Belevenissen in het land van de Magyaren - Kalandok a magyarok országában. Deze blog gaat over Hongarije (Magyarország), voor velen onder ons een vrij onbekend land, ver van mijn deur. Daarom tracht deze blog ons een beter inzicht te geven in dit land, zijn tradities, zijn cultuur, de anekdotes, de lokale gebruiken en evenementen, het landschap en vooral zijn boeiende geschiedenis .
- Ez a blog Magyarországról szól, sok külföldi szemében egy ismeretlen ország, amely messzén áll az otthonunktól. A weboldal sok érdekes kérdést megmagyaráz erről az országról, a hagyományairól, a kultúrájáról, viccekről, a helyi hagyományokról és eseményekról, a tájról és mindenekelőtt Magyarország feltűnő történetéről mesél.
05-04-2022
Na de klinkende verkiezingsoverwinning van Viktor Orbán: 5 vragen over de koers die Hongarije nu gaat varen
Een interessante visie van Jan Balliauw via Valerie Vanhelden
De grote verkiezingsoverwinning van Viktor Orbán in Hongarije doet vragen rijzen over de koers die het land de komende jaren zal varen. Gaat het (nog) meer dwarsliggen binnen de Europese Unie? En wat met Rusland? Onze Oost-Europakenner Jan Balliauw kijkt vooruit in vijf vragen.
1. Waaraan heeft Orbán zijn
overwinning te danken?
Dat Orban opnieuw een tweederdemeerderheid zou
behalen in het parlement, hadden niet veel mensen zien aankomen. Maar het is de
oorlog in Oekraïne die de premier opnieuw naar de top van de Hongaarse politiek
duwen. "Iedereen dacht dat dit in het nadeel van Orbán zou spelen, precies
vanwege zijn goede banden met president Poetin", reageert Balliauw.
"Maar hij heeft dat in zijn voordeel kunnen ombuigen."
De oorlog bezorgde Orbán twee argumenten. "Hij
heeft de kiezers kunnen zeggen: 'door mijn goede banden met president Poetin is
de vrede in Hongarije gegarandeerd'. En natuurlijk zijn er ook de gasprijzen,
Orbán heeft met Rusland langdurige gasleveringscontracten afgesloten. En de
prijs van dat gas ligt veel lager dan de hoge prijs op de volatiele gasmarkt",
weet Balliauw.
2. Gaat Hongarije zich verzetten
tegen (gas)sancties tegen Rusland?
"Dat is wat iedereen hier verwacht", zegt
Balliauw die zelf in Boedapest is. "Tot nu toe heeft Orbán nog geen
veto uitgesproken tegen sancties, maar natuurlijk: hoe verder die sancties
gaan, hoe dichter we komen bij olie en gas uit Rusland en hoe problematischer
het wordt voor Orbán om daar sancties over te aanvaarden."
"De verwachting is dat hij daar een rode lijn
zal trekken", weet Balliauw. "Zeker na deze verkiezingen waarin hij
de Hongaren onder meer goedkoop gas heeft beloofd."
3. Gaat Hongarije dwarsliggen binnen
de Europese Unie?
Tijdens zijn vorige regeerperiodes kwam Orbán
meermaals in conflict met de Europese Unie. Een sneer in zijn
overwinningsspeech doet uitschijnen dat dat ook de volgende jaren wel eens kan
gebeuren. "Onze overwinning is zo groot, ze is te zien vanop de maan. En
vanuit Brussel is ze zeker te zien!", verkondigde de Hongaarse premier.
Toch heeft het land alvast één goede reden om het
de EU niet te moeilijk te maken. "Hongarije staat net als zoveel Europese
landen voor een diepe economische crisis. Daarbij komt nog dat de regering in
de aanloop naar de verkiezingen heel veel verkiezingsuitgaven heeft
gedaan", duidt Balliauw.
Op dit moment houdt de EU geld uit het
coronaherstelfonds achter voor Hongarije, door een eerder conflict over de
rechtsstaat van het land. "Orbán zou dat geld heel goed kunnen gebruiken,
maar dat beloven dus nog moeilijke onderhandelingen te worden."
4. Houdt het bondgenootschap met Polen
stand?
De oorlog in Oekraïne levert Hongarije dan
misschien wel een verkiezingsoverwinning op, het zet ook druk op zijn relatie
met Polen. "Tot nu toe waren Polen en Hongarije twee handen op één buik,
maar Polen is binnen de EU het land dat enorm op het gaspedaal duwt voor nog
meer Russische sancties, terwijl Hongarije net het land is dat op het rempedaal
duwt. De leider van de regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid Kaczyński
heeft al gezegd dat hij helemaal niet tevreden is met de houding van Orbán."
De landen hebben elkaar binnen de Europese Unie
nochtans nodig. Tegen beide landen loopt immers een artikel 7-procedure die kan
leiden tot het intrekken van hun stemrecht als alle landen behalve de betrokken
lidstaat daarmee instemmen. "Tot nu toe hebben Polen en Hongarije elkaar
altijd beschermd en was er dus geen bereikte unanimiteit, maar als Polen
Hongarije laat vallen, zit Hongarije natuurlijk wel met een enorm
probleem", legt Balliauw uit.
5. Zal dit de houding van Hongarije
ten opzichte van Rusland veranderen?
Hongarije steekt zijn banden met Rusland niet onder
stoelen of banken en kreeg vandaag nog felicitaties van de Russische president
Poetin. Volgens Balliauw is het de angst voor Russische agressie die Hongarije
tot deze houding dwingt. "Oekraïne is natuurlijk een buurland van
Hongarije. De grens is niet zo lang, maar er is in Oekraïne ook een grote
Hongaarse minderheid die voor een groot deel Hongaarse paspoorten heeft. Dus
dat conflict is voor Hongarije niet zo ver weg."
Hongarije kiest een radicaal andere
houding dan de Baltische landen", benadrukt Balliauw. "Die kiezen
voor confrontatie terwijl Hongarije Rusland vooral te vriend wil houden om
ervoor te zorgen dat Rusland niet overgaat tot acties. Maar het is natuurlijk
de vraag of Orbán die houding nog lang kan volhouden na de wreedheden die dit
weekend naar boven zijn gekomen in Boetsja en omgeving."
Een klinkende overwinning voor het regerende FIDESZ de partij van V Orban op landelijk niveau. Ze behalen een 2/3 meerderheid
Ook in het kiesdistrict waar Akaszto toe behoort wint de FIDESZ kandidaat Font met klank (zie hieronder)
De strijd was ongelijk, de wetten bevoordelen FIDESZ-KDNP, er zijn geen onafhankelijke media meer en de oppositie was voortdurend in het defensief gedrukt door de berichtgeving in de regeringsvriendelijke media. Ook de oorlog in Oekraïne speelde in de kaarten van Viktor...
De toren van de mysterieuze zon in de wildernis - Soltszentimre - De
Aan de rand van Soltszentimre en Csengőd, in de wildernis
gegooid, verborgen in de zoute meren, steppegebieden en winderig zand van
Kiskunság staat een speciale Arpad-tijdperk kerk, die is gereduceerd tot ruïne
door de tijd. De resterende afgeknotte toren en muren zijn getuigen van 800
jaar.
Tussen boerderijen, wijngaarden en boerderijen slingert de
zandweg, ver in het midden van de wildernis. Op het vlakke platteland is de
eenzame kerkruïne van een afstand te zien aan de rand van Soltszentimre. Het is
een fascinerend gezicht om hem op de kleine heuvel te zien liggen.
De toren in het landschap
Daaromheen is een prachtig opgeruimd groen veld, een teken
van historische informatie en de natuur van het gebied, en stilte, stilte
overal, diepe, verzadigde stilte. Dit hele stoffige, stoffige, rauwe laagland
is zo, geen toeristen, geen vreemden.
Het landschap liet die dag zijn beste en mooiste gezicht
zien: zolang het oog maar een open, ruime ruimte kan zien, warme, schone lucht,
vol lentebloemgeuren. De sprankelende zon bedekte de stenen muren van de
Afgeknotte Toren met gouden licht, terwijl de frisse bries de lucht in
lichtblauw kleedde.
De Csonka-toren staat op ongeveer 5 kilometer van het dorp
Soltszentimre in de wildernis, in een gebied dat de Baron's Monkey wordt
genoemd.
We weten de exacte bouwdatum niet, maar het is bekend dat
het op het landgoed van de heilige koning Stefanus was. We moeten een enorme sprong terug
in de tijd maken om het verleden van de plek te ontmoeten.
Ze woonden in het gebied ten tijde van de verovering,
hoogstwaarschijnlijk woonden hier nomadische herderspopulaties. Het centrale deel van de Donau-Tisza was een vorstelijk,
toen koninklijk familiehuisvesting, jacht-, vis- en graaslandgoed. Onderzoekers schatten de bouw van de fundamenten van de
kerk in de 11e en 12e eeuw, waarvoor een voormalige Romeinse uitkijktoren, of
castrum, kon worden gebruikt, omdat romeinse bakstenen vandaag de dag nog
steeds in de muren te vinden zijn. Het gebouw beschikt ook over een
architecturale oplossing die kenmerkend is voor verschillende tijdperken
(Roemeens, gotisch). Het is waarschijnlijk
dat het huidige beeld van de kerk is ontstaan tijdens latere transformaties en
toevoegingen.
In de muren van het heiligdom, naast de bakstenen, is er
ook een kalkstenen kalksteen met een ruwe structuur, volks bekend als een
wespensteen.
De oriëntatie is traditioneel, oost-west richting, en de
poort is open naar het zuiden. De toren werd tegelijkertijd met het schip
gebouwd. Het bouwmateriaal is meestal weidekalksteen (wespensteen), maar het
bevat ook Romeinse bakstenen en andesiet en andesiet en andesiettufa van
vulkanische oorsprong. Als bindmiddel werd door de voormalige bouwers mortel
gebruikt, waarin gehakte gemalen kalk werd geënt.
Na de ramp met de Mohács kwam het gebied onder Turkse
heerschappij en als gevolg van de campagnes werd de nederzetting ontvolkt.
Daarna begon de verlaten kerk te worden verwoest.
Na de verdrijving van de Turken werd het gebied langzaam
weer bevolkt. Tegen de jaren 1920 was de ruïne in een nogal slechte staat. Op
hedendaagse beelden is te zien dat er een gat in de noordkant zat en dat het
noodzakelijk werd om het te renoveren.
