Vandaag weer twee postkaarten uit mijn verzameling: het in 1965 afgebroken station Antwerpen-Zuid.
Het stationsgebouw, met een naar mijn mening behoorlijk uit zijn krachten gegroeide toren, is het tweede station op deze plek.
In 1878 werd de spoorlijn geopend die de verbinding verzorgde tussen Oude God en de nieuwe stadswijken van Antwerpen die werden gebouwd op de plek van het "Zuidkasteel", het fort aan de oever van de Schelde waarvan de historie teruggaat tot de tijd van de Hertog van Alva.
Met het oog op de wereldtentoonstelling van 1894 werd geoordeeld dat een nieuw stationsgebouw op zijn plaats was. Het ontwerp kwam voor rekening van de gebroeders Jules-Jacques en Paul van Ysendyck.
Het stationsgebouw zelf dateert uit 1898, maar de gehele afwerking is pas enkele jaren later, in 1902, gereed gekomen.
In 1965 was het afgelopen met de tweede spoorwegkathedraal van Antwerpen. Het oude station Antwerpen-Zuid moest wijken voor de aanleg van de ring en de Kennedytunnel onder de Schelde. De huidige spoorweghalte met dezelfde naam op de spoorlijn naar Gent is heel wat bescheidener.
Uit het plakboek van Wattman (deel 8): SNCV 1982 en TEC 2005
Twee foto's op (nagenoeg) dezelfde locatie. We bevinden ons langs de Route de Mons tussen Fontaine en Anderlues.
De eerste foto is gemaakt in 1982: een trams van lijn 89 (let op het ontbreken van de lijnfilm, een bord achter de voorruit geeft de lijn en bestemming aan) op weg naar Charleroi wacht op zijn collega (eveneens een lijn 89) uit de tegengestelde richting. Een bewoonster van een van de huisjes langs de weg kijkt verbaasd naar de vreemde bezoekers voorzien van fototoestellen.
Twee-en-twintig jaar later de dezelfde situatie. Maar de S-motorwagens van de SNCV zijn al weer lang vervangen door trams van het type "BN", die nu ook zijn gestoken in het livrei van de TEC.
De "Antwerp Ironman": voor de liefhebber 1,9 km zwemmen, vervolgens 90 kilometer op de fiets en ten slotte drie rondjes door de binnenstad met een totale afstand van 21 kilometer, om uiteindelijk op de Grote Markt te eindigen.
Deze halve triathlon rond en door Antwerpen zorgde afgelopen zondag voor de nodige stremmingen en vertragingen bij tram en bus, vanaf de middag tot in de vroege avond. Voor de tramlijnen werden de volgende maatregelen door De Lijn aangekondigd:
Lijn 4: inkorting tot de Marnixplaats. Lijn 7: verlegging van de route naar de Lambermontplaats (oude eindpunt van lijn 8). Lijn 8: inkorting tot het oude eindpunt aan de Lambermontplaats, omdat de Bolivarplaats voor lijn 8 niet te bereiken is. Lijn 10 en 11: verlegging vanaf de Rooseveltplaats, via de Leien naar de keerlus Nationale Bank.
In de praktijk bleek dat er ook wel trams van lijn 10 en 11 door zijn gereden naar de Bolivarplaats. Tevens raakte door het kruisen van het parcoers van de triatleten de trams voor enige tijd gestremd op de Leien. Het gevolg was dat de dienst op de lijnen 10 en 11 danig verstoord raakte.
Lijn 8 weer aan het oude eindpunt. Helaas is het vluchtheuveltje inmiddels verwijderd, wat het uitstappen er niet eenvoudiger op maakt.
Een gekoppeld stel van lijn 7 arriveert aan het tijdelijke eindpunt. De omleiding geeft de gelegenheid om de trams van lijn 7 eens tegen een andere achtergrond op de foto te zetten. Tram in de Nationalestraat, met een doorkijkje naar de Onze Lieve Vrouwe.
De regenbui is net voorbij getrokken.
De 7067 spoedt zich ter hoogte van het Museum voor Schone Kunsten richting Lambermontplaats. Hier heb ik ruim een half uur op moeten wachten. Maar toen kwamen er ook verschillende lijnen 10 en 11 voorbij. Oorzaak, de trams moesten op de Leien de fietsers voor laten gaan. Lijn 11 is zojuist gekeerd en op de terugweg naar Eksterlaar. Nationale Bank: de tram moet nog een paar atleten voor laten gaan. De tram in de lus bij de Nationale Bank, tussen de terrasstoeltjes.
