Einde van een maand, tijd voor een taart voor alle personen, deze maand verjaard. Daniel, onze bakker (hier links op de foto) heeft ons weeral een goed dessert gemaakt. Goed voor de maag, slecht voor het buikje. Ondertussen gaat tijdens onze opdracht ook het gewone werk verder door. Een schip blijft onderhevig aan weer en wind en van tijd tot tijd dient het één en ander opgekalfaterd en bijgewerkt te worden. Toestellen dienen onderhouden te worden, herstellingen dienen uitgevoerd, steeds werk voorhanden dus. Één van deze taken is het aanbrengen van de scheepsnaam op de reddingsboeien, Lynn, lid van het dekpersoneel is hiermee bezig, ondertussen genietend van het zonnetje.
Tijd om eens een luchtje te scheppen voor Joël. Hij, samen met anderen, zorgt voor de radioverbindingen, zowel intern op schip als extern met andere eenheden. Waar er in vroegere tijden weinig communicatieapparatuur aan boord was, kan men dit nu niet meer stellen. Integendeel, ieder soort verbinding heeft wel ergens de nodige apparatuur hiervoor. In dit digitale tijdperk is het dus zaak om mee te zijn met de zaak en om alle apparatuur op adequate wijze te kunnen bedienen. Steeds slagen zij er in om op de één of andere wijze contact te maken. Zonder hen zou de buitenwereld als het ware blind zijn voor ons bestaan.
Ook schieten wordt regelmatig gedaan, dit maakt deel uit van ons trainingsprogramma. Iedereen dient te kunnen schieten (uiteindelijk is dit toch één van de basiselementen in een leger), van kok over technieker en van operator tot de commandant. Dit gebeurt onder begeleiding van hiervoor opgeleid en gebreveteerd personeel. Het thuisfront hoeft zich hierin dus geen zorgen te maken.
In de vrije tijd wordt er dan al eens een kaartje gelegd, dit om de verveling tegen te gaan. Ook films, boeken, sport, bingo en andere gezelschapsspelletjes zorgen ervoor dat wij ons niet vervelen. Denk echter niet dat uw en mijn belastinggeld niet goed besteed wordt. Terwijl de ene persoon vrij van dienst is, werkt iemand anders en omgekeerd, een schip is 24 uur op 24 en dag op dag in beweging. Men kan dus bij wijze van spreken niet om 16u het licht uit doen in de gang. Het werkt stopt nooit, er zijn slechts anderen die het werk voortzetten waar anderen mee gestopt zijn.
Ik hoop dat u allen ook weet waarmee zich bezig te houden in tijden van verveling.
De laatste dagen komen we in een regelmatige routine terecht, dit betekent echter niet dat er niet gewerkt wordt. Het leven gaat zijn gewone gang, ook aan boord.
Om maar eens te zeggen wat er allemaal kan gebeuren op een gewone dag:
Verkennende vluchten met onze heli, deze inspecteert vanop veilige afstand schepen en eventuele kampen aan land waar mogelijk middelen voor piraterij voorhanden zijn. Vóór dergelijke vluchten dient er telkenmale een FOD-ronde gelopen te worden. FOD staat voor Foreign Objects Disposal oftewel het verwijderen van alle vreemde materie, vuilnis, roestdeeltjes en dergelijke die een gevaar kunnen betekenen voor de helicopter en de omstaanders bij opstijgen en landen. (Deze deeltjes zouden in theorie in de aanzuig van de motor kunnen belanden waardoor deze stuk zou kunnen gaan, evengoed zouden deze deeltjes met hoge snelheid tegen iemand kunnen geprojecteerd worden met ernstig letstel tot gevolg). Einde theorie voor vandaag.
De (bijna) dagelijkse sportactiviteiten, "Mens sana in corpore sano", u weet wel, "een gezonde geest in een gezond lichaam".
Een dagelijkse Ops briefing, hiertoe wordt aan de Commandant en een kleine schare toeschouwers (anderen kunnen meeluisteren over de scheepsomroep) de situatie van het schip, de omgeving en zijn bemanning gerapporteerd. Het is belangrijk dat de Commandant, maar ook anderen weten waar we aan toe zijn. Dit om hierop gevat te kunnen reageren. Het is o.a. op basis van deze informatie dat het commando zijn krijtlijnen uitzet voor deze en volgende dagen. Diverse items worden aangehaald die mogelijk invloed kunnen hebben op de huidige operatie: o.a. de weersomstandigheden, al dan niet technische defecten, eventuele personeelstekorten, hoeveelheid levensmiddelen en brandstof aan boord, eventuele zieken, huidige locatie en dies meer.
De diverse maaltijden die nog steeds in goede aard vallen bij de bemanning. Merk op, ook 's nachts wordt er wacht gelopen dus ook dan dient er eten op tafel te staan. Merendeels is dit dan wel een restant van de avond- of middagmaaltijd, ook de koks hebben recht op rust, hen nodeloos aan het werk zetten hoeft dus niet.
Vuuroefeningen allerhande, zowel met de grote wapens (kanon e.d.) als met de kleine handvuurwapens (pistool, mitrailleur, geweer, etc).
Oefeningen "man over boord", brandoefeningen, enz... De laatste tijd is men terug begonnen met deze oefeningen onaangekondigd te doen, en maar goed ook. Een ongeval kondigt zich eveneens niet aan, toch dient men erop voorbereid te zijn.
Ik stel hier nog iemand voor, Steve is één van de personen die ervoor zorgt dat ook op elektronisch gebied de toestellen aan de gang blijven. Hij is o.a. verantwoordelijk voor het in stand houden van de diverse communicatieapparatuur (zenders, satelietcommunicatie, etc ...), evenals de zorg voor de navigatieapparatuur (barometer, windmeter, dieptemeter, kompassen, etc). Dan vergeet ik waarschijnlijk nog ettelijke toestellen.
De laatste dagen niet echt veel speciaal gebeurd, daarom stel ik vandaag enkele personen voor, de ene daarom niet minder belangrijker dan de andere. Ik pik er zomaar enkelen uit, tussen de velen die hier elke dag hun duit in het zakje doen voor het goede verloop van de dienst.
