Bij haar aantreden als minister van Justitie, stelde Annemie Turtelboom dat het goed was dat Justitie voortaan geleid zou worden door iemand die geen juridische achtergrond heeft. Inderdaad, Minister Turtelboom is licentiate in de economie. Ze wou haar departement leiden als een manager. 

Nu het einde van de legislatuur in zicht is, duiken er meer en meer stellingen op dat de chaos op Justitie compleet is: er is geen communicatie meer, beslissingen worden opgelegd, de gevangenissen zitten overvol, de gerechtspsychiaters en onderzoekers zijn onderbetaald of zelfs niet betaald, de onvrede bij de magistratuur neemt ongeziene proporties aan en de ingevoerde wetten blijken alsnog hiaten te vertonen.

Dit allemaal op het conto schrijven van de minister is niet de bedoeling. Justitie is eenmaal een logge en rigide instantie waarop meerdere ministers zich de tanden hebben stukgebeten. Maar het is ongezien dat de communicatie tussen minister en mensen op het werkveld zo stroef verloopt. Een goede manager mag zich niet hautain gedragen, moet zijn medewerkers voldoende ruimte geven om hun taken efficiënt te kunnen uitvoeren en moet toekomstgericht denken. De hieronder beschreven voorbeelden tonen aan dat de volgende minister van Justitie een betere manager verdient.

Het strafwetboek is dringend aan vernieuwing toe in plaats van oplapwerk. Een jurist die het strafwetboek doorneemt, zal er tal van anomalieën en tegenstrijdigheden in terugvinden. Het kan zo erg zijn dat een gewiekste advocaat een vonnis onontvankelijk kan laten verklaren. De rechters weten dat en erkennen dat een inschattingsfout thans minder erg is dan een fout te moeten maken op basis van wetten. Dat dit moeilijk te begrijpen is, komt omdat er wetten zijn gemaakt op bestaande wetten met als doel achterpoortjes te sluiten. En sommige wetten werden daarbovenop uitgebreid waardoor de essentie van die wetten kan uitgehold worden. Met andere woorden, het strafwetboek is geen samenhangend geheel en dient herschreven te worden op de hedendaagse maatschappelijke normen.

Deze week werd bekendgemaakt dat de nieuwe gevangenis van Beveren-Waas een assisenzaal krijgt. Losstaand van het gegeven dat dit de onpartijdigheid in het gedrang kan brengen (men gaat iemand die opgesloten zit en waarvan de schuld nog niet is bewezen berechten op een locatie die verweven is met schuld), is dit nauwelijks of niet doorsproken met de magistratuur. Rechters en advocaten vielen uit de lucht en kwamen met tegenargumenten aandraven. Minister Turtelboom lachte op Reyers Laat de aanwezige advocaat net niet uit. De redenering luidt dat dit ten eerste kostenbesparend is en dat ten tweede de voorzitter zelfstandig kan beslissen of het proces zal gehouden worden in de gevangenis of in een justitiehuis. Het eerste kan van tafel geveegd worden door logistieke onbekwaamheid te poneren. Het tweede zal ertoe leiden dat weinig voorzitters zullen kiezen voor een proces in de gevangenis. Dan zit Justitie met een ongebruikte assisenzaal wat de kosten juist doet oplopen.