Harpduo Bilitis tweemaal te zien in dezelfde uitzending van VPRO's Vrije Geluiden met Melchior Huurdeman
In de aflevering van het VPRO-muziekprogramma Vrije geluiden, van Melchior Huurdeman, die hedenochtend via Nederland 1 werd uitgezonden tussen 10:30 uur en 11:20 uur, heeft Duo Bilitis enkele nummers voorgesteld van de onlangs verschenen tweede cd: L'Heure Espagnole met muziek voor twee harpen en zangstem.
Vier jaar geleden hebben de dames ─ Eva Tebbe, die alleen harp speelt; en Ekaterina Levental, die niet alleen muziek tokkelt maar die tevens met haar mezzosopraan uit ─ reeds een cd uitgebracht, maar daarop wordt alleen muziek voor twee harpen, d.w.z. zonder zangstem, ten gehore gebracht. Meer daarover kunt u vinden door hier te klikken. Bij de presentatie van de nieuwe cd, onlangs in Groningen, was er een toehoorster die commentaar meende te moeten leveren op het feit dat Eva Tebbe schoenen met een hoge hak droeg. Zolang ze die echter niet inzet als bijkomend slagwerk bij het snarenspel, lijkt me dat dergelijke opmerkingen maar beter achterwege kunnen blijvenDe twee musiciënnes spelen samen sedert 2004 en treden op in binnen- en buitenland. Hoewel ze zeer verschillende personen zijn, liggen de voorkeuren qua muziek in dezelfde sfeer. Hun repertoire bestaat uit een breed spectrum van muziek, oorspronkelijk voor harp, maar een groot deel wordt ingenomen door eigen bewerkingen van bestaande composities. Op de beide verschenen cd's in sterke mate wordt gerefereerd aan Maurice Ravel (1875-1937), alleen al met de bovengenoemde titel van de nieuwe cd, en dat geldt tevens voor de titel van de eerste: Le Jardin Féerique. Op beide geluidsdragers is werk te vinden van deze Franse grootmeester. Op de nieuwste cd is de helft van het aantal composities uit diens koker afkomstig, en dat betekent fijnzinnigheid tot in elke vezel. Laat de harp nu een uitstekend instrument zijn voor de expressie van fijngevoeligheden.
Op die tweede cd worden ook nog drie andere werken voorgesteld van evenzovele muziekmeesters. Twee van hen zijn ook alom befaamd: Manuel de Falla (1876-1946) en Enrique Granados (1867-1916).
De derde componist ─ Xavier Montsalvatge (1919-2002) ─ geniet, althans in onze contreien, veel minder bekendheid, de kwaliteit van diens werk is desondanks van een hoog gehalte. Zijn vijf Canciones zijn voor twee harpen en stem, en dat geldt ook voor de Zeven Spaanse liederen van Manuel de Falla.
Al degenen die zondagochtend liever uitsliepen, krijgen op zaterdag 11 juni een herkansing: dan wordt de uitzending van zondag van Vrije geluiden herhaald, ook op Nederland 1, maar dan vanaf 09:00 uur.
____________
Afbeeldingen
1. Eketerina Levental, harp en mezzosopraan; Eva Tebbe, harp; samen Duo Bilitis.
2. Voorzijde van de recentelijk verschenen, nieuwe cd: L'Heure Espagnole.
Tags:Maurice Ravel, Manuel de Falla, Enrique Granados, Xavier Montsalvatge, Duo Bilitis, 'Vrije Geluiden', VPRO-tv
Händels muziekdrama Teseo heden rechtsreeks te beluisteren op Duitse radiozender NDR Kultur
Händel-Festspiele Göttingen
Op vrijdag 3 juni zal de regionale Duitse radiozender NDR Kultur zorgen voor een rechtsreekse uitzending van de opera Teseo van Georg-Friedrich Händel (1685-1759), vanaf de Internationale Händel-Festspiele in Göttingen. Het Festspiel Orchester Göttingen zal worden gedirigeerd door Nicholas McGegan. U kunt onder meer luisteren naar de stemmen van Susanne Rden, Amy Freston, Dominque Labelle, Drew Minter, Céline Ricci, Robin Blaze en Johanna Neß. Speciale medewerking zal worden verleend door de New York Dance Company onder leiding van Catherine Turocy. Uitzending tussen 18:00 uur en 22:00 uur.
