Mark Meekers (Marcel Rademakers)
Mark Meekers (Marcel
Rademakers), dichter-schilder, werd als "meest bekroonde Vlaamse
dichter" door de Universiteit van Namibië en de krant Die
Republikein uitgenodigd om het Nederlandstalig gedeelte van het "WOORDFEES(t)"
(2-7 september 2013) in Windhoek stem te geven. Prof. dr. Chrisna Beuke-Muir
nam het initiatief en mag trots op een geslaagde eerste uitgave terugblikken. Zij
doceert niet alleen, maar staat ook Jo Decaluwe terzijde op de planken: met veel gevoel brachten zij
het stuk Liefdesbrieven van de Amerikaanse dramaturg A.R. Gurney en zong zij
samen met haar zoon, Jan-Willem, Afrikaanse liederen. Die veelzijdigheid kwam
ook tot uiting in de samenstelling van het programma: een musical, drama, dans,
schrijfcursussen, interviews met vertegenwoordigers van de verschillende
culturen in Namibië. Het gezongen woord kwam aan bod bij de chansonniers Stef
Bos en Koos Kombuis.
En natuurlijk waren er de boekvoorstellingen en
interviews met romanciers en dichters uit Namibië en Zuid-Afrika. Uit Vlaanderen
was Mark Meekers te gast, hij ging in op de uitnodiging Khi da ! hoa, Kom
met ons praat! die als ondertitel van het festival fungeerde. Samen met Prof.
S. Huigen gaf hij twee colleges aan de vierdejaars Neerlandistiek. Hij zette er
zijn visie op poëzie uiteen, sprak over de bronnen en de drijfveren van zijn
gedichten en vertaalde in samenspraak met de studenten zijn gedichten naar het
Afrikaans. De meeste studenten hoorden voor het eerst Nederlands en vergeleken
dit met het Afrikaans, ttz. Nederlands in de tropenzon gerijpt.
Er stonden eveneens twee poëzieprogramma's rond zijn werk geprogrammeerd:
"Dit Reën" ("Het Regent"), met prof. Aldo Behrens, hét
monument van de Namibische toneelwereld, en "Op Jou Merke!" ("Op
Uw Plaats!"), met Jo Decaluwe, die ook als acteur in twee fel gesmaakte
toneelstukken optrad.
Tijdens een 'skrywerspraatjie' werd Meekers door prof. Jacques van der Elst, voorzitter van de
Afrikaanse Taalraad geïnterviewd over zijn poëtische prestaties en zijn werk
als beeldend kunstenaar. Hij noemde de kunstenaar een kleurmannetje, het
Afrikaans voor gekko: geen misse benaming om de veelzijdigheid van de auteur te
beklemtonen. Hij vergeleek de schilder met Claus en Armando, situeerde de
componist-zanger onder de eerste Vlaamse chansonniers en toonde aan hoe deze
drie kunstvormen harmonisch in de
persoon van de dichter samenvloeien. Hij onderstreepte het politieke en
sociale engagement in de poëzie met gedichten rond Doel, armoede in Tanzania en
het actuele hackingschandaal. Het humoristisch-ironisch tikje kwam in de fel
gesmaakte haikus en senryus aan bod. De belangstelling voor beeldende kunst
illustreerde hij met één (Rembrandt-)gedicht uit de zeven bundels aan kunstenaars
gewijd. Het volle leven sprak uit een romantisch liefdesvers Sentimenteel,
dat de dichter op aanvraag meermaals voorlas.
De talrijke toehoorders prezen dictie en voordracht,
waren enthousiast over de gedichten en erg emotioneel aangesproken (de enige
natte plek in dit droë land). Zelfs de luisterliedjes uit de jaren zestig
werden geapprecieerd en galmden meerdere malen door de zaal.
Het guesthouse (Vista) van Koos en Fransette was de
ideale plaats om met de talrijke genodigden uit Namibië en Zuid-Afrika van
gedacht te wisselen: Tossie van Tonder, Stef Bos, Koos Kombuis, Jan-Willem
Beuke, Piet van Rooyen, Christine Barkhuizen, Marié Blomerus en vele anderen. Het
was een hartverwarmende ontmoeting, met vriendelijke open mensen, ver van de
bekrompen literaire cenakels. Ik heb nergens zoveel en gul gelach gehoord als
hier in dit droge land, ver van de achterbakse kneuterigheid van ons
schimmelige land. Het zette ons ertoe aan om de hoofdstad Windhoek te
verkennen: brede lanen, veilige straten, vele openbare gebouwen, die
hoogstandjes van architectuur zijn. Het is een feest voor het erfgoed, de
minste muur of villa uit de Duitse tijd is gerestaureerd. Bijna iedereen
verstaat Afrikaans en je wordt er vrolijk van om uitdrukkingen en woorden te horen
als spoedbreker voor verkeersdrempel, spookasem voor suikerspin of jij
moe nie kak maak nie voor je moet geen ruzie maken
Waar vind je nog namen van dorpen als
Welkom, Geluk, Vredeshoop, Lekkerwater, Sprookjesbos of Sukses? Het
is een onmetelijk land, waar de natuur nog ongestoord verder wandelt, op de
zanderige wegen om het halfuur een wagen je kruist, stress zinloos lijkt. Geen
muffe Vlaamse spruitjes, maar gezonde lucht! De duinen scheren hier de hoogste
toppen ter wereld, de canyons graven (op één na) het diepst zich in.
Familiegeest, gedienstigheid en godsdienstigheid, gulheid en stilte zijn hier
vanzelfsprekend. Het leven is hier zoveel échter. Het moet iets met de
weidsheid van het landschap en de bonkende zon te maken hebben
Totsiens en
baie dankie!
|