Nog een keer terug naar de Keyserlei aan de hand van postkaarten.
Mijn eerste bezoek naar Antwerpen was in 1979 en ik kan mij nog goed herinneren dat bij het Centraal Station de trams van de lijnen 2 en 15 de Keyserlei opdraaiden.
Inderdaad, weliswaar werd het eerste deel van de premetro, met de stations Opera, Meir en Groenplaats op 25 maart 1975 in gebruik genomen (aanvankelijk alleen door lijn 2, lijn 15 volgde op 30 juni), voorlopig zou er nog een open helling op de Keyserlei blijven en kwamen de trams nabij het Centraal weer boven de grond.
Vijf jaar later, op 10 maart 1980 op precies te zijn, werd het bescheiden "netwerk" van de premetro uitgebreid met het (ca anderhalve kilometer lange traject) naar de Belgiëlei.
Een van de "aanwinsten" (als men het zo mag noemen) van de stad was op die datum ook het premetro station Diamant. De halteperrons liggen (evenals op het iets verder gelegen station Plantin) op twee verschillende verdiepingen, namelijk op niveau min 3, respectivelijk min 4. Het station Diamant is zo groot en onoverzichtlijk dat de allereerste maal dat ik met mijn vader daar kwam, we het na een speurtocht letterlijk hebben opgegeven om de tramhalte nog ooit te vinden. Vervolgens zijn we via de roltrappen weer teruggekeer naar maaiveld niveau om te voet onze weg naar het centrum te vervolgen. Gelukkig is inmiddels de bewegwijzering uitgebreid, maar nog altijd vind ik het een weinig aantrekkelijk station.
Bron van informatie over de premetro werken: Alex Krakowsky, De Antwerpse Tram-r-evolutie, Tramfan Magazine (Zoom 3), 2002.
Ter illustratie van al die veranderingen een tweetal postkaarten aangekocht ergens in de jaren 90. Op de bovenste kaart ziet men een afbeelding van de eerdergenoemde open helling die van 1975 tot 1980 bestond, met een lijn 15 die op de Keyserlei de premetro tunnel inrijdt. Op dezelfde kaart vinden we nog afbeelding van een locatie waar de trams, althans in normale dienst, verdwenen zijn: het eindpunt Groenplaats van de lijnen 3 en 8.
Op de tweede postkaart zijn de werken voltooid: de trams zijn verdwenen.
Op de Keyserlei (zie de postkaart in het bericht van gisteren) is de tram nu al weer vele jaren geleden in de ondergrond "verdwenen".
Het net van de premetro heeft zich in Antwerpen in de loop der jaren behoorlijk uitgebreid. En er liggen nog heel wat kilometers tunnel te wachten op de eerste trams die daar doorheen zullen gaan rijden.
Enkele interessante web links naar sites (forums) met informatie over de premetro.
http://www.bttb.be/forum/viewtopic.php?f=5&t=193 : berichten over de premetro op het BTTB forum, met onder andere wat men vanaf de bovengrond kan zien van de "spookstations"Drink en Zegel, en een verslag van een tocht door de ongebruikte tunnels.
Gisteren gevonden bij het opruimen van mijn archief: een vergeelde postkaart van De Keyserlei.
De kaart is in 1934 verzonden naar een adres in Blankenberge, op de (tweetalige) afstempeling van de postzegel aangeprezen als de "Ideale badstad der familiën/Place ideal des familles".
Het eerste tramstel dat rijdt in de richting van de fotograaf is een lijn 3. Op 31 maart 1972 zou deze tramlijn De Keyserlei verlaten, om vervolgens via de Gemeentestraat over het Fr. Rooseveltplein naar de Melkmarkt geleid te worden. Tot en met december 1978 zou er nog een pendeldienst lijn 3 tussen de Groenplaats en de Lambermontplaats (het latere traject van lijn 8) blijven rijden.
Het tramnet van Antwerpen is al enkele jaren behoorlijk in beweging. Zo kregen we de aanleg van het nieuwe eindpunt Bolivarplaats (met verlenging/verlegging van de lijnen 8 en 12), en de nieuwe tramlijnen 5 en 6.
