Met de autobus dus naar Finisterre... t busstation opzoeken, drie kwartier te vroeg daar (we stappen waarschijnlijk nog te snel?!). Of stapten we weer 'door', omdat t wéér ns regende om 8uur s morgens.
Toevalligheid of niet, bij t verlaten van t stadscentrum, kwamen ons de eerste pelgrims tegen, en wie dacht u, zagen we onder de regencapes aankomen, ja Ann en Ozzie ! Met n dag vertraging, om de kwetsuur van Ann te laten genezen, beëindigden ze hun tocht ook, en trots dat den Ozzie was op zn Ann ! en terecht ook ! We spraken af om deze avond, met n pintje, afscheid te nemen
Om 9u00 met n bijna volle bus pelgrims op weg voor ongeveer 100 km - prijskaartje 23,80 per kop, heen en weer. Toch weer enkele pelgrims tegengekomen, die we onderweg kwijt waren geraakt... t doet goed te zien dat de meesten zonder kleerscheuren aangekomen zijn, de ene al n dag eerder als de andere.
De weersvoorspellingen voor de volgende dagen in Santiago zijn wat gunstiger,dus hoopten we... En ja, halverwege Finisterre, ging de lucht ineens open, en werd t zonnig voor de ganse dag. Mooie reis naar Finisterre was t, voor t eerst zagen we de zee, n uur lang de grillige kustvorm volgen, tot 'het einde van de wereld'... Eigenlijk toch n beetje met spijt in t hart, dat we t toch niet te voet deden. In drie extra-dagen doen de meesten het. Niet dat wij uitgeblust waren, maar naar dit extra stappen moet je toch ook toeleven. Enfin, bus uitstappen, en de toerist uithangen, tot we merkten dat 'het einde van de wereld' eigenlijk bovenop n rots lag, aan de 'faro' (vuurtoren). Dat wilden toch kost wat kost gezien hebben, en dus 4 km, te voet er naar toe en straks terug. Fijn, ns stappen zonder rugzak, en zich toch nog n beetje pelgrim voelen, op naar de rots waar de pelgrims vroeger hun kleren gingen verbranden, nadat ze hun bedevaart naar Santiago de Compostela volbracht hadden.
Er zijn er die de traditie in eer houden, of is t eerder folklore? Overal op die rots zie je resten van verbrande kleren en schoenen, met boodschappen van dankbaarheid.
t Doet je toch ook wat, te weten dat je op het uiterst Westelijke puntje van Spanje, met je voeten bijna in de Atlantische Oceaan staat.
Mooie rustige afsluiter van ons pelgrimsavontuur, met heel veel hoogtes, en eigenlijk bijna geen laagtes... of vergeet je de ellende van de regen, de modder, de bedluizen enz... eerder dan de schitterende hoogtepunten, de overwinningen op onszelf en op de natuur, de onvergetelijke ontmoetingen ? Eerlijk, de gesprekken, soms heel gewone, soms diepzinnige, met toevallige mensen van zoveel verschillende nationaliteiten, culturen, leeftijden, standen en rangen, die zullen ons altijd bijblijven.
We hebben ook veel geleerd... over de natuur, de streken waar we doortrokken, over de 'mensen'... maar we hebben vooral veel over 'onszelf' geleerd. En wie ons kent, zal zeker weten wat we hiermee bedoelen.
Tot slot willen we ook het woordje 'dank' gebruiken...
Dank, dat we dit konden en mochten meemaken...
Dank, dat we die 1650 km met heel weinig problemen mochten afleggen..
Dank, aan de mensen, die t mogelijk maakten, dat we dit konden beleven...
Dank aan de thuisblijvers, die meer dan 2 maanden ervoor zorgden dat we met n gerust gemoed 'thuis' konden achterlaten...
Dank aan de vrienden, die ons vooraf, en tijdens onze tocht, hielpen met het oplossen van probleempjes...
Dank aan iedereen, die ons aanmoedigde, steunde, en via onze blog, of op één of andere manier lieten weten dat ze in gedachten bij ons waren.
Dank aan de mensen die we 'toevallig' hebben ontmoet...
Dank aan de nieuwe vrienden, want die hebben we er zeker aan overgehouden...
Dank dat we 'gezond' terug naar huis mogen komen...
Thuiskomen doen we op vrijdag, als t God belieft, en als t Ryanair belieft... Om 5 uur uit t bed,,, te voet naar t busstation... 6 uur bus naar de luchthaven van Santiago... 8u50 binnenlandse vlucht naar Valencia... lang slaapje op de luchthavenbanken... 18u35 vlucht naar Charleroi... we hopen tegen middernacht in ons bed te liggen...
We hoefden niet 'op' deze morgen, we stapten niet meer, we waren er immers...
