Citytrip dag 5- San Giovanni In Laterano - St Jan van Lateranen
Citytrip dag5 - San Giovanni in Laterano
Doorheen de kleurrijke studentenwijk bij San Pietro in Vincoli dalen we af naar het Colosseum, enkele minuten maar en met mooie zichten op het Colosseum, op het plein daar, op de boog van Constantijn en op een deel van Forum Romanum. En dan de rode lijn van de metro naar San Giovanni. En daar is dan weer zoveel merkwaardigs te zien op de pleinen, in de Basiliek en in de omgeving dat je dat onmogelijk kan van gen in 10 foto's, maar we doen ons best. Zie daarvoor zoals gewoonlijk de bijlagen hier beneden en de commentaar.
Bijlage 1: De voorgevel
Een zicht op de machtige oostelijke voorgevel -de hoofdgevel- van San Giovanni vanaf Piazza di Porta San Giovanni zoals hij vanaf talrijke plaatsen in Rome te zien is, tenminste toch de bovenkant met de grote beelden van Christus, de 2 Johannes'en patroonheiligen (de Doper en de Evangelist) en een aantal kerkvaders. Deze voorgevel werd in 1735 afgewerkt en het voorportaal is een vereenvoudigde replica van dat van San Pietro. Rechts van de basiliek zie je een gevel van Het Paleis van Lateranen, o.a. belangrijk door het verdrag van Lateranen in 1929 dat de relatie regelt tussen het Vaticaan (Pius XI) en de Italiaanse staat (Mussolini). De kerk maakt deel uit van het Lateraans geheel met het paleis, de doopkapel, de obelisk -de oudste van Rome- bij de noordgevel, de kapel van het heilige der heiligen met de Scala Santa en het Triclinium. De eerste versie van de kerk dateert uit 324 n.C. in opdracht van Keizer Constantijn als een gevolg van het edict van Milaan. Het geheel behoort tot de ex-territoriale gebieden van het Vaticaan.
Bijlage2: San Giovanni, Mater et Caput
Het is al wel eens gezegd en het staat vlak bij de ingang ook met zoveel woorden -weliswaar in het Latijn- te lezen, de San Giovanni in Laterano is de belangrijkste kerk van de wereld sinds Paus Gregorius in de 14de E.
Ik neem de tekst van de foto over en zet er de vertaling bij.
Sacros Lateran Eccles(ia)
Omnium urbis et orbis
Ecclesiarium Mater
Et Caput
De Heilige Lateraankerk
Is van alle kerken in
De stad en daarbuiten
De Moeder en het hoofd
"Urbis et orbis" herkennen jullie beslist want het wordt regelmatig gebruikt bij de zegen van de Paus, die hij dan uitspreekt voor iedereen in de stad en daarbuiten in de wereld. De kerk is die van de aartsbisschop van Rome, de Paus in een andere hoedanigheid, en het is daarom ook de Kathedraal van Rome. Kathedraal is overigens afgeleid van "Ecclesia Cathedralis" of kerk van de bisschopszetel.
Bijlage3: De Porta Santa
Ook hier dus zoals eerder al aangegeven een zogenaamde Porta Santa die in principe om de 25 jaar geopend wordt, maar met dit jaar een uitzondering.
Bijlage4: De Cosmatenvloer
Zoals in verscheidene grote kerken -zie ook SM Maggiore.
Bijlage5: Het plafond
Dit is ontworpen door Della Porta in de 17de E in het kader van de restauratie door Borromini na een brand in de14de E. Achteraan zie je nog net de bovenkant van het pauselijk altaar. Daaraan mag alleen de Paus of zijn gevolmachtigde -wij zagen er een zwarte Kardinaal aan de slag- de mis opdragen.
Bijlage6: Patroonheilige
Hier zien we een beeld van Sint-Jan de doper, een van de 2 patroonheiligen van de kerk.
Bijlage7: Apsismozaïek
Deze mooie en bekende mozaïek beeldt de verschijning uit van Christus bij de inhuldiging van de basiliek. Het Christusbeeld zelf is veel ouder - 4de E, naar verluidt de oudste openbare afbeelding van Christus - dan de rest van de mozaïek uit de 13de E.
Bijlage8: De doopkapel - Battistero
Dit is de oudste doopkapel van Rome, voorbeeld voor talrijke doopkapellen later. Men zegt dat hier de eerste katholieke keizer Constantijn gedoopt is geworden nadat hij zich bekeerd had in 324 n.C. Rijkelijk versierd met een mooie grote doopvont, met prachtige vloer en 2 zijkapellen.
Bijlage9: De Scala Santa
Deze "Heilige Trap" leidt naar het Heilige der Heiligen (Sancta Sanctorum). De naam staat voor de trap zelf als voor het gehele gebouw (Fontana, 1589) dat zoals gezegd deel uitmaakt van het Lateraans geheel. Het is (zou zijn) de trap waarop Christus gestaan heeft in het gebouw van Pontius Pilatus bij zijn veroordeling. De 28 marmeren treden zijn door de Heilige Helena, moeder van Keizer Constantijn in 326 naar Rome vervoerd, en ze zijn later met hout bekleed. Deze trap mag alleen op de knieën beklommen worden wat je vele pelgrims dan ook ziet doen, en ze moeten op elke trede halt houden om even te bidden. De zijtrappen kan je te voet naar boven beklimmen. Aan de kapel boven kan je het opschrift lezen "Non est in tot sanctior orbe locus" of "Er is op de hele aarde geen heiliger plaats", vandaar de naam.evindich namelijk een afbeelding van Christus die door de H. Lucas met de hulp van engelen zou zijn geschilderd.
Bijlage 10: Het Triclinium mozaïek
Vanop de Piazza di Porta San Giovanni kan je dit mozaïek tegen de buitengevel van de Scala Santa bewonderen. Het is een gereconstrueerd werk uit de 8ste E dat de toenmalige paus (Leo III) in zijn eetzaal (triclinium, vandaar de naam) had. Die paus heeft daar Karel de Grote ontvangen en hem later tot Keizer gekroond. (Kerstmis 800 n.C.)
Van SM Maggiore even naar Colle Oppio voor wat uitleg en dan verder door de Via delle Sette Sale langs de gebouwen van de Ingenieursfaculteit naar de San Pietro in Vincoli - Sint-Pietersbanden. De kerk is belangrijk omdat er de ketens zouden bewaard worden waarmee Petrus in de kerker geketend werd. Maar voor de talrijke toeristen gaat het vooral over het beroemde mosesbeeld van Michelangelo. Zie de bijlagen voor enkele foto's en commentaar.
Bijlage1: De ketens - I vincoli - waarnaar de kerk genoemd is.
Hiermee zou de H. Petrus vastgeketend zijn in de Mamertijnse gevangenis onder het Capitool nadat Keizer Nero de Christenen had laten arresteren omdat ze Rome in de fik gestoken hadden (zouden hebben).
Bijlage2: Moses
Michelangelo heeft dit beeld in 1513 afgewerkt maar hij had de opdracht al heel wat eerder gekregen van Paus Julius II in het kader van een heel groot grafmonument voor de Paus himself. Maar het gehele monument is in de plannen blijven steken en er rest alleen dit schitterende beeld.
