dé website met alle info over de West-Vlaamse processies Kaderend in het project van Heemkunde West-Vlaanderen willen we hier zoveel mogelijk informatie plaatsen, zodat iedereen wat kan terugvinden over processies in zijn eigen gemeente/regio. Via "zoeken in blog" (links op het scherm) kan je de juiste informatie terugvinden (probeer zowel met en zonder hoofdletter). Beschik je zelf over informatie, stuur dit dan op via e-mail, en we zetten het zo snel mogelijk op de blog. Een bijzondere aandacht is er voor krantenartikels. Een overzicht van systematisch doorgenomen kranten kan je vinden door "krantenoverzicht" in te tikken. Hoe meer artikels er op staan, hoe sneller er ook iets over jouw gemeente/regio terug te vinden zal zijn.
22-01-2012
uit 't Getrouwe Maldeghem, 29 juni 1924
UIT RUYSSELEDE
De H. Sacramentsprocessie door het
overprachtig weder
begunstigd had veel inwoners op de plaats gehouden. Het was een betooverende oogslag
wanneer op de markt al
de groepen in hun bonte en frissche kleuren rond het
Altaar geschaard den Zegen van het H. Sacrament hebben ontvangen.
De jongelingen en
mannen der gemeente mogen niet vergeten dat
Woensdag aan staande 2
Juli om 8 ure de reeks voorbereidende sermoenen van Pater Joos beginnen.
Men vergete ook niet
dat de feestelijkheden Zaterdag
avond beginnen met den luchtbalprijskamp,
waaraan allen mogen deel nemen zonder uitleg. Er
zijn zes prijzen en 2
premien. Den Zondagmorgen vergadering in
't lokaal om 9 ure en een kwart, om van daar
stoetsgewijze ter kerke te gaan voor de hoogmis, waaronder wijding van t
vaandel en
omstandigheidssermoen. Een omstandig programma
zal verkocht worden. De commissie doet een warmen oproep aan de inwoners waar de stoet voorbijtrekt om hun huizen te bevlaggen en te versieren met de Mariakleuren
van bloemen en kransen. 't Ware best dat de gebuurs
malkander verstonden en verwittigden omdat
niemand zou ten achter blijven.
't Moet dien dag feest
zijn, volop, Maria ter Eere.
trefwoorden: Ruiselede, Sacramentsprocessie, 20ste eeuw
Hier komt waarlijk het
eene feest na het andere: 15
Juni de kermis, 22 Juni onthulling van 't gedenkteeken, 29 Juni Intronisatievan
het H Hart; voorzeker
zal het deze drie Zondagen spannen van 't volk in
Meulebeke. Van het feest van het H. Hart meldt
de plakbrief: om 10uur hoogmis met
aanspraak door Z E H Mahieu; om 2,3o
uur lof met aanspraak door den vermaarden predikant joos en wijding der vlaggen van Meulebeke en Marialoop; om 3,15 uur vorming
van den stoet in de Oost-Roosbeekestraat
waarna optocht, om 4,15 u wijding van den
gedenksteen door den Z E. H Mahieu met gezamentlijk lied door den bond van het H. Hart, toewijding van de gemeente aan het Heilig Hart door den burgemeester met aanspraak van P.
Callebaut waarna bondslied; feesten rond het gedenkteeken; om om [sic] 6,3o uur 2de uitvoering der
Cantate begeleid door 't muziek
van Meulebeke, om 7 uur concert door
't muziek van Harelbeke, om 7.30 uur zang door het koor van Emelghem, om 8,3o uur
turnoefening door de
turnclub <<Rap en Knap>>
Zondag en maandag was
het ommegang Door een prachtig weder begunstigd, was er veel volk
opgekomen
De velokoersen hadden bijval.
Jammer dat de Zondag
door een deugnieterij moest bevlekt worden.
De offerblok in de St.
Antoniuskapel is ingebroken en ledig gemaakt.
Om eenige kluiten voor den armen bestemd, is de inbraak gepleegd.
