Ik ben Hanne Jans, een Limburger, een Vlaming, een Belg, maar ook een Europeaan. Van kinds af aan ben ik met mijn ouders op vakantie geweest in verschillende landen van Europa.
Ondanks het feit dat ik er vaak op vakantie ben geweest, heb ik het gevoel dat ik vrij weinig weet over deze landen. Wat heeft zich de voorbije jaren afgespeeld in deze landen? Je kan dus wel zeggen dat er een zeer groot gat is in de kennis van onze geschiedenis.
Om dit gat op te vullen ga ik opnieuw een reis maken door Europa en haar geschiedenis. Wat was kenmerkend voor een bepaald land? Wat was hun aandeel in Wereldoorlog II? Hoe heeft deze oorlog hun land, economie, etc. beïnvloed? Welke belangrijke gebeurtenissen hebben er sindsdien nog plaatsgevonden?
Deze culturele reis ga ik doen met behulp van de verschillende reportages van www.InEuropa.nl . Gedurende deze week ga ik enkele afleveringen bekijken en deze vervolgens bespreken op mijn blog.
"Alles waar Hitler in de jaren dertig van droomde, had Mussolini al in de jaren 20 bereikt. In zijn geboorteplaats Predappio staat nog steeds het graf van Il Duce. De man die Italië na jaren van gefnuikte ambities weer haar trots terug gaf. Dat hier veel geweld voor nodig was, deert de meeste bewoners en bezoekers van het dorp nauwelijks. Mussolinis graf blijft een bedevaartsoord voor Italianen die terugverlangen naar de tijd dat hun land een echte, krachtige natie was."
Natuurlijk heb ik al eens eerder gehoord over Mussolini, maar echt ver komt mijn kennis jammer genoeg niet. Wie was deze man en wat heeft hem zo een belangrijke historische figuur gemaakt? En hoe zit het nu? Zijn er deze jaren ook nog mensen met dezelfe ideeën als deze man. Dit hoop ik bij te leren tijdens het bekijken van deze aflevering.
Het begin van de reportage: We rijden langzaam het geboortedorp, Pradappio, van Mussolini binnen. Onmiddellijk springen de verschillende souvenirshops eruit, de etalages staan vol met vlaggen, T-shirts, petten, Hier is natuurlijk niet veel speciaals aan, maar de symbolen die je terug vindt op al deze souvenirs is meer van belang, je vind hier Keltische kruizen, Haken kruizen, afbeeldingen van Mussolini
Ondanks dat het in Italië eigenlijk verboden is om ieder symbool te verkopen dat het Fascisme verheerlijkt doen deze eigenaren van de souvenirshops niets illegaal. Want onder de naam van souvenirs mag je dan weer alles verkopen. Dit vertelde de eigenaar van een souvenirshop ons, met de mededeling dat er altijd mazen zijn in het net, bij de Italiaanse wetten.
Maar om te beginnen gaan we terug naar de geschiedenis, hoe was deze man erin geslaagd om zoveel steun te krijgen van de bevolking dat hij zijn eigen kon uitroepen tot dictator? Het leek wel of deze beweging net alle zwakke plekken van die tijd bloot legde, het diepe wantrouwe tegen de eigen staat en het blinde vertrouwen in theatrale leiders die rebelleerde tegen deze staat, net zoals Mussolini dus. De grootste drijfkracht was het feit dat Italië constant leek een achterstand leek te hebben, in de oorlog, koloniën en de economie.
Het was Mussolini die brak met het socialisme, Hij beschouwde de ideologie als "dood en slechts bedoeld voor wraakgevoelens".Mussolini was een echt fascist, hij was zeer nationalistisch gericht en zag zijn eigen als de enige leider. Hij liet zijn eigen dan ook zo noemen, zo kwam hij aan de bijnaam Duce. Maar van waar kwam deze benaming Fascisme dan? Faci is een Italiaanse term voor bende of gang,die ontstaan is tussen opstandige boeren op het einde van de 19de eeuw. Mussolini bouwde hierop verder maar combineerde dit met de arditie, een eliteleger dat na da oorlog I een losgeslagen leven leidden. Hij nam ook de klerendracht van dit eliteleger over, je herkende zijn groepering dan ook direct aan de zwarte hemden.
