BELGISCHE SENAAT

________

Zitting 2011-2012

________

29 juni 2012

________

SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-6594

de Bert Anciaux (sp.a)

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en

Europese Zaken

________

Leonard Peltier - "American Indian Movement" - Eerlijk proces - Resoluties van de Kamer -

Belgisch standpunt

________

autochtone bevolking

Verenigde Staten

rechten van de verdediging

motie van het Parlement

strafsanctie

________

29/6/2012 Verzending vraag

10/10/2012 Antwoord

________

________

SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-6594 d.d. 29 juni 2012 : (Vraag gesteld in het

Nederlands)

Leonard Peltier, een Indiaanse activist en lid van de "American Indian Movement" (AIM), werd

in 1977 tot tweemaal levenslang veroordeeld voor de moord op twee FBI agenten tijdens een

conflict in het "Pine Ridge" Indianen Reservaat. Verscheidene elementen wijzen er op dat het

proces tegen Peltier niet eerlijk verliep. Het staat vast dat de FBI bewijsmateriaal gebruikte dat

het zelf fabriceerde, dat getuigen onder druk werden gezet en dat belangrijk bewijsmateriaal ten

gunste van de betichte nooit in het proces werd gebruikt. Amnesty International catalogeerde deze

zaak onder de "oneerlijke processen" in haar rapport van 2010 over de Verenigde Staten. Gezien

zijn lange gevangenisstraf, de twijfel en de context waarbinnen deze feiten plaatsvonden pleit

Amnesty dan ook voor de voorwaardelijke vrijstelling van Peltier.

De grote struikelblokken voor rechtvaardigheid in deze aangelegenheid lijken niet om de grond

van de zaak te gaan, maar zijn eerder van institutionele en ideologische aard. Een vrijlating van

Leonard Peltier impliceert immers het volgende:

- de erkenning van het feit dat het FBI inderdaad schuldig was aan het organiseren van politieke

vervolgingen in de jaren zestig en zeventig. (Dit werd overigens al bevestigd door een

parlementaire onderzoekscommissie onder leiding van Douglas Pike);

- de erkenning van het feit dat het Noord-Amerikaanse gerecht structurele tekortkomingen kent.

Gevreesd wordt dat een herziening van het proces (en een vrijspraak) tot een waterval van

herzieningsaanvragen zal leiden.

- Leonard Peltier is sinds zijn veroordeling uitgegroeid tot een symbool van de manier waarop de

overheid en de blanke meerderheid in de Verenigde Staten (VS) omgaan met de oorspronkelijke

bevolking van de VS.

Verschillende regeringsleiders en prominente figuren spraken zich expliciet uit voor de zaak van

Peltier. Ook het Europese en het Belgische parlement vroegen in resoluties naar een herziening

van het proces en een gratieverlening voor Peltier.

Hierover de volgende vragen:

1) Welk gevolg heeft men destijds gegeven aan de resoluties die in de Kamer zijn goedgekeurd

respectievelijk op 13 maart 1997 en 29 juni 2000? Heeft België toen een positie ingenomen en de

betreffende resoluties overgemaakt aan de Verenigde Staten? Zo ja, met welke gevolgen? Kwam

er een reactie van de VS op de vraag voor (a) clementie en voor (b) een grondig onderzoek naar

het proces?

2) Is de minister bereid om zijn bezorgdheid te uiten over de eerlijkheid van het proces en de

vraag voor een grondig onderzoek naar het verloop van het proces tegen Peltier te hernieuwen?

Antwoord ontvangen op 10 oktober 2012 :

Réponse

J’ai pris connaissance avec attention de votre question écrite relative au sort

du militant amérindien Léonard Peltier, condamné à une double peine

d’emprisonnement à vie en 1977 pour l’assassinat, sous forme d’exécution,

de deux agents du FBI, au début des années 1970, dans la réserve de « Pine

Ridge », dans le Dakota du Sud.

C’est également avec grand intérêt que je considère les deux résolutions,

adoptées en 1997 et en 2000, de la Chambre des Représentants. Ces

résolutions soutiennent les appels, émanant de parlementaires américains, à

une libération conditionnelle de M. Peltier ou, à défaut, à une grâce

présidentielle.

Les résolutions de la Chambre des Représentants soutiennent en outre la

proposition de membres du Congrès des Etats-Unis d’organiser une audition

parlementaire afin de faire toute la lumière sur les circonstances qui ont

mené à l’inculpation de M. Peltier pour homicide puis pour assassinat.

Sur cette question, je considère que le principe de la séparation des pouvoirs

doit être respecté et que si la justice américaine n’accorde pas à Monsieur

Peltier une libération conditionnelle, la seule alternative est celle d’une grâce

présidentielle. Je note cependant à ce propos que le Président Clinton, qui

avait promis d’examiner le dossier Peltier, a achevé son second mandat, en

janvier 2001, sans accorder de grâce présidentielle à Léonard Peltier.

Je n’ai cependant pas de raison de douter que si l’actuel Président des Etats-

Unis l’estime justifié, il prendra une décision en ce sens en tenant compte de

tous les éléments.

Mes services continueront à suivre ce dossier avec attention.

Antwoord

Ik heb met grote belangstelling kennis genomen van uw schriftelijke vraag

over het lot van de Amerikaanse indiaanse activist Leonard Peltier die in

1977 tot tweemaal levenslang werd veroordeeld voor de moord, uitgevoerd

als een executie, van twee agenten van de FBI in het begin van de jaren ’70,

in het reservaat “Pine Ridge” in Zuid-Dakota.

Ook beschouw ik als van groot belang de twee resoluties die in 1997 en in

2000 werden aangenomen door de Kamer van Volksvertegenwoordigers.

Deze resoluties steunen de oproepen van Amerikaanse parlementariërs om

dhr. Peltier voorwaardelijk vrij te laten of, indien dit niet gebeurt, om hem

een presidentiële gratie te verlenen.

De resoluties van de Kamer van Volksvertegenwoordigers steunen tevens het

voorstel van de leden van het Amerikaanse Congres voor de oprichting van

een parlementaire hoorzitting, teneinde alle licht te werpen op de

omstandigheden die geleid hebben tot de aanklacht tegen dhr. Peltier, eerst

voor doodslag en daarna voor moord.

Voor wat betreft mijn houding in deze zaak, vind ik dat het principe van de

scheiding der machten moet geëerbiedigd worden. Indien het Amerikaanse

gerecht aan dhr. Peltier geen voorwaardelijke vrijlating toekent, blijft als

enige alternatief nog een presidentiële gratieverlening. Ik noteer evenwel

dat President Clinton, die beloofd had dat hij het dossier Peltier zou

bestuderen, in januari 2000 zijn tweede mandaat beëindigd heeft zonder

gratie te verlenen aan Leonard Peltier.

Ik heb nochtans geen reden om eraan te twijfelen dat de huidige President

van de Verenigde Staten, indien hij zulks gerechtvaardigd vindt, een

beslissing zal treffen in die zin, rekening houdend met alle elementen.

Mijn diensten zullen dit dossier met aandacht blijven opvolgen.

Didier Reynders, Vice-Eerste Minister en Minister van Buitenlandse zaken