Zaterdagochtend na de grote aardbeving was alles een beetje onwezenlijk. Er was geen elektriciteit, geen water en geen telefoon. De schade in de huisjes viel nog mee, alles was wel een rommeltje. Vele dingen waren verschoven of omgevallen, bloempotten lagen op de grond, keukengerief was uit de kasten gerammeld maar het viel eigenlijk nog best mee. Het gaf ook wat te doen : opruimen zodat je iets om handen hebt. In de omgeving van de hogar waren enkele huizen zwaar beschadigd en overal lagen dakpannen op straat, het leek nog te doen alhoewel veel schade aan de binnenkant van de huizen is en van buitenaf niet zichtbaar .( gescheurde muren of verzakkingen). Ik vrees dat er in de komende tijd nog veel huizen zullen moeten afgebroken worden omdat ze structureel beschadigd zijn.
De eerste berichten van de rest van de streek waren allesbehalve hoopgevend. Een aardbeving van 8 op de schaal van Richter, op sommige plaatsen zelfs een 9 (zelfs in aardbevingen ga ik voor hoge cijfers en niet alleen op school), Concepción en Chillán waren zwaar getroffen en het episch centrum zou in Cobquecura geweest zijn; Daar zou een aguamoto alles verwoest hebben. Ik dacht onmiddellijk aan het huisje op het strand waar ik enkele weken geleden nog geslapen had en zo in bewondering genoten had van de oceaan en de woeste kracht van het water. ( Later bleek dat er geen tsunami geweest was in Cobquecura maar iets verderop in een andere pueblo, maar niettemin waren 90% van de huizen in het dorp met de grond gelijk gemaakt). Er was ook sprake van vele slachtoffers en grote verwoestingen, het zag er dus niet zo goed uit. In El Carmen waren er volgens de eerste berichten twee doden te betreuren. Ook de kerk naast de hogar en eigenlijk vlak naast mijn slaapkamer was zwaar beschadigd, het grote kruisbeeld was naar beneden gedonderd en stuk en ook het beeld van de Virgen van El Carmen was helemaal kapot. De achtermuur was voor een groot stuk ingestort en alle dakpannen waren verschoven of naar beneden getuimeld.
Na de eerste opruim in de hogar en het besef dat we heel veel geluk gehad hadden, realiseerde ik me dat ik op geen enkele manier kon laten weten aan het thuisfront dat alles ok was met me. Ik kon niet weg en er was geen enkele vorm van communicatie mogelijk. Ik zou trouwens ook niet weten waar naartoe en op welke manier dus het beste was te blijven waar ik was en gewoon afwachten en zien hoe de dingen zich verder ontwikkelden. Ik hoopte maar dat Renilde en de kinderen niet te ongerust zouden zijn en op de één of andere manier te weten zouden komen dat alles goed was. Die boodschap stuurde ik vanop afstand met heel mijn hart door en ik vertrouwde erop dat Renilde het wel zou voelen dat het me goed ging.
In totaal hebben we vier dagen zonder stroom en water gezeten, een beetje primitief. Het is echter verwonderlijk hoe snel je je daaraan aanpast. Zeuren en klagen helpt niet dus ertegenaan. Maandag heb ik de bibliotheek terug opgeruimd en op orde gezet want dat was ook een zooitje. De oficina van tia Lily ook weer gebruiksklaar gemaakt, daar was de kast met alle dossiers van de kinderen omgetuimeld. Een andere namiddag heb ik tio Patito een handje geholpen, zo van die kleine dingen om me toch zo nuttig mogelijk te maken. Vanaf woensdag was er terug elektriciteit en water en weer telefoon, ik kon voor het eerst even bellen en dat deed deugd !!! Wat een opluchting, Renilde wist ondertussen via Erich wel dat het goed ging ( Erich, hartelijk dank daarvoor) maar het is toch anders als je zelf kan bellen en iets zeggen tegen je vrouwtje.