In Oktober 1922 leidde Mussolini deze fascisten naar Rome tijdens een Mars, snel daarna werd de macht over het land aan hem overgedragen en mocht hij een nieuwe regering vormen. Dit was het ontstaan van de eerst fascistische regering, in eerste instantie was Mussolini de minister-president, maar dankzij de steun van zijn brutale achterban kon hij zich al snel uitroepen tot dictator.
Mussolini tijdens de mars naar Rome
Nog steeds zijn er sommige mensen die deze oud-leider zeer dankbaar zijn. Zij zien hem als een grote held die hen iedere maand voorzag van suiker, brood, pasta en rijst. Hij had gezorgd voor goede wetten die werden nageleefd en bovendien had hij de gezondheidszorg op orde gebracht. Al het geweld dat eraan te pas is moeten komen vinden deze mensen niet zo erg, zei vonden dat het land al onder geweld leefde, de enige uitweg was om het geweld aan te pakken met geweld. Er was dus geen andere manier. Één getuigen beweert dat er sinds Mussolini aan de macht was er ook geen sprake meer was van ongeoorloofd geweld.
Over het feit dat Mussolini de Italiaanse economie liet herleven kan er niet gediscussieerd worden. Hij zorgde ervoor dat al het graan in Italië zelf worden verbouwd. Bovendien liet hij in zijn geboortedorp een groot vliegtuigfabriek bouwen, hier werden maar liefst 2000 plaatselijke boerenzonen tewerkgesteld. Jammer genoeg werd deze fabriek kort na de oorlog terug gesloten en zo verloren in één klap 2000 plaatselijke inwoners hun werk.
Mussolini wou ook graag zijn eigen kolonie, hij koos hiervoor Ethiopië uit. Hij deed dit op een gruwelijke manier, door gebruik van gifgassen en dergelijke. Hierdoor is zijn internationale waardering enorm gedaald. Enkel Adolf Hitler had nog een zeer grote bewondering voor deze man, dit was dan ook wat hem uiteindelijk fataal zou worden.
Een groot deel van Mussolinis politiek was het voeren van propaganda. Hij stelde zijn fascistische leger voor als sportieve mannen die het land zouden redden. En hij was hier het perfecte voorbeeld van, Mussolini liet zich filmen tijdens het zwemmen, voetballen, skiën, Bovendien was het ook zeer gebruikelijk dat mensen die een hoge plaats binnen het fascisme bekleedde atletiekexamens moesten afleggen. Dit ging om verschillende oefeningen, die op dat moment populair waren. Mussolini was niet de enige, andere grote leiders hebben dit van hem overgenomen. Denk hier maar aan Mao Zedong uit China, in de blog van week 1, en Adolf Hitler.
Mussolini was iemand die ervan genoot om in de belangstelling te staan. Toen Hitler bij hem op bezoek was hielt hij Hitler op een afstand, want hij bezag Hitler als minderwaardig. Tijdens zijn speech moest Hitler ook op een ander balkon gaan staan, zodat Mussolini van de volledige aandacht genoot.
Mussolini had zo zijn eigen gedacht over Hitler, hij vond hem seksueel geperverteerd en zijn Jodenhaat krankzinnig. Hitler zag Mussolini echter als een groot voorbeeld, hij deed hem na op zijn toespraken en kopieerde de groet.
Mussolini en Hilter
Toen Mussolini in 1943 door zijn eigen mensen, de grote fascistische raad werd afgezet en verbannen was Hitler de enige waarop hij kon rekenen. De SS redde hem uit zijn verbanningschap en hij kreeg de kan om in Noord- Italië een eigen bewind op te zetten. Zonder al te groot succes.