Ook bij het eindpunt Mortsel (lijn 7 en 15) zijn al werkzaamheden uitgevoerd met het oog op de verlenging van de tram aldaar.
Het meest concrete zijn intussen de werken voor de verlenging van lijn 8 van het vertrouwde eindpunt Eksterlaar over de Dascottelei naar de Herentalse baan, alwaar aangesloten wordt op lijn 24 naar Silsburg.
Hermelijn in de lus van Eksterlaar. Het is even oppassen omdat het wegverkeer gekruist moet worden. Het vertrouwde eindpunt. Hoeveel foto's zullen er niet zijn getrokken op deze plek? Haast vanzelfsprekend treft men hier een tram met totaal reclame aan.
Op 16 juni werd een symbolisch begin gemaakt met de werkzaamheden door de Vlaamse minister van Mobiliteit (Kathleen Van Brempt) door met een graafmachine een eerste hap grond weg te graven in de Dascottalei.
De bedoeling is dat vanaf eind maart 2009 lijn 8 zal doorrijden naar Silsburg (het huidige eindpunt van lijn 24). Het ziekenhuis O.L.Vrouw Middelares aan de Herentalsebaan en de begraafplaats Silsburg krijgen aldus een rechtstreekse verbinding met het station Berchem.
Inmiddels ligt er op de Dascottelei, op het deel dat gekenmerkt wordt door de forse appartementencomplexen, een brede grindbaan. Hier zal (zo blijkt uit het informatiebord) niet alleen de trambaan worden aangelegd, maar ook aan weerzijden van de trambaan een strook voor het parkeren van auto's.
Maar er staat meer op stapel. Het ziet er naar uit dat de eindlus Eksterlaar binnen enkele jaren volledig verleden tijd zal zijn. Vorig jaar oktober werd immers aangekondigd dat mogelijk ook lijn 11 een andere route krijgt, en wel een tweetal haltes ingekort zal worden. Hiertoe worden sporen aangelegd in het tramloze gedeelte van de Gitschotellei en in het gedeelte van de Boekenberglei tussen de Drakenhoflaan en de Cruyslei. In de Cruyslei zal de tram alleen nog richting stad rijden. Een en ander zou in afwachting zijn van de uitvoering van de verlenging van lijn 11 naar Borsbeek.
Herentalse baan, bij de kruising met de Dascottelei; een koppelstel is zojuist begonnen aan zijn rit van Silsburg naar Schoonselhof.
Vandaag een zonnige dag en dus een goede gelegenheid om de Antwerpse tram te bezoeken.
Het was weer eens een geslaagde dag, niet alleen vanwege het fraaie weer, maar ook dankzij de vele vriendelijke personeelsleden van De Lijn die we op de trams en bussen mochten ontmoeten. Met een roodverbrande neus, een heleboel ervaringen, en een tweetal Flashkaartjes met digitale foto's rijker (waar is de tijd van de "analoge" diafilm gebleven...), zijn we weer thuis.
Zoals traditioneel werd de aankoop van een Dagpas (voor de prijs van 5 EUR) gevolgd door lange reizen te voet. Trammen is leuk, maar te voet ziet men toch het meeste.
Op lijn 11 reden verschillende Hermelijnen, waaronder de 7201 die is gestoken in een reclamejasje voor de firma "Base". Overigens heeft de Wattman van deze tram verzuimd de bestemmingsfilm te verdraaien aan het eindpunt. De 7201 is immers een minuutje geleden van het beginpunt Ekstelaar vertrokken voor de rit naar de Melkmarkt.
Opmerkelijk is dat van het flatgebouw links op de foto de appartementen op alle drie de verdiepingen te koop staan (!).
Een Hermelijn is zojuist aangekomen aan het eindpunt Olympiade en wacht zijn vertrektijd voor de terugreis naar Luchtbal af op het nieuw aangelegde wachtspoor.
Een aantal straatnamen in de directe omgeving (zoals Hockeystraat, Voetbalstraat, Turnersstraat, en natuurlijk de VII Olympiadelaan) herinneren, samen met het nog bestaande stadion aan de Olympische Zomerspelen die in 1920 in Antwerpen gehouden werden. Een plek voor de Olympische vlam zal men tevergeefs zoeken. Die werd pas in 1928 ingevoerd, bij de spelen in Amsterdam.
