Guantanamo-gevangene in België op FBI-lijst als 'staatsgevaarlijk'

16/10 Twee weken geleden kwam een Guantanamogevangene over naar ons land. Hij stond een tijdlang op de FBI-lijst vermeld als een van de meest gevaarlijke terroristen. Dat achterhaalde een journalist van VRT.

De 31-jarige man zat zeven jaar en vier maanden lang vast in Guantanamo vooraleer hij werd gerepatrieerd naar ons land. In 2001 rekende het Amerikaanse leger hem in in Kandahar, op het moment dat de Afghaanse stad als laatste talibanbolwerk ten val kwam.

Jarenlang ging de VS er van uit dat de man een opleiding volgde in een trainingskamp van Al Qaida. De Amerikanen meenden ook een videoboodschap in handen te hebben waarop de gevangene een getuigenis aflegde als martelaar.

Gevangene van Al Qaida

Nadien bleek dat de man eigenlijk een gevangene was van de Taliban en Al Qaida. Zij verdachtten de man ervan een spion te zijn toen hij een opleiding volgde in een trainingskamp van Al Qaeda. De jongeman werd zwaar gefolterd door Al Qaida en verloor daarbij zelfs een ledemaat. Hij legde de getuigenis als martelaar af onder dwang.

De 31-jarige Afghaan werd vrijgepleit van alle betichtingen. In ons land kreeg hij een nieuwe identiteit, een visum en een verblijfsvergunning.

Bijlagen:
Actualiteit Guantanamo bay.jpg (68 KB)   

Hoe is het leven in en met een gevangenis? Om een antwoord te krijgen op deze vraag, baseer ik me op de meest gevreesde gevangenis ter wereld: Guantanamo Bay op Cuba. Deze basis werd eerst gebruikt om Cubaanse en Haïtaanse vluchtelingen te huisvesten die op zee waren onderschept. Vanaf 2002 wordt een gedeelte van de basis gebruikt om verdacht Al Qaida- en Talibangevangenen uit onder andere Afghanistan vast te houden. Op 22 september 2004 kwamen er voor het laatst nieuwe gevangenen bij: tien gevangenen uit Afghanistan werden overgebracht. Momenteel worden er ongeveer 250 denkbeeldige terroristen zonder vorm van proces vastgehouden.

Onmenswaardige toestanden in Guantanamo Bay

Britse gevangenen die in 2004 werden vrijgelaten uit deze gevangenis hebben verteld dat er sprake was van voortdurende martelingen, seksuele vernedering, gedwongen drugsgebruik en godsdienstige vervolging door de Amerikaanse bewakers op Guantanamo Bay.

Toestanden in Guantanamo Bay

Ook zouden er minderjarige gevangen worden vastgehouden. Dit op verdenking van betrokkenheid bij vijandige handelingen en oorlogsmisdaden. Zo is er in elk geval de Canadese Omar Ahmed Khadr die in juli 2002 in Afghanistan op 15-jarige leeftijd gevangen werd genomen.

Sluiting

President van de Verenigde Staten Barack Obama beloofde in 2008 tijdens zijn presidentiële campagne de gevangenis Guantanamo Bay in 2009 te sluiten. Hij zou dan ook alle processen lopende in deze gevangenis opschorten. Hij omschreef Guantanamo Bay als een “betreurenswaardig hoofdstuk in de Amerikaanse geschiedenis”. Gedurende de eerste uren van zijn presidentschap gaf hij het bevel om de vervolging van gevangen tijdelijk te stoppen en op 22 janruari 2009 beval president Obama om het gevangenenkamp op Guantanamo Bay binnen een jaar te sluiten.

September 2001. Na een bezoek aan Pakistan komt Asif Iqbal's moeder terug aan in Tripton, Engeland. Ze heeft een bruid voor haar zoon gevonden in een dorpje niet ver van Faisalabad. Enkele dagen later gaat Asif naar de Punjab om zijn toekomstige te ontmoeten. Asif belt zijn vrienden Ruhel, Shafiq en Monir op in Engeland. Hij wil hen uitnodigen voor het huwelijk. Bovendien heeft hij een getuige nodig. De vier vrienden ontmoeten elkaar tenslotte in Karachi. Samen met de Pakistaanse neef van Shafiq gaan ze een moskee binnen. Ze worden door de Imam aangespoord naar Afghanistan te gaan om er de mensen te helpen. Het is een goedkope busreis naar Afghanistan en het avontuur zegt hen wel wat. Na een uitputtende reis komen de vrienden 's nachts aan in Kandahar. Het is de nacht van de eerste Amerikaanse bombardementen op Afghanistan. De VS is zijn offensief tegen de Taliban begonnen na de gebeurtenissen van 11 september. De vier mannen raken steeds dieper in het oorlogsgebied verstrikt en worden tenslotte gearresteerd. Na weken gevangschap worden de vier mannen overgevlogen naar Guantanamo, de Amerikaanse basis op Cuba. Ze worden er gevangengenomen op verdenking van banden met Mohammed Atta en Osama Bin Laden. Hoewel al snel blijkt dat hier niets van aan is, duurt het toch twee jaar voor Shafiq, Asif en Ruhel terug naar Tripton kunnen keren. Tot op heden is er geen spoor van hun vriend Monir, die ze in Afghanistan zijn kwijtgeraakt. De film maakt gebruik van archiefbeelden, interviews en gereconstrueerde scènes om het verhaal van hun "avontuur" in beeld te brengen.

Bronnen:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Guant%C3%A1namo_Bay

http://www.cinenews.be/Movies.Detail.cfm?MoviesID=4422&lang=nl

Bijlagen:
Toestand Guantanamo.jpg (20.1 KB)   

Mahatma Gandhi

Wie was Gandhi en wat deed hij? Dat is de vraag die ik in het achterhoofd hield bij het bekijken van de film Gandhi. Wie is hij? Een advocaat, een Indiër, een hindoe, en ‘Bapu’ (vader) voor het Indiase volk. Hij vocht voor gelijke rechten voor iedereen, of je nu hindoe of moslim was, of je rijk of arm was. Hij stelde zichzelf in de plaats van degenen die minder geluk hadden in het leven. Zo poetste ook hij de toiletten en zette hij zichzelf nooit boven de mensen. Zo wou hij niet gezien worden en zo was hij ook niet. Gandhi leefde voor het volk en voor de rechtvaardigheid in India. Hij wilde een onafhankelijk India, één van de grootste koloniën van Groot-Brittannië. Het onrecht tussen het volk lag bij de Britse overheersers…

Mahatma Gandhi

Mahandas Karamamchad Gandhi werd op 2 oktober 1869 geboren in Porbandar, een dorpje in de staat Gujarat, India. Zijn vader was hoofdminister van de provincie Porbandar. Hij werd door zijn ouders opgevoed met het principe ashimsa (niet pijn doen aan alle wezens). Op zijn dertiende werd Kastarba Makharji, of voor hem ‘Ba’ aan hem uitgehuwelijkt. Zo’n kinderhuwelijk kwam toen veel voor in India. Gandhi was een middelmatige student aan de Universiteit van Bombay in India. Daarna kreeg hij de mogelijkheid naar Groot-Brittannië te gaan. Daar studeerde hij op negentienjarige leeftijd rechten aan het University College Londen. Bij terugkeer in India probeerde hij bij een advocatenkantoor te werken, maar hij was niet erg succesvol en kreeg de kans om in Natal in Zuid-Afrika te gaan werken. Een buitenkansje dus.

De periode in Zuid-Afrika

De film begint dan ook met dit moment: 1893 in Zuid-Afrika. Gandhi is een kleurling en werd daardoor van de trein gegooid. Hij reisde 1^ste klasse, terwijl hij daar niet hoorde vanwege zijn huidskleur. De kleurlingen moesten uiteraard 3^de klassen reizen… Zo werd hij vaak als uitschot behandeld. Gandhi werd geconfronteerd met de harde werkelijkheid en dit zorgde ervoor dat hij op een andere manier naar de wereld ging kijken.

De Indiërs hadden in Zuid-Afrika minder rechten dan de blanke mensen die er woonden. De meeste hindoes moesten er werken op het land of in de mijnen. En het was er niet toegelaten dat Indiërs met Christenen op het trottoir liepen. Gandhi vond het erg vernederend en besloot op te komen voor de rechten van deze bevolkingsgroep in Zuid-Afrika. Hij schreef naar de pers in dat land, in Engeland en hij stapte naar de rechter. Want zonder een krant kan je het volk niet herenigen.

In september 1906 riep Gandhi het volk, tijdens een bijeenkomst in Johannesburg, op om zich te verzetten tegen de pasjeswetgeving. De Indiërs moesten er steeds hun pasje van de regering bij zich hebben, zodat de Britse militairen wisten wie ze waren. Je kon het vergelijken met de ster die de joden op hun borst moesten dragen.

Hiermee wou hij het recht opeisen om als gelijke burgers behandeld te worden. En de eerste stap op weg naar gelijkheid was het afschaffen van het onderscheid tussen het volk: hindoes, moslims, sikhs, joden, christenen,… Dus weg met de pasjes! Gandhi verbrandde ze, met een heleboel stokslagen als gevolg. Maar hij zette door, tot hij neerviel van de pijn. Want hij gaf een vreedzaam protest op als boodschap naar de mensen toe: er mocht niet gescholden worden en al zeker geen geweld gebruikt worden door de Indiërs. Zo zouden ze het meeste bereiken…

Gandhi nadat hij een deel pasjes verbrandde

Zijn principes waren kei hard: hij was van mening dat ook zijn vrouw de taak van toiletten poetsen een keer moest vervullen en niet enkel de mensen die het al elke dag deden. Voor hem was het een principe: je deed het niet of je deed het met blijdschap. Iedereen was gelijk en dus moest ieder persoon wel eens minder leuke dingen doen…

Gandhi  verzette zich tegen het idee dat mensen niet samen zouden kunnen leven. Ook al zou hij het volk niet achter zich krijgen, de waarheid bleef de waarheid. En als deze waarheid onrecht bevatte, was opkomen voor je rechten de opdracht.

Maar hij was niet alleen, hij werd al snel gevolgd. In de zeven jaren die hier op volgden, werden duizenden Indiërs in elkaar geslagen, gevangengezet en vernederd, maar de ze hielden hun waardigheid hoog en er werd van hun kant nooit geweld gebruikt. Sommige mannen begrepen Gandhi’s woorden niet direct: ze wilden doden, hun eigen leven opofferen om meer te zijn dan een ‘bastaard’ en zodat hun vrouwen en moeders geen ‘hoeren’ meer genoemd zouden worden. Gandhi wilde dit ook allemaal, behalve het doden, het geweld. Zijn mededeling naar de mensen luidde als volgt ‘Houdt je zelfrespect en vecht tegen het onrecht zonder geweld!’. Op die manier hoopte Gandhi dat de Britten hun onrechtvaardigheid zouden inzien en India de onafhankelijk zou kunnen uitroepen. India pleitte voor één wet, één koning!

Groot-Brittannië wilde een nieuwe wet invoeren waarbij elke Indiër zijn vingerafdrukken moest geven. Gandhi en zijn aanhangers zweerden bij God dat ze zich niet aan deze wet zouden onderwerpen. En dat deden ze ook niet. Vingerafdrukken worden enkel genomen van bandieten! Door zich te verweren tegen de wet met betogingen, samen met zijn volgelingen, werden de meesten gearresteerd door de Britten, inclusief Gandhi en zijn vrouw Ba. Het publiek in Zuid-Afrika kreeg een enorm veel sympathie voor Gandhi en uiteindelijk was de Britse generaal Jan Christian Smuts gedwongen om met hem te onderhandelen. Hij zou het parlement verzoeken de wet in te trekken. Maar daardoor zou ook de immigratie van Indiërs beperkt worden of zelfs stopt gezet worden. Gandhi stelde de afkeuring van de nieuwe wet uiteraard boven de immigratie. De generaal was niet erg verrast en liet hierbij alle gevangenen onmiddellijk vrij.

In 1914 Gandhi trekt terug naar India.

Bij terugkomst in India kreeg Gandhi eerst een inleiding in de politiek van India, van de leider van de Congrespartij, Krishna Gokhale. Hij trekt er op uit het echte India te ontdekken, de kleinere dorpen, de armoede. Hij vond dat hij India niet kon vertegenwoordigen als het grootste deel van India niet wist wat er gaande was. Velen van hen waren analfabeet. Ook die mensen die iedere dag opnieuw in de zon stonden te zwoegen om eten op tafel te krijgen, telden mee en hoorden te weten wat er gebeurde in hun land.

