Dit woord, beste lezer, waarvan u negenhonderdnegenennegentig kansen op duizend nog nooit gehoord hebt, staat nog niet in de Dikke, maar in de eerstvolgende editie – de vijftiende – komt het er waarschijnlijk wel in, en gezien de snelheid waarmee de edities elkaar de laatste jaren opvolgen zal het dus ongetwijfeld niet lang meer duren. Niet kwaad dus van mij om u nu reeds met het woord kennis te laten maken.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Ik zeg u niet klakkeloos wat het betekent – dat zou ál te gemakkelijk zijn – maar ik wil het woord eerst samen met u ontleden. Het laatste deel van het woord, fobie, betekent “angst hebben voor”. Het woord komt uit het Grieks en datgene waarvoor men angst heeft staat er vóór, ook in het Grieks. Zo betekent hydrofobie: een ziekelijke angst voor water, “hydor” in ’t Grieks. Hier zullen we het dus hebben over een ziekelijke angst voor … paraskevidekatria.

Paraskevi betekent “vrijdag”, maar het is ook de naam van een heilige, die bij ons weinig of niet gekend is, maar in Griekenland des te meer. De heilige Paraskevi, Agia Paraskevi – Heilige Vrijdag dus – was een knappe jonge vrouw, een enige dochter uit een patriciërsgezin, die moet geleefd hebben in de eerste of tweede eeuw van onze jaartelling. Haar naam heeft ze te danken aan het feit dat ze geboren is op een vrijdag, haar heiligheid aan het feit dat ze als martelares gestorven is voor haar geloof. Ook in die tijd immers waren er die hun leven veil hadden voor hun geloof, in de hoop dat het eeuwig geluk hen zou te beurt vallen in de hemel, in de nabijheid van de allerhoogste. Of ze daarmee inderdaad de eeuwige gelukzaligheid bereikt heeft, daar durf ik geen oordeel over uitspreken. Het is evenwel een onbetwistbaar feit dat in Griekenland verscheidene dorpen en kerken naar haar genoemd zijn: Agia Paraskevi. Dát heeft ze er dan in ieder geval toch aan over gehouden…

Maar het gaat hier natuurlijk niet om de heilige Paraskevi: wie zou nu angst hebben voor een knappe jonge vrouw, enige dochter uit een patriciërsgezin? Het gaat om de vrijdag en wel om vrijdag de dertiende – dat dekatria dertien betekent, dat had u ongetwijfeld al in de gaten –. En we zijn er: paraskevidekatriafobie betekent “een panische angst voor vrijdag de dertiende”. Ik bedoel wel degelijk een serieuze ziekelijke angst. Als u, beste lezer, enkel maar een beetje voorzichtig bent op zo’n vrijdag de dertiende, als u misschien geen al te grote risico’s durft nemen op zo’n dag of geen verre reis durft te ondernemen, niet wenst te trouwen en uiteraard ook niet wenst geboren te worden of te sterven op vrijdag de dertiende, dan hoeft dat nog niet te betekenen dat u aan paraskevidekatriafobie lijdt. Anders is het natuurlijk gesteld met u als u op een vrijdag de dertiende niet uit uw bed durft te komen, de telefoon niet durft op te nemen en nauwelijks durft te eten of te drinken uit schrik voor een dodelijke vergiftiging of omdat u zich zou kunnen verslikken, met dodelijke afloop natuurlijk… Als u het zo erg te pakken hebt, raad ik u aan dringend hulp te zoeken, u te laten behandelen. Ik bedoel daarmee niet dat u een psychiater dient te raadplegen. In godsnaam, géén psychiater! Het percentage psychiaters dat lijdt aan paraskevidekatriafobie is overigens beduidend groter dan bij de doorsnee bevolking. Neen, géén psychiater. U verdient beter. Laat u door míj behandelen.