In de meeste boeken over opera in het algemeen alsmede in specifieke operagidsen en andersoortige standaardwerken die we voor dit artikel hebben geraadpleegd, zijn we dit muziekdrama niet tegengekomen. Dat is echter wel het geval in de relatirf recente biografie van de Duitse auteur Franz Binder, verschenen bij dtv. Een goede reden om dat boek nog eens in uw aandacht aan te bevelen.
Teseo Direct nadat Händel zich in Londen had gevestigd, was hij aan de slag gegaan met een nieuwe opera, Il pastor fido, die echter geen succes ten deel viel. Daardoor liet de componist zich echter niet ontmoedigen: binnen een maand voltooide hij toen zijn enige muziekdrama in vijf bedrijven, teseo, dat voor het eerst werd opgevoerd in het Haumarket Theater op 10 januari 1713. Ook de handeling van deze opera is opgebouwd op een conglomeraat aan intriges die met de liefde te maken hebben, zij het dat hier het oude Athene de plaats van handeling vormt. Centrale figuur daarin is de tovenares Medea, aan wie eigen opera's zijn gewijd.
Tags:'Teseo', Händel, Intern. Händel-Festsiele Göttingen, Festival Orchester Göttingen, Nicholas Mc Gegan, New York Baroque Dance Company, Catherine Turocy
Documentaire over de zoektocht naar het fenomeen Geheugen op Arte-tv
Neuro-wetenschapper Eric Kandel, in 2006 gefotografeerd tijdens de Weense Lange Nacht der Wissenschaften
Vrijdag 3 juni, tussen 21:40 uur en 23:15 uur, presenteert Arte-televisie de documentaire Auf der Suche nach dem Gedächtnis ─ Der Hirnforscher Eric Kandel. Het betreft een Duitse documentaire van de regionale Duitse tv-zender WDR uit 2008, gerealiseerd door Petra Seeger, die op het beeldfotmaat 16:9 zal worden uitgezonden. Een herhaling mag men tegemoet zien, op dezelfde tv-zender op zaterdag 18 juni, vanaf 16:10 uur.
De in 1929 te Wenen geboren neuro-wetenschapper en psychiater Eric Richard Kandel is in het jaar 2000 onderscheiden met een Nobelprijs voor zijn onderzoek naar de werking van het geheugen op moleculair niveau.
Hoewel het in deze Arte-bijdrage gaat om een zuiver wetenschappelijk fenomeen, heeft het geheugen een enorme invloed op ons denken en handelen, ook in dat van de kleinigheden van alledag.
Elke werkdag is dat te zien in het programma Geheugentrainer dat door de 'ouderenomroep' Max wordt gepresenteerd, 's ochtends tussen ongeveer 09:40 uur en 10:00 uur. In elke uitzending komt tussen de opgaven voor de deelne(e)m(st)er een korte, goed onderbouwde bijdrage over aspecten van het menselijk geheugen aan de orde, meestentijds toegelicht door Margreet Sitskoorn of Mark Mieras.
Tags:Arte-tv, Eric Kandel, Geheugen, Margreet Sitskoorn, Mark Mieras, neuro-wetenschap, Omroep Max, Petra Seeger, WDR-tv
Documentaire op BBC Four over de gevolgen van de nazi-boycot in Duitsland van Mendelssohns muziek
De Britse televisiezender BBC Four presenteert op vrijdag 3 juni, tussen 20:30 uur en 21:30 uur onze tijd, de documentaire Mendelssohn, the nazis and me van Sheila Hayman, die een verre verwant is van Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847).
Sheila Hayman
Het belangrijkste onderwerp van de film is het verbod dat de nationaal-socialisten hebben uitgevaardigd op de muziek van de Jood Mendelssohn. Die boycot met strenge sancties heeft tot op de huidige dag verregaande gevolgen met zich meegebracht voor de nazaten van de componist.
Eén van de directe gevolgen van het verbod was dat de voor muzikale zaken verantwoordelijken binnen het toenmalige regime in Nazi-Duitsland toen op zoek zijn gegaan naar vervangende muziek voor Ein Sommernachtstraum. Als eersten heeft men twee bekende muziekmeesters die op enigerlei wijze de naziheerschappij niet al te negatief beschouwden: Richard Strauss (1864-1949) en Hans Pfitzner (1869-1949) ─ die beiden ook nog enige tijd te boek hebben gestaan als der letzte Romantiker ─, doch dezen beseften dat daar iets onmogelijks werd gevraagd, want zij wisten dat Mendelssohns muziek niet te overtreffen was, en daarom hebben beiden de opdracht geweigerd. De abjecte opportunist Carl Orff (1895-1982) die heel wat verschrikkelijk notengedram heeft veroorzaakt, nam de opdracht wel aan. Zesmiljoen-voudig BAH.
