103 De oude geslachten van Oppem volgens Eigen Schoon en de Brabander nr.1 1945

1133 I Gielis van Oppem,
1170 II Willem
1176 III Adam
1233 IV  Adam
         V Jan
         VI Arnoud
1312 VII Jan
1336 VIII Adam
1371 IX Jan
1399 X Cornelis
1485 XI Geeraert
1489 XII Machiel
1535 XIII Machiel bis Ingelbrecht
1555 XV Philips
1580 XVI Maximiliaan

De Kapel O.-L.-Vrouw Geboorte in Amelgem

In het zacht glooiend landschap van Amelgem aan de hoek van de Amelgem- en de Kaarlijkstraat in de parochie van Oppem staat dichtbij de grens met Wemmel sinds 1637 een kapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw Geboorte. De wat vergeten kapel in eenvoudige barokstijl gebouwd pronkt er onder een groep aloude hoge bomen vlakbij een hofstee waar recent een B&B geopend werd.

Reeds vóór 1142 werd dit gebied geschonken aan de pas gestichte abdij van Grimbergen. Oude oorkonden vermelden dat er in 1155 al een kapel stond en dat er enkele broeders van de abdij in Amelgem verbleven in een parochie ondergeschikt aan de kerk van Meise. De kapel was verbonden aan de Norbertijnenhoeve ‘Hof van Amelgem’. In de 13^de eeuw werd Amelgem bij de parochie van Oppem gevoegd en was de kapelaan een Norbertijn van Grimbergen.

De huidige kapel in witte steen werd onder prelaat Outers in barokstijl gebouwd in 1637. De voorgevel met een rond venster boven de mooi omlijste toegangsdeur, loopt uit op een gebogen fronton waarin een steen het jaar 1637 vermeldt. Helemaal bovenaan is er een klokkentorentje waarvan de klok ouder is dan de kapel, want men kan er op lezen ‘Jan van den Gheyn heeft mij gegoten MCCCCCCVII’ (1607). Deze klokkengieter was gevestigd in Mechelen. De zijgevels hebben elk twee hoge vensters. De sleutelstenen binnen in het gewelf tonen de wapens van prelaat Outers en dit van de abdij Grimbergen. Boven het altaar ziet men het eikenhoutenbeeld van Maria met het Kind Jezus.

Elke week werd er in de kapel een Mis opgedragen door de kapelaan van Oppem en jaarlijks was er een grote plechtigheid met processie op 8 september, feestdag van O.-L.-Vrouw Geboorte. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de kapel als een ‘abominabele verlatenheid’ een rommelkot. Het eikenhouten Mariabeeld werd naar de pastorij van Oppem gebracht. Prelaat Outers had in de kapel gezorgd voor mooie schilderijen, die helaas verloren zijn gegaan.

In een brochure geschreven door Kan. D. J. Delestré en Dr. Jan Lindemans kan men volgende mooie evocatie lezen, die we hier dankbaar overnemen.

“Denken we een ogenblik terug aan dat schoon verleden, vol innig eenvoudig maar sterk geloof. Langs lanen en banen zien we de edele families uit den omtrek komen aangereden op de brede, kostbare karossen met blinkende paarden bespannen. Over de veldwegels komen de boerenmensen aangestapt. De hoeven van Amelgem en de kapel zijn feestelijk uitgedost. Op de brede straat liggen reeds de veldbloemen in `t mulle zand gestrooid. Op het torentje en op het rustaltaar tussen Amelgem en Oppem wuiven de wimpels en wapperen de vlaggen. De abt van Grimbergen komt uit de grote hoeve getreden. Omringd van blanke Norbertuszonen gaat hij naar de kapel en groet minzaam het volk, dat daar staat in de ronde. Het klokje tampt. De plechtigheid begint. Ongekunstelde stemmen zingen de heilige gezangen. Onder de consecratie is alles stil; ook het volk dat moet buiten blijven op het kerkhof knielt en bidt. Na de Mis komt de stoet in beweging. De trom der Gilde van den Edelen Handboog van Sint Sebastiaan en van Sint-Gregorius van Meise en Oppem, de Broederschap van de H. Drievuldigheid stappen op maat vooruit. De heer Drossaerd van den Lande van Grimbergen en de beide Baanderheren zijn daar in vollen tooi. De edele familie van Bouchout stapt achter de rijen, vóór den abt die het Hoogwaardig draagt. De zonne speelt en schittert en flikkert in de zijden en fluwelen priestergewaden. Helder klinkt het spel der ‘fiffers en kornemuzen’ en het volk zingt mee één van de volksliederen ter ere van het H. Sacrament door de Norbertijn Daniël Bellemans gedicht. En zo gaat het voort langs heuvel en helling door de groene velden, tot weer alles stil valt aan het rustaltaar, waar de abt de zegen geeft aan het biddende volk. Dan trekt de stoet weer kapellewaarts. Nu dondert het geschut der bombarden, en hun donder sterft weg tezamen met de laatste galmen der liederen. Na de dienst is het ontvangst in de grote zaal van Amelgems hoeve. De Abt ontvangt er de edellieden en de boeren van de omtrek, terwijl het volk buiten leute viert.