De eerste conserveringswerken vonden echter pas in 1961
plaats en in 2000 werd nog een renovatie uitgevoerd. Op dit moment bedekten ze
de muurstronk van de toren met een metalen beschermend dak in de vorm van een
platte piramide. Het dak werd in 2008 afgescheurd door een grote
wildernisstorm. Voor de toren staat een kruis met de afbeelding van St. Imre,
het werk van de Ferenc Polyák volkskunstenaar houtsnijder.
Het kunstwerk voor de toren toont St. Imre, het werk van
houtsnijder Ferenc Polyák
De ingang opent vanuit het zuiden, de toren is van
binnenuit toegankelijk via een halfronde doorgang. (Waar de moeite waard is om
op te letten, is dat er in de toren nogal wat duiven hun dagelijks leven
leiden, dus er zijn nogal wat poky-poky op de binnenmuren en aan de onderkant.
Wees dus niet verbaasd als je op een guanomat loopt.)
Het schip en de schrijnmuren bleven op verschillende
hoogtes tussen de helft en vier meter. De toren van bijna 10 meter staat aan de
westkant, twee verdiepingen hoog (oorspronkelijk had het vier verdiepingen).
De tempelruïne in de wildernis heeft ook een mystieke,
enigszins Da Vinci-gecodeerde lijn die zich de afgelopen jaren begint te
verspreiden. Volgens de overlevering stierf prins Imre, troonopvolger, tijdens
een jacht in de nabijgelegen koninklijke wildtuin (Vad-Kert, Soltvadkert). De
kerk van St. Imre, gebouwd ter nagedachtenis aan hem, zou in deze vorm in het
midden van de jaren 1200 kunnen zijn gemaakt.
De westelijke toren van de monumentale kerkruïne is ongeveer
10 meter hoog. Twee van de oorspronkelijke vier verdiepingen zijn nu bewaard
gebleven.
Sommigen geloven dat de dood van prins Imre plaatsvond op
de plaats van de ruïnekerk van St. Imre van Soltszentimre vandaag, en de kerk
die naar hem is vernoemd, kan hier ter nagedachtenis hiervan zijn gebouwd.
De legende wil ook dat als men op de astronomische dag van
de dood van St. Imre naar de ruïnes komt, men in de late namiddag een
interessant lichtfenomeen kan waarnemen.
Alleen op deze dag, op een bepaald uur en moment, door het
dubbele raam van de westelijke toren, wordt de lichtstraal van de ondergaande
zon in het heiligdom geworpen, tot het punt waar de jonge prins Imre zou zijn
gestorven. Volgens het christelijke geloofssysteem en denken is licht een
symbool van geboorte, leven en opstanding als contrapunt voor duisternis.
Boven de ingang van de toren bevindt zich een dubbel raam
waardoor, volgens het volksgeloof, de zon op een bepaald tijdstip schijnt op de
astronomische dag van de dood van St. Imre.
Als je in de late namiddag in de wildernis bent geweest,
weet je dat er een goed half uur voor de schemering is, wanneer langzame
veranderingen, dubieuze lichten, uitgestrekte schaduwen het landschap
domineren. Dan is het alsof de enige iets probeert te zeggen; maar hij zegt het
nooit, of misschien zegt hij het, we horen het gewoon niet; Of we horen het,
maar het is net zo onomkeerbaar als muziek. De avond nadert met grote stappen,
de lucht wordt donker boven ons, een dunne roze band flikkert nog steeds aan de
westelijke horizon, maar de zon staat op het punt te kalmeren. Voor deze
momenten, dit gevoel, is het de moeite waard om in de wildernis te zijn ten
tijde van de zon.
Land van "Grondeekhoorns"- ürge (Spermophilus citellus) Közönséges ürge (Spermophilus citellus)
Weinig mensen weten dat er in de buurt van de Csonka-toren
een van de meest stabiele grondeekhoornpopulaties van Kiskunság is. 400 meter ten
zuidwesten van de tempelruïne, als je voorzichtig door de laaggrasweide loopt,
kun je de ingang van de ondergrondse holtes van deze dieren vinden. Laten we voor
hen zorgen, want onlangs is het leefgebied van dit knaagdier drastisch versmald
en zijn er nog zo weinig van deze leuke dieren over in de "eilandachtige" populaties dat het nu
een zeer beschermde soort is in Hongarije. De conserveringswaarde is 250.000
HUF.
Sándor Petõfi werd geboren op 1 januari 1823 in Kiskörös als Sándor
Petrovics. Zoon van een Hongaarse vader István Petrovics slager en kroegbaas en
een Sloveense moeder Maria Hruzova. Toen hij twee was verhuisde het gezin naar
Kiskunfelegyhaza, dat hij altijd als zijn geboorteplaats is blijven beschouwen.
Nu betwisten de twee steden mekaar de "rechten" op Petõfi en ze
hebben beiden een museum.
Vader Petrovics had er altijd op gestaan dat Sandor een goede opleiding
zou krijgen, maar in 1838 sloeg het noodlot toe in de vorm van een
overstromende Donau en een faillissement, waardoor het gezin al hun geld
verloor en Sandor het lyceum diende te verlaten.
Hierna werkte hij in de theaters van Pest en trok door het land
met een theatergezelschap. Na korte tijd als leraar werkzaam geweest te zijn
melde hij zich aan voor dienst in het Oostenrijkse leger. Na een periode van
ziekte werd hij in 1841 ontslagen.
Na enkele rusteloze omzwervingen begon hij weer te studeren. Gedurende
zijn studie publiceerde hij zijn eerste gedichten eerst onder zijn eigen naam,
maar al snel nam hij de naam Petofi aan. Hoewel zijn gedichten goed ontvangen
werden bleef zijn hart uitgaan naar het theater. In 1842 sloot hij zich dan ook
weer aan bij een rondtrekkend theatergezelschap. Tot hij ook zelf in begon te
zien dat hij een beter dichter dan acteur was.
Hij vestigde zich weer in Pest en ging naarstig op zoek naar een
uitgever, die snel gevonden bleek, aangezien zijn gedichten steeds populairder
werden.
In 1846 ontmoette hij Julia Szendrey met wie hij datzelfde jaar nog
trouwde. Al had de vader van de bruid dat liever anders gezien.
Gedurende de Hongaarse revolutie naam hij de wapens weer op, in de
strijd voor een onafhankelijk Hongarije. Gedurende de Slag om Segesvar (waar
Rusland in tussenkwam) op 31 juli 1849 verdween hij. Zijn lichaam werd nooit
gevonden. Hij was gedurende zijn leven reeds een legende en stierf dan ook
navenant...
(*) Nemzeti dal (Nederlands: 'Lied van het volk') is een gedicht
geschreven door de Hongaarse dichter Sándor Petõfi. Het gedicht inspireerde
opstandelingen tijdens de Hongaarse Revolutie van 1848. Petõfi droeg het
gedicht voor op het Vörösmarty-plein voor een enthousiaste en roerige menigte
die in de laatste strofes het refrein meebulderde en vervolgens de straten van
Boedapest introk om politieke gevangen vrij te laten en een einde te
verkondigen aan de Habsburgse overheersing. Vandaag de dag nog wordt het
gedicht aangehaald in tijden van verdeeldheid of juist saamhorigheid onder het
Hongaarse volk.
Orban-vertrouwelinge verkozen tot eerste vrouwelijke president van Hongarije
BOEDAPEST Het Hongaarse
parlement heeft Katalin Novak verkozen tot president van Hongarije. De
44-jarige politica is daarmee de eerste vrouw die dit ambt bekleedt. Novak won
met 137 stemmen van haar opponent, de econoom en professor Peter Rona, die 51
stemmen kreeg.
Novak is een vertrouwelinge van de regerende
premier Viktor Orban (foto). Zijn partij, het conservatieve Fidesz waar Novak
tevens al enkele jaren als vicevoorzitter zetelt, schoof haar naar voren om
Janos Ader op te volgen. Haar overwinning is dan ook ongetwijfeld te danken aan
de brede steun vanuit de Fidesz-fractie in het parlement. Tijdens haar
ambtsperiode als minister van Gezinnen verdedigde ze vooral het traditioneel
gezinsbeeld en kantte zich daarnaast tegen de LGBTQIA+-gemeenschap.
CEREMONIEEL
De president in Hongarije, die telkens voor vijf
jaar wordt gekozen, heeft een voornamelijk ceremoniële rol, maar kan wetgeving
blokkeren of vertragen met een veto of een doorverwijzing naar het
Grondwettelijke Hof. Maar van Novak wordt weinig weerstand verwacht zolang
Orban aan de macht is.
"ONGESCHIKT"
Begin april vinden de Hongaarse
parlementsverkiezingen plaats. De conservatief Peter Marki-Zay zal het dan
opnemen tegen Orban. Marki-Zay reageerde ook op Novaks verkiezing en noemde
haar "ongeschikt" voor het ambt wegens haar nauwe band met de
premier.
De spreidstand van Hongarije in het huidige Rusland-conflict - Een interessant artikel over de huidge situatie en hoe die ontstaan is
In de huidige polemiek tussen Rusland en de NAVO is het interessant om
even naar de positie van Hongarije en diens premier Viktor Orbán te kijken. Het
land is dan wel sinds 1999 lid van de NAVO, het onderhoudt nog steeds sterke
banden met het Rusland van Vladimir Poetin. Hoewel Orbán de invasie van
Oekraïne veroordeelt, is zijn regime toch bijzonder voorzichtig met sancties en
steun.
De relaties tussen
Hongarije en Rusland dateren van halverwege vorige eeuw: tijdens de Tweede
Wereldoorlog nam de Sovjet-Unie de controle over in het Balkanland, en in 1948
werd het (als onafhankelijke staat) lid van het Warschaupact, de alliantie die
de dreiging van de westerse NAVO moest tegengaan. De eerste deuken in de
relatie verschenen in 1956, toen de Hongaarse Revolutie plaatsvond, tegen het
Stalinistische regime van Matyas Rakosi. Rusland greep hardhandig in, in een
poging om Hongarije in de Russische invloedssfeer te houden. Dit mislukte
schromelijk.
Viktor Orbán
Na het uiteenvallen
van de Sovjet-Unie werden de relaties tussen Hongarije en het nieuwe Rusland
hersteld. Zeker toen Viktor Orbán in 2010 aan de macht kwam, werd de relatie
tussen beide landen hartelijker. Orbán stelde een Eastern Opening Policy
voor: Hongarije was als lid van de EU, NAVO en VN
te veel bezig geweest met de westerse belangen, en te weinig met die van het
Oosten.