Tags:BBC Four, Documentaire op televisie, Mendelssohn, Orff, Pfitzner, Richard Strauss, Sheila Hayman, 'Mendelssohn the nazis and me'
In het architectuurprogramma Baukunst dat op gezette tijden door de Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie wordt gepresenteerd, is de aflevering van vrijdag 3 juni ─ uit te zenden tussen 16:20 uur en 16:50 uur ─ gewijd aan het internationaal befaamde gebouw in de Franse hoofdstad: de Opéra Garnier. Het gebouw zelf is gereedgekomen in 1875 en in januari van dat jaar ook in gebruik genomen.
Onder het gedeelte van de plafondschildering dat Marc Chagall in de Opéra Garnier te Parijs heeft gewijd aan Maurice Ravel ─ de tekst Daphnis et Chloë is ook nog te zien ─ heeft hij het grootse werk gesigneerd en van het jaartal 1963 voorzien. (Overgenomen van de bij het boek uit 1965 over het Plafond van de Garnier-Opéra gevoegde
Reproduction de la maquette définitive du plafond de l'Opéra de Paris.)
Het heeft een extra dimensie en internationaal daardoor ook meer faam in kringen van beeldende kunstenaars ─ en met name bij bedrijvers van, en geïnteresseerden in, de schilderkunst ─ verworven door de plafondschildering van Marc Chagall (1887-1985), gerealiseerd in 1963. Een uitgebreider verhaal over dit gebouw en de parafernalia is op vrijdag 3 juni te vinden op de fin de siècle site All art is quite useless van Rond1900.nl.
Tags:Marc Chagall, Opéra Garnier de Paris, Plafondschildering
Portret van Nederlandser schrijfster Naima El Beza in KRO's Profiel op Nederland 2
Geen beperkingen
Het televisieprogramma Profiel van de KRO presenteert op woensdag 1 juni een portret van de schrijfster Naima El Bezaz. Zij heeft diverse boeken op haar naam staan, waarvan de nieuwste roman, Vinexvrouwen is. Voor haar betekende dat boek de grote doorbraak. Daarin wordt beschreven hoe de protagoniste vanuit een drive-in woning neerkijkt op een buurvrouw met een ongeschoren lichaamsdeel onder de gordel, en boven die gordel op uitgezakte borsten. De auteur vertelt dat ze op zich een voorzichtig mens is, maar dat ze dat element geen kans geeft als ze schrijft, om te voorkomen dat ze iets achterwege laat wat ze had willen opschrijven. Dan zou ze immers uit angst te voorzichtig zijn. Onschuldige 'omstanders wil ze weliswaar niet raken, "Maar", zo zegt ze, "ik zal mezelf nooit een beperking opleggen."
Voorzijde van een bundel uit 2001, samengesteld door Naima El Bazaz
Kwalijke indruk Hoewel har nieuwste roman door velen werd gewaardeerd, was dat zeker niet het geval bij de buren op wie ze letterlijk neerkeek. Dat boek vormde voor de KRO aanleiding om een Profiel-aflevering aan haar te wijden, ondanks dat ze bij Pauw en Witteman bepaald geen positieve indruk heeft gemaakt. Naima El Bezaz heeft tevens een bundel samengesteld met de titel Het land in mij. De vijf daarin voorkomende teksten, waarvan er één van haarzelf is, heeft ze van een voorwoord voorzien. De bundel werd speciaal aangemaakt voor een beoekhandelsketen, die het voor de speciale prijs van 5,─ aan de man trachtte te brengen. Je ziet de bundel veelvuldig in de boekenafdeling van diverse kringloopwinkels voor zeer lage prijzen. Nog heden heb ik een krakend nieuw exemplaar gekocht voor de somma van twintig eurocent.
Tags:'Profiel', KRO-tv, Naima El Bezaz, NL2-tv, 'Het land in mij
Nep-documentaire/speelfilm Death of a President van Gabriel Range uit 2006 op Canvas-tv
Britse rolprent
Hoewel het in de film in kwestie gaat om een moord die in de VS wordt gepleegd op de dan zittende president ─ maar hierbij gaat het wel om een speelfilm ─, is er geen sprake van een verfilming van het indertijd veel verkochte en vast ook wel flink gelezen boek The Death of a President uit 1967, geschreven door William Manchester (1922-2004); het was één van de vele boeken van die auteur; diverse van zijn, om de één of andere reden, steeds actuele boeken zijn in twintig talen overgezet. Ook het bovengenoemde over de dood van John Fitzgerald Kennedy in november 1963 kwam relatief snel beschikbaar in een Nederlandse editie. De film die op woensdag 1 juni door het tweede, Nederlandstalig-Belgische, televisienet Canvas zal worden vertoond, stamt uit 2006, is van Britse makelij, en werd geregisseerd door Gabriel Range, als een (nep-)documentaire.
