Er verschenen over allerlei onderwerpen alle mogelijke nieuwtjes, berichten, activiteiten, commentaar ... over Deinze en zijn deelgemeenten op deze blog. Wie nog af en toe iets wil raadplegen, kan dat blijven doen via de zoeker hierboven. Zo staan er bijna 300 artikels en foto's over erfgoed en lokale geschiedenis online.
Hartelijke groet,
Stefaan De Groote
Wie graag een bericht op de stadsblog wil hebben of gewoon iets signaleren kan dat via de mail
Katrijn Vanaelst is een jonge kunstenares uit Gottem. Haar werk is eenvoudig in vorm, beeld en kleur en wordt door een steeds grotere groep mensen geapprecieerd. Zij neemt deel aan tentoonstellingen en organiseert workshops, o.a. voor het basisonderwijs. Zie hierboven haar website 'Flofleur'.
u kan ten alle tijd reageren op elk artikel op deze blog. Maar pertinent onjuiste informatie wordt wel geweerd. Hetzelfde geldt voor bedreigingen en scheldpartijen.
Actualiteit, wetenswaardigheden en beschouwingen over Deinze en zijn deelgemeenten
19-04-2011
Vlassers uit Gottem
Gaëtan Goeminne, afkomstig uit Gottem, heeft een mooie collectie foto's van het vlasleven waar zijn voorouders bij betrokken waren. Hier zien we het personeel van het bedrijf van Cyriel Lisabeth in Gottem.
De vlasindustrie was in dorpen als Gottem, Wontergem, Olsene en Grammene nog alom tegenwoordig tot in de jaren zeventig van vorige eeuw.
Als iemand (de) mensen kent op de foto, mag dat gerust worden meegedeeld.
Er bestaat van de oude en verdwenen hallepoort van Deinze, waarvan op dit ogenblik de fundamenten bloot liggen, een mooie tekening.
De tekenaar zou Willy Catry (+) kunnen zijn, een paar decennia geleden ondermeer actief in de sportraad. Rechts onderaan staat Catry W.
Het origineel staat in het landboek van Deinze - toen nog Markiezaat - uit 1713, zo vernamen we van Martin De Baerdemaeker. De tekening werd afgebeeld in 'de geschiedenis van Deinze' door Achiel Cassiman (1954) en is wellicht vrij realistisch.
Bezoek aan site nog mogelijk
Ondertussen hebben 465 leerlingen van verschillende Deinse scholen een bezoek gebracht aan de opgraafplaats. Op 29 april kan echter iedereen nog eens de site tussen 16 en 19u30 bezoeken en dit onder deskundige begeleiding. Het volstaat om een seintje te geven aan de cultuurdienst van Deinze.
In mei wordt het geheel opnieuw bedekt en starten de werken aan de Markt. Toch wat jammer dat men niet geopteerd heeft om een stukje ervan bloot te laten onder glas zoals elders in ons land bestaat. Op die manier zou een uniek stukje van het middeleeuwse Deinze zichtbaar blijven. Er komt wel een luifel op de plaats waar de hallepoort stond.
Martin De Baerdemaeker digitaliseerde 114 filmpjes over Deinze
Martin De Baerdemaeker maakt al tientallen jaren filmpjes. Hij heeft zijn omvangrijk archief nu gedigitaliseerd. Een hele karwei ongetwijfeld, maar het resultaat mag er zijn. Het is een mooi stuk geschiedenis van Deinze van 1987 tot 2000, met topics op allerlei terreinen: politiek, cultuur, sport, toerisme en vrije tijd, folklore,... over de Brielmeersen, Palaestra, Brielpoort... Al deze filmpjes zijn downloadbaar voor iedereen en worden volop bekeken.
Martin vult de collectie verder aan met nieuwe fotoreeksen en films. Een opvallend project is de opvolging van de stadsvernieuwing in Deinze, die vorig jaar uit de startblokken schoot. Hij heeft ook oog voor het erfgoed in de streek. Zo maakte hij recent een reeks waardevolle foto's van de sporen van de vlasindustrie, die snel aan het verdwijnen zijn.