Die relaties werden
kracht bijgezet door de uitbreiding van een kerncentrale in
het Hongaarse dorpje Paks in 2014. De bouwheer was namelijk het Russische
staatsbedrijf Rosatom, die voor een totale kost van 13 miljard euro twee nieuwe
reactoren zou bouwen, met een totaalcapaciteit van 2000 MW. Van die 13 miljard
zou Rusland 80 procent lenen aan Hongarije. Dat land is nu al voor 50 procent
van de energiemix afhankelijk van de kerncentrale, de rest komt uit Russische
olie en gas.
Ook tijdens de
coronapandemie bleken beide landen closer dan ooit: Hongarije
was het eerste EU-lid dat het Russische Spoetnik-vaccin aankocht, hoewel het
door het Europees Geneesmiddelenbureau EMA niet was goedgekeurd.
Oekraïne als hete
aardappel
Over Oekraïne is de
Hongaarse positie iets genuanceerder. Toen Rusland in 2014 binnenviel, en
daarbij de Krim annexeerde en de separatistische rebellen in Oost-Oekraïne
steunde bij hun strijd voor onafhankelijkheid, verwierp Viktor Orbán de
Europese sancties tegen Rusland. Dat leverde hem de bijnaam Trojaans Paard
op; lid van de EU maar handelen in het Russisch belang.
Deze invasie lijkt
echter een stap te ver voor Orbán. Toen Rusland eenzijdig de onafhankelijkheid
van de schurkenstaatjes Donetsk en Loehansk erkende en de EU sancties
aankondigde, keek iedereen schichtig naar Hongarije. Dit was het moment van de
waarheid: kiest het land voor de EU of voor Rusland?
Het werd het
eerste: Orbán steunde de Europese sancties. Ook toen de Russische
anti-Oekraïne-retoriek overging naar een invasie, trok Hongarije mee aan een
zeel met de rest van de EU en de NAVO. Hongarije zou Oekraïense vluchtelingen
opvangen, steunde de Oekraïense aanvraag om EU-lidstaat te worden en laat
NAVO-troepen toe op Hongaars grondgebied.
De transit van
wapens via Hongarije naar Kiev was echter een brug te ver, daar paste Orbán
voor. Niet-dodelijke hulp, zoals medicijnen, bescherming en humanitaire
middelen zijn voorlopig ook niet welkom via Hongarije. Op die manier toont
Hongarije zich nog steeds voorzichtig als het om rechtstreekse steun voor
Oekraïne gaat.
Verkiezingen,
verkiezingen
Volgens Daniel
Gros, fellow bij de denktank CEPS, heeft alles te maken met de politieke
houding van Orbán. Hij is een opportunist, de steun aan Rusland zou hem
vandaag weinig opleveren. Ook in de toekomst is steun voor Poetin onzeker,
aangezien dat niet goed zou vallen bij zijn eigen achterban. Daarom gaat hij
ook mee in de sancties, klonk Gros bij CNBC.
Toch lijkt er weer
een groter, persoonlijker plaatje mee te spelen voor Orbán: de Hongaarse
parlementsverkiezingen op 3 april. Daar neemt de Fidesz-partij van Orbán het op
tegen een oppositie die zich als één man schaart achter Peter Marki-Zay. Die heeft maar één doel: Orbán
uit de premiersstoel rijden, en daarmee de positie van Hongarije weer steviger
in de EU plaatsen. In de polls heeft Fidesz momenteel nog de bovenhand, maar
een foute beslissing in het Rusland-conflict kan dit wel eens snel doen
omkeren.
Een krijgszuchtige tijd - Marieke Lucas Rijneveld 3 maart 2022
Schrijver en dichter Marieke Lucas Rijneveld schreef speciaal voor de
Volkskrant dit gedicht naar aanleiding van de Russische aanval op
Oekraïne.
Marieke Lucas RijneveldBeeld Jouk Oosterhof
Steeds gedacht: één soldaat maakt
nog geen oorlog.
Maar nu met man en macht gezocht naar geruststelling,
naar de winter in een zwaluw zien overgaan, of de boter
op het aanrecht bestuderen en hoe
snel zacht, dat iets nog
zacht kán worden in deze wereld en we allemaal zo smeerbaar,
maar de kou spat van beeldschermen, uit radiostemmen.
Ze zeggen dat de veldslag is
begonnen, dat anderhalve
rus en een paardenkop dit wilden, terwijl wij toch weten dat
vrede meer aanzien geeft dan geweld, dat alleen menslievendheid
je een stoel in de geschiedenis
geeft. En ook: een vechtersjas of een
ijzervreter is geen identiteit, het is een mal waar je jezelf in giet.
Wie het zwaluwnest bevuilt, broedt uiteindelijk zijn eigen ei kapot.
Het volgende moeten we onthouden:
dat we allemaal als
vluchteling geboren worden, op zoek naar de juiste plek,
naar veiligheid en wat voorspoed, een liefkozende blik.
Dus maak vrij baan in het hart,
want daar is een onmeetbare
ruimte. En bedenk dit: in ieder welkom zit een schuilkelder.
Hongaren worden (nog geen) polyglotten door Andras Csengö
Er bestaan heuse woordenboeken - Zowat de eerste, intussen zijn er veel betere op de markt, meestal komend vanuit Nederland (Hongaarse taalscholen)
In het algemeen spreken Hongaren Hongaars, maar vreemde talen behoren wat minder tot hun uitrusting. Hongarije bungelt nog steeds aan aan het einde van deinternationale taalladderin deEuropese Unie. Maar laten we het van de zonnige kant bekijken, in de Europese Unie staanRoemeniëen jawel, hetVerenigd Koninkrijkachter Hongarije voor wat betreft kennis van vreemde talen. Helaas voor de Hongaren, die Engelsen vallen af, Engels is immers nog steeds één van de wereldtalen. Andere talen leren is voor die eilandbewoners dus niet opportuun. Overigens, let op, dé wereldtaal over 100 jaar wordt hetChinees, het latijnse woord en schrift zullen voortleven als vage herinneringen. Zelfs in Roemenië.,,,,
Is er nog wat positiefs te melden?Continu worden van Hongaarse overheidswege pogingen ondernomen om de Magyaren van hun eenzame taaleiland te laten afkomen. Taalstages in het buitenland worden voor studenten volledig vergoed en das een mooi begin. Veel jongeren hebben zich de afgelopen 3 jaar niet gemeld, bovendien zijn vanwege de Coronacrisis verplichte (vreemde) taaltentamens op de meeste Hongaarse faculteiten geschrapt. Universiteiten/hogescholen bepaalden dat studenten hun begeerde bul toch kunnen ontvangen zonder een overigens verplicht bewijs van kennis van het Engels. Of Frans. Of Duits. Of Chinees ..
Dit schiet natuurlijk niet op, daarom stel ik een versnelling voor in het bijbrengen van vreemde talen aan vooral Hongaarse jongeren. Bijvoorbeeld door de nasynchronisatie van buitenlandse speelfilms onmiddellijk af te schaffen. Eindelijk kan ik dan ook een film als theGodfather ofthe Shiningop de HongaarseRTLaanschouwen.Marlon BrandoenJack Nicholsondie de Hongaarse taal spreken is net zoiets alsMark Ruttete horen converseren in het Chinees. Wie overigens de premier van Nederland is in het jaar 2119?Drs Xi Hu Lang. En die zal het grapje vanHoelang is een Chineesecht niet meer verstaan, laat staan begrijpen. De Hongaarse taal mag nooit vergaan, maar daartoe moet paradoxaal genoeg die Hongaar wel een groter mondje talen spreken. De wereld is inmiddels een (digitaal) dorp geworden waar op de dorpsbrink de leidende taal immers niet de Hongaarse is ..
Hieronder nog wat eigenaardigheden van die verrekt moeilijke Hongaarse taal die ik al in een eerder artikel heb gepubliceerd. Maar ik begin met de Nederlandse taaltoestand die ook niethimmelhoch jauchzendis te noemen .
In Nederland is er in het spraak- en schrijfgebruik al jaren sprake van een stelselmatigeverengelsing, de Amerikaanse one-liners zijn bijvoorbeeld niet van de lucht, een aantal universiteiten trekt regelmatig aan de bel. Het onderwijs wordt meer en meer in de Engelse taal gegeven, straks kan de afgestuurdebloem der natieniet eens meer op acceptabel niveau in de Nederlandse taal communiceren. Zelfs in de serieuze Nederlandse media kom je tegenwoordig kromme zinnen tegen waar de honden geen brood van lusten. Bovendien zijn de elementaire taalfouten in (kwaliteits)kranten niet van de lucht, het is in één woord treurig!
Zelfs de nimmer navelstarende NOSdoet mee aan dit foutenfestival, op de NOS-site ben ik het afgelopen jaar basale fouten tegengekomen die elke prehistorische spellingscontrole eruit had gehaald. O, Sorry! Ik had me voorgenomen niet meer negatief over de NOS te berichten, ga ik nu al de bietenbrug op. InVlaanderenis de verengelsing wat minder voelbaar, daar wordt in voetbalstadions door de speaker nog altijd het volgende omgeroepen om het luisterend oor van het publiek te krijgen:aandacht, aandacht!In plaats van attentie, attentie! Waarvan akte! Wat zegt u, ik ben al net zon taalverkrachter? O ja, sorry, in plaats van speaker had ikstadionomroepermoeten noteren .
In Hongarije bestaat voor bijna elk buitenlands woord een uniek Hongaars synoniem. De moeilijkheid voorden mensch uit den vreemdedie de Hongaarse taal enigszins onder de knie wil krijgen, is dat de woorden in het Hongaars vaak totaal anders in elkaar steken. Één voorbeeldje:internationaalis in het Engels international, in het Duits international, in het Italiaans internazionale. In het Hongaars?Nemzetközi.Tja, maak daar maar eens chocola van als Hollander/Vlaming. Nu zijn er wel Engelse uitdrukkingen die we in het dagelijkse Hongaars tegenkomen, maar dan is de schrijfwijze vaak verhongaarst. Een naar mijn smaak geestig voorbeeld: In Hongarije bestaan er tegenwoordig ookmanagersen zelfs managers met een Hongaars paspoort, maar die heten ietsjes anders:menedzserek.Zo kom je nog geen stap verder met je goede gedrag.