Bijlage3: Pelgrims
Maar de kerk is omwille van de ketens natuurlijk ook een belangrijk centrum voor katholieke pelgrims, vooral ook nonnen die zich dan te bidden zetten. Wij hadden er ook zo eentje bij.
We zijn wel vaak langs dit monument gelopen, want het lag pal op onze weg van Tirreno naar Termini. De gevel en het voorportaal kwamen ons al vlug als bekend voor, en ook de gevelmozaïek, erg mooi zeker bij verlichting s'avonds. Dus hoog tijd om een en ander eens nader te bekijken.
SM Maggiore vormt samen met Sint-Pieter (San Pietro in Vaticano), Sint-Jan van Lateranen (San Giovanni in Laterano) en Sint-Paulus buiten de Muren (San Paolo fuori le Mura) de groep van 4 pauselijke basilieken die allen tot het Vaticaan behoren zodat 3 van de 4 dus extra-territoriale gebieden zijn. Van de eerste versie (4de E) is niets meer over. Mozaïeken zijn in de 5de en de 8ste E toegevoegd en heel wat van hetgeen we nu zien stamt uit de 12de-13de E maar daar is in latere eeuwen nog erg veel bijgekomen. Zie de bijlagen hier beneden voor bijzonderheden. Even toch vermelden dat hier ook een Sixtijnse Kapel (Paus Sixtus V) is die evenwel heel wat minder aandacht krijgt dan dè Sixtijnse Kapel (Paus Sixtus IV) in het Vaticaan.
Bijlage1: De voorgevel
De elegante voorgevel zoals we hem zo vaak gezien hebben. De klokkentoren is uit de 12de E.
Bijlage2: De Porta Santa
Kwam al veel eerder aan bod. Maar nu bewonderd door Jeannine.
Bijlage3: Interieur Plafond
Het interieur is zeer rijk maar toch valt onmiddellijk het cassettenplafond op. Het goud dat erin verwerkt is zou deel uitgemaakt hebben van de eerste scheepladingen die Colombus uit het Pas ontdekte Amerika had meegebracht.
Bijlage4: Interieur- Vloer
De vloer is middeleeuws (12-13de E) is er mooi. Je kan dergelijke mozaïekvloeren in verscheiden kerken van die tijd bewonderen. Het is zogenaamd cosmatenwerk, genoemd naar de broeders Cosmati die in dit soort werk voor het eerst in de 12de E uitvoerden.
Onze vijfde dag hebben we in twee grote delen gesplitst: in de voormiddag hebben 2 verschillende groepen de Musei Vaticani enerzijds en de Musei Capitolini anderzijds bezocht. We zijn dan nadien terug samengekomen bij de Autogrill in Termini om dan later gezamelijk 3 grote kerken te bezoeken namelijk "bij ons in de buurt" de SM Maggiore en wat verder S Pietro in Vincoli/Sint-Pietersbanden, en veel verder weg San Giovanni in Laterano. En net voor we er een punt achter gezet hebben in de avond nog even een kijkje nemen in het kleine kerkje Santa Prassede in de schaduw van SM Maggiore en werkelijk vlakbij het hotel. De titelfoto hierboven is van het Cortile della Pigna in de VaMu.
Citytrip dag5 - Musea
Ik heb zelf 2 koppels naar de Vaticaanse Musea begeleid terwijl Luce de rest heeft meegenomen naar de Capitolijnse musea. Ik ben nadien dan zelf niet meer in een van de musea gegaan maar ik heg het "Buco di Roma" gezocht en gevonden om er later eventueel eens vlug naar toe te gaan met de groep maar dit laatste is dan letterlijk in het water gevallen. In de bijlagen hier beneden heb ik enkele karakteristieke foto's (van Rik en van mezelf bij eerdere bezoeken) geplaatst van kunstwerken uit de musea met een beetje uitleg.
Bijlage1: La Lupa - De wolvin
Een sterker symbool van Rome kan je niet hebben. Het betreft hier het originele brons zoals dat te bezichtigen is in de MuCap. Het zou uit de 5deE v.C. dateren maar de tweeling is in de 15deE toegevoegd. Een kopie van het beeld staat op de rand van het Capitool-plein.
Bijlage2: Het ruiterstandbeeld van Keizer Marcus Aurelius
Sinds een aantal tientallen jaren staat een kopie in het centrum op het Capitool-plein daar waar eeuwen het origineel gestaan heeft dat we hier op de foto zien en dat echt wel een ereplaats gekregen heeft in het museum. Opgericht in ca. 176 n.C. is het ongeveer het enige van de talrijke ruiterstandbeelden dat aan de "veroveringsdrang" van de katholieken is ontsnapt en dan nog maar omdat de ruiter-keizer in die tijd abusievelijk voor Keizer Constantijn gehouden werd, de keizer die zich tot het Christendom bekeerde.
Bijlage3: La Venere Capitolina - De Capitolijnse Venus
Een van de verscheidene beelden die aan Venus gewijd zijn, hier dus de Capitolijnse versie. Het is een Romeinse kopie van een origineel Grieks beeld uit de 2deE v.C.
Bijlage4: De Laocoön-groep
Een van de mooiste beelden in het Cortile Ottogonale, het achthoekig binnenhof in de MuVat. Het is een marmeren werk uit enkele decennia v.C. toegeschreven aan o.a. Polydorus van Rodos. Het zou in het Gouden Huis van Nero hebben gestaan en iets later ook bij Keizer Vespasianus.
Bijlage5: De School van Athene
Een van de beroemde fresco's in de MuVat. Het is door de beroemde Rafaël geschilderd in 1509-1510 voor de appartementen van Paus Julius II. Nu is het te bewonderen in een van de Stanzen van Rafaël. Het fresco toont een filosofenschool in het Klassieke Griekenland met onder vele anderen de bekenden Plato, Aristoteles, Socrates.....
nogal dubbelzinnig vertaald als het gat van Rome, is een sleutelgat in een poort van de Villa van de Priorij van Malta, in Via di Santa Sabina op Piazza dei Cavalieri di Malta op de Aventijn. Als je er doorheen kijkt in de richting loodrecht op de poort zie door een dreef van bomen precies de koepel van Sint-Pieter. Heel merkwaardig! En er staat dan ook vrijwel altijd een rijtje kandidaten kijkers zijn beurt af te wachten.
Het grootste gedeelte van onze gezelschap liet het winkelen voor wat het was en zo wandelden we met een behoorlijke groep de Tiber over het schilderachtige Trastevere binnen. Struinen door fijne straatjes richting Santa Maria in Trastevere om het mooie plein te bewonderen en de schitterende basiliek. Vandaar verder richting Via Garibaldi waar sommigen de bus genomen hebben voor de beklimming naar de Gianicolo, maar waar de moedigen het te voet hebben aangepakt. En dan maar genieten van het fantastische zichten over de stad op Passeggiata del Gianicolo om uiteindelijk over de trappen van via di Sant' Onofrio af te dalen tot aan de Tiber, een brug verwijderd van ons ochtendlijk uitgangspunt.
Voor enkele beelden en wat uitleg zie zoals gewoonlijk de bijlagen.
Bijlage1: Gezellige straatjes
Alom in Trastevere vind je die alhoewel onze "meiden" dat blijkbaar met gemengde gevoelens bekijken.
