Interview met José Meyvisch
een algemene indruk
Door Annmarie Sauer
José was benieuwd naar wat er zou gebeuren en was verwonderd te zien
hoe soms met de verkeerde intentie mensen toch soms samenwerkten, elk op de
eigen manier. Zij dacht daarbij aan de Stichting Joe Dassin, de jonge Hopi man
van Third Mesa, de Amerikaanse vrouw die naar buiten begeleid werd, de Franse
journaliste, de mensen van Survival die betoogden voor de ingang en
vlugschriften verdeelden.
Ze had ook het gevoel dat vele mensen waren gekomen
omwille van de commotie die rond de verkoop was ontstaan in de dagen ervoor.
Zij vond het ook bizar dat ik bij het binnenkomen gevraagd werd of ik voor of
tegen was. Observerend wat om ons heen gebeurde, kwam ze tot het besluit dat
iets kopen op die veiling onethisch was, ongeveer van het zelfde niveau van een
dronken aan lager wal geraakte Hopi iets te kopen. Toen bij twee Vrienden
werd gemeld dat er een CITES vermelding aangekoppeld was, en dus niet kon
uitgevoerd worden, verwonderde zij zich erover hoe de stukken dan überhaupt in
Parijs waren terecht gekomen.
Zij stelde de attitude van de mensen van de roepzaal Neret-Minet in
vraag: hoewel we zoveel fotos als we wilden mochten nemen van de Katsinam,
waren fotos en wat dan ook als protest werd ervaren, verboden tijdens de
eigenlijke verkoop. Als iemand ook maar één woord uitte, behalve natuurlijk om
te bieden, werd die persoon onmiddellijk door de zaalwachter uit de zaal
verwijderd, of werd het materiaal gedurende een korte tijd in beslag genomen.
Soms werd de reactie geprovoceerd, maar het leek toch wel erg op een
buitenwipper die een te dronken klant buiten zet.
José: Vanuit een zuiver Europees standpunt lijkt er niets mis met deze
veiling, gezien de uitspraak van de rechter die geen precedent wilde scheppen
zodat in de toekomst het misschien onmogelijk zou worden om nog religieuze
kunst te verkopen. Zij stelde in de zelfde adem de rol in vraag van de twee
specialisten van het veilinghuis die over de leeftijd, de zeldzaamheid,
authenticiteit, of iets historisch of uitzonderlijk is beslissen. Als ze dan
toch zoveel weten waarom noemen ze deze voorwerpen dan nog maskers in plaats
van Vrienden zoals de Hopi."
Zij was absoluut geschokt door het commentaar over de mooie patina
aan de binnenkant van meerdere maskers, alsof het zweet en de adem van dansers
ook te koop waren. Zij gaf toe dat
als men niets weet over het belang van deze Vrienden voor de Hopi dat het
protest tegen de verkoop dan wellicht belachelijk en naïef zou kunnen lijken.
En dat de mensen dan wellicht denken: wat heb ik daarmee te maken?
P.S.: Iemand had met een directeur van een etnografisch museum
gesproken die zei dat hij de stukken wel zou willen en als de stammen er niet
goed voor hadden gezorgd, zou men kopieën kunnen maken en hen die toesturen.
(sic!) Dit was tijdens een gesprek over Afrikaanse en andere inheemse kunst.
Annmarie Sauer
15 april 2013