Het feest van de Heilige Drie-eenheid, soms ook Drievuldigheid genoemd, is het mysterie van de Éne God in Drie Personen: God de Vader, God de Zoon (Jezus Christus) en God de Heilige Geest.
Nadat we met Pasen de Verrijzenis van Christus hebben gevierd en met Pinksteren het neerdalen van de Heilige Geest, is dit feest het hoogtepunt waarin alle Drie in de Éne God gevierd wordt.
Reeds in de apostolische belijdenissen van het vroege christendom wordt over de Vader, de Zoon en de Heilige Geest gesproken. Bij het doopsel wordt men gedoopt in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Ook het kruisteken staat in het teken van deze Drieëenheid.
De leer van de goddelijke drie-eenheid werd in de 4de eeuw tot dogma verheven. Het dogma luidt dat de God bestaat uit God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest, en dat deze drie Personen wel te onderscheiden zijn, maar niet te scheiden, wat wil zeggen dat God één is.
Bisschop Athanasius stelde dat de Zoon geheel gelijkwaardig was aan de Vader. In de uitspraken van het Concilie van Nicea (325) werd die gelijkwaardigheid vastgelegd. In het jaar 381, op het Concilie van Constantinopel, werd de Heilige Geest aan deze goddelijke gelijkwaardigheid toegevoegd. De leer van de drie-eenheid werd definitief vastgesteld op het Concilie van Chalcedon in 451.
Het feest van de Drieëenheid was ook een belangrijke feestdag in het Heilige Jaar 2000. In de drie jaren voorafgaand aan dit jaar werd ieder jaar speciale aandacht besteed aan één van de goddelijke personen. Het Jubeljaar stond in het teken van de Drie-eenheid.
Paus Johannes Paulus II sprak in het Jubeljaar tijdens de Algemene audiënties over de Heilige Drie-eenheid. Hij verwees hierbij ook naar de Katechismus van de Katholieke Kerk. Hij eindigde één van zijn overwegingen (Audiëntie 31 mei 2000) met een aanroeping van de liturgie van de Oosterse kerken:
"Laten wij de God in drie Personen aanbidden: de Vader in de Zoon met de Heilige Geest. Want de Vader verwekte in alle eeuwigheid een Zoon die met Hem leeft en regeert, en de Heilige Geest is in de Vader, verheerlijkt met de Zoon, één macht, één wezen, één God .Heilige Drie-eenheid, eer zij U!"(Vespers van Pinksteren).
Sacramentsdag is het rooms-katholieke hoogfeest dat de werkelijke tegenwoordigheid van Christus in de eucharistie centraal stelt. In de meeste katholieke landen wordt het gevierd op de tweede donderdag na Pinksteren. Sacramentszondag wordt gevierd op de tweede zondag na Pinksteren.
Op dit feest wordt gevierd dat Jezus Christus zich in de gedaante van brood en wijn aan de gelovigen wil geven als voedsel, en voortdurend onder de mensen wil blijven door middel van Zijn waarachtige tegenwoordigheid in de geconsacreerde offergaven. De eerbied die in de Rooms-Katholieke Kerk voor de geconsacreerde hostie bestaat, wordt op deze feestdag benadrukt.
Sacramentsdag is eigenlijk het opnieuw vieren van Witte Donderdag. Beide dagen herdenken de instelling van de eucharistie. Op Witte Donderdag ligt de nadruk wel meer op vasten en boete. Bij Sacramentsdag herdenken we feestelijkhet Laatste Avondmaal en de instelling van de eucharistie (en het priesterschap). Omwille van dit feestelijk karakter van Sacramentsdag heeft Paus Urbanus IV de feestdag in 1264 op de donderdag na de octaafdag (=periode van 8 dagen, waarmee de viering van een hoogfeest kan worden verlengd) van Pinksteren verplicht gesteld.
Het verschil met Witte Donderdag is dat op Sacramentsdag de nadruk veel meer ligt op het katholieke dogma van de Werkelijke Tegenwoordigheid van Christus in de gedaanten van brood en wijn tijdens én na de Eucharistie. De Rooms-Katholieke Kerk leert dat de Hostie ook buiten de eucharistie aanbeden moet worden. Dat kan in het Tabernakel, een soort kast waarin de geconsacreerde hosties worden bewaard, of in een Monstrans, gemaakt om heilige zaken aan de gelovigen te tonen.
Het hoogfeest van het Heilig Sacrament van het Lichaam en Bloed van Christus, ontstond in de Middeleeuwen en wordt evenals Drievuldigheidszondag en het Heilig Hartfeest gevierd in de weken na Pinksteren. Deze drie hoogfeesten hebben als doel het Paasmysterie op liturgische wijze verder uit te diepen.
Wordt vervolgd
Sacramentsdag (3 juni) (2/2)
In veel parochies wordt op Sacramentsdag een sacramentsprocessie gehouden: de Heilige Hostie wordt geplaatst in een monstrans en door een priester rondgedragen, vergezeld van misdienaars, een fanfare en biddende gelovigen. In Rome viert de paus op Sacramentsdag de eucharistie in open lucht op het plein voor de basiliek van Sint-Jan van Lateranen. Daarna vindt de pauselijke sacramentsprocessie plaats tussen de basiliek Santa Maria Maggiore en de kathedraal San Giovanni in Laterano. Daarbij neemt de paus plaats op een open wagen waar hij neerknielt voor een monstrans met daarin het Allerheiligste.
In de stoet laten alle geledingen van de katholieke Kerk hun eigen kleuren zien : de misdienaars en acolieten in het wit, de mannelijke en vrouwelijke religieuzen in allerlei soorten blauw, bruin, grijs en wit, de priesters in het zwart, de bisschoppen in het paars, de kardinalen in het rood, en ten slotte de ene witte paus. Maar het centrum van de stoet is niet de paus, wel het sacrament : de Heilige Hostie in de gouden monstrans. De aandacht van de toeschouwers is hierop gericht. Zij knielen dan ook en buigen eerbiedig het hoofd.
