vrijdag 30 juni 2017
we verlieten vanmorgen Skarsväg onder een stralende zon; de kou en de storm paste perfect bij de Noordkaap maar nu zijn we toch blij dat we weer de warmte tegemoet gaan.
We gaan ook weer richting bewoonde wereld, met de luxe van stroom, internet, zon, en toch nog een betoverend mooie omgeving.
Onderweg zien we nog talloze rendieren en elanden (we zien van ver het verschil niet), en plots, bij het boven komen van een heuvel, veranderde de wereld: de eerste bomen weer, minder sneeuw naast de weg, kortom: een nieuwe aarde.
Waar de vorige dagen de sneeuwplekken eerder deden denken aan de tekeningen van Orkas, zien we nu weer gewone bergen waar sneeuw op ligt; waar er nog sneeuw ligt onderweg is die soms nog 1m dik!!! En dat bij temperaturen boven de 10°; we snappen het niet, maar het zal wel aan de wind liggen, vermoeden we. Die maakte, zeker in het hoge noorden, dat de gevoelstemperatuur vaak veel lager lag dan wat de thermometer aangaf.
We naderden Alta en vonden het Alta Museum, dat echt de moeite waard is. Rotstekeningen van 5000 jaar oud, een film over het Noorderlicht, uitleg in verband met de spiritualiteit van de Sami; een deugddoend en verhelderend bezoek!
De Unesco waakt over dit terrein en vindt dat de rotstekeningen moeten bewaard blijven in hun oorspronkelijke staat; dat zou betekenen dat de rode verf, die er later op aangebracht is, moet verwijderd worden (waardoor de tekeningen natuurlijk een stuk moeilijker herkenbaar worden).
De Sami hebben hun sjamaan, die de verbinding maakt tussen de zichtbare en de onzichtbare wereld en die daardoor vaak zowel genezer als sociaal werker als palliatief begeleider van de gemeenschap is.
Bij het bezoek aan het Arctikum leerden we van diegenen die de Nederlandstalige gids hadden dat de Finnen heel behoedzaam met elkaar omgaan; zo zullen ze hun ouderen niet proberen te overtuigen om naar een dokter te gaan, want dat zou overkomen als pushen of zou beledigend zijn.
De Sami hebben ook veel van die levenshouding; een huwelijk wordt heel behoedzaam gearrangeerd; bij samenkomsten wordt een meisje bv geschikt geacht maar dan maken verschillende leden van de gemeenschap eerst kennis met haar om te kunnen oordelen of ze niet alleen bij de man maar ook bij alle andere leden van de familie kan passen, want dat is ook heel belangrijk.
Pas nadat iedereen zijn zegen gegeven heeft worden de contacten tussen de huwelijkskandidaten wat openlijker; niemand mag beledigd worden, niemand mag het gevoel krijgen afgewezen te worden, dus moet er met heel veel zorg omgegaan worden met elkaar
De kilometers beginnen toch te wegen; we passeerden de kaap van 22 000 km; het is goed dat we binnenkort eens drie dagen op dezelfde plek blijven. Maar eerst genieten van deze omgeving