De University of Southampton is een instelling die streeft naar academische perfectie via een leerprogramma dat uitmuntende intellectuelen aflevert, waardoor de wereld van vandaag voorzien wordt van de wereldleiders van morgen. Bij een dergelijk streven naar perfectie hoort, volgens het beleid van de Universiteit, een vier weken durende paasvakantie. EEN MAAND VAKANTIE ZONDER REDEN ! Tijd om op reis te gaan dus !

Samen met Annika plande ik een vijfdaagse wandeltocht langsheen de muur van Hadrianus, een defensieve structuur die in de tijd dat de Romeinen dachten zaken te hebben in Engeland de grens voorstelde tussen het Romeinse Rijk en de barbaarse wildernis van Schotland. Het zuiden van Engeland werd rond 50 v.C. door Julius Caesar veroverd, en doorheen de daaropvolgende eeuw deelden de Romeinen in het noorden met gulle hand beschaving uit aan iedereen die het lustte en deportatie aan twijfelaars. Volgens de Britten is dit trouwens de enige keer waarop Engeland werd veroverd door een strijdmacht van het continent, wat een beetje overkomt als negationisme gezien de daaropvolgende veroveringen door de Germanen, Vikings, Normandiërs en de door zielen-honger gedreven Christelijke monniken. Maar de Duitsers zijn er vorige eeuw niet in geslaagd ! Dat is waarschijnlijk de belangrijkste boodschap die Britse historici willen verspreiden in tijden waarin conflicten worden uitgevochten in beurzen, banken en de media. Slagvelden waarin de Duitsers door hun verdomde werk-ethiek en Grüntlichkeit een strategisch voordeel hebben op de door tea-time verlamde Britten.

Keizer Hadrianus was niet de typische « verkrachting, moord en plunderen ! » roepende Romein. Hij was een filhelleen, een liefhebber van de Griekse cultuur, een levenswijze die de Romeinen zich 200 jaar eerder hadden eigengemaakt, meer dankzij de overtuigingskracht van hun speerpunten dan die van hun redenaarstalent. Als liefhebber van de Griekse cultuur was Hadrianus dus vooral een denker en voelde hij de nood zijn mening over driehoeksverhoudingen en de opwarming van de aarde te delen met de ganse wereld. Een beetje een hippie avant-la-lettre dus ; van het politieke slag als een Bert Anciaux maar dan oprecht. Zijn voorganger onder de keizerlijke kroon was Trajanus, een Spaanse militair die zijn temperament losliet op het huidige Roemenië, Marokko, Sinaï, Oost-Turkije, Engeland en Irak. Als een Romeinse toreador wervelde hij over deze gebieden, danste rond de stierlijke vijand die nadien werd afgemaakt door verdacht veel ruiters met speren. Hoezeer Hadrianus ook opkeek naar deze Spaanse Adonis, zijn gevoelige hart kon dergelijke slachtingen niet aan waarop zijn hypocriete tong een boodschap verspreidde van consolidatie en vrede.

Tijd dus om muren te bouwen aan de grenzen van het rijk, dacht hij dan maar, terwijl hij een rechte lijn trok op een inaccurate kaart van Engeland. Hadrianus stuurde vier legioenen naar dit gebied om het werkje op te knappen, want volgens de archeologen waren Romeinse soldaten bovendien goede metsers en loodgieters. Het westelijke en oostelijke deel schoot goed op, de muur werd opgetrokken uit turf en steen in vlakke gebieden langsheen de natuurlijke bescherming geboden door een stroom of een agressieve boer. Het legioen uit Gallië dat het middelste deel van de muur moest bouwen was echter minder tevreden. Op deze plaats is het land extreem heuvelachtig en de rechte lijn die Hadrianus zorgeloos trok in de vertrouwelijke omgeving van zijn vergriekst paleis in Rome bleek de toppen van een dagzomend kalksteenmassief te volgen. De Galliërs zwoegden om een muur te bouwen waar ze het nut niet van inzagen ter verdediging van een rijk waar ze zich geen deel van voelden, en dit maakte hen een beetje melancholisch.

Ze zouden zich echter beter hebben gevoeld wetende dat tweeduizend jaar later twee archeologen hetzelfde pad zouden volgen in vol ontzag voor de schaal en vernuftigheid van het bouwwonder. Elke mijl werd een fort gebouwd en tussen elke twee forten bevonden zich twee wachttorens. De muur zelf was vijf meter dik en vijf meter hoog en op elke dagmars bevond zich een legioenkamp (= indrukwekkend grote archeologische speeltuin met veel stenen muren). We hebben twee dagen doorheen dit heuvellandschap getrokken steeds langsheen de Romeinse muur. Soms konden we enkele onopgegraven torens of forten als grote symmetrische sporen onder het gras ontwaren, maar als archeologen zien wij natuurlijk graag dingen die er niet zijn. Op de derde dag deden we het wat rustiger aan en ontdekten we (naast het standaard Romeinse fort) een Engelse kruidtuin, de Middeleeuwse abdij van Hexham en een goed restaurant (=zeldzaam) ! We kwamen bovendien twee grappige oude Amerikaanse vrouwtjes tegen die ons met de wagen op bestemming brachten. Ze waren rond de 70 jaar en deden dezelfde wandeling als wij, 25km bergop-bergaf, verkeerd lopen niet bijgerekend … ik had daar wel ontzag voor.

Na een dag het prachtige Romeinse stadje, Middeleeuws kasteel en de betere coffeeshop van Corbridge te hebben bezocht, bleven we nog een dag in Newcastle. Deze laatste paar uur bleken minder makkelijk te vullen. Newcastle is een down-to-business stad van middelmatige grootte met middelmatige bewoners en een meer dan middelmatig voetbalstadium en shoppingcentrum. De stad is bezaaid met prachtige monumentale gebouwen uit de 19de eeuw en vroeger, maar deze zijn zo slecht geplaatst en omringd door een kakofonie van stijlvolle en stijlloze bouwsels waaraan de stedelijke planning van Brussel zelfs niet kan tippen. Een parel in deze op eerste zicht oninteressante stad was het Baltic museum voor hedendaagse kunst, ondergebracht in een gerenoveerde industriële hal die sterke invloeden vertoonde van de betere Sovjet architectuur.

De muur van Hadrianus is dus een bouwwonder in een prachtig landschap dat zeker een bezoek waard is. Ik hoop een van de dagen foto’s op facebook te kunnen plaatsen, maar ga er maar vanuit dat ik een accuraat beeld heb geschetst van de streek en haar geschiedenis.

16-04-2009 om 16:04 geschreven door Tom