Vooreerst hebben we Kristof (links), netwerkbeheerder aan boord. Ja, ook wij gaan mee met onze tijd, waar we vroeger slechts enkele offline computers hadden, zijn er toch redelijk wat computers aan boord, allen verbonden via een netwerk, gebruikt voor diverse toepassingen, met diverse accounts en diverse rechten. U zal begrijpen dat, nog meer dan thuis, een goed beheer hiervan noodzakelijk is, virussen zijn hier zeker uit den boze. Het is Kristof, samen met zijn collega Tim, die dit alles in goede banen leidt. Daarnaast hebben we Dimitri (rechts), één van de vele operatoren aan boord. Hij, samen met zijn collega's vormen als het ware de ogen van ons schip. Zonder hen hebben we geen zicht op wat er gebeurt rondom ons. Dag in dag uit, 24u op 24, dient het radarbeeld bekeken te worden om na te gaan indien er geen verdachte schepen en/of verdachte scheepsbewegingen in de buurt zijn. Een soms monotone job lijkt me, doch daarom niet minder belangrijk en zeker en vast niet minder moeilijk.
Op de volgende foto staan Stefaan en Timothy, twee leden van het heli-team aan boord. Zij waken erover dat de heli steeds paraat is om de lucht in te gaan wanneer nodig. Ik kan u verzekeren dat deze goed ingezet wordt, zowel voor verkennende vluchten als voor andere opdrachten. Waar de ogen van Timothy ons een zicht geeft vanop het zeewateroppervlak geeft de heliploeg ons een zicht vanuit de lucht, een niet te verwaarlozen troef die we vroeger niet hadden. Op de derde foto zien we Ronny, onze "Schipper". Hij, samen met zijn dekploeg, zorgt er voor dat de scheepsromp en dekken steeds in optimale staat zijn. Een schip ziet wat af, vocht (nogal logisch) is vijand nummer één. Verven is dus de boodschap. Hun werk is echter niet beperkt tot verven alleen. Zijn staan eveneens in voor het ankeren, aan- en afmeren, fuel aan boord halen (zie vorig bericht en foto's), slepen of gesleept worden, het varen met de RHIB (Rigid Hull Inflatable Boat), enz ...Dan vergeet ik waarschijnlijk nog wel enkele taken. Tenslotte ziet u op onderstaande foto ook Jean-Phillipe, de chef Bottelarij. Hij staat onder andere in voor een goed beheer van de voedingswaren aan boord. Hij zorgt ervoor dat we verse voeding aan boord krijgen (niet steeds evident in bepaalde contreien) en dat dit ook van een goede kwaliteit is (niet zelden spuit men bvb vis in met water om het volume groter te doen lijken). Hij stuurt ook het keukenpersoneel aan opdat er iedere dag een goed bereide maaltijd op het bord komt.
Onverwacht hebben we ook een gast meegekregen aan boord, deze vogel die waarschijnlijk even neerstreek om uit te rusten. Kan misschien ridicuul lijken maar voor ons is het zien van zo'n vogel gelijk aan het zien van "leven", het zien van "iets anders dan gewoonlijk", dit doet steeds plezier. Eveneens zijn er hier veel dolfijnen, ook walvissen komen hier wel vaker voor.
Deze week ook een dagje bevoorrading op zee gehad, dit gebeurde via de helicopter voor de levensmiddelen (= voedsel e.d...). Dit kan evengoed gebeuren via een kabel en een katrolsysteem van schip tot schip of in uiterste nood via onze rubberboten. We hebben geen ontelbare keuzes dus dienen we te kiezen voor de meest praktische oplossing op een gegeven moment.
Dit is overigens zo voor de meeste problemen aan boord van een oorlogsschip, nl.: in korte tijd dienen we een beslissing te nemen over het aanwenden van de beste middelen op het beste moment, niet altijd simpel. Daarom dat we ook regelmatig oefenen op allerlei mogelijke incidenten die zich kunnen voordoen aan boord van een schip.
Ook zijn wij terug opgetopt met fuel. Ja ... ook ons schip heeft zijn brandstof nodig en van tijd tot tijd dienen dus wij even aan "de pomp" te gaan. Hierbij wordt er afspraak gemaakt met een tanker van een bevriende natie; men vaart langszij, haalt de brandstofslangen over, aansluiten, en dan ... pompen maar. Simpel gezegd, u ziet echter aan de foto's dat dit niet zo simpel is als het lijkt, iedereen dient hierin zijn taak zeer goed te kennen en uit te voeren. Men dient te waken over een evenwijdige koers, men dient behoedzaam te zijn voor een breuk in de leidingen of in het katrolsysteem. Er kan van alles misgaan op dat moment en Murphy is dan nooit ver om de hoek. We werken hier ook met druk op de leidingen, dus ook hier dienen we voorzichtig te zijn. Uiteindelijk heeft de Louise-Marie weer de nodige brandstof gekregen om het terug een ganse tijd vol te houden. Onze dame kan er weer een tijdje tegen. Op naar de piraten !!!
Weer een tijdje uit de ether geweest. Merk op dat vanaf heden mijn berichten op deze blog enkele dagen na datum verstuurd worden. Dit wegens operationele noodzaak (o.a. onze actuele positie mag niet vrijgegeven worden). Sorry indien ik daarom soms ietwat vaag blijf waar wij zijn en wat we aan het doen zijn. Zoals u ziet op de foto's zijn we begonnen met instructie EHBO. Onze infirmier aan boord, Filip, kwijt zich voorbeeldig van deze taak. Net zoals in het burgerleven, kan EHBO ook bij ons het leven redden. Ook hier kan ieders leven van iedereen afhangen, net zoals ik voorheen al eens gemeld heb over andere taken aan boord, o.a. brandbestrijding e.d....
Zoals je ziet op de tweede foto is onze patient wonderbaarlijk genezen. Blij om hem terug onder de gezonde mensen te hebben.
Na een korte tussenstop te Djibouti (slechts enkele uren) hebben we terug het sop opgezocht.
Temperaturen zijn nog steeds hoog, maar gewenning hieraan begint te komen. De technische dienst stelt ook zoveel mogelijk in het werk om het schip gekoeld te krijgen. We zien hun werk niet altijd, maar ze staan er toch maar en ze zijn elke dag bezig. Merk op, als wij reeds klagen over hoge temperaturen, wat moet het dan niet zijn voor hen in de machinekamers?
Ondertussen ook reeds een kleine uitleg gekregen van onze "doc" over maatregelen tegen een hitteslag, kort en bondig maar goed. We weten waar ons aan te houden.