Over het verband tussen de afschaffing van het allergrootste deel van het tramnet rond Charleroi en de plannen voor het "Métro Léger" netwerk daterende uit de jaren '70 kan men lang filosoferen. Wel is zeker dat er enorm veel geld is gestopt in werken die nimmer in gebruik zijn genomen.
Het is al weer twintig jaar geleden dat de laatste S en SJ motorwagens van de SNCV stilletjes verdwenen met de (als tijdelijk aangekondige) buiten dienst stelling van tramlijn 80. Als we de stelplaats van Anderlues binnenkijken kunnen we nog even dromen over die mooie tijd van toen.
Beide foto's zijn overigens ook weer drie jaar geleden getrokken.
Er gaan nu weer geruchten over een terugkeer van lijn 62 naar Gosselies. Dit hoor ik inmiddels ook al zo'n twintig jaar. Ik denk dat we blij mogen zijn dat de tram naar Anderlues nog rijdt. En hoewel de tram voor het allergrootste deel over viaducten en door tunnels rijdt, kunnen we met een beetje voorstellingsvermogen ons nog voor de geest halen hoe het vroeger was... "Klik" doet het relais in de schakelkast. De seinlampen zijn op rood gesprongen. Opgepast! Elk moment kan de S-motorwagen de hoek om komen. De tram rammelt de wissels over. De deuren schieten met een klap open. Konden we het nog maar een keer meemaken...
Zoek de verschillen: de bestemmingsfilm van lijn 12
Tweemaal de bestemmingsfilm van lijn 12 (gefotografeerd aan het Zuidstation in 2006). Inmiddels zijn ook beide films weer verleden tijd, sinds de verlegging van het eindpunt naar de Bolivarplaats.
Antwerpen, de 7214 op de Kipdorpbrug, maart 2006. Slechts twee jaar geleden en toch is al het een en ander veranderd. De bekende noodbrug is al weer een tijdje weg, en de lijnfilm van lijn 11 is inmiddels ook van kleur veranderd.
Wat hebben bussen en politiek met elkaar te maken? In Londen heel veel.
Men zou het haast niet kunnen geloven: de voorkeur van de burgemeester bepaalt welke bussen er in de straat rijden.
Ken Livingstone, de Londense burgemeester van Labour, die tot frustratie van velen een einde maakte aan de Routemaster en als opvolger van dit klassieke bustype met achterplatform de "Bendy bus" introduceerde is dit jaar opgevolgd door de Conservatief Boris Johnson.
En wat zie ik deze avond op het BBC journaal, een glunderende Boris staande voor een Routemaster!
Jawel men zou het niet voor mogelijk houden, maar de kersversie burgemeester is vastbesloten om het verderfelijke werk van Livingstone ongedaan te maken. Niet alleen - zo wordt aangekondigd - zal de Bendy bus met de uitlaatpijp tussen de wielen uterlijk in 2015 de Londense straten moeten verlaten, er is zelfs een prijsvraag uitgeschreven (hoofdprijs 25.000 Britse Ponden) voor het ontwerp van een nieuwe Routemaster, waarin ook rolstoelen een plaatsje kunnen vinden.
Dit klink te zot om waar te zijn, maar inderdaad het staat toch echt op de website van de BBC. En natuurlijk staan de vakbonden klaar om zich in deze discussie te mengen. Een nieuwe Routemaster: niet over de ruggen van de arbeiders!!!
"Rare jongens die Britten" zo zou een bekende Gallier zeggen...
(Bijgaand een foto die ik maakte van een Routemaster in 2005; dit was een van de laatste dagen dat deze bussen in dienst waren op lijn 38).
Contest to design new Routemaster
A contest to design a new version of the iconic Routemaster bus has been launched by London's mayor. The jump-on, jump-off double-decker bus was withdrawn from regular service in the capital in December 2005. Mayor Boris Johnson was at the London Transport Museum to invite designers to submit ideas, with the best entry winning a first prize of £25,000. But trade union Unite said the mayor could not introduce a new bus "without raising fares substantially".
Mr Johnson wants the new bus to have a stylish, imaginative design, which will have a big impact on London's streets. The idea to reinvent the iconic bus was one of his election pledges. Key features "London deserves a bus fit for the 21st Century and I want as many people as possible to submit their ideas," he said. Key features designers must consider include an open platform to allow passengers to get on and off quickly and easily, a good use of interior space, disabled access and green technology. Routemasters were phased out from regular service by the end of 2005 as they were inaccessible to wheelchairs or pushchairs. The bus has now been restricted to operating additional services on popular tourist routes.