De aandacht voor het heilig Sacrament is niet verdwenen, maar het accent is wel verschoven. Bij ons is de eucharistieviering zelf overduidelijk het eerste geworden, het hoofdmoment. Daar komt Christus aan het woord, en daar toont Hij zich in de manier waarop Hij het brood en de wijn neemt en deelt. Dat afscheid van Jezus, zijn testament en voor ons een heilige symboolhandeling, is het hart van het christelijke bestaan geworden. In de loop der eeuwen raakte dit enigszins ondergesneeuwd door filosofisch-theologische overwegingen en bepalingen, maar net zo goed door allerlei vrome devoties.
De sacramentsprocessie van weleer noch de eigentijdse viering van de eucharistie zijn geïsoleerde rituelen in de marge van het leven. De eucharistieviering is een levenshandeling waarin Jezus testament werkelijk tegenwoordig komt in het dagelijkse leven: vieren en weten dat wij geroepen zijn tot breken en delen. Daar licht op dat Christus zijn Kerk niet loslaat, maar zich totaal ermee heeft verbonden. In elke eucharistieviering laat Hij zich horen en zien. En, zo leert ons Sacramentsdag, na de viering is het niet voorbij. De Heer blijft in het geconsacreerde Brood aanwezig. En het is altijd goed even bij Hem te verwijlen. De godslamp brandt. Hij luistert in de stilte.
Het Hoogfeest van het Heilig Hart wordt in de Rooms-Katholieke Kerk gevierd op de derde vrijdag na Pinksteren. Het valt meestal in de maand juni. Daarom wordt juni soms wel de maand van het Heilig Hart genoemd. De vroegst mogelijke datum is 29 mei, de laatst mogelijke datum is 2 juli.
In de Bijbel wordt het hart vaak beschouwd als het symbool van moed, vreugde en hartstocht. Sint Augustinus (354-430) beschreef het hart als symbool van liefde. Middeleeuwse mystici beschreven hun ervaringen van de hartstochtelijke liefde van Jezus voor de mensheid. Deze liefde uit zich in de wil om te lijden en te sterven in het belang van de ander.
Het Heilig-Hartfeest ontstond in Frankrijk. In een visioen van Sint Margaretha Maria Alacoque (1646-1690) toonde Jezus zijn bloedend hart. Hij maakte deze mystica uit het Franse Paray-le-Monial deelgenoot van zijn verdriet vanwege het grote aantal mensen die zijn liefde afwezen. Daarom moest er een dag komen waarop zijn onmetelijke liefde centraal zou komen te staan. In het visioen gaf Jezus de opdracht de feestdag in te stellen op de vrijdag na de achtdaagse van Sacramentsdag, oftewel de derde vrijdag na Pinksteren. In 1672 gaf de bisschop van Rennes aan de religieuze congregaties van de Heilige Johannes Eudes voor het eerst verlof om een feest ter ere van het Heilig Hart van Jezus te vieren. In 1765 erkende Paus Clemens XIII deze dag officieel als een plaatselijk feest. Paus Pius IX schreef het feest in 1856 voor heel de Kerk voor.
Nadat de pausen de maand mei als Mariamaand hadden gepropageerd, groeide geleidelijk het gebruik maand juni als Heilig Hartmaand te beschouwen. Dat hield in dat gelovigen zich in juni bijzonder toewijdden aan het Heilig Hart, wat onder meer inhield dat men boete deed om de veelvuldige loocheningen van Jezus liefde voor de mensheid als het ware te compenseren. Eind 19e eeuw haalden veel katholieke huisgezinnen een heilighartbeeld in huis, dat in juni extra vereerd werd.
De plaatsing van het feest op de vrijdag is een duidelijke verwijzing naar Goede Vrijdag. Het geeft zo de band aan met de herdenking van Jezus' lijden en sterven. Vanaf 1929 komt in de liturgische teksten van het Heilig-Hartfeest als centrale gedachte naar voren de verzoening die Jezus vanwege Gods oneindige barmhartigheid door zijn lijden en dood tot stand heeft gebracht. In een misgezang van het Heilig Hart wordt het zo verwoord: God heeft zijn Zoon gezonden om onze zonden uit te wissen door het offer van zijn leven.
De evangelielezing van de Heilig-Hartmis is genomen uit het Evangelie van Johannes. Daarin wordt verteld dat een Romeinse soldaat de zijde van Jezus dode lichaam doorstak. Meteen kwam er bloed en water uit, aldus Johannes 19:34. Deze doorboring van Jezus' hart wordt in de katholieke traditie soms geïnterpreteerd als de oorsprong van de Kerk, waarin de gelovigen met water zijn gedoopt en in de eucharistie eten en drinken van het Lichaam en Bloed des Heren.
04-08-2010
Gedaanteverandering van de Heer (6 augustus) (1/3)
Sinds de 15de eeuw is het feest van de gedaanteverandering van Jezus een geboden feestdag voor de katholieken. Hij wordt gevierd op 6 augustus.
De gedaanteverandering van Jezus had volgens de evangelies van Matteüs, Marcus en Lucas plaats op de berg Tabor. De drie verhalen komen vrijwel geheel overeen. De Transfiguratie of Gedaanteverandering van Jezus werd volgens de Bijbel waargenomen door de apostelen Petrus, Johannes en Jacobus. Zij zagen hoe Jezus veranderde in een hemelse gestalte en vergezeld werd door de profeten Mozes en Elia. De leerlingen zagen hoe zij met Jezus spreken.