Zo was het en ging het er aan toe tot 125 jaar geleden. De oude mensen konden het nog zo schoon vertellen, gelijk een tachtigjarige het deed aan mijn goede vader: die grijsaard had het gehoord van zijn vader. En nu ! `t Is alles vergeten, weggedeemsterd in de nacht van `t verre verleden; nog enkel een herinnering blijft er voort leven bij sommige oude families.

Het belang van deze nederige bidplaats is waardig om bewaard te blijven. Ze is een merkwaardig model uit de 17^de eeuw. Te meer daar de kleine gebouwen in die aard niet weinig bijbrengen tot het schilderachtig uitzicht van onze landschappen; ze breken de eentonigheid en zijn als bouwkundige bloemen die niet zonder barbaarsheid uit te rukken zijn uit de grond die ze versieren.

Laat ons hopen dat deze parel van het Brabants schone land, Amelgem, meer en meer de belangstelling en de bescherming zal genieten van al wie nog wat voelt voor onze eigen landelijke schoonheid.”

Op zondag 8 september, de feestdag van O.-L.-Vrouw Geboorte, zal Maria aan haar kapel te Amelgem feestelijk gevierd worden met een eucharistieviering om 14 u.30. De plechtigheid wordt opgeluisterd door het Parochiaal Mannenkoor van O.-L.-Vrouw ter Noodt Merchtem. Bij mooi weer is de viering in openlucht bij de kapel en na de plechtigheid blijven we met een drankje en hapje gezellig napraten.

Frans Stoffelen

204 Pastoors

Chasseur
Van doorslaer

14 Zeldzame Middeleeuwse muurschilderingen ontdekt in Sint Stefanuskerk in Oppem

Reeds in 1987 werd de principiële beslissing genomen om de kerk van Oppem te restaureren.  In de loop 2009 werd het restauratiedossier ingediend en voor 939.730,15 euro (incl BTW) goedgekeurd door de Vlaamse overheid  dat via het agentschap Onroerend Erfgoed deze werken voor 80% subsidieert.

Historiek van de restauratie

Johan Grootaers (erfgoedexpert)  - Jan Verbeke (conservator muurschilderingen)
In de loop van 2014 werd de buitenrestauratie van de laatmiddeleeuwse beschermde Sint-Stefanuskerk in Oppem (Meise) voltooid.
Ter voorbereiding van deze werken werd met Vlaamse subsidies in 2008 een bouwhistorisch onderzoek verricht door Johan Grootaers. Toen al werd gewezen op de aanwezigheid van een oudere 14^de eeuwse kerktoren in houten vakwerktechniek, verscholen binnen de 16^de eeuwse bakstenen toren zoals die nu bekend is. Bovendien werd toen ook melding gemaakt dat in het kerkinterieur nog het laat middeleeuws pleisterpakket aanwezig was, mogelijks met wandschilderingen.
In de winter van 2012 werden tijdens de restauratiewerken lambriseringen gedemonteerd waarbij belangrijke fragmenten van muurschilderingen aan het licht kwamen in het Noorderschip en in het hoogkoor, met voorstellingen van heiligenfiguren.
In 2013 volgde dan de ontdekking van een Sint-Kristoffelfiguur ter hoogte van het doksaal, wellicht vroeg 16^de eeuws van oorsprong.
Gezien deze kunsthistorisch belangrijke vondsten werd door de gemeente, op vraag van het agentschap Onroerend Erfgoed en de restauratie-architect Dirk Geeroms besloten een deskundig vooronderzoek van het kerkinterieur te gelasten. Dit onderzoek kostte 66.701,25 euro (incl BTW) en wordt ook voor 80% via het agentschap Onroerend Erfgoed gesubsidieerd.
Het team van conservator muurschilderingen Jan Verbeke uit Gent stootte dit jaar op een indrukwekkend ensemble laatmiddeleeuwse muurschilderkunst, zeer goed bewaard en zondermeer zeldzaam voor de streek rond Brussel.

