Het woord Bokken (houten zwaard) komt van boku (hout) en ken (zwaard) en is een oefenzwaard dat wordt gebruikt in de Aikidoles. De Uke test de juiste houding van de Bokken door op de punt van het houten zwaard te tikken. Als de terugkeer van de Bokken traag of stijf is, vertegenwoordigt dit een onvoorbereide Tori. Als de Bokken in stilte, ogenblikkelijk en ontspannen terug naar het midden beweegt, vertegenwoordigt dit een getrainde Aikidoka.
Ontwijk de complexe Aikidotechnieken van zwierende armen en draaiende lichamen, maar denk aan de onbeperkte, natuurlijke innerlijke energie afkomstig vanuit je Seika (Kikai) Tanden. Elke Aikidoka kent zijn of haar fysiek lichaamscentrum, een zwaartepunt onder de navel gelegen. Doch voor velen is dit mentale prominente centrum een ware zoektocht, een queeste naar het focuspunt van de ademhaling en centrum van de kosmos. Toch is dit noodzakelijk om efficiënte zelfrealisaties in Aikidotechnieken te ontwikkelen. In Aikido is niets belangrijker dan werken vanuit je eigen centrum en dat van de partner. Seika betekent onder de navel; Kikai betekent oceaan van ki-(levens)-energie en Tanden in het centrum.
Om een cirkel te maken, moet je een centrum hebben.
Een uitstekende manier om rust te oefenen, is de ontspanningsoefening van snel schuddende handen en ontspannen vingertoppen. Laat de beweging snel vervagen totdat de handen lijken te rusten, maar in feite zijn gevuld zijn met Ki. Ki-training leidt tot (on)bewuste kalmte. Een gebruikelijke metafoor voor kalmte die in Aikido wordt gebruikt, is die van het rustige, nog steeds zichtbare oppervlak van het meer, dat zowel de maan als een vliegende vogel weerspiegelt. Woeste (gedachten) golven moeten tot rust en kalmte gebracht worden. Dan pas kan men Aikido beoefenen.
Wie vecht tegen monsters moet oppassen dat hij daarbij zelf geen monster wordt. (Nietzsche)
Train in beweging om afstand en timing te bestuderen. Train statisch om te leren hoe je beweging maakt. Train zachtjes om de verbinding met je Uke te voelen. Train hard om je eigen integriteit te kennen. Train om de veelzijdigheid van de Aikido-technieken te zien. Train met lege handen en train met de Bokken en de Jo. Train met je lichaam en met je geest. Als je slechts op één van deze manieren traint, leer je nooit Aikido begrijpen.
"Het lichaam moet driehoekig zijn en staat voor de opwekking van (ki)energie en is de meest stabiele fysieke houding. De cirkel symboliseert sereniteit en perfectie, de bron van onbegrensde technieken. Het vierkant staat voor stevigheid, de basis van toegepaste controle." (Morihei Ueshiba)
Tanren-ho is het herhaald slaan met een bokken (op een bundel hout). Sommige Aikidokas gebruiken de bokken om te snijden met kracht en om uithoudingsvermogen te ontwikkelen, als een ambitieus zwaard, waar je duizend keer duizend keer mee snijd. Ervaar echter elke snede als een vorm van leegte van het zwaard, om iets heel bijzonders te begrijpen, als een beweging van hemel en aarde, yin en yang, In en Yo, om één te worden met je ademhaling. Wanneer het zwaard hemels zweeft, is dit compleet anders dan het zwaard oppakken en op iets slaan. Daarom zal je een zwaard pas begrijpen als je een wisselwerking ontwikkelt met je innerlijke omgeving.
Aikido-trainingen zijn zoals water: krachtig, evenwichtig en niet opdringerig. Het is veelzijdig, sterk, vredig en beweegt met gemak. Water vloeit naar alle moeilijke plaatsen, zonder aarzeling. Uiteindelijk aanvaard de oceaan alle water van de rivieren.
In Aikido bestuderen we technieken om uiteindelijk als water te worden: los laten en ontspannen en ontdekken wie je werkelijk bent. Morihei Ueshiba liet op vele momenten in zijn dojo enkel zijn lichaam bewegen als stromend water en legde hij eenvoudig een uke neer, zonder woorden.
Ukemi (val-breek-technieken) zijn technieken die worden toegepast om te zorgen dat men zich niet verwondt bij een val. Het is een manier waarop we onszelf verbeteren door middel van training. Ukemi betekent ook het observeren van de partner en omgeving, waardoor je snel kunt omgaan met nieuwe omstandigheden. Het is belangrijk dat je altijd kunt interacteren met je partner met wie je te maken hebt. Bamboe beweegt volgens de relatieve sterkte van de wind en wanneer de wind stopt, keert de bamboe terug naar zijn oorspronkelijke staat. Wees flexibel door oprecht te oefen om deze vaardigheden te ontwikkelen, zodat je nooit verliest of wint in een gevecht.