Mr Johnson also made an election promise to phase out bendy buses, saying they were "never suited to London's roads". You would have to be Merlin the magician to make his figures add up Unite regional officer Peter Kavanagh No new bendy bus contracts will be renewed, Transport for London said on Friday, with all bendy buses due to disappear from the capital's roads by 2015.
But the Unite union said Mr Johnson had underestimated the cost of replacing bendy buses with a new bus. Regional officer Peter Kavanagh said: "You would have to be Merlin the magician to make his figures add up." Mr Kavanagh said that "on labour costs alone" it would cost £135m to replace bendy buses. But the mayor's spokesman said it was "too early to say" how much the new buses would cost. In April Mr Johnson said it would cost "around £100m" to replace bendy buses with new Routemasters. The bus design competition closes on 19 September 2008.
Vandaag was ik voor familiebezoek in Zoetermeer, en dus nam ik Randstadrail vanaf de Brouwersgacht naar Zoetermeer. De rit verliep zowel heen als terug zonder noemenswaardige feiten. Wel verbaas ik me nog altijd over het sukkelgangetje waarmee de tram rijdt op het traject tussen het Beatrixkwartier en de halte Laan van NOI. Nu mag de boog tussen het einde van het "netkousviaduct" en de aansluiting met de metrolijn ("Erasmuslijn") vanaf Den Haag Centraal zo krap zijn, dat 25 km/uur het maximaal haalbare zijn, het welhaast binnenkruipen van de halte Laan van NOI zelf blijft toch opmerkelijk. Gelukkig wordt de snelheid spoedig verhoogd zodra we deze halte verlaten hebben. De toestand van de infrastructuur in Zoetermeer is echter betreurenswaardig. De halte Buytenwegh zag er al niet al te fris uit, maar kon er nog wel mee door. Kennelijk moest de schoonmaker nog langs komen. Op de terugweg zijn we gewandeld naar de halte Voorweg (laag). Deze is bereikbaar door - illegaal - de verkeersweg over te steken, dan wel - legaal - de voetbrug te nemen. Bij het bestijgen van de trap naar de voetbrug krijg je de indruk dat er in tijden niemand meer is geweest. Overal vuilnis en (erger) loslatend cement. Is de tramlijn soms al weer opgeheven? Men zou haast de indruk krijgen... Ondertussen een blik geworpen op de toegankelijkheid van aan de parallel aan de voetbrug gelegen halte Voorweg hoog. Voor een goed begrip: de halte Voorweg bestaat sinds de ombouw van Zoetermeerstadslijn naar Randstadrail uit een halte Voorweg laag (de originele halte uit de NS-tijd) en de nieuwe halte Voorweg hoog. De gedachte is dat men komende vanuit Den Haag kan overstappen op de de tram die de Krakeling zelf berijdt, en de passagier zich aldus een (langere) zit door de Krakeling kan bespraren. Deze laatste halte is komende vanuit de noordelijke richting slechts bereikbaar via de eerder genoemde voetbrug en vervolgens via de halte Voorweg laag. Het aanbrengen van trappen aan beide kanten van het perron was kennelijk te veel geweest. Aan het einde van de voetbrug, blijkt een directe trap naar de halte Voorweg laag (begrijpt u het nog) te ontbreken. Men wordt verplicht een zig-zag traject (kennelijk ontworpen voor rolstoelers) te volgen naar beneden. Het meenemen van een klewang om zich een weg te banen door de begroeing is haast noodzakelijk. De begroeing laat de gemeente wellicht liever groeien om het zicht op de met graffity besmeurde muren zoveel mogelijk te belemmeren. Aan het einde van deze rolbaan troffen wij, naast een collectie lege blikjes en plastic bakjes ook nog de restanten aan van een fornuis. Helemaal aan het einde (wij zijn dan vrijwel bij de halte aangekomen) hangt nog wat jeugd rond. Gelukkig wij zijn niet de enige personen die de weg naar de halte gevonden hebben. Echter het valt niet uit te sluiten dat een en ander op minder aan de Urban Jungle gewend zijnde personen een minder aangename indruk maakt. Men ziet het perron van Voorweg laag dan nu liggen. Helaas heeft de ontwerper besloten dat men niet rechtstreeks het perron op kan wandelen. Een aantal hekjes dwingt de wandelaar nog tot het maken van een kleine detour, die ons dan wel langs de (enige) stempelautomaat leidt. Jammer, er is geinvesteerd in nieuw materieel, en een nieuwe spoorbaan. Maar een opknapbeurt voor de omgeving van de haltes kon er kennelijk niet meer vanaf. Ik laat even in het midden wie hier voor verantwoordlijk is, maar wil men echt passagiers aantrekken die voorheen niet van het OV tussen Den Haag en Zoetermeer gebruik maakten, dan zou een verfje en een frisse blik op de ligging van de bruggtjes en trappen echt geen kwaad kunnen. Nu kijkt men tegen iets aan, dat overduidelijk de (smerige) sporen draagt van 25 jaar verwaarlozing en verval....
