|

© foto AFP De steun van de straat hielp Klubradio niet. De stekker gaat er uit.
Het laatste bastion van een onafhankelijk geluid in Hongarije verliest morgen haar frequentie. Het station Klubradio was de autoritaire premier Viktor Orbán een doorn in het oog.
De publieke zenders verspreiden al jarenlang louter propaganda, onafhankelijke media staan nu grotendeels onder controle van de regering en met hen bevriende oligarchen, zegt presentator Peter Zentai, die zijn uitzendingen in de kleine redactieburelen van Klubradio in Boedapest voorbereidt. De ervaren journalist kan bogen op een lange staat van dienst - bij de Hongaarse omroep in de Verenigde Staten en Duitsland. Maar sinds het aantreden van Orbán als premier in 2010 werd hij met honderden journalisten ontslagen, sommigen hielden vanwege de censuur de eer aan zichzelf. Andere radiomakers protesteerden door tijdens de uitzending een minuut stilte in te lassen.
Maffiamaatschappij
Vorige zomer werd de populaire nieuwssite Index door een met Orban bevriende ondernemer overgenomen. De meeste redacteuren namen woedend ontslag. Eerder al gebeurde hetzelfde, toen een stroman de grootste krant Nepszabadsag opkocht en direct de deuren sloot. Mijn land is een maffia-maatschappij geworden, briest Zentai (66). Omdat wij kritisch waren kregen we nooit interviews met Orban, of gesprekken met ministers. Alleen media onder de controle van de staat hebben die toegang. De almachtige minister-president, ooit een liberale rebel die in 1989 op het Hösök Tere (Heldenplein) van Boedapest luidkeels tegen het Sovjet-communisme optrad, voert een generatie later zelf een autoritaire kruistocht tegen de liberale regels van de Europese Unie. Hij ontving een beurs van Holocaust-overlever en weldoener George Soros (90) om in Engeland te studeren, nu laat Orban antisemitische complot-theorieën over diezelfde joodse miljardair verspreiden. Hele snelwegen en metros werden er maandenlang mee volgehangen. De door Soros gestichte CEU-universiteit pestte Orban zelfs het land uit.
Persvrijheid
Voor de kersverse Amerikaanse president was deze week de maat vol: De persvrijheid in Hongarije staat steeds verder onder druk, zei Joe Biden. Op de internationale lijst van persvrijheid is het voormalige Oostblokland afgegleden naar plek 89, van 180 landen. In Europa scoort alleen Bulgarije slechter. En toch wordt Orbans anti-Europese partij Fidesz nog steeds geduld in de conservatieve Europese fractie EVP, waarvan ook het Nederlandse CDA lid is. De Europese Commissie zal Hongarije pas over een paar jaar straffen als ze de grondrechten blijven beknotten, meent Christoph Dreyer van Reporters zonder grenzen: Het duurt allemaal te lang voordat ze subsidies beperken. Ondanks de wijdverbreide corruptie krijgt Hongarije de komende zeven jaar bijna dubbel zo veel miljarden uit Brussel, becijfert Miklos Ligeti van Transparency International in Boedapest: Veertig miljard euro uit de begroting, inclusief corona-steun. Ze geven Orban gewoon een extra cheque, een carte blanche.
Schatrijk
De jurist laat zien dat de directe omgeving van Orban de laatste jaren schatrijk is geworden. Zijn vader Gyözö verdiende een fortuin in de mijnbouw dankzij gunstige contracten. Zijn schoonzoon Istvan Tiborcz profiteert opeens van allerhande deals. En zijn loodgieter Lorinc Meszaros werd de rijkste miljardair en gaf toe: ik werd rijk door de vriendschap met Orban, geluk en geloof in God. Zijn bedrijven krijgen royale overheidsopdrachten. Zonder openbare aanbestedingen. De nieuwe rel met Klubradio zorgt voor extra spanning van Hongarije met Brussel en Washington. Sowieso schijnt Orban beter op te schieten met zijn dictatoriale vrienden Loekasjenko en Poetin, Xi en Erdogan. Hij liet plotsklaps het Russische Sputnik-vaccin toe, een klassieke Alleingang, zonder enig Europees overleg.
Eigen schuld
Orban laat via een woordvoerder aan deze krant weten dat het overigens de eigen schuld van Klubradio was, dat ze hun frequentie verloren. Ze hebben zware fouten begaan. Maar presentator Zentai zegt dat andere radiostations dezelfde administratieve dingen vergaten, zonder gevolgen. De inbreuk op de persvrijheid doet Orban af als een fabeltje.
Bron: De Telegraaf - Rob Savelberg
|