Bijlage2: Piazza di Santa Maria in Trastevere
Ook dit mooie plein blijft valt niet uit de toon. Je ziet er een aardige fontein van Carlo Fontana uit 1692 maar vooral ook de stijlvolle gevel van de basiliek Santa Maria in Trastevere met haar mooie gevelmosaïeken uit de 12de E. Het originele kerkgebouw werd rond 345 n.C. voltooid als een van de allereerste christelijke kerken, maar het huidige bouwwerk stamt grotendeels uit de 12de E., en het voorportaal werd in de 17de E. toegevoegd. De kerk heeft onlangs nog gediend als schouwtoneel bij de bruiloft van een van onze koningskinderen.
Bijlage3: Het interieur
Het interieur is echt wel speciaal met heel veel moois. Om te beginnen de schitterende cosmatenvloer uit de 12de-13de E in het middenschip, die we overigens in verscheidene grote en kleine kerken gezien hebben. Verder is er het mooie plafond en niet te vergeten de 22 dorische zuilen die het middenschip flankeren. En dan de mosaïeken van de triomfboog en vooral die in de apsis eveneens uit de 12de en 13de E van onder meer Pietro Cavallini, naam die we nog zullen tegenkomen.
Bijlage4: Gianicolo - Piazza Garibaldi
Een foto van de Passeggiata del Gianicolo - de "beklimming" hebben we dan al achter de rug- met even verder de Piazza Garibaldi. Mooi wandelgebied!
Bijlage5: Uitzicht over de stad
Op de Piazza Garibaldi maar ook op verschillende plekken op de passeggiata heb je schitterende uitzichten op de stad zoals hier op de foto. En dan elkaar maar wijzen waar dát ligt.... en dát!
Ik zie net op de Rai dat de Via dei Fori Imperiali verkeersvrij moet blijven tot 6 januari. Deze via.. is de grote straat van het Colosseo naar Piazza Venezia ( zie bijgaande foto) die ook al verkeersvrij was toen wij er waren. Maar nu dus voor een lange periode omwille van het teveel aan fijn stof in de lucht. In de volgende week wordt trouwens het autoverkeer om die reden in de ganse stad aan banden gelegd voor 2 dagen en in Milaan zelfs voor 3.
Het voorportaal met de 5 poorten is echt zo monumentaal als je van ver zou vermoeden. Met de Porta Santa zoals eerder reeds ter sprake, maar met ook de bronzen middenpoort de deur van Filarete uit de periode rond 1440. En dan het geweldige interieur goed zichtbaar op de titelfoto, maar gewoonlijk met veel volk zoals jullie met eigen ogen hebben kunnen zien en zoals ook duidelijk is op de foto van Rik hier beneden. Er is zoveel merkwaardigs te zien dat het onmogelijk in tien bijlagen kan besproken worden, maar we doen ons best.
Bijlage1: Het enorme interieur.
Dat is zò groot (186,36m binnen zonder het portaal, en trouwens 218m aan de buitenkant) dat alle bestaande kerken ter wereld binnen in de Sint-Pieter kunnen geplaatst worden, met toren en al. Niet alleen de grote kerken van Rome zelf zoals SM Maggiore, SJ van Lateranen, SP buiten de Muren, maar ook S Pauls in Londen, de Basiliek van Koekelberg en de Kathedraal van Antwerpen. Een bezienswaardigheid trouwens zijn de vloertegels met vergulde sterren die aangeven hoever de verschillende grote kerken zouden komen indien ze in deze S Pieter gezet zouden worden. Daar zijn trouwens ook de 2 grote Belgische bij. De foto in de bijlage is genomen rechts van het centrale afgebakende zone met de vloertegelsterren. We zien er het fameuze Baldakijn van Bernini, een gedeelde van de koepel en helemaal vooraan de Cattedra Petri, de stoel van Petrus. Maar zie daarvoor de volgende bijlagen.
Bijlage2 Het rijke interieur
Op deze foto duidelijk te zien, de vloer, de zijaltaren alom, de pilaren, alles getuigt van rijkdom.
Bijlage3 De kunst
Er zijn heel wat kunstwerken van grote waarde met als meest beroemde exponent wel deze Pietà, de treurende moeder met het lichaam van haar gestorven zoon op de schoot, die de beroemde Michelangelo in 1499 afgewerkt heeft. Je vind het onmiddellijk rechts van de Porta Sant en het is er altijd zwart van het volk. Vroeger kon je er als toeschouwer vlakbij maar sinds een aanslag in 1972 wordt het door een kogelvrije glazen wand afgeschermd, met als gevolg dat de weerschijn in het glas het grootste gedeelte van de duizenden foto's doet mislukken.
Bijlage4: Beeld van Sint Pieter
Dit beeld is een echt icoon van de basiliek, maar ook een beroemd kunstwerk. Het is een bronzen petrusbeeld dat toegeschreven wordt aan Arnolfo di Cambio uit de 13de E, maar er zijn aanwijzingen dat het veel ouder zou zijn (4de of 5de E). De rechtervoet is helemaal afgesleten door de aanrakingen van de gelovigen die dat doen uit verering.
Bijlage5: Cattedra Petri - stoel van Petrus
Helemaal vooraan in de apsis staat een bronzen opbouw met veelkleurig marmer waarin zogezegd de bisschopstoel van Petrus verwerkt is. Die stoel wordt door 4 kerkleraren omhoog gehouden. Het werk, gemaakt door Bernini rond 1650, wordt de Cattedra Petri genoemd. De ingewerkte stoel zou in werkelijkheid de troon zijn bij de keizerkroning van Karel de Kale in 875.
Bijlage6: Het baldakijn
Het baldakijn uit verguld brons is opnieuw een meesterwerk van Bernini uit de periode 1623 - 1634. De gedraaide zuilen zelf zijn 20m hoog. Het brons is afkomstig van de bedekking van het Pantheon. Koepel ligt precies erboven en het pauselijk altaar staat eronder precies boven het graf van Petrus die daar rond 64 n.C. gekruisigd werd.
Bijlage7: De koepel binnen
Daarnet kon je al een gedeelte van de basis van de koepel zien maar op deze foto staat hij in vol ornaat. Hij werd door Michelangelo ontworpen maar pas in 1593, 29 jaar na zijn dood voltooid. De steupijlers zijn zodanig groot dat je als toeschouwer helemaal niet meer aan het concept "pijler" denkt. Hun grondvlak is namelijk een regelmatige vijfhoek met 71 m omtrek zodat in zo'n pijler gemakkelijk sommige grote torens o.a. die van Pisa gezet kunnen worden. De basisdiameter van de koepel op 45m hoogte werd door Michelangelo met 41,5m bewust kleiner gehouden dan die van het Pantheon. Door de lange wachtrijen zijn wij er niet ingeslaagd om naar boven te gaan en zo de binnenkant van nabij te bewonderen. Jammer! De versieringen zijn echt de moeite van het bezoek waard.
Bijlage8: De koepel buiten
Bij een bezoek aan de koepel moet je als tussenstop over het dak op 45m hoogte en dan zie je die koepel en de tamboer van dichtbij aan de buitenkant -daar is de diameter 58m - en natuurlijk ook nog andere bezienswaardigheden. Een waar meesterwerk bekroond door de zogenaamde lantaarn met de kleine rondgang daar op 117,57m, en altijd vol volk. De top van het kruis bevindt zich op 133,3m.