De recent ontdekte muurschilderingen

Er wordt geschat dat het kerkinterieur ongeveer 30 m² muurschilderingen heeft bewaard uit de vroege 16^de eeuw of vroeger. Zulk totaalconcept is uniek in Vlaanderen.
De muurschilderingen in dit kerkje hoorden in de late middeleeuwen samen met een houten plafond in het schip en een houten beschoten spitstongewelf in het koor.

De muurschilderingen in deze bakstenen kerk zijn aangebracht op een originele dunne fijn geborstelde vliesbepleistering. De schilderingen zijn uitgevoerd in een precieuze kalkseccotechniek, de zogenaamde fresco-secco. Het kleurenpallet is een waaier van gele en rode okers, groen, zwart enz. De voorgestelde figuren op de wanden van het schip zijn levensgrote heiligenfiguren uitgedost in traditionele kledij en voorzien van attributen. De onderzone van de kerk is onbeschilderd gebleven . In het hoogkoor Noord komen heiligen voor in religieus habijt en er is ook een boogschutter te zien en een fragment van een drakenfiguur.

102 Gemeente Oppem

Van 1806 tot 1810, bij een keizerlijk decreet van napoleon, werd Oppem een zelfstandige gemeente met als ‘maire’ Guillielmus Sterckx.

Meise van oorsprong tot 1940 van Jef Heyvaert

203 (14) (364) Amelgem

Deze wijk ligt niet op het grondgebied van Meise (van voor de fuzie) maar blijft nauw verbonden met onze gemeente.
Dichter gelegen bij het centrum van Meise dan bij de dorpskom van de gemeente Brussegen (nu Merchtem) waartoe ze behoort (tot de fuzie) , en een betere verbindingsweg, dragen ertoe bij dat de inwoners gericht blijven op Meise.  Deze hebben vaste relaties met de Meisenaren en zijn meestal aangesloten bij de sociale organisaties van Meise (zoals de K.V.L.V., nu vrouwen met vaart).
de gewoonten uit het verleden houden stand.  Is het historische erfelijkheid.  Amelgem is tot heden een edel brokje natuurreservaat, typisch Brabants, glooiend landschap – nog ongeschonden ontsnapt aan grondspeculaties, aan de woelende bulldozers.  Het is topografisch gebleven wat het in vroegere tijden was.
Amelgem – de structuur : Kapel met hof – enkele boerderijen – wat tuinbouw en smalle wegen – totaal landelijk.
De kapel van Amelgem was in 1155 door Niklaas, bisschop van Kamerijk aan de abdij van Grimbergen toegewezen.
Amelogem was in 1247 nog een zelfstandige parochie met een hofkapel en een prachtig domein.
Op de hoeve Amelgem verbleven kloosterlingen en lekebroeders van de abdij van Grimbergen.
Door besluit van bisschop Wilhelmus van Kamerrijk werd Amelgem een ondergeschikte kerk van Meise en werd ze later bij Ophem gevoegd.
De oude kapel werd in 1636 vervangen door het gebouw dat nog bestaat en prelaat Outers deed ze versieren met prachtige schilderijen.  Deze zijn verdwenen.
8 september – O.L.Vrouwgeboorte – feestdag van de parochie werd gevierd met een godsdienstige plechtigheid, hoogmis en processie.
Deze werd bijgewoond door de gilde van de edele handboog van St.-Sebastiaan en van St.-Gregorius van Meise en Ophem; ook door de drossaard van het land van Grimbergen en van beide baanderheren alsook de familie boechout.
Welke wegdeze processie volgde kan moeilijk beantwoord worden.  Toch weten wij dat het rustaltaar opgericht was tussen Amelgem en Ophem, waarschijnlijk op de Heirbaan.  In dit geval was de baan van de Karelijck naar Ophem vermoedelijk de processieweg.
Op de Heirbaan heeft men een mooi zicht op de parochie Amelgem en dit was een geschikt verhoog om huizen en velden te zegenen.
Na de processie had een plechtige ontvangst plaats door de Abt van Grimbergen in de grote zaal van de hoeve van “Groot Amelgem” – zaal die nog bestaat.  Naar alle waarschijnlijkheid was hier ook een begankenis ter ere van St.-Gilles.  Dit zou verklaren dat nu nog de herberg (ondertussen gesloten) bestaat die op het uithangbord de naam van de heilige draagt.
Rondopm de kapel woonden begijntjes en het is best mogelijk dat daar een klein begijnhof bestaan heeft.
Zo, in de XIIde eeuw Elisabeth en Oda die aan de petancie van de abdij van Grimbergen 20 stuivers schonk.  De begijnhoven ontstonden op het einde van de XIIde eeuw.
Er wordt ook verondersteld dat een perceel grond rondom de kapel bestemd was tot begraafplaats.
“ Peeter van Rode op welcke goeden staat de Kapelle van Amelgem met het kerckhoff daeromme gelegen”.