De eerste dagen na de beving en er geen licht was sliepen we allemaal samen in de eetkamer van casita Belen , dicht bij elkaar op dekens op grond, niet echt comfortabel en pijnlijk voor mijn rug maar het gaf tenminste wat gevoel van veiligheid. Veel slaap heb ik die eerste nachten niet gehad, mijn alarmsysteem stond op scherp en bij de lichtste beving was ik alert en klaar om te reageren indien nodig. Het schijnt dat dat gedoe met naschokken nog wel even gaat duren vooraleer de aarde weer haar rust hervonden heeft, de zwaarste naschok heeft nog een flinke zes gescoord op de schaal van Richter maar duurde maar heel even, niet genoeg om verdere schade aan te richten. De eerste beelden die wij hier op TV konden zien, waren vreselijk. Je kan echt wel spreken van een grote ramp en het zal jaren duren vooraleer alles weer hersteld zal zijn. De nieuwe president van Chili weet wat hem te doen staat. Het aantal slachtoffers staat voorlopig op achthonderd en het is een wonder dat het er niet meer zijn als je de beelden ziet. In de grotere steden geldt ook een avondklok, na zeven uur mag niemand meer op straat en neemt het leger samen met de carabinieros de zaak over om plunderen en roven tegen te gaan. (een maatregel die echt wel nodig was )
Foto's heb ik hier in El Carmen niet gemaakt van de vernielingen, ik wil niet de ramptoerist gaan uithangen, het is voor vele mensen zo al erg genoeg zonder dat daar een gringo uit Belgica nog foto's van zit te nemen. Ik vind dat een kwestie van respect. In Chillán heb ik vorige zaterdag wel wat foto's genomen en de vernielingen zijn daar erg groot. De Mall, die grote winkel zou een aantal maanden gesloten blijven. Hij is net niet ingestort maar er is structurele schade aan het gebouw en het zou niet meer veilig zijn. De meeste hoge gebouwen ( appartementsblokken en zo) zijn ontruimd wegens instortingsgevaar en het was me niet meteen duidelijk waar al die mensen die er in woonden naar toe zijn. Overal langs de straten liggen hopen met puin te wachten om definitief opgeruimd te worden. Het leek soms wel of je door oorlogsgebied wandelde en of men kwistig met springstof aan het werk geweest was. Ik heb zoveel indrukken te verwerken gekregen dat het moeilijk is om het allemaal weer te geven maar het heeft in ieder geval een diepe indruk op me achtergelaten.
Het dagelijkse leven probeerde terug op gang te komen, wie kon, opende zo vlug mogelijk terug zijn winkeltje of improviseerde iets om weer aan de slag te kunnen gaan. Ook in El Carmen, vanaf donderdag was het warenhuis terug open, was er weer water en de meeste mensen gingen weer aan het werk. ( In het warenhuis moet het één grote rommel geweest zijn, alles lag uit de rekken, wat breekbaar was, was natuurlijk kapot, ze hebben echt wel een paar dagen nodig gehad om te boel weer op te ruimen). En vrijdag was er sporadisch weer internet, met horten en stoten heb ik mijn berichten kunnen uploaden en dat waren er heel wat. Hartelijk dank dat jullie zo bezorgd waren, dat doet een mens deugd.
Ik heb op facebook ook een oproep gezet aan alle padrinas en madrinas van de kinderen hier , stuur een kaartje of laat iets van jullie horen; de kinderen zullen dat zeker fijn vinden als er aan hun gedacht wordt. Er zijn er een paar die nog geen nieuws van hun familie hebben en die zijn echt wel bezorgd. (ik weet ondertussen hoe dat voelt) Deze avond ga ik dan eindelijk wat fotomateriaal aan facebook toevoegen Ik heb hier een beetje tijd tekort maar één ding is zeker , ik blijf nog even hier, terremotos of niet. De kinderen kunnen en mogen niet weg en ik wil niet weg, de tio uit Belgica is een taaie en ik geef veel te veel om kinderen om ze nu achter te laten.
Eindelijk kan ik weer iets schrijven op de blog, als ik tenminste dit bericht doorgestuurd krijg.
De week voor de grote aardbeving was alles heel normaal verlopen, met de gewone gang van zaken. Je denkt dat je alles zo een beetje onder controle hebt en dat je stage rustig aan zal verder kabbelen met hier en daar wat kleine hindernissen maar eigenlijk niets onoplosbaar. Ik had me voorgenomen om vorige week zaterdag naar Chillán te reizen om mijn visakaart eens te testen en om een nieuwe muis voor de laptop te kopen want de mijne had het begeven. ( te intensief gebruik , vrees ik) Ik keek er echt wel naar uit om weer eens een stapje in de wereld te zetten buiten El Carmen. De natuur heeft er echter anders over beslist.