Zo kwam hij in 1918 terecht in Champaran. Jarenlang hadden daar Engelse landheren het volk opgedragen indigo te verbouwen om stoffen te verven. Zij namen altijd een deel van de oogst als pacht. Maar op een gegeven moment kocht iedereen stoffen uit Engeland. Niemand wilde hun indigo nog hebben. De landheren wilden de pacht plots contant hebben. De mensen verkochten alles wat ze konden, de rest nam de politie in beslag. Met gevolg dat de mensen niets meer hadden, geen geld en dus ook geen voedsel. Gandhi wilde iets doen voor deze mensen. Hij leidde een grootschalige ongehoorzaamheidbeweging, stichtte er een ashrama (hindoeïstische gemeenschap), reorganiseerde de dorpen en bouwde scholen en ziekenhuizen. Opnieuw arresteerden de autoriteiten Gandhi met massale protesten van honderdduizenden Indiërs als gevolg. Dankzij het volk en het doorzettingsvermogen van Gandhi werd hij weer vrijgelaten en leidde hij een proteststaking tegen de landeigenaren. Vrienden van vrienden van Gandhi komen hem bijstaan en schreven al het onrecht dat er gebeurde neer op papier. Gandhi kwam als overwinnaar uit de strijd want hij kreeg uiteindelijk wat hij wilde: een verlaging van de pacht, de vrijheid om te verbouwen wat de mensen zelf wouden en een klachtencommissie waarin ook Indiërs zitting hadden.

6 april 1919 werd de Rowlatt-wet van kracht. Deze wet betekende dat mensen zonder rechtszaak in de gevangenis werden gezet. Gandhi en de Congresspartij wilden de natie oproepen om die dag te bidden en te vasten, een massaal protest dus. Alle steden en dorpen gingen in staking: niemand ging werken, er reden geen bussen, geen treinen,.. Het land lag één dag volledig stil. De overheid besloot de noodtoestand uit te roepen met de Slachting van Amritsar als gevolg. Op die plaats werden tijdens een bijeenkomst onschuldige mannen, vrouwen én kinderen door het Britse leger gedood. Met als simpele reden: de Indiërs mochten geen samenkomsten organiseren! In de film heeft men het over 1516 doden, waarbij 1650 kogels gebruikt werden. Men schoot midden op de menigte en namen hun tijd om de bijna alle mensen op het plein te kunnen doden.

Slachting van Amritsar

Een enorm trauma voor het land waardoor woede en geweld niet onderdrukt konden worden. Door de rellen werden ook langs de kant van de Britten enkele burgers gedood.

Gandhi bekritiseerde beide partijen, zowel de Britten als ook het geweld van de Indiërs. Hij sprak het volk toe voor geweldloosheid. Want wanneer zij, Indiërs, in opstand kwamen, zouden terugslaan, zouden zij de vandalen zijn en de Engelsen de handhavers van de wet. Maar als zij de klappen zouden verdragen, zijn de Engelsen de vandalen en hadden zij dus een voordeel. Om onafhankelijk te worden, moesten de mensen waardig blijven. Er moest een eenheid zijn tussen hindoes en moslims, altijd. Geen enkele Indiër mocht behandeld worden zoals de Britten de Indiërs behandelden. Met deze woorden kreeg hij het volk terug achter zich.

Eind 1921 werd Gandhi voorzitter van de Congrespartij. Hij zag onafhankelijkheid nog als enige oplossing en hij ging zich inzetten voor zelfbestuur van India. De Engelsen wilden samen met India tot een compromis komen over een nieuwe wet. Maar voor Gandhi draaide het niet om nieuwe wetten… Om de Indiërs onder controle te kunnen houden, moesten de Britten hen vernederen, zoals gebeurde bij het bloedbad in Amritsar. De Engelsen speelden volgens hem meester in andermans huis. India was niet hun land, maar het land van de Indiërs! Hij vroeg de Britten te accepteren dat er geen volk op aarde was dat niet zijn eigen slechte regering zou verkiezen boven een goede regering van een buitenlandse macht.

Gandhi riep de mensen op om hun kledij, vervaardigd in Engelse fabrieken, te verbranden en zelf kledij te spinnen. Deze stoffen hadden India tot armoede gebracht. Massaal gooide de meeste mensen hun stoffen uit Engeland op de brandstapel als protest. Ook al hadden sommigen slechts één lap stof over voor zichzelf, die droegen ze met waardigheid. Door zelf kleding te spinnen kregen ook de vrouwen een belangrijkere rol in de onafhankelijkheidsbeweging.

Ook Gandhi maakte zijn kledij zelf

De campagne was een enorm succes, maar opnieuw ging het in februari 1922 mis. Bij een demonstratie in Chauri Chaura zagen een massa Indiërs enkelen van hun lotgenoten afgerammeld worden door Britse militairen. De reactie van massa Indiërs was niet te overzien: het geweld brak uit en de militairen worden gedood. Gandhi die nog steeds zeer strikt was in zijn geweldloze overtuiging, wilde hiermee de campagne beëindigen. Hij was dan wel de vader van de natie, maar hij voelde enkel schaamte. De vrijheid van hun land kon volgens hem niet gepaard gaan met moord en bloedvergieten. Daarom besloot hij te vasten als boetedoening. Hij bleef volharden tot de demonstraties stopten en de Indiërs de strijdbijl begroeven. Overal in het land waren de mensen beginnen bidden zodat hij zou stoppen met vasten, wat hij uiteindelijk ook deed. Hij kreeg wat hij wou en hij voorkwam een revolutie. Vreemd genoeg werd Gandhi zelf gearresteerd, vanwege aanzetting tot rebellie. Hij werd veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf, maar werd twee jaar later in 1924 vervroegd vrijgelaten.

De Britten hoopten dan ook dat als ze hem een paar jaar in de cel zouden houden, de mensen Gandhi zouden vergeten. Maar men vergat hem niet. Zodra hij vrij kwam, zette hij z’n strijd voor een vrij India voort. Gandhi stelde dat als de Britten India niet een gedeeltelijk zelfbestuur zouden geven, de massale protesten terug zouden keren en er dan volledige onafhankelijkheid zou geëist worden. 26 januari 1930 werd als de dag van onafhankelijkheid uitgeroepen door het Indisch Nationaal Cogres. Deze datum vieren de Indiërs nog elk jaar.

Zijn volgende stap naar de onafhankelijk was het winnen van zout in de zee. De Engelsen hadden een monopolie over de zoutproductie in India. Het was dus verboden voor de Indiërs om zout te verkopen of te winnen zonder vergunning. Gandhi zag het als een symbolische daad: niets in India zou zonder water of zout overleven. De controle van de Indiërs erover gaf hen dus controle over India. Hij zette een zoutmars in van Ahmedabad naar Dandhi, een lange tocht van ruim 400 kilometer. Bij zijn vertrek op 12 maart hezen de Indiërs de vlag met ‘vrij India’. De tocht werd een grote zegetocht waar duizenden Gandhi toejuichten en velen zich bij hem aansloten. Hij wilde de kust bereiken op de dag van het bloedbad in Amritsar, 13 april. Maar uiteindelijk bereikten Gandhi en zijn volgelingen de oceaan in Dandhi, met een strand vol juichende mensen, al op 6 april.

Zoutmars door India

De campagne was buitengewoon geslaagd. Een Amerikaanse journalist en bewonderaar van Gandhi maakte een opname van de hele gebeurtenis en bereikte het wereldnieuws, waarbij de Britten goed voor schut werden gezet. De Britten arresteerden zo’n 60.000 mensen, ook Gandhi, om geweld van India uit te lokken. Op die manier hoopten ze dat de Indiërs de moed zouden verliezen en terug zouden vechten. Maar geen beide gebeurde.

De Indiërs trachtten de poort van de gevangenis binnen te geraken uit steunbetoon voor de vele gevangenen, maar het leger was alert en belette de weg voor de Indiërs. De Indiërs liepen enkel op de militairen af, zonder geweld te gebruiken, maar ze werden één voor één met stokken onderuit geslagen: hindoes en moslims streden samen, naast elkaar voor de vrijheid van India. De vrouwen hielden verbanden en andere middelen klaar om de verwondingen van de strijdlustige mannen te kunnen verzorgen. Zo ging het tot diep in de nacht door tot zelfs de vrouwen neervielen van uitputting. India had ondertussen alles verdragen wat wapens en wreedheid brachten en ze hadden niet gebogen, noch geweken.

In maart 1931 tekende men het Gandhi-Irwin-pact: alle politieke gevangenen werden in ruil voor het opschorten van de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging vrijgelaten. Tevens werd Gandhi uitgenodigd door de Britten om in Londen de Indiase onafhankelijkheid te bespreken. Hierbij was hij als enige vertegenwoordiger van het Indisch Nationaal Congres aanwezig. De lokale bevolking in Londen verwelkomde Gandhi als een held. Hij mocht zelfs op bezoek bij de koning George en koningin Mary van Engeland in Buckingham Palace. Maar de conferentie was een teleurstelling voor India want het ging voornamelijk over de Indische prinsen en minderheden in plaats van de overdracht van macht. Bovendien werd Lord Irwin opgevolgd door Lord Willingdon en deze begon de nationalisten opnieuw te onderdrukken.

In de jaren 1932 – 1939 verbleef Gandhi weer in de gevangenis en wist hij nog steeds niet of India al wel klaar was voor de onafhankelijkheid. De moslims en de hindoes groeiden namelijk alsmaar meer uit elkaar, wat volgens Gandhi alleen nog maar zou verslechteren na de  autonomie van India. Hij stelde dan ook voor om dit nog even uit te stellen om een definitieve scheiding tussen de twee bevolkingsgroepen te voorkomen.

Op 15 augustus was het eindelijk toch zover: Engeland stemde toe en India was vrij en onafhankelijk. Maar Gandhi’s doel was niet helemaal bereikt want India kwam er niet uit als één staat. De moslims kregen namelijk een eigen land, Pakistan. Terwijl de hindoes de nieuwe staat India toegewezen kregen. Aangezien het Gandhi’s droom was dat de twee groepen samen vredig zouden leven, was hij dus erg tegen op deze splitsing. Dit zou de situatie tussen de hindoes en moslims alleen maar doen achteruitgaan. Dit bleek dan ook te kloppen wanneer er bij de volksverhuizing van de hindoes en moslims naar hun nieuwe staat 500.000 doden vielen. Er ontstonden in verschillende steden in India burgeroorlogen tussen de hindoes en de moslims en de Indiërs hadden geen extra troepen meer om het geweld te doen stoppen. De zwaar aangeslagen en 78-jarige Gandhi zag maar één oplossing om het geweld te kunnen bedaren: Hij trok naar Calcutta en ging opnieuw in hongerstaking. Hierbij eiste hij dat het geweld ophield. Na 4 dagen vasten keerden de Indiërs zich af van de gruwelijkheden. De waanzin stopte en hindoes en moslims demonstreerden samen voor vrede. Gandhi’s levensdoel werd werkelijkheid.

Toch had Gandhi het gevoel dat hij had gefaald: de vele doden, de folteringen, de gruwelijkheden die de mensen hadden doorgemaakt. Vele, vooral extremistische hindoes waren dan ook kwaad op Gandhi, vanwege de hongerstaking. Zij voelde dit aan als een teken van verraad, omdat hij zelf hindoe was. Dit was dan ook de reden waarom hij op 30 januari 1948 bij een gebedsbijeenkomst werd vermoord door de extreme hindoe, Nathuran Godse.

De dag na de dood van Mahatma Gandhi, kwamen zo’n 1 miljoen mensen naar New Dehli om nog een laatste maal afscheid te kunnen nemen van hun Bapu. Een menigte van mensen volgde de begrafenisstoer van Gandhi. Hierbij legden ze een afstand af van Birla Bhavan tot Raj Gaht, zo’n 9 kilometer.

Ook nu zijn de mensen Gandhi nog lang niet vergeten. Zo wordt zijn geboortedag gevierd als Gandhi Jayanti, een dag waarop mensen van verschillende geloofsovertuigingen hun held herdenken. Bij een bescheiden monument Raj Ghat, aan de rivier de Yamuna in New Dehli, wordt dan zijn favoriete lied Raghupatti Raghava gezongen en spant men op de ouderwetse wijze katoen, net zoals Gandhi het deed.

Raj Ghat in New Dehli

De film eindigt met de volgende woorden van Gandhi:

“Als ik wanhoop, denk ik eraan dat in de geschiedenis waarheid en liefde altijd hebben gezegevierd. Er zijn tirannen geweest en een tijd lijken ze onoverwinnelijk. Maar uiteindelijk komen ze altijd ten val. Denk daaraan. Altijd.”