Archeologen zijn op de Markt van Deinze al enkele dagen bezig om een deel van de fundamenten bloot te leggen van de hallepoort of het belfort, waar de stadsrechten werden bewaard. Het gebouw werd enkele keren verwoest en na een brand in 1792 niet meer heropgebouwd. De bakstenen laag die nu zichtbaar is, dateert volgens de archeologen uit de 15de eeuw. De kans bestaat dat er dieper nog oudere lagen worden aangetroffen. Binnenkort krijgen de lagere klassen en de eerstejaars uit het middelbaar ter plaatse informatie over de hallepoort, een interessant initiatief.
Het zou jammer zijn om met de vondsten niets te doen. Eventueel zou een stukje zichtbaar kunnen blijven, en overdekt met glas zoals ook elders bestaat. Blijkbaar overweegt men om een luifel aan te brengen, maar in dat geval is er risico van beschadiging. Archeoloog en prof. em. Hugo Thoen, die lid is van de erfgoedcommisie in Deinze zou daarom liever zien dat het geheel weer wordt ingegraven in wit zand, zodat alles intact blijft en er later ooit nog onderzoek zou kunnen gebeuren.
Martin De Baerdemaeker maakte mooie foto's van de opgravingen.
04-03-2011, 22:36 geschreven door Stefaan
Categorie:Erfgoed
07-02-2011
'Armoe troef' op Erfgoeddag
Op zondag 1 mei vindt de Erfgoeddag plaats, met als thema "Armoe troef". De cultuurdienst Deinze zou daarover graag een tentoonstelling organiseren en is op zoek naar (beeld)materiaal dat armoede uit het verleden duidelijk maakt.
"Heb je familie die vroeger de overtocht maakte naar Amerika en ben je in het bezit van informatie hierover? Zijn jouw verhalen bekend van stropers als Masko uit 'Het gezin van Paemel' die de konijnen van den baron stroopte om zelf maar een stukje te eten te hebben? Heb je fotomateriaal dat een beeld geeft over het verschil tussen de rijke heren en de arme werknemers? Wie profiteerde van de oorlogscontext en wie kwam in de klauwen van de armoede terecht? Of zijn er jou nog andere uitingen van armoede bekend?"
Alle info is welkom bij de dienst cultuur: cultuur@deinze.be of tel. 09/381.95.14.
07-02-2011, 00:00 geschreven door Stefaan
Categorie:Erfgoed
03-02-2011
Nostalgische filmpjes van Martin De Baerdemaeker over Deinze
Naar aanleiding van 50 jaar Stoet van Canteclaer in Deinze is het Canteclaercomité op zoek naar archiefmateriaal voor een gelegenheidstentoonstelling. Martin De Baerdemaeker beschikt al over een uitgebreide foto- en filmcollectie. "Maar om het plaatje volledig te maken, ben ik op zoek naar foto's van de reclamestoeten en het randgebeuren rond Canteclaer." Wie Martin kan helpen, kan hem bereiken via martinvideo@telenet.be.
24-01-2011, 16:49 geschreven door Stefaan
Categorie:Erfgoed
10-01-2011
Martin De Baerdemaeker en zijn collectie filmreportages over Deinze
Martin De Baerdemaeker, die zeer bedrijvig is als fotograaf en als filmer, maakte een aantal interessante filmreportages over Deinze, die kunen worden bekeken via het internet. Zijn jongste aanwinst is de stoet van Canteclaer. Maar ook over ondermeer SK Deinze, de Marktazen in café Gentlemen of het speelgoed werden al leuke filmpjes gepost.
Martin doet alles zelf, zowel opnames als montage. Alleen bij de filmpjes voor Deinze 2020, werden opnames gebruikt uit het stadsarchief. De originele auteurs staan in de aftiteling. In de geschiedenis van Canteclaer komen enkele passages van anderen en van de toenmalige BRT voor.
Een merkwaardige en steeds groeiende collectie, die ooit nuttig zal zijn voor wie zich wil verdiepen in de geschiedenis van de stad.
Of 'de beste wensen' in het Deinses dialect. De Nederlandse websitewww.mijnwoordenboek.nlis al een paar jaar bezig om ook in Vlaanderen voor heel wat dorpen en steden dialectwoorden en uitdrukkingen op te lijsten. Men kan trouwens zelf woorden toevoegen of wijzigen. Ondertussen zijn alleen al uit Deinze maar liefst 505 woorden en soms zeer plastische gezegdes verzameld. Een mooi resultaat, en op die manier wordt een deel van het dialect van de vergetelheid gered.
