Het fundamentele symbool voor de geneeskunde, het universele kenteken voor de medische wetenschap wordt "esculaap" genoemd. 
De esculaap is een herautenstaf, waarvan de meest gekende die van Mercurius (of Hermes) is, waarrond zich twee slangen kronkelen in tegengestelde richting. De slang heeft hier een dubbele symbolische betekenis, de ene heilzaam en de andere noodlottig, waarbij de staaf staat voor antagonisme en evenwicht.
 

De vorm van het kenteken van de Gezondheidsdienst van het belgisch Leger wordt omschreven in het Koninklijk Besluit van 06 juni 1847. Het bestaat uit een staaf met daarop een spiegel waarrond de slang van Epidaurus zich kronkelt, omringd door een takje met eikenbladeren en een ander met laurierbladeren.

Asklepios (ook wel: Aesculaap) is in de Griekse mythologie de halfgod of heros van geneeskunde en genezing.

Tijdens de lange wandelingen naar zijn patiënten steunde hij op een stok. Toen hij op een dag Epidaurus, een Oudgriekse stad op het schiereiland Argolis, verliet, kwam er een slang uit het veld gekropen die zich rond zijn stok wentelde. Asklepios sloeg hem dood, maar een andere slang dook op en met behulp van een kruid, dat hij in zijn bek had, slaagde hij er in om zijn soortgenoot te doen herleven. Asklepios gebruikte vervolgens deze kruiden om de zieken te genezen en zelfs de doden tot leven te wekken.

Hierin vinden we de oorsprong van de esculaap. De slang staat in de esculaap symbool voor de genezing, omdat dit dier zijn huid kan afwerpen, hetgeen staat voor herboren worden en genezing, maar ook door zijn beet die de dood kan brengen.

Later heeft men de spiegel toegevoegd die de voorzichtigheid symboliseert, een onmisbare deugd voor artsen, chirurgen en apothekers. Later werd dit geheel vervolledigd met twee takken van eiken- en laurierbladeren. In de oude grieks-romeinse beschavingen was de eik een heilige boom en stond voor kracht, zowel fysieke als morele kracht, en wijsheid. De laurier is gewijd aan Apollo en symboliseert de onsterfelijkheid evenals de roem verworven door de wapens of door de geest. Werd de laurier ook niet gebruikt om helden en wijsgeren te kronen?