25 april 1945, dit is de dag waarop Mussolini op gruwelijke wijze is vermoord. Samen met zijn minnares is hij ondersteboven aan een millaneesbenzinestation vast gehangen. Maar je kan niet zeggen dat samen met Mussolini het fascisme is gestorven, want zelfs de dag van vandaag zijn er nog enkelingen die aan het wachten zijn op een nieuwe fascistische leider die terug orde zal brengen.
Vele zien de Italiaanse politieker Berlusconi als een evenbeeld van Mussolini, hij is een extreem rechtse politieker. Hij vergelijkt de linkse kiezers met klootzakken, enkel de rechtse kiezers zijn dit niet. Zijn volgelingen beamen hem en roepen Duce, een verwijzing naar Mussolini.
Eerder in dit verslag heb je kunnen lezen dat het geboortedorp van Mussolini zwaar getroffen is na de Wereldoorlog. Maar tegenwoordig gaat het beter met het dorp, maar er is wel sprake van één grote tegenstelling. Het dorp stemt voornamelijk links, maar voor de inkomsten zijn ze grotendeels afhankelijk van het mussolini-toerisme.
"Er loopt nog steeds een onzichtbare muur door Spanje, die de tegenstanders in de burgeroorlog van de jaren dertig van elkaar scheidt. Na de dood van Franco in 75 werd de officiële politiek: het verleden doodzwijgen. Dat is niet gelukt. Nog steeds weet iedere Spaanse dorpeling feilloos aan welke kant zijn buurman stond. Sterker nog: De burgeroorlog leeft meer dan ooit. De kerk heeft pas nog de martelaren van de burgeroorlog zalig verklaard. En door heel het land zijn vrijwilligers koortsachtig bezig om de duizenden in massagraven gedumpte familieleden op te graven. De geschiedenis laat zich niet vergeten."
De reden waarom ik deze aflevering gekozen heb , is dat ik niets weet over de burgeroolog in Spanje. Hoe is deze burgeroorlog ontstaan? Hoe lang heeft deze burgeroorlog geduurd? Heeft deze oorlog nog steeds gevolgen? Wie was deze Franco over wie men spreekt?
Om te beginnen wil ik toch vermelden dat deze reportage mij echt heeft doen inzien hoe beperkt mij kennis is! Ik had nooit gedacht dat er achter dit mooie vakantieoord, zo een gruwelijke geschiedenis schuil ging.
De burgeroorlog in 1936, was de eerst confrontatie tussen de nieuwe Europese ideologieën , met name het fascisme en het socialisme. Net wanneer overal in Europa de spanningen tussen links en rechts tot een kookpunten kwamen, begon deze gruwelijke burgeroorlog.
Maar in de eerste plaats was dit natuurlijk en Spaanse kwestie, die nu nog steeds een zeer pijnlijk punt is voor de bevolking, men zwijgt hier liever over.
We gaan terug naar dat jaar 1936, wanneer de laatste vrije verkiezingen plaatsvonden, een periode vol politieke onrust. Tot schrik van de nationalisten winnen de linkse partijen. In juli 1936 maakt een groep generaals, waaronder de latere dictator Francisco Franco een greep naar de macht. Maar deze greep slaagt slecht gedeeltelijk, want grote delen van het land blijven onder leiding van de wettige linkse regering. De burgeroorlog die hierop volgt is van wrede aard en kleurt de Spaanse grond gedurende 3 jaar rood.
Om een echt goed beeld te krijgen welke invloed deze burgeroorlog op de Spaanse bevolking had en nog steeds heeft, laat de reportage een paar mensen aan het woord voor eenpersoonlijke getuigenis.