Stadsarchivaris Deinze werkt aan boek over kinderwagen- en speelgoedindustrie
Het stadsbestuur werkt aan een uitgave rond de kinderwagenindustrie in Deinze, staat vandaag in het Het Laatste Nieuws. Met fabrikanten als Torck, Swan en Pericles was de productie van kinderwagens in het verleden een erg belangrijk facet van het economisch leven in de stad. "Het moet een toegankelijk en vlot leesbaar boek worden", zegt Eva Devooght van de cultuurdienst die ook de auteur van het boek is. "In de driedelige 'Geschiedenis van Deinze' komt het onderwerp weliswaar aan bod, maar een specifiek boek rond de kinderwagenindustrie is er nog niet." In 2004 studeerde Devooght af als licentiate kunstgeschiedenis op een thesis met hetzelfde onderwerp. "Het project staat nog in z'n kinderschoenen, een publicatiedatum is nog niet bekend", besluit Devooght.
Martin De Baerdemaeker - die al heel wat fotoreeksen nam over Deinze en omgeving - vestigde de aandacht op het feit dat in de streek geleidelijk aan de sporen van de ooit zo belangrijke vlasnijverheid verdwijnen. En dat is jammer, want vlas was in de 19de en vorige eeuw een zeer belangrijke vorm van tewerkstelling voor de plattelandsbevolking tussen Denze en Kortrijk.
Het roten van het vlas zorgde ervoor dat de golden river vorige eeuw een stinkende rivier werd. Vandaar dat er een verbod kwam en de bedrijfsleiders hun activiteiten verlegden naar roterijen. Die bedrijfjes deden het net na de Tweede Wereldoorlog nog zeer goed maar dienden in de jaren tachtig de deuren te sluiten. Een aantal van die vervallen roterijen staan er nog steeds. Maar vooral in Gottem, Grammene en Wontergem lijken die sporen geleidelijk aan te verdwijnen. In West-Vlaanderen worden meer inspanningen gedaan. Er werd door Toerisme Leiestreek een vlasroute voorzien, die echter niet werd doorgetrokken tot in de Oost-Vlaamse Leiestreek. Ook het vlasmuseum in Kortrijk neemt initiatieven.
Op de foto zien we de op één na laatste vlasroterij in Gottem, die plaats zal maken voor een verkaveling. Gottem draagt nochtans de titel van Vlasdorp en tot voor enkele jaren werden er vlasfeesten georganiseerd.
18de eeuwse huis Vermeersch op de Markt van Deinze wordt wellicht afgebroken
Deinze wordt nog meer een appartementenstad. Op het einde van de Markt bevinden zich in de buurt van het huis Van Thuyne nog een paar waardevolle panden, zoals het huis Vermeersch. Ook dit complex gaat nu tegen de vlakte om plaats te maken voor appartementen. De bekendmaking hangt voor het raam. Het gaat om één van de oudste panden in het centrum van Deinze, dat zelfs is te zien op de oude kaart van 1786 van Van Maldeghem.
Opvallend is wel dat de werkgroep monumenten en landschappen van Deinze - de voorloper van de huidige erfgoedcommissie - het huis ooit opnam in een inventarisatie van monumenten en merkwaardige gebouwen. De stad Deinze gaf die inventaris in de jaren zeventig uit in een ringmap. Die map wordt dus nog een beetje dunner. Ook de Vlaamse Gemeenschap nam het huis op in de inventaris bouwkundig erfgoed.
Foto Martin De Baerdemaeker
11-10-2010, 23:03 geschreven door Stefaan
Categorie:Erfgoed
10-10-2010
Schitterende foto's van de paardenkeuring in Deinze
Tentoonstelling oud speelgoed uit Deinze in de Pulle
De socio-culturele vereniging Curieus organiseert tijdens Petegemkermis op 2 en 3 oktober een tentoonstelling over oud speelgoed uit Deinze. Men maakt gebruik van de bekende collectie van Katrien Lingier en Peter Van Veirdegem uit Grammene.
