In deze architecturaal zeer interessante oude les-zaal (bv. een snijzaal voor dokters in opleiding) van de Bijloke-site brengen de studenten van het KASKal geruime tijd drie à viermaal per jaar een artistiek project onder de titel KIOSK[1]. Aan de opleiding verbonden of vanuit die opleiding aangeboden. Meestal zijn dat onderzoeksprojecten die een markering in de jonge kunstgeschiedenis zullen verdienen. Belangrijk dus en je moet het volgen.
Met Assemblee wordt een selectie getoond uit de lange Lijst van Dingen van AGENTSCHAP. Dit is een in Brussel gevestigd collectief (1992) opgestart door Kobe MATTHYSdat vooral projecten initieert via ingrepen zoals exposities of performances. Centraal in dit initiatief staat het DING dat altijd tweeledig is: verbonden met NATUURen CULTUUR, waarbij je al snel in de eerste de vorm en in de tweede het idee gaat willen herkennen. Er is hoe dan ook altijd een tegenstelling en zijn cultuur en natuur niet de twee meest belangrijke tegenstelling in kunst? die uitdraait op een controverse vanaf het moment dat je in de argumentatie voor je gelijk begint te AARZELEN.
In deze selectie Assemblee wordt een spanningsveld tussen het originele en het gemeengoed aangekaart. De vraag: Wat als gemene dingen op wederkerige wijze worden opgenomen in de kunstpraktijk. Dat wil zeggen dat zowel het huiselijke als het artistieke van een unieke of authentieke flessenopener naast elkaar kunnen bestaan met hun dubbele, tegengestelde of aanvullende waarde. Er is sprake van: een INTERN CREATIEF PROCES. Dit wil zeggen dat elke externe invloed uitgesloten moet zijn om te voldoen aande waarderingORIGINALITEIT.
Tweede vraag die je moet stellen is drieledig. Alleen de som-beschouwing helpt je onderweg: ORIGINALITEITis het resultaat van een onafhankelijke creatie. Originaliteit is aantoonbaar door een minimale graad van te onderscheiden variaties aan de dag te leggen. En dus: In welke mate is een authentieke en uniek gemaakte replica een origineel werk?
Hoe presenteren ze dat?
Links (een groot rek met archiefdozen) en rechts (clipboards met de inhoud van het archief) van de inkom tot de ruimte kan je lezen/zien welke Dingen/Things zoal bewaard en gedocumenteerd getoond worden. De vraag daarbij is: What if common things become mutually included within art practices? Dat betekent dat een eenvoudig object, in de totale context van oorsprong over gebruik naar definitieve fixatie, tot kunst kan worden, of opgenomen kan worden in een kunstgeheel. Misschien past het hier om een woord uit de Blog[2]te gebruiken: holistisch gezien, d.w.z. terwijl ieder afzonderlijk Thing een geïsoleerde geschiedenis heeft, kan de som van vele Things een visie op het grotere geheel doen ontstaan. Een Assembly of Assemblee. Vreemd dat de Franstalige versie een geur van democratie heeft, terwijl in het Engels meer gedacht wordt aan de praktische vorm van samen.
Rechts heb je dan een presentatiekamer waar heel van Things op tafels staan, aangevuld met een eenvoudig document. Bijvoorbeeld Thing 2304. Een tapijtje met stadszicht Brugge. Daarnaast een document waar op een zeer overzichtelijke en directe manier uitleg wordt gegeven over de volledige procedureslag betreffende oorspronkelijkheid.
Over de visualisatie van de realiteit die ook de uitbeelden van een woordspeling is, kan ook rechtszaak opgebouwd worden. Thing 2301 gaat over Wing-Nut, een groot uitgevoerde vleugelmoer[3]en tegelijkertijd het symbool van een sportploeg. Wanneer zon symbool aanslaat, springen giganten zoals Coca-Cola uiteraard op de kleine (vergeten) lettertjes. Nog zo een. Thing 000889 en fotografie is de reproductie van natuur via een machine!
Centraal is een aula getimmerd met spreektafel. Daar kunnen de Things opnieuw beoordeeld worden door en voor een verzameld publiek tijdens een performance (veronderstel ik).