903 Berla tijdschrift :

                     Thema    Nr. Titel                                                                                          Auteur                               Jaargang/nummer/bladzijde

OPP		85	Loflied voor Oppem	Peleman Bert	87.18.01
OPP	erf	94	De kapel van Amelgem 1637-1987	Van den Broeck Michel	87.19.01
OPP		126	Amelgem viert Albert Van Doorslaer	R.W.M. Nieuwsblad	89.27.15
OPP		146	Kardinaal Sterckx herdacht	Van Hemeldonck Stella	92.30.01
OPP		147	Kardinaal Sterckx en zijn tijd	Moerenhout Roger	92.30.04
OPP		148	Kardinaal Sterckx in de St.-Michielskatedraal in Brussel	Van Hemeldonck Stella	92.30.27
OPP		149	Een kostbare kelk geschonken aan kardinaal Sterckx	Van Hemeldonck Stella	92.30.29
OPP		150	Herinneringen aan kardinaal Sterckx	Van den Broeck Michel	92.30.30
OPP		189	Over lesgeven in Oppem	Gillisjans Marc	95.39.06
OPP	erf	193	De pachthoven van Oppem 1	Anne de Molina J.	95.40.07
OPP		197	Oppem in de kijker	Van den Broeck Michel	95.41.02
OPP	erf	198	De oude pachthoven van Oppem 2	Anne de Molina J.	95.41.04
OPP		199	Peleman Bert te Meise	Van den Broeck Michel	95.41.07
OPP	erf	227	Rond de kerk van Oppem	Anne de Molina J.	96.45.03
OPP	erf	236	Het hof te Steene	Anne de Molina J.	96.46.19
OPP	erf	245	Het hof achter de kerk van Oppem	Anne de Molina J.	97.47.19
OPP	ond	279	t Schooltje van Oppem	Monsieurs Zr Cecilia	98.52.05
OPP	ond	280	De kap van zuster Thecla	Van den Broeck Michel	98.52.11
OPP	erf	325	De duivelsschuur in de stoet	Van den Broeck Michel	00.60.21
OPP		345	In memoriam Albert Van Doorslaer	Moerenhout Roger	01.63.23
OPP	top	390	Over de toponiem Kiebus	Anne de Molina Jo
0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
08-02-2014, 00:00 geschreven door Jef L. DC   Reacties (0)