Bijlage9: De tuinen van het Vaticaan
We zijn deze keer helaas niet zo hoog geraakt en daarom heb ik enkele beelden gebruikt die ik vroeger van bij de lantaarn heb kunnen maken. Een daarvan -die met het fantastische zicht over de piazza, de via della conciliazione, de Engelenburcht, de Tiber, enz..- heb ik al eerder ingelast. En nu dan deze, genomen aan de andere kant van de lantaarn, met een ruim zicht in de mooie tuinen van het Vaticaan met in het midden het wapen van Paus Johannes Paulus II.
Door de via di Porta Sant' Angelica kom je in de kortste keren bij het Sint-Pietersplein. Eerst de colonnade met de massieve zuilen, 4 rijen dik nog wel. En dan het enorme plein dat door Bernini gebouwd werd in de decade rond 1660. Wat springt nog in het oog behalve de afmetingen, 240 m breed en 340 m lang? De mooie symmetrie (bijlage) waardoor het echt minder groot lijkt, maar die toch rekening houdt met de reeds aanwezige gebouwen, de lichte helling, de colonnade met 240 zuilen, de bovengalerijen met talrijke (140) heiligenbeelden op de colonnade. De speciale symmetrie in de plaatsing van de zuilen (zie bijlagen). De twee fonteinen en de centrale obelisk, en natuurlijk de voorgevel van de basiliek. Wat nog? De koepel en de lantaarn, en het hele platform, een dak eigenlijk ter hoogte van de basis van de koepel, dat door de apostelbeelden wordt afgezoomd, beelden die natuurlijk veel groter zijn (wel 5 m) gezien vanop dat dak dan vanop het plein. Alles goed zichtbaar op de titelfoto bij dit blog, samen met de ontzettende massa volk.
Meer bijzonderheden in de bijlagen hier beneden.
Bijlage1: Het fameuze wereldberoemde zicht vanaf de lantaarn van de koepel.
Je ziet het dak ter hoogte van de basislijn van de koepel met de reuze apostelbeelden en het enorme plein met zijn specifieke vorm waarover direct meer. Verder het kleine pleintje Pius XII, de via della Conciliazione, de Engelenbrug over de Tiber en links daarvan de Engelenburcht en aan de volgende brug links het Justitiepaleis en een stuk rechts daarvan de kenmerkende koepel van het Pantheon, en een heel eind verder naar rechts in de rechter bovenhoek van de foto het enorme Vittoriano.
Geen betere foto om het plein zelf nader te bekijken. Voor sommigen is de vorm van het plein symbool voor de kerk die in haar uitgespreide armen de hele wereld kan vatten. De smallere voorgedeelte van het plein loopt schuin uit naar de gevel toe (trapeziumvormig) waardoor die nog meer tot zijn recht komt, een van de talrijke snufjes van het genie Bernini. Het eigenlijke plein dan bestaat uit twee halve cirkels die uit elkaar geschoven zijn zodat er een rechthoek tussen past, waardoor het geheel bij velen het beeld oproept van een ellips, maar dat is het dus niet, en zeker geen ovaal wat ook wel hier en daar geschreven staat. In het centrum van het plein staat de Vaticaanse obelisk met aan weerszijden de fonteinen (zie verder). En ook over de bijzondere colonnade hebben we het verder nog.
Bijlage2: De colonnade
We zien enkele van de enorme zuilen van de colonnade van Bernini. Erg indrukwekkend van dichtbij. En zo staan er dus 240 in een heel speciale opstelling waarover meer in een andere bijlage. Verder staan er nog een zestal loggia's in de middens en aan de uiteinden. De hele colonnade is overdekt en aan de binnenrand op die overdekking staan heiligenbeelden.
Bijlage3: Het plein en de Basiliek
Het plein richting façade zie ook nog de obelisk van Egyptische origine die in 1586 vanuit het cirus van Nero hier geplaatst werd, verplaatsing en oprichting met een sterk verhaaltje er aan vast. Verder het trapeziumvormig plein naar de basiliek toe en de monumentale voorgevel met heel veel symmetrie in zuilen, vensters en doorgangen, met grote beelden van de apostelen zonder Petrus bovenop de voorgevel op de rand van het dak ter hoogte van de basislijn van de koepel.
En dan de koepel zelf, monumentaal meesterwerk van Michelangelo, pas afgewerkt na zijn dood, waarvan hij de diameter net iets kleiner gehouden had dan die van het Pantheon uit respect voor de oude meester. Het uitzicht vanaf de lantaarn van de koepel op ca. 135 m hoogte is ronduit fantastisch waardoor de rondgang altijd zwart ziet van het volk.
Bijlage4: Mooi katholiek groepje
Zou je toch zeggen, op enkele afvalligen na dan, en de fotograaf.
Bijlage5: De speciale plaatsing van de zuilen
Inderdaad een speciale plaatsing want zoals gezegd staan die zuilen op in de beide helften van de colonnade op cirkelbogen en in het bijzonder op concentrische cirkelbogen. Bovendien staan telkens 4 zuilen achter elkaar op dezelfde cirkelstraal. Dat maakt dat je wanneer op het middelpunt van zo 'n boog staat je telkens alleen de eerste van het viertal ziet. Uiteraard zijn er twee zulke middelpunten één voor elke helft. Deze foto is genomen vanop het rechter middelpunt als je naar de gevel kijkt. Zo zie je boven het plein ook het gedeelte van het Vaticaan met de Musei Vaticani en de Sixtijnse kapel, en de rechterhoek met de pauselijke appartementen. De fontein hier in de rechterhelft van het plein is geüpdate versie van een vroegere. Zij is van de hand van Maderno, de architect die 1614 ook de façade heeft afgewerkt.
Bijlage6: Fontein met bloem
Hier zie je de fontein uit de linkerhelft. Zij -de fontein wel te verstaan- werd door Bernini als tweelingfontein van de andere geconstrueerd rond 1660.
Zoals al gezegd vertrekken we aan Largo Tassoni net voor het einde van de Corso Vittorio bij de Ponte (brug) Principe Amadeo, en stappen wat naar links en dan richting Tiber naar Ponte Sant' Angelo, de Engelenbrug. En dan de imponerende Engelenburcht. Daarna linksaf richting via della Conciliazione en 800 m verder aan het eind net voor Piazza Pio XII rechtsaf door de "moderne" Borgo tot Piazza de Risorgimento om een blik te werpen op de enorme Vaticaanse Muur verderop. Op de weg terug door de via di Porta Angelica proef je de "Vaticaanse geest" en aan de Porta Sant' Anna rijden auto's af en aan, als je geluk hebt zie een specifieke vaticaanse nummerplaat "SCV...". Dan de colonnade, de Piazza en de Basiliek. Maar dat is voor later...
Bijlage1: Zicht over de Tiber op de Via della Conciliazione
Bijlage2: Ponte Sant' Angelo (de Engelenbrug) en Castello Sant' Angelo (de Engelenburcht)
De brug was/is al sinds eeuwen de verbinding van de linkeroever van de Tiber met de stad. Maar sinds in de 17de E. de nieuwe brugleuning gebouwd werd en door Bernini en zijn school versierd werd met beelden van engelen draagt zij de huidige naam. De beelden die er nu staan zijn kopieën; van de originelen staan in de San Andrea delle Fratte.
