Verslag week 8 deel 1: leefwereld in beweging: Annelies in Oeganda.
Annelies in Oeganda
Het tv- programma leefwereld in beweging, is een concept van VIJFtv. In dit programma trekken vijf bekende Vlaamse vrouwen de wereld in op ontdekking. Ze spreken er hoofdzakelijk met vrouwen uit een ander land, continent en verschillende culturen. België ondertekende in 2000 de millenniumverklaring. Dit zijn acht doelstellingen die men tracht te verbeteren tegen 2015. Zo wil met via deze doelstellingen ongelijkheid, armoede, milieuproblemen en ziektes overal ter wereld tegengaan. Ik heb deze week specifiek gekozen voor Annelies Rutten die naar Oeganda trok en Sophie Dewaele die een week lang in de voetsporen trad van het leven in Vietnam.
Annelies is in het dagelijkse leven actief bezig als lifestyle journaliste voor Het Nieuwsblad. Daarnaast is ze ondermeer bekend door haar deelname aan De Pappenheimers en als eerste vrouw die won bij het concept De Slimste Mens ter Wereld. Annelies vertelt in het begin van de reportage de verwachtingen over Oeganda, al is het land haar vrij onbekend. Ze wil zich volledig stortte in het avontuur en heeft dan ook geen moment getwijfeld aan haar deelname. Annelies trok niet alleen naar Oeganda, ze trok er samen met de organisatie Trias naar toe om hun werking te bekijken. Trias is een Vlaamse ontwikkelingsorganisatie die maar liefst gevestigd is in 12 verschillende landen waaronder Oeganda. Trias ondersteunt ondernemende mensen die in het Zuiden werken in de landbouw of in micro- ondernemingen als handelaar of vakman. Eveneens in Trais een ngo of non- gouvernementele organisatie. Dit wil zeggen dat de organisatie onafhankelijk is van de overheid en zich toespitst op maatschappelijke belangen.
Annelies trekt als doel vooral naar de vrouwenondernemingen in Oeganda ook al heeft ze geen historische band met Afrika. Ze brengt specifiek een bezoek aan Mbarara, dit is gelegen tussen de grens van Roewanda en Tanzania. Het eerste probleem dat Annelies aan de lijven kan ondervinden is de droogte. Het klimaat is van noodzakelijk belang. In april,mei, juni en juli is het normaal regenseizoen in Oeganda, dit geeft de bevolking de kans om aan landbouw en oogst te doen. Toch is er een schrijnend probleem aanwezig, de regen blijft al maanden uit en de meeste oogsten dreigen te mislukken. Naar schatting zijn er een2 miljoenen mensen bedreigt door de hongersdood omdat er simpelweg onvoldoende voeding aanwezig is om te overleven. Op weg naar de verblijfsplaats van Annelies maakt ze kennis met een medewerkster van Trias die haar meer uitleg geeft over de problematiek van Oeganda en de landbouw. Terwijl Annelies een week lang in de voetsporen van een vrouw elders ter wereld zal treden, komt ze aan in Nyamyaga waar ze logeert bij een leidende vrouw. Ze had zich de omstandigheden heel anders voorgesteld, maar deze vrouw leeft boven de basic normen. Ze logeert op een 8ha grote boerderij. Deze gastvrije vrouw is lid van Mbadifa. Dit is een organisatie die met de hulp van Trias ondernemingen kan draaiende houden. Omwille van de voortdurende droogte zijn de mensen genoodzaakt om andere methodes te hanteren om oogsten te doen lukken. Annelies maakt kennis met de methode van irrigatie in Oeganda. Het is nodig om waterreserves te lanceren. De hulp van de vereniging Mbadifa heeft het mogelijk gemaakt voor deze ondernemende vrouw om een wateropslagtank te installeren. Dit was onmogelijk en is onbetaalbaar zonder de hulp van zulke ondernemingen.