De eerste getuige is Carmen Duarte, de zus van Juan Duarte een martelaar. In het Spaanse dor Yunguara, waar leerling-priester Juan leefde regeerde de linkse partijen gedurende de eerste weken van de burgeroorlog. Ondanks het feit dat Juan een eenvoudige boerenzoon was, werd hij het doelwit van ongekend kwaad. De linkse partijen zagen de kerk als de onderdrukkers van het volk. Dit was de reden waarom Juan moest onderduiken, maar hij werd verraden door een buurvrouw. Niet veel later kwamen de militieleden om hem op te pakken. Hij gaf zich over en ging uit vrijwil mee.
Ze hebben hem meegenomen naar een naburig dorp, waar ze hem dagenlang martelde met stokken, schoppen elektrische schokken, etc. Vervolgens hebben ze een 16-jarig meisje naar hem gestuurd om hem te verleiden, zodat hij God zou verloochenen. Maar hij liet zich op geen enkele manier verleiden. Natuurlijk waren de militieleden hier niet blij mee, daarom hebben ze met een scheermesje zijn edelendelen afgesneden en hem zo door de straten van het dorp gesleurd naar een afgelegen veld waar ze hem vervolgens op een nog gruwelijkere wijze hebben vermoord.
Juan is later door het vaticaan martelaar verklaard, omdat hij voor de katholieke geloof zijn leven heeft gelaten. Wat zeer belangrijk is om te weten is dat de slachtoffers die wel hebben toegegeven aan de linkse niet zalig verklaard worden. Ondanks het feit dat ook zei slachtoffers zijn.
Dit is een punt waar de neef van Juan het nog steeds heel moeilijk mee heeft. Hij vind dat ieder slachtoffer een gelijke behandeling verdient. Hij is niet geïnteresseerd in de vraag wie was de schuldige? Maar hij vindt het wel belangrijk dat alle slachtoffers die onrecht is aangedaan erkenning krijgen. Daarmee heeft hij ook ervoor gezorgd dat een nieuwe wet werd ingevoerd, de wet op historische herinnering.
Maar toen het geboortedorp van Juan overgenomen werd door het leger van Franco kwam het uur van vergelding voor de buurvrouw die hem verraden had. Ze werd zelf ook gearresteerd en verdween in één van de zoveel massagraven.
Het is Emilio Silva, een Spaanse journalist die een beweging heeft opgezet om vermiste op te sporen in deze massagraven. Het begon als een persoonlijk kwestie, het vinden van zijn verdwenen opa, om hem te kunnen begraven naast zijn oma. Tijdens de opgravingen van zijn opa kwamen veel oudere vrouwen naar hem toe omte vragen ook hen te helpen zoeken naar verdwenen familieleden. Dit was de reden waarom hij de organisatie heeft opgericht.
Emilio Silva
Op het einde van de reportage maken we nog kennis met Juliana Sánchez, haar vader had zich net voor de burgeroorlog aangesloten bij de socialisten. Hij was gevluchttoen de troepen van Franco hun dorp naderde. Maar een buurman, die de Franco beweging leidden in hun dorp, wist hen te vinden en heeft hen overgeleverd aan deze troepen. De vluchtelingen zijn na een schijnproces vermoord. Juliana heeft jaren voor de familie van dzee man, die haar vader heeft verraden, gewerkt als dienstmeisje, zonder dit te weten. Nochtans heeft ze regelmatig gevraagd of ze iets hadden gehoord van haar vader, maar de familie beweerde dat hij wel in Frankrijk zou zitten. Jaren later in 2002 kreeg Juliana te horen wat nu werkelijk gebeurt was.
Dit verhaal is net zo gruwelijk als de jonge priester die vermoord werd door linkse militieleden. Maar het grote verschil in deze twee verhalen is dat Juliana de daders wel ter verantwoording wil roepen, en de familie van de overleden priester niet. Dit heeft zeker een reden, de slachtoffers aan de rechterzijde werden altijd al geëerd, maar de slachtoffers aan de linker zijde niet.