Het is de 774e
verjaring van de aankomst in de stad van de relikwie bevattende het Heilig
Bloed. Dit werd uit Palestina medegebracht door den graaf van Vlaanderen
Diederik van den Elzas
[Tij]dens den oorlog werd derelikwie verborgen in een grafkelder
der hoofdkerk.
Zondag 9 Maart 1924 om 2 ure
inhul[di]ging van den zeer beweerden Heer Kanusiek [sic] Dalen, als pastoor van
Ghistel en deken, der Christenheid van Ghistel.
Te oordeelen naar de feestwijzer
t zal iets puiks z[ij]n: 1eGeschiedkundige
stoet: Ghistel in t verleden. 2eGeestelijke
stoet: Schetsen uit het leven van de H. Godelieva.
trefwoorden: Gistel, inhuldiging pastoor, processie?, 20ste eeuw
DE PLECHTIGE
INHULDIGINGSPROCESSIE VAN DE BASILIEK VAN T H. BLOED
Het was een buitenkansje voor de liefhebbers van
het oude mystieke Brugge dien Maandag middag 29 October 1923.
Zoo gansch onverwachts
ontmoetten in de Noordzanstraat [sic] de Kapucijnen die uit hun klooster kwamen
van de Bouverie, met de Rijve van hun heilige, op vier kloeke schouders
gedragen. 't Was nog de processie niet. 't Was alsof ze daar alle dagen gingen,
gelijk de andere menschen; ze vormden een geheel met de menschen, met de oude
gevels, met heel Brugge, en het heilig gebeente dat ze droegen, moest zich in
die straten zoo goed huis gevoelen als onder de altaartafel waar het sedert
eeuwen berustte.
***
Wat later hebben wij tot tweemaal heel den stoet
gezien, een miniatuurtje van den onverglijkbaren H. Bloed Ommegang telken Meie.
Twee der zwaartste Rijven
werden elk op een wagen vervoerd.
Iets nieuws eigen aan den
dag, was het Canopoeum een geelkleurige groote zonnescherm, beteekenis der
Basiliek en het tintinabulum, een belleken dat hing in een gesneden bord.
Orde van de Stoet.
Thebaansche trompetten.
Muziek der Padvinders van St-Leos Gesticht.
A. Kloosterorden.
EE. Broeders Xaverianen (Arm van S. Franciscus-Xaverius); EE. Broeders van
Liefde (Rijve van S. Elisabeth); EE. Paters Discalsen (Rijve van S. Juliaan,
martelaar); EE. Paters Capucienen (Rijve van S. Coleta); EE. PP. Benedictijnen van
S. Andries (Rijve van S. Martinus); EE. PP- Benedictijnen van Steenbrugge (Rijve
van S. Godelieve).
B. Parochies.
H. M. Magdalena (Rijve van H. Catharina); S. Anna (Rijven vaa S. Antonius
Abt, van S. Adriaan martelaar, van Z. Idesbald, van de H. Anna); S. Walburga (Rijven
van S. Aloysius, van S. Rochus, van de H. Walburga; S. Gillis (Rijve van de H.
Maria Magdalena, van S. Gillis); S. Jacobs (Rijve van S. Barbara); O.L.V. (Rijven
van S. Jan Nepomucenus, van de HH. Pestpatronen, van het H. Kruis, van S. Bonifacius);
S. Salvators (Rijven van S. Jan Chrysotomus, van Zalige Karel den Goede, van S.
Elooi).
C. Bisschoppelijk
Seminarie en kapitel der Hoofdkerk. Seminarie (Rijve van S. Leo
martelaar); Kapelaans van S. Baselis (Rijve van S. Baselis); Kapitel (Rijve van
S. Donatianus).
D. Het
Heilig Bloed, gevolgd door HH. D. H. Mgr. Waffelaert. bisschop van Brugge,
Mgr. Huys. Bisschop-Coadjutor in Opper-Congo, door de Hoogeerweerde Abten van Steenbrugge,
S. Andries en West-Vleteren.
E. Het Edelbroederschap van het H. Bloed.
F. De overheden.
Omgang van den Stoet: Breydelstraat, Groote Markt,
Vlamingstraat, Kraanplaats, S. Jansplaats, S. Janstraat, Ridderstraat, Hoogstraat,
Mallebergplaats, Philipstockstraat, Burgplaats.