Toch is het ondernemende werk voor vrouwen in Oeganda zeldzaam. Binnen het land heerst er een polygamie. Er wordt veronderstelt dat vrouwen thuis het huishouden moeten doen en mannen het geld verdienen buitenshuis. In Afrika is ongelijkheid dan ook sterk aanwezig tussen mannen en vrouwen. Annelies is terecht gekomen in het ongekeerde verhaal. Annelies maakt kennis met de boerderij van Teo, haar gastvrouw. Teo vertelt het verhaal van haar boerderij. Ze benadrukt de noodzakelijkheid van de vereniging Mbadifa. Mbadifa helpt ondermeer boeren nadenken op lange termijn. Dankzij de voortdurende droogte is er planning en vaardigheid nodig. Annelies ziet hoe de steun van België een verrassend resultaat boekt. De Belgische regering helpt mee aan de ontwikkeling van landbouw in Oeganda. Al lijkt het voor ons vanzelfsprekend dat we aan irrigatie doen, maar in Oeganda is niet gemakkelijk omwille van de beperktheid aan watervoorziening. Daarnaast is oogsten een zware fysieke arbeid er zijn geen machines aanwezig en alles wordt via de kracht van mensen gepresteerd. Annelies is ook verrassend over de wilskracht en doorzetting van Teo. In een land als Afrika waar traditie en geschiedenis eeuwenlang de vrouw onderdrukt, ziet zij hoe een vrouw zich machtig kan opstellen. Het is niet de gewoonte dat vrouwen eigendom bezitten. Daarnaast trekt Annelies haar ogen open wanneer het om een rijbewijs gaat. Bij ons is het vanzelfsprekend dat zowel mannen als vrouwen een rijbewijs behalen. In Oeganda is dit niet het geval toch is Teo erin geslaagd om als vrijwel de enige vrouw een rijbewijs te behalen. Daarnaast geeft Mbadifa opleidingen om de landbouw te stimuleren, dit met de hulp van Trias. Annelies maakt ook een bijeenkomst van de vereniging mee. Teo is verantwoordelijk voor leningen. De organisatie deelt leningen uit aan de leden, enkel voor investeringen ter verbetering van eigen landbouwondernemingen. Een bank is voor ons van zelfsprekend maar in Afrika is dit systeem een flinke vooruitgang in de ontwikkeling. Annelies ziet dit soort van werking als een doelgericht initiatief ter verbetering. De spreuk: de emmer van kennis kan nooit vol geraken, heeft hier dan ook een speciale betekenis.
Waarom kan dan niet iedereen lid worden van Mbadifa? De nieuwe leden moeten functioneren en verbetering leveren. Het is een cirkel, goede onderhandelingen zorgen voor meer oogst en meer opbrengst. Al is het lid worden niet voor iedereen weggelegd. Om lid te worden van Mbadifa moet men 3000 schilling betalen, daar bovenop kost het 12 000 schilling om gebruik te kunnen maken van de vereniging. Dit is samen een som van 15 000 schilling of 5 euro. De meeste mensen uit deze bevolking moet er minstens één jaar voor sparen. Om een verhoging in levensstijl te kunnen realiseren moet men een lange weg afleggen. Vervolgens is het welvaartspijl tussen leden en niet leden van Mbadifa groot. Toch is iedereen gedreven om zijn/haar levenskwaliteit te verbeteren.
Annelies maakt tijdens haar verblijf kennis met Sarah. Sarah is een 30- jarige vrouw met vijf kinderen. Sarah kan omwille van het geld geen deel uit maken van Mbadifa. Dit zou nog een 3- tal jaar duren voor Sarah voldoende geld gespaard heeft. Dit fenomeen heeft Annelies zwaar getroffen, ze besluit dan ook samen met de groep om het lidgeld voor de vereniging te betalen. Sarah had de nodige grond geërfd van haar moeder, maar het was niet bewerkbaar met de middelen die ze had. Daarnaast beschikte ze over een wil en de middelen om het te doen en toch was het geld niet aanwezig. Met deze solidariteit heeft Annelies een nieuwe levensstandaard kunnen verhogen. Het lidmaatschap werd onmiddellijk nuttig gebruikt voor een opleiding. Het zijn de kleine simpele acties die grote resultaten boeken. Ook mensen van bij ons zijn solidair tegenover acties voor Oeganda: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=HM2GPG4P
Annelies bezoekt tijdens de laatste dagen van haar aanwezigheid in Oeganda de afgelegen gebieden. Ze is sterk onder de indruk van de samenwerking tussen vrouwen. Omwille van het hoog aantal analfabeten worden de technieken uitgelegd aan de hand van zang en dans. De morele steun is belangrijk en zet meer mensen aan tot lidmaatschap. Trots toont de Oegandese bevolking de oogst van de aardappel en nodigt Annelies ook uit voor een maaltijd.