17-10-2009 om 15:06 geschreven door Elien Dekelver  

Ghandi. Mijn voorkennis over deze man is zeer gering, dus ik hoop deze week veel bij te leren. Hij wordt door veel mensen, vooral in India als een held gezien. Maar de vraag is: Wie was Ghandi precies en wat deed hij doordat de mensen hem als hun grote voorbeeld aanschouwen?

Om dit te weten te komen, bekijk ik de film ‘Ghandi’. Deze film vertelt het verhaal van de geweldloze strijd van Gandhi om India te bevrijden van de Britse kolonialen.

Een beetje achtergrondinformatie voor het bekijken van de film is altijd handig…

Aan het begin van de 20ste eeuw had Groot-Brittannië koloniën over de hele wereld. Een van de grootste Britse koloniën was India. Veel Indiërs waren helemaal niet blij met de Britse overheersing. Zij wilden vrij en onafhankelijk zijn. Mohandas Karamchand Gandhi (1869–1948) streed voor een vrij en onafhankelijk India. Hij geloofde in verzet zonder geweld. Hij riep de Indiërs op tot geweldloos verzet tegen de Britse overheersing in India. En dat lukte.

Het weerlos verzet in Zuid-Afrika

Gandhi studeerde rechten in Engeland en ging daarna als advocaat werken in Zuid-Afrika. Hier kwam hij op voor de rechten van de Indiërs die in Zuid-Afrika woonden. Deze bevolkingsgroep had namelijk minder rechten dan de blanke mensen die daar woonden. Gandhi en zijn aanhangers protesteerden op een geweldloze manier. Dit noemden ze ‘weerloos verzet’. Doordat zij zelf geen geweld gebruikten, hoopten ze dat hun tegenstanders dit ook niet zouden doen. De acties van Gandhi hadden succes. In 1914 kregen de Indiërs in Zuid-Afrika meer rechten.

Ongehoorzaamheid

Gandhi keerde toen terug naar India, om te strijden tegen de Britse overheersing daar. Hij werd de leider van de Congrespartij. Ook hier probeerde hij weer zonder geweld zijn doel te bereiken. Gandhi riep de mensen op om geen producten meer van de Engelsen te kopen (boycot). Hij hoopte dat alle Indiërs samen zouden gaan werken tegen de Engelse bezetters. Hij kreeg de bijnaam ‘Mahatma’. Dat betekent ‘groot van ziel’. Gandhi stelde in 1919 een algemene treurdag in, als dag van protest en ongehoorzaamheid in het hele land. Op deze dag moesten de mensen vasten (niet eten en drinken) en bidden en zouden alle winkels gesloten zijn. Tijdens deze dag braken er rellen uit en er vielen zelfs doden. Door zijn oproep tot ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’ kwam Gandhi in de gevangenis terecht. Maar hij hield niet op met zijn protest: hij ging in hongerstaking. Hij weigerde te eten en te drinken. Hij werd vrijgelaten, maar werd daarna nog enkele malen opgepakt.

Geen eenheid

De bevolking van India bestond uit moslims en hindoes. Mahatma Gandhi hoopte dat de moslims en de hindoes in vrede zouden samenwerken om de Engelsen te verdrijven. Maar dit lukte helaas niet. De twee groepen wantrouwden elkaar te veel.

India wordt onafhankelijk

Toch werd Gandhi’s vasthoudendheid beloond: op 15 augustus 1947 kwam er een einde aan de Britse overheersing. India werd onafhankelijk. Toen hem in de nieuwe regering van India een plaats werd aangeboden, weigerde Gandhi. Hij zag zichzelf niet als politicus. Maar hij was nog niet uitgestreden. Hij bleef proberen om de hindoes en moslims bij elkaar te brengen. Dit werd hem fataal: hij werd in 1948 doodgeschoten door een extremistische hindoe.

Gebruikte bronnen:

-          http://nl.wikipedia.org/wiki/Gandhi_(film)

-          http://nl.wikipedia.org/wiki/Mahatma_Gandhi

-          Encarta ® Winkler Prins 2006. © 1993-2005 Microsoft Corporation/Het Spectrum. Alle rechten voorbehouden.

12-10-2009 om 10:50 geschreven door Elien Dekelver  

 Marjane Satrapi

Wat een interessante vrouw, Marjane Satrapi. Van het begin tot het einde leef je enorm mee met dit meisje. Het verhaal begint op haar 10^de wanneer de tijd van hoofddoeken op school aanbreekt, door de Islamitische Revolutie en eindigt waneer ze voor een tweede keer naar Europa trekt op haar 24^ste. Je wordt echt helemaal meegesleept met het verhaal dat dit meisje, en daarna vrouw, meemaakt. Je hebt het gevoel dat je echt begrijpt wat ze meemaakt, als je het boek leest. Je krijgt een uitstekend beeld van het leven in Iran en hoe ook wij, het westen, een rol spelen in het leed van de mensen uit het Midden-Oosten.

Ze schreef dit boek dan ook vooral omdat de mensen een vertekend beeld hebben van deze beschaving. Er wordt meestal gedacht in termen van fundamentalisme, fanatisme en terrorisme. Satrapi vindt dat het niet zo kan zijn dat een hele natie veroordeeld wordt vanwege de misstappen van een paar extremisten. Bovendien mag de goedheid van vele Iraniërs niet vergeten worden: de mensen die in de gevangenis hun leven hebben gegeven voor het verdedigen van de vrijheid, die hebben geleden onder verschillende onderdrukkende regimes, die zijn gevallen in de oorlog tegen Irak, of die zich gedwongen zagen hun families en vaderland te ontvluchten.

Tijdens het lezen vroeg ik me af of Marjane Satrapi zelf de prenten tekende, wanneer ze het boek schreef, hoe oud ze nu is en of ze nu eindelijk gelukkig is…

Marjane tekende alle prenten zelf en hanteert hierbij een simpele, zeer duidelijke tekenstijl. Het stripboek bestaat eigenlijk uit 4 grote delen. Ik heb de gebundelde versie gelezen, dus alle 4 delen van Persepolis. Het eerste deel kwam uit in 2000 en het laatste in 2004. Momenteel is Marjane Satrapi 40 jaar oud, leeft ze in Frankrijk en schrijft ze haar boeken in het Frans. Of ze uiteindelijk gelukkig is heb ik nergens terug gevonden, maar uit het boek af te leiden zal ze zeker niet ongelukkiger zijn dan dat ze toen soms was.

Hoe groeide Iran uit tot een omstreden land?

Het woord ‘Iran’ is afgeleid van Ayryana Vaejo, wat ‘oorsprong van de Ariërs’ betekent. Iran was vroeger het Perzische Rijk en werd dan ook lange tijd Perzië genoemd. Tot in 1935, Reza Sjah, de vader van de laatste sjah van Iran, aan de macht kwam. Als soldaat begon hij een staatsgreep om de keizer van de troon te stoten en de republiek uit de roepen. Het idee van een republiek was destijds heel modern in die regio. Maar Reza Sjah was maar een ongeletterde officier en dus erg beïnvloedbaar. Een buitenkansje voor de Engelsen, die erg invloedrijk waren. Dat hadden ze al snel door. De overeenkomst was eenvoudig: Reza Sjah bezorgde de Engelsen de olie van Iran en zij zorgden er op hun beurt voor dat Reza Sjah keizer werd. Hij nam alle bezittingen van de afgezette keizer in beslag en benoemde hem tot premier, die later communist werd en hiervoor zijn leven lang in de gevangenis doorbracht. Het land noemde niet langer Perzië maar Iran.

Reza Sjah wou van Iran het meest moderne land aller tijden maken. En dus werd het geld van het land er doorheen gejaagd voor krankzinnige feesten ter ere van de 2500^ste verjaardag van de dynastie en andere flauwekul… Allemaal om indruk te maken op andere staatshoofden. Maar het volk ging hier niet mee akkoord en spotte er alleen maar mee. Er volgden een hoop demonstraties tegen de onzin van Reza Sjah.

Iran was een rijk land, een mooie prooi voor aanvallers vanwege haar welvaart en geografische ligging. En dus werd Iran keer op keer binnengevallen door buitenlandse bezetters. Desondanks overleefden de Perzische taal en cultuur alle invasies.

In de twintigste eeuw ging Iran een nieuwe fase in. Reza Sjah besloot het land te moderniseren en zo ging Iran de westerse toer op.

Intussen werd een nieuwe bron van rijkdom ontdekt: olie. De olie trok natuurlijk ook het westen aan en hiermee volgde er een nieuwe invasie. Tijdens de tweede wereldoorlog vroegen de Britten, Russen en Amerikanen Reza sjah samen met hen partij te kiezen tegen Duitsland. Maar Reza Sjah sympathiseerde met Duitsland en koos voor neutraliteit. Dus vielen de geallieerden Iran binnen en bezetten het land. Reza Sjah werd in ballingschap gestuurd en opgevolgd door zijn zoon, Mohammed Reza Pahlavi, kortweg sjah genoemd.

Mohammed Reza Pahlavi, de Sjah

In 1951 nationaliseerde Mohammed Mossadeq, de toenmalige premier van Iran, de olie-industrie. Twee jaar nadien kwam er een staatsgreep en Mossadeq werd afgezet. De sjah, die eerder het land was ontvlucht, kwam weer terug op de troon.

Tot de Islamitische Revolutie in 1979 bleef de sjah aan de macht. Dit betekende een grote verandering voor de bevolking van Iran, een ware culturele revolutie. In 1980 moesten alle tweetalige scholen sluiten en werd voor het eerst het dragen van een hoofddoek verplicht op school. Die hoofddoek droegen ze niet graag, omdat ze gewoon niet wisten waarom. Op straat vonden felle protesten pro en contra de hoofddoek plaats.

De oorzaak van de revolutie was het verschil tussen de sociale klassen. In Iran wordt geacht om te gaan met mensen uit je eigen sociale milieu. De mensen kwamen op straat om te vechten tegen dit klassenonderscheid, waarbij vaak veel geweld aan te pas kwam.

Als reactie van de Sjah weren gebouwen zoals bioscopen in brand gestoken, die net voor de brand op slot werden gedaan. De politie belette met geweld anderen hulp te bieden aan mensen die in het gebouw waren. Pas later kwam de brandweer aan, die een waar bloedbad aantrof van honderden mensen. De sjah beschuldigde dan de religieuze fanatiekelingen maar het volk wist dat hij zelf schuldig was…

‘Weg met de koning’ was de boodschap van het volk. Demonstraties liepen uit de hand: het leger schoot met scherp en er werden stenen gegooid. Mensen werden als opgesloten in gevangenissen bij overtredingen. Politieke gevangenen. Zo’n overtreding kon ook gewoon zijn dat je ‘revolutionair’ was. Mensen die gedood waren door het leger werden geëerd als martelaar.

De Sjah had een plan nodig om het volk voor hem te winnen. Hij probeerde gezamenlijk tot een democratie te komen, maar hoe democratischer hij probeerde te zijn, des te meer werden zijn standbeelden neergehaald en des te meer werd zijn portret verbrand. Het volk wilde maar één ding: dat hij zou vertrekken! De Sjah trok zijn conclusies en ontvluchtte het land. Dit betekende het einde van de Sjah en de grootste euforie die het land ooit had meegemaakt.

De president van de Verenigde Naties, Jimmy Carter, weigerde de Sjah als balling op te nemen. Voor hen was de olie uiteraard van meer belang. De president van Egypte, Anouar El-Sadat nam hem uiteindelijk op in zijn land. Hij en de Sjah waren oude vrienden. Ze hadden de andere landen in die regio verraden door een past met Israël te sluiten. De vrede is inderdaad ver zoek wanneer er in het Midden-Oosten olie te halen valt…

Na het einde van de Sjah werden zo’n 3000 politieke gevangenen bevrijd en herenigd met hun families en vrienden. Zij werden geslagen, gefolterd of vermoord. De revolutie was op dat moment goed en wel voorbij.

Na de revolutie wil de Republiek zich islamitisch noemen. De staat melde dat 99,99% van de bevolking voor de Islamitische Repbliek had gestemd. En dat terwijl de helft van het volk analfabeet was… Er was dus sprake van gemanipuleerde verkiezingen. Er deed de ronde dat het onmogelijk was om onder een islamitisch regime te leven en vele mensen sloegen toen al op de vlucht. Ze waren bang voor verandering.

Politieke gevangenen die eerder vrijkwamen, werden door de wachters van de goddelijke rechtvaardigheid opgewacht en vermoord. Zo werden alle revolutionairen van daarvoor de gezworen vijanden van de republiek. Hiermee was de oorlog begonnen.