TEKST DER PAUSELIJKE
BREVE.
Paus Pius XI Ter eeuwiger gedachtenis.
Op de voetstappen
wandelend van de Pausen van Rome onze Voorgangers, plegen wij de
tempels over de katholieke wereld verspreid, die wegens oudheid, waardigheid, kunstwaarde
blijken uit te munten, met bijzondere eeretitels en voorrechten te verrijken,
omdat aldus het volk der omliggende streken deze tempels en ten meeste mogelijk
zou vereeren, én met te meerder vurigheid zou bezoeken om er God te aanbidden. Wijl
nu onze eerbiedwaardige broeder de Bisschop vaa Brugge, een dringende bede tot
Ons heeft gericht, opdat Wij aan de Brugsche kerk, die in zijn bisschoppelijke stad
ter eere van den heiligen Basilis den Groote, Bisschop, Belijder en Kerkvader aan
God is toegewijd, de waardigheid den eeretitel en de voorrechten eener mindere Basiliek
goedgunstig zouden willen toekennen, zoo hebben Wij gemeend aan den wensch van
dezen Kerkvoogd goedwillig en gaarne te moeten voldoen. En inderdaad, Wij weten
het, deze kerk neemt een heerlijke plaats in, onder de voornaamste tempels en
gebouwen van hetzelfde bisdom. Trouwens haar oudheid, bouwtrant, kunstwerken de
veelheid en rijkheid van haar meubileering, haar heilige en merkwaardige reliquiën
zetten haar bijzonderen luister bij; en dan nog ten huidige dage toe, niet alleen
uit geheel Belgie maar ook uit de naburige landen is er naar dit heiligdom een gedurige
toeloop van cnristen-geloovigen, die er Gods hulp gaan afsmeeken. Wij dus willende
ook de geloovigen van t bisdom Brugge en van de naburige bisdommen opwekken om
hoe langer hoe meer dezen tempel te vereeren, die in de stad Brugge aan God is
toegewijd ter eere van den heiligen Basilis, Bisschop, Belijder en Kerkleeraar;
in overleg met onze eerbiedwaardige Broeders de Kardinalen der Heilige Roomsche
Kerk, belast met het bestuur der Congregatie van de heilige Kerkgebruiken, krachtens
Onze apostolische macht, bij de tegenwoordige Brieven en ten eeuwigen dage verleenen
wij aan bovengemelden tempel van den heiligen Basilis, Bisschop, Belijder en
Kerkleeraar. de waardigheid en eeretitel van een mindere basiliek, met al de
eereteekens, voorrechten, voordeelen, vergunningen, die van rechtswege toekomen
aan de mindere basilieken van deze stad Rome.
Aldus vastgesteld en
vergund. Wij verklaren, at deze brieven immer vast, geldig en uitwerkend zijn
en blijven en hun volle en geheele kracht hebben en verkrijgen, en ten volle
gelden nu en later ten bate van hooren en dat er volgens deze brieven moet
geoordeeld en beslist worden en van nu af ongeldig en nul wordt wat ook
daartegen, door gelijk welk gezag, wetens of onwetens, zou kunnen verzocht
worden. Niettegenstaande alles wat moge tegenstrijdig zijn.
Gegeven te Rome bij Sint
Pieter, gezegeld met den Visschersring, den dertienden dag van de maand April
ten jare 1923, het 'tweede van Ons Pausschap.
P. KARD. GASPARRI,
Secretaris van
State.
Een heerlijk herfstweder begunstigde Maandag de
grootsche plechtigheid. Om tien uur werd eenpontificale hoogmis opgedragen
in de Basiliek, Het overschoon kerkje kon de genoodigden niet slikken. Onder
dezen bemerkten wij den heer Minster van Landbouw, den gouverneur der provincie,
Mr. J. B. Coppieters, voorzitter van het edel broederschap met al de leden, Mr.
René De Bruyne volksvertegenwoordiger, de rechterzijde van den gemeenteraad,
het geestelijk kapittel en de oversten der kloosterorden.