13-11-2013

16 Erfgoeddag

16 Erfgoeddag Op de valreep toch een herinnering aan mijn bijdrage aan het initiatief van volgende zondag Oppem. Moest je er nog niet geweest zijn : http://blog.seniorennet.be/erfgoedmeise aflevering 93 Hof te Steene en aflevering 88 St.-Stephanus Oppem http://foto.telenet.be/7977484187 http://foto.telenet.be/1997474251  De foto van de donjon heb ik uit de reeks gehaald op vraag van Bernadette en ook uit mijn PPT "oude foto's versus huidige" (reeds 2 maal vertoond in De Spil. Ik wil jullie hierbij herinneren aan de bijdrage van mijn goede vriend José Anne de Molina in "Les lignages de Bruxelles" waar je op pag.152 zijn bijdrage vindt over het Hof te Steene.  Onze betreurde vriend Achiel Jacobs heeft dit artikel op mijn vraag, (oorspronkelijk in het Frans gemaakt) voor Berla vertaald en dat verscheen in het tijdschrift (mijn excel - inventaris nr. 236 jg.1996 nr.46 pag. 19).  Vergeet ook niet het ontzettend belangrijk werk van Achiel Bettesone "Oppem en Amelgem" 5de bijdrage uit Schoon Meise 1999, waarin in III Hoeven van Oppem een historisch overzicht staat vanaf de XIVde eeuw tot1927 van het Hof te Steene. In de "Geschiedenis van de gemeente Brussegem" van Jan Willems staan eveneens 79 pagina's historische gegevens over Oppem. Er is ook nog de studiedag geweest over donjons in onze streek, waar Peter, Michel en ik aan deelnamen.  Mijn nota'sz zsijn momentezel zoek, maar ik denk dat daar ook een en ander in staat. So long, Jef L. DC

0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 1/5 - (1 Stemmen)

13-11-2013, 09:32 geschreven door Jef L. DC   Reacties (0)

301 Kleuterklas 1925

301 Kleuterklas in 1925 ° 1920-1921 (301) Rij 1 :Maurice Moens, Frans Moens, Frans Gierts, René Van den Brande,Marcel Van Hie en Frans De Buyser Rij 2 : Jef Van eeckhout, Henri Bogemans, Jean Van Hemelrijck, Fil Van Gijseghem, Jozef De Mars, . Van de Moortel,  Staf Van Mileghem Rij 3 : Jeanne Hermans, , Lucienne Van Malderen, Florence Schampaert, Louise Bogaerts, , Trinette De Smedt, , Achiel Van Ceulebroeck Rij 4 : , Rik Van Ossel, Mariette Van den Bossche, Jeanette Robberechts, Jeane De Winter, Madeleine Van Aken, Jef Potums en Frans Geeroms Voor een nieuw project voor de Charismatische beweging kwam koning Boudewijn incognito met Mgr. Suenens en Veronica O’Brian naar Oppem.

0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (1 Stemmen)

13-11-2013, 00:00 geschreven door Jef L. DC   Reacties (0)

302 Oud-Strijders Oppem

302 Oud-Strijders uit Oppem Frans Leemans werd  in 1940 in de grachten van Maldegem door een Duits vliegtuig neergeschoten. In de gang van het plaatselijke klooster, waar de overledenen gebracht werden herkende  een zuster van dat klooster (oorspronkelijk van Oppem) onmiddellijk de naam Frans Leemans. Zij heeft de familie op de hoogte gebracht.

0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)

13-11-2013, 00:00 geschreven door Jef L. DC   Reacties (0)