Aikido en Michi (het harmonisch pad van de geest).
Een enkele voetstap zal geen pad maken. Om een blijvende weg te maken, moeten we er steeds opnieuw op lopen. Eén enkele harmonieuze gedachte zal geen mentaal pad in je geest maken. Om dat te vinden, moet je telkens opnieuw Aikido-gedachten koesteren. Of je nu zoekt naar Michi of niet, onthou dat elke stap in Aikido belangrijk is om dit te vinden. Jouw Aikido-sensei zal je dit niet geven, maar je enkel helpen om het te vinden, zodat je je eigen individualiteit kan cultiveren.
Aikido en Michibiku, het gidsen van de (eigen) geest.
Aan diegene die een moeilijke periode doormaken, die gebukt gaan onder donderwolken, die zich onzichtbaar voelen. Bedenk dat je ongelooflijk bent, dat jouw aanwezigheid en jouw potentieel onze wereld een beetje meer laat schitteren! Een van de meest nuttige vaardigheden in een Aikidoka is het vermogen om negatieve dingen te vergeten en niet te blijven stilstaan bij problemen. Als onze geest vol zit met negatieve gedachten, is er geen ruimte meer voor onszelf (en onze glimlach). Het doel van ons geheugen is niet om negatieve informatie te onthouden, maar om geoptimaliseerd intelligentie te ontwikkelen door eigen besluiten te behouden zodat er plaats is voor nieuwe positieve uitdagingen zoals Aikido-vaardigheden en -ideeën. Laat Aikido jouw subtiele Michibiku zijn op het pad van jouw leven, met focus op evenwicht, houding en moed. Cultiveer het vermogen om dit 'gevoel' te ontwikkelen als een positieve uitdaging om te groeien.
Op de vraag wanneer OSensei het geheim van Aikido zou laten zien in zijn dojo, zei hij "Ik laat iedereen elke dag de geheimen zien". Met andere woorden, de geheimen van Aikido zijn geen speciaal soort dingen, maar de dagelijkse oefeningen. Morihei Ueshiba benadrukte vaak dat Aikido een brug ontwikkelt tussen de praktische fysieke (Haku) wereld en de spirituele (Kon) wereld. Het kan de geest van de Aikidoka deugddoend voeden om dit evenwicht te ontwikkelen, om tot een harmonieuzere zelfrealisatie te komen. En als je verdwaald, ga terug naar je basis.
De ethische polyvalente leerstijl van elke Aikido-sensei valt ergens in het spectrum tussen wijsheid, discipline en techniek enerzijds en mentale helderheid, eenvoudigheid en meedogendheid anderzijds, om zo het potentieel in elke Aikidoka te stimuleren. Als sensei moet je in staat de theorie van de Aikido-techniek te verklaren en de praktijk van de theorie te demonstreren door gebruik te maken van de juiste woorden op het juiste moment en om over de soms diepzinnige concepten van de complexe principes van Aikido te praten.
We moeten onszelf uitdagen door te trainen met degenen die geen 'ideale' Ukes zijn. Kies een beginner, hoe groter en sterker, hoe stijver en onbuigzamer, des te beter. Train met deze meest aarzelende Uke en zie hoe je hem/haar kan leiden en hoe de verbinding aanvoelt. Dit zijn de mensen die ons onze tekorten zullen laten zien. Alleen maar trainen met shodans kan een vals gevoel van vertrouwen creëren. Een beginner kan je veel inzicht bieden. Iedereen is een leraar in Aikido.
Kinderen Aikido instrueren is erg moeilijk en vereist een andere manier van denken en lesgeven dan bij volwassenen. De hedendaagse media produceert onbeperkte hoeveelheid exotische en spectaculaire snelle vechtkunsten. De jongere generatie die vandaag Aikido beoefend, vind hierdoor moeilijk inspiratie en zal meestal inspiratieloos vertrekken, omdat de filosofische en morele principes van Aikido zich levenslang moeten ontwikkelen, iets dat in deze snelle maatschappij moeilijk aanvaard wordt. Ki heeft een reden in de kunst van ai-KI-do. Zonder deze zal Aikido enkel een uitdrukking voor het eigen ego worden. Door alleen maar de martiale aspecten te benadrukken en enkel lichamelijk zelfverdediging te stimuleren, gaan jonge Aikidokas geen liefde voor Aikido ontwikkelen en zal het respect voor anderen mogelijk een illusie worden. Daarbij moet Aikido nog een leuke en levendige activiteit blijven, een moeilijk evenwicht voor een sensei.