Laten we meteen de koe bij de horens vatten. Tussen haakjes, en voor de autistiformen onder u: de koe bij de horens vatten betekent zoveel als “ter zake komen” en échte koeien komen hier dus in feite niet aan te pas. Laten we eerst even uitzoeken hoe vaak  een dertiende van de maand op een vrijdag valt. U wil het precíes weten natuurlijk. Welnu. Een jaar telt driehonderdvijfenzestig dagen, twaalf daarvan zijn een “dertiende”. Er zijn dus twaalf kansen op driehonderdvijfenzestig dat een willekeurige dag op een dertiende valt en er is één kans op zeven – er zijn zeven dagen in de week, weet u wel – dat die dertiende een vrijdag is, waardoor de kans op een vrijdag-de-dertiende één zevende wordt van twaalf kansen op driehonderdvijfenzestig. Een beetje rekenhoofd, die daarenboven over een rekenmachientje beschikt, zal u binnen de minuut vertellen dat de uitkomst luidt: één kans op de 212,916667 of dat, met andere woorden, één op de 212,916667 dagen een vrijdag-de-dertiende is. Of niet soms? Waarom kijkt u zo bedenkelijk? O, ik snap het: u bent een akelig muggenziftertje. Ik heb geen rekening gehouden met het feit dat er om de vier jaar een schrikkeljaar is dat driehonderdzésenzestig dagen telt en dat om de honderd jaar een jaar dat een schrikkeljaar zou moeten zijn toch maar driehonderdvijfenzestig dagen telt en dus géén schrikkeljaar is en dat om de vierhonderd jaar zo’n “pseudo-schrikkeljaar” van driehonderdvijfenzestig dagen toch weer driehonderdzesenzestig dagen telt en dan toch weer een écht schrikkeljaar is. Welaan, ik bedien u op uw wenk, ik hou rekening met al uw argumenten en ik kom tot de uiteindelijke slotsom -  maar geef mij dan één minuutje, ik pak even mijn rekenmachientje …… - dat één op de 213,495625 dagen een vrijdag-de-dertiende is.

Zoals ik al zei, beste lijder aan paraskevidekatriafobie, raadpleeg in geen geval een psychiater, maar luister naar het nu volgend verhaal. Een onwaarschijnlijk maar echt gebeurd verhaal: dat zweer ik op mijn eerste-communie-zieltje en op dat van mijn kinderen en kleinkinderen. Op een kwade dag – ’t was eind de jaren tachtig – steeg ergens in Rusland een nieuw type Russich Mig-gevechtsvliegtuig op. Kort na het opstijgen – het vliegtuig vloog richting Baltische zee – bleek dat er iets haperde aan het toestel. De piloot nam het zekere voor het onzekere en verliet het toestel via zijn schietstoel, in de stellige overtuiging dat het zou neerstorten in hogergenoemde Baltische zee. Maar… door een speling van het noodlot nam het toestel een bocht van negentig graden en zette zijn tocht verder richting… Zuid-Westvlaanderen. Daar stortte het neer, rond het middaguur, op de grens tussen Kooigem en Bellegem, twee landelijke deelgemeenten van Kortrijk, precies op het huis nummer 103 aan de Doornikserijksweg. In het huis lag een jonge man op zijn bed. Hij was de hele dag in zijn bed blijven liggen omdat het een vrijdag-de-dertiende was. De woning was op slag met de grond gelijk gemaakt. Van de man werden alleen de levenloze stoffelijke resten teruggevonden.

Het verhaal klopt. Daar is geen iota van gelogen. Alleen… van die vrijdag-de-dertiende, dat is een pure gok van mij. De kans dat dit dramatisch ongeval zich inderdaad heeft voorgedaan op een vrijdag de dertiende zal van de orde zijn van één op 213,495625… We komen onvermijdelijk tot de conclusie dat er hier twee mogelijkheden zijn. De eerste en meest waarschijnlijke is die van “géén vrijdag-de-dertiende”. Welnu, als zo’n typisch vrijdag-de-dertiende ongeval zich ook op een andere dag kan voordoen, dan heeft het toch geen zin om alleen op een vrijdag-de-dertiende de uiterste voorzichtigheid in acht te nemen. En je kan per slot van rekening niet alle dagen extreem voorzichtig zijn. Dat zou geen leven meer zijn. De tweede mogelijkheid is dat het wèl op een vrijdag-de-dertiende is gebeurd. Het is algemeen geweten dat de veiligste plaats je eigen bed is. En dan kies je die veiligste plaats en… je komt om door een vliegtuigongeval, zoals stond op het overlijdensbericht – ja, zo stond het er echt, ik zweer u dat het waar is – .

En nu de conclusie. Vrijdag-de-dertiende is niet meer dan een fabeltje althans voor wie er geen geloof aan hecht, voor de “non believers” dus. En als de statistieken toch een iets groter aantal ongevallen zouden aantonen op vrijdag de dertiende dan komt dat enkel en alleen doordat er een aantal “believers” zijn, die alleen al door hun angst het gevaar aantrekken, zoals de dronken fietser wiens zijn kansen om in de sloot te rijden verhogen in de mate dat hij meer wanhopige pogingen doet om die sloot te vermijden.

Ziezo, mijn uiteenzetting heeft u ervan overtuigd dat paraskevidekatriafobie een totaal zinloze fobie is. Al bij al bent u nog vrij snel tot die conclusie gekomen en daar ben ik blij om. U bent nu helemaal genezen en het heeft u geld noch moeite gekost. Ik vraag u zelfs geen woord van dank: te weten dat u voortaan vrij van zorgen door ’t leven zult gaan is voor mij de opperste beloning.