Na de verschijning kwam er een wolk over hen heen. Daaruit klonk volgens de evangelist een stem die riep: Dit is mijn geliefde Zoon; luister naar Hem. Toen ze rondkeken, zagen ze ineens niemand meer, alleen Jezus was bij hen. Terwijl ze van de berg afdaalden, bezwoer Jezus hun niemand te vertellen wat ze gezien hadden voordat Hij uit de doden zou zijn opgestaan. De leerlingen voldoen aan Zijn verzoek, ook al begrijpen ze niet wat Jezus met dit opstaan bedoelt. Dat wordt hen pas later duidelijk.
De gedaanteverandering wordt gezien als aankondiging van Jezus Verrijzenis. Het feest werd aanvankelijk gevierd als kerkwijdingsfeest van de kerk op de berg Tabor.
Veertig dagen vóór het Feest van Kruisverheffing (14 september) herinnert het feest van de Gedaanteverandering van Onze Heer Jezus Christus eraan hoe Jezus de apostelen Petrus, Johannes en Jacobus wilde voorbereiden op Zijn kruisdood. Zijn verheerlijking op de berg Tabor is niet alleen een voorafbeelding van de Verrijzenis, maar ook van de toekomstige heerlijkheid van de Kerk als Lichaam van Christus.
De drie leerlingen zien door de gedaanteverandering van de Heer naast Zijn godheid ook Zijn verheerlijking die zal geschieden na de overwinning op de dood en de verrijzenis uit de dood door Zijn terugkeer naar de hemel waar Hij zetelt aan de rechterhand van Zijn Vader. Nu al toont de Zoon Zich in een hemelse glans op een voor de menselijke natuur aangepaste manier. Want hoe zouden de drie apostelen, in hun menselijke gestalte, de verheerlijkte Zoon van God kunnen aanschouwen? Dat is pas mogelijk in het eeuwige leven.
Wordt vervolgd
Gedaanteverandering van de Heer (6 augustus) (2/3)
Het verhaal van de gedaanteverandering is wat vreemd, wonderlijk; een verhaal dat we ons maar moeilijk kunnen voorstellen. Jezus gaat de berg op, een hoge berg; en daar boven gekomen gebeurt er iets met hem. Van een aardse gedaante krijgt Jezus een hemelse gedaante, een gedaante van stralend licht dat getuigt van de nabijheid van Gods heerlijkheid. Deze man staat in Gods licht: Hij straalt Gods licht uit, Licht van Licht. Dat is eigenlijk de boodschap. Jezus is de door God gezondene, hij spreekt namens God. Daarom: luistert naar Hem.
Jezus is daar niet alleen. Naast hem zien de leerlingen de profeet Elia en Mozes, de beide godsgetuigen van het oude testament. De wet en de profeten, waarvan zo vaak sprake is in het evangelie, zijn daar aanwezig in de persoon van Elia en Mozes. In het evangelie wordt er vaak gesproken over de vraag : Wie is Jezus precies ?
Dit verhaal geeft daar een antwoord op: er is sprake van een lichtende wolk en een stem klinkt uit die wolk: Dit is mijn Zoon, de Welbeminde, in wie Ik mijn welbehagen heb gesteld: luistert naar Hem. Hier spreekt God, vanuit de wolk; en daar waar God spreekt kan geen mens rustig en welgemoed blijven staan. Het is een gebeurtenis die de mens ten diepste aangrijpt en vervult met angst en beven. De leerlingen wierpen zich ter aarde neer en werden vervuld van hevige vrees.
Toen het voorbij was gingen de leerlingen samen met Jezus weer de berg af naar beneden. En de leerlingen krijgen een zwijgplicht opgelegd: met niemand erover praten, voordat de Mensenzoon uit de doden is opgestaan.
Dit wonderlijke maar toch ook zeer bijzondere verhaal van de transfiguratie heeft in de kerkelijke liturgie een aparte plaats gekregen. Op 6 augustus viert de kerk het feest van de Gedaanteverandering van de Heer. Dan gedenken we dat God Jezus in zijn gezag en macht heeft bevestigd en hem heeft uitgeroepen tot zijn welbeminde Zoon. Maar dit verhaal past ook heel goed in de liturgie van de Veertigdagentijd: wij zijn immers op weg naar het feest van Pasen, daar leven we naar toe, naar het feest van de verrijzenis, van Jezus definitieve verheerlijking in Gods licht. We hebben dus zojuist, in het evangelie, een aankondiging van het Paasgebeuren gehoord. Er staat ons wat te wachten.
Maar zover is het nog niet. De leerlingen krijgen van Jezus een zwijgplicht opgelegd. Waarom is dat ? Er kan blijkbaar ook te snel en te vroeg gesproken worden. We hebben misschien een glimp van Pasen opgevangen, van de verheerlijkte Jezus, maar eerst komt nog het lijden op Goede Vrijdag. De vastentijd zou eigenlijk een tijd van oefenen in het zwijgen moeten zijn, want als je zwijgt kun je beter luisteren. Dat is de kern van de evangelielezing: luistert naar hem, klinkt er uit de wolk. Laten we dat dan proberen te doen. Goed luisteren naar het verhaal.
Wordt vervolgd
Gedaanteverandering van de Heer (6 augustus) (3/3)
Jezus gaat de berg op. Bijbels is dat een vertrouwd beeld. De berg is de plaats waar mensen zich terugtrekken uit het gewoel van het dagelijks leven om de nabijheid van God te zoeken. De berg is ook de plaats waar God zich openbaart, en zich laat ontmoeten. Denk aan de berg Sinaï. Mozes gaat daar, met een groep metgezellen, de berg op om met Jahwe een verbond te sluiten. En als teken van dat verbond ontvangt Mozes de wet, de stenen tafelen met de 10 geboden. En daar, boven op de berg Sinaï, vindt er een bijzondere Godsontmoeting plaats. Mozes vraagt God om Hem in zijn Heerlijkheid te mogen zien. Met heerlijkheid wordt niets anders bedoeld dan de stralende aanwezigheid van God zelf, die oogverblindende aanwezigheid waar geen mens tegen bestand is.