Tenslotte publiceert Annelies als journaliste in de nationale krant van Oeganda een artikel. Als dank aan haar gastvrouw Teo, maakt ze een artikel over Mdadifa en Trias als stimulans voor meerdere leden. Annelies verklaart na afloop van haar reis in Oeganda het feit dat Mbadifa verrassende resultaten boekt, uiteraard met de steun van Trias. http://www.thetopofmusic.be/nieuws/lezen.php?id=14909&titel=Annelies-Rutten-ontdekt-de-boerenstiel-van-Oeganda-
Naast het verslag van Annelies Rutten heb ik deze week gekozen voor Sophie Dewaele in Vietnam. Sophie trok ten voordelen van Handicap International naar het drukke Vietnam. Voor Sophie is Vietnam volkomen onbekend en heeft ze ook geen idee over wat haar te wachten staat. Sophie Dewaele is in het dagelijkse leven beter bekend als presentatrice, omroepster en auteur. Ze is ook de fiere moeder van een tweeling Fran & Simon. Naar aanleiding van haar moederschap schreef Sophie ondermeer het boek droom van een moeder. Dit allemaal ter zijde, wil ze zich nu voor het goede doel inzetten in samenwerking met Handicap International.De drijfveer achter Sophies deelname, is het feit dat de mens verder moet kijken dan zijn/haar neus lang is. Naast de steun kan Sophie vanaf het begin merken dat een kleine bijdrage een groot verschil kan maken. Ze ervaart de reis als een voorrecht om zulke projecten te kunnen ontdekken. Handicap International helpt personen met een handicap hun onafhankelijkheid, waardigheid en rechten terug te winnen. Hun visie, een wereld waarin alle vormen van handicaps kunnen worden voorkomen, opgevangen of geïntegreerd, en waarin de rechten van personen met een handicap gerespecteerd en toegepast worden.
Na een lange reis komt onze Vlaamse vrouw aan in een stad met 6 miljoen inwoners. Ze ontdekt onmiddellijk de chaos in de stad en de warboel van de vele mensen die op elkaar wonen. Het eerste tragische probleem in Vietnam kan Sophie direct aan den lijven ondervinden. In Vietnam is het een grote opgave om in het verkeer de weg over te steken. Het aantal verkeersslachtoffers is dan ook aanzienlijk. Het verkeer is in het weekend nog rustig vertelt My, de communicatieve vertegenwoordigster van Handicap International. Om de weg in Vietnam over te steken moet men bidden en hopen dat men veilig aan de overkant geraakt. Verkeerslichten en verkeersborden hebben louter een symbolische functie op de wegen in Vietnam. Handicap International leidt mensen op tot preventie van eerste hulp bij verkeersongevallen. Het eerste hulpproject is voor iedereen relevant, zo maakt Sophie kennis met een apotheekster, die in de stad verblijft en eerste hulp verleent.De apotheekster zet haar winkel op de tweede plaats en het is ook gratis hulp voor deze slachtoffers. Sophie ziet de beperkte middelen ter hulp. Daarnaast benadrukt My het belang op hiv- besmettingen te vermijden.
3 jaar geleden bouwde Handicap International een revalidatiecentrum voor verkeersslachtoffers. Sophie brengt samen met My een bezoek aan dit centrum. Ze maakt er kennis met de hulpverlening binnen het centrum. De persoonsleden krijgen een opleiding van Handicap International. In Vietnam kan men niet rekenen op thuishulp, het zijn de familieleden van de slachtoffers die als hulp functioneren. Dit bezoek heeft Sophie geraakt, ze beseft dat het aantal slachtoffers vooral jonge mensen zijn ten gevolgen van een ongeval met de bromfiets. Deze revalidatie is een moeizame en lange weg. Voor ons is het vanzelfsprekend dat we de basiselementen kunnen gebruiken. Na een ongeval is het niet evident om de basisvaardigheden terug aan te leren zoals bijvoorbeeld het stappen. Sophie maakt kennis met veel ellende en miserie, toch kan ze de positieve elementen van de fierheid op vooruitgang nuanceren.