Je zult zeggen: dit is zijn ding: originaliteit, gelijktijdigheid, citeren, . Die oeverloze zoektocht naar de bron van het schone. Onderweg kom je gelijkheden tegen. Nooit jezelf tegen het lijf gelopen?
We zouden kunnen beginnen met de recentste quote: Waar zijn jullie mee bezig?[1]Maar dat zou heel populistisch zijn.
AfricaMuseum
Geen mens die erbij stil staat: Marrakesh ligt in Afrika. Akkoord, niet zwart-Afrika (mag dat?), eerder aan de blekere kant van de Sahara. Daar waar de gegroeide Arabieren vandaan komen. Herinner ons verhaal over de Berber-herbergier in Paris: Je ne suis pas un Arabe! De Arabieren waar hij het over heeft zijn die middenstanders die van de zwarte-Afrikaan een verhandelbaar product hebben gemaakt.
Onze tweede koning heeft ze een pak rammel gegeven (staat ook zo op zijn gaperstandbeeld in Oostende) en dan het handelsfonds na winst verkocht. Investeren, wachten, renderen en op tijd verkopen. Zo eenvoudig is de problematiek van ons koningshuis en Congo.
Maar en dan komen we opnieuw bij de pers: De koning gaat niet naar de opening van het AfricaMuseum.[2] Daar waren drie redenen voor. In omgekeerde volgorde van belangrijkheid: hij gaat nooit naar vernissages, hij kan kritiek over het koninklijk huis te horen en te lezen krijgen (en hoe reageer je daarop?) en niet onbelangrijk: Koning Filip wil ook een bezoek mijden aan een museum waarover het debat nog niet is beëindigd.[3]
(Consequenties)
De dans van de geschiedenis?
Uit het artikel van Mark ELCHARDUS, met deze tegensprekende titel Waarom verandert het verleden toch zo snel?[4] halen we enkele interessante passages: Alles wat wijst op een positieve interpretatie van het kolonialisme moet weg. Ook al overleeft die waardering nog enkel in morsdode stenen. In wezen is de geschiedenis onschadelijk, want alle nationale tradities en identiteiten (zijn) uitgevonden. Noem het opgebouwd, en dus telkens opnieuw open voor herinterpretatie. Bijvoorbeeld: De invasie van de barbarern was in feite innoverende migratie? De val werd dageraad, het begin van een nieuwe geschiedenis; deze migratie, ook al werd ze slecht beheerd, legde de grondslag voor de rijkdom van het Westen.
Door de gechiedenis te herschikken komen we tot nieuwe inzichten over toen en dus over de oorsprong van nu. In de eerste plaats gaat het niet om waarheid maar om zin. We hebben een bepaalde interpretatie van het verleden nodig voor de grote vragen: van waar komen we, waar staan we en waar gaan we naartoe? Precies over de antwoorden op die vragen zijn we vandaag verdeeld.
(zin van de geschiedenis)
Democratie op de snijtafel.
Dat is: het ontleden naar de samengang van de onderdelen. Wat op tafel ligt - de zucht in het standpunt van hoofdredacteur Bart EECKHOUT- ....heeft een parlementaire democratie op volle kracht getoond...[5]
In diezelfde De Morgen somt filosofe Tineke BEECKMAN enkele resultaten van die kracht en dus de nieuwe breuklijnen die daardoor ontstaan: tussen verhuizen en blijven (in de ruimste zin), tussen eisen en vertrekken (op economisch vlak), tussen opstand en gestolen kunnen worden. Ze rond af: De druk ratelende politici proberen hun machteloosheid te verbergen. Dàt is een reëel probleem.
