Kennismakingen, contacten, vrije tijd.
De Ost-meisjes sliepen op het 1e verdiep van een gebouw (nr3 ), en vanaf voorjaar 1943 konden zij elke morgen uitbundig zwaaien naar de westerse jongelieden die aan de overkant van de (achter)uitgang van het fabrieksterrein in een houten barak (nr4) sliepen.

Hier vertrekt de baan naar Holtensen. Nu in asfalt. Tijdens de oorlog was het een voetweg door het veld. Tussen de twee verkeersborden rechts, is en was de achteringang van het fabrieksterrein.
Op de parking, zie de auto's, ertegenover stond de volksbarak waar de Belgen toen in verbleven
50 jonge meisjes, een dozijn jonge jongens
in oorlogstijd, zonder ouderlijk toezicht.
Dat is als de kat bij de melk zetten, of is het omgekeerd ?...

Van links naar rechts: Sjoera, Nelly, onbekend, Nadia en Goela (Julia)
Vijf van de Ost-arbeidsters. De foto is vermoedelijk genomen naast de afsluiting van het fabrieksdomein. Er is prikkeldraad te zien tussen de palen, maar het is niet duidelijk of het binnen of buiten het fabrieksterrein is. (zie ook foto van Lucien met Pierre en vermoedelijk Jaap Rosenboom).
Het gebeurde aldus:
Op een dag was Nadia aan het poetsen in de hall van het kantoor, toen zij aanstalten maakte om een rollende ingangspoort aan de buitenkant te openen. Lucien moet die dag toevallig het kantoor zijn binnengeroepen en net toen hij in een ogenschijnlijk geanimeerd gesprek gewikkeld, de rug half naar de rolpoort gekeerd, deze laatste eveneens met een armbeweging langs binnen wilde openen , rolde deze al open en duwde Lucien zijn hand ongewild zeggen ze tegen de borst van Nadia. Dat was hun eerste echte kennismaking. Natuurlijk hadden ze mekaar al eerder bij gelegenheid opgemerkt, (de fabriek was tenslotte niet zo groot ) maar er was nog niet ineens een vonk overgesprongen. Met die roldeur blijkbaar wel. Vanaf toen kenden ze mekaar bij voornaam, en lag er regelmatig een bosje versgeplukte bloemen op de persmachine van Nadia. Rond diezelfde periode raakte ook Roger Decrée in amoureuze esbattementen met Nelly, een meisje uit Rostov. Dra werden deze twee koppels dik bevriend, mede omdat ze in dezelfde situatie verkeerden. Gezien de verschillende vrijheidsstatuten, was dat dus niet evident.

Van links naar rechts: Lucien, Nadia, Nelly en Roger. Achter hen blijkbaar een heuse parasol. En ondanks de duidelijke contouren van een gebouw rechts boven de met prikkeldraad bedekte afsluiting, is het niet duidelijk waar precies in Juliusmühle deze foto werd genomen. Nadia herinnerde zich vaag dat het ergens aan de barak van de Belgen was
Hoe langer echter de oorlog duurde, hoe meer vrijheid de meisjes genoten bij het verlaten van het fabrieksterrein. In de prille beginjaren waren ze steeds vergezeld van een wachter, maar dat verwaterde, naar we kunnen opmaken, meer en meer. Zoals gezegd: zowel de meisjes als de Duitsers wisten dat het binnen Juliusmühle relatief veilig verblijven was. Maar voor koppeltjes was het daar niet het ideale terrein (zie Google-kaart). En wat gebeuren moest, gebeurde: ergens eind september 44, na een zoveelste bombardement ver weg, slopen Lucien en Nadia de fabriek uit om wat intimiteit te zoeken in de bosjes van de schweineberg (nr 8).

2 fotos vanuit de schweineberg: eentje kijkt tussen de bomen op het veldwegeltje dat vanaf Juliusmuhle voorbij de bosjes verder de heuvel opklimt, en een ander is een blik vanaf de schweineberg op villa Stolzenberg
Toen ze uiteindelijk half mei door de Amerikanen zou worden bevrijd, stond Nadia met een bol buikje de gebeurtenissen gade te slaan. Twee maanden later, op 21 juni 1945 zou ze in België bevallen van een 2,2 kilo lichte dochter...
Maar er was meer
De westerse jongens hadden goede relaties met hun oosterse meisjes. Zij organiseerden regelmatig extra rantsoenen aan voedsel die ze vrij gemakkelijk het fabrieksterrein, en dus ook het lager binnensmokkelden. Soms gebeurde dat wel eens met een nat pak, want het officiële brugje was meestal afgegrendeld, en dus gebeurden de transferts over een wankele en soms glibberige plank onder het brugje. Het volstond naar verluid om een sein te geven en de wacht keek de andere kant op
Nadia heeft ooit een pakje van thuis gekregen via een Duitse soldaat die in het geboortedorp in Oekraïne een tijdje was ingekwartierd geweest, en dat was meegegeven door haar moeder baba Fedora. De Belgen hebben ervan geprofiteerd om deze soldaat (deels uit jaloezie van Lucien ?) via het saboteren van het oversteekbrugje over de rivier, in het water te doen belanden
En dan het riviertje.

Het is moeilijk zich voor te stellen dat er indertijd in deze beek zou gezwommen zijn
Maar misschien was het in de schaarste van toen, een heuse rivier
De foto is genomen vanop de weg naar Holtensen in de richting van het fabrieksterrein.
Er moet daar een afdamming geweest zijn waardoor het water wat hoger kwam en er moet daar een bootje geweest zijn ( Lodke in het russisch) en de Ost-meisjes moeten er meer dan eens gezwommen (nu ja, gebaad ?) hebben. Herinner u dat het riviertje dwars door het fabrieksdomein loopt. Hoe ? ze baadden er in ondergoed
. Refererend naar het boek van Franciscus Rillaert kan men zich daar het een en ander bij voorstellen...
Zo was er op een dag een (fiere) Duitser, netjes in uniform, die het brugje kwam overgestoken en even goedendag kwam zeggen bij zoveel moois. De dappersten onder de meisjes hebben hem toen in het bootje gelokt gekregen, het tot in het midden van de plas geduwd, en hem dan omgekieperd
Straffer nog: Er zouden ook langsheen de rivier muskusratten of andere nertsdieren zijn gefokt. In elk geval ze waren geen gevaar voor de occasionele baadsters.
Bezoek was er voor de rest weinig: het is ooit gebeurt dat er s nachts russen in het lager opdoken en daarna meteen verdwenen. Nadia heeft nooit geweten wie ze waren, vanwaar ze kwamen en hoe ze er binnengeraakten.
Ooit kregen ze het bezoek van een kerel in Duits uniform. Het bleek een Russische of Ukraïnse collaborateur uit Kharkov, en die kwam er zijn 2 zusters bezoeken die er werkten. (het zou ook moeder en dochter kunnen geweest zijn).
11-11-2007, 00:00 geschreven door pakkepat 
|