CultuurContaCt in Dialoog 2.0

Voor deze Nieuwsbrief maken we geen verslag van de tentoonstelling The Weather is Quiet, Cool and Soft in Mu.ZEE. We nodigen je wel uit voor een begeleid bezoek in dialoog januari 2019. Stuur ondertussen je data-voorstellen.

We geven nu enkele accentjes en herinneringen aan twee eerdere tentoonstellingen in Mu.ZEE. Eéntje waarvan ik me niet meer kan herinneren wanneer. Er hing toen een klein geel papierstrookje bovenaan een muur. Werkje van Guy MEES (1935-2003), ik denk samen met een Imaginair Ballet. Weinigen die er op gelet hebben. Tijdens een dialoog werd aangegeven dat deze interventie een begrenzing, een grens aanduidt. De ruimte van de expositieverdieping werd mee bepaald door de aanwezigheid van die banale gele strook. Een tweede keer was uiteraard de tentoonstelling van Lili DUJOURIE Folds in Time. Tegenaan de centrale witte ruimte waren een aantal gekleurde gescheurde strookjes aangebracht. Waar Guy MEES eerder afgewerkte stroken aanbrengt, gestructureerd, zijn de stroken van Lili DUJOURIE een onderzoek naar de plaats op het wit veld van bv. een muur.

Een toevoeging. Binnen het project DUO in Mu.ZEE^{^[} waarbij een werk uit de collectie van het museum een dialoog aangaat met de interpretatie of parallelle wereld door een plaatselijk kunstenaar kwam het werk Oostende van Lili DUJOURIE naast dat van Dirk VAN DER CRUYSSEN te liggen in een tweetal presentatie-tafels. Wat willen we daarmee bedoelen: een kunstwerk met een kunsthistorische waarde inspireert nu nog zoals bijvoorbeeld het stelselmatig kopiëren van de grote meester door de kunstenaars uit pakweg eind 19^deeeuw. Door na-doen beter begrijpen en nadien citeren binnen de eigen creaties. Dit is geen gelijktijdigheid!

Daar gaat het hem bij Guy MEESdus over: RUIMTE. Daarnet een dagje doorgebracht tussen psychoanalisten en architecten die in het KASK probeerden tot een symbiose van ideetjes te komen. Inhoudelijk zeer interessant, maar geen echte kruisbestuiving. De zoektocht naar ruimte is zeer complex. Men is er wel aan uit dat er een gigantisch verschil is tussen Ruimte en Tussenruimte. De invulling vraagt naar een benadering van het begrip LEEG en LEEGTE. Van Verloren Ruimte en Gewonnen Ruimte. Hoe dan ook een soort toestand (sommigen hebben het dan over zijn, al dan niet met hoofdletter - zie ook Blog) die door de kunst en de kunstenaar geactiveerd moet worden. Door een in-breng in de ruimte, door het plaatsen het aankondigen, het uitvoeren al dan niet als openbare performance.

In Mu.ZEE dus toont curator Lilou VIDAL^{^[}een aantal hoofdstukken uit het werk van Guy MEES waar ruimte centraal staat. Kant als stof tegen een aluminiumplaat gedrukt of op een meetkundig volume gespannen, af en toe fluorneon belicht. Enerzijds fragiel, pertinent broos, fijn, tijdelijk maar ook erotisch tegenover de industriële oorsprong van de stukken stof. Plaatjes in aluminium en een bijpassend stoffen opbergzakje (contrast in materie) die door hun plaatsing een ruimte mee bepalen. Vrij naar eigen keuze of naar een vroeger scenario van de kunstenaar. Je mag hier ook terugdenken aan de interventies van André CADERE die de artistieke ruimte mee bepaalde door het plaatsen van zijn Barre de Bois Ronde. Op één van de archieffotos staat hij met de rug naar de Miroir dépoque Régency (1973) van Marcel BROODTHAERS, op zich een referentie naar de spiegelbeeld-ruimte. En zo kunnen we verder afdwalen. Nog ééntje om het af te leren: Bernard VENET zoals we die kennen door het toeval van vallende stalen palen en de curves tijdens BEAUFORT 04 - 2012.

Tenslotte papier. Als partituur voor de Differences of Level. Daarbij kreeg ieder van de 6 mogelijke houden één kleurtoets, zodat je een RASTER kan uitschrijven over alle uitgeprobeerde houdingen. Zon grid kan een eigen leven gaan leiden: als partituur op zich, als rest-notities op zijdepapier tot wegebbend over de rand naar de muur en zo metamorfoseren of sublimeren tot kleurstroken in de (openbare) ruimte, met een terugkoppeling naar de danspartituur en uiteindelijk de symboliek van ballet in o.a. de jurkjes van Imaginair Ballet. 20 jaar na de Dentelles (kantwerken) ontstaat de verloren ruimte om in te dansen. Heel snel door de bocht, maar het best te ervaren als je eerst zelf door de expositieruimte wandelt en daarna met de begeleider een soort wandel-lus afloopt.

Onderweg kom je anderen tegen. Zoals een herinnering aan de partituren van Anne Teresa DE KEERSMAEKER. In dezelfde week presenteerde ARCHIPEL-vzw in de Kamermuziekzaal van het Concertgebouw een lezing/presentatie van de legendarisch Poème Electronique van Edgard VARESE, omgeven door Iannis XENAKIS& LE CORBUSIER. Opnieuw een zeer beeldende partituur, waarvan voorbeelden te zien waren tijdens DOCUMENTA 14.

In een volgenden nieuwsbrief aandacht voor het panelgesprek over Guy MEES en de tekst over Verloren Ruimte.

In CC Scharpoord, Knokke-Heist loopt nog even in de SEAS-reeks een tentoonstelling, gecureerd door Jo COUCKE, van de jong kunstenaar uit Tongeren/Gent Fabrice SOUVEREYNS. Past meteen in de lijn van het thema Papier en overloop naar de Muur bij Guy MEES. Titel: Grey Walls. Tekeningen op papier of rechtstreeks op de muur. De werken zijn vaak gegomd of onberoerd, permanent achter glas of tijdelijk in de openbare ruimte. Het procedé is eenvoudig te volgen. Op levend papier (gekreukt, geplooid, kwetsuren en vlekken) worden in rasterpatronen getekend over een welbepaalde periode. Bijvoorbeeld 10 dagen en iedere dag een andere invulling. Op die manier heb je tijd en ruimte in één klap op één drager. Een soort vegetatie-herkenning mag je meenemen. Of gewoon een gemis aan perspectief-gevoel dat plots aangezwengeld wordt door een minimaal vlekje waarop je je fixeert en om vandaar opnieuw mee te gaan in een soort vernieuwde diepgang.

We blijven associaties aanbrengen: het murale in dit werk, dat wil zeggen het creëren van een draagvlak door verf waarin het aanbrengen zichtbaar is of waarbij de muur geaccentueerd wordt, doet denken aan het nuance-reliëf in de achtergrond bij Yves VELTER. Daarop, letterlijk, gaan mensen in dialoog. Met anderen of met zichzelf. Ben je mee: dialoog, het kunstwerk dat tot ons spreekt, vorm en verwijzing naar de psychologische ruimte van uitbeelding en woord.

Nog even dit: levend papier doet me denken aan de regelmatige tentoonstellingen van Eric VANDE PITTE in galerie PINSART Brugge. PITTE, zoals hij signeert, verstopt papier in de tuin en de inmenging van klimaat geeft het papier een patine die ver voorbij de artisticiteit van de kunstenaar gaat. Een wondere combinatie dus. Ook in CC Scharpoord.