Op volgende foto ziet u iets heel belangrijks, nl.: de post. In deze tijden van mails, blogs (zoals deze hier) en facebook en consoorten, stuurt men minder snel iets op, maar het is toch steeds prettig om eens iets van het thuisfront te ontvangen. Soms is het een hell of a job om de post aan boord te krijgen, men kan soms niet geloven welke toer de postzak doet vooraleer aan boord te geraken, soms zelfs slechts op het einde van een reis. Missers zijn hier soms niet uit den boze, maar ja, we zijn allen mensen en we maken fouten hé. Sommigen aan het thuisfront denken af en toe ook dat wij hier aan het verhongeren zijn. Het is reeds gebeurd dat men yoghurt, chocolade en dergelijke mee zendt met de post. U kan zich inbeelden wat er gebeurt met deze producten bij hoge temperaturen of bij ruwe behandeling van de postzak in de luchthaven. Niet aangenaam om een brief te lezen met een kwak yoghurt erop.
Dank dus aan al het personeel van de verschillende diensten die ervoor zorgen dat de post steeds aan boord geraakt.
Ja, nu krijgen we klappen van de zon. 32° à 35° op de buitendekken en binnendeks gemakkelijk 28°. Willen of niet, we dienen er ons zo goed en zo kwaad als mogelijk aan te passen. Desondanks deze temperaturen dient het werk vooruit te gaan, zij het dan op een aangepast tempo, het is niet de bedoeling dat er slachtoffers vallen. Ook het sporten gaat gewoon door, weliswaar onder de nodige begeleiding.
Eveneens zullen we eerstdaags hierover instructie krijgen van de doc. (populaire term in Defensiemiddens voor dokter).
Genoeg vocht binnen nemen, met de nodige bescherming (kledij en zonnecrème) buiten gaan is o.a. de boodschap.
Ook is men reeds begonnen met inentingen tegen de griep, dit na al de inentingen die we reeds gehad hebben vóór vertrek. Dit is tenslotte Afrika, met al zijn muggen, insecten en andere verspreiders van ziektes e.d.
Men kan niet voorzichtig genoeg zijn.
Daarnet ook nog enkele brandoefeningen op het menu, vandaag vooral gericht op de eerste acties. Bedoeling is dat wie als eerste een brand ontdekt niet vlucht van de brand maar zo snel mogelijk een handblusser (of andere middelen neemt) om de brand te blussen.
In paniek schieten is voor niets goed, hier wordt het principe gehanteerd Ieders leven hangt van iedereen aan boord af, geen enkele schakel is dus onmisbaar. Vandaag kan ik uw leven redden, morgen u het mijne.
De ervaring leert dat indien dit snel en goed gedaan wordt, er weinig tot geen erge schade is.
Naast de prachtige foto van de Louise-Marie bij zonsondergang heb ik ook twee fotos toegevoegd van Pascal en Piet (Nee niet Piet Huysentruyt), twee leden van het keukenpersoneel die er telken male terug in slagen om ons een prachtige maaltijd voor te schotelen. Vergeten we hierbij natuurlijk niet de voltallige keukenploeg en het opdienend personeel, ook zij dragen zeker en vast hun steentje hiertoe bij.
Velen zullen misschien teleurgesteld zijn aan het thuisfront maar de kilootjes komen er langzaam aan maar zeker bij. Ja, het moet dan ook maar zo lekker niet zijn hé.
Zoals beloofd, enkele foto's van het bezoek van de MOD, de Minister van Defensie, Pieter De Crem, en de passage door het Suez-kanaal.
Men merkt meteen dat het onmogelijk is om hierdoor te varen in beide richtingen. Ook wordt dit kanaal nog steeds bewaakt en heus niet alleen door de eenzame soldaat op de foto. Zoals sommigen zich zullen herinneren werd er hier destijds streng om gevochten, dit wegens het grote economische belang van dit kanaal, ongeloofelijk hoeveel schepen er per jaar hier passeren.
Kijk eens rond in uw huis, kijk eens naar de kleren die u draagt, veel kans dat dit vervoerd is in een container aan boord van één der schepen die hier door vaart. Om dan nog niet te spreken van de miljoenen tonnen olie die door dit kanaal getransporteerd worden. Dit om u maar te zeggen dat de Louise-Marie hier niet nutteloos rondvaart en dat uw en mijn belastinggeld goed besteed wordt. Beeld u allen maar in hoeveel meer uw consumptiegoederen zouden kosten indien deze allen het extra traject rond (Zuid-) Afrika zouden moeten doen.
Genoeg daarover, het is niet de bedoeling dat ik hier een gans pleidooi voor Defensie ga doen, doch sommigen zullen nu misschien beseffen dat een leger niet alleen een "vechtmachine" is maar ook dient om vrede te bewaren en de (economische) belangen van een land en van zijn burgers te beschermen. Zoals steeds is er geen zwart of geen wit maar dient men alles in zijn perspectief te zien.
Vandaag door het Suez-kanaal gevaren, deze nacht heeft de Louise-Marie voor anker gelegen om dan vroeg in de morgen de doorvaart aan te vatten van het Suez-kanaal. Het feit dat we voor anker lagen komt gewoonweg vanwege de nauwe breedte van dit kanaal die passage in beide richtingen nagenoeg onmogenlijk maakt. Men probeert dan ook zoveel als mogelijk om de schepen te groeperen in konvooi en de konvooien op gezette tijdstippen door het kanaal te laten varen. Hieronder een foto van dergelijk konvooi voor anker.
Raar maar waar is ook het feit dat, om toelating te hebben om door het kanaal te mogen varen, naast betalen van doorvoerrechten men ook dient toe te staan dat lokale verkopers aan boord komen om hun waren aan te prijzen. Er zal wel een reden voor zijn, maar deze ontgaat me. (Misschien dat iemand hierop kan googelen?). Dit brengt voor ons toch weeral een beetje organiseren want deze verkopers mogen dus niet onbewaakt rondlopen, het zijn uiteindelijk steeds vreemden aan het schip, dus aandacht is vereist voor hun doen en laten. Zij mogen dus niet in het binnenschip en dienen dus steeds vergezeld te zijn door iemand van de scheepsbemanning.
.
Als toemaatje is vandaag eveneens de MOD (Minister Of Defence), Pieter De Crem op bezoek gekomen, dit samen met een delegatie. Morgen één of meerdere plaatjes hiervan. Er werd gezorgd voor enkele demonstraties van de verschillende teams hier aan boord zodat ze een goed gedacht konden vormen van de middelen en methodes die we eventueel zullen gebruiken om piraterij te bestrijden. Ik denk wel (zeker weet men echter nooit) dat de Louise-Marie een goede indruk nagelaten heeft.