Deze verhalen tonen aan dat deze burgeroorlog slachtoffers heeft gemaakt aanbeiden zijde. Je kan dus onmogelijk zeggen dat deze partij fout was en de andere partij niet. Want beide partijen hebben daden gesteld die niet menselijk waren.
Met de val van Madrid kwam een einde aan deze oorlog, maar in om het in Francos woorden te zeggen: Niet de vrede is gekomen, maar de overwinning Het begin van een 40 jaar durende onderdrukking. Want het einde van de burgeroorlog bracht echter geen vrede, de strijd tegen de tegenstanders van Franco bleef doorgaan. Eerst met triomfantelijke executies, later met de echos ervan. De oorlog eindigde op 21 april 1939, maar Emilio Silva toont ons een massagraf van twee en een halve maand later. Er waren 31 mensen vermoord, als herdenking van de moord op de rechtse voorman, Calvo Sotelo.
12.000 Fascisten rukken op naar Madrid" in Gazet van Mechelen, 25 juli 1936
In 1975 is Franco gestorven, maar dit was betekende niet het einde van zijn gedachte goed. Elk jaar verzamelde zijn aanhangers zich nog in de vallei van de gevallenen. Maar sinds de nieuwe wetop de historische herinnering is dit nu verboden. Want deze wet verbied ook iedere verheerlijking van het Francoregime. In 2007 was er nog een laatste bijeenkomst net voor de invoering van de wet.
Vallei van de gevallenen
De voorstanders van deze wet vinden dit een eerste goede stap voor Spanje, de mensen die jarenlang het zwijgen is opgelegd, krijgen nu de kans om hun verhaal te vertellen. De tegenstanders van de weten zijn van mening dat het niet goed is om hieraan terug te denken, je kan toch niet meer terug, dus je kan het beter vergeten.
Mensen tegenwoordig hebben nog niets gemerkt van de politieke veranderingen, want moordenaars en mensen die tijdens de dictatuur veel macht hadden beschikken lokaal nog steeds over veel macht. De slachtoffers hebben van de regering of politiek nooit echt steun gekregen en hierdoor blijft voor hun alles onveranderd, de oorlog woed nog steeds door. Een goed voorbeeld hiervan is: De moordenaar van hun vader woont twee huizen verder, maar zij moeten zwijgen
Er is vooral een ongelijk tussen de slachtoffers, de doden aan nationalistische zijde worden al sinds het einde van de oorlog geëerd. Terwijl de nazaten van de republikeinse slachtoffers nog niet eens goed weten wat er met hen gebeurt is. In 1979 zijn er wel al families op zoek gegaan naar hun overleden familieleden, maar hier kwam in 1981 abrupt een einde aan. Toen luitenant-kolonel Tejero het parlement binnen viel met een pistool en riep dat iedereen moest zwijgen. Uit schrik voor een nieuwe dictatuur deed men wat hen gevraagd was.
Momenteel weet iedereen nog wie er fout was in de oorlog, dit is de reden waarom er nog steeds een onzichtbare muur loopt door de verschillende dorpen, maar niemand praat hierover.
Natuurlijk vraag je je na het kijken van deze aflevering af welke veranderingen er zich nog hebben voorgedaan sinds de dood van Franco. Wie heeft Franco opgevolgd? Is er momenteel nog sprake van politieke onrust? Op deze vragen heb ik tijdens de reportage geen antwoord gekregen. Hier heb ik dus wat extra zoekwerk voor moeten doen. Op de site voor beginners krijg je hier een zeer goed beeld van. Het zou dan ook jammer zijn om dit niet te gebruiken, daarmee dat ik jullie gewoon de link mee geef. http://www.voorbeginners.info/spanje/politiek-1.htm
Als jullie verder ook wat informatie willen over de ETA-beweging en hoe deze in het nieuws in geweest kunnen jullie meer informatie vinden op http://geschiedenis.vpro.nl/artikelen/42313898/.
Het baskenland, dat vecht voor zijn onafhankelijkheid, met de groepering ETA.