Maar t was moeilijk in slaap geraken gisterenavond.. zoiets maak je immers maar één keer mee in je leven : aankomen in Santiago de Compostela, te voet na 64 dagen, na prachtige belevenissen, na soms diepe ellende....
Gisterenmorgen vertrokken we in Lavacolla, 10 km van hier, t moest eigenlijk n plezierreisje worden, maar t werd onderweg doffe ellende... motregen, van die wat door je heen dringt, met ons vieren op pad, voor de laatste keer... ontbijten deden we in Monte do Gozo, het massa-complex dat gebouwd werd na n pausbezoek aan Santiago, als k me niet vergis in 1993... 500 slaapplaatsen, winkels, restaurants enz... Ook bekend om zn mooi uitzicht op Santiago dat je vanop de berg, in de diepte ziet liggen... Niks voor ons echter, 20 meter zagen we vóór ons, de mist trok maar niet op... Dan maar Santiago binnenstappen, maar, noodlot, op minder dan 2 km van t centrum, begaf de knie van Bernard het, stoppen, verder strompelen, apotheek binnen om Voltaren en n knieband.. We trokken dan onder ons tweetjes, onder de stadspoort door, waar de doedelzakspeler ons n eerste keer ontroerd deed stoppen.. De opgebouwde spanning, het hier naar toe leven werd ons te machtig, we storten beiden voor t eerst in tranen uit. Op t hoekje aan t plein vóór de kathedraal hebben we dan Michèle en Bernard opgewacht, wekenlang hebben we samen opgetrokken, dus ook die laatste paar honderd meter.. Eerst naar het Pelgrimscentrum waar je via je stempelboekje moet bewijzen dat je de tocht naar Santiago de Compostela gestapt bent, je krijgt dan n soort van diploma, op naam, in t Latijn.
Dan de trappen van de kathedraal opgesukkeld, ze deden pijn, geloof me... de poort binnen... de pracht en de praal over ons heen laten gaan.... en wie stond ons daar op te wachten : Godelieve, die ons omhelsde, en ons gauw naar onze voorbehouden plaatsen helemaal vooraan in de kathedraal begeleidde... Yvette had zich daar heel breed gemaakt, en zes plaatsen voor ons bezet... Dankjewel lieve vriendinnen !... Als je het begrip, tranen met tuiten kent, wel dat was t... Ook telkens we daar andere pelgrims zagen, waarmee we wekenlang lief en leed deelden onderweg.
Minstens n uur te vroeg waren we in de kerk, waar de pelgrimsmis begon om 12uur.. Toen drong eigenlijk pas tot ons door, dat we t gehaald hadden, en hoe ! Stoefen doen we niet, maar we voelden ons nog steeds super ! Rondom ons zagen we meer kreupelen dan gaanden. We voelden ons voor de eerste keer n beetje 'winnaars', niet beter dan anderen, maar dat gevoel 'wir haben es geschafft' deed ons zweven.
Maar de ontroering maakte zich (te) dikwijls meester over ons : toegesproken worden door de priester, hij had het over óns, peregrinos ! En hoe weinig Spaans we ook kenden, we hoorden bij de ellenlange lijst van aankomsten van 11 juni, duidelijk zeggen dat er 2 Belgen de Camino Frances beëindigd hadden, naast zovele Spanjaarden, Fransen, Portugezen, Brazilianen, Duitsers, Japanners enz....
En dat waren 'wij' ! Nog n ontroerend moment was, toen men bij t Onze Vader vroeg dat iedereen t in zn eigen taal, gelijktijdig wilde zeggen... Kakofonie alom, maar o zo mooi, de Koreaan achter je, t zelfde te horen doen als jij.
Allerlaatste hoogtepunt was de 'botafumeiro', het beschrijven is moeilijk, maar n 8-tal mannen trekken n loodzwaar wierooksvat (1,60m) hoog omhoog, dat begint te zwieren, door gans de kerk, zodat t weinig scheelt of de pompiers komen eraan te pas. Tik maar ns 'botafumeiro santiago' in op Youtube of zoek t ns op via Wikipedia. Spijtig genoeg is dit spektakel niet voor alle pelgrims weggelegd, want enkel als er n sponsor gevonden wordt, die in de geldbeugel wil tasten (500), gaat dit ritueel door. Commercie ?! Maar wij hadden geluk, t is en blijft n spektakel !