Dit verhaal van Mozes op de berg Sinaï vormt de achtergrond van het verhaal van de gedaanteverandering van Jezus wiens gelaat begon te stralen als de zon. We zien de overeenkomst tussen Jezus en Mozes. Maar ook het verschil: want Jezus straalt als het ware van binnen uit, hij is Licht van Licht, iemand die op meest intieme wijze deelt in Gods lichtwezen. Daarom kan Jezus de vervulling van de Wet en profeten genoemd wordt, hij maakt de belofte waar die in Mozes en Elia besloten ligt.
Waar Mozes op de berg Sinaï Gods Woord heeft ontvangen in de vorm van de stenen tafelen, om het volk Israël te leiden op de weg naar heil en gerechtigheid, daar is Jezus Gods Woord zelf, in levende lijve. Daarom klinkt ook dat woord: luistert naar hem.
Luistert naar Jezus, want hij is het woord, in hem spreekt God zelf en in hem komt ons God tegemoet, bevrijdend en verheerlijkend. Dat is toch de kern van ons geloof.
Maar waar moeten we dan luisteren? Waar moeten we zijn om Jezus te horen? In de kerk of buiten de kerk? In de stem van het geweten, in het appel van de arme, de dakloze en vreemdeling? Ik weet niet of één antwoord volstaat. Misschien moeten we het zo zeggen: hier, in de kerk, hier komen we samen rondom het woord van God, verbonden door het geloof van Christus; hier ontmoeten we in de eucharistie Christus, die tot ons wil komen, tot ons spreekt, en ons van de duisternis naar het licht brengt. Tenminste, dat kan. Als we ons hart openstellen en oefenen in het luisteren.
Einde
15-08-2010
Maria ten hemel opgenomen (15 augustus) (1/2)
Maria ten hemel opgenomen (15 augustus)
Bronnen :
www.nl.wikipedia.org
www.mariatenhemelopneming.nl
www.rkkerk.nl
Maria-Tenhemelopneming is het katholieke hoogfeest van 15 augustus waarop de Kerk gedenkt dat de Maagd Maria door God in de hemel werd opgenomen met lichaam en ziel. Het feest is ontstaan in het Oosten en in de 7e eeuw door Rome overgenomen.
Na het Concilie van Efeze (431) zijn de oudste Mariafeesten ontstaan. De Mariaverering kwam toen sterk op. Maria, de moeder van Jezus, kreeg de titel Moeder van God. Deze feesten - 'Maria Boodschap' en de 'Opdracht van de Heer in de tempel' - zijn primair op Christus gericht en hebben een relatie met Kerstmis. Later kwamen feesten waarop Maria als heilige geëerd werd: 'Maria Geboorte' en 'Maria Tenhemelopneming'. Dit feest werd eind 6e eeuw door keizer Mauritius in Byzantium ingevoerd. In de 7e eeuw nam Rome, onder paus Sergius I, dit feest uit het Oosten over.
Het feest dat wij op 15 augustus vieren heette aanvankelijk 'Dormitio Mariae' (= de ontslaping van Maria). Onder invloed van apocriefe literatuur en volkslegenden werd het feest vanaf de achtste eeuw de 'Tenhemelopneming van Maria' genoemd. De intrede van Maria in de hemel geldt zowel haar lichaam als ziel. Zij is hier volgens het katholieke geloof de koningin van alle engelen en heiligen.
Wordt vervolgd
Maria ten hemel opgenomen (15 augustus) (2/2)
Maria-Tenhemelopneming wordt in het Nederlandse taalgebied in de volksmond ook wel Maria-Hemelvaart genoemd. Er wordt herdacht dat Maria, de moeder van Jezus, aan het einde van haar aardse leven door God in de hemel werd opgenomen. Spreken van een hemelvaart is dus minder correct, omdat Maria niet op eigen kracht opsteeg, maar door God aan de aardse werkelijkheid werd onttrokken. Dit geloofsgegeven is voor de Rooms-Katholieke Kerk zo belangrijk dat Maria-Tenhemelopneming net als Kerstmis een liturgisch hoogfeest is.Op 1 november 1950 werd de Tenhemelopneming van Maria met ziel en lichaam door paus Pius XII tot dogma verklaard.
Wat opvalt is de formulering opgenomen met lichaam en ziel. Dat betekent dat de dood geen macht meer heeft over Maria. In tegenstelling tot andere stervelingen hoeft Maria volgens de katholieke leer niet meer te wachten op de Opstanding der Lichamen op de Laatste Dag waarop de mensheid geoordeeld zal worden. Vanwege haar zondeloosheid hoeft zij namelijk niet geoordeeld te worden. Maria's tenhemelopneming is dus de totale aanvaarding van haar gehele persoon ziel én lichaam - door God.
In de Rooms-Katholieke Kerk is Maria-Tenhemelopneming een hoogfeest. In veel katholieke landen, waaronder België, Polen, Frankrijk, Luxemburg, Italië, Oostenrijk, Slovenië, Spanje en gedeeltelijk in Duitsland is 15 augustus een wettelijke feestdag. In Nederland is 15 augustus, in tegenstelling tot de omringende landen, geen maatschappelijke vrije dag.
Met het feest van Maria Tenhemelopneming begint een periode van 30 dagen waarin tal van belangrijke Mariafeesten op de kalender staan, waaronder Maria Koningin (22 augustus, octaafdag van Maria Tenhemelopneming), Maria Geboorte (8 september) en Naam van de Heilige Maagd Maria (12 september)
De gedachtenis van de Heilige Maagd Maria, Koningin van hemel en aarde wordt in de Katholieke Kerk gevierd op 22 augustus, in het octaaf van het hoogfeest van Maria Ten Hemel opneming. Het is ook een eretitel van Maria.