Na het evangelie beklom de E. H. Vermoudt den
predikstoel en in eene vurige kanselrede legde hij de betekenis uit der
plechtigheid, bracht een dankbare hulde aan Z.H. Den Paus en aan Z. Hw. Mgr
Waffelaert en zette de geloovigen aan hunne kerk meer en meer te bezoeken.
Daarna las E.H. Kanunnik Mahieu de breve voor eerst in t Latijd, daarna in 't
Vlaamsch. Het Pauselijk paviljoen en het klokje, de eereteekens der Basiliek,
werden dan te voorschijn gehaald.
Uit de Basiliek van t Heilig Bloed kwam ten slotte
de hoogere geestelijke overheid in feestgewaad: Z. Hw. Mgr. Waffelaert, Z. Hw.
Mgr. Huys bisschop van Opper-Congo, de gemijterde abten van Lophem, Zevekerke,
Steenbrugge, enz
De juweelenstoet zette zich dan in beweging en trok
voorbij de overheden, die plaats genomen hadden voor t gouvernementsgebouw. Wat
een pracht, wat al kostbaarheden, welke onschatbare waarden bezit Brugge,
bezitten de kerken van Brugge!
En volk, op gansch den doortocht! Volk, als op
Heilig Bloeddag! Dank zij de goede zorgen van den E.H.M. English liep de stoet
in de meeste orde van stapel.
Waar zou zoon middeleeuwsche stoet beter
uitgekomen zijn dan in het oude Brugge, waarvan, elke gevel de herinnering oproept
aan het grijs, diep-geloovig verleden.
De processie waarmede de inhuldiging der
nieuwe basiliek van het H. Bloed besloten wordt, zal ongetwijfeld zeer
indrukwekkend zijn.
Onze oude stadsrekeningen maken maken [sic]
dikwijls gewag van processie-generaal waar onze kloosterorden samen met de
seculiere geestelijkheid en het magistraat in optraden: iets dergelijks gaan we
in de oude stad te zien krijgen. Wel is het aantal kloosterinrichtingen thans
niet meer zoo groot als in de middeleeuwen, maar ook van buiten de stad komen
bijtredingen: de Benediktijnen van Steenbrugge zullen de vijtieneeuwsche
prachtrijve van St Godelieve dragen; die van St Andriesabdij dragen het
zilveren borstbeeld van St Martinus uit de parochiekerk van Lopphem.
Onder de reliquaria vernoemen we slechts de
voornaamste: de H. Leo (bisschoppelijke seminarie), de zalige Idesbald (Potterie) de arm van de H. Coleta (arme Claren), de H.
Juliaan (Paters Karmelieten) St Elisabeth (Begijnhof) de arm van St Gillis (St
Gilliskerk) de H.H. Ignatius, Franciscus Xaverius, Aloysius, Carolus,
Borromaeus en St Walburga (St Walburgakerk) St Boniface (O.L. Vrouwkerk) de
prachtrijven van Z. Karel-Den-Goede, St Elooi, St Jan Chrysostomus en St
Donatianus (uit de hoofdkerk.)
De reliquie
van het H. Bloed zal gevolgd woden [sic] door Mgr Waffelaert, bisschop van
Brugge, door Mgr Huys, bisschop in Congo, en door al de gemijterde prelaten van
het bisdom.
Door breven van 13 April 1923 heeft Zijne
Heiligheid Paus Pius XI aan de kerk van den H. Basilius of kapel van het H
Bloed den eeretitel van Mindere Basiliek verleend.
Dit voorrecht dient plechtig afgekondigd te
worden. Daarom zal Mgr. Waffelaert, Bisschop van Brugge, die het smeekschrift
tot den H. Stoel richtte, de verkregene gunst kenbaar maken op Maandag 29
October aanstaande. Om 9 uur is er eene Pontifikale Mis.