Ik kijk uit naar koeler weer. Hoewel de temperaturen niet echt hoog zijn, schijnt het voor sommige mensen al te veel te worden. Gisterenmiddag heeft een persoon in Den Haag zijn huis in de brand gezet, waardoor een deel van een straat ontruimd moest worden. De brandstichter ging de brandweer overigens nog te lijf met een bijl, als we de nieuwsberichten mogen geloven. Vanacht werd ik rond 3 uur wakker door een rits brandweerwagens die op weg waren naar een terras dat door smeulende deeltjes afkomstig van een barbecue de brand in was gevlogen. Deze ochtend begon de persoon op het zitje voor mij zonder duidelijke redenen te foeteren in bewoordingen die ik niet graag herhaal (wellicht woonde hij in de getroffen straat...).
Overigens viel deze rit naar Delft (per 3116, de tram in de experimentele kleuren rood en wit) erg mee. Zeker gelet op het feit dat een alarmmelding deze ochtend aan de Delftse brandweer dat een persoon onder de trein was gekomen bij het station Delft Zuid het ergste deed vermoeden (8.01 uur). Bij stremmingen in het treinverkeer tussen Den Haag en Rotterdam loopt tramlijn 1 in het algemeen stampvol met treinpassagiers op zoek naar alternatief vervoer. Deze ochtend beleven de hordes achterwege, en bleek het treinverkeer ook gewoon te rijden. Kennelijk viel het allemaal erg mee of was het slachtoffer snel van de sporen verwijderd.
Van een mede-tramliefhebber kreeg ik nog een welkome aanvulling op mijn verslag op de aanrijding tussen lijn 1 en 15 gisterenmiddag. Foto's van het ongeval zijn te bekijken op www.district8.net . Tevens is het de 3147/1 die op de 3068 van lijn 15 reed (en niet de 3047). De neus van de 3147 ziet er niet best meer uit.
Een rustige rit in de ochtend staat niet gerant voor een vlekkeloze rit naar huis. Gelukkig is het aantal incidenten dat ik de afgelopen 7 jaar als reguliere passagier op de Haagse lijn 1 heb meegemaakt op de vingers van een hand te tellen. Het meest spectaculaire was daarbij wel een rit over verkeerd spoor (dus met een "achteruit rijdende" tram, waarbij deze bestuurd werd vanaf de hulpcontroller) van het Delftse station tot de keerdriehoek 's-Gravenmade.
Toen ik vanmiddag rond kwart voor zes bij mijn vaste vertrekhalte, station Delft, arriveerde werd het snel duidelijk dat er iets niet helemaal volgens schema ging. De tram richting Delft Tanthof zat al vol passagiers en werd bestormd door een hele meute wachtende mensen. Hiervan moest ook nog een behoorlijk aantal op de halte achterblijven. In de ruim 15 minuten dat ik op de tram stond te wachten, kwam er noch een tram naar Den Haag, noch een andere tram richting Delft. Uiteindelijk ben ik maar naar het station gewandeld om met de stoptrein van 18.17 uur naar Den Haag Hollands Spoor af te reizen.
Ik had geen enkel idee wat er nu aan de hand was, en nam daarom - om elk risico van een stampvolle lijn 1 richting Scheveningen te vermijden- de 3003 van lijn 10 richting Statenkwartier. Weliswaar maakt deze tramlijn een slinger langs het Centraal Station, maar daar tegenover staat wel dat men tenminste ruim kan zitten. Op het Hollands Spoor werd trouwens aangegeven op de display dat de volgende lijn 1 over vier minuten zou arriveren, dus een overstap op de Scheveningse weg om vervolgens de laatste kilometer naar mijn eindbestemming te kunnen afleggen, zat er wel in.