De gedachtenis werd door Paus Pius XII ingevoerd in het jubeljaar 1953 1954. Aanvankelijk werd het feest gevierd op 31 mei. Na het Tweede Vaticaans Concilie werd het feest van Maria-Visitatie verplaatst van 2 juli naar 31 mei. Daarom verplaatste men de gedachtenis van Maria als Koningin van hemel en aarde van 31 mei naar 22 augustus.
De gedachtenis van dit feest correspondeert ook met het vijfde glorievolle geheim van de Rozenkrans, nl. de kroning van Maria in de hemel. Op het einde van de litanie van Loreto wordt Maria ook herhaalde malen aangeroepen als koningin :
Koningin van de engelen
Koningin van de vrede
Sinds kort kreeg Zij ook van Paus Johannes Paulus II de titel :
Koningin van het gezin
Tijdens de eucharistie van deze dag bidt de priester: "God, Gij hebt de Moeder van uw Zoon uitverkoren om ons aller moeder te zijn. Geef goedgunstig dat wij, gesteund door haar voorspraak, eens in het hemels Koninkrijk de heerlijkheid ontvangen die Gij uw kinderen hebt beloofd".
Het feest van de geboorte van Maria, de moeder van Jezus, wordt jaarlijks gevierd op 8 september. Op deze datum zou de wijding van de kerk bij het vermoedelijke geboortehuis van Maria in Jeruzalem hebben plaatsgevonden. Samen met Jezus Zelf en de H. Johannes de Doper behoort Maria tot de weinigen van wie óók de geboortedag wordt gevierd.
Het feest viert de geboorte van Maria, dochter van Anna en Joachim. Joachim zou een rijke, vrome man uit de stam Juda zijn. Zijn echtgenote Anna kan geen kinderen krijgen en het paar lijdt daar hevig onder. Kinderloosheid wordt in die tijd beleefd als een vloek. Joachim ondervindt grote nadelen van deze schande en komt, nadat hij uit de Tempel is verwijderd, in een sociaal isolement terecht. Zijn vrouw smeekt God daarop om een kind. Haar gebed wordt verhoord. Een engel brengt haar de blijde boodschap en zegt haar dat het kind aan God moet worden opgedragen. Joachim, die vanwege de schande de woestijn is ingevlucht, wordt daar door een engel op de hoogte gesteld van de zwangerschap van Anna. Hij keert terug naar Jeruzalem en treft zijn vrouw bij de Gouden Poort, waar zij elkaar innig omhelzen. Anna baart een dochter, die zij Maria noemt. Al vanaf haar geboorte wordt het kind omgeven met grote zorg en gebed. Op 4-jarige leeftijd staan de ouders haar af aan de Tempel, waar zij zich tot haar 13e toelegt op de dienst aan God en de studie van de Tora.
Vanaf de 6e eeuw schrijven pelgrims over het vermeende geboortehuis van Maria bij de Vijver van Bethesda, waar toen al een basiliek ter ere van de Moeder Gods was gebouwd. In welk jaar deze kerk precies werd ingewijd is onbekend; hoogstwaarschijnlijk gebeurde dat op de 8ste september, de dag waarop later het feest van Maria Geboorte gevierd zou worden. In twee preken van de heilige Andreas van Kreta, bisschop van Jeruzalem omstreeks 680, wordt over het feest van 8 september gesproken. In 799 wordt op de Synode van Salzburg het feest verplicht gesteld.
De devotie verspreidde zich naar het westen en was in de Middeleeuwen al één van de belangrijke kerkelijke feestdagen geworden. Het octaaf werd in 1955 afgeschaft, terwijl het feest behouden bleef.
De datering op 8 september is ontleend aan de traditie. Op basis van deze datum werd later de viering van Maria Onbevlekte Ontvangenis bepaald, nl. 8 december, 9 maanden voor 8 september. Maria geboorte is tevens het patroonfeest van het bisdom Hasselt (België).
Maria is het volmaakte voorbeeld van wat God kan doen met iemand die bereid is de roeping te volgen die haar gegeven is. 'Zie de dienstmaagd des Heren, mij geschiede naar Uw woord.' (Lc. 1, 38) Maria heeft maar één wens: te doen wat God haar vraagt. Dat stelt God in staat om Zijn wonderen in haar te werken. Haar Zoon is Gods Zoon. Haar Zoon wordt Emanuël genoemd, omdat in haar Zoon God met ons is.
Maria heeft Jezus aan de wereld gegeven. Ze kon dit doen omdat ze zichzelf beschikbaar had gemaakt als de dienstmaagd des Heren. Natuurlijk was het niet Maria die Jezus aan de wereld gaf, maar God Zelf heeft dit wonder gewerkt in en door Maria.
13-09-2010
Kruisverheffing (14 september) (1/2)
Kruisverheffing (14 september)
Bronnen :
www.users.skynet.be/wereldwijd.geloven
www.nl.religion.wikia.com
www.nl.wikipedia.org
De Heilige Kruisverheffing is een feest in de liturgie van de Rooms-Katholieke Kerk en de Orthodoxe Kerk. De datum valt bij de Katholieke en een deel van de Orthodoxe Kerken op 14 september. Een ander deel van de Orthodoxe Kerken viert het in de lijn met de Juliaanse kalender op 27 september. De liturgische kleur op dit feest is rood.
Het Heilig Kruis werd naar overgeleverde verhalen gevonden door Sint Helena, de moeder van Constantij de Grote. Omstreeks 324 maakte zij een pelgrimstocht naar Jeruzalem en liet opgravingen doen, waarbij naast het kruis ook de grafkelder ontdekt zou zijn.
De oorsprong van dit feest ligt in de jaarlijkse viering van de kerkwijding van de basiliek van het Heilig Graf in Jeruzalem (13 september 335), die samenviel met de vondst van het Heilig Kruis door Sint-Helena. Deze basiliek staat volgens de overlevering op de plaats waar Christus tussen kruisdood en verrijzenis lag opgebaard.