Ok, nog een paar voor de leut. De wereld is beland in een vorm van technologische oorlogsvoering,cyberoorlogof cyberwar genaamd. Alle veiligheidsdiensten in de wereld vangen elkaar tegenwoordig cybervliegen af. Hongarije doet ook mee, ja, ja, maar in het poestaland heet dat kiberháború. Uit te spreken als kiebèrhaaboroe. Zelfs de c van cyber wordt een k van Karel. En eenhamburgerbij de McDonaldswordt verkocht onder de naamszendvics. Maar wat een hamburger nu te maken heeft met een sandwich, Joost mag het weten.Rockn rollmuziek is uiteraard ook populair in Hongarije maar wordt als volgt uitgesproken:rak en ral.Tot slot gaat de Magyaarse moeder graag met haar kinderen naar het theater om deMary Poppins musicalte aanschouwen. Alleen moet je wel goed opletten als haar kinderen jou blij melden waar ze zijn geweest: bij deMeerie Poppiens mjoeziekèl. Met een beetje functionerend gehoor valt hier de betekenis echter nog wel uit te destilleren. Een ieder die in Hongarije enigszins uit de voeten kan met deze vreemdsoortige én prachtige taal: proficiat! Houd moed! Voor degenen die maar niet verder komen ondanks alle inspanning heb ik nog een optimistische boodschap:
Het maakt me niet uit in wat voor taal een opera wordt gezongen. Zolang ik er maar niets van versta.(Sir Edward Appleton, Engels fysicus 1892-1965)
Heilige Hongaarse Koning Stefan door Andras Csengö aangevuld met eigen foto's van de nationale feestdag
20 augustusis de belangrijkste feestdag in Hongarije.Koning Stefanus 1 zijn officiële naam wist in de jaren voor het jaar 1000 de Hongaarse clans te verenigen. In dat jaar werd hij de Koning van de Magyaren en volgens de overlevering ontving hij in het jaar 1001 een waardevol cadeau van de toen regerendepaus Silvester II:dé Stefanskroon. In de begeleidende zegenbrief erkende de paus Stefan in het HongaarsIstván als Christelijk koning. Door de Hongaren wordt de 20e augustus de dag waarop dit aangenomen historische feit gecelebreerd wordt beschouwd als het vertrekpunt van Hongarije alsChristelijke entiteitin de wereld. De feestelijkheden rond 20 augustus zijn het symbool dat de Hongaren zich ruim duizend jaar geleden definitief hebben geworteld in de Europese Christelijke traditie en cultuur. Dat is allerwegen de huidige opvatting in Hongarije. Wij zeggen de Hongaren zijn een waarachtig Europees volk in het hart van het oude continent.
Voorgaande is de reden dat de 20e augustus de kern en oorsprong van deHongaarse identiteitvertegenwoordigt. De 15e maart is een andere belangrijke nationale feestdag en dat geldt ook voor 23 oktober, maar de overgrote meerderheid van de Hongaren beschouwt 20 augustus als hét ijkpunt van die nationale identiteit. Deze diende als basis voor de opstand/revolutie tegen deHabsburgse Oostenrijkers1848, herinnerd op 15 maart en de opstand tegen deSovjetrussen,1956, herinnerd op 23 oktober. In die zin zijn laatstgenoemde officiële herinneringen eigenlijk een afgeleide van de Hongaarse Christelijke eenheid die definitief gestalte kreeg in de jaren 1000 en 1001.
Reeds in1083 inderdaad, precies op 20 augustus werd Stefan heilig verklaard en in Hongarije wordt tegen veelheilige huisjesaangeschopt maar dat geldt gelukkig niet voor 20 augustus. Waar op de 15e maart en de 23e oktober de herinneringen voor binnenlandse politieke doeleinden worden misbruikt is dit voor 20 augustus toch veel minder het geval. Bovendien vieren veel Hongaren op deze dag nog vakantie die met alcoholische versnaperingen en culinaire genoegens wordt omlijst. Aan het einde van de dag volgt het knallende besluit met behulp van het mooiste siervuurwerk dat al zo vaak op de gevoelige plaat is gelegd, met op de achtergrond het Hongaarse parlement. Veel van zulke ansichtkaarten worden mee naar huis genomen door de buitenlandse toeristen die tegenwoordigBoedapestoverspoelen.
De Stefanskroonheeft nog wel eens een reisje ondernomen. Vanaf 1867 vanaf de Ausgleich tussen Hongarije en Hongarije was de officiële dragerKeizer Franz Jozef de eerste. U weet wel die Oostenrijker die getrouwd was met zijn nichtje, eneSis(s)i.Deze Oostenrijkse herinnering laten we maar snel achter ons, de gedachte aan een Oostenrijkse keizer met de Stefanskroon op het hoofd wandelend door het Weense hof doet me al bij voorbaat gruwen. Na 1945 werd de kroon overgedragen aan het Amerikaanse leger en tot 1978 werd het grootste Hongaarse kleinood bewaard inFort Knoxin deVerenigde Staten.
In dat jaar gaf pindaboerde Amerikaanse presidentJimmy Carterde kroon terug aan Hongarije, het symbool van het Christelijke verenigde Hongarije werd vanaf 1978 tentoongesteld in het Hongaars nationaal museum. Veel als zodanig genoemdediaspora-Hongaren vooral de 1956 vluchtelingen beoordeelden de geste van de Amerikanen als een regelrechte gotspe. De heilige kroon teruggeven aanJános Kádár, de moordenaar van één van de opstandleidersImre Nagy, hoe konden die domme Amerikanen dat nu in hun hoofd halen!? Mij heeft Jimmy in ieder geval een groot plezier gedaan, want zo kreeg ik samen met mijn ouders de mogelijkheid de Stefanskroon met eigen ogen te aanschouwen. Ik kan mij het moment van bezichtiging ik was toen een opstandig puberjoch nog zeer goed herinneren. Niet de aanblik van de kroon maar dewelhaast serene respectvolle verstildesfeerdie in de tentoonstellingsruimte hing, dat is het eerste waar ik op uitkom als ik in mijn herinneringen graaf.
Inmiddels sinds 2000 bevindt de kroon zich in het Hongaarse parlement en wordt jaarlijks door velen bewonderd. Stefan wiens heidense naamVajkluidt betekenis: held kijkt vanuit zijn hemelse koninkrijk tevreden naar dit aardse tafereel.
Afgodsbeelden, iconen, emblemen, symbolen etc, in het algemeen heb ik er niet zoveel mee. Maar sinds die verfoeide ster met de verfoeide communistische hamer en sikkel uit de Hongaarse vlag/symbolen is verwijderd en vervangen door het Hongaarse wapen met er bovenop de Stefanskroon moet ik bekennen: het is mooi zo .
Het is niet de wind die beweegt, het is niet de vlag die beweegt, het is de geest die beweegt. (Huineng,Chinees Zen monnik 638-713)
Bron: Keek op de week
Enkele eigen foto's genomen op 20 augustus in Budapest
Bron: keek op de week, aangevuld met eigen foto's genomen in Budapest
Gaat de Hongaarse Forint de komende 12 maanden omhoog of omlaag? door Andras Csengo
Wisselkoers van de Forint tegenover de Euro (nu zowat 354 Forint voor 1 Euro)
Eerst even een paar cijfertjes:de inflatiebedroeg in Hongarije in de afgelopen maand mei 5,1%, hiernaast verwacht de Hongaarse Nationale bank NMB dat de economische groei dit jaar wel eens de 6% kan aantippen. Goed nieuws voor de positie van deHongaarse Forint?
Het is maar hoe je het bekijkt, een sterker wordende Forint in vergelijking met de Dollar/Euro is natuurlijk niet goed voor de Hongaarse exportpositie, maar de Hongaarse (vakantie)consument die jaarlijks wil skiën inOostenrijk, of bruin wil bakken aan het Noord-Italiaanse strand vanJesolozal een sterke Forint toejuichen. Voor de Nederlanders dieBoedapestvoor een weekendje willen bezoeken of met hunsleurhutop het Hongaarse land rond willen trekken is een zwakke forint weer een zegen. Op het terras kan met gemak een tweede biertje besteld worden, een getapteblonde Hongaarse rakkervan een halve liter voor nog geen twee Euro is nog wel wat anders dan een fluitje bier 0,18 liter op hetAmsterdamse Spui.
En natuurlijk is een zwakke forint goed nieuws voor al dieNederlandersenVlamingendie geheel of gedeeltelijk naar Hongarije zijn verhuisd. Klein voorbeeldje: in de maand maart 2018 kreeg U voor Uw zuurverdiende (pensioen)Eurootje circa 310 Forint, vlak voor de wereldwijde Corona-uitbraak februari 2020 was één Euromunt ruim 15% meer waard. De Huf bevond zich op een gegeven moment ruim boven het niveau van 360. Er was echter één probleempje, waaraan moest je die surplus aan Forinten nu uitgeven in een lock down-situatie? Misschien iets vaker dure ganzenlever bij deTescokopen dan maar? Das weer niet goed voor het cholesterolniveau, door te weinig beweging dreigden de kransslagaders toch al dicht te slibben.
Wat zijn de verwachtingen voor de rest van het jaar? In principe kunnen financiële experts het beste antwoord geven op deze vraag en ik heb op dit vakgebied niet doorgeleerd. Toch wil ik met betrekking tot deze materie een uitspraak van de nukkige historicusMaarten van Rossemciteren:naar economen moet je niet luisteren, die hebben geen verstand van economie. Inderdaad, mijn ervaring met zogenaamde financiële analisten is de volgende:ze geven een voorspelling die niet de toekomst, maar het verleden betreft.
En natuurlijk is een zwakke forint goed nieuws voor al dieNederlandersenVlamingendie geheel of gedeeltelijk naar Hongarije zijn verhuisd. Klein voorbeeldje: in de maand maart 2018 kreeg U voor Uw zuurverdiende (pensioen)Eurootje circa 310 Forint, vlak voor de wereldwijde Corona-uitbraak februari 2020 was één Euromunt ruim 15% meer waard. De Huf bevond zich op een gegeven moment ruim boven het niveau van 360. Er was echter één probleempje, waaraan moest je die surplus aan Forinten nu uitgeven in een lock down-situatie? Misschien iets vaker dure ganzenlever bij deTescokopen dan maar? Das weer niet goed voor het cholesterolniveau, door te weinig beweging dreigden de kransslagaders toch al dicht te slibben.
Daarom ben ik zo stoutmoedig om U toch mijn voorspelling te verstrekken. De inflatie zal de komende tijd hoog blijven en misschien zelfs nog harder stijgen. De volgende indicatoren zijn hiervan belang: 1. (consumenten)prijzen gaan nu al door het plafond, ik las berichten van detailhandelsorganisaties die repten over prijsstijgingen van meer dan 15%, gerekend over het afgelopen jaar. Brandstof- en energieprijsniveaus helpen hier ook al niet, een ieder die regelmatig tankstations aandoet kan er over meepraten. 2. het Hongaarse begrotingstekort en de staatsschuld blijven relatief binnen de perken, helemaal als je deze vergelijkt met die vanItalië, Griekenlanden een aantal Midden/Oost-Europese landen. 3. naar verwaching zal de Hongaarse economische groei harder stijgen dan het gemiddelde van deEuropese Unie.