De Amerikaanse ambassade werd bezet door islamieten. Een hele tijd kon niemand meer naar de Verenigde Staten toe. Ook universiteiten sloten twee jaar lang hun deuren. De ongeloofwaardige uitleg voor dit besluit luidde als volgt: het onderwijssysteem en de inhoud van de studieboeken moesten hoognodig worden herzien, zodat de jeugd niet van het pad van de islam zou afwijken.

Vrouwen werden op straat als ‘hoer’ beledigd wanneer ze zonder sluier over straat liepen. Dus was het gevolg gekend: het dragen van de sluier werd verplicht gesteld. Indien men deze niet droeg, volgde de gevangenisstraf. Want vrouwenharen zenden signalen uit die mannen zouden kunnen opwinden. Daarom dienden de vrouwen de haren te bedekken. Het dragen van een sluier was een teken van beschaving.

Al snel werd de kledingsstijl een ideologische scheidingslijn. Er waren twee soorten vrouwen: de fundamentalistische vrouw en de moderne vrouw. Deze laatste groep vrouwen lieten enkele haarlokken zichtbaar als stil protest tegen het regime. Er waren ook twee soorten mannen: fundamentalistische mannen, met baard en hemd over de broek en progressieve mannen, die hun baard afschoren omdat het in de islam niet werd aangeraden zich te scheren. Zij droegen hun hemd dan ook in de broek. Ook was het dragen van een stropdas (symbool van het westen) formeel verboden. En net zoals het haar van vrouwen mannen opwond, wekten de naakte armen van mannen ook vrouwelijke lustgevoelens op. Het dragen van kleding met korte mouwen was daarom eveneens verboden.

Het was niet alleen de regering die was veranderd. Ook gewone mensen gedroegen zich nu anders. Ze probeerden naar de buitenwereld toe zo ‘islamitisch’ mogelijk over te komen. Zo logen ze over het aantal keer bidden per dag. De Islam verwacht dat je 5 keer per dag bid, en dus logen de meesten om op te scheppen.

Desondanks waren de mensen de revolutie nog niet helemaal vergeten. Demonstraties tegen het fundamentalisme werden massaal bijgewoond, waardoor vele vrouwen leerden opkomen voor hun rechten als vrouw. Maar ook deze demonstraties verliepen niet zonder gewelddadige acties. De situatie werd van dag tot dag erger. De oorlog was nu echt begonnen.

De Iraanse fundamentalisten hadden hun Iraakse broeders opgezet tegen Saddam Hoessein, president en heerser van Irak. Aangezien hij al een tijd uit was op een invasie van Iran, was dat voor hem een prachtig excuus om Iran aan te vallen. En dus gebeurde het onvermijdelijke. Iraakse straaljagers bombardeerden de hoofdstad van Iran, Teheran, waarop Iran op hun beurt Bagdad in Irak bombardeerde. Maar slechts de helft van de vliegtuigen uit Iran waren niet op hun basis teruggekeerd. En hierbij hield het niet op: Irak bombardeerde de olieraffinaderij van Abadan. Na deze aanval werden ook alle andere grenssteden het doelwit van de bommen. De meeste inwoners van de streek moesten naar het noorden vluchten, buiten het bereik van de Iraakse raketten.

Saddam Hoessein

Kaart het Midden-Oosten

Maar ook in de ‘veiligere’ steden was de oorlog op veel vlakken voelbaar. De supermarkten was bijvoorbeeld niet veel meer te vinden, waarop inwoners al snel de schuld gaven aan de vluchtelingen. De mensen werden overrompeld met een gevoel van schaamte en van medelijden.

De uitrusting van het Iraakse leger was van goede kwaliteit, dus moest Iran het meer van zijn kwantiteit hebben. Vergeleken met Irak had Iran een waar reservoir aan mensen. De aantal martelaren onderstreepten dat verschil… De oorlog ging er uiteindelijk om de Iraanse en Iraakse legers te vernietigen. Het Iraanse leger was in 1980 het machtigste van het Midden-Oosten en het Iraakse vormde een groot gevaar voor Israël. Het westen verkocht aan beide kampen wapens zoals chemische bommen. De gewonden van de oorlog werden naar Duitsland gestuurd om zich te laten behandelen. Echte menselijke proefkonijnen…

Jongens uit armere milieus werden het slagveld opgedreven. Ze beloven deze jongens gouden bergen in het paradijs en de klus is geklaard. Terwijl de meisjes op school bivakmutsen moesten breien, werden de jongens dus klaargestoomd voor het front. Er werd jongeren geleerd dat als ze op straat in een bombardement terecht kwamen, ze zichzelf moesten beschermen door languit in de goot te gaan liggen. En ondanks het risico, volgden de jongeren gewoon de mode.

Kindssoldaten

Na de grenssteden werd Teheran het doelwit van de bommen. Samen met buren in flatgebouwen werden kelders ingericht tegen het gevaar. Iedere keer als de sirene begon te loeien rende men naar beneden. Maar het waren niet alleen de kelders: ook het interieur van de huizen veranderde, niet alleen vanwege de Iraakse vliegtuigen. Er werd tape geplakt op de ramen tegen het springen van het glas tijdens de bombardementen, of zwarte gordijnen om zich af te schermen van anderen. Aanhangers van het regime zouden de mensen wel eens kunnen verlinken. Zo mochten de mensen geen verboden spullen hebben zoals kaartspelen, alcohol, cassettes, tijdschriften, films en er mochten al zeker geen feesten gehouden worden. Maar zonder feesten konden ze de mensen net zo goed begraven. Kwamen ze er toch achter, werden de ‘feestvierders’ gearresteerd.

Het Iraanse leger had de stad Khoramshahr voor de vierde keer ingenomen en na twee jaar lang oorlog dacht men dat het einde nabij zou zijn. Dat had Irak het land ook voorgesteld, terwijl Saoedi-Arabië alle oorlogsschade wilde vergoeden om de vrede in de regio te herstellen. Maar het was te mooi om waar te zijn: de regering van Iran was het er niet meer eens. Zij wezen de opgelegde vrede af en wilde wraak nemen! Mensen gaven hun leven op om anderen te doden… ‘Want sterven als martelaar pompt vers bloed in de aderen van de samenleving’. Martelaars werden gezien als helden. Uiteindelijk gaf Iran toe dat het voortbestaan van het regime afhing van deze oorlog. Die miljoen doden hadden niet hoeven vallen…

Het regime werd steeds strenger. Mannen die vroeger folteraar waren van onder de Sjah, werden het hoofd van de nieuwe geheime dienst. In juli 1982 was de binnenlandse oorlog belangrijker geworden dan de oorlog tegen Irak. Iedereen die mogelijk een bedreiging voor het regime vormde, werd gearresteerd en geëxecuteerd. Mensen werden gezocht omdat ze communistisch waren. En dus, tussen 1980 en 1983, waren de grenzen drie jaar lang gesloten. Zo kon niemand nog in en uit het Iran. Enkel ernstig zieke mensen konden het land verlaten, met een autorisatie van het ministerie van gezondheid. De toestand in ziekenhuizen was verschrikkelijk. Het ontbrak er vreselijk aan middelen. Dus werden er vaak valse paspoorten, gemaakt om het land uit te vluchten voor het regime. Zo’n paspoort kostte toen evenveel als honderdvijftig euro.

Sinds 1982 hadden de wachtsters van de revolutie  zich bij de mannen gevoegd om vrouwen aan te houden die niet correct bedekt over straat gingen. Het was hun taak om hen weer op het rechte pad te krijgen door hen te wijzen om de plichten van de Islamitische vrouw. Ook kinderen werden aangesproken. Gymschoenen die op punkschoenen leken of gewoon een jeansjasje, het was allemaal verboden. En daarom werden ze dan meegenomen naar het comité, het bureau van de wachters van de revolutie. Op het comité konden ze de familie vragen om geld in ruil voor vrijlating. Dit stond gelijk met een maandloon in die tijd. Meestal hielden ze de mensen een paar uur of zelfs een paar dagen vast.

Toen de grenzen in 1983 weer open gingen, konden de mensen hun nieuwe paspoorten halen. Vrouwen uiteraard mét hoofddoek op de foto, bijna onherkenbaar, maar het was verplicht. Vele mensen gingen nog snel op vakantie, omdat het toen nog kon. Maar er mochten uiteraard geen souvenirs meegenomen worden naar Iran, want tijdens de oorlog importeerde Iran niets uit het westen. En dus zochten de mensen allerlei manieren om hun spullen langs de douane te krijgen.

Ondertussen was het voedselprobleem opgelost dankzij de opkomst van de zwarte markt. Het vinden van cassettes bijvoorbeeld was dan weer moeilijker, uiteraard omdat het verboden was. Ook het geld had elke waarde verloren. In de tijd van de Sjah was 1 dollar bijvoorbeeld nog 7 toeman waard, terwijl vier jaar later datzelfde 110 toeman waard was. Voor veel mensen was dat een enorme overgang, dat ze maar moeilijk konden accepteren.

Irak koos voor een nieuwe strategie. De Irakezen beschikten dus wel degelijk over de zogenaamde “skud-raketten”. Teheran werd hun doelwit. Met het gevolg dat iedereen er van door ging omdat niemand in Teheran nog veilig was. De stad was verlaten. Uitzonderlijk bleven enkele mensen achter, soms uit fatalisme, soms voor de toekomst van hun kinderen. Andere, minder onverantwoordelijke burgers gingen schuilen onder grote hotels. Die kelders waren van gewapend beton en leken elk bombardement te kunnen doorstaan.

Leraren verkondigden in hun lessen vaak leugens. Het was de mening van het islamitische regime die ze brachten. Kinderen mochten hier niet tegenin gaan of ze werden gestraft. Soms werden ze van school gestuurd of in het ergste geval gearresteerd, wat soms vreselijke gevolgen kon hebben… De wet zei dat het niet is toegestaan om een maagd te doden. Dus huwden ze jonge meisjes met een wachter van de revolutie die haar ontmaagde voordat ze werd terechtgesteld. En wanneer een meisje in Iran trouwt, heeft ze volgens de traditie recht op een bruidsschat van haar man. Mocht het meisje plotseling sterven, dan is de bruidegom het bedrag verschuldigd aan haar familie. Dus na de executie van hun dochter kregen de ouders een bruidsschat van vijfhonderd toeman, ongeveer 5 euro…

Omwille van het verschrikkelijke regime en de oorlog verlieten vele mensen het land. Vooral jonge mannen. Vanwege hun toekomst als soldaten mochten zij na hun dertiende het land niet meer verlaten.  Het was niet gemakkelijk voor deze kinderen om een nieuw leven op te bouwen in Europa. De mensen begrepen niet wat zij hadden meegemaakt, wat hun achtergrond was en wat vrijheid voor hen betekende.

Het beeld van het westen ten opzichte van de Iraniërs is erg veranderd tegenover vroeger. Als men vroeger hun Iraanse paspoort nog maar toonde ging bij wijze van spreken de rode loper al voor hun uit. Wanneer men nu hun nationaliteit ziet, begint men hen te fouilleren, alsof ze allemaal terroristen zouden zijn. Buitenlanders krijgen dan ook vaak vernederende opmerkingen te horen als ze in Europa over straat lopen.

Een maand voor de wapenstilstand begon Irak Teheran elke dag te bombarderen, alsof er zo vlak voor het einde nog zo veel mogelijk kapot gemaakt moest worden. De vrede was nog niet afgekondigd of gewapende islamitische oppositiegroepen, Iraanse strijders, vielen het land binnen vanuit Irak en met steun van Saddam Hussein om Iran te bevrijden uit de klauwen van haar fundamentalistische leiders. Die Iraanse strijders dachten dat het leger van het Iraanse regime door het einde van de oorlog wel moe zou zijn en niet meer de kracht zou hebben om te vechten. En die strijders rekenden natuurlijk ook op steun van het volk, omdat ze wisten dat het grootste deel van de Iraniërs tegen het regime was. Maar er was één ding waarmee ze geen rekening hadden gehouden: ze waren via ‘Irak’ binnengekomen. Hetzelfde Irak dat Iran aangevallen had en waar ze acht jaar tegen hadden gestreden. Daardoor heette niemand ze welkom toen ze in Iran aankwamen. Ze zijn voor het merendeel gedood door de wachters van de revolutie en het leger. Maar het regime was bang dat als de strijders Teheran zouden bereiken, ze alle tegenstanders van de regering zouden bevrijden. Dus besloot de staat voorgoed een eind te maken aan het probleem. Hij stelde de gevangenen voor de volgende keuze: of ze zwoeren hun revolutionaire ideeën af en beloofden trouw aan de Islamitische Republiek, in welk geval hun straf werd kwijtgescholden of ze werden geëxecuteerd. Dus toen zijn de meesten van hen geëxecuteerd, zo’n duizenden, tienduizenden mensen.