Het cermonieel [sic] der inhuldiging van de Basiliek
eindigt met eene Processie. Het is een zuiver godsdienstige optocht van een
gansch anderen aard dus dan de wijd-beroemde H. Bloedprocessie. En toch belooft
deze inhuldigingstoet prachtig te zijn en eigenaardig. De optocht zal zijn een
relikenstoet in den aard der middeleeuwschen bidprocessies. In vele onzer oude
Brugsche kerken bewaart men nog schatten van vroegere dagen die zelden of nooit
te- voorschijn komen: kostbaar drijfwerk der middeleeuwen, Renaissance
borstbeelden en reliekschrijnen, die in den inhuldigingstoet zullen gedragen
worden.
Iedere
kloosterorde en elke parochie vormt een afzonderlijke groep. De schittering van
het edelmetaal, de rijkdom der oude priestergewaden afwisselend met de bonte
schakeering der ordesdrachten, en dat alles in dit bijzonder mooie kader der oude
stad, zal wel een aanblik opleveren eenig in zijn soort: laten we maar zeggen een
juweelenstoet, zooals die zijn kan in, een stad van middeleeuwsche poësis en
godsdienstige overlevering.
De jaarlijksche
bedevaart en gedenkingsprocessie zal plaats hebben op Zondag 12 Augusti 1923.
Optocht
te 3 uren van de groote markt van Dixmude naar het slagveld van den ijzer. Aan
de absouten aanspraak van den E. H . Paul De Beir, aalmoezenier bij het leger
en oud strijder.
Maandagavond
13 Augusti om 10 uren in de St. Niklaas kerk, plechtige zielmis voor de
gesneuvelden.
Alle oudstrijders
worden uitgenoodigd. Toetreding te melden aan P. Gardiaan der Minderbroeders.
trefwoorden: Diksmuide, gedenkprocessie, 20ste eeuw
's Morgens
was de plechtige dienst voor de gesneuvelde soldaten, waar de V.-O.-S.-sen en
Gewezen-Soldaten henentrokken, met vaandels en muziek.
Na de H
Mis, deed de geestelijkheid met ontzaglijke menigte, den ommegang rond de kerk
en de kapellen der H. Godelieve, Patrones van Vlaanderen, wier feest door een
gelukkig samentreffen, voortaan op 11e Juli valt.
Aan de
kapel werd een flinke kantate uitgevoerd, met begeleiding van koperorkest, onder
de leiding van E. H. Pastor Holvoet, die zelf het stuk gedicht en getoonzet had.
Daarna werden
op de kiosk Vlaamsche [l]iederen gespeeld door de fanfaren der gemeente.
s
Namiddags had er eene indrukwekkende optocht plaats
Onze Heilig Sakramentsprocessie is door den
ijver van Mijnheer den pastoor weer eenige groepen rijker geworden.
Maar het politie toezicht laat veel te
wenschen.
Juist toen het Hoogweerdige op den grooten
steenweg verscheen, kwamen drie autos dwarsdoor de Maagdekens vliegen.
Hoe er geen ongelukken gebeurd zijn, gelijk
te Thienen, waar een veertien jarig meisje doodbleef, is niet te begrijpen.
De Garde stond er op te kijken; geen
opmerking of geen proces verbaal.
En dan, toen de geloovigen, die den ommegang
volgden, in de Kloosterstraat draaiden, kwam een doodrijder in de zelfde
overtreding.
Ware het zoo moeilijk om gelijk in andere
gemeenten, alle rijtuigen voor een paar minuten te doen stilstaan langs den
kant van Maldeghem? Want het is maar van langs dien kant, dat op dat uur het
gevaar afkomt.
Dank voor de opname, M. de uitgever, en op
voorhand, dank aan den schepene van politie, die gelijk wij hooren, goede
maatregelen schikt te nemen.
trefwoorden: Sijsele, Sacramentsprocessie, 20ste eeuw
De ommegang van Caeneghem volgt het feest der
overbrenging van de relikwiën van St-Elooi 25 Juni dus ommegang Zondag 1
Juli.
Oudtijds werden op den ommegang de paarden
gezegend met de relikwien van St-Elooi. Dit bracht veel volk in de gemeente.
Tot dat de kerkfabriek van Aerseele de relikwie eischtte als haar eigendom;
gevolg: Monseigneur de bisschop legde de zegening stil.