Hoewel volwassenen Aikido kunnen beoefenen om innerlijke rust, ontspanning of zelfverdediging te ontwikkelen, denken de meeste kinderen niet eens na over deze concepten. Ieder kind heeft een eigen verwachting in Aikido. Aikido kan hen bijvoorbeeld helpen om niet te vechten uit eigen angst of om vechten te vermijden (met anderen, maar ook met zichzelf). Daarom is samenwerken noodzakelijk. Samen voor vriendschap, zelfvertrouwen, harmonie en eerbied voor een ander, om hen zo te wapenen tegen een prestatiegerichte wereld waarin ze zullen moeten opgroeien. Aikido beoefenen is op zich al een prestatie, maar het is nog veeleisender voor diegene die hen hierin onderwijzen. Een Sensei heeft steeds de beste intentie om kinderen te helpen ontwikkelen in hun harmonieuze potentieel. Aikido-technieken kan kinderen helpen om hun emoties op een correcte manier te uiten, om hen zo een positief wereldbeeld te geven. Het is belangrijk dat elke Aikidoka, groot en klein, de les begint en eindigt met dankbaarheid voor de kansen die men krijgt om dit te leren van een Sensei, voor zijn inzet in deze moeilijke taak.
Kinderen zijn bekend, dat ze in hun jeugdigheid de primitieve vormen van Aikido toepassen: kracht en snelheid. Het is moeilijk om kinderen op een goedhartige manier kennis te laten maken met deugden zoals: samenwerken; luisteren; opletten en respect tonen. Het is voor een ervaren Aikidoka nog een grotere uitdaging om met hen te spreken over bewegingen als lucht, water, vuur, aarde of zelfs van leegte, om bij hen een nieuwsgierigheid te wekken en hen te leiden naar de volgende fase van hun ontwikkeling in Aikido, om de kwaliteit van hun leven te verrijken en om zichzelf te laten verdiepen in hun persoonlijke groei.
Eén: beginners tonen hun (overweldigende) kracht, capaciteiten en (botsende) snelheid.
Twee: na toegewijde trainingen, komt de essentie van Aikido: soepele buigzaamheid en zachtheid. Tot grote tevredenheid van deze eigengemaakt technieken is de verleiding groot om in dit stadium te blijven.
Drie: Aikidokas passen zich verder aan en worden bewust dat de kracht van de partner de enige kracht is.
Vier: in de Aikido-van-de-leegte (ku) is de zelfverdediging van de Aikidokas geest ontwaakt en onzichtbaar geworden.
Elke Aikidoka doorloopt deze fasen met verschillende snelheden.
Als je Aikido wilt bestuderen, moet je niet enkel de beweging maar ook de (energie)kracht van het leven bestuderen.
Woorden en gedachten van O'Sensei hebben meerdere betekenislagen en zijn bezaaid met inventieve metaforen. Daardoor is de gedachte van een Aikidoka belangrijker dan wat het lichaam uitvoert. Hoewel gedachten en uitvoering van elkaar verschillen, is er een essentiële draad dat hen bind. Vorm is geest en geest is vorm, zonder belemmering. De Aikidoka moet de fysieke Aikido-bewegingen verweven met de matrix van mentale, spirituele en ki krachten, zoals de verstrengelde wortels van een duizendjarige boom.
Er zijn vele verhalen van Ueshiba Sensei die leermeesters in andere vechtkunsten verslaat. Het lijkt erop dat Ueshiba Sensei noch zijn Aikido noch zichzelf hoefde aan te passen aan anderen. Misschien ligt het niet aan Aikido, maar aan de gebrekkige beoefening door de Aikidoka dat er de laatste jaren vragen rijzen bij de efficiëntie van deze (vecht)kunst.
Een Aikidoka vroeg OSensei: 'Waarom verlies je nooit je evenwicht, wat is je geheim?
Je vergist je, antwoordde O'Sensei, Ik verlies voortdurend mijn evenwicht, maar mijn vaardigheid ligt in mijn vermogen om het snel terug te vinden."
Na zorgvuldig zoeken naar vrede en harmonie door de Aikidoka is de tijd om Takemusu te beoefenen. "Take" heeft hetzelfde Japanse karakter als Bu in Bushido, wat de Weg van de krijger betekent en "Musu" betekent creëren. OSensei gebruikte de term Takemusu om het hoogste niveau van Aikido uit te leggen als een spontane effectieve harmonieus aanpassingsvermogen van de Aikidoka aan elke situatie. Het zou de wens moeten zijn van elke Aikidoka om ki, lichaam en geest te ontwikkelen, zonder de dagelijkse praktijk te verwaarlozen. Dit is een niet te onderschatten proces om dit doel te bereiken.