Eindelijk foto's van een goed formaat. Ik kan dit dan maar even goed doen door een foto van "Birger" op te sturen t.b.v. groetjes aan zijn thuisfront. Men zal er daar wel tevreden mee zijn.
Jammer dat ik geen foto's meer kan invoegen bij de oudere berichten (tenzij als bijlage dan, dit vind ik echter niet "blogvriendelijk").
Vandaag terug op zee, na een welgekomen bezoek aan Kreta. Kort maar ja, merendeels is het niet anders. Het is zelden dat men gedurende een week in een haven aangemeerd is. Gisteren goed verloop van het bezoek van de CHOD. We mogen hopen dat hij en zijn gevolg nu een goed gedacht heeft wat dergelijke operatie inhoudt.
Vandaag dan zoals gezegd, terug de wijde baren opgezocht, ditmaal voor langere tijd. Sommigen haken hier voor af, ze zijn niet bestand tegen langdurige periodes op zee. Geen kritiek, men kan slechts ervaren wat dit inhoudt indien men dit eens meegemaakt heeft.
Goed weertje ook vandaag, gisteren zag het er niet naar uit dat dit het geval ging zijn. In deze contreien durft het weer nogal eens vlug omslaan. Ik heb er dan maar van genoten om deze middag nog eens vlug een frisse neus op te halen terwijl Kreta zo langzamerhand uit het zicht verdween. Het is ook de laatste Europese haven voor we opstomen richting Afrikaanse wateren.
Tijd om zo langzamerhand de puntjes op de i te zetten qua training en voorbereiding. Al kan je nooit alles helemaal voorbereiden, steeds duiken er nieuwe onverwachte gebeurtenissen op, sommige kunnen ziek zijn, personeel dient soms naar huis toe te gaan wegens familiale omstandigheden, defecten kunnen voorkomen waardoor men langer in de haven dient te blijven.
Het is dan de zaak van het commando en van de bemanning om hier zo adequaat mogelijk op in te spelen met de middelen die ons voorhanden zijn. De Belgische Marine(component) is merendeels gekend voor haar grote inventiviteit als het erop aan komt om oplossingen te vinden, we willen ons niet laten kennen, desondanks we niet steeds de middelen hebben die we willen hebben. Het is dan ook zaak van het schip te doen varen tegen wil en dank.
Ook was er nog een brandoefening, deze maal nog ietsje meer opgedreven qua intensiteit, men kan het niet steeds eenvoudig blijven houden, we dienen tenslotte op alle mogelijke incidenten voorbereid te zijn en daar kan je alleen maar zoveel als mogelijk op trainen en blijven trainen. Het is wel zaak om enerzijds het personeel niet te vervelen, anderzijds dient het personeel ook de nodige rust en ontspanning te krijgen, anders wordt het op de lange duur niet meer leefbaar.
Ik ben er even tussenuit geweest. Kreta bezocht. We liggen hier al enkele dagen, een mens moet er eens uit. Ganser dagen aan boord blijven is ook niet alles.
Toch eens gaan eten in Chania, weliswaar goed maar niet echt uitermate goed. Desondanks was dit een aangenaam verblijf hier op Kreta, alleen spijtig dat het steeds zo kort duurt. En in die korte tijdsduur is de eerste dag dan merendeel bezet door in- en ontschepingen allerhande, een mens is ook al eens van wacht, vandaag dan bezoek van de CHOD (Chief Of Defence), dus ook weeral iedereen aan boord. Denk nu dus niet dat het hier "happy holiday time" is. Je hoort mij echter niet klagen. De batterijen zijn weer even opgeladen
Morgen gaan we dan terug op het zeetje, vandaag veel wind, als dit zo aanblijft morgen, dan staat er ons nog wat te wachten op zee. Alhoewel ik normaal gezien niet veel last heb van zeeziekte, anderen aan boord hebben daar meer last van. Het weer kan in deze contreien ook vlug omslaan, dus morgen mogelijk opnieuw mooi weer.
Ook even melden aan jullie dat ook op deze blogs info staat van het schip en zijn bemanning.
Voor degenen die reageren op deze blog: bedankt voor jullie interesse. Iedere dag bloggen zal me niet steeds lukken en op de lange duur is er niet echt veel variatie meer in de dagelijkse routine, om nu steeds weer hetzelfde te herhalen is ook niet aangenaam lezen voor jullie dus dat laat ik dan liever maar eens achterwege.
Merk op dat ik vermijd om te reageren via mail op jullie vragen, dit om te vermijden dat indien er op de lange duur meer bezoekers zijn ik mijn tijd te veel zou dienen te besteden aan mails. Daarom dat ik vast houd aan reactie via deze blog. Sommigen vragen mij om groeten over te maken, dat doe ik dan met graagte. Wijs er uw echtgenoot/partner/vader/moeder/kind aan boord ook op dat deze blog bestaat, op deze wijze kunnen jullie ook rechtstreeks groeten doen aan elkaar.
Vandaag opnieuw voorbereidingen, ditmaal niet alleen om ons voor te bereiden op de operatie, ook vanwege het aanstaande bezoek van de CHOD (de Chef van Defensie) te Kreta. Ook dient er ter plaatse nog het één en ander voorbereid, zowel voor de ligbeurt zelf te Kreta als voor de volgende periode op zee.
Kreta mogen ze steeds op het menu plaatsen: Chania, Rethymnon, Heraklion, Knossos, Vai, de kloof van Samaria, Griekse gerechten, Retsina, enz ... steeds goed om hier te vertoeven. Nadien zullen we terug gedurende lange(re) tijd het sop kiezen, laten we dus maar zoveel als mogelijk genieten van het moment, elk voor zich.
Zondag is "friet en biefstuk" dag, wat zouden wij Belgen zijn zonder? Deze avond werd dit dan nog gevolgd door een kaasschotel, lekker... Ook de bakker draagt zijn steentje bij tot goed eten aan boord. Deze week dienden we ons zeker en vast niet te beklagen over het eten aan boord. Met dank dus voor de inzet van het keukenpersoneel en de bakker.
P.S.: Deze reis heeft het keukenpersoneel eveneens een Nederlandse collega in hun rangen, nl. "Merel". We wensen haar hier een goed onthaal en hopelijk bevallen de Belgische gewoonten en gebruiken haar.