De lange en vermoeiende oorlog heeft 500.000 tot 100.000 oorlogsslachtoffers geëist, zonder de gewonden, de verminkten, de slachtoffers van de bombardementen met chemische wapens, de mensen die gek zijn geworden door de explosies, de wezen, de weduwen, de vluchtelingen, de materiële schade,… mee te tellen. Het was een ware hel geweest.

Na de oorlogsjaren zaten de meeste Iraniërs economisch aan de grond. De meeste steden in Iran waren verwoest door de bombardementen. Ingenieurs hadden hopen werk met de opbouw van de gebouwen. Overal zag men herdenkingen van martelaren of fresco’s van twintig meter hoog met slogans als ‘Martelaren leven voor altijd voort’ of ‘Ooit hoop ik zelf een martelaar te kunnen zijn’.  En als het nog niet erg genoeg was, bleken tenminste één op de drie straten genoemd te zijn naar een martelaar. Verschrikkelijk. Dit om de families van martelaren te steunen. Misschien dat zij zo de absurditeit van een acht jaar lange oorlog, door het westen in feite, beter zouden kunnen accepteren. Er werd hen dan ook wijsgemaakt dat de martelaren een vier sterrenleven leiden in het paradijs…

In 1991 viel Irak koeweit binnen, een klein landje tegenover Iran en Irak, gelegen onder Irak. De Koeweiti’s kozen in de tijd van de oorlog tussen Iran en Irak partij voor het land van Saddam, Irak dus. Saddam Hoessein was goedbewapend en de Koeweiti’s bleven hun oliequota maar overschrijden. De Iraniërs waren dus niet blij met de vluchtelingen uit Koeweit die hun toevlucht zochten in Iran. Zij hadden immers hun vijand ondersteund!

In januari 1992 was er groot nieuws: de schotelantenne. Dit betekende een opening naar de rest van de wereld. Het regime had al gauw door dat dit nieuwe verschijnsel zijn propaganda zou ondermijnen. Het kondigde daarom een verbod af, maar het was te laat. De mensen hadden een voorproefje gehad van de beelden die nu eens niet door de baardmannen waren goedgekeurd, en verborgen hun antenne overdag.

Twee jaar later waren het de tekenaars die onrust veroorzaakten bij het regime. Soms werden er tekeningen gemaakt waarbij baardmannen werden vergeleken met moordenaars. De tekenaar van zo’n prent werd gearresteerd en wie weet wat er met deze persoon gebeurde… Vanaf dat moment werd de pers nauwlettend in de gaten gehouden. Bij de minste misinterpretatie werd er een tekenaar gearresteerd en geslagen. Soms werden ze na een tijdje nog vrijgelaten, maar vaak ook niet. De vrijheid van expressie werd dus duur betaald.

De cultuur en het leven in Iran

Volgens de Sjiitische traditie wordt voor elke ongehuwde man die sterft een bruidssuite ingericht om hem symbolisch het vreselijke verkeer te leren kennen voordat hij de hemel betreedt.

Het zichzelf slaan maakte in de tijd van de oorlog met Irak een deel uit van de rituelen van het land. Soms werd het gezien als bewijs van mannelijkheid.

De woorden broeder en zuster worden in Iran gebruikt door de handhavers van de wet om mensen iets te kunnen zeggen zonder hen te beledigen.

In Iran kun ja pas aan de universiteit studeren na het behalen van het nationale toelatingsexamen. Bij dit examen werden de seksen keurig gescheiden.

Of als je je partner beter wilde leren kennen, moest je eerst trouwen voor je kon gaan samenwonen. Een trouw in Iran is ook een hele aparte gebeurtenis, vol met tradities. Zo wil de traditie dat een gelukkig getrouwde vrouw boven de hoofden van het koppel twee suikerbroden tegen elkaar wreef om hen haar vreugde en gelukwensen over te brengen. Daarna moeten ze ook hun vingers in honing doppen en die van elkaars vinger zuigen om hun leven als echtpaar zoet te laten beginnen.

Vrouwen worden in Iran niet gelijkgesteld aan mannen. Zij hebben veel minder rechten, en een hoop meer plichten. Zo mogen bij moordzaken vrouwen niet eens getuigen. Hun mening is van geen enkel belang. De man heeft alle rechten, zoals ook het gezag over de kinderen. Ik moet er nu wel bij zeggen, dat dit niet zo in alle gezinnen in Iran het geval is. Maar je zou er van verschieten hoeveel vrouwen er opgesloten zitten in hun huis, zonder rechten.

Het is niet makkelijk om als Iraniër een nieuwe leven op te bouwen in een land in Europa. Bijvoorbeeld het beroep van de mensen was in Europa van geen waarde meer. Was je in Iran secretaresse, werd je in Europa eerder een kapster. Was je in Iran directeur, dan was je in Europa… niets. Enkel de mensen die een vak hadden geleerd, konden in Europa sneller aan de slag. Integreren was dus erg moeilijk voor de mensen uit Iran. De gewoontes en tradities waren zo verschillend. Dit merkte men op verschillende vlakken: respect ten opzichte van ouders en familie, seksuele relaties, manier van feesten. Zo kom je als Iraniër of Iraanse uit een cultuur waarin zelfs een omhelzing in het openbaar als een seksuele daad wordt gezien, terwijl in Europa men soms gewoon binnen halfnaakt rondloopt, zoent in het openbaar, met verschillende mensen samen slaapt in één zaal,…

Als een koppel niet getrouwd was in Iran, konden ze elkaar niet in het openbaar omhelzen, of zelfs maar de hand drukken. Dan riskeerden ze een gevangenisstraf en stokslagen. Daarom was het handig om een kopie van de huwelijksakte bij je te dragen als je als getrouwd koppel op straat ging. Je mocht van geluk spreken als je ouders achter je verhouding stonden. Zo was je niet gedwongen om op straat met elkaar af te spreken. De meeste gezinnen waren conservatief, en vaak al even tiranniek als de staat. Om dan al maar te zwijgen over homoseksualiteit in Iran. Zij verdienen volgens de staat de doodstraf. Omdat het buiten zo gevaarlijk was, sloten de mensen zich vaak op. De eenzaamheid werd vaak ondraaglijk.

Het regime wist dat iemand die naar buiten ging en zich afvroeg: ‘Is mijn broek wel lang genoeg?’ of ‘zit mijn hoofddoek wel goed?’ niet meer dacht aan ‘waar is mijn vrijheid van denken?’ of ‘wat gebeurt er in de politieke gevangenissen?’. Dat hadden ze goed gezien. Wie bang is, raakt zijn vermogen kwijt om dingen te analyseren, te realiseren of zelfs om na te denken. Angst is in alle dictaturen altijd de motor van de onderdrukking geweest. Het zichtbaar laten van je haar of jezelf opmaken werden vanzelf daden van verzet.

Citaat uit het boek:

‘Je kunt alleen maar medelijden met jezelf hebben zolang je leed nog te overzien is. Als die grens overschreden is, kun je het onverdraaglijke alleen nog verdragen door erom te lachen.’

Gebruikte bronnen:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Marjane_Satrapi 

11-10-2009 om 15:20 geschreven door Elien Dekelver  

Iran ایران

Hoe is Iran uitgegroeid tot een omstreden land? Om dit te weten te komen, lees ik de strip Persepolis. Dit is het meermaals bekroonde levensverhaal van Marjane Satrapi, die opgroeit na de Islamitische Revolutie in Iran, naar het Westen uitwijkt om te studeren en vervolgens terugkeert naar haar geboorteland.

De strip Persepolis is ook verfilmd, maar ik verkies de strip eerst te lezen, vooral omdat ik al zo weinig boeken of strips lees, maar ook omdat zo’n strip meer details bied dan een film.

Iran is officieel de Islamitische Republiek Iran. De hoofdstad Teheran is met meer dan 10 miljoen inwoners de grootste stad van Iran. Mahmoud Ahmadinejad is de president van het land, maar de eigenlijke machthebber, de religieus leider van Iran is Ali Khamenei.  

        

Waarom is er bij Iran nu juist sprake van een ‘omstreden land’? Dit is vooral omwille van de staatstructuur in dit land. Sinds de Iraanse Revolutie in 1978 is Iran dus een islamitische republiek. Het heeft een unieke staatsstructuur, die in geen enkel ander land voorkomt. Deze staatsstructuur is afgeleid van de staatsgodsdienst van Iran, het sjiisme. Het belangrijkste principe is dat van valajat-e fakih ofwel de ‘voogdij van de jusist’. Hiermee bedoeld met dat de hoogste geestelijke uiteindelijk alle wetsvoorstellen moet goedkeuren.

Het land wordt door vier entiteiten bestuurd:

-          De Religieus leide of rahbar  

-          De Raad der Hoeders of Shuraye Negahbane Ghanune Assasi

-          De president van Iran of Rais-Jumhur

-          De Majlis van Iran oftewel het parlement of adviesgevende raad
De Majlis bestaat uit 290 zetels en eens in de vier jaar zijn er verkiezingen.

De meeste politieke beslissingen worden genomen door de president of het parlement, maar de geestelijken, zowel de religieuze leider als de Raad van Hoeders, hebben de autoriteit alles wat tegen de sharia (islamtische wet) is te verwerpen, omdat zij over deze beslissingen een veto hebben.

De export van aardolie en aardgas vormen de belangrijkste inkomstenbron van Iran. Daardoor heeft het land een belangrijke positie als vierde grootste olie-exporteur ter wereld.

Ik hoop dus zo veel mogelijk informatie te halen uit de strip Persepolis over het leven van het land Iran. Maar niet enkel de situatie in Iran, ook de groei van het land en de invloed van de islamitische godsdienst en de cultuur op het land boeien me. Op naar een leerrijk stripverhaal dus!

05-10-2009 om 17:09 geschreven door Elien Dekelver  

Het hoofddoekendebat in de actualiteit

In de actualiteit hoort men de laatste tijd vaak over het hoofddoekendebat. Bij het lezen van enkele artikels op het internet vraag ik me af hoe het nu eigenlijk zit met de wet in België i.v.m. hoofddoeken? In het boek lees ik:

In België zegt de wet nog niets en mag iedere organisatie haar eigen regels opstellen.  De Vlaamse regering heeft echter wel maatregelen getroffen die de boerka viseren.
Er zijn naar schatting een half miljoen moslims of 5% van de totale bevolking (vooral afkomstig uit Marokko en Turkije) (Nadia Dala, 2005, Als sluiers vallen)

Gelezen artikels:

http://cas1.elis.ugent.be/avrug/forum/bambi12.htm

http://hoegin.blogspot.com/2009/06/de-sluier-rond-het-hoofddoekendebat.html

http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=DMF20090920_024

http://www.pvda.be/nieuws/artikel/hoofddoekendebat-2-interview-karin-heremans-directrice-van-het-atheneum-in-antwerpen.html

‘Het dragen van de hoofddoek is géén verplichting in de koran. Het berust op een vertaalfout.’

Schrijfster en islamologe Nahed Selim

04-10-2009 om 14:49 geschreven door Elien Dekelver  

Moord op Theo van Gogh bracht onrust in Nederland

Hij studeerde rechten maar brak zijn studie af om films te maken. Zijn eerste film ‘Luger’ is als een inktzwarte thriller die gaat over een ontvoering van een in een rolstoelrijdende miljonairsdochter. Volgens sommigen was deze film ‘vrouwonvriendelijk’. Hij vond het leuk om mensen te beledigen en was voor niets of niemand bang. Hij was rechtuit en overschreed soms de grenzen. Zo noemde hij moslims niet “ de nieuwe Nederlanders”, maar geitenneukers. Hij voelde zich doodsbenauwd voor de onvrijheden van de islam. Daardoor was hij niet bij iedereen even populair. Vele moslims verachten van Gogh om zijn uitspraken. Ze voelden zich door hem aangevallen.

Theo van Gogh werd op 2 november 2004 in Amsterdam op gruwelijke wijze vermoord door een 26jarige Marokkaan. Hij kreeg acht kogels te verduren en enkele messteken, zelfs eentje tot in zijn rug. De dader liet een briefje achter met allerlei dreigingen naar Kamerlid Ayaan Hirsi Ali dat ze haar zouden vermoorden. Zij was bevriend met van Gogh en hield wel van zijn zelfzekerheid. Ze moest Nederland voor een tijd ontvluchten.