Gedurende het jaarlijkse kerkwijdingsfeest werd aan het volk het kruis getoond waaraan Jezus heeft geleden. Op de plaats van de gevonden grafkelder, achter Golgotha, liet Helena de basiliek van het Heilig Graf bouwen. Het kruis werd door Helena gedeeld; een deel bleef in Jeruzalem en twee andere delen schonk zij aan Constantinopel en Rome. De vondst van het heilig kruis leidde vooral vanaf de kruistochten tot een onstuitbare verspreiding van kruisrelieken en daarmee ook tot verspreiding van het feest van de Kruisverheffing. Bovendien heeft de verspreiding van de Cisterciënzers en Trappisten over Europa een rol gespeeld, aangezien in hun spiritualiteit de Kruisverheffing van bijzonder belang is. Het tonen van het kruis als teken van verlossing door Christus, verspreidde zich zo door de hele Kerk.
De spirituele betekenis ligt voor de hand. Het kruis waaraan Jezus gestorven is, heeft ook ons gered. Christus is niet alleen de Opgestane, maar ook de gekruisigde. In die zin is de uitdrukking dat 'ieder zijn kruis moet dragen' meer dan een volksgezegde. Het feest helpt ons dieper na te denken over de betekenis van het vergoten bloed, zoals het in de geloofsbelijdenis van Nicea verwoord staat: 'gestorven voor ons, mensen, en voor ons heil'.
Rechtstreeks aansluitend op het feest van de Kruisverheffing is de gedachtenis van Onze-Lieve-Vrouw van Smarten, gewijd aan het verdriet van Maria: de profetie van Simeon in de Tempel; de vlucht naar Egypte; het zoek raken van Jezus in de Tempel; de ontmoeting van Maria met Jezus op weg naar de Calvarieberg; Maria staat onder Jezus' kruis; Maria omhelst Jezus' dode lichaam na de kruisafname; Jezus wordt begraven. Deze gedachtenis is steeds op 15 september.
Wordt vervolgd
14-09-2010
Kruisverheffing (14 september) (2/2)
Viering in de Oosters-Orthodoxe Kerken
Het feest van de Kruisverheffing is één van twaalf grote feesten binnen de Oosterse orthodoxie. Het wordt echter niet in alle kerken op dezelfde dag gevierd. Wie de Gregoriaanse (westerse) kalender volgt, viert het feest op 14 september, wie de traditionele Juliaanse kalender volgt, viert het dertien dagen later, namelijk op 27 september. De dag van het feest zelf is een vastendag. Er is een na-feest op de tweede en derde dag.
Helena (circa 248 - circa 329) was de moeder van de Romeinse keizer Constantijn de Grote. Zij wordt binnen het Byzantijnse en rooms-katholieke christendom als heilige vereerd. Ze werd waarschijnlijk in Drepanum geboren. (Haar zoon Constantijn verandert de naam van die stad later in Helenopolis). Volgens sommigen is ze de dochter van een herbergier. In elk geval stamt ze uit een lage sociale klasse. Ze maakt kennis met de Romeinse militair Constantius Chlorus en baart diens zoon Constantijn. Constantius trouwt vervolgens met de stiefdochter van keizer Maximianus en wordt later zelf keizer.
Na zijn dood in 306 volgt zoon Constantijn hem op en Helena wordt, als moeder van de keizer, een belangrijke figuur aan het keizerlijk hof. Evenals haar zoon bekeert Helena zich tot het christendom. Omstreeks het jaar 325 onderneemt ze een reis door het oosten van het Romeinse Rijk. Volgens de beschrijving die kerkvader Eusebius van haar omzwervingen door Palestina geeft houdt ze zich voortdurend bezig met bidden, het uitreiken van aalmoezen, het bezoeken van heilige plaatsen en het stichten van kerken. Verder ontdekt ze het graf van Jezus. En passant neemt ze ook de stoffelijke resten van de Drie Koningen mee terug naar Constantinopel, waarna deze relikwieën aan de stad Milaan worden geschonken in 344.
Einde
15-09-2010
Onze Lieve Vrouw van Smarten (15 september)
Onze Lieve Vrouw van Smarten (15 september)
Bronnen :
www.nl.wikipedia.org
www.agneskerk.org
www.rkkerk.nl
DeRooms-Katholieke Kerk viert op 15 september Onze-Lieve-Vrouw van Smarten. Men gedenkt dan de zeven smarten, oftewel het lijden, van Maria :
1.De profetie van Simeon in de Tempel bij het opdragen van Jezus
2.De vlucht naar Egypte
3.Het zoek raken van Jezus in de Tempel
4.Ontmoeting van Maria met Jezus op weg naar de Calvarieberg
5.Maria staat onder jezus kruis
6.Maria omhelst Jezus dode lichaam na de kruisafname
7.Jezus wordt begraven
In de liturgie van vandaag wordt de hymne Sabat Mater gezongen. Daarin wordt Maria bezongen als de Mater Dolorosa, de Moeder van Smarten. Zij was getuige van de vernedering, de marteling en de dood van haar Zoon. Haar ziel werd door een zwaard doorboord, zoals Simeon reeds bij de opdracht van het Kind Jezus in de Tempel had voorspeld (Lucas 2:22-40). Op deze dag overweegt de Kerk het mysterie van Maria's aandeel in de Verlossing.
Op veel iconen wordt Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten afgebeeld als vrouw wier hart door zeven zwaarden wordt doorboord. In Vlaanderen is ze ook bekend als Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën.
Onze-Lieve-Vrouw van Smarten is de patrones van Slowakije, de staat Mississippi en Mola di Bari in Italië.