Door deze verwachte ontwikkelingen zal de Hongaarse Nationale bank MNB sneller overgaan tot het verhogen van de MNB-rente dan de Europese Centrale Bank ECB wat een versterkend effect op de Forint zal hebben. NadatMihály Varga de Hongaarse duitenminister vorige maand al een positief verhaal afstak over s lands financiën en economie begon de Forint razendsnel in waarde te stijgen. Niveaus in de richting van 340 (ten opzichte van de Euro) werden ineens werkelijkheid. Die Euforie is inmiddels een beetje voorbij, inmiddels staat de Forint (17 juni 2021, 10.03 CET) alweer ruim boven de 350
Indien er dit jaar geen financiële lijken uit de kast vallen zie ik dit jaar geen reden tot forse waardevermindering van de Hongaarse munteenheid. En voor volgend jaar? Een verkiezingsjaar, dus er kan van alles gebeuren. Indien de oppositie wint zullen er wellicht lijken uit die kast rollen, of die(financiële) kadaversworden eenvoudigweg bedacht. Bovendien is de voorspelling dat de strijd om de Hongaarse (regerings)macht loeispannend wordt, wat door de financiële markten doorgaans niet positief wordt gewaardeerd. Dus?Verzwakking van de Forint vanaf het begin van 2022.
Eigenlijk zou ik moeten spreken vanlangdurige verdere verzwakkingvan de munt, kijkt U maar eens goed naar de grafiek aan de kop van dit artikel. De meerjarige trend laat een lijn naarrechtsbovenzien en dat heeft alles te maken met het rentebeleid van de centrale bank en de inherente zwakheid van de Forintan sich. In hetfinanciële wereldgeweldis het Hongaarse muntje niet meer dan eendrop in the oceanen daarom zeer gevoelig voor speculatie.
Voor 2010 werd de Forint door de centrale bank lees de socialistische regering in de lucht gehoudendoor beleid dat gekenmerkt werd door hoge rentevoeten. Als de oppositie in 2022 aan de macht komt is het de vraag wat deze aanvangt met de rentepercentages. Toch verwacht ik niet dat er veel zal veranderen in het financiële beleid van een eventueel te vormen regering vanGyurcsány-signatuur.Das namelijk vragen om moeilijkheden, er staan inmiddels zoveel zakelijke en persoonlijke leningen uit dat veel Hongaren/bedrijven stante pede in depecunia-problemenzouden geraken.
Mijn advies wanneer U dattrendy KIKA-bankstelin één van de Hongaarse koopcentra zou moeten aanschaffen? Ik zou nog even wachten, bijvoorbeeld tot het voorjaar van 2022. Vlak voor de verkiezingen dus ..
Je kunt voor geld een heel mooie hond kopen, maar niet het kwispelen van zijn staart. (Josh Billings, Amerikaans humorist 1818 1885)
Voetnoot. Op dit moment staat de Forint (2 augustus 2021) op 357 ten opzichte van de Euro. In verband met de komende parlementsverkiezingen (voorjaar) 2022 heeft de Hongaarse regering besloten om nog eens kwistig met geld te strooien, een traditiedie in veel landen usance is. Kiezers en (bevriende) bedrijven moeten immers tevreden worden gesteld in verband methet rood kleuren van het juiste cirkeltje in het stemhokje .
Maar dat betekent wel dat de staatsschuld naar grote hoogtes wordt gestuwd, inmiddels bedraagt deze reeds meer dan 80% van het jaarlijkse Bruto Nationaal Product (BNP). Dit is in vergelijking met een aantal Oost-Europese landen (bijvoorbeeldRoemenië) een stuk hoger. Hiernaast vertraagt deEuropese Uniemomenteel de uitbetalingen aan de Hongaarse staat van hetCorona-herstelfonds(de reden laat zich raden ..). De vraag is of de eerste tranche überhaupt wordt uitgekeerd dit jaar. De vrees bestaat zelfs dat Hongarije giften uit dit fonds helemaal kan schudden. Tja, je praat dan wel over een bedrag met 9 nullen en dat doet (financieel en begrotingsmatig) altijd pijn.
De President-Directeur van de centrale Hongaarse bank (MNB) heeft al waarschuwende woorden laten horen. Het zou wel eens de opmaat kunnen zijn naar een renteverhoging die economische groei dan wel weer af zou remmen. Bovendien kunnen met zon movediverse ondernemingen in financiële nood raken. Een duivels dilemma waar de Hongaarse regering nog geen duidelijk standpunt over heeft ingenomen. Is ook niet echt te verwachten voor de verkiezingen ..
Wel, whats new?Niet veul en dat betekent dat de verdere verzwakking van de Forint verwacht mag worden. Ik vrees dat de toenemende binnenlandse (verkiezings)spanningen en de buitenlandse politieke druk daar nog een schepje bovenop doen ..
Persoonlijke noot: Treedt Hongarije ooit toe tot de Eurozone (de voorwaarden hiervoor zijn vervuld)? Zo ja, wanneer? Zo neen? Welke clan heeft daar belang bij?
Waar Beethoven zijn favoriete plek had - Het kasteel Brunsvik in Martonvásár
Hongarije: een van de mooiste kastelen, vlakbij de stad is
het Martonvásár kasteel met een gotische indruk en een sneeuwwitte muur, op een
half uur van Boedapest. Vanuit de moerassige en dorre wildernis creëerde de
familie Brunsvik hier een paradijselijke Engelse tuin, waar hun vriend
Beethoven verschillende bezoeken bracht en zijn tedere gevoelens voor een van
de Brunsvik-meisjes verdiepte. Er zijn ook drie spannende musea, een goed
restaurant en een verfrissend park waar u naar Martonvásár kunt gaan.Het
is waar dat Martonvásár al in de provincie Fejer ligt, maar we zijn
nog steeds ver binnen de grenzen van de agglomeratie boedapest. De Z30 zone
trein, dat is het eindpunt, komt hier elk uur en ligt op slechts 30 minuten van
South Railway Station. Op de snelweg M7 kunt u gemakkelijk 20 kilometer van het
stadscentrum reizen en terugkeren van of naar het Balatonmeer, de 5.000-koppige
nederzetting, ingeklemd met het kasteel van "Brunsvik" .
De 30-jarige tentoonstelling van het kasteel werd in 2020 vernieuwd
Het is gebruikelijk om het witwandige kasteel met zijn boogramen te clasificeren als een citadel van de Hongaarse Beethoven-cultus, omdat dewereldberoemdecomponist hier verschillende keren heeft bezocht en een goede relatie heeft onderhouden met de familie Brunsvik, die het landgoed al vier generaties laat groeien. De details van deze contacten, die niet zonder romantische passies is, zijn te zien in het Beethoven Memorial Museum in het kasteel, maar de cultus wordt al 60 jaar gecultiveerd doorde openlucht Beethoven-avondendie in de zomer op het eiland van de kasteeltuin worden gehouden. Wij woonden ooit een Beethoven concert bij in die tuinen, op het eilandje.
De tuin van het kasteel is een van de mooiste
Engelse tuinen in Hongarije, net zoals de neogotische stijl van het kasteel
Engels is.
Standbeeld van Beethoven op het eiland
Het landgoed is sinds Maria Theresa eigendom van de familie Brunsvik. De eerste eigenaar,Antal Brunsvik,nodigde kolonisten uit in het dorp, dat onder de Turken werd ontvolkt, en bouwde de kerk naast het kasteel. Zijn zoon,Anthony Jr.,bouwde een barok gebouw op de begane grond als zijn huis met zijn vrouw,Anna Seeberg, die ook een band had met Beethoven. Ze kregen vier kinderen, de hoogtijdagen van het landgoed zijn gerelateerd aande zoon Ferenc Brunszvik:hij gaf ook vorm aan het uiterlijk van het kasteel tussen 1784 en 1785, volgens de plannen van de hofarchitect József Tallherr, die het vrouwelijke deel in de vleugel van de kerk vormde. Beethoven zag het kasteel in deze staat tussen 1800 en 1808.
De zus van Franciscus,Teresa Brunsvik,werd een wereldberoemde kleuterschooloprichter,en Jozefin wordtbeschouwd als beethovens geheime minnaar en "Onsterfelijke minnaar" van zijn brieven.Karolinawerd een van de pioniers van het Hongaarse vrouwenonderwijs: in 1846 richtte ze de eerste serieuze meisjesschool in Hongarije op en na de Onafhankelijkheidsoorlog werd ze gevangengezet.
De familie Brunsvik creëerde hier een paradijselijke Engelse tuin vanuit een moerassige en dorre wildernis
De Beethoven-verbinding - Anna Seeberg was een grote fan van
Beethoven en ging zelfs naar Wenen om de anders terughoudende componist te
vervolgen om Teresa en Jozefin twee weken piano te leren spelen. De zoon van
een jonge man, Ferenc, werd zijn belangrijkste supporter en goede vriend tot
zijn dood, optredend in Buda en andere theaterwerken. Francis speelde
uitstekend cello, terwijl Anna Seeberg hem begeleidde op de piano, ze speelden
vaak samen muziek in het kasteel. Beethoven voltooide de Appassionata-sonate in
Martonvásár, die hij aan Ferenc Brunsvik aanbeveelde. Beethoven cultiveerde en
correspondeerde met de kleuterschooloprichter, gewijd Teresa (hij wijdde de
Sonate op. 78 in Fis majeur), terwijl hij Jozefin met zeer verschillende
emoties benaderde. Vanwege het verschil in rang was het huwelijk uitgesloten,
maar ondanks zijn platonische relatie met graaf Jozefin Joseph Deym in 1800,
overleefde hij na zijn weduwe en hertrouwen, en er werden regelmatig
bijeenkomsten gehouden in Wenen. De ongedateerde, mysterieuze brieven
gericht aan de "Onsterfelijke Minnaar" werden volgens
de onderzoekers aan Jozefin geschreven - de berichten geschreven in potlood
werden gevonden in 1827 na de dood van de componist.
In 2020 vierden we beethovens 250ste verjaardag en dit jaar werdde 30steverjaardagstentoonstelling van het kasteel vernieuwd, die de relatie tussen de familie Brunsvik en de componist verwerkt. Het is een nieuwe en eigentijdse tentoonstelling, er zijn veel interactieve elementen, veel muziek om naar te luisteren, selfies met hedendaagse figuren en andere vrouwenzaken van Beethoven. Onder de tentoongestelde kunstwerken bevinden zich de correspondentie vande familie Brunsvik, het dagboek van Teresa Brunsvik,het haar van Beethoven in het medaillon,de gerenoveerde piano van de familie Brunsvik in 1829,merk Streicher, waarop zelfs Ferenc Liszt in 1846 speelde.