Het verhaal
Als VS-president George W. Bush in Chicago een hotel verlaat, wordt hij neergeschoten, en al snel na de gebeurtenis is een Syrische man tot hoofdverdachte gepromoveerd. De moord ─ want dat blijkt het te zijn ─ zorgt ervoor dat Bush' opvolger Dick Cheney ─ ook al zo'n extreem kwalijke figuur binnen de VS-politiek ─ alles op alles zet om burgerlijke vrijheden zo veel mogelijk in te perken. Hoewel er politici zijn die de film heel abject blijken te vinden ─ zonder deze te hebben gezien ─ zullen er ongetwijfeld, en waarschijnlijk overal ter wereld ─ het niet zo'n beroerde gedachte vinden dat "die massamoordenaar uit het Witte Huis toen"een kopje kleiner gemaakt zou zijn, omdat het zijn verdiende loon zou zijn.
Geen oproep tot geweld Hoewel de regisseur, en zelfs het gegeven op zich, op generlei wijze wil oproepen tot geweld, is het een verademing om te zien dat diverse extreem kwalijke aspecten van het VS-veiligheidsbeleid aan de kaak worden gesteld. Werkelijkheid en fictie lopen in deze rolprent steeds door elkaar, en dat zorgt ervoor dat de aandacht onafgebroken op het witte doek, en in dit geval op het beeldscherm, dient te worden gericht. De film wordt uitgezonden tussen 20:40 uur en 22:15 uur.
Tags:'Death of a President', Britse speelfilm, Canvas-tv, Gabriel Range, nep-documentaire, GW Bush, D. Cheney, Witte Huis, veiligheidsbeleid VS
Een Duitse, zwijgende speelfilm uit 1929, die werd geregissseerd door Carl-Ludwig Achaz-Duisberg, getiteld Sprengbagger 1010, is te zien op Arte-televisie, in de nacht van maandag 30 mei op dinsdag 31 mei, tussen 00:15 uur en 01:10 uur.
Helaas slechts eenmalig. De rolprent gaat over een ingenieur die een machine bouwt waarmee bruinkool kan worden gewonnen. Met die vinding laadt hij echter tegelijkertijd veel narigheid op zijn schouders.
Arte zendt een gerestaureerde versie uit. Daarin zien we de indertijd internationaal reeds befaamde Heinrich George (1893-1946), de vader vader van Götz George, de terecht omstreden, want niet zelden zwaar overschatte Tatort-Kommissar. Verder worden we, als we gaan kijken, geconfronteerd met Viola Garden (overleden 1948) en Iwan Kowal-Samborski (1893-1962).
Tags:'Sprengbagger 1010', Arte-tv, Heinrich George, Iwam Kowal-Samborski, Viola Garden, zwijgende film (Duitsland)
Wolfgang Büttner leest uit de Reisverslagen van Alexander von Humboldt in Am Abend vorgelesen van NDR Kultur
Alexander von Humboldt
In het radioprogramma Am Abend vorgelesen, dat door de Duitse regionale zender NDR Kultur sedert jaar en dag wordt uitgezonden gedurende de vijf werkdagen van de week ─ kleine uitzonderingen daargelaten ─ wordt in de week van maandag 30 mei tot en met vrijdag 3 juni plaats ingeruimd voor een niet belletristische auteur: de geleerde Alexander von Humboldt (1769-1859). Naar hem, de grondlegger van de fysische geografie, en naar zijn broer Wilhelm (1767-1835), taalwetenschapper, is in Duitsland de oudste universiteit van Berlijn genoemd: de Humboldt Universität, opgericht in 1810.
Ook thans is er sprake van een vijfdelige reeks, die het motto Ansichten der Natur heeft meegekregen. Alle vijf avonden gaat het om delen uit de reisverslagen van genoemde Duitse geleerde, welke zijn onderzoeken in Latijns Amerika betreffen. Aus den Reiseberichten von Alexander von Humboldt luidt de overkoepelende titel van de teksten die gedurende genoemde avonden zullen worden voorgelezen tussen 22:00 uur en 22:35 uur door de onmiskenbare stem van toneel-, film- en televisieacteur Wolfgang Büttner (1912-1990). De opnamen zijn derhalve meer dan twee decennia oud.
