Goodbye Lenin, deze film is mijn keuze van deze week geworden. De reden waarom ik deze film heb gekozen is dat mijn kennis over feiten van de val van de Berlijnse Muur goed is, maar ik niet echt een beeld heb over de andere aspecten van wat er zich in deze tijd afspeelde? Hoe stonden de mensen hier tegenover? Welke invloed had dit? Waren er ook echt mensen die voor het communisme waren? Op welke manier verschilt het leven van de mensen onder een communistische staatsstructuur van ons leven dat we kennen?
Samenvatting van de film:
Oost-Berlijn in het voor Duitsland cruciale jaar 1989. Alex' moeder, een groot aanhangster van de Oost-Duitse communistische machthebbers, krijgt een hartaanval en belandt in een coma. Als zij daaruit na acht maanden ontwaakt is het communistische regime tezamen met de muur gevallen. Maar haar hart is zo zwak dat de kleinste schok haar dood kan zijn. Zoon Alex heeft dan ook een probleem met het brengen van de boodschap over de triomf van het kapitalisme. Hij besluit de werkelijkheid naar zijn hand te zetten. Terwijl de wereld om hen heen razendsnel verandert, blijft in hun 79 vierkante meter grote appartement de DDR voortleven... De Oost-Duitser Alex probeert de val van de Berlijnse muur verborgen te houden voor zijn moeder, een gezagsgetrouwe DDR-burger, die een tijdlang in coma heeft gelegen. ' 6 European Film Awards (Winnaar Beste film, scenario en acteur; publieksprijzen Beste regie, acteur en actrice).
De film gaat over een jongen die voor zijn mama de schijn ophoudt van het leven voor de val van de muur in Berlijn. Waarom kiest men dan voor de titel Good bye Lenin?
Vladimir Ilyich Lenin, is de oprichter van het Leninisme of de communistische ideologie. Hij heeft jarenlang in Rusland gestreden voor een sociaal en communistische staat. Hij heeft veel rondgereisd door Rusland en Europa om publicaties te maken i.v.m. de revolutionaire beweging.
Wanneer in oktober 1989 de muur valt betekend dit het begin het einde van een fascistoïde staatvorm maar ook voor een samenleving waarin solidariteit en maatschappelijke engagement nog iets te betekend had. In de film komt dit zeer mooi naar voor, wanneer Christiane Kerner, de moeder van Alex, buiten rondloopt een het standbeeld van Lenin voorbij zit komen hangend aan een helikopter. Je kunt dit symbolisch zien voor de uittocht van het communisme. Net al Lenin heeft Christiane heel haar leven gevochten voor haar ideologische socialistische staat.
Kenmerkende fases:
De regisseur van de film neemt nergens een standpunt in waar hij kiest voor de westerse of de communistische ideologie. Toch is hij erin geslaagd zowel de positieve en de negatieve kenmerkende elementen van die tijd goed te laten uitkomen.
Voorstelling van onze westerse wereld:
Het eerste beeld dat je krijgt van onze kapitalistische samenleving als de muur is gevallen zijn de vrachtwagens van Coca Cola die rond rijden in Oost- Duitsland. Men geeft dus onmiddellijk de indruk van de grote multinationals die ineens de wereldeconomie overnemen.
Het eerste bezoek van Alex aan West-Berlijn is ook niet gewoon en wandeling over staart, maar een kenmerk van onze westerse samenleving en economie, want hij bezoekt hier voor het eerst in zijn leven een seksshop.
Een ander voorbeeld is het verhaal van de zus Ariane, zij heeft altijd gestudeerd totdat de muur valt. Maar dan geeft ze haar studies op om te gaan werken en haar kind te kunnen onderhouden. De plaats waar ze gaat werken is ook niet zomaar gekozen, het is Burger King, een andere grote multinational.
Deze veranderingen gaan niet stukje per stukje, maar alles komt in één keer. Je kunt het zien als Oost-Berlijn die gedurende 40 jaar in een coma heeft gelegen en plots ontwaakt in een wereld waar alles razend snel verandert. Alex wil zijn moeder, die effectief in coma heeft gelegen, beschermen tegen deze razende veranderingen. Daarom verzint hij een andere geschiedenis, naar het beeld dat hij heeft waar zijn land het er beter had vanaf gebracht. Waar de mensen uit West-Berlijn moeten vluchten en worden opgevangen in het oosten.
Ook krijg je kort een beeld van de vader van Alex die jaren geleden gevlucht is uit de DDR naar West-Berlijn. Wanneer Alex hem opzoekt leidt hij een luxeleven. Hij heeft een groot huis, met een groot verjaardagfeest, een band die komt optreden, etc.
Voorstelling van het leven in 0ost-Berlijn:
Het meest kenmerkende element waarmee men het leven in Oost-Berlijn voorstelt is het kleurgebruik. De steeds terugkerende rode en blauwe kleuren die symbool staan voor het communisme en voor de rest wordt er vooral veel gebruik gemaakt van oude doffe kleuren, zoals grijs.
Ook het appartementsblok waarin het gezin leeft is kenmerkend voor het leven in deze tijd. Ze leven in een klein appartement en één van de vele grote blokken in de stad. Het leven is grauw en grijs. Iedereen leidt een zeer gelijk leven.
Een buurman komt ook enkele keren in beeld, dit om aan te duiden dat hij sinds de val van de muur volkomen werkloos is. Dit was eerder in de voormalige DDR niet waar, omdat iedereen hier voorzien werd van werk met een vastloon. Maar veel van deze staatswerknemers zijn dus na de val hun werk kwijtgeraakt en kwamen in deze kapitalistische samenleven niet meer aan de bak.
Om zijn leugens vol te houden moet Alex opzoek naar verschillende goederen die kenmerkend zijn voor het leven in oost-Berlijn, zo gaat hij opzoek naar de merken die men verkocht. Want in deze tijd kon men niet kiezen wat men kocht, je had geen grootschalig aanbod zoals wij gewoon zijn. Want alles ging volgens een geleide economie, er was geen sprake van vrije economie. Zo ging hij opzoek naar Spreewald Gurken, maar die zijn niet meer te vinden. Dus vindt hij er niets beters op om het etiket van Hollandse augurken van de bokaal af te weken en te vervangen door het etiket van Spreewald. Zo doet hij dit met verschillende voedingsmiddelen
. Einde van de film
Op het einde van de film is er nog een uitspraak die ik zeer belangrijk vind: Socialisme betekend niet muren om je heen bouwen. Socialisme is de Andere willen ontmoeten en met hem samenleven. Dit is dus eigenlijk het tegenovergestelde van wat men deed toen de muur er nog stond.
Gebruik van echte nieuwsbeelden
In de film zie je ook regelmatige echte oude nieuwsbeelden terug komen, waardoor je een waarheidgetrouw beeld krijgt van wat er echt is gebeurt.
