Cd-rom Van Dale Groot Woordenboek Nederlands-Duits en het Van Dale Groot woordenboek DN en ND
Van Dale Groot woordenboek Nederlands-Duits en Van Dale Groot woordenboek Duits-Nederlands op cd-rom
Bespreking: Peter Motte
Van Dale heeft een nieuwe cd-rom-editie uitgebracht van zijn grote vertaalwoordenboeken Nederlands-Duits en Duits-Nederlands.
Net als in de vorige editie kunnen nog altijd de functietoetsen worden gebruikt om een manier van zoeken te kiezen. Spijtig genoeg is het nu minder handig. Als je in de vorige editie op een functietoets drukte, veranderde niet alleen de manier van opzoeken (bijv. Alfabetisch zoeken i.p.v. Zoeken op woordvormen), maar de ingang die in het zoekvak was vermeld, werd automatisch geselecteerd. Het voordeel daarvan was dat je gewoon je nieuwe zoekterm kon beginnen intypen. De vorige werd direct gewist, en zeker bij het Alfabetisch opzoeken betekende dat tijdwinst. Bij Alfabetisch opzoeken loopt het woordenboek immers automatisch de alfabetische lijst af om het lemma weer te geven dat overeenkomt met wat je intypt.
Alle nieuwe vertaalwoordenboeken op cd-rom hebben echter hetzelfde probleem: als je op een functietoets drukt, verandert wel de manier van zoeken, maar de vorige zoekterm wordt niet meer automatisch geselecteerd. Daardoor moet je dat zelf doen, wat niet alleen extra tijd kost, maar vooral een stuk onhandiger is dan het oude systeem. Daardoor geef ik nog altijd de voorkeur aan de versie 1.0 van de grote vertaalwoordenboeken van Van Dale op cd-rom.
Dat is spijtig, want de nieuwe cd-rom's zijn inhoudelijk verbeterd t.o.v. de vorige versie. Er zijn o.a. 5000 nieuwe trefwoorden opgenomen en duizenden nieuwe betekenissen en voorbeelden. Veel nieuwe woorden zijn afkomstig uit vakgebieden en sectoren die het afgelopen decennium hebben gekenmerkt en die nog steeds sterk in ontwikkeling zijn, zoals informatica.
Er werd ook extra aandacht besteed aan het Duitse en Vlaamse idioom, waardoor het boek inhoudelijk een stuk bruikbaarder werd.
Aan spelling wordt in het voorbeeldige Grammaticaal compendium bijzonder aandacht besteed, omdat het Nederlands en het Duits sinds kort nieuwe spellingvoorschriften kennen. Sinds 2005 is de nieuwe spelling in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland van kracht. Ze is met name op scholen en voor overheidsinstellingen verplicht, dus net als in het Nederlands. Overigens is het Duitstalige gebied net als het Nederlandstalige verdeeld geworden door die spellingwijziging.
De hoofstukken "Klanken en letters", "Hoofdletters en kleine letters", "Aaneenschrijven en verbindingsteken" en "Afbreken" van het Grammaticaal compendium geven een beknopt overzicht van verschillen en overeenkomsten tussen de Nederlandse en Duitse spelling met bijzondere aandacht voor de recente wijzigingen in de Duitse spelling. De wijzigingen zijn vetgedrukt. Woorden in de nieuwe spelling zijn rood weergegeven.
Het boek moet worden geactiveerd via een Internet-verbinding. Het is een bescherming tegen illegale kopieën, maar het betekent wel dat u een Internet-verbinding nodig hebt om het boek te kunnen gebruiken, en dat vinden wij minder.
Internet en de beschikbaarheid van omvangrijke, digitaal raadpleegbare tekstverzamelingen, zoals complete jaargangen van dagbladen, zorgen ervoor dat lexicografen sneller en trefzekerder dan ooit kunnen nagaan welke veranderingen zich in onze talen voordoen. Die hulpmiddelen ondersteunen het werk, maar het is wikken en wegen over al dan niet opnemen en in welke vorm, en dat is nog altijd mensenwerk. Van Dale vindt de op- en aanmerkingen van de gebruikers nog altijd een belangrijke informatiebron voor verbetering van de woordenboeken.
Meer informatie: http://www.vandale.nl/
Cd-romversie van het Van Dale Groot woordenboek Nederlands-Duits en het Van Dale Groot woordenboek Duits-Nederlands, onder hoofdredactie van H.L. Cox; versie 2.1.; Utrecht - Antwerpen: Van Dale Lexicografie bv., ISBN 90.6648.4799, D/2006/0108/733