Tags:'Am Abend vorgelesen', 'Ansichten der Natur', Alexander von Humboldt, NDR Kultur, reisverslagen, Wolfgang Büttner
Vara's Componist van de week via Radio 4-NL deze keer is de Armeniër Aram Chatsjatoerjan
Vereerd en verguisd
Aram Chatsjatoerjan
Aram Chatsjatoerjan (1903-1978), de Armeense musicus, die net als collega en tijdgenoot Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) eveneens tamelijk heeft geleden onder de dictatuur van het stalinistische regime, maar in de beginperiode na de Revolutie van 1917 eerst wel kansen had gehad doordat hij uit de Kaukasus afkomstig was en daardoor flink wat "volkse muziek" kende en tevens kon verwerken. Hoe het tijdens de dictatuur van de Grote Krankzinnige Dzoegasjvili ─ zich noemende en schrijvende Stalin, die nog enige miljoenen meer slachtoffers heeft gemaakt dan zijn mede- en tegenstander inéén, Adolf Hitler ─ deze componist en zo menig ander in de wereld der kunsten is vergaan, mag bij geïngteresseerden in de materie bekend worden verondersteld.
Vijf avonden achtereen
Gedurende vijf avonden, steeds tussen 19:30 uur en 20:00 uur, fungeert Aram Chatsjatoerjan (dit is de enig juiste Nederlandse transliteratie; laat u niets anders wijsmaken; klemtoon op de laatste lettergreep in de achternaam) als Componist van de week in het gelijknamige Vara-programma dat via de klassieke zender Radio 4, zoals gewoonlijk vijf avonden achtereen: van maandag 30 mei tot en met vrijdag 3 juni, zal worden uitgezonden.
Daarin komt de man en zijn werk vijf keer een half uur aan bod. Zo ver als BBC Radio 3 zijn we nog niet, waar de Britse tegenhanger steeds een uur duurt, en ─ gedurende het winterseizoen ─ elke avond die middaguitzending wordt herhaald.
Zie ook ons artikel over (muziek van) deze Armeense musicus op de gelieerde site Tempel der Toonkunst, gepubliceerd op 15 september 2010.
Tags:'Componist van de week', Aram Chatsjatoerjan, Radio 4, Vara-radio
Gustav Mahler is vijf dagen achter elkaar Composer of the week van BBC Radio 3
Mahler in de strijd tegen cultuurbeulen Kort nadat de honderdste sterfdag van Gustav Mahler een feit is geworden, zal gedurende de eerstkomende weken nog wel heel intensief Mahler in een veelheid aan concerten worden gegeven, en zal het jaar 2011 nog wel tot en met 31 december Mahler-Jaar blijven. Ach, er bestaan mindere toongoden die uitbundig worden gevierd, zelfs tijdens hun leven. Nooit hebben die de kwaliteit van Mahler kunnen imiteren, en al helemaal niet evenaren. Sommige evidente ─ dag in, dag uit manifeste ─ muziekverkrachters worden echter nog meer gevierd en zij spelen er handig op in door na een tijdje zelfs het gerinkel van hun kassa uit te zetten, omdat het anders wellicht toch iets te veel opvalt. Met die laatste categorie bedoelen wij vanzelfsprekend fiedelend-platwalsende monsters zonder enige culturele waarde. Niet dat wij ook maar in de geringste mate verwachten dat onze afwijzing slechts marginaal iets ten faveure van onze cultuur zou kunnen bewerkstelligen. Nu de politieke cultuurbarbaren steeds meer laten zien dat ze zich in ijltempo wensen te ontwikkelen tot cultuurbeulen, is het dringend gewenst dat wij uw aandacht blijven vragen voor grootheden als Mahler. Deze heeft een onuitwisbaar merkteken ten gunste geplaatst in de muziekgeschiedenis, aanvankelijk van Bohemen en omgeving, vervolgens heel Europa en ten slotte de vrijwel complete globe.