Een blad verder in diezelfde krant wordt uitgelegd dat kunst het extreme in de mens kan blootleggen. Het kunstcollectief ZPS (Das Zentrum für politische Schönheit) publiceerde fotos van mogelijke neonazis. Om na te gaan of ze er zelf op stonden, klikten de echte neos hun naam in de zoekfunctie. Et voilà: ontmaskerd. Ondertussen zijn er 467 per arrestatiebrief gezocht; een aantal zitten al in het buitenland.[6]
Mag dat, de vrijheid van zijn, de identiteit bespelen? Neen, maar het toont wel aan dat een titel van een actie niet altijd de lading dekt of de bedoeling helder aanbiedt. Idem met de gele vestjes/hesjes.[7]Het verhakken van een samenleving in links en rechts blijft een prioriteit. Middenin staat de grootste massa waarover wel en niet geweten is waar het knelt: belastingen, geloofwaardigheid, kapitaalverschil. In de zijlijn blinken: fiscale fraude, treinen te laat, tijd in de rij om een puk-code op te vragen voor taks-on-web,
(machteloosheid)
De Taal
Past deze definitie voor taal (misschien gedeeltelijk)? Een levend instrument dat geïnterpreteerd moet worden in het licht van hedendaagse omstandigheden en ontwikkelingen. De taal is van de mens en die mensen hebben rechten (en plichten). Daarom moeten rechters inschatten en in zinnen uitschrijven welke richting Europa uitgaat inzake de bescherming van die geschreven mensenrechten. Via een invulling in Soft law zoals het VN-Migratiepact kan een rechter een aantal tekstuele passage over de streep trekken en zo een grens verleggen. Het heeft dus te maken met hoe je iets verwoordt. Ieder woord is een levend instrument dat constant verandert en uiteindelijk bijna onvatbaar is. Dus: wanneer een (ex)regeringspartij spreekt van een semantische warboel, dan gaat het ook over de interpretatie van een tekst, maar vooral over de consequenie van iedere zin. Hetzelfde geldt voor een beleidsakkoord in een stad. Lijkt vaag en ruim, en staat dus open voor alle met nadruk op alle interpretaties, conclusies en consequenties. Ondertussen wordt diezelfde taal gebreukt om flauw afscheid te nemen. Het verlies van een stadslijst komt voor een deel (door) slijtage ( ), na 24 jaar aan de macht.[8] En dan het verliezers syndroom: Met Groen hadden we een inhoudelijk voorakkoord maar ze volgen de Calvo-Doctrine.[9] Ik voeg er nog aan toe: het geven van een naam maakt dat het probleem bestaat. Calvo-Doctrine past in het afscheidslied van Rood[10], zoals Marrakesh-Akkoord past in het gezichtsverlies van de N-VA.
Waarom altijd spreken in de taal van wetenschappers? In Frankrijk is het een jarenlange traditie dat presidenten te rade gaan bij filosofen.
(Semantische warboel)
Nu we het toch over wetenschap hebben
De wetenschap weet al geruime tijd hoezeer de scheiding tussen lichaam en geest achterhaald is. Emoties zijn bewuste ervaringen van wat er zich in ons lichaam afspeelt, als reactie op anderen, de buitenwereld. Je bloost eerst, dan noem je dat schaamte. We gebruiken medicatie die inwerkt op ons lichaam om gevoelens te verzachten. Niet-lichamelijk zaken, zoals verwachtingen en uitspraken van anderen, hebben een op scans waarneembare fysieke impact, zoals placebo-onderzoek aantoont. Chronische stress, een psychische factor, maakt fysiek ziek. Negeren wat je mij vertelt, leidt zowel tot psychische klachten als tot ziekte?[11]
(Holistische kijk)
Uitgooier:
Er is geen oorlog meer, maar we zitten de hele tijd in de concurrentie met anderen en met onszelf.[12]
[7]De Morgen Zeno 08.12.2018: Misschien maken de geschiedenisboeken er aan het eind wel dit van: Gele hesjes waren dragers van een geel hesje die ergens heel erg boos over waren, niet konden verdragen dat iemand in hun plaats trachtte te verduidelijken waarom, en slechts begrip konden opbrengen voor andere dragers vaneen geel hesje.
[10]Ter overweging: John Crombez VRT-Radionieuws 5.12.2018: sp.a en N-VA hebben veel ideeën gemeen en samenwerken kan. Walter Zinzen in De Morgen 8.12.2018: Het is ook de enige manier om wat aan et beleid te veranderen.
[11]Paul Verhaeghe bij Barbara Debusschere, De Morgen Magazine 10.11.2018