Nogal opmerkelijk was dat in deze lijn 10 een tweetal dames zich afvroegen of lijn 10 nu boven op het CS zou stoppen, danwel beneden, danwel zelfs zowel beneden als boven. Aangezien geen enkele Haagse tramlijn dit laatste staaltje uitvoert, kan men vermoeden dat deze reizigers niet alleen geen vaste gebruikers van lijn 10 waren, maar zelfs geheel onbekend met het Haagse tramnet.
Op de Scheveningse weg bleek inderdaad dat de 3003 inmiddels gevolgd werd door een lijn 1, zodat ik daar een overstap maakte op deze tram, in plaats van uit te stappen bij de halte World Forum en het laatste stukje (twee haltes) naar huis te lopen. De drukte in deze lijn 1 viel gelukkig nog mee, tenminste ik heb het wel erger gezien. Wel lijkt kenmerkend voor deze tramlijn het hoge aandeel bezoekers van buiten de stad, die de hinderlijke neiging hebben om rond de deuren te blijven hangen (kennelijk uit vrees anders voor eeuwig in een volle tram opgesloten te raken). Voor de doorstroming in de tram zou het derhalve een idee zijn om een paar banken tegenover de deuren weg te slopen.
Eenmaal thuisgekomen werd de oorzaak van de verstoring van de dienstuitvoering op lijn 1 duidelijk. Op de Haagweg was (rond half twee) de 3047/1 achterin de 3068/15 gereden. Helaas vielen hierbij diverse gewonden. Lijn 1 en 15 weken uit naar Voorburg Station, terwijl bus 128 een pendeldienst op lijn 1 verzorgde, zo was het bericht van een mede-tramliefhebber die nabij de keerdriehoek 's-Gravenmade werkt.
Ik heb nog geen foto's gezien van het incident, dus heb geen idee over de ernst van de schade. De melding aan de brandweer (via een van de P2000 monitors op internet te lezen) spreekt over een tram uit de rails.
Een dagboek of een reisverslag dat plotseling wordt afgebroken doet het ergste vrezen. Gelukkig is het slechts gebrek aan tijd.
Het vervolg van de Antwerpen reis van mei zal nog in een beeldverslag volgen. Het komt er in het kort op neer dat mijn reisgezel en ik, na een tijdje aan de Harmonie verbleven te hebben, de rest van lijn 6 hebben verkend. Vervolgens hebben we ons enigszins verbaasd over de nieuwe toestand van het knooppunt Zwaantjes, hebben we een bezoek gebracht aan Fort 8, een van de zogenaamde Brialmont forten rond Antwerpen, en zijn we naar de Bolivarplaats gegaan om de lijnen 8 en 12 aan onze fotolenzen voorbij te zien trekken (niet altijd met even veel succes). Een uiteindelijke evaluatie van een dag Antwerpse trams en bussen vond traditioneel plaats in de stations restauratie van Antwerpen Centraal.
Vervolgens, alle goede voornemens ten spijt is het van een vervolg reis naar deze fascinerende tramstad niet meer gekomen. Wel bracht een congresbezoek in Stockholm de gelegenheid om de trams aldaar te bekijken. Drukte op het werk maakten het intussen moeilijk om dit blog bij te houden.
Waar is Wattman? Als het gaat om railvervoer, voor de komende tijd waarschijnlijk vaak in lijn 1 tussen Scheveningen en Delft. Ik zal daarom de draad weer oppakken om mijn dagelijkse waarnemingen hier te gaan posten. Wat tegelijk dan waarschijnlijk ook een overzicht van de werkzaamheden op en rond de tramsporen gaat opleveren, nu de werkzaamheden voor de nieuwe tramlijn naar Delft TU Wijk (lijn 19, alias 8) de gemeentegrenzen van Delft hebben bereikt, en ook de bouw van de spoortunnel nu echt gaat naderen.
Deze ochtend een weinig bijzondere rit met de 3145, waarvan de geledingen wel opvallende piepende en krakende geluiden produceerd. Verder sinds lange tijd weer eens een controleploeg op de tram in Delft.
Zomaar een plaatje uit Antwerpen. 
Wat hebben bussen en politiek met elkaar te maken? In Londen heel veel.