Vijf dagen achtereen Op BBC Radio 3 is deze Gustav Mahler de week van maandag 30 mei tot en met vrijdag 3 juni aanwezig als Composer of the week. Elke middag tussen 13:00 uur en 14:00 uur onze tijd kunt u een uur lang over hem één en ander aan kennis opdoen en uw gehoor strelen, respectievelijk aan een test onderwerpen als het om de elementen van nieuwlichterij (anno toen) gaat, welke in de muziek van de grootmeester onder alle toonkunstenaars een plaats heeft gekregen. Helaas wordt elk de vijf programma's van deze reeks niet, zoals in de wintermaanden, laat in de avond van dezelfde dag herhaald. Wie meer informatie en stof tot nadenken in ruim verband met Gustav Mahler wenst, zij hier gewezen op drie artikelen die de laatste weken ─ om precies te zijn: op 14, 17 en 22 mei ─ zijn geplaatst op het aan deze site min of meer gelieerde weblog All art is quite useless van Rond1900.nl, over de cultuur van het fin de siècle. Alle drie bijdragen zijn voorzien van dezelfde titel ─ Alom ethergolven vol met muziek ter herdenking van Gustav Mahler ─ met de toevoeging van het cijfer 1, 2 en 3. Het eerste vindt u door hier te klikken. Voor het tweede kunt u op deze plek terecht. Het derde van de reeks is onder dit woord te vinden.
Tags:'All art is quite useless', 'Composer of the week', BBC Radio 3, Gustav Mahler
Opnieuw herhaling van NCRV-dramaserie Het wassende water naar roman van Herman de Man op Nederland 2
Een kwart eeuw oud
Auteur Herman de Man
Maandag 30 mei begint de NCRV, op Nederland 2, met de herhaling van de achtdelige dramaserie van Bram van Erkel (geboren 1932) Het wassende water uit 1986 naar de gelijknamige roman van Herman de Man (1898-1946) uit 1925. Daarin zien we onder anderen de Nederlandse actrices en acteurs Kitty Courbois (geb. 1937), Hans Veerman (geboren 1933) en Thom Hoffman (geb. 1957), Sjoerd Pleysier (geb. 1954). De eerste vijf afleveringen zullen worden uitgezonden tussen 17:40 uur en 18:35 uur op maandag 30 mei tot en met vrijdag 3 juni.
Opgenomen in Oudewater De opnamen werden, met een 16mm-camera, gerealiseerd in de Lopikerwaard, meer specifiek in Oudewater. De serie werd snel populair en had op het hoogtepunt zesenhalf miljoen kijkers. De reeks werd herhaald in 1989 en 1998, met een wisselend niveau van instemming bij het televisiepubliek. In 2008 verscheen de serie op dvd, nu kan iedereen die het wil, zonder extra kosten in de huiskamer kijken.
Tags:'Het wassende water', Bram van Erkel, Hans Veerman, Herman de Man, Kitty Courbois, NCRV-televisie, NL2-tv, Sjoerd Pleysier, Thom Hoffman
Vijf thema's en tien bijbehorende dichters in The essay van BBC Radio 3
John Clare (1793-1864)
In het programma The essay van BBC Radio 3, dat gedurende de vijf werkdagen van de week 's avonds tussen 23:45 uur en middernacht onze tijd wordt uitgezonden, luidt het thema in de week van maandag 30 mei tot en met vrijdag 3 juni Five easy pieces. Daarin laat Christopher Ricks de luisteraars kennismaken met bijzondere, en tegelijkertijd korte, gedichten.
Deel 1, op maandag 30 mei, heeft als motto Young and old. Het 73ste Sonnet van William Shakespeare (1564-1616) aan de orde, evenals Childhood van Frances Cornford (1886-1960).
William Blake (1757-1827) en Algernon Charles Swinburne (1837-1909) komen in het tweede deel, op dinsdag 31 mei, aan bod, als het thema luidt Love and marriage. Van eerstgenoemde wordt het gedicht Hail matrimony voorgesteld, en van Swinburne A leave-taking.
Deel 3 heeft het motto Town and country; van John Clare (1793-1864) komt het gedicht I found voor het voetlicht, van Thomas Stearns Eliot (1888-1965) is dat Morning at the window.
Het thema van het vierde deel, op donderdag 2 juni, heet Body and soul, wellicht passend op een dag die als herdenking van Jezus' Hemelvaart geldt.
Cosmo Monkhouse
Binnen een kwartier komen opnieuw twee gedichten met commentaar voor: A dialogue van Andrew Marvell (1621-1698), gevolgd door Any soul van William Cosmo Monkhouse (1840-1901).
In de laatste aflevering, op vrijdag 3 juni, zijn Mary Robinson (1757-1800) en Elizabeth Daryush (1887-1977) de poëten die elk een gedicht leveren voor het thema Wealth and poverty. Van laatstgenoemde komt Children of wealth op de voorgrond, en dat geldt tevens voor January 1795 van Mary Robinson.