De Engelenburcht dan. Dit cilindervormige kasteel/fort waar bovenop deze foto gemaakt is, werd oorspronkelijk (voltooid 139 n.C.) als mausoleum voor Keizer Hadrianus en het was via de brug met het centrum verbonden. Later werd het een schuilplaats voor de Paus, door de "Corridoio Vaticano" met het Vaticaan verbonden. Nog later werd het een gevangenis en tegnwoordig fungeert het als museum. Boven op de burcht staat sinds ca. 600 n.C. een beeld van de engel Michaël.
Bijlage3 - Via della Conciliazione.
De via della Conciliazione (verzoening) werd aangelegd door dele van de vroegere Borgo om het verdrag van Lateranen tussen het Vaticaan en de Italiaanse staat te bezegelen. Het is de mooiste toegangsweg tot Piazza San Pietro en het Vaticaan.
Bijlage4 - De Porta Sant' Anna
Een van de toegangspoorten (de belangrijkste?) tot vaticaanstad. En aan die poort rijden auto's af en aan, als je geluk hebt zie een specifieke vaticaanse nummerplaat "SCV..." afkorting van "Sacra Città del Vaticano" zoveel als "Gewijde Vaticaanstad". "La Citta del Vaticano, Vaticaanstad" is de (dwerg)staat. "La Santa Sede" of de "Heilige Stoel" betreft het Pausdom.
Bijlage5 - De Zwitserse Garde
In de omgeving van het Vaticaan kan je regelmatig nogal eigenaardige geklede soldaten zien, het zijn dan leden van de Zwitserse Wacht. In 1505 werd onder Paus Julius II deze Zwitserse garde opgericht om het Pausdom en Vaticaanstad te beschermen omdat toentertijd de zwitserse soldaten als de besten bekend stonden. Ze zogen nu nog steeds voor de bescherming en wel in originele klederdracht.
Om de liefhebbers van winkelen onder ons hun uitje te gunnen hadden we deze dag opgesplitst met voor de middag een bezoek aan Vaticaanstad en omgeving en na de middag al naargelang de keuze een vrije halve dag of voor de anderen een wandeling door Trastevere en over de Gianicolo om zo weer af te dalen naar de Tiber bij Ponte Principe Amadeo. Als je daar de brug overwandelt kom je bij Largo Tassoni, het uitgangspunt van die morgen. Want toen hadden we na onze gebruikelijke ochtendwandeling van het hotel naar Termini een overvolle bus 40 of 64 genomen die ons over Piazza Venezia naar dat pleintje bij het eindpunt van de Corso Vittorio (Emanuele II). Om praktische redenen splits ik de berichtten over deze dag op in 4 delen, en dat zijn in deel1 de weg naar Sint-Pieter, in deel2 het Sint-Pietersplein, in deel3 de Basiliek en in deel4 de namiddagwandeling. Op het bijgevoegde kaartje geeft een pijltje dat vertrek- en eindpunt aan en je vind er nagenoeg de gehele zone op terug waar we die dag doorgebracht hebben.
Vlakbij de Trevi, wij zijn er langs gelopen toen we richting via del Tritone het Palazzo Poli links lieten liggen, zie je de Academia di San Luca. Zij verenigt sinds de 16de E de kunstenaars in Rome. Zij draagt de naam van Sint-Lucas de patroonheilige van schilders en kunstenaars. Je kan er de Galleria dell' Accademia Nazionale di San Luca bezoeken. Op de titelfoto hier enkele van de belangrijke kunstwerken die je er kan bewonderen. De Galleria kan je nu gratis bezoeken van maandag tot zaterdag tussen 10:00h en 19:00h. Dat heb ik nu pas vernomen via SPQR, te laat dus voor ons om er met de liefhebbers even binnen te wippen.
Mijn originele route loopt van hier door de via dei Lucchesi en de via della Dataria naar piazza del Quirinale zoals te volgen is op het overzichtstraject in de eerste blog over dag3. Verder dan door de via del Quirinale (San Andrea al Quirinale en San Carlino), piazza delle Quatro Fontane, piazza Barberini en zo naar Piazza di Spagna. Een omweg dus. En om onze fysiek niet tot het uiterste te belasten heb ik de volgende kortere weg gekozen. Overigens, de bezienswaardigheden op die weggelaten omweg hebben we dan met een kleiner aantal deelnemers bezocht op de laatste dag. Dus die komen dan ook later aan bod.
Dus we hebben het Palazzo Poli links (of rechts, beide mogelijk) laten liggen richting via del Tritone om die dan over te steken naar Largo del Nazareno.
En dan zien we wat verder in de kleine kerk San Andrea delle Fratte eindelijk de engelen van de Ponte sant' Angelo in de originele versie van Bernini. Of toch twee ervan.
Vandaar door de via di Propaganda Fede is het maar een boogscheut tot Piazza di Spagna, weer een beroemd plein met een eigenaardige vorm. Bekend door sommige beroemde bewoners, door de Scalinata di Trinità di Monti de Spaanse Trap in de volksmond, door de Barcaccia fontein en door de alom bekende winkelstraten in de buurt. Het plein dankt zijn naam aan het Palazzo di Spagna, zetel van de vertegenwoordiging van de Spaanse staat bij de heilige Stoel. Het bestaat eigenlijk uit 2 delen gescheiden door een smal middenstuk precies voor de Spaanse Trap. Voor beelden en meer details zie de bijlagen hier beneden. Maar door werken aan de Barcaccia (nasleep van Feyenoord) en de steigers rond de Santa Trinità dei Monti heeft Rik niet veel bruikbare foto's kunnen nemen zodat ik weer in mijn archief heb moeten duiken.
Bijlage1: Een foto van een van de originele engelenbeelden van de Ponte Sant' Angelo. Deze beelden zijn door Bernini ontworpen en door zijn leerlingen en hemzelf gemaakt vanaf 1669. Ze hebben erg lang effectief op de engelenbrug gestaan maar ze zijn uiteindelijk naar binnen gehaald om ze te beschutten tegen de enorm beschadingende invloed van het moderne verkeer.
Bijlage2: Het begin van de Piazza di Spagna met de zuil met het mariabeeld even voor het Vaticaanse "Palazzo de Propaganda Fide" .
Bijlage3: De "Fontana della Barcaccia" van de hand van Pietro Bernini, de vader van de beroemde Gianlorenzo. "Barcaccia" betekent slechte boot want lekkend. En waarom lekkend, wel omdat de druk in de waterleidingen ter plekke te laag was om spuitende fonteinen te voeden.
Bijlage4: De Spaanse Trap met 138 treden uit travertijn, officieel de Scalinata di Trinità dei Monti werd in tussen 1723 en 1726 aangelegd om het plein dat toen Piazza di Francia heette te verbinden met de Franse kerk "Trinità dei Monti" .
Bijlage5: Mooi beeld van de kerk zelf met de verschillende ballustraden van de terrassen boven.
Bijlage6: En dit is het beeld dat je van bovenaf kan zien, over de trap en de Barcaccia recht de via dei Condotti (waterleidingen) in. Deze straat is een van de bekendste winkelstraten van de stad.