201 Parochiewezen van Brabant over Oppem

201 Parochiewezen van Brabant over Oppem 272  - 278 Het patrimonium van Oppem.  Het oorspronkelijke patrimonium ging zoals overal in de 10de – 11de eeuw verloren. Van de dos eccesiae is slechts de toponiem “Het Kruisveld” overgebleven.  Alleen het pastorijgoed bleef gespaard. Het tiendendomein ging ook verloren voor de kerk, behalve de derde priester.  De rest ging over in de handen van de lekenheren, de voorzaten van de ridders van Oppem.  Deze hielden een deel in leen van de ridders van Meise en een ander deel van de graven van Aalst en de kasteleinen van Bourgourg. Onder Meise behandelden we reeds de oorkjonden daaromtrent van 1139, 1171, 1176, 1182, 1286, 1211 en 1223.  De herkomst van deze tienden en het vrij ernstig geschil dat er uit voortvloeide leidde tot de excommunicatie van Adam d Ophem.  De betwisting liep ruim 40 jaar. Het andere deel tiende hielden ze van de milites de Menze, die op hun beurt leenmannen waren van de kasteleinen van Grimbergen en langs deze de rechtstreekse tak van de Berthouts.  Deze ingewikkelde feodale toestand blijkt duidelijk uit de oorkonde van 1233.  De Berthouts namen de erfenis over van de beide abdijen Grimbergen en Ninove.  Het is de laatste overdracht in een lange reeks.  Voortaan is gans het parochiaal patrimonium weerom in geestelijke handen en is de nieuwe en definitieve toestand geschapen, die eeuwen zal duren. Nog tot nu toe draagt de abdij van Grimbergen de zorg voor het zielenheil van de parochianen van Oppem. Het kerkgebouw. Het kerkje van Oppem is een van de meest typische van gans de streek.  Met zijn wit torentje en muren vormt het één geheel met het landschap en wekt nog een beeld uit voegere eeuwen.  Nog altijd vormen kerk en hof één geheel, zoals honderden jaren geleden.  Men mag er gerust de pastorij en het Schooltje van Oppem bij rekenen. Van het oude kerkje bleef in deze 18de eeuwse bouw niets bewaard. Momenteel wordt het gerestaureerd, evenals de pastorij. Amelgem Het hof en de kapel vormen een eenheid die niet mag gescheiden worden.  De kapel is de typische hofkerk van de streek, die alles dankt aan het kloosterkerkje. “Het is een synthese van het schone Brabantse landschap : vruchtbaar akkerland, hellend in zachte golvingen naar een kabbelende beek, diepe aardewegen, een verlaten kapel met mooie barokke silhouet onder hoge bomen, enige hofsteden daarrond, een landelijke herberg (met de beste kriek van de streek Heyvaert  ,nu verdwenen), een oude watermolen met vijver en twee grote witte hoeven : Groot- en Klein Amelgem, gescheiden door een glooiende groene weide. Groot Amelgem was de geboorteplaats van kardinaal Sterckx en bevat de Duivelschuur.  Op klein Amelgem werd “de mens van goede wil van Walschap” gefilmd.  Daarin en daarrond het hele vreedzame, landelijke bedrijf, het noeste Brabantse boerenvolk.  Rondom : de blauwe vergezichten met op het voorplan, naast de zware bomenmassa van de Plantentuin, het kleurige dorp Meise.”  Kanunik Delestré en J. Lindemans schreven in 1927 een merkwaardige bijdrage over Amelgem.  De ontwikkeling van het Grimbergs domein en uit de oude verdeling van de pachtvoorwaarden  kunnen we afleiden dat het een zeer typisch voorbeeld is van een oude villa, een domein uit de oude Middeleeuwen, dat zijn structuur en uitzicht traditioneel heeft behouden. De abdij van Grimbergen is slechts de trouwe opvolger geweest, gedurende meer dan zeven eeuwen, van de oude domeinheer.  Amelgem is een typisch voorbeeld van de “villakerk”, de “villa parochie”, de eigenkerk. De frankische stamhouder Amalhari uit de 4de eeuw zou de eerste bezitter geweest zijn van het goed, dat reeds vroeger in het bezit moet geweest zijn van een gallo-romeinse villaheer.  Volgens de oudste schrijfwijzen, evolueerde de benaming van Amolringeheim,  Amolbriengeheim, Amelrengheim naar Amelrengehem. De drieledige verdeling van de velden is van die tijd.  De concentratie van “Amel” namen is opvallend. Er was een overeenkomst tussen de abdij van Lobbes en het St.