14 Zeldzame Middeleeuwse muurschilderingen ontdekt in Sint Stefanuskerk in Oppem

Reeds in 1987 werd de principiële beslissing genomen om de kerk van Oppem te restaureren.  In de loop 2009 werd het restauratiedossier ingediend en voor 939.730,15 euro (incl BTW) goedgekeurd door de Vlaamse overheid  dat via het agentschap Onroerend Erfgoed deze werken voor 80% subsidieert.

Historiek van de restauratie

Johan Grootaers (erfgoedexpert)  - Jan Verbeke (conservator muurschilderingen)
In de loop van 2014 werd de buitenrestauratie van de laatmiddeleeuwse beschermde Sint-Stefanuskerk in Oppem (Meise) voltooid.
Ter voorbereiding van deze werken werd met Vlaamse subsidies in 2008 een bouwhistorisch onderzoek verricht door Johan Grootaers. Toen al werd gewezen op de aanwezigheid van een oudere 14^de eeuwse kerktoren in houten vakwerktechniek, verscholen binnen de 16^de eeuwse bakstenen toren zoals die nu bekend is. Bovendien werd toen ook melding gemaakt dat in het kerkinterieur nog het laat middeleeuws pleisterpakket aanwezig was, mogelijks met wandschilderingen.
In de winter van 2012 werden tijdens de restauratiewerken lambriseringen gedemonteerd waarbij belangrijke fragmenten van muurschilderingen aan het licht kwamen in het Noorderschip en in het hoogkoor, met voorstellingen van heiligenfiguren.
In 2013 volgde dan de ontdekking van een Sint-Kristoffelfiguur ter hoogte van het doksaal, wellicht vroeg 16^de eeuws van oorsprong.
Gezien deze kunsthistorisch belangrijke vondsten werd door de gemeente, op vraag van het agentschap Onroerend Erfgoed en de restauratie-architect Dirk Geeroms besloten een deskundig vooronderzoek van het kerkinterieur te gelasten. Dit onderzoek kostte 66.701,25 euro (incl BTW) en wordt ook voor 80% via het agentschap Onroerend Erfgoed gesubsidieerd.
Het team van conservator muurschilderingen Jan Verbeke uit Gent stootte dit jaar op een indrukwekkend ensemble laatmiddeleeuwse muurschilderkunst, zeer goed bewaard en zondermeer zeldzaam voor de streek rond Brussel.

De recent ontdekte muurschilderingen

Er wordt geschat dat het kerkinterieur ongeveer 30 m² muurschilderingen heeft bewaard uit de vroege 16^de eeuw of vroeger. Zulk totaalconcept is uniek in Vlaanderen.
De muurschilderingen in dit kerkje hoorden in de late middeleeuwen samen met een houten plafond in het schip en een houten beschoten spitstongewelf in het koor.

De muurschilderingen in deze bakstenen kerk zijn aangebracht op een originele dunne fijn geborstelde vliesbepleistering. De schilderingen zijn uitgevoerd in een precieuze kalkseccotechniek, de zogenaamde fresco-secco. Het kleurenpallet is een waaier van gele en rode okers, groen, zwart enz. De voorgestelde figuren op de wanden van het schip zijn levensgrote heiligenfiguren uitgedost in traditionele kledij en voorzien van attributen. De onderzone van de kerk is onbeschilderd gebleven . In het hoogkoor Noord komen heiligen voor in religieus habijt en er is ook een boogschutter te zien en een fragment van een drakenfiguur.