(Op woensdag gebeurde dit dus niet, en we hoorden niets dan ontgoochelde pelgrims)
De zoektocht naar logies duurde niet lang, op straat werden we aangeklampt door n dametje, dat ons 300m verder mee tornde en ons n kamer verhuurde voor 15, spotgoedkoop hier, want n bed in n massa-albergue wordt hier voor dezelfde prijs verhuurd. Privé-badkamer erbij, keuken voor als we zelf willen koken is ook inbegrepen.
s Avonds hadden we met onze Tongerse vriendinnen afgesproken voor n pelgrimsmenu in restaurant 'Botafumeiro'. We bleven sober, maar omdat t toch n beetje feest was, permitteerden we ons als aperitief n flesje 'Albariño'
Albariño is dé druivensoort van het Galicische gebied Rías Baixas, en voor wie ons kent, ons lievelingswijntje (wit, voor de niet-ingewijden)
De laatste loodjes, of hoe zeggen ze dat ook weeral...
En ze wogen tamelijk zwaar, maar ze waren ook alweer zo mooi...
Gans de dag van t één dorpje naar t andere, maar steeds door de bossen, eiken, maar vooral eucalyptus... ook zeer mooie holle wegen ! Sinds gisteren zitten we ook in de provincie La Coruna. Weinig vlakke weg weer, steeds op en af...
Toen we vertrokken hadden we n wandelschema opgemaakt, aan de veilige kant waarschijnlijk, 72 dagen hadden we ons voorgenomen erover te doen, zonde rekening te houden met eventuele rustdagen, die we 'à fur et à mesure' zouden bepalen. We zullen er in totaal 64 dagen over gedaan hebben, één rustdag in Toulouse inbegrepen.
De vorige dagen hadden we geen vermoeidheid gevoeld, of hadden we ze misschien steeds teruggedrongen? Vandaag kwam ze uit.. of is t omdat we ze 'mogen' voelen, die moeheid in ons bovenbenen, in onze kuiten, in ons gans lijf eigenlijk ?
Maar inderdaad, het einde is in zicht, we hebben die 1650 km lange tocht er bijna opzitten, en t is o zo mooi geweest.. We zullen onze eigen blog ns moeten lezen, onze eigen foto's (2000 stuks al inmiddels) ns moeten bekijken, om alles op n rijtje te kunnen zetten.
Maar om op t verloop van vandaag terug te komen... Om de halve kilometer staat er langs de kant van de weg n betonnen paaltje met in aftel-volgorde, de resterende afstand tot Santiago. Sommige pelgrims leggen daar telkens steentjes op, hangen daar foto's aan van hun geliefden, al dan niet overleden. Sommigen hangen daar briefjes aan met mededelingen voor medepelgrims. Je kijkt daar nu en dan naar, uit pure nieuwsgierigheid. Kilometerpaal 12 trok echter onze volle aandacht... er hing namelijk n A4-blad onder plastiek aan. Onze verbazing was groter dan groot, toen we onze eigen namen daarop zagen. De volledige tekst was : "OLA - Malou en Jean ! Alles OK ? Groetjes, Yvette & Godelieve 09.06." ... We waren echt ontroerd... En dit is inderdaad de camino... Toevallig zie je iets, toevallig hoor je iets, .... Is dit wel toeval ?
We stappen gewoonlijk alleen hier, maar ook 'toevallig' waren we op dat ogenblik aan de babbel geraakt met n Australisch meisje, dat we al enkele dagen tegenkomen. Die wilde natuurlijk heel graag n foto nemen van ons beiden met kilometerpaal 12.
Enfin, bedankt Yvette en Godelieve voor de fijne verrassing... we hebben jullie bericht als souvenir meegenomen natuurlijk. En voor wie t wil weten, beide dametjes zijn vanmorgen aangekomen in Santiago, en we zullen hun morgen wellicht daar tegenkomen aan de kathedraal, na 'onze blijde intrede'.
Wij hebben intussen halt gehouden in Lavacolla, n voorschot groot, op minder dan 10km van Santiago. We willen namelijk morgenvroeg en ook fris, daar aankomen ipv s avonds en vermoeid.
Lavacolla was vroeger het dorpje waar de pelgrims zich van kop tot teen wasten, en propere kleren aantrokken, om Santiago binnen te gaan.
Wij wassen ons elke dag wel van kop tot teen, maar hebben hier toch n hotelkamer genomen, om ns rustig te kunnen slapen, en wat privacy te hebben.
Morgen staan we, naar gewoonte, op om 6 uur, 'ergens' ontbijten, n dan naar Santiago de Compostela, de begraafplaats van de apostel Jacobus, en uitgegroeid tot één van de grootste bedevaartsoorden van de wereld.
We zullen daar de mis bijwonen om 12 uur, het hoogtepunt van de pelgrimstocht.
Dit alles, zal n emotioneel moment voor ons worden, waarbij de moeilijke momenten van de tocht vergeten zullen worden, en waarbij we heel zeker aan iedereen zullen denken, die ons lief is.