Er is veel belangstelling voor de zeer authentieke collectie van van Katrien en Peter. Zij ontleenden al herhaaldelijk hun pronkstukken voor een tentoonstelling, zowel in Deinze zelf als elders. Het hoogtepunt was de vijf maanden durende tentoonstelling van vorig jaar in het nationale speelgoedmuseum van Mechelen.
Maar er was eveneens een opgemerkte tentoonstelling van de collectie van Katrien en Peter tijdens de Gentse Feesten van dit jaar. Die expo "Speeltijd" zal trouwens worden hernomen vanaf 1 sept tot 29 okt a.s. in een "school-van-toen" en loopt dus tegelijkertijd met "Curieus speelgoed uit Deinze" in de Stationsstraat nr. 4.
Vooral de trapauto's van Torck, een bedrijf dat zich overigens bevond in het stationskwartier van Deinze, waren net voor en na de oorlog zeer bekend in binnen- en buitenland. Torck had op een bepaald ogenblik zelfs bijhuizen in Rotterdam en Keulen.
Misschien moet men in Deinze eens nadenken over een mogelijkheid om die unieke collectie van oud speelgoed, zo typisch voor de Leiestad, op de één of andere manier ergens permanent tentoon te stellen.
Over een oude volkssport in de streek: hanenkraaien of hanenzettingen
Vinkenzettingen dat kennen we. Maar van hanenzettingen of hanenkraaien hadden we enkel van ver iets gehoord. Het principe is hetzelfde. Men probeert de hanen - die in gesloten bakken zitten - zoveel mogelijk gekraai te ontlokken. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen drieledig en vierledig gekraai. Er is ook een variante van het spel, waarbij men moet schatten hoeveel keer de haan zal kraaien op een kwartier tijd. Dit gebeurt in open bakken waarbij de dieren elkaar opjutten.
Catherine De Stoop uit Zingem probeert deze oude volkssport een nieuw leven te geven. In Deinze zijn er af en toe hanenzettingen in café Handelshuis, Oude Brugsepoort. De sport betekent iets in de streek, want er zijn in de volgende gemeenten verenigingen actief: Zingem (Clubkraaiers), Olsene (de Leiekraaiers), Kruishoutem (de Beekkraaiers) en Machelen (de Statiekraaiers). Samen hebben ze zich verenigd in het verbond Akribo. Een andere bond is actief in West-Vlaanderen.
Borstbeeld van Lucien Buysse uit Wontergem naar Frankrijk
Een groep Wontergemnaren bracht een borstbeeld van flandrien Lucien Buysse naar een Frans plaatsje in de Pyreneeën. Het project kreeg de medewerking van de stad Deinze. De contacten werden gesmeed toen twee jaar geleden een grote groep wielertoeristen uit Wontergem een bezoek bracht aan de cols waar Lucien Buysse in 1926 furore maakte en daarmee de Ronde van Frankrijk won.
Bron: Kiosk Vlaamse Ardennen
22-07-2010, 09:22 geschreven door Stefaan
Categorie:Erfgoed
12-06-2010
Oud speelgoed uit Deinze stoffeert tentoonstelling 'speeltijd' in Gent
Katrien Lingier en Peter Van Veirdegem uit Grammene bij Deinze hebben een unieke collectie van trapauto's en ander speelgoed, dat vroeger door de Deinse speelgoedindustrie werd gefabriceerd. Hun collectie vormt de basis van de tentoonstelling 'Speeltijd' die tijdens de Gentse Feesten wordt georganiseerd. De expo loopt in de School van Toen, Klein Raamhof te Gent van 18 tot 25 juli 2010 van 14 tot 17u. Nadien wordt ze nog eens hernomen van 1 september tot 29 oktober, waar ze zal te bezichtigen zijn tijdens de schooluren van 9 tot 16u. Toegang gratis.
De producten van Torck, de bekendste fabricant in Deinze, weerspiegelen een voorliefde voor hout. Torck was met dit materiaal steevast verbonden: het was niet alleen duurzaam, maar ook buigbaar, bewerkbaar enz. Men maakte er tuin- , kinder- en poppenmeubeltjes mee en die zijn ondertussen zeer zeldzaam geworden. De trapauto's en vliegende hollanders waren dan weer zeer populair in de jaren vijftig en zestig. Er staat op de tentoonstelling zelfs een kinder-vespa te blinken.
Stad Gent dienst Stedelijk onderwijs is de inrichter van de tentoonstelling die past binnen de Gentse Feesten.