Zaterdagochtend , 27 februari 2010, 4 uur in de morgen. Dit is een datum die ik de rest van mijn leven niet meer zal vergeten. Waar ik precies van wakker geworden ben, weet ik niet meer maar alles bewoog en er was een eigenaardig gerommel te horen samen met gekraak van hout en gerammel van de ramen. Ik besefte onmiddellijk dat het een aardbeving was en aanvankelijk vond ik het nog niet zo angstaanjagend en was ik er nog vrij gerust in en vond ik het best interessant om te beleven. Maar.... , het bleef maar duren en duren en de intensiteit werd steeds heviger, het schudden ging harder en harder, mijn bed verschoof , er viel een schilderijtje van de muur en toen ging het licht uit. Heel even had ik paniek en besefte ik dat dit iets meer dan een doordeweekse aardbeving. Er schoot van alles door mijn hoofd, eerst en vooral: ik moet hier naar buiten , ik moet naar de kinderen toe. Ik probeerde wel uit mijn bed te geraken (wat al heel moeilijk was), vond in het donker mijn broek maar met één been in mijn broek donderde ik op het bed. Overeind blijven was niet mogelijk, zo hard ging alles heen en weer. Het kraken van het huis was niet om aan te horen en ik dacht zo meteen krijg ik hier alles op mijne kop. Hoe lang het geduurd heeft, kan ik moeilijk inschatten. Achteraf werd gezegd dat het tussen drie en vier minuten moet geweest zijn, ik weet alleen dat het mij ongelooflijk lang leek en dat ik alleen maar dacht : hou op , hou er aub mee op !!! Van al de keren dat ik in mijn leven bang geweest ben, komt dit alvast op de eerste plaats te staan als de schrik van en voor mijn leven. En dan werd het stil, echt akelig stil. Ik verwenste mezelf dat er geen zaklamp in mijn bagage zat. ( Een tip voor alle reizigers : neem een zaklamp mee, want je weet nooit). Ik trok mijn broek verder aan , een trui erover en naar buiten. Eerst naar casita Belen van tia Carolina, daar kwamen de kinderen ook naar buiten, allemaal gezond en wel , gelukkig, ook tia Carmen uit Limburgo kwam aanzetten met haar kroost. Voor het huisje Belen is de veiligheidszone in geval van een ramp of brand of iets dergelijks en een aardbeving hoort daar ook bij. Alleen van tia Ruti was nog niets te zien. Ik daar naar toe , haar deur was nog op slot maar ik hoorde wel geluid binnen. Een beetje in paniek kwam ze opendoen, ze zei dat alles ok was met iedereen. In het huisje was het wel een zooitje, de kast in de gang had haar hele inhoud uitgespuwd ( waarschijnlijk misselijk geworden van al dat geschud), het bloemenrekje in de leefkamer lag omver, her en der lagen er nog spullen op de grond die ergens van af gevallen waren. Ik zei tegen Ruti dat het verzamelen was bij tia Carolina. Paniek opnieuw !! Er ontbrak één van de kinderen, Pamela. Zij lag nog in haar bed en reageerde niet op geroep, op niets. Het was me meteen duidelijk dat Ruti niet wist wat te doen en helemaal overstuur geraakte, ik heb haar met de andere kinderen naar buiten gestuurd ( een beetje kordaat, foei van mij) en heb Pamela lichtjes hardhandig bij kennis gebracht. Ik begrijp zelf niet hoe ik zo kalm kon blijven en deed wat ik moest doen, kijken of ze ademde , dat deed ze maar heel licht en oppervlakkig, ik controleerde of haar mond vrij was en of ze haar tong niet had ingeslikt. Ik heb een paar kussens onder haar benen gelegd, een paar keer stevig op haar borstkas geduwd zodat ze dieper ging ademen en haar een paar kletsen in haar gezicht gegeven om haar terug bij te brengen. Dat lukte nog ook, alhoewel ze nog wat verward was. Dan heb ik haar naar buiten gedragen in de frisse lucht om verder bij te komen en om te bekomen. Het was stevige paniekaanval geweest, niets ernstig. Tia Carmen wou een ziekenwagen bellen omdat Pamela kloeg over pijn in de borst (mijn fout) maar dat was zinloos natuurlijk, er was toch niets dat nog werkte. In zulke omstandigheden ben je volledig op jezelf aangewezen en moet je je plan maar zien te trekken. Bij tio José was ook alles in orde in Alborada, ook daar waren de jongens allemaal buiten en bij elkaar in veiligheid. Gelukkig maar. Op het eerste zicht was er niet teveel schade aan de hogar, toch niet structureel en was er niets ingestort. Maar terug naar binnen gaan .... voor geen geld van de hele wereld. De kinderen wouden in geen geval terug naar binnen, bij hen zat de schrik er goed in. Dus hebben we de rest van de nacht buiten doorgebracht voor casita Belen, allemaal dicht bij elkaar met alle dekens die we konden vinden want het was verdorie koud en de meeste kinderen waren in pyjama.
En toen ... toen kreeg ik mijne klop, ik had mij tot nu toe goed staande gehouden en mijn best gedaan, de kinderen gerust gesteld, dekens gaan zoeken , samen met de tia's gezorgd dat iedereen zo comfortabel mogelijk zat en het een beetje warm had. Ik zat daar middenin met twee kleintjes op mijn schoot (Aracely en Carina), gewikkeld in een deken, zover van huis, van je vrouw en je kinderen, midden in een ramp en je begrijpt maar voor de helft wat ze allemaal rondom je vertellen. Dat was best een moeilijk moment en ik heb onopvallend een traantje weggeveegd. Het was wachten op het eerste daglicht, nog twee lange uren. Het heeft die nacht nog een paar keer gerommeld maar zonder erg, op straat reden auto's af en aan, gelukkig was er maanlicht om voor een beetje licht te zorgen want de noodverlichtingen op batterijen werkten maar half en half.
Hoe het verder verlopen is de eerste week zal ik morgen verder schrijven met als het lukt wat foto's erbij op facebook. wordt vervolgd
