Een spijkerbroek, pag.2-3 Opdracht 1: Beschrijf je spijkerbroek Kleur: De kleurstof, indigo, dringt niet tot in de draden door. Ze ligt er als een laagje bovenop en kan er dan ook makkelijk worden afgewreven. Daarom verbleekt een jeans bij het dragen, wassen, wrijven, enz... Stiksels: In het begin waren alle stiksels oranje, omdat dit beter bij de koperen spijkers paste. Aanvankelijk stond er een vliegende arend op de achterzak als teken van vrijheid. Later werden dat twee bogen in de vorm van de vleugels van een vogel. Spijkers: aanvankelijk verhinderden de spijkers het uitscheuren van de zakken. Vandaag worden ze louter als versiering aangebracht.
Opdracht 2: Hoe is je broek gemaakt? a. delen b. verbindingen - naaien - drukknoop - ritssluiting - knoop en knoopsgat c. naaisteken zigzagsteek, stiksteek, flanelsteek, overlock
Geschiedenis van de spijkerbroek, pag.4-5 Opdracht 3: Wat vertelt het etiket? a. Grondstof Katoen en linnen zijn plantaardige oorsprong. Zijde en wol zijn van dierlijke oorsprong. Fleece is een recyclageproduct en wordt veelal gemaakt van gerecycleerde petflessen of kunststof. Soms wordt er naast katoen ook elastane of lycra gebruikt. Deze geeft de stof een zekere rekbaarheid en verhoogt het draagcomfort. b. made in... d. wasvoorschriften
Opdracht 4: Wanneer is de eerste jeans gemaakt? Vragen bij bron 3: -Waar en door wie werdd de eerste jeans gedragen? -Welke eigenschappen heeft jeans? -Waar komt het merk Levi-Strauss van? -Door wie werd jeans ook bij ons populair? -Welk imago hoort er bij mensen die jeans dragen?
Moeilijke woorden bij bron 3: Goudmijnen: mijn waar gouderts opgegraven wordt Idolen: aanbeden figuur Patent: recht om alleenverkoper te zijn van een product Consument: verbruiker Geëxporteerd: uitgevoerd naar het buitenland
Opdracht 5: Wat betekent mode? spreekoefening
100% mezelf, pag. 6-7 Opdracht 6: Je favoriete jeans ontwerpen =>Wat betekent het Franse woord 'mode'? Manier, wijze =>Wat is bepalend voor de manier van je kleden? Je leeftijd, je geslacht, vriendenkring, budget, karakter, wat je ouders je opleggen, hoe je idolen zich kleden, modeblaadjes, ...
Het productieproces Opdracht 7: Van grondstof tot jeansstof
Wat betekent: Een brug slaan tussen mensen? Met iets over de brug komen? Alle bruggen verbranden? Een periode overbruggen? De kloof overbruggen? Iemand over de brug helpen? Als eerste over de brug komen?
Gedicht: Je komt met deze brug maar halverwege, naar markten, koepels waar het licht uitstraalt, naar meisjes die als herten zich bewegen en naar het bos waarin de eenhoorn daalt. De wonderen van de wereld kwam ik tegen, op mijn gedicht breng ik je erheen, totdat ik dan terugkeer, halverwege: de laatste stappen zet je maar alleen.
Shel Silverstein Licht op zolder, Baarn, Fontein (1983)
Een kijk op bruggen: pag. 2-3
Opdracht 1: Bruggen dichtbij huis tot ver weg a. bruggen in de omgeving: (Gemeentekaart De Pinte)
b. Kijk naar de foto's: => Wat wordt er overbrugd? - Rivier - vallei - zee - kanaal - stadswijk - spoorweg - autoweg - fietspad
=> Waarom wordt een overbrugging gemaakt? Om kruispunten te vermijden, om een hindernis te nemen, uit veiligheid, om een boottocht te vermijden, om twee natuurgebieden voor dieren aan elkaar te verbinden, om een steile afdaling en beklimming te vermijden,...
=> Aan welke eisen moet een overbrugging voldoen? Ze moet voldoende hoog zijn, voldoende lang zijn, voldoende draagkracht hebben
c. Kijk naar de bruggen in de kunstwerken: => Welke brug vind je de mooiste? => Waarom denk je dat kunstenaars een brug een centrale plaats geven in een schilderij?
d. Ontdek dat sommige bruggen door hun architect ware kunstwerken zijn. Welke brug spreekt je het meest aan? => Welke brug is de mooiste? => Waarom noemen we een brug een kunstwerk?
e. Graffitti: kunst of vandalisme => Waarom denk je dat er graffiti wordt gespoten? =>Welke kleuren worden er gebruikt?
Graffiti ontstond in de jaren 60 van de vorige eeuw, dan werden er 'TAGS' of handtekeningen op treinen gezet. Rond 1980 werd graffiti kunst, toen kunstenaars ook op doek gingen werken. Graffiti wordt nu verbonden aan rap, breakdance, kleding, skateboarden... Graffitistraatje in Gent:
Bruggen in het verleden: pag. 4-5 Opdracht 2: Technieken en materialen evolueren. Bekijk de drie bruggen. Welke verschillen stel je vast? => Welke gelijkenissen zie je? => Welke brug vind je mooi? => Wat is volgens jou de oudste brug? => Wat is volgens jou de jongste brug?