-Goedelekapittel in zijn geheel en anderzijds Godfried van Amelgem, poorter ook te Brussel. Er traden twee rechtspersonen op : Godfried, deken, namens het gehele kapittel en Godfried van Amelgem met zijn zoon Hendrik  en zijn neef Theoderik. Het is een erfgoed dat Sint – Goedele de allodiaal eigenaar blijft.             Als erkenning van dit allodiaal bezit zal de abdij van Grimbergen jaarlijks met Kerstmis aan St.-Goedele 20 solidi betalen.  Het Sint-Goedelekapittel bezat te Amelhgem dus een voornaam allodium.  Grimbergen is dus nooit volledig eigenaar geweest. Samenstelling en ligging van het domein Amelgem Het lag onder drie verschillende jurisdicties : Meise, Oppem, Brussegem en Ossel, een stuk bos onder Wemmel terzijde gelaten.  Er waren dan ook drie verschillende landmaten in voege : de Oppemse of Meise maat (de kleinste), de Brussegemse maat, de Osselse maat (de grootste). Het domein overkoepelde deze diversiteit. Naar gelang de ligging bediende men zich van een dezer maten, soms ten onrechte! Men spreekt van : 1. Het hof met landerijen (drie velden) 2. De mansionarii 3. De cijnslieden  De verdeling in drie velden is typisch.  Het gaat er nog om de driejaarlijkse wisselbouw, d.i. bij beurt een veld wintergraan, een veld lentebezaaiïng en een veld braak of dries.  Deze toestand heeft geduurd tot in de 17de eeuw, wanneer nieuwe landbouwmethoden ontstonden door het aanleggen vanklavervelden, die het driesland uitschakelden.  Hierdoor werd de tebewerken oppervlakte te groot en kwam de splitsing in Groot- en Klein Hof, ook genaamd het Nieuw hof in 1705. De kapel en parochie. Op grond van de oorkonden stellen wij vast dat : In de stichtingsoorkonde van de abdij van Grimbergen (1132) is er geen sprake van Amelgem; wel van Meise met zijn afhankelijkheden Oppem en Rode. In de bevestigingsbrief van 1147 door paus Eugenius III evenmin tenzij de gift van een mansus, te Amelgem gelegen, aan de kerk van Strombeek behorend. In een bevestigingsbrief door Walterus Berthoud in 1154 van verscheidene schenkingen aan de abdij komt Amelgem voor het eerst voor.   Twee pastoors zouden toen medezeggenschap gehad hebben te Amelgem, deze van Amelgem zelf en deze van Ossel op wiens grondgebied een groot deel was gelegen. In 1155 komt het altare de Amelrengem aan de abdij.  Uit deze tekst blijkt dat Amelgem afzonderlijk werd geschonken, nadat Meise en zijn afhankelijkheden Oppem en Rode reeds lang aan Grimbergen behoorden en Amelgem aldus een gans afzonderlijke rechtstoestand had, geheel onafhankelijk van Meise en bepaald zelfstandig en op gelijke voet met Meise, Wemmel,   Amelgem met zijn groot hof en minstens 15 huisgezinnen was in die tijd even en wellicht belangrijker dan Rode en Oppem. De bevestigingsbulle van paus Alexander van 1179 maakt opnieuw duidelijk onderscheid tussen Amelgem en Meise. In 1244 en 1247 lezen wij in de schenkingsbrief van Arnold van Zellaer zeer duidelijk “parrochia de Amelrengem”. In het “privilegium magnum” van paus Innocentius III van 25.10.1246 lezen we voor Meise “ecclesia” en voor Amelgem “capella ville de Amelrenghem”. In 1258 is er van Amelgem geen sprake meer. In 1260 (12.12) worden de parochianen van Wemmel en Amelgem opgeroepen om te getuigen i.v.m. een geschil met de abdij. In 1287 werd Amelgem een afhankelijkheid van Meise.  Er was echter nog een eigen kapelaan zoals ook vermeld in het cijnsboek uit de XIVde eeuw. In 1622 werden de inkomsten bij Oppem gevoegd, maar de juiste datum van de samensmelting met Oppem is niet bekend. Hof en kapel hingen nog steeds samen volgens een stuk van 1662. Er was een processie op de Kruisdagen van Oppem naar de Amelgemkapel.  Een hele tijd stond de kapel er desolaat bij en de auteru doet dan ook een oproep bij de geestelijkheid om haar nieuw leven in te blazen.  De KVLV houdt nu nog elk jaar een vierin voor de kapel.

0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)

13-11-2013, 00:00 geschreven door Jef L. DC   Reacties (0)