na de spelen hebben ze nog een paar reportages gemaakt over hoe het nu was en welke invloed deze spelen op de bevolking had gehad. Maar sindsdien is het in de media vrij rustig gebleven in verband met China.
Als laatste punt ga ik nog een korte vergelijking maken met onze eigen geschiedenis, als we naar de geschiedenislessen kijken van ons zitten we in de eigen tijd. Het is dus een tijd waarin onze ouders en grootouders nog geleefd hebben, als je het boek leest zal je niet veel gelijkaardige elementen herkennen. Want hier in onze Westerse wereld waren we toen al veel verder geëvolueerd. We hadden veel betere en geïndustrialiseerde werktuigen in de landbouw, we waren bezig met ruimtevaart, massamedia ( radio, tv, ) opstarten van de Europese unie, etc. Je kan dus wel zeggen dat het lijkt dat deze werelden in tijd ver van elkaar af leken te liggen, maar toch op hetzelfde moment plaats vonden.
Het lelietheater, Een jeugd in China van Lulu Wang
In mijn eerste week heb ik ervoor gekozen om het boek het lelietheater te lezen. De achterkant van het boek geeft volgende informatie weer:
Het lelietheater, Lulu Wangs indrukwekkende, vuistdikke debuutroman over de jeugd van een meisje tijdens Maos Culturele revolutie, heeft bij een groot publiek een verpletterende indruk gemaakt. Haar aangrijpende beschrijving van de tijd die ze met haar moeder in de heropvoedingskamp doorbracht en de ontroerende vriendschap met een meisje uit een andere kaste schetsen een indringend beeld van de tijd waarin verraad, intriges en politieke spanningen hoogtij vieren.
Tijdens het lezen van het boek hoop ik vooral iets bij te leren over de visie van deze vroegere Chinese leider Mao, wat hield zijn visie juist in. Maar nog belangrijker welke invloed had deze communistische visie op het leven van de mensen? Hoe verschilt hun levenswijze met onze westerse en democratische levenswijze?
Bovendien denk ik dat het ook interessant is om een beetje achtergrond informatie van Mao te ontdekken, wie was deze persoon, waar was hij afkomstig van? Dit om een nog beter inzicht te krijgen in zijn visie en zijn gedrevenheid.