Vandaag opnieuw enkele voorbereidende oefeningen tegen dat wij in het operationele gebied zijn, ook nog wat training want eerstdaags komen wij toe te Kreta en de CHOD (Chief of Defence) komt aan boord. Dit bezoek gaat natuurlijk gepaard met een erewacht en met de nodige eerbewijzen en wapendrill, voor sommigen is dit reeds een tijdje geleden dus enige heropfrissing was nodig.
Wat doet men nu in de haven vraagt u zich waarschijnlijk af? Wel het is zeker niet zo dat wij "op vakantie zijn", sommige feiten worden al eens uit hun context gerukt naar de buitenwereld toe (daar wil ik echter niet verder op ingaan). De eerste dag van aanmeren wordt steevast gebruikt voor ontschepen van vuilnis (ja,... wij stapelen aardig wat vuilnis op tijdens de periodes op zee) en inschepen van voeding en van andere materialen, nodig voor de bevoorrading en goede werking van het schip. Ook zijn er soms nog wat vergaderingen, oefeningen, onthaal van de lokale VIP's, enz ... Vergeten we hierbij ook niet dat er nog wacht dient gelopen te worden aan boord en dat er soms herstellingen en onderhoudstaken dienen uitgevoerd te worden. En dan vergeet ik mogelijk nog enkele andere taken die gedaan dienen te worden. Dit alles probeert men zo veel als mogelijk te doen tijdens de eerste dag in de haven, dit lukt echter niet steeds.
Men kan dus begrijpen dat na een periode op zee en na dergelijke "eerste dag in de haven" de bemanning zich zo veel als mogelijk wil ontspannen in de weinige vrije tijd die hen gegund is. Dit elk op de manier zoals men dit zelf wil invullen. Dit is ook nodig; na een verblijf op zee, op een beperkte ruimte en met steeds dezelfde mensen om zich heen dient men wel even te ontstressen. Men mag niet vergeten dat de bemanning, in tegenstelling tot het thuisfront, na de werkuren nog steeds op zijn werkplaats verblijft en zijn collega's tegen het lijf loopt. Men moet er dus af en toe eens tussenuit.
Ja, dit gezegd zijnde, tijd om te slapen dan maar weer,
Vandaag reeds een gans eind gevorderd in de Middellandse Zee. Waarschijnlijk nu ergens tussen Spanje en Sardinië (ik heb geen kaart bekeken, dient morgen dan maar eens te gebeuren). Warm weertje vandaag, weliswaar geen land te zien, maar toch aangenaam om op de buitendekken een frisse neus te halen.
Het was een dag zoals een andere vandaag, een dag met de nodige vergaderingen, oefeningen (weeral een brandoefening (lopen hier ergens pyromanen rond of wat ???), ook uitleg over brandbestrijding voor het nieuwe(re) personeel aan boord en voortdoen met de sport.
Oh ja, dan had ik nog ons kanon vergeten, ook die dient af en toe eens getest te worden.
Let wel, niet iedereen dient aan alles deel te nemen, zoals ik reeds voorheen gezegd had, ook de gewone werktaken dienen door te gaan, de koks dienen eten te maken, de bakker dient brood te bakken, er dient wacht gelopen te worden op de brug, kledij dient gewassen te worden, enz ... Bekijk het een beetje zoals je zou meevaren op een cruiseschip (al is het hier dan heel wat minder comfortabel en gaan we met dit schip niet op vakantie), terwijl jij als passagier geniet van het zwemmen, het dansen, het film bekijken en wat al nog meer ... is er beneden in het schip een ganse ploeg mensen aan het werk om het u naar de zin te maken, om het schip draaiende te houden en de veiligheid van het schip en de bemanning te garanderen.
De mensen komen nu toch stilaan op hun plooi, ze weten wat er van hen gevraagd wordt, waar ze moeten staan op welk moment, enz ... Loopt dit nooit fout? Ja natuurlijk wel, dit gebeurt nog wel eens tijdens oefeningen. Doch het is zoals overal, het is uit de fouten dat men leert. En let wel, indien nodig zijn we er voor elkaar.
Ik heb gemerkt dat er zo langzamerhand wat meer reactie komt (Dit is ook logisch, de bekendheid van deze blog moet nog groeien), goed zo. Geef gerust ook eens een reactie op elkaar i.p.v. naar mij toe. Misschien hebben jullie wel eens behoefte om te praten met mensen die in hetzelfde geval zijn.
We zijn deze nacht door de straat van Gibraltar gepasseerd en bevinden ons momenteel ergens ten zuiden van Spanje. Dit is te merken aan de hogere temperaturen buiten maar ook in het binnenschip.
Deze nacht was het toch al warm om te slapen, draaglijk maar de hitte komt eraan en het zal alleen maar erger worden. We gaan nu langzaam aan naar temperaturen tussen 25° en 30° om rond de tropen zelfs 40° à 45° te bereiken. We zijn echter zo ver nog niet, laat ons eerst nog maar wat genieten van het moment.
Gisteren is men ook begonnen met sportactiviteiten, de bemanning wordt ingedeeld in groepen (per dag één groep) en onderworpen aan enkele oefeningen. Ja, zelfs op zee dienen we zo veel als mogelijk onze conditie te onderhouden. Niet altijd makkelijk, het schip is er niet op gemaakt om plaats en mogelijkheid tot sporten te bieden. Ook ontbreekt veeleer de tijd en is de motivatie er niet steeds bij sommigen. Kan misschien raar klinken in de oren van jullie, lezers, maar indien de tijd ontbreekt, ontbreekt ook de training, bijgevolg de goede conditie en bijgevolg de zin om nog veel aan sport te doen.
Een beetje een vicieuze cirkel, maar ja. Zaak is om zich hier niet door te laten ontmoedigen en toch proberen de conditie op peil te houden. De ene al wat meer dan de andere.
Hiernaast werd er nog getraind op brandbestrijding en werden er nog enkele briefings gegeven en vergaderingen gehouden. Dit natuurlijk naast de routine die elke dag terugkomt. Er dienen karweien gedaan ,aardappels geschild, afwas gedaan, eten klaargemaakt, wacht gelopen, administratie bij te houden, onderhoudstaken uitgevoerd, herstellingen te doen, enz....