Er zijn
kantoren in de rest van het gebouw, die niet toegankelijk zijn. De eigenaar is het MTA Research
Centre for Agricultural Sciences (Agroverse), hun kantine is gehuisvest in de
voormalige stallen, en in het andere gebouw is een zeer spannende interactieve
tentoonstelling van de schijnbaar droge en saaie dingen over de agrarische
economie de moeite waard! (Tickets zijn exclusief toegang tot het
Kleuterschoolmuseum ter nagedachtenis aan Teresa Brunsvik, maar het kan direct
tegenover het kasteel worden opgenomen.) Ferenc Brunszvik moderniseerde het kasteel pas na
1822,herbouwde het in classicistische stijl en voegde er een
verdieping aan toe. In 1875
liet Francis' zoon Géza het gebouw verbouwen. Aan het einde van de 19e eeuw
werd de familie Brunsvik, in financiële moeilijkheden, gedwongen om na 4
generaties afscheid te maken van het landgoed: het werd eerst gekocht door
aartshertog József Habsburg en vervolgens door de brouwer Antal Dreher, en na
nationalisatie werd het landbouwonderzoeksinstituut van de Hongaarse
Academie van Wetenschappen.
De neogotische stijl van het kasteel is ook Engels
DeEngelse tuin(of landschapstuin) is een kenmerk van de barokke Franse tuinen, die, in tegenstelling tot de barokke Franse tuinen, niet proberen overgereguleerd en kunstmatig tezijn, maar eerder in het landschap passen, als onderdeel van de natuur, met zijn kronkelende paden, ruime gazons en pittoreske groepen bomen.
Het 7.500 hectare grote, overstroomde, bosloze gebied werd verzorgd door de eerste eigenaar, Antal Brunsvik, die fruitbomen, bomen en lindes plantte en de locatie van het meer aanwees. Zoon Jr. Antal bleef werken met kastanjebomen en eikenbomen, en na zijn dood was Anna Seeberg de enige die de Engelse tuin kon insemberen. Zijn dochter Teresa installeerde een "lindenboomcirkelrepubliek", elke boom had één lid, een van hen noemde Beethoven, en een exemplaar is nog steeds te zien achter het kasteel. Zijn broer Ferenc plantte sycamores, een grote verscheidenheid aan rotsen, Japanse acacia's, ratelslangen en elzen in het park, en in het ontwerp schakelde hij de hulp invan Christian Heinrich Nebbien,een Duitse tuinman die ook het Stadspark bouwde. Naast inheemse soorten zijn er een aantal exotische soorten geplant, waaronder zilverspar, Oregon falseciprus, Chinese mammoetdennen, tulpenboom, zwarte walnoot. Er zijn nog enkele houten medicijnen uit de vroege jaren 1800; de informatie over plantenkennis en cultuurhistorie wordt goed gevoed door het natuurpad in het park, dat ook leidt naar het eiland gevoed door St. Ladislaus Creek, waar het openluchtpodium zich bevindt,evenals de favoriete plek van Beethoven.Hier staat een van de trotsen van het park, met de speciale luchtwortels van de 5 meter lange Amerikaansemoerasschoen uit devroege jaren 1800.
Hongarije, het enige land ter wereld dat al 100 jaar aan zichzelf grenst⦠door Andras Csengö
Het beruchte verdrag van Trianon (101 jaar geleden-eigenlijk een dictaat-inspraak van de Hongaren quasi onbestaande) nam heel wat grondgebied van Hongarije (2/3) weg en werd bij aangrenzende landen gevoegd. Daardoor woonden plots duizenden Hongaren in een ander land. Dit bracht heel wat frustraties teweeg, schrijnende armoede (een van de oorzaken van het ontstaan van de zgn. treinkinderen, in de twintiger jaren) en politieke problemen. Nu nog wordt de datum van dit verdrag herdacht in Hongarije...Een soort eenheidsdag of samenhorigheidsdag...die overal in het land "gevierd" wordt...
Mint az öt millió Magyar, akit nem hall a nagyvilág. Vertaling:Zoals de 5 miljoen Hongaren waar de wereld maar niet van hoort.Voorgaande is een zinsnede uit het meest populaire nummer van de bandIsmerős Arcok(bekende gezichten). Het is zon beetje het tweede Hongaarse volkslied geworden dat door jong en oud geregeld woordelijk wordt meegezongen. Het is geen aanklacht, geen zielighuilie huilielied, geen oproep tot fout nationalisme. Nee, het lied is een uiting van dehervonden Hongaarse identiteitdie lang onder een laag van onderdrukking, frustratie en een huizenhoog minderwaardigheidscomplex verborgen lag.
4 juni 2020is wat mij betreft geen dag om te politiseren. De totstandkoming vanhet verdag ofhet dictaat van Trianonop 4 juni 1920 was een tragische historische vergissing én misdaad, dit is geen politieke beoordeling maar een oorverdovend feit. Op deze dag past het herdenken van de vreselijke consequenties die Trianon heeft veroorzaakt. Maar ook past het om debeginnetjes van successen te vieren. Hongaren all over the world hebben decennia niet kunnen of willen spreken over het nationale trauma dat het Hongaarse volk is overkomen. Dat (kantel)punt zijn we inmiddels voorbij wat een verfrissende werking had/heeft op de mentale gezondheid. Hiernaast kunnen we een verbetering zien van de positie van etnische Hongaren in met nameSlovenië, SlowakijeenServië.Helaas geldt dit (nog) niet voorOekraïneenRoemenië.
Nog even een paar feitjes. Hongarije verloor in 1920 bijna driekwart van zijn grondgebied, er bleef een schamele28,8%van over. Het huidigeRoemeense Transsylvaniënam de grootste hap voor zijn rekening, bijna 32% bedroeg het territoriale verlies. Inderdaad, Transsylvanië is in vierkante kilometers groter dan het huidige Hongarije. Dat stemt toch tot enig nadenken, nietwaar?
Van de circa 10 miljoen Hongaren in het karpatenbekken verloren er op één dag bijna 3,5 miljoen Hongaren hun staatsburgerschap en mochten verder leven als etnische minderheid in hun nieuwe natie. Daar werden ze meestal als tweederangs burgers beschouwd of zelfs de grenspoort gewezen. De overblijvenden werden maatschappelijk zwaar achtergesteld en werden regelmatig verplicht om naar een andere regio te verhuizen (of werden eenvoudigweg gedeporteerd). Een pijnlijk voorbeeld hiervan is de Transsylvanische stadAradwaar de wrede dictatorCeauçescuetnische schoonmaak hield. De overwegend Hongaarse bevolking werd gewisseld met fris ingevlogen Roemenen. In 1910 was het percentage Hongaarse bewoners in Arad nog 80%, in 2020 bedraagt dit percentage nog geen 10% ..
Na de Tweede Wereldoorlog heeft geen enkele Hongaarse regering officieel teruggave van (een deel van) het verloren gegane grondgebied geëist. De Trianon-tragedie is territoriaal gezien onherroepelijk, dat weet elke realistische Hongaar. Zelfs de vaak van ongezond nationalisme beschuldigde Viktor Orbán zou het zich niet in zijn hoofd halen om in welk internationaal gremium dan ook teruggave van bijvoorbeeld hetSlowaakse felvidékte eisen. Wat wel prominent op de agenda van de Hongaarse regering staat is de emancipatie van de etnische Hongaren in de verschillende gastlanden. Op dit terrein is nog onvoorstelbaar veel werk te verzetten, met de autonomie en de maatschappelijke positie van velen is het nog beroerd gesteld. De grootste verliezers zijn in dit opzicht de etnische Hongaren in het door een burgeroorlog verscheurdeOekraïne. Gaat U maar eens een kijkje nemen, ik heb het al meermalen gedaan .
Het is spijtig en verdrietig dat deEuropese Uniezich weinig gelegen laat liggen aan de achterstelling van deze etnische Hongaren. Terwijl EU-wetgeving en jurisprudentie hier toch klip en klaar over is. Maar ik zou me niet overgeven aan politieke bespiegelingen, dus ik volsta hier met de opmerking:wat niet is kan nog komen.
Hongarije grenst aan zichzelf, een tragische constatering, maar het leven gaat ook op de eerste dag na de 100 jarige herdenking van het Trianonverdrag door. Waar het om gaat is de leefsituatie voor al die etnische Hongaren te verbeteren wat alleen maar mogelijk is als met de regeringen in Slowakije, Kroatië, Servië, Oostenrijk, Oekraïne, Roemenië en Slovenië wordt samengewerkt. Met standvastig beleid, overtuiging, terughoudendheid én bezieling. Met als doel de verbetering van de levenskwalliteit van etnische Hongaren en hun medeburgers zodat er eindelijk een halt kan worden geroepen aan de tendens die onderstaande statistieken laten zien
Nagyvárad(Roemeens: Oradea): percentage Hongaarse inwoners (inclusief Hongaarse Joden) in 1910: 91%, anno 2020: 23% ..
Szabadka(Servisch: Subotica), in 1910: 59%, in 2020: 35% .
Dunaszerdahely(Slowaaks: Dunajska Stredá), in 1910 98%, in 2020: 75%
Marosvásárhely(Roemeens: Târgu Mureș), in 1910 89%, in 2020 43% .(PS vanaf de huidige Hongaarse grens ligt deze stad op zon 300 autokilometers.De afstand Groningen-Maastricht bedraagt ruim 300 autokilometers .)
Ungvár(Oekraïens: Uzshorod), in 1910 80%, in 2020 7%
Enzovoort, enzovoort, enzovoort.Cijfers liegen in dit geval helaas niet .
GraafAlbert Apponyi(1846 1933) was de leider van Hongaarse delegatie tijdens de Trianon-onderhandelingen. Hij weigerde zijn handtekening onder het vredesverdrag te plaatsen. Hij sprak onder andere de volgende woorden uit:
Ha Magyarország abba a helyzetbe állíttatnék, hogy választania kellene ennek a békének elfogadása vagy visszautasítása között, úgy tulajdonképpen arra a kérdésre adna választ: helyes-e öngyilkosnak lenni, nehogy megöljék.