Per twee: beluister de cd, beantwoord de vragen van a tot f (Audio-cd, track 16 16-21, teksten van de les)
Prehistorie: => Eerst maakten de mensen gebruik van natuurlijke bruggen: - een omgewaaide boom - stenen in de rivierbedding - een doorwaadbare plaats - een door regen en wind uitgeschuurde opening in de rotsen (erosie) Natuurlijke brug
=> Later bootsen de mensen na wat ze zagen: - ze legden een boomstam als overspanning - ze legden stenen in de rivierbedding - Ze stapelden in de bedding stenen op elkaar en daarop legden ze platte stenen
De oudheid: Romeinen => De bruggen die de Romeinen bouwden, zijn echte kunstwerken. Ze maakten gebruik van: - De boog: een boog kan enorme gewichten dragen. De druk die boven een boog wordt uitgeoefend, wordt naar opzij geleid. Daardoor werd de bouw van bredere overbruggingen mogelijk. De verschillende natuurstenen blokken leiden de druk af naar de steunpunten van een boog. De overbrugging kon zo groter worden. - Cement om de verschillende onderdelen bij elkaar te houden. Aquaducten: Een aquaduct is een onderdeel van de waterleiding en overbrugt valleien. Zo werden de steden van water voorzien. Hoge aquaducten worden met verschillende rijen bogen op elkaar gebouwd.
De middeleeuwen: In de middeleeuwen werd nog steeds gebruik gemaakt van de Romeinse bouwtechniek. De boog werd volop gebruikt. Typisch voor deze periode: - de ophaalbruggen in de bruchten werden gebouwd ter verdediging - bebouwingen op bruggen, bijvoorbeeld: London Brigde, Ponte Veccio (Firenze) - Later werd ook gebruik gemaakt van een spitsere boog: de gotische boog
ophaalbrug van een burcht London Brigde gotiche boog
De nieuwe tijd Technisch gezien waren er geen grote veranderingen. De techniek van het werken met de boog werd verder verfijnd, zodat wijdere overspanningen mogelijk waren. Zo werden de bruggen ook sierlijker. - sierlijke bruggen - wijde overspanningen -opeenvolgende bogen Ponte di Rialto, Venetië Pont Neuf, Parijs
Door de industrialisatie werd staal meer en eer gebruik voor de bouw van bruggen. Het gebruik van gietijzer en staal maakte het mogelijk om bredere en sterkere overbruggingen te maken. Gietijzer: ijzererts wordt samen met andere grondstoffen onder hoge temperatuur gesmolten. Het gesmolten metaal wordt in vormen gegoten. - spoorwegbruggen - ijzeren en later stalen brugconstructies - bewegende bruggen in havens, dokken, kanalen, e.d. Vanaf 1865 werd beton gebruikt. Iron brigde in Coalsbrookdale, Verenigd Koninkrijk
Onze tijd Nu is het mogelijk om bijna elke overbrugging te realiseren. Daarvoor gebruikt men uiteenlopende technieken. Het gebruik van spanbeton maakt enorme overspanningen mogelijk. Voor de breedste overspanningen (zonder pijlers) gebruikt men hang-en tuibruggen. Hangbrug: het wegdek hangt aan twee zware kabels die waar mogelijk in de bergwand worden verankerd. Anders maakt men gebruik van hoge masten en tegengewichten.
Tuibrug: De tuien handen het wegdek 'op' aan hoge pylonen. Maar ook de boog wordt nog steeds gebruikt.
Opdracht 3: Een tijdlijn van bruggen. a. Verbind de foto's met de tijdlijn. b. Duid de juiste peroide aan.
Beroemde bruggen Opdracht 4: stel een identiteitskaart voor elke brug op a. Zoek de ligging van deze bruggen op in de atlas b. Wanneer is de brug gebouwd? c. Hoe lang is de brug? d. Welke soort brug is het? e. Zoek enkele bijzonderheden op.
Viaduct van Millau De brug overspant de vallei van de rivier de Tarn in het Suiden van Frankrijk. Het is bijna de hoogste brug ter wereld en de constructie bestaat uit verschillende opeenvolgende tuibruggen. De hoogste pijler is 343 m hoog, een beetje hoger dan de Eifeltoren. De brug werd in 2004 officieel geopendd door de Franse president. De levensduur van deze constructie is berekend op 120 jaar.
Golden Gate De Golden Gate Brigde is een hangbrug over de gelijknamige zeestraat Golden Gate in de omgeving van San Francisco, California. De brug is hoog genoeg om de grote zeeschepen de haven van San Francisco zonder probleem te laten bereiken. De brug is 2737 m lang, en overspant 1280m water en werd geopend in 1937. De brug hangt aan kabels van ongeveer 1m diameter. Vroeger werd er in California goud gevonden. Vele mensen kwamen toen via deze baai naar goud zoeken. Daarom noemden ze de baai de 'Golden Gate'. ( De gouden poort).
