Van onze redacteur
De échte Vlaming is un vrai belge geworden. Sinds Yves Leterme enkele maanden geleden zijn pleidooi voor een samenwerkingsfederalisme hield, slaagde de premier erin om geen enkele onvertogen uitspraak meer te doen over BHV en een eventuele staatshervorming.
Leterme kon zich al die tijd verschuilen achter Jean-Luc Dehaene die als koninklijk opdrachthouder een voorstel voor splitsing moest uitwerken en daarvoor in alle rust moest kunnen werken. Maar nu die zijn opdracht heeft neergelegd, zijn alle spotlights weer op de man van 800.000 stemmen gericht.
De voorbije maanden werd Leterme achter de schermen uitgebreid bij het werk van Dehaene betrokken. Terwijl technici van de partij wetsvoorstellen uitschreven, toetste de loodgieter uit Vilvoorde elk voorstel in De Zestien af en lichtte hij Leterme in over zijn vooruitgang.
Tot dinsdag geloofde Dehaene dat hij kon landen. 'Hij zou een cadeau aan Leterme geven, die er alleen nog een strikje hoefde rond te doen', zegt een bron bij CD&V. Maar vandaag lijken de onderhandelingen aan diggelen te liggen.
Als Open VLD vanmiddag voet bij stuk houdt en de onderhandelingen opblaast, dan mag Leterme naar de koning om zijn ontslag in te dienen. Het zou al de vijfde keer zijn, twee keer als formateur en de derde keer als premier.
In 2007 diende Leterme twee keer in minder dan een half jaar tijd zijn ontslag als formateur in, nadat de standpunten tussen Vlaamse en Franstalige partijen onverzoenbaar bleken. In juli 2008 deed hij hetzelfde als premier. Eind dat jaar moest hij ontslag nemen door de Fortis-affaire.
Na drie jaar oogt het communautaire parcours van Leterme rampzalig. De man die in 2004 nog zei dat er 'vijf minuten politieke moed' nodig waren om BHV te splitsen en die in 2007 van BHV en een staatshervorming dé inzet van de verkiezingen had gemaakt, liep tegen een muur.
Zijn straffe uitspraken en het kartel met de N-VA hadden de Franstalige partijen wantrouwig gemaakt. Niemand gunde de man een akkoord. Het enige concrete resultaat van de voorbije jaren, het eerste pakket staatshervorming of de 'borrelnootjes', kwam er bovendien niet onder het premierschap van Leterme, maar onder de interimregering van Verhofstadt III.
De aanpak van de financiële en economische crisis moest zijn communautaire brokkenparcours verschonen. Leterme concentreerde zich op het sociaal-economische beleid. Het EU-voorzitterschap vanaf 1 juli zou zijn moment de gloire worden.
Dat bleek eergisteren nog, toen hij met Kim Clijsters en Justine Henin op de foto mocht om hun exhibitiewedstrijd voor de start van het EU-voorzitterschap te promoten. 'Ik ben hier niet om een akkoord over BHV voor te stellen', zei hij toen. 'Maar ik hoop dat over enkele dagen wel te kunnen doen.'