Indien Hongarije in de positie zou worden gesteld te moeten kiezen tussen het accepteren van deze vrede of het verwerpen ervan, dan zou Hongarije eigenlijk op de volgende vraag antwoord geven: is het niet beter zelfmoord te plegen, zodat we in ieder geval niet gedood worden?
M6, Mooiste Magyaarse Autosnelweg? door Andras Csengo
De mooiste Hongaarse autosnelweg is uiteraard deM6.Waarom? Als de vehikelbestuurder vanuitPécsnaarBoedapestde weg opdraait heeft hij/zij het rijk alleen. Volledig relaxed kan er gestuurd worden tot de rand van Boedapest waar onverbiddelijk deMO de ring van Boedapest wacht. In veel gevallen kan er meteen achter een vrachtwagen in de file worden aangesloten
Richting het zuidwesten vanHongarijeis vrachtverkeer zeldzaam. Logisch, want veel economische activiteiten zijn er in dit landsdeel niet te vinden en doorsteken naarKroatiëis er ook (nog) niet bij. Toch is er enige beweging, volgens mediaberichten is men nu toch echt begonnen aan de voorbereidingen om het traject tussenMohácsen het KroatischeOsijekEszék te ontsluiten. Vanaf daar kunt U dan op de snelweg verder Kroatië inrijden. Bijvoorbeeld naar deDalmatischekust. Wanneer de heuglijke ontsluiting gevierd zal kunnen worden staat nog in de sterren geschreven, al dan niet waarheidsgetrouwe berichten spreken van een periode van twee jaar.Well see ..
Tot dat moment blijft de M6 eenEl Doradovoor elke automobilist. Daarna zal het transitverkeer wel een boost krijgen, maar waarschijnlijk niet zo intensief worden als op deM5. Dit is de snelwegBoedapest Szeged Belgradodie in het begin van het millenium nog ophield bijKiskunfélegyháza.Het was ook de enige snelweg waar tol werd geheven dat via een Hongaarse firma zijn weg vond naar de Franse leidinggevenden . Die tol was torenhoog, waardoor er nog minder voertuigen op de M5 waren te signaleren dan op de huidige M6. Voor de liefhebber met een gevulde portemonnee was de M5 in die tijd een racebaan zonder weerga. De snelweg gaat dwars door het Hongaarse platteland azAlföld-. er is dan ook geen heuveltje te bekennen. En ook bijna geen bochten, waardoor de maximumsnelheid van elk scheurijzer getest kon worden. Ook ik heb mij hieraan bezondigd,those were the times, my friend!!!
Die tijd is definitief voorbij, meestal is het op de M5 nu: tuffen achter een Turkse vrachtwagen. Het transitverkeer vanuit deBalkanenTurkijeverloopt tegenwoordig voor een groot deel via deze verkeersader. Een andere belangrijke transitader is deM3die richting het noordoosten kronkelt. Om bij de grens vanOekraïneuit te komen. Ten noordoosten van Boedapest is er inderdaad sprake van een prachtig heuvelachtig bochtig parcours dat vlak langs deHungaroringleidt. Daarna wordt het weer platter en worden de vrachtwagens ook minder talrijk. Tja, Oekraïne is nu niet bepaald een bestemming waar momenteel burgers met een welgevulde beurs leven. Integendeel zelfs .
DeM1is uiteraard de eerste snelweg van Hongarije. met de bouw werd begonnen in 1964. Maar pas in 1994 werd het grensplaatsjeHegyeshalombereikt, waar aangesloten kon worden op deOostenrijkse A4. Ik kan me nog herinneren dat we als kinderen in de (begin) zeventiger jaren in alle staten waren toen we eindelijk een Hongaarse snelweg konden opdraaien. De vreugde was echter van korte duur. Het baanvak bedroeg nog geen 20 kilometer en werd bereden door met maximaal 80 km/h pruttelendeWartburgsenTrabants, die uiteraard zonder uitzondering op de linkerbaan vertoefden. De autoventilator moest meteen naar stand 0 gedraaid worden en de autovensters konden ook meteen omhoog. Anders was een tweetakt-uitlaatgasvergiftiging een feit geweest
Nog meer interessante Hongaarse autosnelwegen? DeM7moet natuurlijk nog behandeld worden. Inmiddels is deze vanaf Boedapest langs het Balatonmeer uitgebouwd tot Kroatië (enSlovenië). Tot 2004 was het eindpuntZamárdi(aan de Balaton), U weet wel, waar die muziekfestivals plaatsvinden. Pas in 2008 werd de Kroatische grens bereikt, daarna kon/kan er snel richtingZagreben de Dalmatische kust gekacheld worden. Tot in het begin van het millenium was het rijden op de M7 een opschuddende ervaring. De rijbaan bestond namelijk niet uit asfalt maar uit betonnen platen die om de haverklap zorgden voor schokken die letterlijk door merg en been gingen. Trabantreizigers kwamen na een weekend Balatom immer met een knallende koppijn thuis. Veroorzaakt doordat hun hoofden om de twee seconden tegen het Trabantdakje stootten, maar ook het overmatig drankgebruik tijdens het weekend droeg hier natuurlijk aan bij
De vergezichten vanaf de M7 zijnby farde mooiste. Zowel op het Balatonmeer zelf, maar soms ook richting het (zuidelijke) binnenland. Bovenstaande foto ergens op M7 is toch een juweeltje? Weet U misschien waar deze brug/viaduct zich bevindt? Antwoorden gaarne vermelden in de reactie-rubriek van dit artikel (of op Facebook). Uit de goede antwoorden zal ik één winnaar trekken. De prijs? Een gratis ritje in een 45 jaar oude Trabant tijdens de vrijdagmiddagspits op de M0. Nou, wie durft?
Er is maar een ding erger dan rijden met een caravan: rijden achter een caravan.(Marc Callewaert, Vlaams criticus 1927 )
Hongaarse universiteiten mogelijk geprivatiseerd: âZe willen de intellectuele macht overnemenâ
Hongarije neemt vandaag waarschijnlijk wetgeving aan om stichtingen op te richten die de leiding van universiteiten en culturele instellingen overnemen. Critici zien hierin een volgende stap van de rechtse regering van premier Viktor Orbán om zijn greep op het land verder te vergroten.
Nu zijn de meeste universiteiten in het land nog in handen van de staat, maar hebben ze een grote mate van academische autonomie.
Het wetsvoorstel stelt dat deze instellingen moeten worden geprivatiseerd omdat de moderne omstandigheden een "heroverweging van de rol van de staat" vereisen en de stichtingen het beheer efficiënter zouden kunnen uitvoeren.
Nu zijn de meeste
universiteiten in het land nog in handen van de staat, maar hebben ze een grote
mate van academische autonomie.
Het wetsvoorstel stelt dat deze instellingen
moeten worden geprivatiseerd omdat de moderne omstandigheden een
"heroverweging van de rol van de staat" vereisen en de stichtingen
het beheer efficiënter zouden kunnen uitvoeren.
De regering stelt
raden van toezicht aan om de stichtingen te leiden. Ze controleren zo
omvangrijke vastgoedactiva, profiteren van miljarden euro's uit EU-fondsen en
hebben aanzienlijke invloed op het dagelijks leven op universiteiten.
Intellectuele macht overnemen
"Dit maakt deel uit
van de ideologische oorlog die Orbán twee jaar geleden uitriep", zei
Attila Chikan, een professor aan de economische universiteit van Corvinus in
Boedapest en voormalig minister in de eerste regering van Orbán in 1998.
"Ze maken er geen geheim van: ze willen de intellectuele macht overnemen
na de politieke en economische macht."
Orbán, die in 2010
aan de macht kwam, heeft zijn controle over een groot deel van het Hongaarse
openbare leven, zoals de media, onderwijs en wetenschappelijk onderzoek,
vergroot. Hij probeert ook de nationale cultuur opnieuw vorm te geven. Orban
zette de veranderingen uiteen in een toespraak in 2018 toen hij aankondigde
zijn politieke systeem in te bedden in een nieuw "cultureel
tijdperk".
Zijn regering, die
voorstander is van wat zij christelijke, conservatieve waarden noemt, heeft
zich sterk gekant tegen immigratie, homo's en de wettelijke erkenning van
transgenders.
Traditionele Hongaarse Gedichten van Pasen voor het "besproeien" van de dames op 2de Pasen
Pasen wordt gevierd in christelijke gemeenschappen over de hele wereld, maar veel landen hebben hun eigen reeks tradities. In de moderne tijd vervagen deze tradities langzaam in de vergetelheid en nemen consumtieproducten het over om aan de vraag te voldoen. Vandaag nemen we een kijkje in de Hongaarse praktijk van 'locsolkodás'. Tijdens Pasen worden jonge meisjes bespat met een emmer water of parfum en het is waarschijnlijk de meest bekende Hongaarse Paastraditie. Dit is een symbolische traditie en een soort vruchtbaarheidsritueel. In DIT artikel lees je meer over de oorsprong van hongaarse paastradities.
Het is zo goed ingebed geraakt in de Hongaarse cultuur en traditie, en het is zo belangrijk geworden voor Hongaren dat het een van de Hungarikums is. Natuurlijk is niet elk meisje dol op deze traditie, en op sommige plaatsen is het niet helemaal gebruikelijk (meestal op het platteland) om rond te gaan met een emmer vol water die elk jong meisje aanvalt dat je tegenkomt. Als je Pasen wilt vieren volgens authentieke Hongaarse tradities, zal ik je niet tegenhouden, maar als je niet op de bank wilt slapen, is er misschien iets anders dat je zou kunnen doen.
In plaats van een emmer water, pak misschien een parfum dat ze lekker vindt en spuit een beetje daarvan in haar nek, maar wacht, er is iets anders dat je eerst moet doen. Het andere belangrijke deel van de Hongaarse traditie van locsolkodás is het voordragen van een gedicht. Meestal is het een romantisch of grappig paasgedicht dat uitsluitend voor deze traditie is geschreven. Je ook elk gedicht gebruiken dat je verliefd of belangrijk zou willen, maar hier zijn enkele Hongaarse locsolóversek (watering poems) vertaald naar het Engels die je gebruiken.
De eerste is waarschijnlijk de meest voorkomende, en ook, omdat het gemakkelijk is, zijn er veel grappige variaties in het Hongaars. Het is ook een eenvoudige en beleefde vraag, dus als het antwoord ja is, ga je gang en water of spuit parfum op haar. Het gedicht: "Zöld erdõben jártam, Kék ibolyát láttam, El akart Hervadni, Szabad-e locsolni?"
Vertaald: "Ik ging naar een groen bos, en zag een blauw viooltje, het wilde verwelken, mag ik water geven?"