Ook Fatima (uit het boek) is een tijd gevlucht na de moord op van Gogh, uit schrik voor een aanslag. Van Gogh lag eerder in de clinch met Fatima. Zij had zijn toneelstuk bekritiseerd, wat in het verkeerde keelgat schoot bij van Gogh. Hij gooide beledigingen naar Fatima, puur omdat ze moslima was.

Gelukkig overleefde beide vrouwen het en konden ze uiteindelijk verder met hun leven.

Na de moord was er sprake van onrust in Nederland. Plots werd de man die eerder vele Nederlanders irriteerde met zijn uitspraken, als held van vrije meningsuiting uitgeroepen...

Er ontstonden wrijvingen tussen de Nederlanders en de Marokkanen, door het feit dat de dader van de moord natuurlijk weer een Marokkaan was… Dit is verkeerd. Er zijn toch ook Marokkanen met réspect. Dit blijkt uit het volgende gedicht dat geschreven werd door een 16jarige jongen, zelf een Marokkaan...

Dinsdagmorgen, het werd een zwarte dag
Ik kon het niet geloven, toen ik de beelden zag
Het was de echte Theo, die daar zo zielig lag
Een vreselijke moord, nog zo vroeg deze dag

Onze Theo, wereldbekend in Nederland
Een gedurfde man met de pen in zijn hand
Voluit kritiek, maar stond aan elke kant
De kracht van Theo, kwam op voor deze land

Pim fortuyn, Theo, ze waren als één
Maar beiden vermoord, waar gaat dit toch heen
Steeds meer haat, ons hart wordt versteend
Mensen, mensen, doe toch niet zo gemeen!!

Wie heeft het gedaan, wie heeft het gedaan
Het is een moslim, en nog eens een Marokkaan
Discriminatie, ze gaan er tegenaan
Maar mensen, het was gewoon een k*t Marokkaan!!

De jongen wou met dit gedicht tonen dat er ook veel Marokkanen zijn die de moord van Theo van Gogh verschrikkelijk vinden.

04-10-2009 om 14:45 geschreven door Elien Dekelver  

Vol goede moed begin ik het boek van Nadia Dala te lezen. Ik hoop meer te weten te komen over moslimvrouwen en de hoofddoek die ze al dan niet dragen. Maar al snel realiseer ik me dat er vaak namen, woorden,… worden vermeld die te maken hebben met dit wereldje en waar ik nooit eerder van hoorde. Daarom is opzoekwerk voornaam om alles helemaal te kunnen vatten.

Zo noemt men in het ‘woord vooraf’ de naam van Nederlandse politica Ayaan Hirsi Ali. Zij strijd voor de vrijheid in geloof van islamitische vrouwen. Een sterke vrouw die in Nederland erg bekend is voor haar meningsuiting. Gelijkgezinden die in het boek voorkomen zijn Sylvian Ephimenco en Afshin Ellian.

 
Ayaan Hirsi Ali

Farah: vrije studente wil plots meer islam in haar leven

Farah is een eigentijdse vrouw van 23 die studeert voor intercultureel bemiddelaar in Hasselt. Voor ze een bewuste, gematigde moslima werd was Farah een meisje dat mini-jurken, make-up en juwelen droeg. Haar familie schrok enorm wanneer ze met die hoofddoek thuis kwam… Haar ouders zijn moslim maar ze wisten niet goed wat dit inhield. Farah had behoefte aan meer houvast in haar leven. Ze wou meer te weten komen over haar geloof. Daarom ging ze naar islamitische jongerenbijeenkomsten in Nederland en Antwerpen. Daar verdiept ze zich in de koran en de hadiths. De hadiths zijn de daden en lessen van de profeet Mohammed die niet in de koran staan. Farah vertelt dat popmuziek haràm (wat niet toegestaan is volgens de islam) is, seks voor het huwelijk niet kan, roddelen kan niet door de beugel en zonder hoofddoek gaat ze de deur niet uit. Maar waarom kiest een studente van 23 vanuit haar eigen overtuiging voor al deze dingen? De tijd van de minirokjes was voor Farah een ongelukkige tijd. Ze voelde dat ze iets miste in haar leven. Ze wou antwoorden op haar vragen: wie ze was, en waartoe het  allemaal diende: het leven, God, de anderen,… Ze keek enorm op naar gelovige mensen, échte islamieten. Ze leken zo sterk van hun stuk, zo zeker. De positieve en gelukkige uitstraling van die mensen, waren voor Farah iets waar ze ook naar verlangde. Ze verlangde naar een geloof, een levensdoel.

Nu ze de hoofddoek draagt en zich een echte islamitische voelt, is Farah gelukkig. Een eigen persoonlijkheid, een persoon die zeker is van zichzelf. De dingen die ze vroeger begeerde, vond ze in haar geloof. Maar ze beseft ook dat er ook nadelen verbonden zijn aan de sluier. De hoofddoek schrikt de mensen af. Zo krijgt ze van haar stagebegeleider oneerlijke resultaten omwille van haar hoofddoek, terwijl ze haar werk goed doet. 

Farah, een islamitische die uit eigen wil islamitischer werd.

Basema: de ontsluierde wil de nieuwe Fatima Mernissi worden

Als kind trok de Palestijnse Basema op met de jongens. In bomen klauteren, kapotte broeken aantrekken, ze deed het allemaal even graag. Maar als tiener werd van haar verwacht dat ze een hoofddoek droeg. Al snel ontdekte ze dat het niks voor haar was. Ze kreeg immers geen duidelijke uitleg waarom een meisje of vrouw haar hoofd moest bedekken. Daarom besloot ze hem af te leggen. Ze rebelleerde tegen de wil van haar vader, waardoor haar leven steeds een negatievere weg in sloeg… Haar vader dwong zijn dochter te trouwen met een labiele, geestelijk gestoorde man. Dit bleek nadat hij een mes bovenhaalde en Basema achterna liep. De mishandelde vrouw kwam op voor haar rechten en zocht steun bij de politie. Maar die kreeg ze helaas niet. Na een harde strijd werd ze uiteindelijk toch geholpen door de burgemeester van het dorp. Het goede hieraan was dat haar echtgenoot de gevangenis in vloog. Wanneer Basema dacht dat de nachtmerrie voorbij was, werd het nog erger. Haar vader kon het niet verkroppen dat zijn lievelingsschoonzoon door zijn bloedeigen dochter achter tralies was gezet. Basema’s vader had bedreigd haar te vermoorden. Gelukkig vond ze haar geluk terug in Nederland.

Basema is van mening dat de islam niet altijd op de juiste manier in de media komt. Er zijn 4 verschillende types islamtegenstanders:

-          De onwetenden, die anderen blindelings volgen;

-          De islamhaters, die hun persoonlijke afkeer tegen de islam rechtvaardigen met nepargumenten;

-          De zogenaamde kameleons, die alles doen voor de roem en hun speech afstemmen op hun publiek.

-          De islamkenners, journalisten en academici, die hun expertise misbruiken. Ze verdraaien feiten en halen Koranteksten uit hun context.

Die laatste twee komen aan bod in de media en enkel hun artikels worden gepubliceerd, terwijl de objectieve standpunten van islamwetenschappers geen ruimte krijgen. Basema wil de juiste betekenis van de koran meegeven aan de wereld. Dit doet ze door lezingen en workshops te organiseren. Uiteindelijk wil ze survivalboeken voor moslims in het westen schrijven. Ze wil andere moslims inspireren en overtuigen.

De Nederlands islamkenner Abdulwahib van Bommel is één van Basema’s voorbeelden. Ze houdt ervan dat hij de islam in de kern vat en toch durft te bekritiseren. Van Bommel schreef het boek Islam en de rechten van de vrouw. Hij stelt zijn boek voor in het volgende filmpje.

Uit de titel van dit hoofdstuk kunnen we ook afleiden dat Fatima Mernissi één van haar helden is. Maar wie is zij eigenlijk? Op wikipedia lees ik:

Fatima Mernissi (Rabat, 1940) is een Marokkaanse sociologe die zich inzet voor gelijkberechtiging van man en vrouw. Zij trekt vrouwonvriendelijke hadith in twijfel en bekritiseert de ondergeschikte positie van de vrouw in de Marokkaanse samenleving omdat ze in de koran geen reden voor ongelijke behandeling kan terugvinden. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Fatima_Mernissi)

Fatima Mernissi

Khadija: anonieme moslima toont enkel de ogen

Khadija gelooft in Allah, net zoals alle andere moslims. Allah is het goede. En waar het goede is, vind je ook het kwade, volgens Khadija. Dat is dan de duivel, Sjaitaan. Beiden fluisteren ons toe in gedachten.

Mannen en vrouwen mogen elkaar niet aankijken. Wanneer het toch per ongeluk gebeurt, is het aan beiden om te verhinderen dat het geen tweede keer gebeurt want volgens de profeet Mohammed is de tweede blik van de duivel. Daardoor voelt Khadija zich erg ongemakkelijk in het bijzijn van mannen. Ze moet voortdurend moeite doen om hen geen blik te gunnen. Je kan je waarschijnlijk wel voorstellen hoe moeilijk het is, wanneer je bij de bakker een brood gaat halen, de man achter de balie niet in de ogen te kijken als je een brood besteld. Khadija is een behoorlijk extreme moslima en gelooft erg in de islam. Daarom wil ze afstand creëren ten opzichte van mannen. Dit doet ze door een gezichtssluier, de zogenaamde niqaab, over haar hoofddoek te dragen. Hierdoor wordt ze helemaal bedekt.


Niqaab

Khadija’s echtgenoot is gematigder en vind haar gelaatssluier maar niets. In het verleden hebben ze veel ruzie gemaakt over het al dan niet dragen van de niqaab. Haar man kon er niet tegen dat de mensen op straat Khadija lelijke dingen toeriepen. Uiteindelijk hebben ze een compromis gesloten: Khadija draagt de gezichtssluier als ze alleen de deur uit gaat, maar niet wanneer ze samen met haar man buiten komt. Het is Khadija’s eigen keuze en ze draagt de gelaatssluier volledig uit eigen wil.

Miriam: de survivor

Miriam haar verhaal heeft me het meest geraakt. Een vrouw die verschrikkelijk mishandeld is geweest door haar eigen familie en nu bijna is afgestuurd als lijnpiloot. Een vrouw die wist te vechten voor haar geluk.

Haar lijdensweg werd niet enkel gedomineerd door mannen, maar het is haar eigen moeder die de grootste schuld treft. Ze vernederde Miriam keer op keer met “hoer” of “gehandicapte” en sloeg haar dochter alsof haar leven er vanaf hing. Miriam en haar zussen ondergingen een zware lijdensweg doorheen hun leven. Hun moeder en stiefvader waren werkslaven die de stress niet aankonden en stoom moesten aflaten wanneer ze thuis kwamen. Ze werden zwaar mishandeld met stokken, stoelen, schoenen,… alles wat hun ouders konden vinden.

Miriam weigerde een hoofddoek te dragen. Ze ging in tegen de wil van haar stiefvader waardoor hij besloot dat Miriam uitgehuwelijkt zou worden. Miriam is op dat moment ál 16 en stemde toe met de verloving maar weigerde de huwelijksakte te ondertekenen. Ze vluchtte en schreef haar zogenaamde echtgenoot een brief waarin ze uitlegde waarom het trouwfeest niet doorging. Maar haar familie kon de schande niet verkroppen en er kwam een tweede huwelijkskandidaat aan te pas. Machteloos gaf Miriam zich over en trouwde met de onaantrekkelijke man van 28 jaar. Terwijl Miriam hard werkte in een cadeauwinkel, had meneer geen zin om te werken, maar profiteerde liever van Miriams geld. Omdat zij vond dat hij ook maar eens geld moest verdienen, verlangde hij plots dat Miriam een hoofddoek en wijde kledij zou dragen om haar vormen te verstoppen. Daarna werd bekend dat hij haar had belogen en ze vroeg de echtscheiding aan. Achttien uur per dag ging ze werken, om maar niet thuis te moeten zijn. Want thuis was het de tweede wereldoorlog, iedere dag.

Het ging door tot het onvermijdelijke gebeurde: ze maakte een fout. Haar ouders waren razend en trommelden enkele familieleden bijeen. Ze kreeg een klap met een baseballknuppel, terwijl haar moeder Miriam vastkneep en haar probeerde te wurgen. Gelukkig kon Miriam zichzelf redden. Ze vluchtte en liep zo hard ze kon. Met een beschadigd trommelvlies, gescheurde kleren en een huid die bont en blauw was geslagen belande ze in het ziekenhuis. Vreemd genoeg zocht ze terug steun bij haar ouders, die haar alweer afkeerden. Een keerpunt in Miriams leven. Ze zocht haar eigen weg en vond de liefde van haar leven, Jan, een Belgische jongen. Met hem heeft ze een nieuw leven opgebouwd. Ze heeft de hel overleefd omdat ze ijzersterk is. Maar niet alle meisjes hebben dat geluk. Velen belanden in de gevangenis, zitten aan de drugs of in de prostitutie.