Toch wel een klein bedrijf als u het mij vraagt. En dan nog een bedrijf dat nooit stil staat, zowel overdag als 's nachts. Dit is ook één van de aspecten die nadelig zijn aan de Marinecomponent, iemand die aan land werkt heeft zijn uren, hetzij overdag, overnacht, in ploegen of wat dan ook. Echter ... na zijn uren, kan hij/zij naar huis toe gaan. Aan boord dient men (logischerwijze gezien men niet van boord kan springen) na zijn werkuren nog steeds op zijn werk te blijven. Dit houdt in dat men eens niet weg kan van zijn werkomgeving en de stress die er soms mee gepaard gaat.
Let wel, het merendeel van de bemanning verdraagt dit, er zullen er echter steeds zijn die o.a. hierom zullen afhaken. Het marineleven is niet meer het harde leven van vroeger of zoals u zich misschien voorstelt uit films of andere media.... Het is echter ook niet steeds gemakkelijk en sommigen beseffen dit niet volledig wanneer zij kiezen voor dergelijke job. De Marine is nu eenmaal varen en gedurende lange(re) tijd weg zijn van het thuisfront en al wat daarbij hoort. Toch vind ik dit nog steeds een aangename job, ondanks alle nadelen die hierbij horen.
Vandaag een beetje hetzelfde als gisteren. Weer is wel iets beter.
Weeral goed ontbijtje gehad (dit maal verloren brood, in sommige streken noemen ze dit gewonnen brood).
Zoals daarnet gezegd, we doen voort waar we gisteren mee gestopt zijn, namelijk trainen van het personeel en nagaan als alles goed op elkaar afgestemd is. 'Tis maar door te oefenen en door te simuleren dat men weet waar de fouten liggen en waar er hier en daar iets dient bijgesteld te worden.
Vandaag ook even geschoten met onze proppenschieter, joepie .... hij doet het nog en hij doet het goed. Altijd leuk om weten dat deze het niet laat afweten.
Voor de rest is het hier en daar wat samenkomen om goede afspraken te maken, toch belangrijk als men zo lang van huis weg is, niet alleen om de werking van het schip leefbaar te houden, ook en vooral om de sfeer aan boord goed te maken.
Wij hebben steeds het voordeel én het nadeel van in een afgezonderde omgeving te werken. Als we problemen hebben is er het nadeel dat we eens niet van het schip weg kunnen om deze problemen te ontvluchten, anderzijds is het voordeel van dergelijke situatie dat men veel sneller dan in een andere omgeving zal beseffen dat, willen of niet, men zijn problemen dient op te lossen. En dit liefst in korte tijd om de stress niet te laten oplopen.
Over het algemeen lukt dit vrij goed. Hier aan boord mogen we toch zeggen dat er velen al serieus wat jaren varen achter de rug hebben, dus hoe om te gaan met langdurig samenleven met velen op één hoop is velen onder ons niet onbekend.
Ik laat het hier maar even bij, het avondmaal komt er stilaan aan, mogelijks nog een training hier of daar, hopelijk kunnen we nog het nieuws op tv zien en nadien een filmpje bekijken. Op dit gebied mogen we niet klagen, merendeels is er toch iedere dag een film die afgespeeld wordt.
Vandaag slecht nieuws vernomen. Onze collega Jean-Louis "Robby" Robyns is overleden. Tot vorig jaar vaarde hij mee aan boord van de Louise-Marie. Hij was een gezapige mens waarmee het goed praten was , de glimlach was nooit veraf. Een eenvoudige man die niet veel nodig had om gelukkig te zijn.
Ik heb jammer genoeg niet het voorrecht gehad om hem lange tijd aan boord van één van onze schepen te mogen meemaken, slechts gedurende de periode aan boord van de Louise-Marie heb ik hem van nabij leren kennen. Toch overstemt het verdriet, te weten dat hij gestorven is, 't is een cliché maar Robby is veel te jong en te vroeg gestorven.
Daarom deze tekst van Tim Van Rompaey:
Robbie, collega, vriend, "oendevanger",
De meesten onder ons kenden je al jaren en hebben een hele tijd met jou gevaren
Vele plaatsen met jou gezien, bijna de hele wereld, misschien
Je genoot van kunst, natuur en muziek 't klinkt bij sommigen als oubollig, ja klassiek
Je was een man met een hoog cultureel niveau bij ons beter gekend als "De Chef Bevo"
Je zal steeds blijven in onze gedachten doch niets kan de pijn bij de nabestaanden verzachten
Het gaat je goed waar je ook bent mijn vriend rust nu maar uit, dat heb je verdiend
Bij deze deelt de ganse bemanning van de Louise-Marie in het verdriet dat de familie treft, moge dit een steun zijn in deze voor jullie moeilijke dagen.
Hierbij de oproep aan de potentiële lezer(es) van deze blog om reacties op te sturen naar mij of naar elkaar. Deze blog dient nog meer tot leven te komen. Uw reacties zijn daar een goed middel voor.
Anderzijds neem ik er voor mezelf rekenschap van dat ik hier op zee niet steeds de tijd heb om hier veel mee bezig te zijn, uiteindelijk primeert het werk op andere activiteiten.
Niettemin probeer ik deze blog aangenamer te maken voor jullie, foto's zouden hierbij reeds helpen maar ik slaag er maar niet in om deze in klein formaat in te voegen, ondanks de aanwijzingen vanuit de helpfile van deze blog. Misschien kunnen anderen hierbij helpen?
Dan over tot de orde van de dag.
Gisteravond Brest verlaten, het weer zat niet echt mee, toch serieus wat deining en bijgevolg beweging van het schip. uiteindelijk kon het echter erger geweest zijn, we zijn van een storm bespaard gebleven.
Vandaag lekker ontbijt, spek met eieren. niet typisch Belgisch maar dit roept bij mij toch steeds herinneringen op aan een goede, gezellige sfeer thuis. Goed om de dag mee te starten. De bemanning wordt momenteel nog goed bezig gehouden met allerhande activiteiten, vooral in het begin is dit aangenaam om het nare gevoel van het vertrek weg te nemen.
We hebben vandaag grotendeels "rollenchecks" uitgevoerd, dit is niet meer of niet minder dan nagaan bij een bepaalde toestand van het schip indien ieder bemanningslid zijn functie kent, weet waar hij/zij dient te zijn, in welke uitrusting, met welke benodigdheden, enz ... Dit dient nu te gebeuren zodanig dat de Louise-Marie, eenmaal aangekomen in het operatiegebied hieraan geen tijd meer dient te besteden. Het is maar al te logisch dat op dat moment iedereen zijn taken weet.