Tijdens de revalidatie is er mogelijkheid op spel en sport waarbij men de obstakels in het dagelijkse leven centraal stelt. Sophie wil ook deze belemmeringen aan den lijven ondervinden en neemt de positie van een gehandicapt persoon in. Ze merkt hoe moeilijk het is om te leven met een handicap. Daarnaast brengt Sophie samen met My een bezoek aan een vader in het revalidatiecentrum. Deze vader verblijft 10 maanden in het centrum, zijn zoon wijkt niet van zijn zijden. Het is als 11- jarige geen geschikte omgeving om op te groeien, want de jongen verblijft voortdurend in het centrum en heeft geen kansen op onderwijs. Kinderen onder de 10 jaar mogen niet binnen in het revalidatiecentrum. Tenslotte ziet Sophie een grote wilskracht van revaliderende en vindt dit oprecht en speciaal.
In het tweede deel van haar verblijf in Vietnam maakt Sophie kennis met Fran. Ze heeft een éénjarig contract bij Handicap International. Fran zorgt in de afgelegen heuvels voor de begeleiding van vroedvrouwen ter preventie van handicaps. In de heuvels heerst er veel armoede. Er is een hoog aantal kindersterfte door primitieve middelen en slechte hygiëne die ook leiden tot vroegtijdige bevallingen en handicaps. Fran werkt samen met Handicap International aan verbetering van opgeleidde vroedvrouwen aan de hand van projecten. Er is in deze gebieden geen medische zorg of gezondheidszorg aanwezig. Het gezondheidscentrum is gratis voor zwangere vrouwen. Aan de ingang van het centrum ziet Sophie een soort van reclamebord, waarop de preventie van zwangerschappen vermeld staat. Deze preventie wordt getoond aan de hand van afbeeldingen. Sophie is verontwaardigd bij het horen van Frans conclusie. In eerste instantie is onderzoek voor zwangere vrouwen gratis, toch is het een klein aantal vrouwen die gebruik maken van deze middelen.
Sophie had een beeld over Handicap International als organisatie ter hulp van problemen. Toch is het een beetje anders want ze treden preventief overal ter wereld op. De organisatie zorgt voor de basismiddelen om zo sterfte te vermijden. Fran benadrukt de noodzakelijkheid van steriele benodigdheden. Bij bevallingen overlijden de vrouwen vaak ten gevolgen van een postnatale bloeding. Sophie beseft dat je met een klein gebaar toch een wereld van verschil kan maken voor deze mensen. Niet alleen binnen het centrum zorgt Fran voor hulp, ze gaan ook als begeleiding op pad met rondtrekkende vroedvrouwen. De basismiddelen heeft Fran steeds op zak om zo doelgericht te kunnen handelen.
In Zuid- Vietnam maakt Sophie samen met Fran kennis met het project: Welcome to life van Handicap International. http://nl.handicapinternational.be/Welcome-to-life_a764.htmlDit project geeft zwangere vrouwen de kans om zicht mits betaling aan te sluiten bij een soort van verzekeringsfonds. Mutual Fond is solidair voor vrouwen met complicaties naar de bevalling toe en biedt financiële ondersteuning om de zwangerschap goed te laten verlopen. Het lidmaatschap kost 20 000 Vietnamese dong of iets meer dan één Amerikaanse dollar. Dit is voor vele onbetaalbaar. Tijdens de bijeenkomst wilt Sophie de vrouwen aansporen om deel uit de maken van het Mutuel Fond en gooit haar eigen tweeling in de strijd. Ze vertelt over de bevalling van haar tweeling en de complicaties die er tijdens de bevalling zijn opgetreden. De noodzaak van lidmaatschap en vooruitgang is dus doeltreffend. De toespraak van Sophie werpt zijn vruchten af, heel wat vrouwen beslissen om aan te sluiten bij het Mutual Fond.