Er bleef een processie bestaan die op
ommegang Zondag uitging, waarin het borstbeeld van St-Elooi werd mede
rondgedragen. Deze processie is in 1871 afgeschaft.
St-Elooi was in de kerk van Caeneghem een
autaar toegewijd, thans zijn beeld en autaar verdwenen, alleen de zegening met
de relekwie is heropgericht en wel op St-Elooi 1 December voor paarden en
ruiters der St-Elooisgilde.
De ommegang zal wellicht dit jaar door
biizonderheden opgeluisterd worden, dat op 1 Juli.
trefwoorden: Kanegem, Sint-Elooi, processie, Ommegangzondag, 20ste eeuw
Begunstigd door een heerlijk weer heeft de
processie haren ommegang gedaan. Langs den doortocht wapperde aan alle huizen
de driekleur of leeuwenvla[g]. (zinnebeeld dat er in Roosbeke nog Vlaamsch
leven is.)
Het doet zoon deugd de leeuwen te zien
wapperen in wind en zon. Op de processie nogal wat volk en velen die
ing[e]togen medegingen.
Deze week worden er missen, gedaan om schoon
weder te bekomen. Het is noodig, want de zomervruchten staan slecht en velen
hebben moet [sic] herplanten of herzaaien; de oogst zelf belooft nog ve[e]l.
Dat God zijn zegen geve dat al[l]es goed
komt.
Binnen eenige weken Guldensporenviering,
voorzeker lijk op andere jaren zullen de gulden sporen waardig gevierd worden.
De vrouw die het ergst gekwetst werd toen die
auto door het dicht opeen gepakt volk reed in de Noordzandstraat, is nu toch
overleden.
Het was een jonge moeder, wier man soldaat is
in 't bezette gebied; ze had haar zoontje aan haar zijde en wierp het met alle
kracht in het volk, maar zij zelve viel onder de wielen.
Een toeschouwer verstaat niet hoe er geen
policie was om dien auto in de Dweerschstrate te houden en t was ook de moeite
weerd om zien hoe die auto die daar blijven staan was waar de processie
passeerde, wel tien maal opgeschreven werd door de agenten, die effenaan toekwamen en van mekaar niets wisten.
Maandag morgen tegen 11 uur had in de
Noordzandstraat een vreeselijk ongeluk plaats.
Een heer van Roeselaere was met zijn
veertienjarigen zoon per auto naar Brugge gekomen, om de processie van het
Heilig bloed bij te wonen. Hij kwam van de Wolvengracht en wilde de
Noordzandstraat in, maar de weg was door het samengepakt volk versperd. De heer
stapte uit zijn auto, om te vragen welken anderen weg hij kon nemen. Hij beging
de onvoorzichtigheid zijn motor niet stil te liggen [sic].
Gedurende zijn afwezigheid duwde zijn
zoon, die aan het stuur was gebleven, zonder het te weten, den remhefboom der
groote versnelling af. De auto reed onmiddellijk vooruit, te midden van het
volk.
Van alle zijden klonken angst- en
noodkreten. Een twintigtal personen werden omvergeworpen en overreden. Een
ruiter en zijn paard werden ook te gronde geworpen. Eindelijk stuitte de auto
tegen den gevel van een huis, en daar werd een dame vreeselijk gekwetst, 5
andere menschen werden zwaar gewond, een werd het been afgereden.
H.
BLOED. Twee bijzondere treinen, bij diegene die bestaan, zullen Maandag uit
Maldeghem naar Brugge loopen; een om 7 uur 8 minuten en een 8 uur 22.
s
Namiddags keeren er twee bijzondere uit Brugge terug een om 15.45 en een om
19.10.
Juist
gelijk verleden jaar.
Weet
ge nog hoe heet het was te Brugge verleden jaar? Zoo heet dat er menschen
onpasselijk werden binst achter en den ommegang.
t Is
te verwachtend at het weerom zonneweder zal zijn, maar asjeblief, toch zoo erg
niet.
t Is
de dag ook van de velos. Ze zijn niet meer te tellen.