"Húsvét másodnapján, tudom, ti is, lányok, Számomra egy pár piros tojást szántok; Mert ha úgy lészen, rózsavizem készen, S megöntözlek szépen."
Vertaald:"Op de tweede dag van Pasen, ik weet, Voor mij, jullie meisjes een paar rode eieren schenken; En als het waar is, mijn rozenwater is klaar, en ik zal je voorzichtig water geven."
"Itt a Húsvét, eljött végre, een szép lányok örömére, mert a lányok szép virágok, Illatos víz illik rájok. Kit húsvétkor nem locsolnak, hervadt virág lesz már holnap. Ne fuss el hát szép virágom, een locsolásért tojást várok!"
Vertaald: "Pasen is gekomen, het is eindelijk hier, tot grote vreugde van mooie jonge vrouwen Als vrouwen zijn prachtige bloemen, Wat ze nodig hebben is geurig water. Wie er niet bewaterd is met Pasen, morgen zullen ze al verduren. Dus loop niet weg, mijn mooie bloem, ik wacht op eieren in ruil voor water!"
"Húsvét napja csupa öröm, Een sok kislányt megöntözöm. Hideg kútvíz szoknyájukra, Piros tojás een markunkba!"
"Vol vreugde de dag van Pasen, Op veel meisjes strooi ik water. Koud bronwater op hun rokken, geef ons eerst die rode eieren!"
"Öntözzük, öntözzük, Hadd legyen frissecske! Így lesz a leányból Szép, piros menyecske!"
Vertaald: "Laten we water geven, laten we water geven, zodat ze fris is! Zo wordt een meisje mooie, lieve echtgenoot!"
En tot slot een beetje ondeugende alleen voor de lol: "Van nekem egy kis locsolóm, Kölni nincsen benne, Ha én azt most elõvenném, Nagy röhögés lenne."
Vertaald: "Ik heb ook een sprinkler, maar er zit geen parfum in als ik het eruit zou halen Iedereen zou hardop lachen."
De gedichten komen uit Citatum, en er zijn nog veel meer kleine Hongaarse gedichten. Wat de paaseieren betreft, die worden gegeven als een geschenk voor water geven, hebben we onlangs een artikel gepubliceerd over traditionele Hongaarse methoden om paaseieren te versieren. We raden aan om het te bekijken en we hopen dat als je ze probeert, je de Hongaarse paastradities leuk zult vinden.
15 maart 1848, het begin van de Onafhankelijkheidsoorlog
Vandaag is de 173e verjaardag van een van de belangrijkste dagen in de Hongaarse geschiedenis, 15 maart 1848. Op deze dag begon de Revolutie en Onafhankelijkheidsoorlog van 1848-49, met als doel zich te scheiden van het Habsburgse Rijk. Deze onafhankelijkheidsoorlog was ook belangrijk omdat het later deel werd van de Hongaarse identiteit. Er was een gelijktijdige inspanning om individuele vrijheid en nationale zelfbeschikking te bereiken.
Voor 15 maart 1848
Op 11 maart diende de Weense studentenjeugd een petitie in tegen de Habsburgse keizer. De volgende dag, op 12 maart, werd de petitie van 12 pont, geformuleerd door József Irinyi, aanvaard tijdens de vergadering van de oppositiekring in Boedapest. Een belangrijk aandachtspunt was het uitbreken van de Franse Revolutie in februari 1848 en het uitbreken van de Weense Revolutie op 13 maart. Als gevolg van dit laatste werd het plan ontwikkeld op basis waarvan
Ze ontmoeten elkaar in het Pilvax café op de ochtend van de 15e en kondigen de eerder geformuleerde 12 punten aan in heel Boedapest.
15 maart 1848
Sándor Petőfi ontmoette onder andere Mór Jókai en Gyula Bulyovszky om 8 uur. Jókai las de 12 punten, terwijl Petőfi het gedicht van het Nationale Lied las, dat hij de vorige avond schreef. Daarna gingen ze naar de Universiteit voor Recht, waar al een groep studenten op hen wachtte. Op deze locatie droeg Petőfi zijn gedicht voor en Jókai draagt de 12 punten opnieuw voor. Ze lazen ze ook voor aan de Medische Universiteit en de Faculteit Ingenieurswetenschappen en Filosofie. Op elk station sloten veel studenten en mensen van de straat zich aan.
De eerste wens van de twaalf punten was om persvrijheid te bereiken. Daarom marcheerde rond 10.00 uur het publiek naar de boekdrukkerij Landerer en Heckenast. Er de 12 punten en het Nationale Lied konden zonder censuur worden gedrukt. 's Middags hield het publiek een grote bijeenkomst voor het Nationaal Museum. De 12 punten en het Nationaal Lied werden hier ook teruggewonnen. Ze gingen vervolgens naar de Raad van Pest, waar de leden van de raad de eisen accepteerden. Hetzelfde gebeurde in Buda, waar de Raad van Gouverneurs ook de 12 punten accepteerde. Censuur werd afgeschaft en Mihály Táncsics, die werd veroordeeld voor persmisdrijf, werd vrijgelaten uit de gevangenis. 's Avonds werd de overwinning van de revolutie gevierd in het Nationaal Theater met de uitvoering van Bánk bán. Na 15 maart
Na de revolutie werd de regering-Batthyány gevormd, waar Lajos Batthyány de eerste premier van Hongarije werd. In december 1848 trad Ferdinand V, die de Hongaarse Revolutie accepteerde, af en werd vervangen door Ferenc József. Onder zijn leiding sloeg het Habsburgse Rijk een tegenaanval uit. De veldslagen eindigden op 13 augustus 1849. Het Habsburgse Rijk werd ook gesteund door de Pruisen, dus werden de Hongaren onderdrukt door superioriteit.
Dit jaar wordt de reguliere viering op 15 maart gemist. Het bijwonen van een vergadering als gevolg van een coronavirusepidemie is in strijd met de wet en brengt het leven van uzelf en uw familieleden in gevaar. De publieke media vieren feest met Hongaarse klassiekers. Tal van Hongaarse klassieke films, muzikale optredens, gesprekken en programma's wachten op geïnteresseerden.
Het laatste bastion van een onafhankelijk geluid in Hongarije verliest morgen haar frequentie. Het station Klubradio was de autoritaire premier Viktor Orbán een doorn in het oog.
De publieke zenders verspreiden al jarenlang louter propaganda, onafhankelijke media staan nu grotendeels onder controle van de regering en met hen bevriende oligarchen, zegt presentator Peter Zentai, die zijn uitzendingen in de kleine redactieburelen van Klubradio in Boedapest voorbereidt. De ervaren journalist kan bogen op een lange staat van dienst - bij de Hongaarse omroep in de Verenigde Staten en Duitsland. Maar sinds het aantreden van Orbán als premier in 2010 werd hij met honderden journalisten ontslagen, sommigen hielden vanwege de censuur de eer aan zichzelf. Andere radiomakers protesteerden door tijdens de uitzending een minuut stilte in te lassen.
Maffiamaatschappij
Vorige zomer werd de populaire nieuwssite Index door een met Orban bevriende ondernemer overgenomen. De meeste redacteuren namen woedend ontslag. Eerder al gebeurde hetzelfde, toen een stroman de grootste krant Nepszabadsag opkocht en direct de deuren sloot. Mijn land is een maffia-maatschappij geworden, briest Zentai (66). Omdat wij kritisch waren kregen we nooit interviews met Orban, of gesprekken met ministers. Alleen media onder de controle van de staat hebben die toegang. De almachtige minister-president, ooit een liberale rebel die in 1989 op het Hösök Tere (Heldenplein) van Boedapest luidkeels tegen het Sovjet-communisme optrad, voert een generatie later zelf een autoritaire kruistocht tegen de liberale regels van de Europese Unie. Hij ontving een beurs van Holocaust-overlever en weldoener George Soros (90) om in Engeland te studeren, nu laat Orban antisemitische complot-theorieën over diezelfde joodse miljardair verspreiden. Hele snelwegen en metros werden er maandenlang mee volgehangen. De door Soros gestichte CEU-universiteit pestte Orban zelfs het land uit.
Persvrijheid
Voor de kersverse Amerikaanse president was deze week de maat vol: De persvrijheid in Hongarije staat steeds verder onder druk, zei Joe Biden. Op de internationale lijst van persvrijheid is het voormalige Oostblokland afgegleden naar plek 89, van 180 landen. In Europa scoort alleen Bulgarije slechter. En toch wordt Orbans anti-Europese partij Fidesz nog steeds geduld in de conservatieve Europese fractie EVP, waarvan ook het Nederlandse CDA lid is. De Europese Commissie zal Hongarije pas over een paar jaar straffen als ze de grondrechten blijven beknotten, meent Christoph Dreyer van Reporters zonder grenzen: Het duurt allemaal te lang voordat ze subsidies beperken. Ondanks de wijdverbreide corruptie krijgt Hongarije de komende zeven jaar bijna dubbel zo veel miljarden uit Brussel, becijfert Miklos Ligeti van Transparency International in Boedapest: Veertig miljard euro uit de begroting, inclusief corona-steun. Ze geven Orban gewoon een extra cheque, een carte blanche.
Schatrijk
De jurist laat zien dat de directe omgeving van Orban de laatste jaren schatrijk is geworden. Zijn vader Gyözö verdiende een fortuin in de mijnbouw dankzij gunstige contracten. Zijn schoonzoon Istvan Tiborcz profiteert opeens van allerhande deals. En zijn loodgieter Lorinc Meszaros werd de rijkste miljardair en gaf toe: ik werd rijk door de vriendschap met Orban, geluk en geloof in God. Zijn bedrijven krijgen royale overheidsopdrachten. Zonder openbare aanbestedingen. De nieuwe rel met Klubradio zorgt voor extra spanning van Hongarije met Brussel en Washington. Sowieso schijnt Orban beter op te schieten met zijn dictatoriale vrienden Loekasjenko en Poetin, Xi en Erdogan. Hij liet plotsklaps het Russische Sputnik-vaccin toe, een klassieke Alleingang, zonder enig Europees overleg.
Eigen schuld
Orban laat via een woordvoerder aan deze krant weten dat het overigens de eigen schuld van Klubradio was, dat ze hun frequentie verloren. Ze hebben zware fouten begaan. Maar presentator Zentai zegt dat andere radiostations dezelfde administratieve dingen vergaten, zonder gevolgen. De inbreuk op de persvrijheid doet Orban af als een fabeltje.
Een interessante visie van Jan Balliauw via Valerie Vanhelden
Wisselkoers van de Forint tegenover de Euro (nu zowat 354 Forint voor 1 Euro)