Deze middag was er ook nog een brandoefening, goed om onze geest scherp te houden, brand is één van de ergste incidenten die men kan meemaken aan boord, men dient iedereen hierop dan zo goed als mogelijk te trainen, keer op keer opnieuw. De thuisblijver dient echter niet ongerust te zijn. Brandbestrijding e.d. worden misschien niet steeds aangepakt zoals het hoort en zoals aangeleerd doch de ervaring leert keer op keer dat indien er iets gebeurt, dat de bemanning er dan staat, wat veel belangrijker is dan het feit dat je niet steeds de voorziene procedure volgt.
Dergelijke oefeningen zullen nog wel volgen, enerzijds om de bemanning getraind ten wakker van geest te houden, anderzijds om de verveling tegen te gaan. Dit, samen met andere activiteiten.
Ik laat het hier even bij, maar ik blijf toch aandringen op (meer) reactie.
Na toch wel een ruw dagje op zee zijn we vandaag toegekomen te Brest, dit roept nostalgische herinneringen op aan eerdere tijden. Toen lagen de Belgische fregatten hier voor een periode van 2,5 à 3 maanden voor het onderhoud van de wapens van Franse makelij. Op deze bezoeken kijk ik met plezier op terug, sommigen vonden dit geen goede haven, maar ik heb dit hier toch steeds een goede haven gevonden. Het kwam er volgens mij op aan om te doseren in tijd en intensiteit qua uitgaan e.d. M.a.w.: niet in de eerste maand de volle laag geven om hierna te beseffen dat men alles al bezocht heeft en alles reeds gedaan heeft wat er te doen is om zich daarna stierlijk te vervelen.
Voor velen zullen volgende namen als bekend in de oren klinken, "Pont de recouvrance", "Rue de Siam", "Chez Doudou", "Le cercle des Sous-officiers", "le plage de Trézhir", Point St.-Mathieu", "Le Stendhall", enz ... Wat niet betekent dat het werk niet gedaan werd, het was enkel zaak van het aangename aan het nuttige te paren. Gekend als de Belgen zijn voor onze Bourgondische levensstijl was dit voor het merendeel onder ons geen moeilijke zaak.
Deze avond nog vertrekken we opnieuw,en stomen we op naar de volgende aanleghaven. Voordien dienen we nog serieus wat zaken in de scheepsorganisatie bij te stellen en te toetsen op hun werkzaamheid en effectiviteit. Men mag zich voor vertrek nog zo goed voorbereid hebben als mogelijk, steeds weer wordt men geconfronteerd met onverwachte gebeurtenisssen en dient men hierop in te spelen. Zo zijn er toch opnieuw enkele personen die onverwachts dienden te ontschepen, gezien zij deel uitmaken van de scheepsorganisatie dienen wij vervangers uit de bestaande bemanning te zoeken om de ontstane gaten in deze organisatie op te vullen. Voor de leken onder de lezers: iedereen onder de bemanning heeft een hoofdfunctie; men is bvb. kok, technieker, wapentechnieker, operator, enz ...aan boord. Hiernaast kan en dient men nog diverse andere functies te vervullen, bvb: brandbestrijdingsploeg, heli(copter)ploeg, uitkijk op de brug, enz ... Dit omdat men simpelweg niet voor iedere functie iemand mee kan nemen om deze functie in te vullen. Daarvoor zijn de schepen te klein en is het personeelsbestand van de Marinecomponent eveneens te klein (M.O.: dit principe wordt in meer of mindere mate toegepast in zowat alle marines, hierop is de Belgische marinecomponent dus geen uitzondering). Iedere functie dient dus "gecoverd" te zijn door een bemanningslid. Het is daarbij zaak om te maken dat de scheepsorganisatie klopt en dat iedereen de rust krijgt die hij nodig heeft, het heeft namelijk geen zin om het personeel uit te putten, dit is werkbaar op korte termijn maar niet houdbaar op langere termijn. Niet alleen fysisch maar eveneens psychisch.
Dit was zowaar een brokje theorien, over nu naar de gebeurtenissen van de dag.
Opgestaan om 06.30 (wij dienen zelf onze wekker te zetten, er wordt niet gepraaid over de scheepsomroep, mensen die recht hebben op rust worden dan ook niet gestoord in hun slaap, het is zaak om bij lange(re) reizen op zoveel mogelijk aspecten het leven van de bemanning zo aangenaam mogelijk te maken).
Eten doe ik steeds omstreeks 07.00, daarna een kort praatje met de aanwezige collega's, waarna we om 07.30 naar de "Algemene verzameling gaan". Deze verzameling dient om het personeel te briefen over de routine van de dag, m.a..w.: Wat staat er deze dag op stapel en wie neemt hieraan deel? Welke voorbereidingen dienen er getroffen? Voor wat dient men waakzaam te zijn? Enz ...
Na deze verzameling gaat men over tot de werkverdeling door de Chefs van de diverse diensten. Net zoals in een bedrijf wordt er door deze Chefs aan hun personeelsleden opdrachten gegeven aan de hand van hetgene wat er die en de volgende dagen gepland is. Het is dan zaak om de diverse activiteiten zodanig in de planning in te passen zodat er geen tegenstrijdigheden zijn (Logischerwijze kan één persoon slechts op één plaats tegelijk zijn, dit kan evenwel eens mislopen in de planning).
Velen vragen zich waarschijnlijk af: maar wat doet men in de Marine dan ganser dagen aan boord? Wel, eenvoudig uitgelegd wordt de bemanning getraind op alle mogelijke incidenten die zich kunnen voordoen in vredestijd en in oorlogstijd. Dit wijkt af van reis tot reis, afhankelijk van de opdracht die hieraan verbonden is. De media hebben hierover reeds genoeg bericht, dus ondertussen weten jullie wel dat wij deze reis op zee zijn met de bedoeling om piraterij ter hoogte van Somalie te bestrijden. Bedoeling moet steeds zijn om een afschrikwekkend effect te bekomen, m.a.w. de piraten de moed ontnemen om ook maar te pogen een schip te kapen.