Historische huisjes in Bachte bij Deinze toch afgebroken
Op het Bachtekerkpleintje in het dorpje Bachte bij Deinze is men enkele dagen geleden begonnen met de sloop van een rij huisjes om nadien een nieuwe woonblok te kunnen optrekken. Het ging om de nrs. één, drie en vijf van de Bachtekerkstraat. Opvallend is dat het Vlaams Instituut Onroerend Erfgoed hierover eerder een ongunstig advies had gestuurd aan het stadsbestuur van Deinze. De huisjes waren namelijk sterk bepalend voor het karakter van het pleintje in Bachte.
Het ging om woningen die behoorden tot de Vlaamse inventaris bouwkundig erfgoed. Vooral het verste huis, dat leek op een begijnhofhuisje, werd als waardevol ingeschat. Op één van de gemeenteraadszittingen van vorig jaar kondigde burgemeester Jacques De Ruyck nog aan dat het dossier van de dorpshuisjes in Bachte eerst ging voorgelegd worden aan de erfgoedcommissie. Dit is wellicht niet meer gebeurd?
Er komt meer en meer verzet tegen de afbraak van dergelijke waardevolle panden, vooral vanuit het Vlaamse niveau. Vooraleer huisjes zoals in Bachte, die behoren tot het bouwkundig erfgoed in Vlaanderen, te slopen moet nu vanaf eind vorig jaar een stedebouwkundige vergunning worden afgeleverd, nadat de erfgoedwaarde van het gebouw is afgewogen via een algemene onroerenderfgoedtoets. Het is duidelijk dat het Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed hiermee de forcing wil voeren om in Vlaanderen zoveel mogelijk waardevolle en geïnventariseerde, maar niet beschermde, gebouwen te redden. Voor steden zoals Deinze waar eerder weinig panden beschermd zijn, is dit een goede zaak. Maar voor het pittoreske pleintje in Bachte kwam de nieuwe regeling blijkbaar te laat?
De actiegroep Wende uit Nevele die ijvert voor monumentenzorg heeft een 'mooie' fotoreeks gemaakt over de huisjes en de afbraak. http://www.wende.be/nieuws/page1.html
03-04-2010, 09:24 geschreven door Stefaan
Categorie:Erfgoed
28-02-2010
Pleidooi tegen verstedelijking dorpskernen in Deinze
De jongste jaren werden heel wat vergunningen uitgereikt om ook in de dorpen rond Deinze appartementen te kunnen bouwen. Een typisch voorbeeld is de hoogbouw in de Kasteeldreef van (Bachte-)Maria-Leerne, waartegen overigens nogal wat protest rees. Eén en ander zorgt in ieder geval op een geruisloze manier vrij snel voor een veranderend uitzicht van de meeste dorpskernen.
Zo werd in laatste gemeenteraad een aangepast tracé goedgekeurd voor alweer een nieuw project in Vinkt. Men voorziet de afbraak van de bestaande bebouwing in de Aarselestraat/Zandweg en de bouw van zes appartementen en twee halfopen woningen. Ter gelegenheid van dit punt probeerde Tony De Kimpe van Groenrood een discussie op gang te brengen rond wat hij omschreef als de verstedelijking van de dorpskernen.
Hij pleitte ervoor om stedebouwkundige maatregelen te nemen die verzoenbaar zijn met het landelijke karakter van de dorpskernen en verwees hierbij naar een voorstel van de commissie ruimtelijke ordening GECORO. "Bij de opmaak van een zgn. bijzonder plan van aanleg (RUP) stellen wij ook voor de Wit Blad methode toe te passen met als doel de buurt en haar bewoners niet alleen te informeren maar ook te laten meedenken met hoe zij in de toekomst hun dorpskernen willen zien evolueren" klinkt het verder bij het gemeenteraadslid.
Soms worden bij de appartementisering van de dorpen ook waardevolle panden gesloopt. Op de foto zijn we de huisjes in Bachte die blijkbaar binnenkort plaatsmaken voor een nieuwbouw. Het Vlaamse Instituut Onroerend Erfgoed stuurde een aantal maanden nog een brief aan het stadsbestuur om de historische huisjes, die zeer bepalend zijn voor het dorpspleintje, te behouden.
