Justitie, kommer en kwel of een verderfelijk spelletje
blufpoker?
Je kan justitie vanuit verschillende invalshoeken benaderen.
Justitie als departement van de federale regering. Justitie als instellingen
met verschillende niveaus en specialiteiten welke instaan voor het opvolgen van
de rechtsregels en die recht spreken indien daarom verzocht wordt. Justitie als
instelling verantwoordelijk voor de opvolging van de vonnissen, voor de
opvolging van de uitvoering ervan, voor de organisatie van gevangenissen en
andere strafinrichtingen.
De Grondwet voorziet de scheiding van de drie machten: de wetgevende macht (de
parlementen), de uitvoerende machten (de regeringen) en de rechterlijke macht (
hoven en rechtbanken in België).
Wie meer informatie over de hoven en rechtbanken in België zoekt verwijs ik
naar de in opmerkingen hernomen links.
Recent werden enkele hot items kenbaar gemaakt in de media, zoals
bijvoorbeeld de Kazachgate-Chodiev. Ook andere rechtszaken hebben de publieke
opinie beroerd, herinner je maar de beruchte parachutemoord met Els Dottermans
en meer recent de Kasteelmoord met Dr Gyselbrecht en Pierre Serry in de
hoofdrol.
De commotie rond deze zaken doen bij de burgers vragen rijzen omtrent de
werking van Justitie en meer bepaald het gerecht doch niet alleen omtrent de
rechtspraak op zich. Ook de strafuitvoering doet bij menig burger de
wenkbrauwen fronsen en meer bepaald het feit dat een gevangene vrij kan komen
na het uitzitten van één derde van de oorspronkelijke gevangenisstraf.
België loopt de ene veroordeling na de andere op voor de behandeling van
gevangenen, voor het ontbreken van aangepaste instellingen en de daar aan
verbonden zorg voor geïnterneerden!
Justitie is in vele bedjes ziek al is dit niet noodzakelijk de schuld van Justitie
zelf. Recht spreken op basis van een verouderde, niet aan de tijd aangepaste
wetgeving is niet eenvoudig. De Belgische wetgeving heeft door de tijd alle
samenhang en transparantie verloren. De wetboeken zijn door overvloedig knip-en
plakwerk onoverzichtelijk geworden. Rechters zien door de bomen het bos niet
meer, dit geldt niet alleen voor de strafwetgeving maar ook en vooral voor het
fiscaal wetboek. Ligt dit aan de rechters? Neen, hier ligt de
verantwoordelijkheid volledig bij de Wetgevende macht!
Dat Justitie over onvoldoende middelen beschikt om haar opdracht naar behoren
uit te voeren is algemeen geweten, ook hier ligt de verantwoordelijkheid niet
bij Justitie maar bij de Uitvoerende macht die aan Justitie onvoldoende en
ontoereikende middelen geeft om zich van haar taken te kwijten. De laatste
jaren werden en worden inspanningen geleverd om de capaciteit van de
gevangenissen op te drijven door de bouw van nieuwe gevangenissen doch de
bestaande gevangenissen zijn verouderd en niet meer geschikt om te dienen als
gevangenis!
Kan men echter spreken van een scheiding der machten als de politiek beleid (in
de wetgevende organen als in de uitvoerende macht) een directe impact hebben
het goed functioneren van Justitie. Rechters benoemen voor het leven is niet
meer van deze tijd, al was het hier de initiële bedoeling om de
onafhankelijkheid van de rechters te garanderen; ten andere hebben de
topfuncties bij de hoven altijd een politieke kleur of minstens een gekleurde
achtergrond!
Menig Minister van Justitie heeft reeds, veelal zonder afdoende resultaten, grote inspanningen geleverd om Justitie te moderniseren; ofwel zijn
er te weinig financiële middelen om de veranderingen te financieren, ofwel is
er weerstand van de magistratuur (zittende en staande) omdat deze vinden dat ze
in hun goed functioneren gehinderd zullen worden door de veranderingen.
Een aantal mogelijke aanzetten tot het
optimaliseren van de werking van Justitie liggen voor de hand. Laat de
wetgevende macht beginnen met het drastisch herzien van de wetgeving in elk
domein (fiscaliteit, civiele zaken, strafrecht, jeugdrecht,
), het
vereenvoudigen van de rechtsgang en de strafuitvoering maken integraal deel
hiervan uit. De Uitvoerende macht, op zijn beurt, zou de werking van Justitie
moeten optimaliseren door het ter beschikking stellen van de nodige budgetten
teneinde kwalitatief personeel aan te trekken en aangepaste middelen
(infrastructuur, informatica,
) aan te schaffen. De Rechterlijke macht zou
zijn eigen organisatie en werking moeten optimaliseren door een vereenvoudiging
van haar structuren!
Zouden deze machten de moed kunnen opbrengen om deze zware taak aan te vatten
teneinde de burger een degelijk functionerende Justitie aan te bieden? Hopelijk
wel maar durven ze
?
Opmerkingen:
(1) Hoven en rechtbanken: organisatiestructuur, procedures en personen, beheer
en ondersteuning https://www.rechtbanken-tribunaux.be/nl/rechtbanken-hoven
.
(2) Schematische voorstellingen m.b.t. hoven en rechtbanken: https://www.google.be/search?q=rechtbanken+en+hoven+schema&espv=2&biw=1600&bih=755&tbm=isch&imgil=LtqZGX_rQqKLiM%253A%253BNfCYoF4f-bwL8M%253Bhttps%25253A%25252F%25252Fwww.youtube.com%25252Fwatch%25253Fv%2525253DLv73Gr7XYT8&source=iu&pf=m&fir=LtqZGX_rQqKLiM%253A%252CNfCYoF4f-bwL8M%252C_&usg=__eWWkcmzCqXcoWb9cNeqtMKeQpgY%3D#imgrc=LtqZGX_rQqKLiM%3A.
(3) Het Belgisch Recht volgens Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Belgisch_recht
|