Mostarbrug Deze eeuwenoude brug in Mostar staat symbool voor de eenheid en later de verdeeldheid tussen Kroaten en Serviërs. In de jaren negentig werd deze eeuwenoude brug in Mostar vernietigd. Tot de oorlog was Mostar multi-etnisch samengeteld. Kroaten en Serviërs woonden er samen. Daarna werd de stad in twee gesplitst: moslims in het oosten, Kroaten in het westen. In twee dagen tijd werd de prachtige eeuwenoude brug kapotgeschoten. Op 22 augustus 2003 werd de heropbouw van de brug vanuit een hoop originele 16e-eeuwse brokstukken beeïndigd. De brug moet opnieuw symbool staan voor het samenleven van verschillende culturen en godsdiensten in dezelfde stad.
Pont d'Avignon De Pont Saint-Bénezet is vooral bekend onder de naam Pont d'Avignon dank zij het bekende kinderliedje 'Sur le pont d'Avignon'. De brug werd gebouwd in de 12e eeuw in Avignon in het Zuiden van Frankrijk. De brug gaat over de Rhône en was ooit de enige brug over deze rivier tussen Lyon en de Middellandse Zee. Door overstromingen werd de brug vaak beschadigd en nu staan er nog een paar bogen overeind.
Ponte Vecchio Pontee Vecchio is Italiaans voor 'oude brug'. De brug over de Arno ligt in Firenze in Italië. Ze werd gebouwd in de 14e eeuw en ze is vooral gekend omwille van de juwelierszaakjes die op de brug staan. Op een tweede niveau is een gang die door de adel werd gebruikt. Zo konden zij de rivier oversteken zonder zich te moeten mengen met het gewone volk.
Tower Brigde De brug werd in 1894 voltooid. Ze overbrugt de Theems in Londen. De totale lengte van de brug is 244 m. Tussen de torens (65m hoog) overbrugt een basculebrug een 61 meter brede opening. De twee helften van het brugdek kunnen binnen een minuut tot een hoek van 86 graden worden opgedraaid, zodat het scheepsvaartverkeer kan passeren. Elk van de twee delen weegt meer dan 1000 ton en is voorzien van een tegengewicht.
Bruggen in beweging: pag. 10-11 Opdracht 5: Je herhaalt hoe een hefboom werkt. a. Hoe werkt een hefboom? S: steunpunt L: lastarm: afstand tussen de last en het steunpunt M: machtarm: afstand tussen de macht en het steunpunt
Hoe langer de machtarm: hoe minder kracht er nodig is om de last te verplaatsen Hoe korter de machtarm: hoe meer kracht er nodig is om de last te verplaatsen
Opdracht 6: Onderzoek hoe bruggeen kunnen bewegen =>Bewegende bruggen met een hefboom: ophaalbruggen
=>Bewegende bruggen met ander systeem: hefbruggen en draaibruggen Bewegende brugtypes: - omhoge schepen op kanalen en rivieren voorbij bruggen te kunnen laten varen, ontwerpen ingenieurs bruggen die kunnen bewegen. - ophaalbruggen - draaibruggen: De brug draait om een as. Het draaipunt kan in het midden van de brug zijn, maar hoeft niet. - hefbruggen : De brug hangt tussen heftorens en wordt opgetakend als er een schip voorbij moet.
Ook deze bruggen zijn hefbomen: steunpunt: scharnierpunt last: brug macht: gewicht+ mechanisch bewegingssysteem.
Draagkracht. Pag. 12-13 Opdracht 7: Je leert stap voor stap wat draagkracht is. Hoe breder de overspanning: hoe verder de plank doorbuigt. Je kunt de buiging van de plank beperken door een dikkere plank te gebruiken, de plank te ondersteunen, de plank te verstevigen. - papier en karton winnen aan stevigheid door het op te rollen of te vouwen. - ondersteuningen vergroten de draagkracht - het karton kan je verstevigen door de randen in de lenterichting om te vouwen - bogen hebben een grotere draagkracht
e. Gewapend beton: Moderne brugdekken worden uit beton gemaakt. Beton is bestand tegen het gewicht van auto's, bussen, vrachtwagens,... Het is erg sterk en bestand tegen grote druk. Maar beton moet ook voldoende buigzaam zijn. Daarom stoppen de bruggenbouwers buigzaam staal in de betonnen constructie. Dat is gewapen beton. Eerst wordt de bekisting gemaakt. Betonijzers worden in de bekisting geplaatst. Het beton wordt met truckmixers geleverd en met een betonpomp in de bekisting gepompt: gewapend beton. Bruggensites http://www.nireland.com/bridgeman/index.htm http://www.pbs.org/wgbh/buildingbig/bridge/http://en.structurae.de/photos/index.cfm
Heb je me nodig?
Dan kan je mij via deze weg bereiken. Dit adres wordt zo'n één keer per week geopend.