Autos
niet zooveel. Die rijden liever naar de Kursaal van Blankenberghe en Oostende.
KORTRIJK.
Heilig Haar processie. De vermaarde processie van het Heilig Haar van Ons
Heer. zal uit O. L. Vrouwkerk uitgaan, den Zondag na O.H. Hemelvaart ten drie
ure s namiddags.
De
prachtige godsdienstige, bijbelsche en geschiedkundige groepen. die vroeger zoo
bewonderd werden en zooveele vreemdelingen naar Kortrijk trokekn[sic]. zullen
nu wederom in vollen luister en frischheid verschijnen.
Hel
Heilig Haar wordt sedert eeuwen met heiligen eerbied in O. L. Vrouwkerk bewaard
en er met grote godsvrucht vereerd. Bijzonderlijk om gemaard al genezen te
woorden van alle hoofdkwalen en haarziekten.
Van 24 Maart tot 3 April is te Damme de H.
Missie gepredikt geworden door de Eerw Paters Redemptoristen Janssens en
Lammertijn van t Klooster van Antwerpen.
Zelden zal eene H. Zending met meer iever
gevolgd zijn. Iederen avond was de groote O.L. Vrouwekerk vol geloovigen: de
stoelen der kerk en die van t Hospitaal, voor de gelegenheid gemobiliseerd,
waren allen bezet; de zitsels zaten vol; men verdrong zich op de hoogzaal en
vele lieden moesten stoelen van huis medebrengen.
Van de omliggende gemeenten kwamen elken avond
meer en meer toehoo[r]ders Machtig dreunden de missiegezang[e]n door de hooge
gewelven; en ingetogen met gespannen aandacht volgden de honderden geloovigen
de predikanten die tot de harten spraken of in heftige bewoording zedeloosheid
en wangedrag striemend geeselden.
Zondag namiddag had een indrukwekkende
plechtigheid plaats. In processie werd het Mirakelkruis van Damme en tevens
Missiekruis door de stad gedrage[n], door de Gildebroeders in visscherpak; de
Oud-strijders vormden de eerewacht.
Op de markt hield de stoet sti[l] en E.P.
Lammertyn, Oud-Krijgsaalmoezenier deed eene aanspraak op den balkon van t
stadhuis. Een heerlijk spreekgestoelte was t hier, afgelijnd door de gothische
bogen van []t praalgebouw, uitzicht gevende op eene plaats die herinnert aan
Dammes roemrijken tijd; waar []t beeld van Jacob van Maerlant prijkt; van
hier spraken weleer de wethouders tot de gilden.
De Eerw. Pater, met een stem als een klok en
in sierlijke tale sprak over Dammes kostbaarsten schat: het Mirakelkruis; hij
heri[n]nerde aan de vurigheid waarmede onze voorouders <<hun>>
Wonderbeeld vereerdern en hij spoor[d]e de Dammenaars aan tot hetzelfde
betrouwen.
Maandag avond werd O.L. Vrouw van Gedur.
Bijstand, op bijzondere wijze vereerd, en haar beeld, boven op het hoogaltaar
geplaatst, was schitterend verlicht.
***
Volgens de overlevering werd het Mirakelkruis,
toen <<het Zwin>> nog Dammes mure bespoelde, door D[a]msche
schippers uit de zee opgevischt. Wanneer dit geschiedde is niet juist bekend,
doch bewaarde oorkonden vermelden dat het reeds in 1339 vereerd werd.
Eene afzonderlijke kapel was er voor opgericht
Nadat deze door de beeldstortmers [sic] vernield werd, plaatste men het kruis
in de Noordb[e]uk van de kerk waar het nu nog berust. Elk jaar had een
vermaarde ommegang [p]laats: de processie trok tot over de St Jacobsbrugge op
de zoute vaart; na de vernieling dezer brug zette men zelfs met schuiten over.
Eene overgroote menigte komende van gansch t Noorden van Vlaanderen, tot van
Nieuwpoort en Duinkerke, woonde den ommegang bij [en] zieken en gebrekkigen
namen plaats op de berrie van het Kruis en talr[ij]ke wonderen geschiedden bij
die vereering.