De activiteiten aan boord richten er zich dan ook op om te trainen op alles wat met piraterij te maken heeft. Men mag niet denken dat het volstaat om zomaar wat "piraatje te (ver)jagen". Er komt meer bij kijken dan dat. Denken we bvb maar aan eventuele zieke personen, personen die onze taal niet machtig zijn, huisvesting (waar leg je hen eventueel te slapen?) eten, lokale gewoonten, enz ... Alhoewel er eventueel dient omgegaan te worden met piraten dienen we ten allen tijde te beseffen dat we steeds omgaan met "mensen" en hun dus een menswaardige aanpak te geven. (Men dient te beseffen dat velen dit doen uit louter armoede en niet uit geldgewin of opportuniteit).
De aanwezigheid van de Louise-Marie tesamen met de andere militaire partners vorig jaar heeft aangetoond dat deze aanpak loont. Biedt deze aanpak een totaaloplossing? Volgens mij niet, daarvoor is de armoede te groot in deze regio (en men weet, als men geen hout meer heeft om pijlen van te maken, dan ...) en is de te bewaken regio te groot. Het is echter ook geen druppel in een emmer water, we ervaren wel degelijk positieve gevolgen van deze aanpak. Vat dit op als mijn persoonlijke opinie, ik heb de waarheid niet in pacht, noch ben ik de spreekbuis van een ander.
Na de avondmaaltijd zijn sommigen dan vrij, gezien een schip blijft varen zowel overdag als 's nachts dient er echter steeds een gedeelte van het schip paraat te zijn om het schip te besturen, de radarbeelden te bekijken, technisch onderhoud en/of herstellingen uit te voeren, eten klaar te maken, enz ... Denk dus niet dat er s'avonds en s'nachts geen activiteiten meer zijn.
In onze vrije tijd zijn er dan diverse mogelijkheden, een praatje slaan met de collega's, boeken lezen, filmpje bekijken op DVD, internet, mail, telefoontje naar het thuisfront, enz ... Denk echter niet dat het dan feesttijd is; internet, mail en telefonie kunnen verhinderd worden op gezette tijden vanwege militaire restricties. Beschouw dit enkel als een gunst (met beperkingen), aangeboden aan de bemanning, om hun sociale contacten te onderhouden en indien mogelijk wat aangenamer te maken. In vroegere tijden waren wij beperkt tot brieven, met alle nadelen vandien, (te laat, verloren, enz ...).
Zo, een ganse boterham deze keer, ik hoop dat u er wat aan heeft.
Vandaag was dan het grote moment aangebroken voor velen, zowel bemanningsleden als familieleden en vrienden/vriendinnen, enz ...
De Louise-Marie vertrekt voor een anti-piraterij opdracht richting Somalie en dit gedurende een lange tijd.
Nog even de tijd om afscheid te nemen aan de kaai van onze geliefden en om hen een hart onder de riem te steken, wees u ervan verzekerd dat het afscheid voor hen merendeels moeilijker is dan voor ons. Hier aan boord zitten wij letterlijk en figuurlijk allen in dezelfde "schuit"; we delen dezelfde leefwereld en dus ook dezelfde problemen. De "achterblijvers" (met alle respect) blijven thuis echter alleen achter en niet zelden hebben zij niemand in hun familie- en/of vriendenkring die zich kan inleven in hun leefwereld en de daarbijhorende problemen.
Ook ik had het moeilijk om te vertrekken, maar ja, dit behoort nu eenmaal tot mijn job. Toch ben ik niet beschaamd om toe te geven dat er ook bij mij een traantje opkwam, zeker en vast toen ik nog even mijn GSM nam om te telefoneren met de familie aan de wal. Dan smelt mijn hart wel even. Toch weet ik, hen kennende, dat ook zij terug in een alledaagse routine zullen hervallen en zo gemakkelijker dit gemis zullen aankunnen. En maar goed ook, denk ik dan. Ook maken de hedendaagse wonderen der techniek dit gemis draaglijker, men kan mailen, telefoneren via satelietverbinding, en wat nog meer. Middelen die tot voor een tiental jaar geleden niet bestonden, toen moest men het nog stellen met de brief die soms niet eens toe kwam op het voorziene moment en op het voorziene adres.
Voor velen onder ons is dit een gekende ervaring, voor anderen een reis naar het onbekende, zowel qua regio als qua ervaring. Waar zullen we belanden? Wat staat er ons daar te wachten? Wat zullen wij dienen te doen gedurende vele lange(re) periodes op zee? Zijn we wel opgewassen tegen de taak die ons te wachten staat? Hoe staat het met het thuisfront? Kunnen zij het lange afwezig zijn van hun familielid, partner, vriend ... aan? Welke problemen blijven er achter en dienen zij nu alleen of met de hulp van slechts enkelen aan te pakken?
U ziet, allemaal vragen die het nieuw bemanningslid zich aan boord kan stellen, om dan nog niet te spreken over hun partner, vader, moeder, broer, zus, kind, vriend(in), enz ... Voor hen is dit nog meer een stap in het onbekende dan voor ons. Tenslotte hebben wij als militairen voor deze job gekozen en weten wij grotendeels wat wij hiervan kunnen verwachten, dit is voor de tegenpartij vaak niet het geval. Het is voor velen moeilijk om zich in te beelden hoe wij leven en werken aan boord en hoe wij tegemoet komen aan de problemen die opduiken tijdens deze reis.
Daarom dat ik dit wil verduidelijken via deze blog. Ik hoop dat u er wat aan hebt en dat dit een steun mag zijn voor allen die ons vanaf vandaag gedurende enkele tijd dienen te missen.
Bij deze probeer ik voor u, bezoeker, mijn belevenissen aan boord van het fregat F931 Louise-Marie op papier, of zo u wil "op het net" te zetten. Dit voornamelijk dan gedurende periodes waarin wij "op reis" (dit heeft een ietwat slechte(re) betekenis, ga er niet vanuit dat wij dan een luilekkerleventje leiden) .gaan.
Zal deze blog alles beschrijven? Nee, bijlange niet. Anderen zullen misschien meer kunnen vertellen of op een andere wijze hun belevenissen aan jullie lezers meedelen. Deze blog is enkel bedoeld om mijn ervaringen aan boord van de Louise-Marie mee te delen en om jullie toe te laten hierop te reageren.
Laat mij toe om te vragen om hier geen scheldforum van te maken. Een blog is sowieso een uiting van iemands mening, ervaringen e.d. en dus niet steeds objectief. Men hoeft dus niet steeds akkoord te zijn met het gepubliceerde maar respecteer elkaar in de reacties naar mij en naar elkaar toe.
De ervaringen van het thuisfront tijdens onze afwezigheid zijn natuurlijk ook steeds welkom.
.