Ze weigert de hijab nog te dragen, nadat het haar door haar familie druk werd opgelegd. Ze heeft er altijd negatief tegenover gestaan en ook nu zal ze hem niet dragen. Haar mening is dat de vrouwen die het toch dragen zichzelf buiten de gemeenschap plaatsen. De arbeidsmarkt heeft haar eigen regels en die moeten gerespecteerd worden.

Soumaya: Islamiste wil moslimzuil

Soumaya is 40 jaar en wil zich verdiepen in haar geloof, de islam. Ze draagt de hoofddoek uit overtuiging voor de islam. De hijab is gewoon een verplichting van Allah, de aanwezigheid van God.

Allah

Ze is niet-officieel gescheiden. Tegen haar zin woont ze met haar drie kinderen bij de vader van haar kinderen die haar financieel gijzelt. Daarom wil ze weg van haar echtgenoot, maar ze dreigt haar kinderen en verblijfsvergunning in België te verliezen als ze dat doet.

Om in het land te kunnen blijven, liet ze zich op veertigjarige leeftijd opnieuw inschrijven in een school. Maar ook daar is het geen lachertje. De leraren en leerlingen vernederen en breken haar. Ze is van mening dat alle Westerlingen racisten zijn en hopen ze dat de generaties moslims verloren gaan. Ze volgt ook nog studies islamitische theologie, om de islam te doorgronden. Ze weigerde te studeren aan de universiteit van Brussel omdat deze studie daar gedoceerd wordt door Joden. Ze begrijpt niet hoe een jood, of Christen, de complexiteit van haar religie kan doorgeven? En als je logisch nadenkt heeft ze hierin ook gelijk.

Ze kan geen positief woord uitspreken over wij, Belgen, Westerlingen. Is er geen sprake van democratie want zij, de moslima, vind dat ze geen recht op spreken heeft. Ze voelt zich steeds aangevallen en gediscrimineerd omdat ze moslima is.

Het westen lokte arme migranten uit Marokko en Turkije om ze hier te kunnen onderdrukken. Die mensen droomden van geld en namen het aanbod al snel aan. Toen had België hen nodig en nu worden ze door datzelfde land verstoten. De kinderen van de mannen en vrouwen die hier werk kregen, kregen amper aandacht van hun ouders door het vele werk en belandden al snel op straat, waar ze al snel stomme dingen doen. Er vormde zich vooroordelen over de moslims in het algemeen en al snel ging dit over naar discriminatie of nog erger: racisme in bepaalde gevallen. De reactie van die jongeren is dat ze zich nog harder gaan verzetten tegen de Westerse wereld door de hartelijke blikken en gemene opmerkingen. Ze begrijpt terrorisme. Dit is niet het werk van de islam, maar van de mensen die die druk niet meer aankunnen.

Soumaya is van mening dat de moslims zich best afzonderen. Zij kunnen niet langer in zo’n onverdraagzame maatschappij leven, waarin vrouwen zich moeten schamen voor hun hoofddoek. Ze pleit voor aparte islamitische universiteiten en scholen, die de Belgische overheid mee moet inrichten en subsidiëren. Zo kunnen moslims zich ontwikkelen, wat net is wat België van hen verlangd.

Soumaya wil geen macht of aanzien in België, een beetje respect zou al voldoende zijn.

Touria: de bruggenbouwster

Touria wil brugfiguur zijn tussen verschillende generaties. Ze wil het lot van diegenen die minder geluk hadden dan zij verbeteren. Daarom is ze in haar vrije tijd vrijwilligster in een jeugdheus voor allochtone jongeren. Ze probeert hen zoveel mogelijk af te houden van het kleine en het grote criminele milieu, de straat, de vechtpartijen. Het zijn gewoon kinderen die om aandacht vragen en vaak verkeerd terecht komen. Ze willen ernstig genomen worden als mens en gerespecteerd worden als burger van hun land.

Veel allochtone jongeren hebben geen vertrouwen meer in het systeem. Ze geloven niet dat ze een kans maken in de maatschappij, dat ze een job zullen vinden of dat iemand werkelijk geïnteresseerd is in wat zij denken. In het jeugdhuis wordt er wèl met hen gepraat en wordt er met hun ideeën en gevoelens rekening gehouden. Zo leert men de jongeren te overtuigen van hun belang en hun cultuur, ook zij tellen in deze maatschappij. Zelfvertrouwen, dat is het fundament van ieder levend wezen. Er is dus nood aan meer en betere communicatie met de allochtone jongeren. Ook zij zijn een onderdeel van onze maatschappij en mogen hun mening laten horen.

Touria draagt de hoofddoek enkel met gelegenheden uit respect voor haar gelovige ouders, zoals op familiebijeenkomsten, op ziekenbezoek of op de begrafenis van een overleden familielid of verre kennis.

Fatima: Amsterdamse politica-met-hijab

Fatima is schepen van het Amsterdams stadsdeel Zeeburg, waar 50.000 mensen wonen, en lid van de Nederlandse sociaal-democratische partij, de PvdA, Partij Van De Arbeid. Maar buiten haar politieke carrière is Fatima ook een moslimse vrouw met hoofddoek, want dat vind ze belangrijk. Haar geloof houdt haar overeind en geeft haar kracht in de politiek. De hijab is een positief symbool. Ze is een gelovige die zo blij is met haar religie dat ze het aan de buitenwereld wil tonen. Ze is in vrede (salaam) met zichzelf en met de wereld.

Maar als moslimse politica heeft ze het niet altijd gemakkelijk. Vroeger was Fatima het Amsterdamse gemeenteraadslid. Maar sinds de aanslagen van 11 september spreekt men van Fatima, de moslima, de Marrokaanse. Al wat ze zegt of doet, wordt in die context gezien. Het beeld van Westerlingen ten opzichte van de islamitische cultuur is ingrijpend veranderd. Moslims worden al snel verbonden met terrorisme. Vooroordelen en racisme zijn hier de gevolgen van. Daar wil Fatima komaf mee maken. Als politica pleit ze voor sociaal engagement en gelijke kansen voor iedereen. Sociale rechtvaardigheid.

Fatima draagt de hijab en moderne kledij. Ze is Nederlandse én Marokkaanse. Islamitisch en een echte Amsterdamse. En daar is helemaal niets mis mee.

Emilia: Asielzoekster uit Tsjetsjenië

Emilia, een 44-jarige moslima die de hoofddoek enkel draagt uit gewoonte. Het bedenkt een lelijke wonde op haar voorhoofd en het houdt haar warm in koude dagen. De koran heeft ze nog nooit gelezen.

Een groot deel van haar leven, leefde Emilia in Tsjetsjenië. Toen haar man thuis kwam met zijn tweede vrouw, stortte haar wereld in elkaar. Ze verliet haat echtgenoot en trok er samen met haar 2 zoons en autistische dochter op uit. Een nieuwe stad, een nieuw leven. En dat was ook zo. Tsjetsjenië was een heerlijk land om in te wonen. Omdat ze aardig verdiende in een Russische fabriek als ingenieur kon ze zich een mooi, nieuw appartement veroorloven. Emilia straalde. Tot in 1994 de burgeroorlog uitbrak in Tsjetsjenië. Vele onschuldige Russische mannen, vrouwen en kinderen stierven door de aanslagen. Net als elke moeder wilde ze dit haar kinderen besparen. Ze vluchtte weg uit het land en belandde in België. Hier woont ze nu in een flat van het OCMW samen met haar twee zoons, autistische dochter en moeder.  Het gezin is minstens 2 jaar veilig in België maar de kans bestaat dat ze ooit uitgewezen worden.

Vluchtelingen (vooral moslims) uit Tsjetsjenië

Ze bid naar eigen zeggen te weinig. Ze is een moslima, met hoofddoek, maar ze zou hem direct afdoen, moest de wet in België het verplichten. En ze is niet de enige moslimse vrouw die zo denkt. Ambitieuze vrouwen nemen hun hijab al snel af wanneer ze merken dat ze mét geen kans maken op de arbeidsmarkt. Wie wil, kan toch gewoon thuis bidden.

Emilia vind zichzelf een luie moslima. Ze bid slechts één keer per dag in plaats van vijf maal. Als ze meer zou bidden zou haar autistische dochter volgens haar misschien sneller genezen. Maar ze is overtuigd dat haar dochter beter wordt, ook al bid ze maar één keer per dag…

Zaynab (vroeger Katalin): de bekeerde halfwees

Katalin werd Zaynab. Korte blonde haren veranderden in een hijab en de strakke jeans werd omgeruild voor wijde kledij. Waarom bekeert een vrolijke Nederlandse zich tot de islam?

Op haar werk leert ze een Pakistaan kennen, die sterk geloofde in de islam. De toen nog Katalin, was erg geïnteresseerd in de islam en werd bevriend met hem. Hij beleefde de islam namelijk veel intenser dan haar Marokkaanse vriendje. Toen de Pakistaan bewees dat Allah écht bestond, was Katalin helemaal verkocht. Ze geloofde in het hele verhaal, dat de islam alles verklaart, of het nu over biologie, natuurkunde of scheikunde gaat. Alles staat in de koran beschreven, dankzij de informatie van Allah. Met vallen en opstaan verdiepte ze zich in de islam en bekeerde zich kort nadien. Zaynab noemt zichzelf een échte, goede moslima. Ze doet alles: het bidden, de hijab, de eet- en drinkgewoontes,… Echt alles!

Haar familie, die verschrikkelijk racistisch is, reageerde geschokt. Haar Marokkaanse vriendje al even min. Hij kon haar keuze niet begrijpen en plots stond de islam tussen hen in. Zij ging er volledig voor en hij niet. Het ging hem te ver en hij herkende zijn vriendin niet meer. Het is definitief gedaan tussen hen, maar toch houden ze nog zielsveel van elkaar. Omwille van haar overtuiging liet ze haar grote liefde gaan.

Haar moeder stierf als ongelovige en is volgens Zaynab daarom niet naar de hemel mogen gaan, waardoor haar moeder nu erg ongelukkig is. Het is de wil van Allah en daar leert ze mee leven. Ze zegt dat ongelovige mensen, ook moslims, het na hun dood erg te verduren krijgen. Goede moslims daarentegen krijgen alle geluk van de wereld wanneer ze sterven.

Zaynab beleeft de islam veel strikter dan vele Turkse en Marokkaanse allochtonen en is gelukkiger dan ooit. Maar in Nederlands wordt ze gezien als een overloopster. Als het kan, huwt ze een ‘echte’ moslim en gaat ze in een moslimland wonen.

Aÿse: 30 jaar eenzaamheid uit een boos hart snijden

Aÿse is een bezorgde Turkse moeder van 50 jaar oud, die het Nederlands nauwelijks beheerst. Op 20-jarige leeftijd volgde zij haar echtgenoot naar Nederland omdat er werk was.  Het zijn gastarbeiders die in de jaren zestig en zeventig naar hier werden gelokt. Zoals haar zijn er duizenden migrantenvrouwen.

Haar echtgenoot is een Turkse man die erg gesteld is op zijn persoonlijke vrijheid en op zijn momenten van genot. Dat maakte dat Aÿse zich onderdrukt voelde in hun relatie. Eigenlijk heeft haar man haar persoonlijke ontwikkeling afgepakt en haar in die zin verpletterd. Zij liet dit gebeuren omdat ze dacht dat het hoorde in de Turkse cultuur. Toch geeft ze hem niet de schuld van haar eenzaamheid. Haar uitleg bestaat er uit dat Turkse mannen van haar generatie gewoon geen sterke vaderfiguren of voorbeeldige partners zijn.

In Turkije droeg ze geen hoofddoek, maar sinds haar droom, wel. In die droom vertelde Allah Aÿse dat ze de hijab moest dragen. Ze zag het als een waarschuwing en deed wat van haar verwacht werd. Ze deed het ook uit respect voor haar echtgenoot, wie die hoofddoek eigenlijk niet zo nauw nam.

Ze begon de koran te lezen en bid sindsdien 5 keer per dag. Ze wil het geloof overbrengen naar haar kinderen, maar wel op een vrijwillige manier. Ze liet haar dochter zelf de keuze of zij de hoofddoek zou dragen of niet. Ze koos van niet. Bovendien stuurde ze haar kinderen van hun achtste tot hun dertiende naar de koranlessen.