Vandaag 8 december 2015 is de Porta Santa in Sint-Pieter plechtig geopend zoals jullie wellicht op TV gezien hebben. Maar niet alleen die poort, want ook die van Santa Maria Maggiore, ons zo wel bekend, die van San Giovanni in Laterano (S Jan van Lateranen), die van San Paolo fuori le Mura ( S Paulus buiten de muren).
Op de titelfoto zie je Paus Franciscus de poort openduwen, onmiddelijk gevolgd door de paus op rust Benedictus XVI. Dit is het begin van een heilig jaar buiten de gewone regelmaat van om de 25 jaar, dus eigenlijk een Jubeljaar dat de sluiting van het 2de Vaticaans concilie onder Johannes XXIII van 50 jaar geleden herdenkt en ook het normale heilig jaar onder Johannes Paulus II 15 jaar geleden. Dit jubeljaar zal duren tot 20 november 2016.
Hier beneden in volgorde de foto's van de 4 vernoemde heilige poorten zoals wij ze gezien hebben.
is maar enkele minuten weg Van Piazza Colonna of Piazza di Pietra. Maar toen wij er waren stond de hele zone in de steigers voor een grondige restauratie zodat Rik eigenlijk geen sprekende foto's heeft kunnen nemen en daarom heb ik er een aantal opgevist uit mijn archief, sommige van langer geleden, sommige vrij recent.
Dit leek mij wel verantwoord te zijn te meer omdat begin november de restauratie ten einde was en het geheel weer open gesteld werd voor het publiek, enigszins veranderd, dat wel. Reden om niet te lang te wachten met nog een bezoek zoals je ook eerder al had kunnen zeggen bij de Rampa Imperatoriale!! Voor meer foto's en commentaar kan je hier beneden in de bijlagen terecht.
Bijlage1: De Trevifontein zoals hij er meestal uitziet met heel veel volk en steeds een aantal mensen die net een muntje over een schouder gooien want dan kom je zeker nog eens terug. De fontein met de zeegod Oceanus als centrale figuur, staat tegen de barokke wand in de vorm van een triomfboog van het Palazzo Poli. Hij werd in opdracht van de paus door Salvi rond 1750 gebouwd, maar was toen al ca. 50 jaar eerder door Bernini getekend. Hij is wereldberoemd geworden door de film "La dolce vita" uit 1960 met Marcello Mastroiani en vooral Anita Ekberg, met de zogezegd eerste erotische scène in een film voor een groot publiek.
Bijlage2: En zo ziet het er 's avonds uit bij verlichting. Het water komt van een het aquaduct uit vroegere tijden de "Aqua Vergine" (maagdelijk water) dat hier zijn eindpunt had. Het werd aangelegd over ca. 21 km. door Agrippa, je weet wel, in 19 v.C. om water naar zijn thermen bij het Pantheon te krijgen. Hierbij werd het water geleid door de via Condotti bij Piazza di Spagna. Zie ook verder. Condotto betekent overigens waterleiding in het Italiaans.
Bijlage3: Mooie detailopname met de "waterval". Hierop zie je bij voldoende vergroting dat waterstralen in feite uit afzonderlijke druppels bestaan, maar dat is eigenlijk fysica. Het debiet zou ca. 80 miljoen liter zijn per etmaal of zo'n 925 liter per seconde.
Bijlage4: Detail met een van de tritons, goden van de tweede garnituur, die de gevleugelde paarden leiden bij het trekken van de reuze schelp met de god Oceanus.
Bijlage5: Vlakbij de Trevi in de via dei Lucchesi op piazza della Pilotta bevindt zich de hoofdingang van de "Pontificia Universitas Gregoriana" de beroemde pontificale universiteit waar talrijke studenten uit de ganse katholieke wereld theologie e.d. studeren of hebben gestudeerd.
Bijlage6: Ook nog vlakbij het "Quirinaal" . Van in de via dei Lucchesi naar boven door de via della Dataria kom je op de piazza del Quirinale met de ruiterstandbeelden van Castor en Pollux bij de obelisk met fontein. Maar dit komt een van de volgende dagen aan bod.
Vanaf de achteruitgang van de SM sopra Minerva of van een beetje verder bij de Pié di Marmo, door de straat met dezelfde naam richting Piazza S. Ignazio, het onverwacht stemmige pleintje midden in Rome met de Jesuïtenkerk San Ignazio. En verder naar Piazza di Pietra, aan de andere kant van het gebouw dat hier de beurs van Rome huisvest, en daar de resten van de Tempel van Keizer Hadrianus. Piazza di Pietra ligt overigens op de rechte verbindingslijn van Pantheon naar Trevi. Nu naar Montecitorio voor de obelisk en het parlementsgebouw en daarna (of net ervoor) Piazza Colonna waar veel over te vertellen valt. We zijn nu echt niet ver meervan de Trevi, maar dat is een volgend verhaal. Voor de bijzonderheden van deze zone Colonna kun je terecht bij de foto's en het commentaar in de bijlagen hier beneden.
Bijlage1: Piazza Sint Ignazio is een zeer mooi rococopleintje met verschillende paleisjes van rond 1730, periode waarin ook de Spaanse trappen werden aangelegd.
Bijlage2: De Sint-Ignazio di Loyola is naast de Gesù de tweede grote jezuïtenkerk in Rome. Barok, fantastisch gedecoreerd. Maar vooral toch de ongelooflijke perspectiefschilderingen die een echte schijnarchitectuur, van de koepel vooral, oproepen. Je weet vaak werkelijk niet of de elementen met perspectief zo gebouwd zijn of geschilderd. Het is werk van de jezuïet Andrea Pozzo van rond 1692.
Bijlage3: Op deze relatief kleine piazza vallen de 11 marmeren zuilen van 15m hoogte en 1,4m diameter onmiddellijk op ook al zie je ze niet volledig. Het zijn de indrukwekkende resten van de tempel van keizer Hadrianus, gebouwd in opdracht van zijn opvolger Antoninus Pius en ingewijd in 145 n.C. Het geheel maakt nu deel uitvan een gebouw uit de 17de eeuw dat nu de beurs van Rome huisvest.
Bijlage4: De zuilen staan op een voet van 5m hoog die helemaal onder het huidige straatniveau ligt door de geleidelijke verhoging daarvan. Dat is duidelijk op te merken hier op de foto, maar niets nieuws want op veel plaatsen in Rome zien we iets dergelijks (Largo Argentina, Fori Imperiali, Forum Romanum, Insula dell' Aracoeli....)
Bijlage5: De granieten obelisk op Piazza di Montecitorio van rond 590 v.C. is onder Keizer Augustus rond 10 v.C. uit Heliopolis in Egypte meegebracht. Aanvankelijk diende hij als reuze zonnewijzer voor de tijdregeling. Na wat omzwervingen werd hij in 1792 op deze plaats gezet.
Bijlage6: In het Palazzo di Montecitorio op het gelijknamige plein huist sinds 1870 de Kamer van Voksvertegenwoordigers. Maar origineel werd het in 1650 door Bernini ontworpen als justitiepaleis voor de toenmalige paus (Innocentius X). Als gevolg van vertragingen werd het gebouw uiteindelijk eerst in 1694 voltooid door Carlo Fontana. Door 5 vlakke gevelpartijen die hoeken van bijna 180º met elkaar maken krijg je indruk dat de hele voorgevel licht gebogen is. Boven de ramen op de eerste verdieping zijn de frontons afwisselend driehoekig en boogsegmentvormig. Erg fraai gebouw.