__________
Het portret van Cosmo Monkhouse werd geschilderd door John McLure Hamilton (1853-1936); een datum is niet bekend, maar het stuk werd in 1920 aan de National Portrait Gallery geschonken.
Tags:BBC Radio 3, 'The essay', 'Five easy pieces', Christopher Ricks
Twee
Céline-kenners De Nederlandse zender Radio 1 heeft
voor vrijdag 28 mei, tussen 19:02 uur en 20:00 uur een nieuwe aflevering van het
VPRO-programma Brands met boeken op de rol staan. Daarin praat Wim
Brands op de geboortedag van Louis Ferdinand Céline (1894-1961) met twee
ingewijden over leven en werk van deze Franse auteur die, niet onterecht, ook nu
nog steeds als omstreden geldt. De beide heren die met Wim Brands van
gedachten wisselen, zijn Em Kummer ─ vertaler van Céline's Voyage au bout de
la nuit (Reis naar het einde van de nacht) ─ en Nico Keuning, die deze
maand een boek publiceert met de titel De laatste reis, over de jaren
in Deense ballingschap van Céline (1945-1951). In dat Scandinavische land is
Keuning op zoek gegaan naar adressen in Kopenhagen en twee andere plaatsen, waar
hij diverse documenten heeft gevonden, waaronder een Verweerschrift uit
1945.
Zo wordt de lezer ─ en deels
de luisteraar naar het radioprogramma in kwestie ─ in staat gesteld, kennis te
nemen van een ietwat andere Céline: een tierende en intens irritant klagende
man.
De vraag die overblijft, is echter of
de schrijver, op basis van zijn verleden ─ waarin hij racistische en
antisemitische pamfletten heeft geschreven ─ vrij te pleiten is. In Frankrijk
lopen de gemoederen, een halver eeuw na het overlijden van deze schrijver, nog
altijd hoog op als hij thema van gesprek is.
Tags:Céline, Radio 1, 'Brands met boeken', VPRO, Em Kummer, Nico Keuning, 'De laatste reis', 'Reis naar het einde van de nacht'
Arte-docu over Bezoek bij Sjamanen in Mongolië, tweemaal op Arte-tv
Mongolië is geruime tijd als reisdoel
een taboe geweest; nu het echter allengs welvarender is geworden, heeft het zich
voor bezoekers opengesteld. Die komen dan ook in groten getale uit alle delen
van de wereld. De inheemse bevolking probeert om zich langzaam maar zeker aan te
passen aan het moderne leven van alledag, dat ook aan dat verre land niet is
voorbijgegaan.
Daar staat echter tegenover
dat die bezoekers in massaal hun hoop hebben gevestigd op traditionee,
authentiek levende inheemse bevolking aan te treffen met rendierhouders en
sjamanen.
Deze Franse documentaire uit
2009 ─ Op bezoek bij Sjamanen ─, gerealiseerd voor Arte France, door
Laetitia Merli, wordt door Arte-tv uitgezonden op vrijdag 27 mei, 's middags
tussen 16:40 uur en 17:35 uur. Een herhaling wordt geboden op vrijdag 3 juni
2010, 's ochtends vanaf 09:15 uur.
Tags:Geo-reportage, Mongolië, rendierhouders, sjamamen, Laetitia Merli, Arte France
In het onderdeel Thursday
Opera Matinee van het BBC Radio3-programma Afternoon on 3 wordt op
donderdag 26 mei, tussen 15:00 uur en 17:30 uur onze tijd, de 'légende
dramatique' La damnation de Faust, gecomponeerd door Hector Berlioz
(1803-1869). Het tekstboek stamt uit de pen van de componist en Almire
Gandonnière, naar de Franse vertaling van Goethe's Faust door Gérard de
Nerval (1808-1855).
Al de vier delen werden in een concertante uitvoering
voorgesteld op 6 december 1846 in Parijs. Twee delen ervan werden, onder leiding
van de componist gegeven in het Drury Lane Theater op 7 februari 1848. Een
complete versie werd in Engeland voor de eerste keer gespeeld in 1880, meer dan
een decennium na het overlijden van Berlioz.Voor de bühne bewerkt door Raoul Gunsbourg kwam het tot een nieuwe première: in 1893 te Monte Carlo, op 18 februari.