In die tijd bestonden er nog geen cursussen om Nederlands te leren, terwijl Aÿse de taal heel graag wilde leren. Mannen werkten acht tot tien uur per dag en dus stond Aÿse helemaal alleen in voor de opvoeding van haar kinderen. Haar man verbood haar buiten te komen of zelfs het licht aan te doen. Ze leefde maanden lang achter gesloten gordijnen. Het was een hel. De eenzaamheid. Het isolement. Ze sukkelde van de ene depressie in de andere. Dertig jaar leefde ze in eenzaamheid. Kon ze die maar uit haar hart snijden.

Terugkijkend op het leven dat ze heeft geleid, was ze liever in Turkije gebleven om zich daar te kunnen ontplooien tot een carrièrevrouw. Het is hard en meedogenloos. Jaren te laat beseft ze dat ze voor zichzelf had moeten opkomen.

Bijlagen:
youtube - abdulwahid van bommel op www.nioweb.avi (8 MB)   

Het hoofddoekendebat. Onderdrukte, vernederde en beledigde vrouwen. Dat is het beeld dat we al snel vormen wanneer we spreken over moslimse vrouwen. Of laten we het andersom stellen: waarom zou een moslimse vrouw ervoor kiezen om een hoofddoek te dragen? Is het dan niet alleen een last om zoiets te dragen? Draait het hoofddoekendebat enkel rond godsdienst of is er ook sprake van racisme?

Kortom: willen de moslimse meisjes een hoofddoek dragen of wordt het hen opgedragen? Dragen ze het graag of is het een echte ramp? Wat komt er allemaal kijken bij een eenvoudige sluier die al jaren gedragen wordt door de moslimse vrouwen?

Ik wil er graag meer over weten. Daarom lees ik deze week het boek Als sluiers vallen van Nadia Dala. Deze auteur laat in haar boek tien moslimvrouwen uit Vlaanderen en Nederland aan het woord. De journaliste wil hiermee achterhalen wat deze vrouwen stimuleert om al dan niet een hoofddoek of hijab te dragen. Aan de hand van dit boek wordt duidelijk hoe verschillende moslimvrouwen staan tegenover de hoofddoek. Tien persoonlijkheden drukken zich uit in unieke levensverhalen.

28-09-2009 om 17:02 geschreven door Elien Dekelver  

I can’t believe the news today
Oh, I can’t close my eyes and make it go away
How long...
How long must we sing this song?
How long? How long…

Een stukje tekst uit het protestlied Sunday Bloody Sunday van de Ierse popgroep U2, dat de gebeurtenis van Bloody Sunday beschrijft. Deze woorden spreken voor zich. Dergelijke emoties voelde het volk van Noord-Ierland op die bewuste 30 januari 1972, met andere woorden: Bloody Sunday.
 

Op deze link kan je de videoclip van het protestlied Sunday Bloody Sunday bekijken: http://www.youtube.com/watch?v=JFM7Ty1EEvs

Hoe is het conflict in Noord-Ierland tot stand gekomen en wat leerde ik over de IRA?

Hoe het conflict in Noord-Ierland tot stand is gekomen wordt niet vermeld in de film. Men beschrijft enkel de gebeurtenissen van Bloody Sunday zelf.  Daarom heb ik heel wat extra opzoekwerk gedaan om toch een idee te krijgen hoe het nu zo ver is gekomen in de Ierse kwestie. Ook de ideeën en het ontstaan van de IRA komt hier aan bod.

De bemoeiingen begonnen al in 1155. Ierland werd een kolonie van Engeland. De Engelsen deden meermaals pogingen om Ierland te koloniseren, zodat ze hun bezittingen konden vergroten. Dit leidde toen al tot gevechten tussen de Engelsen en de Ieren. Wanneer in 1558 de protestantse Elizabeth I aan de macht kwam, werden de katholieke Ieren steeds vaker vervolgd. Op dat moment was er dus een grote protestantse overmacht in Ierland en er werden bijgevolg ook nieuwe wetten ingevoerd. Zo mochten de katholieken niet naar school, geen armen helpen,…  Later zijn deze banale wetten weer opgeschort maar desondanks ontstond er een enorme haat tussen de katholieken en de protestanten.

Vanaf 1800 waren er in Ierland verschillende bewegingen die opkwamen voor een onafhankelijk Ierland. De Irish Republican Army (IRA) is zo’n extremistische beweging die strijd voor de onafhankelijkheid van Ierland. Er ontstond een bloederige strijd tussen beide partijen die stop werd gezet doordat ze Ierland verdeelden. Deze opdeling was blijvend. Enkele provincies van Ierland werden verbonden met Groot-Brittanië. Maar de Ierse republikeinen waren alles behalve tevreden. Zij kwamen op voor een verenigd, onafhankelijk Ierland en ze zouden geweld gebruiken als het nodig was. In de jaren 20 organiseerden de IRA dan ook een gewelddadige campagne tegen de nieuwe opdeling. Tijdens deze campagne vermoordden ze zelfs hun eigen bondgenoot die het verdrag van de opdeling had ondertekend. Hierdoor werd de IRA illegaal verklaard. Toch zetten ze hun campagnes voort in de jaren 40 en 50. In 1949 werd de zuidelijke staat tot Iers Republiek gemaakt, maar de katholieken wilden deze verandering maar niet accepteren. Bijgevolg ontstonden er opnieuw maandenlange geweldplegingen.

De vele bloederige confrontaties tussen katholieken en protestanten worden gezien als het begin van The Troubles. Één van die "troubles" was Bloody Sunday in 1972. De mensen waren verontwaardigd van deze gebeurtenis en de regering besloot een contract te sluiten tussen de Ierse en de Britse overheden. Maar dit duurde slechts een tijdje tot de Britse regering de touwtjes weer in handen nam.

In de jaren 80 kwam de IRA weer sterk in opgang, wat jaren van terrorisme betekenden… Een lid van de IRA werd gedood, waardoor de beweging internationale belangstelling kreeg. Meerdere leden overleden waardoor de terroristische aanslagen weer oplaaiden. Opnieuw werd er een verdrag samengesteld die een overeenkomst moest bieden tussen de democratische partijen en de Ieren die voor een onafhankelijk Ierland streven. Dit gebeurde onder één voorwaarde: beide partijen zouden het geweld staken.

Hoe is de situatie nu in Noord-Ierland?

Op dit moment is de situatie in Noord-Ierland rustig en vredevol. Groepen zoals de IRA bestaan nog steeds maar blijven meestal uit de problemen. Ook protestanten en katholieken wonen door elkaar heen. De machthebbers van het Verenigd Koninkrijk zijn voornamelijk protestant. In buurland Ierland wonen vooral katholieke mensen.

Tony Blair, premier van Groot-Brittanië, en Bertie Ahern van Ierland ondertekenden na een ontzettend lange zitting het vredesakkoord over Noord-Ierland.

Hoe beleefden de verschillende partijen Bloody Sunday?

De film geeft een goed beeld hoe de mensen die bewuste dag meemaakten en welke gevoelens hen overheersten. De film speelt vanuit het oogpunt van drie personen waardoor je de verschillende kanten van het conflict te zien krijgt.

Één van die drie personen is Yvan Cooper, leider van de burgerrechtenbeweging. Hij organiseert een geweldloze demonstratie voor gelijke rechten tussen katholieken en protestanten. Hijzelf is protestant maar zijn grote liefde is een katholieke vrouw. Door de haat tussen protestanten en katholieken uit het verleden, is het verboden dat protestanten en katholieken met elkaar omgaan, laat staan een relatie hebben met elkaar. Vele mensen in Noord-Ierland zijn arm en zijn bang van het geweld, waardoor ze vaak binnen blijven en zeker niet buiten komen om hun mening te uiten over de situatie in hun land. Maar dankzij het leiderschap van Yvan Cooper komen de mensen op Bloody Sunday op voor hun rechten. Yvan Cooper wordt in de film vergeleken met Martin Luther King en Ghandi. Dit omdat hij net als deze twee leiders opkomt voor de rechten van ‘zijn volk’ en dit volk tracht aan te zetten tot actie. Yvan wordt dan ook behandeld als een leider, als hun grote voorbeeld. De mensen zijn trots op hem en volgen hem in de strijd voor een normaal leven, zonder dat men bang moet zijn voor het geweld.

Dan is er ook nog Gerard Donaghy de jongeman (Ier) van 17 die werd doodgeschoten op Bloody Sunday. Doordat de film laat zien hoe deze jongen Bloody Sunday beleefde, krijg je een beeld hoe de burgers zich die dag voelden en hoe ze deze meemaakten. Die dag is hij is hij immers pas uit de gevangenis maar wil hij zich toch verzetten tegen het Britse leger, niet enkel onder druk van zijn vrienden, maar ook omdat hij zijn mening wil laten horen. Hij wil opkomen voor zijn rechten. Wanneer in de film de eerste slachtoffers vallen, zie je de verontwaardigde blik in zijn ogen. Hij probeert echter te rennen voor zijn leven, maar een soldaat schiet hem van op een afstand neer. Een 17-jarige onschuldige jongen, zijn hele toekomst nog voor zich, zo maar doodgeschoten.

Één van de andere opzichten in de film, is die van generaal Ford, de man die de operatie leidt. Zijn leger betoogt omdat ze vinden dat sinds de scheiding van Ierland de katholieken van het Noorden onder protestantse discriminatie lijden. Men leeft in een onveilige situatie en in een gemeenschap met beloofde hervormingen die nog steeds niet zijn nageleefd. Zij bepalen ook dat het organiseren van manifestaties verboden is. Wanneer burgerrechtenorganisaties hier toch werk van maken en er breekt geweld uit, hebben ze dit volledig aan zichzelf te danken. Ze zullen hen een lesje leren. Hun eigenlijke opdracht op Bloody Sunday was 200 tot 300 relschoppers en leiders oppakken. Enkel wanneer er zwaar geweld uitbreekt naar de para’s toe, mogen ze terug vechten. Maar in andere woorden werd er wel gezegd: Als de betogers toeslaan, moeten de troepen direct terug aanvallen! De hele menigte, alle mensen die dag aanwezig, zijn vijanden, ook kinderen. Zo erg zijn de haatgevoelens tegenover elkaar. Waar zijn wij mee bezig als we zelfs kinderen zien als vijanden? Die paratroepen zijn zo hard getraind en zo opgefokt om te vechten en aan te vallen, waardoor het die dag zo uit de hand is gelopen. Na afloop van het vuurgevecht scheppen vele para’s op met de zovele slachtoffers die ze gemaakt hebben… Als ik zo’n fragment zie, vraag me af hoe het komt dat deze mensen zo onmenswaardig kunnen reageren in bepaalde situaties. In welke mate worden zulke paratroepen gebrainstormd? In hoeverre hebben zij nog besef waar ze mee bezig zijn, wat ze aanrichten in de wereld? De hele wereld is in shock terwijl zij opscheppen over de jongens die ze zelf koelbloedig vermoord hebben… Dat kan er bij mij niet in.

Twee dagen na Bloody Sunday werd er een onderzoek gestart over wat er zich die dag in Derry precies heeft afgespeeld. Dit onderzoek werd geleid door de Britse opperrechter Lord Widgery. Maar er was twijfel of hij wel de geschikte persoon was om dit speurwerk te doen: was de rechter op zoek naar de waarheid, of probeerde hij die juist te verdoezelen?
Zijn rapport was erg vaag en er bleven veel vragen onbeantwoord. Volgens hem zouden er namelijk geen doden zijn gevallen als er geen illegale mars was geweest. Maar aan de andere kant zou de situatie waarschijnlijk niet zo uit de hand zijn gelopen als het leger zich terughoudender had opgesteld… De doorslaggevende vraag was, waarom de para’s nu juist waren gaan schieten. Volgens het leger gebeurde dat nadat er vanuit de menigte op de soldaten was geschoten. Widgery besloot dat er een “sterk vermoeden” was dat sommige slachtoffers wapens hadden en dat het legeroptreden gerechtvaardigd was. Hoe kan men in een onderzoek naar de moord op 13 mensen nu afgaan op een ‘vermoeden’? Daarom zijn geen van de soldaten die het vuur openden op Bloody Sunday ooit gestraft geweest. En de officieren die de operatie leidden, zijn later zelfs door de koningin gefeliciteerd. Wist de koningin dan wel wat er echt aan de hand was? Dat ze de moordenaars van 13 onschuldige burgers proficiat wenst met hun daden? Of is het gewoon één groot toneelstuk geweest?
 

37 jaar na Bloody Sunday rouwen de mensen in Noord-Ierland nog steeds. ‘Bloody Sunday is een open wond, die pas kan helen als de waarheid bekend wordt.’

27-09-2009 om 00:00 geschreven door Elien Dekelver