Piazza Navona verlaten kan langs vele wegen, wij kiezen daarvan de kortste richting Pantheon. Dus op naar Piazza della Rotonda langs de San Luigi dei Francesi (bijlage) met drie meesterwerken van Caravaggio. Ook langs Palazzo Madama waar de Italiaanse senaat huist en waar altijd veel politievolk te bespeuren valt. Op de piazza gonst het zoals altijd van de toeristen en ook binnen in het Pantheon kan je over de koppen lopen. Enkele bijlagen hier beneden belichten verscheidene aspecten van dit fantastisch bouwwerk. Heelwat tijd later en enige tientallen meter verder komen we bij de Maria sopra Minerva met ervoor het beroemde olifantje van Bernini. En verder ... je merkt het wel.
Bijlage1: De "San Luigi dei Francesi" is de Franse nationale kerk uit de 16de E. Ze heeft enkele belangrijke schilderwerken van Caravaggio in haar bezit.
Bijlage2: Links vooraan kan je drie bekende werken van Caravaggio (ca. 1600) bewonderen waarin hij scènes uitbeeld uit het leven van de H. Matheus: "De marteldood van Matheus", "De roeping van Matheus", "Matheus en de Engel". Dit laatste is hier in beeld.
Bijlage3: Piazza della Rotonda is een druk plein in de voetgangerszone dat volledig gedomineerd wordt door het Pantheon. De eerste versie ervan werd vanaf 27 v.C. gebouwd door Marcus Agrippa, schoonzoon, vriend, toeverlaat en generaal van keizer Augustus en dit laatste staat nog duidelijk te lezen op de fries boven de zuilen van het voorportaal. Want dit voorportaal is van die eerste versie overeind gebleven na een brand in 80 n.C. die de rest verwoestte. Het is 33m breed en 16m diep. Het pantheon in zijn huidige versie werd dan onder keizer Hadrianus heropgebouwd rond 125 n.C. Ongelooflijk toch!
Bijlage4: Ook het interieur is indrukwekkend: de poorten, de marmeren vloer, de nissen, de koningsgraven, de tombe van Rafaël, een altaar..... En dan de koepel. De diameter ervan aan de basis (43,30m) is even groot als de hoogte van de trommel. Deze koepel heeft model gestaan voor talrijke koepels overal ter wereld en die van Sint-Pieter is door Michelangelo uit respect voor de vroegere bouwheer een meter kleiner gehouden. De oculus (9m diameter) in de koepel waardoor het binnenvallende licht gelijkmatig verdeeld wordt. De regen die daar ook door binnenvalt verdwijnt vlug in de 22 vloergaten die bijna onzichtbaar zijn.
Bijlage5: Van dichtbij imponeren die zuilen nog meer. Het zijn 16 granieten monolieten, 14m hoog en met 4,50m omtrek. Dit betekent een volume van ca. 22,5 kubieke meter en ca. 60 ton. Hoe hebben ze die toen daar kunnen recht krijgen? Els kan het duidelijk ook nog niet plaatsen.
Bijlage6: Dit beeld geeft een mooi inzicht in het gebruik van steunbogen of ontlastingsbogen in de bouwwerken toen in de eerste eeuw. Versteviging hier om de enorme last van de koepel te kunnen dragen. We zien ze wel op meer plaatsen in Rome o.a in de de constructie van de "Rampa Imperiale".
Bijlage7: Achter het pantheon net voorbij de resten van de tempel van Apollo (nog eentje) kom je op piazza di Santa Maria Sopra Minerva. Een kerk van de Dominicanen, een beruchte orde ten tijde van de inquisitie, spottend "Domini Canes" genoemd. Deze zeldzame gotische kerk is gebouwd en herbouwd tussen 1280 en 1453 n.C. op de resten van een tempel die ten onrechte aan de godin Minerva werd toegeschreven, vandaar de naam, maar achteraf bleek het om een Isistempel te gaan toen de obelisk van Egyptische origine in de 17de eeuw in de tuin gevonden werd.
Bijlage8: Die obelisk werd volgens een fantasietje van Bernini bovenop een gezadelde olifant, het olifantje van Bernini, op de piazza. Zonder die olifant viel de obelisk tè klein uit tegenover de kerkgevel.
Bijlage9: Het interieur van de SM sopra Minerva is mooi met verscheidene bezienswaardigheden zoals de tombe van Fra Angelico een beroemde dominicaner schilder, en een beeld van "De verrezen Christus" van Michelangelo en de altaarschildering "Maria boodschap" (ca. 1490) van Romano in de Crafakapel van Filipino Lippi. Verder, en hier in beeld, is er ook het graf van de H. Catharina van Siena, kerkleraar, patrones van Italië en beschermheilige van Europa.
Bijlage10: Als je de kerk langs de achterdeur naast het koor verlaat kom je weinig verder bij de "Pié di marmo" uit, een enorme marmeren linkervoet afkomstig van een Isisbeeld, waarschijnlijk opgegraven bij werkzaamheden een beetje verder, en op deze plek geplaatst in 1878 bij de begrafenis van koning Vittorio Emanuele II.
