Je ziet, ze kunnen niet meer om ons heen, zegt Conny Kooijman van de LFB trots in een boek over de geschiedschrijving van de gehandicaptenzorg in 2009. Amper twee jaar later dreigt het doek te vallen voor de belangenvereniging LFB, door en voor mensen met een verstandelijke beperking. Het kabinet is voornemens 90 procent van hun budget te schrappen. De LFB geeft mensen een stem die anders nauwelijks gehoord worden. Of je nou orthopedagoog, directeur, onderzoeker of journalist bent, de LFB geeft nieuwe inzichten en achtergronden. En nog belangrijker: ze dragen bij aan verbetering van de positie van mensen met een verstandelijke beperking.
Als slechts 10% van de subsidie overblijft, is dat het einde van deze belangenorganisatie. Terwijl je in de gehandicaptenzorg inderdaad niet meer om hen heen kunt. Onlangs nog werd LFB-directeur William Westveer benoemd tot lid van een denktank over probleemgedrag, die is ingesteld door de staatssecretaris van VWS naar aanleiding van de zaak Brandon.
Met een duizelingwekkend aantal themas houdt de LFB zich bezig: kinderwens en ouderschap, werken in een gewoon bedrijf, zeggenschap en cliëntenraden, meedoen/WMO, discriminatie, veiligheid in de wijk, toegankelijke informatie, verkiezingen, rechtspositie, VN verdrag, competenties van begeleiders. In de loop der jaren slaagden zowel de LFB als hun plaatselijke of regionale vertegenwoordigers erin gewaardeerde gesprekspartners te worden op verschillende terreinen. Eindelijk konden zorgaanbieders, gemeenten, overheidsorganisaties, kennisinstituten en media praten met de mensen zelf!
De LFB maakt mensen in de praktijk ervan bewust: praat met ons, niet over ons en luister, ook al hebben wij een verstandelijke beperking. Zo werd een orthopedagoog een keer subtiel op de vingers getikt door een LFB-medewerker die zei: in plaats van te luisteren, gaan jullie ons testen om meer informatie te krijgen. De orthopedagoog nam deze les mee in zijn praktijk en past hem nog steeds toe: luisteren naar wat mensen zelf te zeggen hebben en willen. Het heeft geholpen veel 'vastgelopen situaties' los te trekken. Het laat zien hoe vooruitziend en belangrijk de LFB is. Wegbezuinigen van de LFB is het kloppende hart en de levensader uit de zorg halen.
Bij de LFB wordt keihard gewerkt, ook buiten kantooruren. Zo'n 30 mensen staan op de loonlijst, verspreid over het landelijke hoofdkantoor en de provinciale en regionale steunpunten. Ook de mensen met een beperking hebben een salaris volgens de CAO. Een betaalde baan dus, waarop ze trots zijn en die ze dreigen kwijt te raken. Als eerste lieten de gemeentes en de provincies de LFB in de steek. Regiokantoren sloten of worden op de been gehouden door zorgaanbieders (!) die de noodzaak van een cliëntenbeweging wel op hun waarde weten te schatten.
En nu dan de bezuinigingen van het kabinet Rutte. Wat de LFB betreft is het geen bezuiniging; het is de nekslag. De fatale beslissing heeft niets te maken met slecht functioneren of bewezen irrelevantie. Het maakt gewoon een anoniem en schijnbaar onbetekenend onderdeel uit van de platte kruistocht die dit kabinet kenmerkt: Alles wat mensen bindt en ogenschijnlijk geen economische waarde heeft: afschaffen.
Onder het mom van integratie neemt het kabinet maatregelen die desintegratie bevorderen. De sociale werkvoorziening wordt afgeslankt met als motto: mensen moeten zich maar redden op de reguliere arbeidsmarkt. De Persoonsgebonden Budgetten dreigen er ook aan te gaan waardoor mensen teruggejaagd worden in een instituut in de bossen. Tegen de achtergrond van deze ontwikkelingen is juist een belangenorganisatie voor en door mensen met een beperking onmisbaar. Maar hun stem dreigt te verstommen.
Bertho Smit, oud-coach LFB en freelance journalist, webredacteur; Johan Timmer, orthopedagoog bij Triade Flevoland; Max Paumen, freelance journalist.
