Op 11 november 1918, nu 89 jaar geleden, zwegen de wapens na een vierjarige desastreuze oorlog. Het onvermijdelijk conflict dat ontstond door een wankel evenwicht tussen de Europese grootmachten en Rusland ontaarde in een wereldwijd conflict. Gedurende de vier lange jaren liepen er in de wereld verschillende fronten, waarvan het westelijke het meest belangrijke was, waar een allesvernietigende loopgravenoorlog zich ontwikkelde. Jonge mannen werden massaal naar het front gestuurd en kenden er de meest schrijnende omstandigheden.
Door de oorlog werd de kaart van de wereld door elkaar geschud. De enorme economische en maatschappelijke gevolgen waren verschrikkelijk. Door de mechanisatie en de wetenschappelijke ontwikkelingen stapelden de slachtoffers zich op. Uiteindelijk zullen meer dan negen miljoen burgers en militairen de dood vinden. Het einde van de oorlog betekende vaak geen einde voor de soldaten, velen keerden psychologisch gekraakt terug naar huis. De jarenlange bezetting en het overleven als vluchteling waren voor veel burgers traumatische ervaringen.
Ook Vlaanderen was het toneel van deze oorlog. De vele begraafplaatsen en monumenten in de Westhoek getuigen vandaag de dag nog steeds van het dramatische tafereel dat er 89 jaar geleden heeft afgespeeld. Dagboeken, brieven en kunstwerken vertellen het verhaal van het lijden en sterven van eenvoudige mensen die door omstandigheden verwikkeld waren in een enorm conflict die ze niet in de hand hadden.
Zoals zovele volkeren hebben ook de Vlamingen toen zwaar geleden. Vanuit deze verschrikkelijke ervaringen in de loopgrachten ontstond een testament voor de toekomst: het IJzertestament met de boodschap van Zelfbestuur, Nooit meer oorlog en Godsvrede.
Vandaag de dag staan we soms te weinig stil bij wat er zich tijdens de Eerste Wereldoorlog heeft afgespeeld. Ondanks de vele pogingen om het conflict levendig te houden, vervagen de herinneringen snel. Geweld, verdrukking en onverdraagzaamheid blijven de wereld teisteren.
Het Verbond VOS Oost-Vlaanderen wil op een hedendaagse manier het IJzertestament uitdragen. Vrijheid voor alle volkeren en samenhorigheid zijn cruciaal en vrede kan enkel groeien als iedereen zijn steentje bijdraagt en de eigenheid van eenieder respecteert. Naties moeten de ruimte krijgen om zichzelf te ontwikkelen met respect voor elkaars eigenheid, cultuur en territoriale integriteit. Zo dienen alle mensen mee te bouwen aan een vredevolle samenleving. Was dat niet de droom van de soldaten in de loopgraven?
|