04-10-2010
Aartsengelen (29 september) (1/2)
Aartsengelen (29 september)
Bron :
www.rkkerk.nl
Volgens de huidige liturgische kalender van de Rooms-Katholieke Kerk is 29 september de feestdag van de drie aartsengelen Michaël, Gabriël en Rafaël. Volgens de oude Romeinse kalender was 29 september alleen aan Michaël gewijd. Deze datum verwijst naar de dag van de kerkwijding van de antieke Sint-Michaëlbasiliek aan de Via Salaria, enkele kilometers ten noorden van Rome. Tegenwoordig viert de Kerk op deze dag ook het feest van de aartsengelen Gabriël en Rafaël. Deze drie kennen we bij naam. Volgens het boek Tobit zijn er echter zeven aartsengelen.
Volgens joods-christelijke overleveringen zijn er zeven aartsengelen. Drie van hen worden in de katholieke Kerk vereerd: Michaël, Gabriël en Rafaël. Aartsengelen zijn geestelijke wezens die in Gods nabijheid leven. Zij zijn op bijzondere wijze betrokken bij de verlossing van de mensheid.
Het woord aartsengel is via het Latijnse archangelus afkomstig van het Griekse woord archaggelos. Dat is een samentrekking van archè (leidend beginsel, heerschappij) en aggelos (gezant, verkondiger, bode). Aartsengel duidt dus op de hoogste rang van gezanten, in dit geval gezanten van God.
Engelen zijn volgens de katholieke leer zuiver geestelijke en onsterfelijke schepselen. Volgens een middeleeuwse opvatting zijn zij ingedeeld in negen koren: Serafijnen, Cherubijnen, Tronen, Heerschappijen, Vorstendommen, Machten, Krachten, Aartsengelen en Engelen.
Wordt vervolgd
Aartsengelen (29 september) (2/2)
De christelijke verering van de zeven aartsengelen is praktijk in de Byzantijnse, de Koptische en de Ethiopische traditie. In de Latijnse traditie worden enkel Michaël, Gabriël en Rafaël liturgisch vereerd. Tijdens de Synode van Rome in 754 werd onder leiding van de heilige paus Zacharias bepaald dat de andere vier aartsengelen niet in een gebed mochten worden aangeroepen. De reden was dat daar onvoldoende bijbelse basis voor was.
Michaël (Hebreeuws voor Wie is als God?) wordt beschouwd als de aanvoerder van de hemelse legers in de strijd tegen satan, de kwade aartsengel die tegen God in opstand kwam. Hij is door God belast met het beschermen van de rechtvaardige zielen op de Dag van het Laatste Oordeel. Verder is hij beschermer van het Volk van God.
Gabriël is de engel bij uitstek. Engel komt namelijk van het Griekse aggelos, dat boodschapper betekent. Gabriël is in de Heilige Schrift de verkondiger van goddelijke boodschappen. Zo bracht hij Maria het eu angelon, de Blijde Boodschap: de komst van Christus, de Verlosser. Gabriël betekent letterlijk: sterke man Gods.
Rafaël wordt in de katholieke leer vereerd als de engel die genezing en bescherming biedt aan alle mensen die onderweg zijn naar het hemels paradijs. Rafaël betekent: God heeft genezen.
Einde
Engelbewaarders (2 oktober)
Engelbewaarders (2 oktober)
Bronnen :
www.nl.wikipedia.org
www.heiligen-3s.nl
www.rkkerk.nl
www.agneskerk.org
www.isidorusweb.nl
www.religieuserfgoed.nl
Het feest van de Heilige engelbewaarders op 2 oktober is gewijd aan de Beschermengelen. Het wordt eigenlijk als een vervolg op het feest van de Aartsengelen (29 september) gevierd. Met dit feest drukt de Katholieke Kerk haar geloof uit dat God aan ieder mens, gelovig of ongelovig, een persoonlijke engel toevertrouwt, die ons beschermt en vergezelt door het leven. Deze engelen zijn aangesteld om ons te behoeden voor het kwaad. Dit geloof is gebaseerd op de bijbel en de Catechismus.
Het was Paus Paulus V die het feest in 1608 officieel toestond. In 1670 werd het door Paus Clemens X voor de hele kerk ingevoerd.
Engelen zijn volgens Schrift en Traditie onsterfelijke en persoonlijke schepselen. God heeft de engelen geschapen. Het woord engel komt uit het Latijn: angelus. Het betekent boodschapper. En inderdaad, engelen zijn de boodschappers van God. God zendt zijn engelen uit om de mensen bij te staan. Ze brengen boodschappen om Gods woord te verkondigen of om mensen te waarschuwen. Ze praten met mensen of verschijnen in hun dromen.
Engelen kunnen de mens beschermen en dienen, of vechten in de geestelijke strijd tussen God en de boze. Engelen beschikken over intelligentie en een vrije wil. Ze zijn van puur geestelijke aard. Doordat zij God zien zoals Hij is, kennen ze ook Zijn wil en voeren deze uit.
Hoe engelen er uit zien, is niet duidelijk. In het algemeen worden ze afgebeeld als personen met vleugels. Dat is een op zich mooie verbeelding, hoewel in de bijbel er niet veel over de vleugels in staat. Een engel is wit als sneeuw en zijn uitstraling schittert als de zon.
Gebed tot de engelbewaarder
Veel katholieken zijn opgevoed in het besef dat een engel hun terzijde staat. Er zijn tal van kindergebedjes die dit besef voeden. Het bekendste gebed tot de Engelbewaarder dat vroeger werd aangeleerd luidt:
Engel van God die mijn bewaarder zijt,
aan wie de goddelijke goedheid mij heeft toevertrouwd,
verlicht, bewaar, geleid en bestuur mij. Amen.
Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans (7 oktober)
Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans (7 oktober)
Bronnen :
www.nl.wikipedia.org
www.rkkerk.nl
In de Rooms-Katholieke Kerk is de maand oktober gewijd aan de rozenkrans. Dit gebruik stamt uit de 19e eeuw en werd vooral gepropageerd door paus Leo XIII. Het is een uitbreiding van het liturgische feest van Maria Koningin van de Rozenkrans op 7 oktober. Deze viering werd ingesteld door de heilige paus Pius V in 1571. Hij had de christelijke overwinning van de Slag bij Lepanto (7 oktober 1571) toegeschreven aan het bidden van de rozenkrans. Bij de zeeslag te Lepanto versloegen christelijke troepen de Turkse Ottomanen die in 1570 Cyprus waren binnengevallen met als doel de Venetianen uit het Oostelijk gedeelte van de Middellandse Zee te verdrijven. Op vele plaatsen komen christenen in oktober, nog meer dan anders, samen om de Rozenkrans te bidden.
Naast de 7e oktober kwam er na 1917 nog een andere belangrijke oktoberdag voor Maria-vereerders bij: de 13e, de herdenkingsdag van het zogenoemde Zonnewonder van Fatima, dat plaatsvond op 13 oktober 1917. Een menigte van circa 70.000 belangstellenden en nieuwsgierigen namen toen bij Fatima (Portugal) een bovennatuurlijk kosmisch fenomeen waar. Uit getuigenverslagen bleek dat velen bang waren dat de zon zich op de biddende menigte zou storten. De mensenmassa stond op een veld verzameld rond drie herderskinderen: Lucia Dos Santos, Jacinta Marto en Francisco Marto. Maria was op 13 mei 1917 voor het eerst aan hen verschenen.
Johannes Paulus II probeerde de rozenkrans weer terug te brengen in het leven van iedere katholiek. In het zicht van zijn 25-jarig pontificaat stelde hij een speciaal 'Jaar van de Rozenkrans' in: van 16 oktober 2002 tot en met 16 oktober 2003. Kardinaal Karol Woityla werd namelijk op 16 oktober 1978 tot paus gekozen.
24-10-2010
Allerheiligen (1 november) (1/2)
Allerheiligen (1 november)
Bronnen :
www.nl.wikipedia.org
www.allerheiligen.nl
www.isidorusweb.nl
www.klap.net
www.rkkerk.nl
Allerheiligen is een christelijk feest dat op 1 november wordt gevierd. In de Katholieke Kerk is het een hoogfeest. Ook de Oosters-Orthodoxe Kerk kent het feest, maar bij hen valt het op de eerste zondag na Pinksteren. De feestdag viert de nagedachtenis van alle heiligen en martelaren.
De Katholieke Kerk kent al sinds de eerste jaren van het Christendom vele martelaren. Martelaar (van het griekse woord martus = getuige) was de bijzondere eretitel voor degenen die gedurende de christenvervolgingen in het Romeinse Rijk hun trouw aan het christelijke geloof met de dood moest bekopen. Deze martelaren werden oorspronkelijk in een gezamenlijke herdenking van alle martelaren vereerd, maar Gregorius III veranderde in 732 het martelarenfeest in Allerheiligen.
Niet alleen martelaren, maar ook alle bekende en onbekende heiligen, of ze nu heilig verklaard zijn of niet, worden dan herdacht. Heiligen zijn gelovigen die door hun leven een bijzonder getuigenis hebben afgelegd van hun geloof in Christus. Het zijn alle personen die in het hiernamaals bij God zijn. Zij zijn de bemiddelaars voor de biddende kerk op aarde, voorsprekers voor hun strijdende en lijdende broeders en zusters, zoals in het Getijdengebed wordt gezegd. Volgens de katholieke en orthodoxe leer moeten de heiligen vereerd worden omdat zij als het ware een venster zijn op de heiligheid van God.
In de Latijnse Kerk gaat de viering van 1 november terug op paus Gregorius III (731-741). Deze paus wijdde in de Vaticaanse Sint-Pietersbasiliek een kapel aan de eer van alle apostelen en alle heiligen, martelaren en belijders. Hij stelde het daar bij behorende feest op 1 november, mogelijk onder invloed van de Kerk van Ierland. Keltische kerkleiders zouden erop hebben aangedrongen dat een voornaam christelijk heiligenfeest het op 1 november gevierde heidense oogstfeest Samhain kon verdringen.
Paus Gregorius IV (827-844) breidde het collectieve heiligenfeest op 1 november uit naar alle Latijnse bisdommen buiten Rome. Daardoor raakte het gemeenschappelijke martelaarsfeest van 13 mei na een zekere tijd in onbruik.
Wordt vervolgd
Allerheiligen (1 november) (2/2)
Aan het feest van Allerheiligen zijn verschillende andere vieringen voorafgegaan. In de zevende eeuw is er de herdenking, ieder jaar, van de inwijding van het Romeinse pantheon als kerk van Maria en alle martelaren. In de eeuwen daarop worden alle in de hemel opgenomen overledenen vereerd (zoals Maria, de engelen, de aartsvaders, apostelen en martelaren).
Allerheiligen kreeg in de 15e eeuw binnen het liturgische feestenstelsel een hogere rang. Paus Sixtus IV (1471-1484) verleende Allerheiligen namelijk een octaaf, dat wil zeggen dat het feest met acht dagen werd verlengd. Op de huidige Romeinse kalender is dit octaaf komen te vervallen.
Allerheiligen is voor katholieken een verplichte feestdag. In canon 1247 van de Codex van Canoniek Recht staat dat gelovigen op verplichte feestdagen aan de Mis moeten deelnemen. Ook dienen ze zich, zoals op zondagen, te onthouden van arbeid en zich toe te leggen op de nodige ontspanning van geest en lichaam.
Allerheiligen is een vrije dag in vele landen, waaronder België, Frankrijk en delen van Duitsland. In Nederland werd deze vrije dag afgeschaft in de jaren 1960. De Nederlandse bisschoppenconferentie heeft de katholieken in Nederland van deze plicht vrijgesteld.
Gebed :
Almachtige eeuwige God, in één feest gedenken wij vandaag al uw heiligen. Op voorspraak van zovelen vragen wij: vervul onze verwachtingen en laat ook ons delen in de overvloed van uw barmhartigheid. Door onze Heer. Amen