Bijlage7: Piazza Colonna is een rechthoekig plein met enkele bekende gebouwen maar met toch vooral de zuil -de colonna- van Marcus Aurelius waarnaar het plein genoemd werd. De zuil werd gebouwd vanaf 180 n.C. kort na de dood van Keizer Marcus Aurelius in opdracht van zijn opvolger Antoninus Pius. Zoals op de zuil van Trajanus is rondom in bas-relief een beeldverhaal uitgewerkt dat de zegetochten van de Keizer aan de Donau uitbeeldt. Het originele beeld van de keizer werd bij de restauratie door Domenico Fontana in 1589 vervangen door dat van de heilige Paulus.
Bijlage8: Met de via del Corso in de rug heb je rechts het Palazzo Chigi hier in beeld, dat sinds 1961 de residentie is van de eerste minister. Het gebouw zelf dateert van ca. 1562 en ook Mussolini heeft er nog gewoond en het volk toegesproken vanaf het balkon. Recht vooruit zie je het Palazzo Wedekind zoals op de titelfoto bij deze zone.Nu zijn er de kantoren van de krant Il Tempo gevestigd, vroeger de posterijen van het vaticaan. In de mooie galerij staan 16 Etruskische zuilen.
Piazza Navona verlaten kan langs vele wegen, wij kiezen daarvan de kortste richting Pantheon. Dus op naar Piazza della Rotonda langs de San Luigi dei Francesi (bijlage) met drie meesterwerken van Caravaggio. Ook langs Palazzo Madama waar de Italiaanse senaat huist en waar altijd veel politievolk te bespeuren valt. Op de piazza gonst het zoals altijd van de toeristen en ook binnen in het Pantheon kan je over de koppen lopen. Enkele bijlagen hier beneden belichten verscheidene aspecten van dit fantastisch bouwwerk. Heelwat tijd later en enige tientallen meter verder komen we bij de Maria sopra Minerva met ervoor het beroemde olifantje van Bernini. En verder ... je merkt het wel.
Bijlage1: De "San Luigi dei Francesi" is de Franse nationale kerk uit de 16de E. Ze heeft enkele belangrijke schilderwerken van Caravaggio in haar bezit.
Bijlage2: Links vooraan kan je drie bekende werken van Caravaggio (ca. 1600) bewonderen waarin hij scènes uitbeeld uit het leven van de H. Matheus: "De marteldood van Matheus", "De roeping van Matheus", "Matheus en de Engel". Dit laatste is hier in beeld.
Bijlage3: Piazza della Rotonda is een druk plein in de voetgangerszone dat volledig gedomineerd wordt door het Pantheon. De eerste versie ervan werd vanaf 27 v.C. gebouwd door Marcus Agrippa, schoonzoon, vriend, toeverlaat en generaal van keizer Augustus en dit laatste staat nog duidelijk te lezen op de fries boven de zuilen van het voorportaal. Want dit voorportaal is van die eerste versie overeind gebleven na een brand in 80 n.C. die de rest verwoestte. Het is 33m breed en 16m diep. Het pantheon in zijn huidige versie werd dan onder keizer Hadrianus heropgebouwd rond 125 n.C. Ongelooflijk toch!
Bijlage4: Ook het interieur is indrukwekkend: de poorten, de marmeren vloer, de nissen, de koningsgraven, de tombe van Rafaël, een altaar..... En dan de koepel. De diameter ervan aan de basis (43,30m) is even groot als de hoogte van de trommel. Deze koepel heeft model gestaan voor talrijke koepels overal ter wereld en die van Sint-Pieter is door Michelangelo uit respect voor de vroegere bouwheer een meter kleiner gehouden. De oculus (9m diameter) in de koepel waardoor het binnenvallende licht gelijkmatig verdeeld wordt. De regen die daar ook door binnenvalt verdwijnt vlug in de 22 vloergaten die bijna onzichtbaar zijn.
Bijlage5: Van dichtbij imponeren die zuilen nog meer. Het zijn 16 granieten monolieten, 14m hoog en met 4,50m omtrek. Dit betekent een volume van ca. 22,5 kubieke meter en ca. 60 ton. Hoe hebben ze die toen daar kunnen recht krijgen? Els kan het duidelijk ook nog niet plaatsen.
Bijlage6: Dit beeld geeft een mooi inzicht in het gebruik van steunbogen of ontlastingsbogen in de bouwwerken toen in de eerste eeuw. Versteviging hier om de enorme last van de koepel te kunnen dragen. We zien ze wel op meer plaatsen in Rome o.a in de de constructie van de "Rampa Imperiale".
Bijlage7: Achter het pantheon net voorbij de resten van de tempel van Apollo (nog eentje) kom je op piazza di Santa Maria Sopra Minerva. Een kerk van de Dominicanen, een beruchte orde ten tijde van de inquisitie, spottend "Domini Canes" genoemd. Deze zeldzame gotische kerk is gebouwd en herbouwd tussen 1280 en 1453 n.C. op de resten van een tempel die ten onrechte aan de godin Minerva werd toegeschreven, vandaar de naam, maar achteraf bleek het om een Isistempel te gaan toen de obelisk van Egyptische origine in de 17de eeuw in de tuin gevonden werd.
Bijlage8: Die obelisk werd volgens een fantasietje van Bernini bovenop een gezadelde olifant, het olifantje van Bernini, op de piazza. Zonder die olifant viel de obelisk tè klein uit tegenover de kerkgevel.
Bijlage9: Het interieur van de SM sopra Minerva is mooi met verscheidene bezienswaardigheden zoals de tombe van Fra Angelico een beroemde dominicaner schilder, en een beeld van "De verrezen Christus" van Michelangelo en de altaarschildering "Maria boodschap" (ca. 1490) van Romano in de Crafakapel van Filipino Lippi. Verder, en hier in beeld, is er ook het graf van de H. Catharina van Siena, kerkleraar, patrones van Italië en beschermheilige van Europa.
Bijlage10: Als je de kerk langs de achterdeur naast het koor verlaat kom je weinig verder bij de "Pié di marmo" uit, een enorme marmeren linkervoet afkomstig van een Isisbeeld, waarschijnlijk opgegraven bij werkzaamheden een beetje verder, en op deze plek geplaatst in 1878 bij de begrafenis van koning Vittorio Emanuele II.
Na onze gesmaakte middagpauze op Campo dei Fiori, op naar de Corso Vittorio en verder naar Piazza Navona. Maar net de Corso Vittorio overgestoken, belanden we al bij Pasquino en vlak daarna op Piazza Navona, een van dé pleinen van Rome met zijn speciale langgerekte vorm, overgehouden van het Stadio di Domiziano van eind eerste eeuw. Maar met ook zijn fonteinen en zijn gebouwen, de restaurants, de speciale sfeer, de talrijke schilders en diverse kunstenaars. En niet te vergeten de omgeving, bijzonder pittoresk, met kleine handwerkhuizen, meubelen vooral, en met ook de Tiber in de nabijheid. De Tiber en de Ponte Umberto, het Justitiepaleis en het fantastische zicht op Sint-Pieter, voor ons behoorlijk bedorven door de reklamepanelen, maar..zie verder. Veel meer dus dan we hier in de bijlagen kunnen laten zien met de beperking tot max. 10 foto's per rubriek! Voor meer beeld en tekst zie de bijlagen hier beneden.