Aan de andere kant van de
Oceaan, in New York werd, eveneens in 1880, een complete versie aan het
operapubliek voorgesteld, onder leiding van Leopold Damrosch
(1832-1885).
De versie die u in
genoemd BBC-programma te horen kunt krijgen, werd gerealiseerd door de Lyric
Opera van Chicago, onder leiding van Andrew Davis.
Tags:'La Damnation de Faust', Gérard de Nerval, Hector Berlioz, Johann Wolfgang von Goethe
Een decennium strijd tussen Harold Wilson en Edward Heath in BBC Four-documentaire
De beide protagonisten van
de BBC Four- documentaire. Links Wilson, rechts
Heath.
De Britse televisiezender BBC
Four presenteert op woensdag 25 mei, tussen 22:00 uur en 23:00 uur onze tijd,
een documentaire Heath vs Wilson: The 10 Year Duel. Zowel Edward Heath
(1916-2005) alsook Harold Wilson (1916-1995) is in de jaren zeventig van de
vorige eeuw Prime Minister van Groot-Brittannië geweest. Tien jaar heeft de
strijd tussen deze beide heren, Ted Heath vertegenwoordigde daarbij de
Conservatieven, Wilson zat in het Lagerhuis voor de sociaal-democraten: de
Labour Party; hij was premier van 1964-1970, en nogmaals van 1974-76; toen moest
hij om gezondheidsredenen aftreden. Ted Heath was eerste minister van het
Verenigd Koninkrijk van 1970-1974.
Tags:Wilson, Heath, Labour Party, Conservatives, BBC Four, documentaire
Tekort aan drinkwater is een reële dreiging; TV5 Monde laat dat zien in twee bijdragen
TV5 Monde presenteert op dinsdag 24 mei twee televisiebijdragen, tussen 21:00 uur en 23:00 uur: eerst een verfilmd drama en vervolgens een afleveringnuit een reportageserie La grande soif.
In de speelfilm, Coup de chaleur, wordt verslag gedaan van een hittegolf die een stad met 60.000 inwoners teistert. Het gevolg daarvan is dat een keuze moet worden gemaakt ─ en hier kan men gerust zeggen: uit twee kwaden treen Hélène Seuzaret.
De aflevering uit de reportagereeks gaat eveneens over het dreigende tekort aan drinkwater, en de commerciële uitbating (uitbuiting) ervan: L'eau et la commercialisation.
Tags:Franse speelfilm, drinkwatertekort, reportage, TV5 Monde
Arte-documentaire over weefsels die begin twintigste eeuw een belangrijke rol hebben gespeeld
Op woensdag 25 mei presenteert Arte-televisie de documentaire Unter Fahnen, welke in 2008 werd gerealiseerd door Henry Colomer. Het thema van deze film wordt gevormd door weefsels die in de eerste decennia van de twintigste eeuw werden gebruikt voor niet alleen vlaggen, maar eveneens voor kostuums, uniformen en andere kledingstukken. De regisseur heeft gebruik gemaakt van archiefmateriaal uit de betreffende periode. De filmbeelden die we uit historische opnamen krijgen gepresenteerd, worden uitsluitend begeleid door muziek van Jacopo Baboni Schilingi, een Italiaanse componist, geboren in 1971 te Milaan, en vanaf zijn vijfentwintigste levensjaar overladen met prijzen voor zijn muziek. De documentaire zal worden uitgezonden tussen 23:10 uur en 00:00 uur. Herhalingen zijn vooralsnog niet voorzien.
Aandacht voor Gustav en Alma Mahler in bewegende beelden; flink wat muziek van Mahler via de radio
Voorstudie voor Mahler- buste door Auguste Rodin
Gedurende de komende vier dagen ─ van maandag 23 tot en met donderdag 26 mei ─ komt Gustav Mahler (1860-1911), de musicus en de mens, alsmede diens echtgenote Alma Schindler, aan bod in diverse bijdragen via ethergolven. Het gaat in totaal om zeven bijdragen, drie met bewegende beelden, vier zonder.
Veel meer, gedetailleerde, gegevens en ook enig commentaar, zelfs tussen de regels, kunt u lezen in een artikel dat zondag 22 mei is opgenomen op de site, speciaal over de cultuur van het fin de siècle All art is quite ueseless van Rond1900.nl.
Naast, door Luciano Berio bewerkte, vroege liederen van Mahler komt de luisteraar die dat wil, op drie verschillende radiozenders, ook nog een gehele symfonie: de Zevende, het fragment dat als de Tiende geldt en het jeugdwerk Pianokwartet tegen.