Zes dezer zijn afgebeeld in de kerk op een
schilderij der 15e eeuw.
Nog ieder jaar, op 3den Zondag van
Juli is er een groote toeloop van bedevaarders naar t Kruis van Damme.
Aerseele was blijde om 't schoon weder van
Maandag laatst; want 't was juist dien dag dat Eerwaarde Heer Bouve als pastoor
ingehuldig werd. Reeds van in den
voormiddag waren alle huizen smaakvol versierd. Om 2 uren 's namiddags trokken
paarden, fietsen, rijtuigen den Eerweerden Heer Pastoor tegemoet. Op een
verhoog aan 't Hooge nam Hij den stoet in oogenschouw: De Eucharistische
Kruistochters, De goede Herder, De H. Martinus patroon der parochie, De blijde
intrede van Jesus in Jerusalem onder 't dreuneud en.prachtig gezang van Hosanna
en den praalwagen met Jesus H. Hert in top, defileerden luisterrijk Het kanon
bulderde, de klokken luidden en op 't gelaat van ieder Aerseelnaar las men
blijheid om den nieuwen Herder.
trefwoorden: Aarsele, inhuldiging pastoor, processie?, 20ste eeuw
De geestelijke Overheid van Diksmuide heeft
besloten jaarlijke eene groote processie interichten tot op de boorden van den
YZER, de absouten te zingen op dat onmeetbare kerkhof waar nog zoo vele lijken
verborgen liggen. Er wordt vele gedaan voor onze gesneuvelde helden; doch al te
dikwijls wordt gebed er bij vergeten, en alles vergaat te veel in
monumenten-hulde.
Die processie zal dit jaar op 15 Oct. gedaan
worden, maar van toekomende jaar af op een anderen dag, meer in t zomer
seizoen.
Het ware aangenaam wildet gij aan onze
beslissing om door gebed hulp te brengen aan onze gesneuelde [sic] helden, al
de mogelijke ruchtbaarheid geven.
De stoet die om 3 uren op de groote markt
gevormd wordt, zal samengesteld zijn als volgt:
1) Het muziek der Vereenigde Fanfaren van
Dixmude. 2) Oudstrijders van Dixmude en andere Yzergemeenten met hunne vaandels
3) Herinnering aan de genseuvelden [sic] van Dixmude. 4) Idem der
Yzergemeenten. 5) Der negen provincien. 6) Van al de gesneuvelden van den
grooten oorlog. 7) Het Kruis en de geestelijkheid in rouwgewaad. De wereldlijke
overheid. 9 De volksmenigte die den Rozenkrans bidt.
Zoo gaat de stoet tot aan de plaats tusschen
de Bloemmolen en den Boyau de la
Mort alwaar een lijkbaar opgetimmerd is.
10) Gezang van den De Profundis en de Miserere
door al de schoolkinders. 11) Aanspraak van den E.P. Gerlachus gardiaan der
P.P. Recolletten. 12) De absouten of beles rond de lijkbaar, door de
Geestelijkheid.
13/ Daarna komt de stoet tot op de groote markt,
recht voor het vernielde stadhuis, waar onder het zingen van vaderlandsche
liederen en groet gebracht wordt aan de vlaggen.
N.B. Deze is een voorloopige orde, die
volgende jaren zal uitgebreid worden, naarmate de heropbouw der stad het
toelaat. Maar van nu al reeds worden alle Oud-strijders-bonden met hunne
vlaggen uitgenoodigd om in den stoet te gaan.
En t ware de vurigste wensch der inrichters
van deze processie dater in ieder provincie een comiteit tot stand kwame, dat
zich wil belasten, voor nu reeds, maar bijzonderlijk voor de toekomst, met de
deelname der provincie in deze absouten-processie op de slagvelden van den
Yzer.
Alle inlichtingen zullen geerne worden
verstrekt door Z.E.Heer Van Den ABEELE.
Pastoor-Deken,
DIXMUDE
trefwoorden: Diksmuide, absoutenprocessie, 20ste eeuw