Bijlage1: Dit "sprekende" beeld is een fragment van een Romeinse kopie van een Griekse beeldengroep uit de 3de E.v.C. Kleermaker Pasquino hing er nota's aan met kritische bemerkingen over de overheid. Andere Romeinen begonnen te antwoorden en zo ontstond een hele groep van "sprekende beelden".
Bijlage2: Piazza Navona is een barokplein in de vorm van een langgerekte piste op het eerdere stadion van Keizer Domitianus (80-96 n.C.). Dit globaal beeld is genomen van de zuidkant met de Fontana del Moro op de voorgrond. Links in het midden de kerk0 Sant' Agnese in Agone ontworpen door Borromini in 1648, en in het midden de beroemde vierstromen'fontein van Bernini. Er circuleren heelwat verhaaltjes over hoe de rivaliteit van de 2 meesters tot uiting wordt gebracht in hun werken op dit plein.
Bijlage3: De fontana del Moro in 1576 al aangelegd (G della Porta) maar in 1653 door Bernini gerestaureerd met toevoeging van de Moro.
Bijlage4: mooi detail van een waterspuwer in de fontana del Moro.
Bijlage5: De beroemde vierstromen'fontein in het midden van het plein is door Bernini voltooid in 1551 als decor voor de centrale obelisk. De vier figuren stellen de grote stromen voor van de toen bekende werelddelen: de Ganges (met krans en stok) voor Azië, de Nijl (met een doek over het hoofd) voor Afrika, de Rio della Plata (afwerend gebaar) voor Amerika en de Donau (met baard en krans) voor Europa.
Bijlage6: Detail van de Rio della Plata met het afwerend gebaar. Spottend werd gezegd dat Bernini het afwerend gebaar toegevoegd had om zijn beeld te beschermen tegen het instorten van de gevel van de kerk die door Borromini gebouwd was. De Nijl, in het algemene beeld was zogezegd gesluierd om het lelijke beeld niet te hoeven aanschouwen.
Bijlage7: Ook dat vind je rond Piazza Navona. Fijne vleeswaren....
Bijlage8: Vlakbij Santa Maria della Pace, met belangrijke kunst van Pietro da Cortona en Rafael.
Bijlage9 en 10: Op Ponte Umberto sta je vlakbij het justitiepaleis, maar je hebt er vooral een zeer mooi zicht op Via della Conciliazione en Sint-Pieter. Nu in september eigenlijk verknald door reklameborden maar gewoonlijk veel beter. Daarom heb ik 2 foto's van mezelf toegevoegd, een genomen bij dag en een bij nacht in 2004 al.
In deze zone beginnen we na het bezoek aan San Andrea della Valle. De talrijke kleine steegjes met namen van handwerklui voeren richting via Arenula, piazza Cairoli en Tiber. Even (naar rechts) langs de Tiber struinen tot de via Giuglia. Dan Verder naar Piazza Farnese en Campo de' Fiori. De titelfoto hierbij toont de bekende markt in volle actie met het standbeeld van Giordano Bruno. Zie verder in de bijlagen hier beneden de commentaar bij onze foto's uit deze zone.
Bijlage1: De Ponte Sisto, de brug over de Tiber bij de via Arenula.
Bijlage2: Stilstaan voor uitleg bij dit gedeelte en de aankomende via Giuglia
Bijlage3: Zicht op de schilderachtige brugboog die Palazzo Farnese over de via Guglia heen verbindt met de Tiber. De uiteindelijke bedoeling van Michelangelo was van dit Palazzo te verbinden met de Villa Farnesina aan de overkant van de Tiber maar dit laatste is in de plannen blijven steken.
Bijlage4: Halte bij de Fontana del Mascherone voor de groepsfoto.
Bijlage5: De beroemde voorgevel van het Palazzo Farnese.
Bijlage6: Zicht op het Palazzo en de Piazza Farnese vanaf Cmpo de' Fiori
Bijlage7: Boven de aan elkaar geschakelde tentdaken op de drukke markt torent het standbeeld uit van Giordano Bruno, die aldaar tijdens de inquisitie in 1600 omwille van "ketterij" op de brandstapel terecht is gekomen.
De eerste zone op onze langdurige wandeling voert van het Vittoriano over Largo di Torre Argentina naar San Andrea della Valle. Hieronder vind je wat uitleg bij de foto's gekozen voor deze zone.
Bijlage1: Piazza Venezia
Zoals gezegd de navel van de stad en een belangrijk verkeersknooppunt. Op de foto genomen met de rug naar het Vittoriano is dat goed merkbaar met achteraan recht vooruit de via del Corso naar Piazza del Popolo, links de Corso Vittorio naar het Vaticaan, rechts de via del XX sttembre naar stazione Termini, en vooraan links de via del Teatro di Marcello naar de Tiber en vooraan rechts de via dei Fori Imperiali naar het Colosseo en San Giovanni.
Bijlage2: Gevel van de bekende Jesuïtenkerk Il Gesù uit de 16de eeuw. Het internationaal Jesuïtencollege rechts maakt deel uit van het complex. Het is een erg belangrijke barokkerk met een weelderig interieur, die tot voorbeeld heeft gediend voor talrijke kerken.
Bijlage3: In de Area Sacra di Largo Argentina staan er restjes van 4 oud-Romeinse tempels uit de tijd van de Republiek waarvan de oudste dateert uit de 4de E.v.C. Het ronde platform in het midden behoort tot tempel B. Daarachter de resten van de centrale esedra in de Porticus van de Curia van Pompeius waar in 44 v.C. Caesar vermoord werd terwijl daar bij uitzondering een zitting van de Senaat plaats vond en niet in de Curia op het Forum.
Bijlage4: Fresco in een openbaar toilet (Latrina) in de Porticus van de Curia van Pompeius.
Bijlage5: Esclusieve winkels voor de liturgische uitrusting, o.a. "Gammarelli" vind je in de straatjes van de Area Sacra richting Pantheon.
Bijlage6: San Giuliano dei Fiamminghi, de kerk van de Vlamingen (de Vlaamse pelgrims) in Rome, bevindt zich in de Via del Sudario. Keizer Karel V en ook Rubens zijn hier wel eens op bezoek geweest. Johannes Paulus heeft hier 2 jaar gestudeerd in zijn jonge jaren.
Bijlage7: De San Andrea della Valle is een andere grote kerk in de buurt. De barokke gevel werd rond het midden van de 17de E. afgewerkt (Rainaldi). De koepel is de grootste van Rome na die van Sint-Pieter. Sinds een aantal jaren heeft men binnen grote spiegels onder een hoek van 45º geplaatst die het mogelijk maken van op een comfortabele manier de plafond- en koepelfresco's te bewonderen zoals deze foto laat zien. De hand en de camera moet je er dan wel bijnemen.
Rometrip dag 5 - Musea en Kerken
Trastevere en Gianicolo
En tussendoor ook even dit.
Rome dag 4 - De Sint-Pieters basiliek
Piazza San Pietro
Rome dag4 - Op weg naar Sint-Pieter
En nu even wat anders 3 - Accademia di San Luca
Op weg naar Piaza di Spagna dus
Nu even wat anders (2)
En toen het Pantheon.