Niet iedereen kan deelnemen aan deze bijeenkomsten, toch doet Fran de moeite om alle zwangere vrouwen te bereiken door huisbezoeken. Zo maken ze kennis met een vrouw die niet het geld heeft om lid te worden. Sophie vindt het een foute Westerse mentaliteit om geld toe te schuiven. Als steun koopt ze enkele producten in de winkel van de vrouw en benadrukt dat ze zo een stap dichter bij het lidmaatschap kan komen. Deze symbolische zet moet de vrouw doen nadenken.
Tenslotte bezoekt Sophie samen met Fran een centrum met gehandicapte kinderen. Het centrum is heel verrast met buitenlandse bezoekers en verwelkomt Sophie met een openingsdans van dove meisjes. Vele kinderen leiden hier aan de polio ziekte of een spierverlamming. Het lijkt voor ons vanzelfsprekend dat we onze kinderen genezen met vaccins. In Vietnam zijn deze vaccins onvoldoende ter beschikking. Sophie toont haar solidariteit als hulp bij de oefeningen. "Tijdens haar reis heeft ze kennis kunnen maken met veel ongelukkige mensen, maar de doorzetting en vooruitgang brengt deze ongelukkige mensen in een blije bui", vertelt Sophie. Sophie heeft een Vietnamees gezicht kunnen plakken op Handicap International. Deze organisatie geeft kans op vooruitgang. De hulp biedt kracht en doorzetting op vooruitgang.
Week 8: leefwereld in beweging: Sophie in Vietnam en Annelies in Oeganda?
De afgelopen weken heb ik mij vooral verdiept in meer geschiedkundige bagages zoals abortus in een tijd dat het nog illegaal was, Bloody Sunday en Gandhi. Deze week wil ik voor de afwisseling terug een maatschappelijke kwestie bestuderen. Daarom heb ik gekozen voor het project: 'Leefwereld in beweging' van Vijftv. Leefwereld in beweging is een concept van vijf bekende Vlaamse vrouwen, ze treden een week lang in de voetsporen van vrouwen uit Burundi, Oeganda, Vietnam en Ecuador. Deze week wil ik mij specifiek verdiepen in een twee-tal reportages. Bij de keuze heb ik mij laten leiden door mijn interesse en kies ik voor Sophie in Vietnam en Annelies in Oeganda.
Sophie Dewaele is omroepster, presentatrice en auteur. Voor het project trok ze samen met VIJFtv naar Vietnam in samenwerking met Handicap International. Sophie trekt in Viëtnam naar Ho Chi Minh City, de stad met de vele verkeersslachtoffers. Op weg naar haar gids merkt Sophie al snel op hoe gevaarlijk het verkeer is in deze grote stad. Het verbaast haar dan ook niet dat het Road Safety Project hier meer dan welkom is. Met gids My bezoekt ze een revalidatiecentrum, waar verkeersslachtoffers terechtkomen. Deze reportage spreekt mij aan omdat het een de feiten voor ogen stelt en omdat ze duidelijk zichtbaar zijn. Handicap International helpt personen met een handicap hun onafhankelijkheid, waardigheid en rechten terug te winnen.
Daarnaast heb ik ook gekozen voor de reportage over Oeganda. Annelies Rutten werkt op de redactie van Het Nieuwsblad en heeft haar eigen column. Ze verwierf bredere bekendheid door haar deelname begin 2007 aan de televisiequiz De Pappenheimers op VRT-zender één. In het najaar van 2007 deed ze mee aan het zesde seizoen van De Slimste Mens ter Wereld en ze was de eerste vrouw die de quiz won. Ze trok samen met de organisatie Trias naar Oeganda. Trias is een Vlaamse ontwikkelingsorganisatie die werkt in 12 landen in Afrika, Latijns Amerika en Azië. Trias steunt ondernemende mensen via partnerorganisaties. Ondernemende mensen in het Zuiden werken in familiale landbouw of zijn micro-ondernemer als handelaar of vakman. Annelies trekt naar Oeganda om meer te weten te komen over Trias en ondernemende vrouwen in de landbouw.
